Werkingsverslag juni 2005 – december 2006
Met in annex: Werkingsverslag Nieuwsbrief Jeugdrecht 01/01/2006 – 31/12/2006
Cellebroersstraat 16 1000 Brussel Tel: 02/513.15.10 fax: 02/513.98.28 e-mail:
[email protected] www.osbj.be
Inhoudstafel ALGEMENE INLEIDING ................................................................................... 7 1. Profilering en positionering ........................................................................................................... 7 2. Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur ..................................................................... 8 3. Stuurgroep en werkoverleg........................................................................................................... 8 4. Werking van het team .................................................................................................................... 9 5. Netwerken.........................................................................................................................................10 6. Nota .................................................................................................................................................... 11
DEEL I: COMMUNICATIE............................................................................... 13 Hoofdstuk 1: Beeldvorming Bijzondere Jeugdzorg...................................................................13 1. Vormingsaanbod ........................................................................................................................ 13 1.1. Een 3-daagse vorming ‘In Beeld. Organisaties Bijzondere Jeugdzorg communiceren met de buitenwereld’.......................................................................................................................... 13 2. Ondersteuningsfunctie ............................................................................................................... 14 2.1. Praktische gids ‘In Beeld. Organisaties Bijzondere Jeugdzorg communiceren met de buitenwereld’............................................................................................................................... 14 2.2. Bekendmaking Logo en slogan Bijzondere Jeugdzorg (BJZ) ............................................. 14 2.3. Doelgroepenanalyse............................................................................................................ 15 2.4. Vormingspakket Bijzondere Jeugdzorg (BJZ) ..................................................................... 15 2.5. Folder BJZ ........................................................................................................................... 16 2.6. Een Geknipte Dag ............................................................................................................... 16 2.7. Reportage Bijzondere Jeugdzorg ........................................................................................ 18 2.8. Acties in de zijlijn ................................................................................................................. 18
Hoofdstuk 2: Communicatie OSBJ.................................................................................................18 1. Informatie- en ondersteuningsfunctie......................................................................................... 18 1.1. Website www.osbj.be .......................................................................................................... 18 1.2. e-Nieuwsbrief....................................................................................................................... 19 1.3. Vernieuwde website www.osbj.be ....................................................................................... 19 1.4. Databases............................................................................................................................ 20 1.5. Folder OSBJ ........................................................................................................................ 20 1.6. Media en pers ...................................................................................................................... 20 1.6.1 Krantenbestand.............................................................................................................. 20 1.6.2 Persbestand ................................................................................................................... 21 1.7. Acties in de zijlijn ................................................................................................................. 21
DEEL II: ONDERSTEUNING VAN INITIATIEVEN ALS ANTWOORD OP .... 23 JEUGDDELINQUENTIE.................................................................................. 23 Hoofdstuk 1: Visie- en methodiekontwikkeling..........................................................................23 1. Visie op reactie op jeugddelinquentie ........................................................................................ 23 1.1. Onze visie als leidraad bij de beïnvloeding van de wijzigingen van de wet op de jeugdbescherming ...................................................................................................................... 23 1.2. Evolutie van visie- en methodiekontwikkelaar naar een meer coördinerende rol ............... 23 1.3. De OSBJ blijft op een autonome wijze werken en vanuit een eigen visie........................... 24 2. Methodiekgroep Hergo............................................................................................................... 24 3. Ouderstage................................................................................................................................. 25
Hoofdstuk 2: Informatiefunctie....................................................................................................25 1. Informeren van de diensten voor HCA en andere professionelen die betrokken zijn bij de reactie op delicten over de nieuwe wet op de jeugdbescherming. ................................................ 25 1.1. Website................................................................................................................................ 25 1.2. Toelichting op verschillende fora ......................................................................................... 25
2. Hergo.......................................................................................................................................... 25 3. Vereffeningsfonds ...................................................................................................................... 25 4. Herstelrecht in Vlaanderen: Europees ....................................................................................... 26
Hoofdstuk 3: Vormingsaanbod........................................................................................................26 1. Organisatie OSBJ....................................................................................................................... 26 1.1. Vijfdaagse introductiecursus................................................................................................ 26 1.2. Ervaringsuitwisselingen ....................................................................................................... 26 2. Organisatie Suggnomè in samenwerking met OSBJ................................................................. 26 2.1. Achtdaagse cursus voor meer gevorderde bemiddelaars................................................... 26 2.2. Themadagen........................................................................................................................ 26 2.3. Methodiektraining (nieuw!) .................................................................................................. 26
Hoofdstuk 4: Adviesfunctie ............................................................................................................27 1. Adviezen aan het Ministerie van Justitie .................................................................................... 27 2. Adviezen aan de Vlaamse gemeenschap.................................................................................. 27
Hoofdstuk 5: Ondersteuningsfunctie...........................................................................................28 1. Coördinatorenoverleg................................................................................................................. 28 2. Provinciale vereffeningsfondsen ................................................................................................ 28 3. Samenwerkingsverbanden voor HCA ........................................................................................ 29
DEEL III: JURIDISCHE ONDERSTEUNING .................................................. 31 Hoofdstuk 1: Visie- en methodiekontwikkeling...........................................................................31 1. Werkgroep Beroepsgeheim ....................................................................................................... 31 2. Schuldig verzuim ........................................................................................................................ 31 3. Pleegzorg ................................................................................................................................... 31 4. Hervorming Jeugdbeschermingswet.......................................................................................... 31 5. Herstelbemiddeling..................................................................................................................... 31 6. Andere ........................................................................................................................................ 32
Hoofdstuk 2: Informatiefunctie....................................................................................................32 Hoofdstuk 3: Vormingsaanbod........................................................................................................32 1. Open verslaggeving ................................................................................................................... 32 2. Deontologie voogden NBMV ...................................................................................................... 32 3. Decreet Rechtspositie van de Minderjarige in de Integrale Jeugdhulp (DRPM)........................ 32 4. Beroepsgeheim .......................................................................................................................... 33 5. Pleegzorg ................................................................................................................................... 33 6. Bijdragen aan externe studiedagen ........................................................................................... 33
Hoofdstuk 4: Adviesfunctie ............................................................................................................34 Hoofdstuk 5: Ondersteuningsfunctie...........................................................................................34 1. Helpdesk .................................................................................................................................... 34 2. Juridische FAQ ........................................................................................................................... 35
DEEL IV : KINDERRECHTEN EN PARTICIPATIE ........................................ 37 Hoofdstuk 1: Vormingsaanbod ........................................................................................................37 Hoofdstuk 2: Adviesfunctie ............................................................................................................37 1. Participatie.................................................................................................................................. 37
Hoofdstuk 3: Ondersteuningsfunctie...........................................................................................37 1. DJINN ......................................................................................................................................... 37
DEEL V: ONDERZOEK................................................................................... 39 Hoofdstuk 1. Informatie- en ondersteuningsfunctie ..............................................................39 1. Inventarisatie .............................................................................................................................. 39 2. Netwerk ...................................................................................................................................... 40 3. Effectevaluatie............................................................................................................................ 40
DEEL VI: REGISTRATIE ................................................................................ 41 Hoofdstuk 1. Adviesfunctie ..............................................................................................................41 1. Nota dd 28 juni 2006 .................................................................................................................. 41
Hoofdstuk 2. Informatie- en Ondersteuningsfunctie.............................................................42 1. Deelname werkgroepen registratie ............................................................................................ 42 2. Gesprekken in de sector ............................................................................................................ 42 3. Gesprekken met relevante derden............................................................................................. 43
DEEL VII: VERNIEUWENDE INITIATIEVEN.................................................. 45 Inleiding.................................................................................................................................................45 Hoofdstuk 1: Visie en methodiekontwikkeling ...........................................................................45 Hoofdstuk 2: Informatiefunctie....................................................................................................45 1. Database en nieuwsbrief............................................................................................................ 45 2. Geknipte dag .............................................................................................................................. 46 3. Organiseren van overleg ............................................................................................................ 46 3.1. Time-out overleg.................................................................................................................. 46 3.2. CANO-overleg ..................................................................................................................... 46 3.3. BIJPASS .............................................................................................................................. 46 3.4. Platform Steungezinnen ...................................................................................................... 47 3.5. Denktank moeilijk begeleidbare en/of bereikbare jongeren ............................................... 47
Hoofdstuk 3: Adviesfunctie ............................................................................................................47 Hoofdstuk 4: Ondersteuningsfunctie...........................................................................................48 1. Ondersteunen van het pilootproject TAMA-MOANA (Tronkestik).............................................. 48
DEEL VIII: PREVENTIE .................................................................................. 49 1. Visie en methodiekontwikkeling .................................................................................................49 1.1. Denktank Preventie ................................................................................................................. 49 1.2. Onderzoek ‘Preventie in praktijk op een wenselijk spoor. Met een praktijkkader en methodische vertaling van het concept wenselijke preventie, naar een kwalitatieve preventiewerking’ – Karel de Grote Hogeschool – Bie Melis ......................................................... 50
BESLUIT ......................................................................................................... 51 BIJLAGEN....................................................................................................... 53 Bijlage 1: Activiteitenoverzicht juni 2005 – december 2006...............................................53
ANNEX: .............................................................................................................. I WERKINGSVERSLAG“NIEUWSBRIEF JEUGDRECHT”................................ I PERIODE 01/01/2006 TEM 31/12/2006............................................................. I Doelstelling Doelstelling Doelstelling Doelstelling
1: De informatieve functie van de Nieuwsbrief jeugdrecht..............................i 2: De helpdesk Jeugdrecht .......................................................................................iv 3: De website Jeugdrecht .........................................................................................iv 4: Intersectorale verankering ..................................................................................vi
ALGEMENE INLEIDING 1. Profilering en positionering In 2004 en in het voorjaar 2005 werd in de schoot van de OSBJ - zowel met de leden van de Raad van Bestuur als met alle medewerkers - uitgebreid aandacht besteed aan de rol en de positie van de OSBJ. Daardoor evolueerde de OSBJ verder naar een inhoudelijk steunpunt. De missie van de OSBJ is de volgende: De OSBJ biedt als autonoom en pluralistisch steunpunt aan alle private organisaties van de Bijzondere Jeugdbijstand een permanente en projectmatige inhoudelijke ondersteuning, die praktijkgericht en multidisciplinair/wetenschappelijk werkt. Hiermee willen we hun bijstand en hulpverlening aan de doelgroep optimaliseren in ruim overleg met de betrokken actoren. Door de missie duidelijk te verwoorden konden we verdere vragen beantwoorden die te maken hebben met legitimatie naar de sector, met de kerntaken, met de verhouding ten aanzien van de koepels en het ruimere middenveld en tenslotte ook met de verhouding ten aanzien van de Vlaamse overheid. Tijdens de interne gesprekken en discussies bleek van langsom meer de noodzaak om de sector te bevragen over welke ondersteuningsbehoeften er leven bij de doelgroep van de OSBJ, met name de private voorzieningen en diensten van de Bijzondere Jeugdbijstand. Wanneer we zo een duidelijker zicht kregen over de prioriteiten inzake ondersteuning die men van een steunstructuur verwacht, zou het makkelijker zijn verder een beleid uit te stippelen en een aanbod te ontwikkelen dat optimaal is afgestemd op de noden van de sector. Om niet tegelijkertijd partij en rechter te zijn, hebben we deze opdracht uitbesteed aan een derde, met name het Hoger Instituut voor de Arbeid uit Leuven. In het kader van dit jaarverslag beperken we ons tot een opsomming van de belangrijkste conclusies en aanbevelingen. Voor een meer uitgebreid verslag van het onderzoek verwijzen we naar het eindrapport Noden- en behoefteonderzoek op www.osbj.be onder de rubriek ‘Over OSBJ – historiek’. - het werkveld ondersteunt de ambitie van de OSBJ om uit te groeien tot een volwaardig steunpunt; - de OSBJ moet een keuze maken uit de veelheid aan vragen uit de sector en hierover communiceren; - wanneer andere actoren goed werk leveren op bepaalde deelvlakken, moet de OSBJ gericht doorverwijzen; - de OSBJ moet synergieën creëren met andere partners zoals koepels, steunpunten, organisaties, platforms, …; - de OSBJ moet zich onafhankelijk opstellen ten opzichte van de overheid: men acht de signaalfunctie belangrijker dan het beleidsvoorbereidend werk; - de OSBJ moet zich eerst focussen op haar kerntaak, namelijk de inhoudelijk - methodische ondersteuning; - de OSBJ moet zowel polyvalent als specialistisch werken; - de OSBJ moet innovatief werken; - de OSBJ moet aan zelfevaluatie doen; - de OSBJ moet zijn aanbod van ondersteuning ruim bekend maken; - al deze opdrachten dienen transparant en op een aangepast ritme te worden uitgevoerd. Dit jaarverslag is een weergave van hoe wij sedert het voorjaar 2006 met een aantal aanbevelingen aan de slag gegaan zijn. Zowel de lezer van dit jaarverslag als de mensen die deelnamen aan één of meerdere activiteiten van de OSBJ kunnen zich een beeld vormen van de vorderingen die wij maakten bij de uitvoering van deze opdrachten. Vooraleer te beginnen aan de voorstelling van de verschillende werkdomeinen, willen we een beknopt verslag geven van enkele belangrijke organisatorische en structurele aspecten van de werking van de OSBJ het voorbije anderhalf jaar.
OSBJ
7
ALGEMENE INLEIDING
2. Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur De Algemene Vergadering kwam bijeen op 23 mei 2006. Op de vergadering werd eerst een beeld geschetst van de werking van het voorbije jaar en werden de plannen toegelicht voor het lopende jaar. Daarna werden de rekeningen van de vzw goedgekeurd voor 2005 en de begroting voor 2006. In de Raad van Bestuur zetelen Jan Bosmans, Els Willems,Vincent Vanhumbeeck, Bart D’Hooghe, Lowie Vermeiren, Mon Vandekeybus (tot 13/12/2006), Yves Vandeghinste, Wim Van Esch, Magda De Maertelaere en Inge Debel (waarnemend lid vanaf 13/12/2006). Joz Vanden Eynden neemt als directeur deel aan de vergaderingen. Hilde Engelbeens, verantwoordelijke van de administratie, verzorgt de verslaggeving. Op de algemene teamvergadering wordt de agenda van de Raad van Bestuur met de stafmedewerkers voorbereid. Daarna volgt een uitgebreide verslaggeving. De data van samenkomst waren: 2005
2006 11 januari 2006 21 februari 2006 23 maart 2006 06 april 2006 23 mei 2006 29 juni 2006 30 augustus 2006 17 oktober 2006 14 november 2006 13 december 2006
27 juli 2005 05 september 2005 05 oktober 2005 09 november 2005 05 december 2005
Door het in dienst treden van de nieuwe directeur kon de Raad van Bestuur in de voorbije periode meer afstand nemen van de dagelijkse werking. Dit was terug de volle verantwoordelijkheid van het team onder leiding van de directeur. De belangrijkste agendapunten op de Raad van Bestuur waren : - verdere uitbouw en opvolging van de algemene organisatie - opvolging van het financieel beleid van de OSBJ - bespreking en opvolging van het Noden- en Behoefteonderzoek (HIVA) - uitwerken van een aantal concrete punten in verband met het werkgeverschap van de OSBJ en het personeelsbeleid - het Globaal Plan en de OSBJ - vorming rond Decreet Rechtspositie (DPRM), uitbouw van de Nieuwsbrief Jeugdrecht, BIJPASS en STENT, preventie, registratie, de Geknipte dagen - werken aan en onderhandelen over de nieuwe convenant voor de periode 2007 - 2009 - uitbreiding van de huur van lokalen voor de OSBJ, met name een bijkomende vergaderruimte.
3. Stuurgroep en werkoverleg De contacten met de Vlaamse Overheid worden geconcretiseerd in 2 soorten overleg. In de Stuurgroep staat de globale werking van de OSBJ centraal en dit zowel wat betreft de planning als wat betreft de opvolging. Deze vergadering is samengesteld - vanuit de administratie Bijzondere Jeugdzorg - uit het afdelingshoofd voorzieningenbeleid in de persoon van Lucien Rahoens en de teamverantwoordelijke voorzieningenbeleid in de persoon van David Debrouwere en - vanuit de OSBJ - de leden van de Raad van Bestuur en de directeur.
