Informatienota : Rechten en plichten van de vrijwilliger
Organisatie Naam
Onafhankelijk Leven vzw Groot Begijnhof 14 A
Adres 9040 Sint-Amandsberg Tel.nr
09/395 55 10
e-mail
[email protected] Onafhankelijk Leven wil ervoor zorgen dat alle personen met een beperking vrij en doordacht kunnen beslissen hoe, waarvoor, door wie, waar, wanneer, zij ondersteund worden. Zelf kunnen beslissen over de ondersteuning staat voor de vrije keuze van hulpmiddelen, assistentie, toegankelijke woningen en diensten in de gemeenschap.
Sociale doelstelling
Onafhankelijk Leven is daarmee een burgerbeweging die opkomt voor de zelfbeschikking van personen met een beperking, in alle domeinen van het leven. Via 'empowerment' willen we alle personen met een beperking sterker maken, opdat men in staat is om op te komen voor de eigen belangen en die van collega’s. Als ervaringsdeskundigen zullen wij, versterkt met wetenschappelijke kennis, voor ons doel opkomen. Dit kan enkel door de maatschappelijke participatie van personen met een beperking te verhogen. Onze missie in 7 punten. (de uitgebreide versie vind u op www.onafhankelijkleven.be . Zelfbeschikking via directe financiering Hoe ondersteund worden – zelf beslissen over hulpmiddelen en assistentie Waarvoor ondersteund worden – zorg op maat Door wie ondersteund worden – vrije keuze van assistent Waar ondersteund worden – Een instelling is geen thuis Wanneer ondersteund worden - Zelf de agenda van de dag bepalen Vrij en doordacht beslissen
Juridisch statuut
Vzw
1
Informatienota : Rechten en plichten van de vrijwilliger
Verantwoordelijke of gemandateerde voor ondertekening van de informatienota. Naam
Annelies Van den Brande
Functie
Verantwoordelijke Vrijwilligerswerk
Verantwoordelijke voor informatie over 'rechten en plichten van organisatie en vrijwilliger'. Naam
Annelies Van den Brande
Functie
Verantwoordelijke Vrijwilligerswerk
GSM
0490/11 28 51
Tel
09/255.44.45
e-mail
[email protected]
Verantwoordelijke van de organisatie, die moet verwittigd worden bij ongevallen. Of andere problemen over aansprakelijkheid Naam
Annelies Van den Brande
Functie
Verantwoordelijke Vrijwilligerswerk
GSM
0490/11 28 51
Tel
09/255.44.45
2
Informatienota : Rechten en plichten van de vrijwilliger
Wie kan vrijwilliger worden? Iedereen die ouder is dan 15 mag als vrijwilliger aan de slag bij Onafhankelijk Leven. Hieronder staat een lijstje van personen die een toestemming nodig hebben om vrijwilligerswerk te mogen doen. Mensen die niet in het lijstje voorkomen, kunnen zich zonder enig probleem inzetten als vrijwilliger. -
Iemand die vrijwilligerswerk wil doen, maar een uitkering ontvangt van de RVA zal de vrijwillige activiteit schriftelijk moeten melden aan de RVA. Het gaat om werklozen, bruggepensioneerden en iedereen die een bedrag van de RVA ontvangt (bijv. beperkte uitkering bij geval van loopbaanonderbreking).
-
Iemand die vrijwilligerswerk wil doen, maar een uitkering van het ziekenfonds ontvangt, moet een aanvraag doen bij de adviserend geneesheer. Die beoordeelt dan of het vrijwilligerswerk verenigbaar is met de algemene gezondheidstoestand van de kandidaatvrijwilliger
-
Iemand die vrijwilligerswerk wil doen, maar een leefloon ontvangt van het OCMW, moet melden aan zijn/haar dossierbeheerder dat men vrijwilligerswerk zal doen.
Verzekeringen We hebben momenteel voor onze vrijwilligers drie soorten verzekeringen: -
Een algemene burgerlijke aansprakelijkheidsverzekering. Deze is wettelijk verplicht.
-
Een rechtsbijstandsverzekering.
-
Een bestuursledenverzekering: deze zorgt ervoor dat bestuursleden niet persoonlijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor hun daden als bestuurder.