ALGEMENE INLEIDING
8
OSBJ
De Stuurgroep vergaderde het voorbije anderhalf jaar op: - 05 oktober 2005 - 01 december 2005 - 21 februari 2006 - 28 april 2006 - 29 juni 2006 - 17 oktober 2006 - 22 december 2006 De voornaamste thema's op de stuurgroepvergadering waren: - structurele verankering en erkenning van de OSBJ en voorbereiding van de Convenant - vorming DRPM - Nieuwsbrief Jeugdrecht - registratie Naast de Stuurgroep is er ook een maandelijks Werkoverleg: elke laatste vrijdagnamiddag van de maand is er een overleg tussen - vanuit de administratie - David Debrouwere, teamverantwoordelijke voorzieningenbeleid en - vanuit de OSBJ - Joz Vanden Eynden, directeur, meestal samen met een stafmedewerker wiens werkdomein specifieke aandacht krijgt in het gesprek. De bedoeling van dit overleg is informatie-uitwisseling onder andere over elkaars initiatieven, opvolging van de werking van de OSBJ en concrete, verdere planning.
4. Werking van het team We geven eerst een overzicht van de evolutie van het personeelsbestand binnen de OSBJ. Daarna gaan we dieper in op de inhoudelijke werking van het team. Na het vertrek van de vorige directie in maart 2005 werd de aanwervingsprocedure gestart voor een nieuwe directeur. In die tussentijd werd de directiefunctie toevertrouwd aan Kurt De Backer. Op basis van een functieprofiel dat de Raad van Bestuur ontwikkelde, na overleg met de stafmedewerkers, werd de selectieopdracht toevertrouwd aan Ascento. Na vergelijkende selectie- en assesmentproeven schoven zij Joz Vanden Eynden als kandidaat naar voor. Er volgde nog een laatste sollicitatiegesprek met een afvaardiging van de Raad van Bestuur en op de vergadering van 7 september 2005 werd beslist dit advies te volgen. De directeur startte op 15 september 2005. Hilde Geudens had de voorbije jaren in de OSBJ heel wat inhoudelijk en beleidsvoorbereidend werk geleverd, voornamelijk op het vlak van jeugddelinquentie. Zij besliste haar loopbaan een andere wending te geven en naar het veldwerk over te stappen als gezinsbegeleidster op een Kinder- en Jeugdpsychiatriedienst. Zij vertrok einde januari 2006 en werd begin april 2006 opgevolgd door Stefaan Viaene, criminoloog, met als voornaamste opdrachten onderzoek en registratie. Ook Lies De Ruyver besliste de overstap te maken vanuit de non-profitsector naar een functie van consultant in een consultancy-bureau uit de profit-sector. Zij vertrok einde september 2006. Ze werd december 2006 vervangen door Veerle Verlinden, criminologe, die verder instaat voor de ondersteuning van de vernieuwende initiatieven. Ondertussen hebben we in april 2006 in de persoon van Sofie Vanrumst een bijkomende halftijdse juriste aangeworven om samen met Min Berghmans te werken aan de Nieuwsbrief Jeugdrecht, de juridische helpdesk, de ontwikkeling van een juridische FAQ en nog andere facetten van juridische ondersteuning aan de Bijzondere Jeugdzorg. Ook het tijdelijk contract van Chantale Staelens, die enerzijds Hilde Engelbeens helpt bij het administratieve werk en anderzijds zorgt voor de logistieke ondersteuning, werd omgezet in een contract van onbepaalde duur.
OSBJ
9
ALGEMENE INLEIDING
Op 31 december 2006, kennen we de volgende personeelsbezetting: - Lieve Balcaen (jeugddelinquentie - 80%) - Min Berghmans (juriste - 80%) - Sofie Vanrumst (juriste - 50%) - Stefaan Viaene (onderzoek, registratie, jeugddelinquentie - 100%) - Veerle Verlinden (vernieuwende initiatieven - 100%) - Véronique Vancoppenolle (communicatie - imago - preventie - website - 100%) - Kurt De Backer (DJINN, participatie, Decreet Rechtspositie, intern procesbegeleider - 100%) - Hilde Engelbeens (administratie/documentatie - 100%) - Chantale Staelens (administratie/logistiek - 50%) - Joz Vanden Eynden (directeur - 100%) De werking van het team bestond voor een belangrijk deel uit de verdere uitbouw van de overgang van het thematisch werken naar een meer algemene ondersteuning van de private diensten en voorzieningen uit de Bijzondere Jeugdbijstand. Er ontwikkelde zich op niveau van het team een gezonde dynamiek bij de zoektocht naar een evenwicht tussen die algemene ondersteuning en de meer specifiek uitgebouwde deskundigheid onder andere op het vlak van jeugddelinquentie, juridische ondersteuning, kinderrechten en participatieve hulpverlening, vernieuwende initiatieven en communicatie. Deze beweging zal zich de volgende jaren verder zetten in dialoog met de sector. Op die manier is elk van de medewerkers mee verantwoordelijk én voor de uitbouw van de globale werking van de OSBJ én voor de uitbouw van enkele specifieke opdrachten, thema's of projecten. Op de wekelijkse teamvergaderingen en bij andere overlegmomenten proberen de teamleden naar elkaar enerzijds kritisch - reflecterend te zijn en anderzijds ondersteunend. Naast de globale teamwerking werken we soms ook met deelteams. Dit is onder andere het geval voor jeugddelinquentie, voor de uitbouw van de Nieuwsbrief Jeugdrecht en voor de implementatie van het Decreet Rechtspositie Minderjarigen in de Hulpverlening. Sommige deelteams hebben een permanent karakter, andere zijn van tijdelijke aard.
5. Netwerken De OSBJ heeft het voorbije halfjaar systematisch werk gemaakt van het deelnemen aan overlegvergaderingen allerhande met allerlei externe partners. Dit heeft de bedoeling om synergieën te creëren met een aantal andere actoren die rechtstreeks of onrechtstreeks betrokken zijn op de Bijzondere Jeugdzorg. Wederzijdse informatie-uitwisseling maakt altijd essentieel deel uit van een dergelijk overleg, maar ook zoeken naar complementariteit en naar mogelijke samenwerkingsverbanden, beroep doen op elkaars expertise en ervaring en samen organiseren of deelnemen aan studiedagen en vormingen. Een volledig beeld van deze contacten vind je in het activiteitenoverzicht en in de beschrijving van de verschillende werkdomeinen. Toch vermelden we hier enkele contacten: - overleg met de 3 koepels : Jongerenbegeleiding, PPJ en Vlaams Welzijnsverbond - overleg met het Beleidsondersteunend Team Integrale Jeugdhulp (BOT), voornamelijk in functie van de implementatie van het Decreet Rechtspositie - overleg met de 3 Vlaamse universiteiten, voornamelijk in functie van onderzoek en registratie en van de juridische aspecten van de jeugdhulpverlening - overleg met het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk, voornamelijk in functie van de uitbouw van de Nieuwsbrief Jeugdrecht - deelname aan redactieraden - overleg met de Kinderrechtencoalitie, het Kinderrechtencommissariaat en de Kinderrechtswinkels
ALGEMENE INLEIDING
10
OSBJ
6. Nota In het kader van de algemene ondersteuningsopdracht neemt de OSBJ - zoals voorzien in de convenant - de volgende functies waar : 1. visie - en methodiekontwikkeling 2. informatiefunctie 3. vorming 4. advies 5. ondersteuning (meer info over de functies vind je op www.osbj.be onder de rubriek ‘Over OSBJ – convenant’) Bij de bespreking van de verschillende werkdomeinen, volgen we telkens dezelfde opbouw. Voor meerdere domeinen is de werking al zo ver geëvolueerd, dat we in onze ondersteuningsactiviteiten toekomen aan deze 5 functies. Voor andere werkdomeinen moeten bepaalde functies nog verder ontwikkeld worden in de komende werkjaren.
OSBJ
11
ALGEMENE INLEIDING
12
DEEL I: COMMUNICATIE Hoofdstuk 1: Beeldvorming Bijzondere Jeugdzorg Het uiteindelijke doel van de informatie- en sensibilisatiecampagne is de beeldvorming van de sector Bijzondere Jeugdzorg te nuanceren. Dit zowel voor de medewerkers op het werkveld, de belendende sectoren als de samenleving. We willen tonen welke knowhow en vernieuwende initiatieven in de sector aanwezig zijn als antwoord op de (veranderende) tendensen in de maatschappij. De OSBJ valt voor deze opdracht terug op een werkgroep die samengesteld is uit mensen van de drie koepelorganisaties en van organisaties Bijzondere Jeugdzorg aangevuld met een vormgeefster. Ook zij is tewerkgesteld binnen de sector Bijzondere Jeugdzorg. De werkgroep volgt het inhoudelijke proces van de campagne mee op en verleent advies en informatie. De leden van de werkgroep ondersteunen de stafmedewerker door het mee vertalen van vragen en ideeën die voortvloeien uit het werkveld in concrete acties die de beeldvorming van de Bijzondere Jeugdzorg ten goede komen. De werkgroep kwam tussen juni 2005 en december 2006 vier keer samen. Daarnaast werd de stafmedewerker gecoacht door Koen Vanden Broeck van het communicatiebureau Ethicom (www.ethicom.be). Zij kwamen tussen juni 2005 en januari 2006 vijf keer samen. Tijdens deze bijeenkomsten werd het campagneplan opgesteld en bijgestuurd en werden de concrete actie besproken vanuit een communicatief oogpunt. We bespreken eerst de activiteiten die opgenomen waren in de convenant met de overheid. In een tweede deel beschrijven we de acties die naast de convenant uitgewerkt werden door de OSBJ.
(Binnen de convenant)
1. Vormingsaanbod 1.1. Een 3-daagse vorming ‘In Beeld. Organisaties Bijzondere Jeugdzorg communiceren met de buitenwereld’ Doel Het organiseren van deze vorming had volgende doelstellingen: 1. Organisaties Bijzondere Jeugdzorg bewust maken dat ook zij de beeldvorming van de sector mee bepalen en dus daar een belangrijke rol in te spelen hebben. 2. Organisaties Bijzondere Jeugdzorg er bewust van maken dat externe communicatie op een professionele en efficiënte manier moet verlopen, wil men de beeldvorming over de sector veranderen. 3. Praktische handvatten aanreiken om een extern communicatiebeleid binnen de organisatie te ontwikkelen. Actie Om na te gaan wat de tekorten en de vragen zijn die leefden binnen de voorzieningen Bijzondere Jeugdzorg nam Véronique Vancoppenolle een vragenlijst af bij een aantal voorzieningen. Deze vragenlijst werd ook op de site geplaatst en aangekondigd in de elektronische nieuwsbrief van september 2005. Op basis van de informatie die hieruit kwam, organiseerde de OSBJ vzw in samenwerking met Steunpunt Jeugd een 3-daagse vormingsreeks met als thema ‘externe communicatie’. Dit vanuit de vaststelling dat wanneer het gaat over externe communicatie dit veelal dezelfde moeilijkheden en mogelijkheden oplevert voor zowel de sector Jeugd als de sector BJZ. Vanuit beide sectoren konden 25 mensen deelnemen. Voor de Bijzondere Jeugdzorg waren er op 17/02/06 16 deelnemers, op 10/03/2006 18 en op 31/03/2006 22 deelnemers.
OSBJ
13
WERKINGSVERSLAG Deel I
In de voormiddag kregen de deelnemers een inhoudelijke en theoretische bijdrage van Eric Gouben (Memori). In de namiddag waren er telkens twee workshops. Deze workshops waren verschillend voor deelnemers van de BJZ en Jeugdwerk. De deelnemers waren vooral directeurs en een aantal stafmedewerkers (administratie of onthaal) Er waren zowel mensen uit ‘grote’ voorzieningen aanwezig als ‘kleinere’ voorzieningen. Over het algemeen waren de deelnemers tevreden tot zeer tevreden.
2. Ondersteuningsfunctie 2.1. Praktische gids ‘In Beeld. Organisaties Bijzondere Jeugdzorg communiceren met de buitenwereld’ Doel 1. Verzamelen en verspreiden van de informatie die naar voor kwam op de driedaagse vorming om zo een groter bereik te hebben dan enkel de deelnemers aan de vorming. Door te vertrekken vanuit de voorbeelden en de vragen van de vorming, een praktische handleiding uitschrijven voor organisaties Bijzondere Jeugdzorg. 2. Een antwoord bieden op vragen van medewerkers binnen de Bijzondere Jeugdzorg naar meer informatie omtrent communicatie en het omgaan met media. Actie De redactie die mee nadacht over de inhoud en de opbouw van de praktische gids kwam een laatste keer samen op 16 juni 2005. Tijdens dit overleg werd ook verdeeld wie welk hoofdstuk zou nalezen. Deze redactie was samengesteld uit mensen van de Bijzondere Jeugdzorg en deskundigen op het gebied van communicatie De hoofdstukken die aan bod komen, zijn dezelfde als de inhoudelijke bijdragen en de workshops op de vormingsreeks ‘In Beeld’. Zo kon de theorie gestaafd worden aan de praktijk en op die manier weergegeven worden. De hoofdstukken werden nagelezen door onder andere mensen van de redactie, de mensen die de workshop op de vorming gaven, door Eric Gouben en door een aantal mensen uit de Bijzondere Jeugdzorg (op vraag van Véronique Vancoppenolle). De praktijkreeks zal in het voorjaar van 2007gratis verspreid worden naar de organisaties van de Bijzondere Jeugdzorg.
(Buiten de convenant) 2.2. Bekendmaking Logo en slogan Bijzondere Jeugdzorg (BJZ) Doel We wilden de campagne en de Bijzondere Jeugdzorg ondersteunen aan de hand van een logo en een slogan. Door het logo op een zo ruim mogelijke manier te verspreiden en bekend te maken, groeit de herkenbaarheid van de sector in de samenleving. Actie In de week van 20 juni werden de stickers met het logo en slogan van de BJZ naar alle organisaties binnen de BJZ verstuurd. Er werden zo’n 32.000-tal stickers verdeeld over de voorzieningen. Sommige voorzieningen vroegen bijkomende stickers doorheen het werkjaar. In een begeleidende brief stond onder andere wat er van hen wordt verwacht, waarvoor en waarom vragen we hen om de stickers te gebruiken (profilering van de sector, eenheidsgevoel opwekken) en welke acties ze van ons mogen verwachten ter ondersteuning van hun werking. We merken op dat heel wat organisaties Bijzondere Jeugdzorg gebruik maken van dit logo op hun website of op documenten. Een aantal voorbeelden zijn terug te vinden op de website www.osbj.be.
WERKINGSVERSLAG Deel I
14
OSBJ
2.3. Doelgroepenanalyse Doel Zicht krijgen op hoe bepaalde (deel)doelgroepen kijken naar de Bijzondere Jeugdzorg (BJZ). Deze resultaten bepalen voor welke doelgroep welke acties nodig zijn om hun beeldvorming te wijzigen. Actie Er werd een vraag gesteld via de wetenschapswinkel Brussel voor het uitvoeren van een doelgroepenanalyse als mogelijk onderwerp van een thesis. We stelden de vraag voor op de beurs van de wetenschapswinkel in Brussel. Tot nu toe koos geen enkele student om hier rond te werken. Véronique Vancoppenolle voerde zelf een beperkte doelgroepenanalyse uit om na te gaan hoe andere sectoren naar de BJZ kijken. Ze stelde een vragenlijst op waarin gepeild werd naar kennis, attitude en welke informatie ze willen krijgen en op welke manier. Deze werd uitvoerig bekeken op verschillende regioteams van Kind en Gezin (K&G) en op een overleg waarbij Véronique Vancoppenolle aanwezig was. Daarnaast werd de vragenlijst ook bekeken op een overleg van de Geestelijke Gezondheid (GGZ) in Oost-Vlaanderen waarop Véronique Vancoppenolle ook aanwezig was. Grote lijnen die uit de vragenlijsten en de overlegmomenten naar voor kwamen: - De werking van de BJZ is minder bekend bij K&G dan bij de GGZ. Bij K&G kennen ze vaak enkel de Comités en de jeugdrechtbank, maar weten de regioteamleden dikwijls niet welke voorzieningen werkzaam zijn binnen de BJZ. Binnen de GGZ is deze kennis wel aanwezig. - Beide sectoren vinden dat ze soms met cliënten ‘op hun schoot’ blijven zitten omdat het Comité geen dossier opent. Dit hangt wel af van de consulent of het Comité op zich. - Kind en Gezin geeft aan dat ze nood hebben aan meer informatie over de werking van de BJZ en de voorzieningen. GGZ geeft aan informatie te willen die aansluit bij hun dagelijkse praktijk en zo interessant is voor hen. 2.4. Vormingspakket Bijzondere Jeugdzorg (BJZ) Doel Waarom een vormingspakket: - Op een uniforme wijze de werking van de BJZ toelichten - Veel onduidelijkheden, onwetendheden en vooroordelen over de sector BJZ uit de weg ruimen en een realistisch beeld scheppen van de BJZ - Veranderende maatschappij: ook de BJZ evolueert Actie Voor het uitwerken van een vormingspakket over de Bijzondere Jeugdzorg (BJZ) werd beroep gedaan op studenten van de Sociaal Hogeschool Gent (een thesisstudente Fran De Vis) en op de Universiteit Gent (projectgroep binnen de vakgroep sociale agogiek). Sociaal Hogeschool Gent - Eerst waren er voorbereidende gesprekken met een leerkracht (Katia Perquy) om de vraag duidelijk te maken en na te gaan welk aanbod men vanuit de school kon bieden. Katia Perquy werd vanuit de Sociaal Hogeschool een aantal uren vrijgesteld om Fran De Vis in haar opdracht te begeleiden. Vanuit de OSBJ volgde Véronique Vancoppenolle het proces op. - Concreet betekende dit dat Véronique Vancoppenolle tussen november 2005 en juni 2006 verschillende keren overlegde met Fran en/of Katia in functie van het uitwerken van het vormingspakket. - Resultaat: Fran ontwikkelde een internetspel voor leerlingen uit het middelbaar onderwijs. De uitwerking van dit internetspel staat nog in zijn kinderschoenen en is een eerste aanzet tot de uitwerking van een professioneel en efficiënt internetspel. In 2007 zal dit spel verder uitgewerkt worden.