-
Persoonlijke Ongevallen
3
Informatienota : Rechten en plichten van de vrijwilliger Algemene burgerlijke aansprakelijkheidsverzekering (wettelijk verplicht) Waarborgen
De burgerlijke aansprakelijkheid, met uitzondering van de contractuele aansprakelijkheid, van de organisatie en de vrijwilliger. N.V. Feys, Renard,Bossuyt &co
Maatschappij
Polisnummer NCN400115346
Rechtsbijstandsverzekering Waarborgen
Rechtsbijstand voor de twee genoemde risico’s
Maatschappij Euromex Polisnummer 02001267 – 7.991.108
Bestuursledenverzekering Waarborgen
Verzekering voor bestuursleden N.V. Feys, Renard,Bossuyt &co
Maatschappij
Polisnummer
Chartis Europe 373/921267
Polis Persoonlijke Ongevallen Waarborgen
Polis Persoonlijke Ongevallen: interne vrijwilligers zijn de enige groep vrijwilligers, die vallen onder deze verzekering. N.V. Feys, Renard,Bossuyt &co
Maatschappij
Polisnummer
Wanneer alle afsprakennota’s in orde zijn, weten we wie er zal vallen onder deze verzekering en zullen we deze afsluiten voor de betrokken vrijwilligers.
4
Informatienota : Rechten en plichten van de vrijwilliger Indien vrijwilligers lichamelijke of materiële problemen ondervinden tijdens het vrijwilligerswerk, moeten ze onmiddellijk de Verantwoordelijke Vrijwilligerswerk contacteren.
5
Informatienota : Rechten en plichten van de vrijwilliger Vergoedingen Vrijwilligers kunnen volgens de Vrijwilligerswet nooit betaald worden. Vrijwilligers mogen wel vergoed worden voor kosten die ze maken tijdens het vrijwilligerswerk. Bij Onafhankelijk Leven kunnen vrijwilligers kiezen uit drie mogelijkheden: een forfaitaire kostenvergoeding, een reële kostenvergoeding of geen vergoeding. Opgelet: de twee soorten kostenvergoedingen mogen niet gecombineerd worden in hetzelfde jaar. Wanneer er een nieuw jaar ingaat, kan men eventueel van soort vergoeding veranderen. De vrijwilliger vult zelf de onkosten aan op de onkostennota. Is de vrijwilliger actief bij verschillende organisaties? Dan moet de vrijwilliger zelf in de gaten houden dat hij/zij altijd dezelfde soort kostenvergoeding heeft. Ook moet de vrijwilliger zorgen dat hij nooit het wettelijk plafond van vergoedingen overschrijdt. Onafhankelijk Leven houdt hier ook een oogje op, zodat de vrijwilliger niet in de problemen komt.
De soorten vergoedingen
1. Reële kostenvergoeding
De reële kostenvergoeding is onbegrensd. In dit geval worden de werkelijk gemaakte kosten terugbetaald. De vrijwilliger moet hiervoor wel de nodige bewijsstukken (kastickets, facturen, tickets openbaar vervoer, …) aan de organisatie geven. Enkel met bewijsstukken kan de organisatie de vrijwilliger terugbetalen. Onder de reële kostenvergoeding vallen kosten als: vervoer, eten, verblijf, telefoon-, internet- of faxkosten, kosten van afdrukken documenten. De gemaakte kosten moeten te maken hebben met het vrijwilligerswerk. 2. Geen kostenvergoeding
Vrijwilligers kunnen ervoor kiezen om niet vergoed te worden voor hun vrijwilligerswerk. Velen vinden engagement zonder vergoeding een normale zaak. Wenst de vrijwilliger geen vergoeding, dan is dat dus mogelijk.
6
Informatienota : Rechten en plichten van de vrijwilliger 3. Forfaitaire kostenvergoeding
Kiest de vrijwilliger voor een forfaitaire kostenvergoeding, dan kan de vrijwilliger in 2012 wettelijk hoogstens 31,44 euro per dag ontvangen. Per jaar mag de vrijwilliger hoogstens 1.251,57 euro vergoeding ontvangen. Deze bedragen veranderen jaarlijks door de indexering. Wanneer dit gebeurd, kunt u de nieuwe bedragen vanaf januari vinden op de vrijwilligerspagina’s op de website. Hier vind u ook de correcte bedragen, die Onafhankelijk Leven toepast voor de forfaitaire kostenvergoeding en de kilometervergoeding. Bij Onafhankelijk Leven vallen de verschillende types vrijwilligers onder verschillende vormen van forfaitaire vergoedingen.