OSBJ
15
WERKINGSVERSLAG Deel I
Universiteit Gent – Vakgroep Sociale Agogiek - Eerst waren er voorbereidende gesprekken met een docent (Gerda Moeneclay) om de vraag te verduidelijken en na te gaan welk aanbod men vanuit de school kon bieden. Er werd een projectvoorstel uitgeschreven door Véronique Vancoppenolle. - Dit projectvoorstel werd toegelicht op een projectenbeurs voor studenten van het derde, vierde en vijfde jaar Sociale Agogiek in november 2005. - 11 studenten kozen ervoor om dit project uit te werken. Concreet betekende dit dat Véronique tussen november 2005 en mei 2006 zowel via mail als via een tweemaandelijks overleg contact had met de studenten en het proces van nabij opvolgde. - Resultaat: De projectgroep ontwikkelde een doe-map voor medewerkers van Kind&Gezin. Ook hier is er nog werk aan de uitwerking van de doe-map en dit zal gebeuren in de loop van 2007. 2.5. Folder BJZ Doel Binnen de sector Bijzondere Jeugdzorg ontbreekt een algemene folder met de werking van en het aanbod binnen de Bijzondere Jeugdzorg en de doelgroep. Deze folder dient als ondersteuning voor de organisaties Bijzondere Jeugdzorg wanneer zij hun werking toelichten op diverse plaatsen (scholen, studiedagen, jeugdwerkingen, buurtwerkingen,…). Actie In 2006 gaven we een aanzet tot folder door het verzamelen van allerlei informatie over de Bijzondere Jeugdzorg en deze informatie te vertalen naar een toegankelijke tekst voor een folder. Deze aanzet tot folder werd uitgehangen op de Geknipte Dagen met de vraag om te reageren op de inhoud. Daarnaast konden mensen hun naam noteren indien ze verder willen meewerken aan de totstandkoming van een folder BJZ. In 2007 wordt deze folder verder uitgewerkt en verspreid. 2.6. Een Geknipte Dag Doel ‘Een Geknipte Dag’ voor alle medewerkers waarin ontmoeting, uitwisseling, informatie en amusement de rode draad vormden. We wilden iedereen die werkt binnen een voorziening of project Bijzondere Jeugdzorg laten proeven van het diverse aanbod dat we elke dag organiseren als antwoord op een maatschappelijke nood. Daarnaast was het een moment om met elkaar ervaringen en tips uit te wisselen. Actie In het najaar 2006 organiseerden we op vijf verschillende momenten (op een weekdag en telkens één per provincie) ‘een Geknipte Dag’: • • • • •
Provincie West-Vlaanderen – vrijdag 20/10/2006 in Torhout Provincie Oost-Vlaanderen – donderdag 26/10/2006 in Gent Provincie Limburg – donderdag 9/11/2006 in Genk Provincie Antwerpen – donderdag 16/11/2006 in Lier Provincie Vlaams-Brabant/Brussels Hoofdstedelijk Gewest – dinsdag 21/11/2006 in Bierbeek
In de voormiddag lag het accent op kennismaking en ervaringsuitwisseling. We organiseerden een ‘opendeurdag’ waarbij medewerkers van de ene voorziening op bezoek gingen naar een andere voorziening. Dit om kennis op te doen over de werking van andere voorzieningen en getuige te zijn van de diversiteit van het aanbod binnen de eigen sector. In de namiddag sneden we, op een centraal gelegen ontmoetingspunt in de provincie, verschillende thema’s aan en begeleiden geknipte personen een aantal workshops.
WERKINGSVERSLAG Deel I
16
OSBJ
Communicatie - In januari 2006 verspreidden we een brief met een kandidaatsformulier naar alle voorzieningen in een straal van 25 kilometer rond het centraal punt in de provincie. Enerzijds om ervoor te zorgen dat de afstand tussen de verschillende voorzieningen niet te groot was en anderzijds om de afstand van de voorziening die ze in de voormiddag bezochten naar het centraal punt waar het namiddaggedeelte doorging, te beperken. - Voorzieningen kregen de tijd tot 28 februari 2006 om zich kandidaat te stellen. We kregen per provincie een aantal kandidaten binnen, maar niet voldoende (we hadden minstens vijf voorzieningen nodig per provincie om zo groepen van 20 deelnemers toe te laten per bezoek). - We lanceerden een tweede oproep naar alle voorzieningen binnen een provincie op 15 maart 2006, waarbij men tot 7 april 2006 de kans kreeg zich kandidaat te stellen. Terug kwamen een aantal kandidaturen binnen. In de provincies waar er nog steeds te weinig kandidaten waren, werden gericht voorzieningen bevraagd om hun deuren te openen. - In juni 2006 werd naar alle voorzieningen, diensten en projecten een affiche van de Geknipte Dag verstuurd en werden extra pagina’s aangemaakt op de www.osbj.be. Op deze pagina’s werd het programma bekend gemaakt, kon elke voorziening die zijn deur opende zijn aanbod bekend maken via een fiche en konden mensen zich inschrijven. Na de Geknipte Dagen kon men foto’s bekijken en enkele evaluaties van deelnemers lezen. - Juni 2006: Aan de koepels en de voorzitters van de regionale overlegplatforms Bijzondere Jeugdzorg werd via mail gevraagd om via hun communicatiekanalen de Geknipte Dag aan te kondigen. - In september 2007 stuurden we naar elke voorzieningen, diensten en projecten Bijzondere Jeugdzorg per medewerker een flyer waarop kort aangegeven werd wat het programma was en waar de link naar de website bekend werd gemaakt. - In september-oktober 2007 planden we per provincie een voorbereidende vergadering met de voorzieningen die hun deuren openden. In november-december 2006 planden we met dezelfde voorzieningen een evaluatievergadering. Met deze informatie zullen we in 2007 een draaiboek opstellen met de belangrijkste richtlijnen om je werking voor te stellen aan de hand van een opendeur. - Op de verschillende dagen werd de (vooral regionale) pers uitgenodigd. In de verschillende provincies konden we dan ook rekenen op heel wat persbelangstelling zowel van audio-visuele als van geschreven pers. Resultaat: Opkomst - Antwerpen: 201 (op ongeveer 1600 medewerkers – 12,5%) - West-Vlaanderen: 216 (op ongeveer 1550 medewerkers – 14%) - Oost-Vlaanderen: 132 (er konden niet meer inschrijvingen omdat het Vredeshuis niet meer mensen kon opvangen. We hebben een 20-tal mensen die zich wilden inschrijven moeten weigeren. Ook op de site stond al vlug dat de inschrijvingen voor Oost-Vlaanderen afgesloten waren) (op ongeveer 1350 medewerkers – 10%) - Limburg: 203 (op ongeveer 900 medewerkers - 22,5%) - Vlaams-Brabant/Brussel: 147 (Brussel ongeveer 200 medewerkers en Vlaams-Brabant ongeveer 600 – 18%) Evaluatie deelnemende organisaties BJZ aan de opendeur in de voormiddag - Het is een positieve ervaring om je werking voor te stellen aan andere medewerkers uit de sector. Je krijgt veel vragen en positieve reacties op de werking. - Het is een positieve ervaring voor het team om de opendeur te organiseren (teambuilding). - Een goed initiatief en voor herhaling vatbaar. Het feit dat het provinciaal georganiseerd werd, werd goed bevonden omdat men zo collega’s en voorzieningen van ‘dichtbij’ leert kennen. Evaluatie deelnemers - Het is interessant om andere werkingen en mensen uit het werkveld te leren kennen. - Het kennismaken met initiatieven en projecten en het ontmoeten van andere hulpverleners werd positief bevonden. Vaak is er vraag naar meer van dergelijke initiatieven. - Het programma werd vaak te druk bevonden. Dikwijls de opmerking dat men ook in de namiddag meer ervaringsuitwisseling had gewild (in plaats van de lezingen en de vaak theoretische workshops). OSBJ
17
WERKINGSVERSLAG Deel I
2.7. Reportage Bijzondere Jeugdzorg Doel Een journaliste (Saskia Vannieuwenhove) wil een reportage maken over de Bijzondere Jeugdzorg en een genuanceerd beeld brengen (het dagdagelijkse leven in een voorziening BJZ). Ze wil aan de hand van een reportage aantonen wat de krachten en de dynamiek van de BJZ zijn. Actie Véronique Vancoppenolle en iemand van de werkgroep zaten op vraag van de journaliste samen om na te gaan hoe dit gerealiseerd kon worden. Zowel de mogelijke inhoud als de zoektocht naar financiële middelen kwam hierbij aan bod. De journaliste kwam daarna haar idee uiteenzetten op de werkgroep Imago van februari 2006. Er zijn gedurende 2006 heel wat contacten geweest, maar er is nog niets concreet uit de bus gekomen. In 2007 wordt dit idee verder bekeken. 2.8. Acties in de zijlijn -
-
November 2005: Het schrijven van een artikel over de beeldvormingscampagne voor Agora. Adviesraad In Petto om informatie over de Bijzondere Jeugdzorg op te nemen op de vernieuwde site www.jongereninformatie.be. Deze site is een informatiesite voor jongeren waarin ze informatie vinden over heel diverse thema’s en vraagstellingen. In Petto was deze site aan het updaten en vroeg mensen uit verschillende sectoren om zaken na te lezen. Véronique Vancoppenolle nam deel aan de reflectiegroepen wonen en relatie in september/oktober 2005 om de inhoud met betrekking tot de BJZ na te lezen, te verbeteren en aan te vullen. Véronique Vancoppenolle nam deel aan een overlegvergadering naar aanleiding van de samenstelling van drie informatiebundels (in opdracht van minister Anciaux) voor kinderen en jongeren door In Petto om het deel over de Bijzondere Jeugdzorg na te lezen en te becommentariëren.
Hoofdstuk 2: Communicatie OSBJ (Binnen de convenant)
1. Informatie- en ondersteuningsfunctie 1.1. Website www.osbj.be Doel De website is vooral informatief en gericht op medewerkers van de Bijzondere Jeugdbijstand en andere geïnteresseerden (onder andere mensen in het onderwijs, studenten, verwijzers en belendende sectoren). Op de site is heel wat basisinformatie terug te vinden over de werking en de structuur van de Bijzondere Jeugdbijstand. Ook de werking van de OSBJ wordt uitvoerig toegelicht met daarbij een link naar de contactpersonen. Daarnaast geeft de website de stafmedewerkers van de OSBJ de mogelijkheid om artikels en teksten te publiceren. De site is deels ook interactief opgesteld: - mogelijkheid om gratis vacatures, activiteiten en vormingen bekend te maken op de kalender, de rubriek nieuws - een juridische helpdesk - af en toe wordt een bevraging gedaan (bijvoorbeeld over de nieuwsbrief vernieuwende initiatieven en over externe communicatie)
WERKINGSVERSLAG Deel I
18
OSBJ
Actie Van juni 2005 tot en met december 2006 kregen we: - dagelijks gemiddeld 308 mensen op bezoek (gemiddeld 9400 per maand) - 209 vragen om vacatures op de site te plaatsen - 192 aanvragen om vormingen en activiteiten op te nemen in de kalender - 65 vragen om een nieuwtje op te nemen - 32 vragen om een publicatie op te nemen in onze lijst - 15 aanvragen om een link te plaatsen van onze site naar hun website De stafmedewerkers van de OSBJ verzorgen de inhoudelijke bijdragen. De website wordt wekelijks geüpdatet door Véronique Vancoppenolle. 1.2. e-Nieuwsbrief Doel Interessante informatie voor medewerkers van de Bijzondere Jeugdzorg op een snelle en eenvoudige manier verspreiden. Actie Sinds september 2004 verspreiden we maandelijks een gratis elektronische nieuwsbrief. De opmaak van de nieuwsbrief wordt opgevolgd door drie stafmedewerkers van de OSBJ. De inhoud wordt samengesteld door de stafmedewerkers van de OSBJ en via andere informatiekanalen. Momenteel ontvangen 1450 mensen onze nieuwsbrief. De ontvangers van de nieuwsbrief zijn divers: onder andere medewerkers binnen de Bijzondere Jeugdbijstand, verwijzers, mensen in het onderwijs, studenten en medewerkers van belendende sectoren. Op de hoofdpagina van de site www.osbj.be kunnen mensen zich voor deze nieuwsbrief rechtstreeks inschrijven. Alle nieuwsbrieven zijn terug te vinden op de website. Op vraag van voorzieningen Bijzondere Jeugdzorg kan de elektronische nieuwsbrief ook verkregen worden in een word-document waarbij alle informatie intergaal is opgenomen. Zo is het mogelijk om de nieuwsbrief uit te printen en gemakkelijk ter beschikking te stellen aan de medewerkers.
(Buiten de convenant) 1.3. Vernieuwde website www.osbj.be Doel Door de groei van de website stappen we over van een html-site naar een databasegestuurde site. Dit onder andere om: - de site nog toegankelijker en gebruiksvriendelijk te maken - de tijdsinvestering voor de stafmedewerkers te beperken - heel wat zaken te automatiseren - de juridische FAQ in een database te gieten zodat het een gebruiksvriendelijk instrument wordt. Actie Sinds mei 2006 werd heel wat energie gestoken in enerzijds het opvragen van offertes bij verschillende bureaus en anderzijds de herwerking en invulling van de nieuwe structuur van de site. We gingen met Curious in zee om de site om te zetten naar een database. Eind december kreeg het voltallig team van de OSBJ vorming over het gebruik van deze database. In februari 2007 wordt de nieuwe site www.osbj.be gelanceerd.
OSBJ
19
WERKINGSVERSLAG Deel I
1.4. Databases Doel Enerzijds om de gegevens van vernieuwende initiatieven te inventariseren in een database waardoor de bezoekers gemakkelijk informatie kunnen terugvinden en vernieuwende initiatieven op een gebruiksvriendelijke manier hun gegevens kunnen inbrengen in een fiche. Anderzijds een database om het aanbod van de herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen in Vlaanderen in onder te brengen waardoor bezoekers op een eenvoudige manier informatie kunnen opzoeken. Actie In samenwerking met Jeugdwerknet werden twee databases uitgewerkt. Deze databases zijn sinds december 2005 online op www.osbj.be. 1.5. Folder OSBJ Doel De werking en medewerkers van de OSBJ bekendmaken bij medewerkers van de Bijzondere Jeugdzorg. Actie We ontwierpen een nieuwe informatieve folder in september 2005 en stuurden er één naar elke organisatie Bijzondere Jeugdzorg. Deze folder bieden we onder andere ook aan bij informatiemomenten, overlegmomenten, vormingen en gesprekken met belendende sectoren en verwijzers. 1.6. Media en pers
1.6.1 Krantenbestand Doel Bijhouden van een up-to-date krantenbestand omtrent berichtgeving over de Bijzondere Jeugdbijstand. Actie Véronique Vancoppenolle nam de krantenartikels die in 2005 verschenen door met de bedoeling na te gaan hoe er in de geschreven pers over de Bijzondere Jeugdzorg geschreven wordt. Volgende conclusie konden we daaruit trekken: Wanneer er over de BJZ geschreven wordt, kunnen we dit bekijken vanuit drie verschillende niveaus: - Op het niveau van de doelgroep (jongeren, ouders en hun gezin): hierover wordt er vaak op een negatieve manier bericht gegeven. Dikwijls komen verhalen naar voor over jongeren die een delict pleegden. - Op het niveau van de voorzieningen: hier merken we een meer neutrale en genuanceerde berichtgeving op. Wat betreft de vernieuwende initiatieven wordt er vaak positief bericht. - Op het niveau van de sector: dit wordt eerder negatief omschreven. Men beschrijft de BJZ vooral vanuit de structuren en de overheid. Deze berichtgeving gaat vaak over wachtlijsten, te weinig geld of te weinig personeel.
WERKINGSVERSLAG Deel I
20
OSBJ
1.6.2 Persbestand Doel Bijhouden van een up-to-date persbestand van journalisten die bericht geven over de Bijzondere Jeugdzorg. Dit persbestand wordt op vraag van organisaties Bijzondere Jeugdzorg ter beschikking gesteld. Actie Naar aanleiding van onder andere de Geknipte Dagen stelden we een perslijst samen van media en journalisten die geïnteresseerd zijn in de sector Bijzondere Jeugdzorg. 1.7. Acties in de zijlijn -
-
OSBJ
In november 2005 kwamen nogal wat vragen binnen van journalisten naar aanleiding van het assisenproces in Antwerpen omtrent kindermishandeling. Zowel de OSBJ als de verschillende koepels kregen journalisten aan de lijn. De OSBJ vond het nodig om op deze vragen vanuit de verschillende koepels en werkingen toch eenzelfde boodschap weer te geven. Daarom riep de OSBJ mensen uit de drie koepels samen voor een spoedbijeenkomst op vrijdag 26/11/05 om de snaren op elkaar af te stemmen. Vragen omtrent externe communicatie beantwoorden die veelal binnenkomen via de juridische helpdesk of via de website. Regelmatig overleg met communicatiemedewerkers in andere sectoren. Dit met de bedoeling om informatie en kennis uit te wisselen.
21
WERKINGSVERSLAG Deel I
22
DEEL II: ONDERSTEUNING VAN INITIATIEVEN ALS ANTWOORD OP JEUGDDELINQUENTIE Hoofdstuk 1: Visie- en methodiekontwikkeling 1. Visie op reactie op jeugddelinquentie 1.1. Onze visie als leidraad bij de beïnvloeding van de wijzigingen van de wet op de jeugdbescherming In de voorgaande jaren investeerden we veel in het ontwikkelen en bekend maken van onze visie over de vraag hoe men moet reageren op jongeren die als misdrijf omschreven feiten plegen. (zie jaarverslag 2003-2004). In 2005-2006 streefden we ernaar om deze visie ook te realiseren doorheen de wijzigingen van de wet op de jeugdbescherming. - We legden contacten met de federale minister van Justitie en haar kabinet. - We verleenden adviezen aan de Afdeling Bijzondere Jeugdzorg – IVA Jongerenwelzijn en pleegden overleg met minister Vervotte en haar kabinet. - De OSBJ nam en neemt via de personen van Hilde Geudens en Min Berghmans ook deel aan de Vlaamse werkgroep jeugdsanctierecht. - Via publicaties probeerden we de sleutelfiguren te overtuigen van onze visie. Hilde Geudens publiceerde in het najaar 2005 een artikel in het Tijdschrift voor Herstelrecht (2005 – 4) over ‘Nieuw Jeugdrecht in België’. Onze visie sluit nauw aan bij de visie van de Vlaamse gemeenschap en werd uiteindelijk in belangrijke mate gerealiseerd in het nieuwe jeugdbeschermingsrecht. 1.2. Evolutie van visie- en methodiekontwikkelaar naar een meer coördinerende rol De rol van de OSBJ bij het procesmatig ondersteunen van diensten Herstelrechtelijke en Constructieve Afhandelingen (HCA-diensten) onderging een hele evolutie sinds de eerste opdracht om een aantal bemiddelingsprojecten te implementeren in Vlaanderen. In deze implementatiefase was de OSBJ ook de ontwikkelaar van visie en methodiek. De OSBJ was het enige referentiepunt voor de opstartende herstelbemiddelingsdiensten zodat de visie van OSBJ door bijna alle diensten werd gevolgd. In dit herstelrechtelijk elan ijverden we voor een meer herstelgerichte invulling van gemeenschapsdienst (GD) en leerprojecten (LP), mede onder impuls van de Vlaamse overheid. Dit streven naar een herstelgerichte invulling werd door sommige diensten op enthousiasme onthaald. Voor anderen kwam het eerder geforceerd over. Ze voelden zich niet volledig erkend in de eigen inzet en zingeving van hun project en ervaarden de noodzaak om (ook) herstelgericht te werken eerder als een subsidievoorwaarde. Van enthousiaste implementator van een zelf ontwikkelde visie en methodiek zijn we geëvolueerd naar een eerder coördinerende rol waarbij de OSBJ niet langer het voortouw neemt om een visie te promoten, maar eerder faciliterend werkt. Het is nu de taak van de OSBJ om ondanks een veelheid aan visies en methodieken tot een goede afstemming te komen tussen de verschillende diensten en te zoeken naar een nieuw evenwicht tussen de wederzijdse verwachtingen van de diensten en de OSBJ. Het lijkt ons op dit ogenblik opportuun om te vertrekken vanuit de concrete praktijk van de diensten, de gehanteerde methodieken verder in kaart te brengen en hierbij telkens na te gaan of meer eenvormigheid mogelijk en wenselijk is en tot op welke hoogte. Ook bij deze meer pragmatische benadering zullen verschillen in visie aan de oppervlakte komen, maar lopen we minder risico op al te abstracte discussies. In deze consolidatiefase waar gezocht wordt naar verdere normering en dus ook meer eenvormigheid is het ook onze opdracht om de visies van de verschillende diensten duidelijk maar genuanceerd te verwoorden en hierbij de raakvlakken en de verschilpunten weer te geven.
OSBJ
23
WERKINGSVERSLAG Deel II
1.3. De OSBJ blijft op een autonome wijze werken en vanuit een eigen visie De OSBJ wil als onafhankelijke vzw, zowel tegenover de diensten als tegenover de overheid, blijven werken op een autonome wijze en vanuit een eigen visie. Wanneer ze adviezen geeft aan de overheid doet ze dit vanuit de overtuiging dat ze hierdoor een meerwaarde kan leveren bij de besluitvorming. Ze zal zich echter niet enkel laten ‘leiden’ door de overheid louter in functie van de uitvoering van het Vlaamse beleid. Werken vanuit een eigen visie betekent ook dat de OSBJ tegenover de diensten niet de rol van zuiver neutrale coördinator opneemt. De eigen visie op de wenselijke reactie op jeugddelinquentie zal haar standpunten beïnvloeden. Dit betekent echter niet dat haar visie hierbij doorslaggevend zal zijn.
2. Methodiekgroep Hergo Het doel van dit overleg was, bij de opzet van dit experiment in 2002, de methodische ondersteuning en het verder ontwikkelen van een methodiek, aangepast aan de Belgische situatie. Deze methodiek werd inmiddels uitgeschreven. De methodiekgroep staat nu minder in voor het ontwikkelen van de methodiek dan wel voor het bewaken van de eenvormigheid. Dit gebeurde door het draaiboek zoals uitgeschreven door Inge van Fraechem nog eens te overlopen om na te gaan in welke mate de diensten hiervan afwijken. Terugkerende knelpunten zijn: - Het duidelijk onderscheiden houden van de vraag naar hulp bij POS en de herstelrechtelijke reactie op het delict. - De vraag naar begeleiding bij andere gezinsproblemen is vooral zeer sterk wanneer de sociale dienst van de jeugdrechtbank hier niets in opneemt. In het arrondissement Brussel is er steeds een consulent aanwezig op de Hergo die de verdere uitvoering hiervan mee opvolgt en ondersteuning biedt bij andere vragen van het gezin. In dit arrondissement wordt het samen gaan van POS en MOF niet als een probleem ervaren. In andere arrondissementen stelt de sociale dienst zich veel terughoudender op en komen de vragen naar hulpverlening bij de moderator terecht terwijl die hiervoor niet gemandateerd is. Een aantal vragen duiken hierbij op. Is het de taak van de sociale dienst om de naleving van de afspraken betreffende hulpverlening en ondersteuning van het gezin op te volgen? Wordt er daarbij een onderscheid gemaakt tussen POS en MOF? Hoe kan dat verwezenlijkt worden binnen één Hergo? - De juridische positie van de politie en de werklast binnen de politiekorpsen. - Deze positie is nog steeds niet uitgeklaard. Deelname aan de Hergo is, ook met de nieuwe wet op de Jeugdbescherming, geen wettelijke taak van de politie. De nieuwe wet heeft het probleem omzeild door de politie te plaatsen onder de zogenaamd 'dienstige personen' die volgens de wet kunnen deelnemen aan het Hergo-overleg. Het expliciet opnemen van de politie als een verplichte actor bij Hergo zou immers gevolgen hebben voor de wetgeving over het politieambt. Alles staat of valt bij de goodwill van de plaatselijke politiekorpsen. Deze goodwill is tot nog toe meestal aanwezig maar het blijft de vraag of dit zo zal blijven als het aantal Hergo's toeneemt en als de politie ook het opvolgen van huisarrest aan haar takenlijstje moet toevoegen. Methodiekgroepen voor Hergo behandelden volgende thema’s: - 5 september 2005: intentieverklaring - 18 januari 2006: intervisie - 24 april 2006: POS in Hergo - 19 juni 2006: Draaiboek Hergo - 14 september 2006: verdere ontwikkeling registratiesysteem - Hergo en allochtonen - 27 november 2006: concept Hergo in functie van de verdere implementatie Met het oog op de verdere uitbreiding van Hergo naar andere arrondissementen zal deze methodiekgroep de opleiding organiseren voor de beginnende Hergomoderatoren. Nadien wordt ze omgevormd tot een intervisiegroep.
WERKINGSVERSLAG Deel II
24
OSBJ
3. Ouderstage In de toekomst worden de HCA-diensten belast met het ontwikkelen van de ouderstage, een nieuwe maatregel in de Jeugdwet. OSBJ wil hierbij vooral facilitator zijn om de diensten te helpen een methodiek te ontwikkelen, die door Vlaanderen verplicht aan het Ministerie van Justitie moet worden meegedeeld om een eenvormige toepassing van de wet te garanderen. (samenwerkingsakkoord december 2006 over de ouderstage). Ook in de evaluatie van deze nieuwe afhandelingsvorm bieden wij een klankbord aan de diensten en de Vlaamse Overheid.
Hoofdstuk 2: Informatiefunctie 1. Informeren van de diensten voor HCA en andere professionelen die betrokken zijn bij de reactie op delicten over de nieuwe wet op de jeugdbescherming. We zorgden voor een zo ruim mogelijke bekendmaking van de ontwikkelingen inzake de wet op de jeugdbescherming. We deden dit via de website en via toelichtingen op verschillende fora. 1.1. Website -
-
Parlementaire stukken: Memorie van toelichting, ontwerp van wet, de wetteksten, een zelfgemaakte gecoördineerde versie van de wet, die up-to-date werd gehouden na de stemming in de Kamer, de Senaat en nogmaals de Kamer (inpassing van de wijzigingen in de oorspronkelijke tekst). Een PowerPoint presentatie die de verdere verspreiding van informatie door derden vergemakkelijkt: ook deze werd up to date gehouden in de loop van de wetgevende werken.
1.2. Toelichting op verschillende fora -
Op de samenwerkingsverbanden van Leuven, Dendermonde, Turnhout, Gent en Brugge Op het Overlegplatform BJB Vlaams-Brabant (15 december 2006) Op de Begeleidingsgroep van het provinciaal vereffeningsfonds van Antwerpen (7 december 2006) Om tegemoet te komen aan de talrijke vragen tot toelichting van deze nieuwe wet, plannen we provinciale infosessies voor alle medewerkers van de Bijzondere jeugdzorg in de maanden februari - maart 2007.
2. Hergo Toelichting van het Hergoconcept op het Samenwerkingsverband (SWV) van Brugge op 3 oktober 2006
3. Vereffeningsfonds Toelichting over historiek en werking van het fonds - SWV Dendermonde 16 februari 2006 - SWV Gent 30 mei 2006 - Installatievergadering van vereffeningsfonds in Provincie Oost-Vlaanderen op 14 september 2006
OSBJ
25
WERKINGSVERSLAG Deel II
4. Herstelrecht in Vlaanderen: Europees We verleenden onze medewerking aan de jaarlijks terugkerende 'Tour de Belgique', georganiseerd door de vzw Suggnomè op 12 september 2006. Hierbij werd voor een twintigtal magistraten, bemiddelaars, onderwijsmensen uit verschillende Europese landen een rondleiding verzorgd doorheen de verschillende Belgische herstelrechtelijke initiatieven. Vanuit de OSBJ gaven we een overzicht van de wijze waarop het herstelrecht in Vlaanderen wordt toegepast.
Hoofdstuk 3: Vormingsaanbod 1. Organisatie OSBJ 1.1. Vijfdaagse introductiecursus Voor 6 bemiddelaars op 9-24-29 maart en 19-27 april 2006 1.2. Ervaringsuitwisselingen Voor 19 bemiddelaars: 23 november 2006 Voor 18 begeleiders van gemeenschapsdienst: 30 november 2006 Voor 16 begeleiders van leerprojecten: 14 december 2006 Deze ervaringsuitwisselingen werden positief geëvalueerd.
2. Organisatie Suggnomè in samenwerking met OSBJ 2.1. Achtdaagse cursus voor meer gevorderde bemiddelaars (waarvan 6 bemiddelaars voor minderjarige daders) - 27-28 oktober 2005: tweedaagse 'Veranderingsprocessen en rol van de bemiddelaar’ door Bram Van Droogenbroeck en Steven Lecompte ( bemiddelaars minderjarigen) - 10 en 25 november 2005: ‘Leren onderhandelen ‘door Lucas De Vocht (trainer en veranderingsmanager KBC) - 3 februari en 20 januari 2006: ‘Zakelijk schrijven’ door Eric van Hee vzw Creatief schrijven - 10 en 17 maart 2006:’werken vanuit een systeemtheoretisch kader’ door Mia Claes en Kris De Craemer (interactieacademie) 2.2. Themadagen - slachtofferdimensie: november 2005; 12 deelnemers voor minderjarige daders - 19 juni 2006: ‘ bemiddelen in dossiers van seksuele delicten ‘door Jürgen Peeters; 4 deelnemers voor minderjarige daders. Zeer goede evaluatie - 19 oktober 2006: ‘Franse rechtsterminologie’ 4 deelnemers voor minderjarige daders. In samenwerking met Franstalige bemiddelaars werd geoefend in conversatie met Franstalige cliënten. Zeer goede evaluatie 2.3. Methodiektraining (nieuw!) Deze methodiektraining werd opgezet door en voor bemiddelaars van de vier sectoren (minderjarigen, meerderjarigen dagvaardingsdossiers, bemiddelaars in strafzaken en bemiddelaars op politieniveau). Tijdens deze trainingen worden bepaalde moeilijkheden nagespeeld door de deelnemers en wordt samen gezocht naar alternatieven. - 22 november 2005: 6 deelnemers voor minderjarigen - 6 februari 2006: 7 deelnemers voor minderjarigen - 4 mei 2006: 8 deelnemers voor minderjarigen - 12 september 2006: deelnemers voor minderjarigen
WERKINGSVERSLAG Deel II
26
OSBJ
Hoofdstuk 4: Adviesfunctie 1. Adviezen aan het Ministerie van Justitie - Oktober 2005: Over art. 61 JBW Op basis van art 61 JBW moet de jeugdrechtbank de minderjarige gelijktijdig op protectioneel gebied als op burgerlijk gebied veroordelen. In deze nota worden de problemen die opduiken bij de toepassing van art. 61 wet jeugdbescherming geanalyseerd. Nadien volgt een voorstel tot wijziging van dit artikel in die zin dat daarin expliciet zou worden opgenomen dat het burgerlijke en protectionele aspect gescheiden van elkaar kunnen worden behandeld. - December 2005: Over de notie ‘betrokken personen’ in het nieuwe artikel 37bis van de nieuwe jeugdwet We maakten ook van de gelegenheid gebruik om de term herstelgerichte maatregel te vervangen door herstelrechtelijk aanbod. Bij de verduidelijking van de term ‘betrokken personen’ stelden we ook voor om 16- en 17-jarigen de kans te geven om deel te nemen aan een bemiddeling ook indien de wettelijke ouders hier niet aan wensen mee te werken. We deden suggesties in verband met de wijze van contactname van de partijen met de diensten en de bijstand van de advocaat. Tenslotte pleitten we ook voor een vereenvoudiging van de richtlijnen betreffende de verslaggeving en suggereerden om het verslag vanwege de sociale dienst -voorafgaand aan de Hergo- te laten vallen. Het kabinet hield in zeer grote mate rekening met dit advies bij de herwerking van art. 37bis JBW. - Mei 2006: Over alternatieve gerechtelijke maatregelen (AGM) voor minderjarigen Het betreft een vraag naar informatie over de werkwijze in de verschillende afhandelingsvormen met het oog op een heroriëntering van de personeelsleden van de AGM-diensten.