7
Informatienota : Rechten en plichten van de vrijwilliger
Forfaitaire Vrijwilligersprofiel
Vervoer kostenvergoeding
Leden van de Algemene Vergadering
0,00 EUR
Vervoerskosten tot 2000 km worden terugbetaald
Leden van de Raad Van Bestuur
0,00 EUR
Vervoerskosten tot 2000 km worden terugbetaald
Afgevaardigden van RVB in Dagelijks Bestuur
0,00 EUR
Vervoerskosten tot 2000 km worden terugbetaald
Adviescommissie: Onafhankelijk Leven Ambassadeurs
0,00 EUR
Vervoerskosten tot 2000 km worden terugbetaald
Adviescommissie: Personeel
0,00 EUR
Vervoerskosten tot 2000 km worden terugbetaald
Adviescommissie: Financieel
0,00 EUR
Vervoerskosten tot 2000 km worden terugbetaald
Getuigen
0,00 EUR
Vervoerskosten tot 2000 km worden terugbetaald
Sensibilisatie
0,00 EUR
Vervoerskosten tot 2000 km worden terugbetaald
Redactievrijwilligers van Onafhankelijk Leven
30,00 EUR per dag
Vervoerskosten tot 2000 km worden terugbetaald
Redactievrijwilligers van ENIL
30,00 EUR per dag
Vervoerskosten tot 2000 km worden terugbetaald
Interne Vrijwilligers
20,00 EUR per week
Vervoerskosten tot 2000 km worden terugbetaald
Vervoerskosten Bovenop de forfaitaire kostenvergoeding is er een kilometervergoeding mogelijk voor vrijwilligers die zich verplaatsen met de wagen, de fiets of het openbaar vervoer. Met de wagen: Hiervoor geldt een maximale vergoeding van 2.000 kilometer per jaar. Per kilometer krijgt de vrijwilliger maximaal 0,3352 euro.
8
Informatienota : Rechten en plichten van de vrijwilliger Met de fiets: Hiervoor geldt een maximale vergoeding van 2.000 kilometer per jaar. Per kilometer krijgt de vrijwilliger maximaal 0,21 euro. Met het openbaar vervoer: De vrijwilliger krijgt maximaal 2.000 x 0,3352 euro voor kosten die hij/zij maakte. Het plafond ligt dus op maximaal 670,4 euro per jaar. Het aantal gemaakte kilometers (zowel heen- als terugweg) vermeldt de vrijwilliger per activiteit op de onkostennota. Voor de kosten die de vrijwilliger maakte met het openbaar vervoer, moet het origineel ticket of aankoopbewijs bij de onkostennota gevoegd worden. Op de forfaitaire kostenvergoeding betaalt de vrijwilliger geen belasting of sociale bijdrage. Daarom moet zowel de organisatie als de vrijwilliger in de gaten houden dat de plafonds voor wettelijke vergoedingen niet overschreden worden. Gebeurt dit wél, dan kan dit zowel voor de vrijwilliger als voor de organisatie zware gevolgen hebben op fiscaal vlak. Bovendien zal de vrijwilliger zijn statuut als vrijwilliger verliezen, waardoor hij/zij niet meer beschermd is door de vrijwilligerswet.
Vergoeding van vrijwilligers in het buitenland Voor vrijwilligers die voor Onafhankelijk Leven naar het buitenland gaan, zijn er speciale regelingen. De vrijwilliger moet in opdracht van Onafhankelijk Leven naar het buitenland gaan. Wanneer de vrijwilliger uit eigen beweging naar het buitenland gaat voor bv. een congres, valt hij niet onder de volgende regels. Onafhankelijk Leven regelt voor de vrijwilliger overnachting en vervoer. Onafhankelijk Leven geeft een forfaitaire maaltijdvergoeding van 10 euro per dag.