2. Adviezen aan de Vlaamse gemeenschap - Augustus 2005: Over de te verwachte evolutie van het aantal verwijzingen voor de herstelgerichte afhandelingen na inwerkingtreding van de nieuwe jeugdwet en de consequenties voor het personeelskader van de HCA-diensten. - Juni 2006: Over een samenwerkingakkoord tussen federale overheid en gemeenschappen met betrekking tot herstelbemiddeling minderjarigen. Het kabinet van het Ministerie voor Welzijn van de Vlaamse gemeenschap vroeg ons de knelpunten in de samenwerking tussen justitie en welzijn in kaart te brengen met betrekking tot herstelbemiddeling en suggesties te formuleren in functie van het opstellen van een samenwerkingsakkoord tussen het Ministerie van Justitie en het Ministerie van Welzijn. - Oktober 2006: Over de ouderstage. In dit advies stellen we een traject voor dat toelaat om binnen het vastgelegde kader en gebaseerd op de reeds aanwezige deskundigheid in de sector BJB een aanbod ouderstage te ontwikkelen. - November 2006: over de organisatievorm, methodische en inhoudelijke aspecten van de HCA
OSBJ
27
WERKINGSVERSLAG Deel II
Hoofdstuk 5: Ondersteuningsfunctie 1. Coördinatorenoverleg Het coördinatorenoverleg is gestart vanuit de vraag uit het werkveld om een mogelijkheid te creëren tot uitwisseling tussen de verschillende diensten waarbij de OSBJ voornamelijk een modererende rol zou opnemen. Deze vraag kwam op het moment dat de OSBJ haar ondersteunende activiteiten voor HCA-diensten inkrimpte om meer tijd vrij te maken voor ondermeer juridische ondersteuning en ontsluiting van wetenschappelijk onderzoek. Hieruit resulteerden de volgende doelstellingen: 1. In overleg met de diensten keuzes te maken over de ondersteuning die de OSBJ kan blijven bieden aan de HCA-diensten. 2. Mogelijkheid voor de OSBJ om voeling te blijven houden met het concrete werkveld 3. Ervaringsingsuitwisseling mogelijk maken tussen de diensten rond knelpunten. 4. Uitwisseling over besprekingen op SWV’s. 5. Informeren over bepaalde thema’s. 6. Het realiseren van de opdrachten voor de Vlaamse overheid in nauwe samenspraak met en transparant naar het werkveld. 7. Als intermediair orgaan om de communicatie met de diensten en naar de overheid te verzekeren. 8. Als forum voor de diensten om topics naar voor te brengen ter bespreking met de andere diensten. Er gingen 7 vergaderingen door: op 8 november 2005, 10 januari 2006, 7 maart 2006, 18 april 2006, 6 juni 2006, 28 september 2006, 28 november 2006. De belangrijkste thema’s waren: - Doelstellingen van dit overleg, werkwijze - Modulering van de afhandeling voor integrale jeugdhulp - Kwaliteitshandboek/kwaliteitszorg (decreet) - Betekenis van het jeugdrecht voor de verdere uitbouw van de diensten - Werklast/capaciteitsbepaling - Wetsontwerp jeugdbescherming - Organisatie HCA-diensten in functie van adviesnota aan de Vlaamse overheid - Advies aan kabinet ivm gerechtelijke samenwerking bemiddeling - Finaliteit leerprojecten – voorstelling van de verschillende leerprojecten - Vernietigen van dossiers
2. Provinciale vereffeningsfondsen Deze fondsen ontstonden als een instrument binnen de bemiddeling en situeren zich op het provinciale niveau. Op 14 september 2006 startte Oost-Vlaanderen als laatste met een vereffeningsfonds. Gedurende het eerste werkingsjaar verlenen we een meer intense ondersteuning door deel te nemen aan het maandelijkse comité V waar de aanvragen worden besproken. Nadien beperken we onze ondersteuning tot de deelname aan de jaarlijkse begeleidingsgroepen van de verschillende fondsen en de organisatie van een jaarlijks interprovinciaal overleg tussen de verschillende fondsen met het oog op een zekere eenvormigheid in de werking van de verschillende fondsen. (Zie het activiteitenoverzicht in bijlage)
WERKINGSVERSLAG Deel II
28
OSBJ
3. Samenwerkingsverbanden voor HCA Met uitzondering van Limburg zijn alle samenwerkingsverbanden (SWV) inmiddels goed van start gegaan. Er werd overal een voorzitter aangesteld en de meeste sectoren, die relevant zijn voor HCA, zijn vertegenwoordigd. Er vonden in elk arrondissement minstens drie vergaderingen plaats in 2006 (met uitz. van Limburg.). In Limburg blijkt het erg moeilijk om de (zittende) magistratuur te betrekken. Dit is een pijnpunt in meerdere arrondissementen. Nochtans is de aanwezigheid van de magistratuur zeer belangrijk voor het functioneren van een overleg. Procedures en criteria van verwijzing, interpretaties van de nieuwe jeugdwet en het maken van praktische afspraken zijn thema’s waarbij de inbreng van de magistratuur essentieel is. Vandaar dat men in Limburg blijft proberen om de magistratuur te sensibiliseren voor een deelname aan een dergelijke structurele samenwerking. Door deelname aan de samenwerkingsverbanden werkt de OSBJ mee aan de afstemming en éénduidigheid tussen de verschillende afhandelingen binnen het arrondissement en probeert ze tevens de eenvormigheid over heel Vlaanderen te bevorderen door telkens in de verschillende lokale vergaderingen informatie vanuit andere vergaderingen binnen te brengen. In 2005 namen we deel aan 26 samenwerkingsverbanden. Deze deelname werd gewaardeerd door de diensten ondermeer omdat we als min of meer neutrale deelnemer een aantal zaken kunnen aankaarten die plaatselijk soms gevoelig liggen, omwille van onze helikoptervisie op het Vlaamse landschap. Desondanks beperkten we vanaf 2006 onze deelname omdat we ook andere opdrachten wilden realiseren zoals de ontsluiting van wetenschappelijk onderzoek en de voorbereiding van de registratie voor de hele BJZ. Daarenboven komen er steeds meer vragen naar juridische ondersteuning (zie ook de beantwoording van juridische helpdeskvragen) zodat we ons genoodzaakt zagen om minder te investeren in de samenwerkingsverbanden. Onze oorspronkelijke doelstelling om alle samenwerkingsverbanden bij te wonen zwakte af naar minimaal één samenwerkingsverband per jaar en per arrondissement. In 2006 namen we nog deel aan 19 samenwerkingsverbanden (zie activiteitenoverzicht in bijlage) Inhoud: - De SWV’s die pas zijn opgestart, besteedden in de beginfase veel aandacht aan de voorstelling van de verschillende diensten, vaak ook van andere diensten die met problematiek van jongerendelinquentie bezig zijn (bijvoorbeeld verslavingsbehandeling). - De informatie en bespreking van de evolutie van de wijzigingen in de wet op de jeugdbescherming vormde in alle arrondissementen onderwerp. De OSBJ gaf in verschillende SWV’ toelichting hierover (Leuven, Dendermonde, Gent, Turnhout, Brugge). - Bespreking van knelpunten in de verwijzingsprocedures of rapportage.
OSBJ
29
WERKINGSVERSLAG Deel II
30
DEEL III: JURIDISCHE ONDERSTEUNING Hoofdstuk 1: Visie- en methodiekontwikkeling Ondersteuning aan de Bijzondere Jeugdzorg (BJZ) houdt onder andere een leren omgaan met de juridische manier van kijken in. Een professionele hulpverlening kent en houdt rekening met de juridische wereld. OSBJ wil hierin een vertaalfunctie opnemen: zowel verticaal, in het signaleren van knelpunten, als horizontaal, in het duiden van regels.
1. Werkgroep Beroepsgeheim OSBJ nam tussen juni 2005 en oktober 2006 zeven maal deel aan de werkgroep Beroepsgeheim die op initiatief van het arrondissementeel welzijnsoverleg Antwerpen werd uitgebreid naar het regionale Welzijnsoverleg (RWO) van Mechelen en Turnhout, waarvan we éénmaal een toelichting gaven met betrekking tot de praktijkvragen in verband met beroepsgeheim die op onze helpdesk toekomen. De werkgroep wil haar werkzaamheden graag zien uitmonden in een of meerdere studiedagen of toelichtingen binnen de provincie Antwerpen. Voor de verwijzers stuit een en ander op een voorbehoud in afwachting van de onderzoeksopdracht toevertrouwd aan professor Johan Put in verband met schuldig verzuim, zodat de werkzaamheden voorlopig geblokkeerd lijken.
2. Schuldig verzuim In het kader van schuldig verzuim werd een artikel geschreven voor het Tijdschrift voor Jeugdrecht en Kinderrechten, verschenen in het decembernummer 2006. De angst van hulpverleners om terechtgewezen te worden wegens tekortkomen, willen we graag helpen omzetten in een positief engagement naar de veiligheid van kinderen.
3. Pleegzorg Op vraag van de Federatie Pleegzorg volgde OSBJ een aantal vergaderingen van de groep pleegouders die bij elkaar werden geroepen om te komen tot een vertegenwoordiging van hun standpunten in een Pleegzorgpunt. In dit kader werd een overzichtsartikel geschreven met betrekking tot de federale wetsvoorstellen met betrekking tot een burgerrechtelijk statuut voor pleegouders voor Nieuwsbrief Jeugdrecht en voor de Federatie Pleegzorg.
4. Hervorming Jeugdbeschermingswet In het kader van de hervorming van de jeugdbeschermingswet werden contacten gelegd met de federale minister van Justitie en haar kabinet, werden adviezen verleend aan de Afdeling Bijzondere Jeugdzorg – IVA Jongerenwelzijn en overleg gepleegd met minister Vervotte en haar kabinet. OSBJ nam en neemt via de personen van Hilde Geudens en Min Berghmans ook deel aan de Vlaamse werkgroep jeugdsanctierecht (lees meer bij Deel II: Jeugddelinquentie).
5. Herstelbemiddeling Wat betreft de werking van herstelbemiddeling minderjarigen in Vlaanderen nam Min Berghmans deel aan de (officieuze) deontologische adviescommissie herstelbemiddeling. Deze vergaderde in de besproken periode 4 maal en beantwoordde de vragen 12 tot en met 25. De adviezen zijn terug te vinden op onze website.
OSBJ
31
WERKINGSVERSLAG Deel III
6. Andere -
Onze juriste werd betrokken in een overleg met de expertengroep van het Kinderrechtencommissariaat in verband met isolatie en afzondering. In het kader van de integrale jeugdhulp maakte zij deel uit van de reflectiegroep gerechtelijke jeugdhulp.
Hoofdstuk 2: Informatiefunctie In 2005 werden de financiële middelen voor de Nieuwsbrief Jeugdrecht door OSBJ ter beschikking gesteld aan het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk (SAW). Vanuit de OSBJ werden een hele reeks artikels geschreven voor de Nieuwsbrief en werd de redactieraad opgevolgd. De stuurgroep functioneerde als formeel samenwerkingsorgaan tussen OSBJ en SAW en was samengesteld uit Jan Bosmans, (Kurt De Backer ad interim) Joz Vanden Eynden en Min Berghmans namens OSBJ, en Willy Vleugels, Ludo Serrien en Nora Mettioui namens SAW. Jan Bosmans volgt de stuurgroep sedert einde 2005 niet meer op en Kris Stas verving Nora Mettioui in de stuurgroep. Vanaf medio 2006 werd de inhoudelijke eindverantwoordelijkheid voor Nieuwsbrief Jeugdrecht, mede door ziekte en uiteindelijk ontslag van Nora Mettiou, overgedragen aan de medewerkers van OSBJ. Voor meer informatie verwijzen we naar het aparte jaarverslag van de Nieuwsbrief Jeugdrecht voor 2006.
Hoofdstuk 3: Vormingsaanbod 1. Open verslaggeving In de meerdaagse vorming ‘Open verslaggeving’, een initiatief van de vzw Jongerenbegeleiding, werd de dag over het juridische kader (wet op de privacy, beroepsgeheim, decreet rechtspositie minderjarige IJH...) door de OSBJ gegeven. Dit gebeurde op 25 januari 2006. De evaluatie van deze vormingen door de deelnemers was positief. In aanvulling op deze ‘groepsvormingen’ werd op verzoek van een aantal individuele voorzieningen, dezelfde vorming over dit thema op locatie gegeven (zie activiteitenoverzicht in bijlage).
2. Deontologie voogden NBMV Sedert mei 2004 is de aanstelling van een voogd voor elke op Belgisch grondgebied aangetroffen niet-begeleide minderjarige vreemdeling (NBMV) verplicht. Op verzoek van de Dienst Voogdij verzorgde de OSBJ het opleidingsonderdeel ‘Deontologie van de voogd’ op 15 juli 2005 en nogmaals 21 oktober 2005.
3. Decreet Rechtspositie van de Minderjarige in de Integrale Jeugdhulp (DRPM) Op 8 september 2005 verzorgde OSBJ een toelichting bij en voorstelling van het Decreet Rechtspositie van de Minderjarige in de Integrale Jeugdhulp en tevens een toelichting bij het nieuwe decreet en uitwerking van de regeling urgentieprocedure bij POS voor de dienst voor pleegzorg Jeugdzorg in Gezin (alle afdelingen, bijeenkomst te Mechelen). In januari 2006 nam OSBJ deel als expert, samen met Ankie Vandekerckhove (Kinderrechtencommissariaat), aan de studiedag van de dienst voor pleegzorg Opvang (alle afdelingen, bijeenkomst te Oostkamp) met als thema ‘Kinderrechten en het decreet rechtspositie in de pleegzorg’.
WERKINGSVERSLAG Deel III
32
OSBJ
OSBJ nam namens de sector BJZ deel aan het panel op de 5 provinciale dagen waar het implementatietraject van het DRPM en de werkmap werden voorgesteld.
4. Beroepsgeheim Uit de vragen die aan de helpdesk worden gesteld, bleek een duidelijke nood aan vormingen en toelichting met betrekking tot het thema beroepsgeheim en informatiedoorstroom. OSBJ werkte dan ook een vorming uit rond dit thema. - Op 9 juni 2005 werd Min Berghmans gevraagd door de postacademische vorming van het KULAK om een bijdrage te leveren over beroepsgeheim op de studiedag “Valkuilen in het werken met situaties van (vermoedens van) seksueel misbruik” te Kortrijk. - Op 28 september 2005 lichtte zij het thema Beroepsgeheim, meldingsplicht ed. toe op het ROBJ te Brugge. Het ROBJ wenste te komen tot een samenwerkingsprotocol tussen diensten en verwijzers en vroeg in dat verband ook nog enkele malen advies. - Ook op het Mechels overleg van de dagcentra, in Huize Ten Dries te Zwevegem, in Ivo Cornelis te Mechelen werd deze vorming gegeven. - Tenslotte werd ook een gastcollege met deze inhoud gegeven op 23 november 2006 in de sociale school van de Katholieke Hogeschool Kempen te Geel.
5. Pleegzorg Nadat OSBJ met betrekking tot een aantal knelpunten in de pleegzorg was bevraagd door bepaalde diensten voor pleegzorg, met het oog op het rapport dat einde 2005 aan Minister Vervotte werd bezorgd, werd zij in het voorjaar van 2006 ook gevraagd om op het Praatcafé van de Limburgse pleeggezinnendiensten het (gebrek aan) Statuut van de pleegouders toe te lichten.
6. Bijdragen aan externe studiedagen Naast de ‘eigen’ vormingen, werden ook bijdragen geleverd aan externe studiedagen. -
Zo was er (naar aanleiding van het verschijnen de Juridische handvatten, zie hieronder, geschreven in 2004 en herwerkt in 2006 naar aanleiding van de nieuwe Jeugdwet) het lunchdebat ‘Drugs in de BJB’ te Brugge, de workshop ‘Omgaan met drugs in de Bijzondere Jeugdzorg’ te Hasselt, en last but not least de workshop Bijzondere Jeugdzorg op het Symposium van het VAD in het Vlaams Parlement op 17 november 2006, waar de aangepaste Juridische handvatten werden voorgesteld.
-
Op vraag van het Vlaams Fonds voor Integratie van Personen met een Handicap gaf Min Berghmans een toelichting op het symposium te Gent op 14 juni 2005 met betrekking tot deontologie en mensenrechtelijk kader in verband met het omgaan met seksueel grensoverschrijdend gedrag.
-
Tenslotte verzorgde zij een workshop voor de Bijzondere Jeugdzorg op de studiedag van 24 november 2005 waar het boek van Isabelle Vander Straete en Johan Put, ‘Beroepsgeheim en hulpverlening’, werd voorgesteld (organisatie: Brusselse Welzijnsraad en Instituut Sociaal Recht K.U.Leuven).
OSBJ
33
WERKINGSVERSLAG Deel III
Hoofdstuk 4: Adviesfunctie -
-
1
In het voorbije werkingsjaar sloegen vzw VAD en vzw OSBJ de handen in elkaar voor de publicatie van een juridische gids voor de Bijzondere Jeugdzorg in verband met middelengebruik. M. Berghmans, (I. Baeten ed.) ‘Juridische handvatten voor het omgaan met gebruik en misbruik van alcohol en andere drugs door minderjarigen in de Bijzondere Jeugdzorg’, uitgave VAD i.s.m OSBJ, dec 2006. Advies ouderstage oktober 2006 (lees meer in het Deel II: Jeugddelinquentie)
Hoofdstuk 5: Ondersteuningsfunctie 1. Helpdesk De medewerkers registreerden over deze periode van 19 maanden in totaal 547 vragen, hetzij een gemiddelde van 28 vragen per maand. De vragen worden voor het overgrote deel gesteld door de private voorzieningen en projecten van de Bijzondere Jeugdbijstand. Ook studenten weten OSBJ goed te vinden. Hen verwezen we vaak naar onze website of naar andere websites met relevante informatie. (33 vragen) Particulieren met vragen over specifieke thema’s met betrekking tot kinderen of de hulpverlening worden vaak doorverwezen naar de juridische bijstand van de Orde van Vlaamse Balies of zo gericht mogelijk naar de hulpverlening. (24 vragen) Soms worden ook vragen gesteld door consulenten of begeleiders uit de gemeenschapsinstellingen (10 vragen). Daarnaast zijn er collega’s uit nabije sectoren die vragen stellen. Zo werden we gecontacteerd door het Kinderrechtencommissariaat, het VVSG, het CGKR, de Jo-lijn, Child Focus, de Vlaamse Jeugdraad, de OVB, de kinderrechtswinkels, de helpdesk rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp, het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk, Vertrouwenscentra, CLB’s, CGG’s, advocaten, internaten… Een en ander draagt ook bij tot een gedeelde en versterkte expertise. De volgende thema’s kwamen aan bod. Aansprakelijkheid (10), taken van een advocaat (2), afstamming (4), agressie (2), echtscheiding (5), contact met ouders(4), onderhoudsgeld (7), ouderlijk gezag (31), begeleid zelfstandig wonen en uitkeringen (9), bekwaamheid van de minderjarige (14), beroepsgeheim (33), schulden en beslag (5), bevoegdheden jeugdrechtbank (6), werking van de BJB (34), decreet rechtspositie (22), deontologie (2), dossier: inzage, bewaartermijn, verslaggeving,….(22), drugs en alcohol (10), erfrecht (3), ernstige gebeurtenis (5), financiële aspecten (spaarboekjes, zakgeld, budgetbegeleiding) (12), medisch onderzoek bij gemeenschapsdienst, informatiedoorstroom naar prestatieplaatsen, schadebegroting en schadevergoeding (4), strafprocedure (2), afdwingbaarheid van afspraken in een Hergo, strafrecht (18), jeugdbeschermingsrecht(27), medische aspecten van begeleiding(10) , meerderjarigheid, internet (4), naamswijziging, NBMV (3), media en afbeelding jongere(8), pleegzorg (25), privacy: kamer doorzoeken, urinecontrole, seksualiteit… (31), studentenarbeid (2), wonen (9), time-out(2), registratie, verzekeringen (10), vreemdelingenrecht (8), voogdij (3), andere. 59 vragen waren afkomstig van de HCA-diensten.
1
Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen
WERKINGSVERSLAG Deel III
34
OSBJ
2. Juridische FAQ 2005 In 2005 stond de FAQ nog in haar kinderschoenen. Volgende vragen stonden op de website: -
Kan een minderjarige geldig een herstelovereenkomst ondertekenen? Mag een hulpverlener/pleegouder de brieven van de geplaatste jongere openen? Kunnen ouders contact tussen hun kinderen verbieden? Verzekeringsmaatschappijen weigeren nogal eens dekking te verlenen voor de ouderlijke aansprakelijkheid als een jongere opzettelijk schade heeft veroorzaakt. Kan dat? Onder welke voorwaarden kunnen familiale verzekeringen de sommen die zij uitbetaalden, terugvorderen van de jonge veroorzaker van de schade? Bestaat er zoiets als een aangifteplicht bij misdrijven? Kan je je beroepsgeheim als hulpverlener doorbreken als je merkt dat een kind ernstig in gevaar is? Heeft een biologische ouder recht op contact met zijn kind? Kan een consulent een jongere verbieden contact te hebben met zijn ouders, broers of zussen? Moet een voorziening een uit het ouderlijk gezag ontzette ouder informatie geven over het bij hen geplaatste kind?
Met de toenemende bekendheid van de OSBJ en haar helpdesk, en de exponentiële stijging van het aantal vragen, werd het nodig om echt werk te maken van de juridische FAQ. Er werd een eerste poging ondernomen om een meer gestructureerde FAQ op te bouwen. De structuur stelde ons nog steeds niet tevreden en we meenden dat het tijd was voor een grondig herdenken van de FAQ. 2006 Sofie Vanrumst, sinds april 2006 nieuw aangeworven als juriste die mee instaat voor de Nieuwsbrief Jeugdrecht, zette zich aan de inventarisatie van de databank van de helpdesk van de voorbije jaren. Aan de hand van deze inventarisatie en aan de hand van de actuele vragen die dagelijks op de helpdesk binnenlopen, bouwde ze een structuur voor de juridische FAQ uit. Er werden 12 hoofdrubrieken behouden maar licht heringedeeld. De hoofdrubriek werd op zijn beurt onderverdeeld in subrubrieken. De 12 hoofdrubrieken zijn de volgende: Bekwaamheid, bijzondere jeugdbijstand, financiële aspecten bij minderjarigen, omgaan met informatie, jeugddelinquentie, leefomgeving, ouders, pleegzorg, privacy, schade, meerderjarigen en vreemde nationaliteiten. Ook de artikelen van de Nieuwsbrief Jeugdrecht (www.jeugdrecht.be) werden geïnventariseerd in functie van de juridische FAQ. Op die manier kunnen de artikelen geschreven voor de Nieuwsbrief Jeugdrecht worden gekoppeld aan een vraag die op de juridische helpdesk wordt gesteld, zodat de samenwerking tussen beide sites wordt gegarandeerd. Heel wat informatie op www.jeugdrecht.be is immers bruikbaar voor de hulpverleners van de bijzondere jeugdbijstand. De Nieuwsbrief Jeugdrecht richt zich op jeugdhulpverleners uit meerdere sectoren en focust op de toepassing van kinderrechten in de hulpverleningspraktijk. OSBJ heeft in 2006 een aparte convenant voor deze opdracht. Vanaf 2007 wordt deze opdracht geïntegreerd in het gehele takenpakket van OSBJ. Gelet op het feit dat OSBJ volop bezig is met de invulling en lancering van een nieuwe website, heeft OSBJ ervoor gekozen om de meer uitgewerkte FAQ nog niet online te stellen. Op de oude website was deze structuur van de FAQ niet mogelijk, zodat het verder uitwerken van de oude FAQ voor een beperkte periode niet zinvol was. De nieuwe website wordt gelanceerd in maart 2007, waar de nieuwe FAQ volledig in wordt geïntegreerd.
OSBJ
35
WERKINGSVERSLAG Deel III
36
DEEL IV : KINDERRECHTEN EN PARTICIPATIE Hoofdstuk 1: Vormingsaanbod OSBJ biedt regelmatig vormingen aan op maat. OSBJ kan al geruime tijd niet meer op alle vragen naar vorming ingaan. Wanneer individuele organisaties ons een vorming vragen, hangt het af van het aantal deelnemers en van de beschikbare agendaruimte of we er al dan niet op ingaan. In het activiteitenoverzicht vindt u terug wanneer een vormingsaanbod werd gegeven. De vraag naar vormingen verschuift door het Decreet Rechtspositie Minderjarigen meer naar topics die rechtstreeks daarmee te maken hebben. Open verslaggeving, beroepsgeheim (informatie doorgeven) en participatie zijn de meest gevraagde en gegeven thema’s. Participatie In beperkte mate gaat dit nog over de Vorming Anders Bekijken. Die in deze periode nog vier keer werd aangeboden. (Twee keer voor vzw Sporen in Heverlee en één keer voor dagcentrum De Wip in Halle.) Verdere vragen hierover werden opgenomen in functie van het Djinn project.
Hoofdstuk 2: Adviesfunctie 1. Participatie We engageerden ons beperkt in de reflectiegroep minderjarigen van Integrale Jeugdhulp regio OostVlaanderen. Daar leverden we vooral advies over de participatie van jongeren aan Integrale Jeugdhulp. Gezien de doelstelling hier vooral lag op het opmaken van een visietekst vonden we dat we daar onze expertise het beste konden inzetten. Daarnaast gaven we één keer een input op de regionale stuurgroep van Brussel over participatie. Minder structureel verkenden we de mogelijkheid om samen te werken met de Vlaamse Jeugdraad aan een symposium over participatie voor beleidsverantwoordelijken. Daartoe woonde de OSBJ één verkennende vergadering bij.
Hoofdstuk 3: Ondersteuningsfunctie 1. DJINN Zoals in het vorige jaarverslag beschreven verliep het Djinn-project in twee fasen. In een eerste fase werden vijf organisaties procesbegeleidingen aangeboden om hun hulpverleningshandelen te toetsen aan de uitgangspunten van het Internationaal Verdrag Voor de Rechten van het Kind (IVRK). Deze fase liep van februari 2005 tot december 2005 en vond zijn definitieve neerslag in het ontwerprapport Djinn dat sinds maart 2006 beschikbaar is op de website. Tussen april 2005 en november 2005 ontvingen de vijf organisaties tussen de vier en de zes begeleidingen van OSBJ. De evaluaties door de organisaties waren globaal positief. Een uitgebreid verslag vindt u in het ontwerprapport. In een tweede fase werd dit rapport besproken op verschillende fora: - Er werd vrijblijvend feedback gevraagd op het rapport op de website. Op deze manier ontvingen we een vijftal individuele reacties. - De pilootorganisaties werden na zes maanden in de mate van het mogelijke opgebeld om te zien hoe blijvend de effecten van de interventies waren. - Er werden terugkoppelingen georganiseerd op reeds bestaande rondetafels. We bespraken het rapport zo vier keer op bestaande vergaderingen van PPJ en Jongerenbegeleiding. - De bruikbaarheid van het rapport werd getoetst bij OOOC De Waai uit Eeklo die een methode zocht om te werken aan participatie. - Er wordt nog een bespreking gedaan op 31 januari 2007 met de participatieverantwoordelijken van de regionale teams van IJH. - We presenteerden een deel van de resultaten op een Internationaal Congres over Kinderrechten in de praktijk in november in Gent. OSBJ
37
WERKINGSVERSLAG Deel IV
Uit de terugkoppeling bleek vooral dat het rapport inderdaad als een reflectie-instrument kan gebruikt worden. Verschillende delen ervan zetten aan tot nadenken en zijn bruikbaar voor reflectie. Dat maakt het rapport tegelijkertijd moeilijk leesbaar. Er zou nog meer nadruk moeten liggen op praktijkvoorbeelden. Daarom suggereert een aantal mensen om het rapport onder te verdelen in verschillende delen onder andere een stuk theorie, voor hen die op zoek zijn naar theorie, instrumenten, goeie voorbeelden en praktijkervaringen. Tijdens de feedbackmomenten viel telkens weer op hoe het rapport aanzet geeft tot een verregaande inhoudelijke discussie. Tot slot bewees het rapport ook zijn waarde als voorbereidend materiaal voor de op stapel zijnde vormingen over het Decreet Rechtspositie van de Minderjarigen. Omdat we weinig zicht hadden op het gebruik van de instrumenten door hulpverleners en jongeren gingen we in op een vraag van vzw De Oever om hen een procesbegeleiding aan te bieden voor het opzetten van een participatieproject samen met de in de leefgroep aanwezige jongeren. Die begeleidingen zijn momenteel bezig. We plannen als aanvulling op het rapport nog een samenvatting van de feedback te maken voor eind maart 2007, we zien dat als definitieve aanvulling op het ontwerprapport en als einde van het Djinnproject als afzonderlijk project. Inhoudelijk wordt er echter op verschillende terreinen mee verder gewerkt. 1. Als inspiratiebron voor het sectorale aanbod Decreet Rechtspositie Minderjarigen 2. Op de nieuwe OSBJ-site zullen alle ontwikkelde instrumenten en de rapporten ter beschikking worden gesteld op een manier die recht doet aan de opmerkingen van de praktijkwerkers. Dat wil zeggen dat de inhoud van het rapport zal ‘uiteengetrokken’ worden in verschillende delen die afzonderlijk downloadbaar en bruikbaar zullen zijn. 3. Er komt een artikelreeks in het tijdschrift Agora van vzw Jongerenbegeleiding die de organisaties zal aanzetten om gebruik te maken van het ontwikkelde materiaal. 4. Er verschijnt een artikel in het tijdschrift Alert (POW) met een bredere invalshoek over het begrip participatie en de gevolgen voor het beleid.
WERKINGSVERSLAG Deel IV
38
OSBJ
DEEL V: ONDERZOEK Ondersteuning met betrekking tot onderzoek komt als één van de rode draden naar voor in het behoefteonderzoek bij de private voorzieningen van de Bijzondere Jeugdbijstand (Van Regenmortel 2 2006 ). Deze algemene ondersteuningsbehoefte kan verder uitgesplitst worden in drie meer concrete ondersteuningsopdrachten: (1) inventarisatie en bekendmaking van relevant onderzoeksmateriaal, (2) de vertaling van nieuwe theoretische inzichten naar de praktijk en (3) publicaties van de OSBJ rond onderzoek. De OSBJ (h)erkent deze behoeften en nam deze ter harte. Deze opdrachten hebben, volgens de visie van de OSBJ, slechts zin wanneer dit het primaire proces van het begeleiden en behandelen ten goede komt. De grootste uitdaging ligt ons inziens in het vertalen van theoretische en wetenschappelijke inzichten naar de praktijk. Sinds april 2006 riep de OSBJ de functie van stafmedewerker onderzoek in het leven. Het is een grote uitdaging voor de OSBJ om deze opdracht gestalte te geven en deze visie waar te maken. Deze functie werd echter gekoppeld aan de opdracht registratie (zie Deel VI). Gezien de urgentie van de opdracht registratie is slechts beperkte tijd gegaan naar het uitbouwen van de ondersteuningsopdrachten onderzoek. Toch zijn een aantal belangrijke kleine stappen gezet.
Hoofdstuk 1. Informatie- en ondersteuningsfunctie 1. Inventarisatie De Bijzondere Jeugdzorg is nog een quasi onontgonnen onderzoeksdomein voor wetenschappers. Toch is in het verleden al wat onderzoek gebeurd. Tevens loopt een aantal onderzoeksprojecten binnen de Bijzondere Jeugdzorg. Reeds voor april 2006 werden lopende en afgeronde onderzoeken in kaart gebracht. Een korte beschrijving hiervan vindt men op de website. We proberen deze premature databank steeds up to date te houden. De inventarisatie loopt via een drietal kanalen: (1) In juni 2006 startten we een eerste, meer doorgedreven inventarisatie van relevant onderzoeksmateriaal voor de sector Bijzondere Jeugdzorg. In een eerste fase inventariseerden we relevante onderzoeksinstituten in het Vlaamse landschap. In totaal identificeerden wij een veertigtal onderzoeksinstellingen. Vervolgens schreven we deze zowel per brief als per mail aan met de vraag om een onderzoeksfiche in te vullen. Deze fiche stuurden we als bijlage mee met de mail. De fiche is ook af te halen via onze site. Concreet vroegen wij contactgegevens van de onderzoeksinstituten als ook gegevens over de onderzoekers. Daarnaast vroegen wij een overzicht van lopend onderzoek met informatie over de inhoud, de looptijd, onderzoekers en opdrachtgever. Tot slot vroegen wij (minimaal) een bibliografische lijst van afgerond onderzoek. De respons op deze vrijblijvende oproep is eerder laag te noemen. Sommige instituten lieten ons weten niet over relevant onderzoek te beschikken. Anderen vulden de fiches nauwgezet in. Nog andere instituten reageerden niet. Ergens viel dit wel te verwachten en leert de ervaring, zelfs na intensief motiveren van instituten, dat het geen gemakkelijke opdracht is om onderzoek te inventariseren. (2) Naast het aanschrijven van onderzoeksinstellingen wordt aan verschillende studiedagen en congressen deelgenomen (zie activiteitenoverzicht in bijlage). Dit zijn uiterst geschikte media om nieuwe onderzoeken op het spoor te komen als ook om nieuwe contacten te leggen (zie 2. netwerk). We beperken ons niet enkel tot het Vlaamse landschap, maar proberen in de mate van het mogelijke 2
VAN REGENMORTEL, T. (2006), Behoefteonderzoek bij de private voorzieningen bijzondere jeugdbijstand, Leuven: HIVA.