Administratie Vanaf 2012 neemt Onafhankelijk Leven aanwezigheden op voor elke activiteit waar vrijwilligers werk verricht wordt. Aanwezigheden opnemen heeft een dubbel doel. Op deze manier weet de Verantwoordelijke Vrijwilligerswerk welke vrijwilligers deelnemen aan bepaalde activiteiten, zodat deze personen gegarandeerd verzekerd zijn. Maar door de aanwezigheden bestaat er ook een controlesysteem voor de onkosten, waardoor de organisatie de vergoedingen kan garanderen. De onkostennota wordt vanaf 2012 vier maal per jaar ingediend: ten laatste op 31 maart, 30 juni, 30 september en 31 december van elk jaar.
Hoe ga je te werk?
9
Informatienota : Rechten en plichten van de vrijwilliger -
-
-
De onkostennota verstuurt de vrijwilliger per e-mail aan Annelies Van den Brande (
[email protected]). Indien mogelijk voegt de vrijwilliger ook de ingescande bewijzen van onkosten toe. Annelies controleert de onkostennota en geeft opmerkingen waar nodig. Wanneer Annelies Van den Brande een goedkeuring gegeven heeft per e-mail, stuurt de vrijwilliger de onkostennota in tweevoud met de daarbijhorende echte bewijsjes aan Onafhankelijk Leven ter attentie van Annelies Van den Brande Zodra Annelies de ondertekende onkostennota (+ en de bewijzen!) ontvangen heeft,ondertekend zij de onkostennota en gaat alles naar de boekhouding De vrijwilliger krijgt, de bij zijn keuze horende onkostennota van Annelies Van den Brande of vind deze op de website
Aansprakelijkheid -
De organisatie is aansprakelijk voor de schade die de vrijwilliger aan derden veroorzaakt bij het verrichten van vrijwilligerswerk.
-
Als de vrijwilliger tijdens het vrijwilligerswerk schade berokkent aan de organisatie of aan derden, is hij/zij enkel aansprakelijk bij bedrog of grove fouten.
-
Voor lichte schuld is de vrijwilliger enkel aansprakelijk als die bij hem/haar eerder gewoonlijk dan toevallig voorkomt.
-
De vrijwilliger die zichzelf schade toebrengt, op lichamelijk of materieel vlak, zal de kosten hiervan zelf betalen. De organisatie kan niet (strafrechtelijk) aansprakelijk gesteld worden als de vrijwilliger iets onwettelijks doet.
Geheimhoudingsplicht Volgens artikel 458 van het Strafwetboek. “Geneesheren, heelkundigen, officieren van gezondheid, apothekers, vroedvrouwen en alle andere personen die uit hoofde van hun staat of beroep kennis dragen van geheimen die hun zijn toevertrouwd en deze bekendmaken buiten het geval dat zij geroepen worden om in rechte (of voor een parlementaire onderzoekscommissie) getuigenis af te leggen en buiten het geval dat de wet hen verplicht die geheimen bekend te maken, worden gestraft met gevangenisstraf van acht dagen tot zes maanden en met een geldboete van honderd tot vijfhonderd frank.” In de tekst bovenaan staat “alle andere personen” vermeld. Dit begrip kan dus ook op een vrijwilliger slaan, mochten er zich gelegenheden voordoen waarbij geheimhouding nodig is. Het gaat hierbij in de eerste plaats over leden van de Algemene Vergadering, leden van de Raad van bestuur, leden van het Dagelijks bestuur en de adviescommissies.
1 0
Informatienota : Rechten en plichten van de vrijwilliger Wederzijdse rechten en plichten De vrijwilliger heeft recht op informatie over zijn/haar vrijwilligersactiviteiten, de afbakening van de taken en de werktijden. Hij/zij heeft ook recht op een begeleidingsysteem en een contactpunt bij conflictsituaties. Informatie over aangepaste vorming en bijscholing, of over activiteiten voor vrijwilligers, ontvangt de vrijwilliger per mail. De organisatie heeft recht op een correcte deontologische houding van de vrijwilliger. De vrijwilliger moet dus de onderlinge afspraken naleven, zijn/haar taken uitvoeren, en de missie uitdragen. Bovenstaande zaken staan uitgebreid beschreven in de afsprakennota, die de vrijwilliger opstelt in samenspraak met de Verantwoordelijke Vrijwilligerswerk.
Datum: Handtekening Vrijwilliger
Handtekening Verantwoordelijke Vrijwilligerswerk
1 1