OSBJ
39
WERKINGSVERSLAG Deel V
ook de ontwikkelingen internationaal in het oog te houden met een speciale aandacht voor onze Noorderburen. (3) Tot slot trachten wij via het lezen van vakliteratuur (tijdschriften e.d.) en bibliotheekbezoeken op de hoogte te blijven van theoretische ontwikkelingen. Tevens maakt de stafmedewerker onderzoek deel uit van de deelredactie jeugdbescherming van Panopticon, dit in navolging van Hilde Geudens. De deelredactie komt minstens twee keer per jaar samen. De deelredacties in de periode juni 2005 – december 2006 vonden plaats op: 28 juni 2005, 13 januari 2006 en 26 september 2006. Daarnaast worden belangrijke websites van internationale onderzoeksinstellingen op het net geïdentificeerd. Dit met het oog op het bijhouden van internationale ontwikkelingen. Deze websites worden regelmatig geraadpleegd.
2. Netwerk In de brief met de oproep tot inventarisatie werd ook de opdracht van de OSBJ met betrekking tot onderzoek kort toegelicht. Hierin werd voorgesteld dat de OSBJ als intermediair orgaan wil fungeren tussen de onderzoekswereld en de sector Bijzondere Jeugdzorg. In deze functie kunnen we voornamelijk als facilitator van nieuw onderzoek optreden, maar evenzeer onderzoeksvragen die in de praktijk leven, doorspelen naar de onderzoeksinstellingen. De onderzoeksinstellingen die onze oproep beantwoordden, staan hier positief tegenover. Voorts werden her en der contacten gelegd met onderzoeksinstellingen. In de toekomst zal dit netwerk verder uitgebouwd worden en concreter gestalte krijgen.
3. Effectevaluatie Bij het concretiseren van de concrete ondersteuningsopdrachten, trad duidelijk de nood naar ondersteuning bij effectevaluatie op de voorgrond (Van Regenmortel 2006, 55). Dit thema krijgt bijzondere aandacht binnen de opdrachten van de stafmedewerker onderzoek. Speciale aandacht gaat dan ook uit naar onderzoeken die effectevaluatie als onderwerp hebben. Wij richten ons in het bijzonder op het initiatief van het voormalig Nederlands Nationaal Instituut Zorg en Welzijn afdeling Jeugd, nu het Nederlands Jeugdinstituut. Zij ontwikkelden een databank voor effectieve jeugdinterventies. Daarnaast werd ook een theoretisch kader uitgewerkt. De aanpak die hierin voorgesteld wordt, kan inspirerend zijn voor een toekomstige aanpak in het Vlaamse hulpverlenerslandschap. In het kader van dit thema werd ook deelgenomen aan de studiedag rond het Globaal Plan op 21 juni 2006 te Drongen. De stafmedewerker onderzoek nam deel aan de sessies met betrekking tot het thema ‘Efficiëntie/effectiviteit en resultaatgerichtheid’.
WERKINGSVERSLAG Deel V
40
OSBJ
DEEL VI: REGISTRATIE Het ontwikkelen van een uniform registratiesysteem voor de private voorzieningen van de sector Bijzondere Jeugdzorg wordt als een specifieke ondersteuningsbehoefte gezien, zo blijkt uit het behoefteonderzoek (Van Regenmortel 2006). In het Globaal Plan staat vermeld dat de opdracht tot het ontwikkelen van dergelijke uniform registratiesysteem toegekend wordt aan de OSBJ. Reeds in onze convenant stond de opdracht tot het schrijven van een adviesnota met betrekking tot bestaande overkoepelende registratiesystemen binnen de private voorzieningen van de Bijzondere Jeugdzorg. Oorspronkelijk diende deze nota eind december 2006 overgemaakt worden aan de administratie. Via een schrijven dd 17 mei 2006 werd ons gevraagd deze nota te leveren eind juni 2006. Wij zouden volgend op het overmaken van deze nota uitgenodigd worden bij de administratie voor verder overleg. Dit is bij het afsluiten van deze convenantsperiode nog niet gebeurd.
Hoofdstuk 1. Adviesfunctie 1. Nota dd 28 juni 2006 Deze nota draagt de titel ‘Bespreking (voorlopig) geïnventariseerde registratiesystemen Bijzondere Jeugdbijstand. Aanbevelingen in functie van ontwikkelingsproces uniform registratiesysteem’. Het doel van deze nota is enerzijds het bieden van een overzicht van bestaande registratiesystemen binnen de Bijzondere Jeugdzorg (BJZ). Anderzijds worden een aantal adviezen gegeven met het oog op de ontwikkeling van een uniform registratiesysteem voor de hele BJZ. De inventarisatie van de registratiesystemen vormt een eerste fase in het ontwikkelingsproces van een nieuw uniform registratiesysteem. In dit ontwikkelingsproces zijn twee werkprincipes belangrijk. Enerzijds het procesmatig werken vanuit een bottom-up benadering, anderzijds het wetenschappelijk onderbouwd werken. Met dit eerste werkprincipe willen we benadrukken dat het instrument tot stand moet komen op basis van een proces waarin overleg met de betrokken partijen centraal staat. Hierbij is het belangrijk dat op een evenwichtige manier rekening wordt gehouden met de doelstellingen en verwachtingen van de verschillende partijen alsook oog te hebben voor mogelijke weerstanden. We onderscheiden vijf partijen: overheid en administratie, beleidspersoneel van de private voorzieningen BJB, praktijkwerkers van de voorzieningen, koepelorganisaties en OSBJ en wetenschappelijke onderzoekers. Onder het tweede werkprincipe verstaan we dat voldoende aandacht moet gaan naar de verschillende wetenschappelijke kwaliteitseisen. Deze zijn: duidelijkheid over welke kenmerken geregistreerd moeten worden en waarom, accurate conceptuele en operationele definitie van de kenmerken, betrouwbaarheid, validiteit, haalbaarheid en wenselijkheid van het instrument. Op het moment van het schrijven van de nota hadden we zicht op de registratiesystemen van thuisbegeleidingsdiensten, federatie begeleid zelfstandig wonen, herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen, crisishulp aan huis, federatie pleegzorg, project gestructureerde kortdurende residentiële begeleiding en project gestructureerde intensieve trajectbegeleiding. In de nota worden enkel de eerste drie registratiesystemen besproken aan de hand van een aantal elementen: doelstellingen, periode en manier van registratie en overzicht van de gebruikte parameters. Tevens worden deze systemen summier kritisch doorgelicht. Deze drie registratiesystemen getuigen allen van een groot engagement en initiatief van de verschillende diensten. Toch zijn er een aantal tekortkomingen die voornamelijk te maken hebben met de onduidelijkheid over het waarom van het registreren van een aantal kenmerken, de conceptuele en operationele definitie en de hanteerbaarheid van het instrument.
OSBJ
41
WERKINGSVERSLAG Deel VI
Op basis van deze bespreking kunnen we volgende aandachtspunten formuleren: - Denk goed na over het waarom van het registratiesysteem, stel duidelijk op voorhand vast wat men wil weten en waarom. - Draag zorg voor de definiëring en conceptualisering van de kenmerken/variabelen. - Zorg dat voldoende statistische berekeningen kunnen gemaakt worden. - Heb oog voor de gebruiksvriendelijkheid voor de informaticatoepassing van het registratiesysteem. Op basis van het voorgaande worden in de nota negen aanbevelingen geformuleerd: 1. Inventariseer de overige registratiesystemen binnen de BJB. 2. Evalueer de bestaande registratiesystemen aan de hand van vooropgestelde criteria (doelstellingen, conceptuele en operationele definities, betrouwbaarheid, validiteit, haalbaarheid). 3. Inventariseer de verwachtingen van de belanghebbende partijen. 4. Ontwikkel het registratiesysteem in fasen en neem hier voldoende tijd voor. 5. Koppel het registratiesysteem aan een systeem voor dossierbeheer. 6. Ontwikkel een uniform registratiesysteem voor de hele BJB met een module voor de registratie van basale gegevens en modules om te differentiëren naar werkvorm. 7. Laat het uniform registratiesysteem zoveel mogelijk aansluiten bij reeds bestaande registratiesystemen (DOMINO, Integrale Jeugdhulp,…). 8. Ontwikkel het registratiesysteem op een wetenschappelijk onderbouwde manier. 9. Heb speciale aandacht voor de haalbaarheid en wenselijkheid, de hanteerbaarheid en de veiligheid van het uniform registratiesysteem.
Hoofdstuk 2. Informatie- en Ondersteuningsfunctie 1. Deelname werkgroepen registratie Een aantal werkgroepen registratie deden beroep op de OSBJ. We kregen vooral de vraag om de ontwikkelde registratiesystemen van de verschillende werkgroepen te becommentariëren vanuit wetenschappelijke hoek. De werkgroepen vonden deze feedback nuttig en behulpzaam voor de bijsturing van hun instrument. De deelname aan deze werkgroepen resulteerden in een werkdocument dat de belangrijkste aandachtspunten voor het registreren samenvat met voorbeelden uit de praktijk. Dit document zal komend jaar beschikbaar zijn op de website. Ook in het komende jaar zal op de vraag naar ondersteuning van werkgroepen registratie ingegaan worden.
2. Gesprekken in de sector Volgend op de nota werden in totaal elf gesprekken gevoerd met mensen uit de sector. De resultaten uit deze gesprekken bevestigden voornamelijk de aandachtspunten en aanbevelingen die in de nota werden vermeld. Iedereen onderschrijft het nut van een registratiesysteem, maar benadrukt dat dit niet mag resulteren in een nog bijkomende registratie. Het registratiesysteem moet ook het begeleiden zelf ten goede komen en niet enkel ten dienste staan van het beleid. De meeste respondenten menen dat het ideaal zou zijn, mocht dit gekoppeld worden aan een soort van elektronisch dossierbeheer. Ook benadrukt de sector het belang van bijkomende middelen en voldoende tijd voor het ontwikkelen en implementeren hiervan (bieden van ondersteuning en vorming). Iedereen wijst er op dat het geen gemakkelijke opdracht is. Tevens hoopt men dat snel aan dit proces wordt begonnen, dit ten einde duidelijkheid te krijgen over eventuele eigen plannen rond registratie.
WERKINGSVERSLAG Deel VI
42
OSBJ
3. Gesprekken met relevante derden Aanvullend op de gesprekken met mensen in de sector werden een aantal gesprekken gevoerd met mensen die ervaring hebben met de ontwikkeling en/of implementatie van een registratiesysteem. Deze gesprekken waren vooral interessant in het licht van het proces van de ontwikkeling van dergelijk registratiesysteem. Het is de bedoeling om in het komende jaar nog een aantal aanvullende gesprekken te doen met relevante derden, zowel in Vlaanderen als in Nederland. Wij hopen om in de komende jaren in samenwerking met de betrokken actoren tot een uniform registratiesysteem te komen dat rekening houdt met ieders noden en behoeften.
OSBJ
43
WERKINGSVERSLAG Deel VI
44
DEEL VII: VERNIEUWENDE INITIATIEVEN Inleiding Door de explosieve groei de laatste jaren van vernieuwende initiatieven is het aanbod onoverzichtelijk geworden en bestaat er weinig tot geen éénvormigheid. Vanuit de overheid en het werkveld vraagt men zich af hoe deze vernieuwende initiatieven te evalueren zijn op hun nut en bijdrage aan de Bijzondere Jeugdzorg (BJZ). Er is nood aan een overzicht en een effectevaluatie van vernieuwende initiatieven en aan de verspreiding van vernieuwende methodieken. De OSBJ kan hier een belangrijke taak vervullen. Enerzijds om de vernieuwende initiatieven te ondersteunen en bekend te maken aan de hele sector. Anderzijds om te zoeken naar manieren om de initiatieven in te bedden in de reguliere werking of een regeling uit te denken die de vernieuwende initiatieven in staat stelt hun aanbod op maat van het kind/de jongere of de specifieke situatie uit te werken. Ten slotte is het belangrijk dynamiek te blijven brengen in de sector via de vernieuwende initiatieven. In 2006 is er een personeelswissel geweest. Sinds september 2006 werkt Lies De Ruyver niet meer op de OSBJ. Zij werd in december 2006 vervangen door Veerle Verlinden. De bestaande opdrachten in verband met de vernieuwende initiatieven werden door haar overgenomen.
Hoofdstuk 1: Visie en methodiekontwikkeling Onze primaire doelstelling tot eind 2006 was het stimuleren en versterken van de dynamiek in de sector. Deze doelstelling wilden we bereiken door: - Het beter bekend maken van de vernieuwende initiatieven in de sector zodat zij private voorzieningen BJZ bestuiven met hun vernieuwende ideeën. Hiervoor hebben we informatie verzameld over de vernieuwende initiatieven en deze ter beschikking gesteld. - Het faciliteren van de informatie-uitwisseling tussen vernieuwende initiatieven onderling en naar de private voorzieningen en de resultaten van deze acties verspreiden. - Vernieuwende initiatieven inhoudelijk ondersteunen in het ontwikkelen van visie en methodieken. - Een signaalfunctie naar de overheid opnemen om de evoluties met betrekking tot vernieuwende initiatieven kenbaar te maken. - Ondertussen zoeken we naar wat nodig is om deze dynamiek verder te verspreiden, zowel binnen de BJZ als buiten deze sector.
Hoofdstuk 2: Informatiefunctie 1. Database en nieuwsbrief Eind 2005 startten we met een inventarisatie van vernieuwende initiatieven en projecten in Vlaanderen. Deze initiatieven hebben we gebundeld in een database. Deze database kan iedereen raadplegen op de website van de OSBJ onder het werkdomein vernieuwende initiatieven. Dit overzicht heeft als doel: - De projecten en initiatieven in de sector Bijzondere Jeugdzorg een ruime bekendheid geven. - Duidelijkheid over de doelstellingen en organisatie van de vernieuwende initiatieven. Dit om een begeleiding op maat van de jongere te bevorderen. Andere vernieuwende initiatieven en projecten krijgen een zicht op wie hun collega’s zijn. Hierdoor kunnen zij hun inspanningen efficiënter bundelen. Om de vernieuwende initiatieven meer bekendheid te geven in de sector wijdden we in maart 2006 een nieuwsbrief aan de vernieuwende initiatieven.
OSBJ
45
WERKINGSVERSLAG Deel VII
We gaven een algemene omschrijving van de vernieuwende initiatieven, een aantal voorbeelden, we stelden de database voor, gaven interessante teksten rond visie - en methodiekontwikkeling mee en verwezen naar nieuwe theoretische inzichten.
2. Geknipte dag Op de Geknipte Dag (zie Deel I) kwamen telkens een aantal vernieuwende initiatieven aan bod die hun werking voorstelden. We wilden begeleiders tot nadenken aanzetten en wilden de voorzieningen laten kennismaken met vernieuwende of andere ideeën (bijvoorbeeld houding van de hulpverlener, trajectbegeleiding, flexibiliteit, …).
3. Organiseren van overleg Om een duidelijker zicht te krijgen op een aantal groepen van projecten en thema’s die actueel zijn bij deze projecten, namen we deel aan een paar overlegtafels die reeds bestaan in de sector. 3.1. Time-out overleg Dit overleg is ontstaan vanuit de nood aan intervisie met andere Time-out projecten en om te werken aan een gezamenlijke visie en methode. Momenteel wordt dit overleg inhoudelijk en methodisch ondersteund door de OSBJ. De bijeenkomsten vinden plaats in de vergaderruimtes van de OSBJ. Doel van dit overleg was in de eerste plaats te komen tot gemeenschappelijke kwaliteitsbepaling door middel van het ontwikkelen van een visietekst voor alle Time-out projecten Bijzondere Jeugdzorg en door het opstarten van intervisiemomenten voor de begeleiders Bijzondere Jeugdzorg. Deze projecten ontwikkelden zich los van elkaar en bestaan reeds enkele jaren, zonder overleg tussen de verschillende projecten. Uit dit overleg halen we heel wat ervaring over het proces van visieafstemming en gemeenschappelijke kwaliteitsbepaling tussen projecten die reeds langer bestaan. De intervisiemomenten met de begeleiders zijn een groot succes. Begeleiders wisselen ervaringen uit en krijgen op die manier nieuwe ideeën en visies aangereikt. Vaak krijgen zij te maken met moeilijk begeleidbare jongeren waar de begeleidingssituatie is vastgelopen en waar ook de minderjarige vast zit. Specifieke vorming of begeleiding voor hen is er (bijna) niet. Dit kunnen ze vinden bij elkaar tijdens zulke intervisiemomenten. Op die manier kunnen ze ook hun eigen functioneren toetsen. Zo’n intervisiemomenten zouden voor heel wat begeleiders nuttig kunnen zijn. 3.2. CANO-overleg Tijdens het jaar 2006 volgde de OSBJ het CANO-overleg van de stafmedewerkers op. Zij waren vooral bezig met het herschrijven van de visietekst CANO, met het onderzoek gestructureerde kortdurende intensieve begeleiding (GKRB) en met de eventuele protocollering van CANO in het kader van de oprichting van Multifunctionele Centra. Doel van het opvolgen van dit overleg was op de hoogte blijven van de ontwikkelingen met betrekking tot CANO en GKRB. De OSBJ biedt logistieke ondersteuning en helpt teksten en info verspreiden. 3.3. BIJPASS Dankzij financiële steun van CERA startte in oktober 2004 het BIJPASS (Bijzondere Jeugdzorg en Psychiatrie: Alternatieven / Actieonderzoek voor Screening en Samenwerking) project. Er was een werkgroep die het actie-onderzoek inhoudelijk opvolgde en daarnaast waren er per regio reflectiegroepen. Vanuit de OSBJ volgde in 2006 de verantwoordelijke voor vernieuwende initiatieven deze twee werkgroepen mee op.
WERKINGSVERSLAG Deel VII
46
OSBJ
Uit dit BIJPASS project is men tot de conclusie gekomen dat er nood is aan inhoudelijke en procesmatige aansturing voor doelmatige samenwerkingsmodellen van de provinciale feedbackgroepen. Vanuit OSBJ wordt er een vooronderzoek opgezet van een project in verband met de samenwerking tussen de Bijzondere Jeugdzorg en de kinder - en jeugdpsychiatrie. Dit project (STENT) loopt aansluitend op dit vooronderzoek de volgende twee jaren. 3.4. Platform Steungezinnen Het Platform Steungezinnen Vlaanderen bestaat uit vertegenwoordigers van projecten in de verschillende Vlaamse provincies, uit vertegenwoordigers vanuit de diverse sectoren en uit vertegenwoordigers van de doelgroepen steunbieders en steunzoekers. Het wordt ondersteund door de Federatie Pleegzorg. Er werd gewerkt aan een platformtekst Steungezinnen Vlaanderen. Deze platformtekst probeert een visie te geven over wat steungezinnen zijn en hoe dit kan toegepast worden in de verschillende sectoren. Dit initiatief probeert zoveel mogelijk sectoren, die werken met gezinnen in armoede, te betrekken omdat dit project over verschillende sectoren heen zijn nut kan dienen. Ook de OSBJ werd gevraagd mee te zitten in de stuurgroep om de BJZ te vertegenwoordigen en de methodiek inhoudelijk mee uit te werken. 3.5. Denktank moeilijk begeleidbare en/of bereikbare jongeren Binnen de veelheid aan projecten onderscheiden we een groep projecten die zich bezighouden met het intensief begeleiden van moeilijk bereikbare en/of begeleidbare jongeren. Men kan de werking van een systeem op de proef stellen door de randgevallen te bekijken. Aangezien we er vanuit gaan dat de Bijzondere Jeugdzorg hierin een uitgesproken taak heeft, richtte de OSBJ een denktank op. De OSBJ zette een denktank op rond moeilijk bereikbare en/of begeleidbare jongeren en veralgemeende dit naar jongeren en hun context die niet meer welkom zijn in de Bijzondere Jeugdzorg, in de hulpverlening en in de maatschappij. Samen met een aantal afgevaardigden van deze projecten, met wetenschappelijk onderzoekers, met iemand uit de hogeschool en iemand van de gemeenschapsinstellingen bogen we ons over dit thema. We deden een poging om samen te vatten welke mechanismen tot deze uitsluiting leiden en welke oplossingen projecten aanreiken om deze jongeren opnieuw perspectief te bieden. Er organiseerden vier bijeenkomsten tussen februari en juni 2006. Doelstellingen van deze denktank waren: - In de denktank denken we samen na over de omschrijving van de doelgroep, over het breder maatschappelijke debat en over de oplossingen die de vernieuwende initiatieven bieden. - Kunnen we de conclusies van de denktank gebruiken om vernieuwing te bewerkstelligen in de Bijzondere Jeugdzorg en eventueel een actieplan opstellen om met deze groep van jongeren om te gaan? Er zal geëvalueerd worden welke weg we verder willen gaan met deze denktank.
Hoofdstuk 3: Adviesfunctie Vanuit de convenant van de OSBJ wordt ons gevraagd “een voorstel te formuleren over de inhoudelijke, methodische en indien mogelijk organisatorische criteria voor de implementatie en reguliere inbedding van vernieuwende projecten in de sector”. Deze informatie moet via een nota aan de administratie bezorgd worden. Er werd een adviesnota geschreven en eind januari 2007 afgeleverd. Op inhoudelijke vlak doen we een voorstel tot nieuwe indeling van de vernieuwend initiatieven.
OSBJ
47
WERKINGSVERSLAG Deel VII
We onderscheiden drie groepen van vernieuwende initiatieven namelijk preventieve initiatieven, initiatieven die de reguliere werking ondersteunen en initiatieven voor moeilijk begeleidbare of moeilijk bereikbare jongeren. We sommen een aantal methodologische criteria op die nodig zijn om de vernieuwende initiatieven (terug) te verbinden met de reguliere werking. - Er is nood aan gestructureerd overleg tussen gelijkaardige initiatieven. - Er moet meer aandacht gaan naar onderzoek. - Er is een duidelijke nood aan registratiegegevens die op elkaar afgestemd zijn. - Er een grote nood aan het opzetten van onderzoek naar effectevaluatie en aan effectevaluatie zelf. - Er moeten meer linken gelegd worden tussen wetenschappers en praktijkwerkers. - Er moet meer aandacht zijn voor methodiekontwikkeling en voor het verspreiden van methodieken door o.a. vorming, studiedagen of het opzetten van opleidingen. - De OSBJ wil we een praktijkmap samenstellen met informatie van/over vernieuwende initiatieven. Voor de organisatorische inbedding van de vernieuwende projecten willen we een aantal voorstellen verder verkennen en uitwerken.
Hoofdstuk 4: Ondersteuningsfunctie 1. Ondersteunen van het pilootproject TAMA-MOANA (Tronkestik) Naar aanleiding van het Globaal Plan en de nadruk op netwerkontwikkeling (Integrale Jeugdhulp), methodiekontwikkeling (protocollering), effectiviteitonderzoek en registratie, wilde de OSBJ nader bekijken welke ondersteuning wij kunnen bieden aan projecten en voorzieningen en willen we knowhow ontwikkelen over deze thema’s. Hiervoor startten we een pilootproject met Tama-Moana. Zij startten in juni 2006 met een therapeutisch zeilproject. Ze stelden de vraag aan de OSBJ naar ondersteuning op vlak van netwerkontwikkeling, methodiekontwikkeling en het ontwikkelen van onderzoek en registratie. De OSBJ had regelmatig overleg met de medewerkers van Tronkestik om good practices te ontwikkelen met betrekking tot netwerkontwikkeling, methodiekontwikkeling en het opzetten van onderzoek. Tevens wilde de OSBJ bekijken welke rol zij kunnen opnemen met betrekking tot het opstarten van projecten en het ontwikkelen van methodieken binnen private voorzieningen en projecten. Er zijn een drietal contacten geweest, maar door een personeelswissel lag het overleg even stil. We herbekijken welke vorm deze samenwerking in de toekomst kan aannemen. Wat zal/kan de OSBJ bieden? - In verband met ontwikkelen van onderzoek: contacten verzorgen tussen project en onderzoeksinstelling, mee nadenken over parameters voor de metingen voor en na het project en eventueel helpen formuleren van de onderzoeksvraag. - In verband met methodiekontwikkeling: ondersteunen in het ontwikkelen van een methodiek, bieden van structuur en tips ter voorbereiding van effectonderzoek en registratie en de methodiek mee helpen verspreiden. - In verband met netwerkontwikkeling: doorgeven van kennis van andere sectoren en kennis over het opstarten van samenwerkingsverbanden.
WERKINGSVERSLAG Deel VII
48
OSBJ
DEEL VIII: PREVENTIE3 Net als alle andere zorgsectoren wordt de Bijzondere Jeugdzorg geconfronteerd met terugkerende vragen en noden van cliënten. Begeleiding en ondersteuning van minderjarigen en hun omgeving bevestigen elke dag opnieuw dat achter hun individueel leed veelal systematische en structurele uitsluiting schuilt. Concrete ervaringen op de werkvloer verwijzen naar basisvoorzieningen (jeugdwerk, onderwijs, huisvesting, gezondheid, cultuur, arbeid,…) die er onvoldoende in slagen hun aanbod af te stemmen op de specifieke noden van bepaalde doelgroepen. De weg van ‘geraakt worden’ door individueel leed naar het realiseren van maatschappelijke verandering is echter lang. Hulpverleners zijn verontwaardigd over al wat blijft mislopen in de samenleving maar ze missen ankerpunten om daar als experts verder iets mee te doen. Ze krijgen het gevoel ‘te dweilen’ zonder enige impact te hebben op het ‘kraantje dat elders open staat’. Met dit aanbod rond preventie reikten we belangrijke criteria aan om vanuit de Bijzondere Jeugdzorg te komen tot een algemene preventie die verankerd ligt in individuele contacten met cliënten op de werkvloer. Hoewel rond die ontwikkeling van algemene preventie in de Bijzondere Jeugdzorg al wat stappen gezet zijn, is het traject nog niet ten einde.
1. Visie en methodiekontwikkeling 1.1. Denktank Preventie Denktankgroep Het Pluralistisch Overleg Welzijnswerk (POW) en de OSBJ namen het initiatief om samen een denktank op te richten en vijf sessies te begeleiden. Deze sessies gingen door in het voorjaar van 2005. De denktank bestond uit een heterogene groep van 15 leden uit de Bijzondere Jeugdzorg. Het statuut van de denktankgroep was om een intern denkproces op gang te brengen en te verkennen hoe de ontwikkelde begrippen en inzichten in de praktijk van de Bijzondere Jeugdzorg gerealiseerd zouden kunnen worden. Het resultaat van deze werkzaamheden kan door andere sleutelactoren gehanteerd worden om in de sector daadwerkelijk veranderingsprocessen op gang te brengen. Resultaat Peter Goris (POW) en Véronique Vancoppenolle (OSBJ) schreven in mei 2006 op basis van de informatie die uit de denktanksessies naar voor kwam een visie- en synthesenota. In deze nota geven ze een beknopt overzicht van de concepten en inzichten waarrond de denktankleden werkten. In een eerste deel worden de belangrijkste concepten van Algemene Preventie toegelicht. Vervolgens wordt in een tweede deel aan de hand van beleidsaanbevelingen verkend hoe deze inzichten geïmplementeerd zouden kunnen worden binnen de context van de Bijzondere Jeugdzorg. Vooraleer de visie- en synthesenota kon verspreid worden, was het nodig deze te toetsen aan de denktankleden. Er werd een zesde bijeenkomst van de denktank georganiseerd in april 2006. Tijdens 4 deze bijeenkomst stelde Bie Melis haar onderzoeksopdracht voor met de vraag of de organisatie van twee denktankleden bereid zou zijn om aan dit onderzoek mee te werken. Deze visie- en synthesenota is sinds juni 2006 terug te vinden op www.osbj.be.
3 Gebaseerd op de visie- en synthesetekst, Peter Goris (POW) en Véronique Vancoppenolle (OSBJ), terug te vinden op www.osbj.be 4 Zie hoofdstuk onderzoek preventie hieronder
OSBJ
49
WERKINGSVERSLAG Deel VIII
1.2. Onderzoek ‘Preventie in praktijk op een wenselijk spoor. Met een praktijkkader en methodische vertaling van het concept wenselijke preventie, naar een kwalitatieve preventiewerking’ – Karel de Grote Hogeschool – Bie Melis Algemene doelstelling van het onderzoeksproject Opzet van het onderzoek is de praktijk inzake algemene preventie in het welzijnswerk een wetenschappelijk kader bieden en ondersteunen in de dagelijkse werking bij het opzetten, plannen, uitwerken en evalueren van preventiewerk. Hierbij wordt bijzondere aandacht gegeven aan de afstemming tussen hulpverlening en preventie. Specifieke doelstelling van het onderzoeksproject Komen tot: - een concreet en praktische bruikbare handleiding voor preventiewerkers (binnen de welzijnssector) - een vormingspakket voor hulpverleners en preventiewerkers die een algemene preventieve werking/project willen uitbouwen - een basis theoretisch en methodisch pakket voor startende hulpverleners en preventiewerkers (te gebruiken binnen opleidingen) Stuurgroep Onderzoeksproject Véronique Vancoppenolle is lid van de stuurgroep die het proces van het onderzoek zowel inhoudelijk als procesmatig opvolgt en bijstuurt waar nodig. De stuurgroep komt vier maal per jaar samen (zie activiteitenoverzicht in bijlage).
WERKINGSVERSLAG Deel VIII
50
OSBJ
BESLUIT Het is geen gemakkelijke opdracht om in het kader van een jaarverslag een overzicht te geven van de activiteiten van een steunput als de OSBJ. Je probeert op een objectieve manier verslag uit te brengen van de belangrijkste activiteiten en realisaties van het voorbije jaar. Hierbij maak je al meteen een selectie : je moet voortdurend de keuze maken tussen volledigheid en overzichtelijkheid. Soms krijgen daardoor niet alle activiteiten de nodige aandacht. Verder geef je een gefragmenteerd beeld van de werking van de Ondersteuningsstructuur. Noodzakelijkerwijze ga je kunstmatig opsplitsen. Dit kan een onvolledig en misschien zelfs een licht vertekend beeld geven van de werking. Misschien past hier het volgende beeld : het geheel van de werking is meer dan de som van de delen. Alle stafmedewerkers werken natuurlijk vanuit de opdrachtsverklaring. Zij worden én in de teamvergadering én op andere momenten bevraagd over de relevantie van die bepaalde activiteit in het geheel van de ondersteuningsopdracht van de OSBJ. Het uiteindelijke doel is het vergroten van de handelingsruimte van kinderen en jongeren en hen als gelijkwaardige partners laten deelnemen aan de samenleving. Dit jaarverslag is één van de middelen om hierover verantwoording af te leggen tegenover de ganse sector van de Bijzondere Jeugdbijstand. Een aantal activiteiten die we het voorbije jaar startten, worden verder gezet in de werking van de OSBJ in 2007 en ook later. Daarnaast starten een aantal nieuwe opdrachten, heel vaak op vraag van de private diensten en voorzieningen. We blijven onze opdracht transparant uitvoeren in voortdurende dialoog met de sector. Deze communicatie is voor ons een essentieel onderdeel van onze werking.
OSBJ
51
BESLUIT
BIJLAGE
52
OSBJ
BIJLAGEN Bijlage 1: Activiteitenoverzicht juni 2005 – december 2006 Juni 2005 01.06.05 01.06.05 01.06.05 01.06.05 02.06.05 02.06.05 02.06.05 02.06.05
06.06.05 07.06.05 07.06.05 07.06.05 08.06.05 08.06.05 08.06.05 08.06.05 09.06.05
09.06.05 09.06.05 09.06.05 09.06.05 10.06.05 10.06.05 10.06.05 13.06.05 13.06.05 14.06.05 14.06.05
OSBJ
Congres “Quality4Children” in Oostenrijk (org. SOS-Kinderdorf, IFCO en FICE) Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Leuven Redactie Alert Overleg met De Wiekslag over communicatie Congres “Quality4Children” in Oostenrijk (org. SOS-Kinderdorf, IFCO en FICE) Overleg met West-Vlaamse Pleeggezinnendienst over communicatie Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Dendermonde Eindconferentie “Project La Gileppe” (samenwerkingsverband tussen jongerenwerking Pieter Simenon uit Lommel, Cirkant uit Turnhout, De Wissel uit Leuven, CIOS Leeuwenborgh Opleidingen, Stichting XONAR uit Maastricht) Stuurgroep herstelbemiddeling arrondissement Kortrijk Werkgroep herstel en pedagogie (BAL) Vorming door OSBJ over “Open verslaggeving” in vzw Arcade Overleg met Koen Van den Broeck (Ethicom) Overleg met Marc Hellinkx (Psychiatrisch instituut Sint Annendael Diest) over campagne ‘Te Gek?!’ Overleg met Mieke Parmentier (Plan-Aid) over communicatie Werkgroep documentatie en communicatie (Suggnomè) Procesbegeleiding voorziening vzw Radar (DJINN) Deelname en bijdrage door OSBJ over beroepsgeheim aan de studiedag “Valkuilen in het werken met situaties van (vermoedens van) seksueel misbruik” te Kortrijk (org. Postacademische vorming KULAK) Overleg met Peter Goris (POW) en Bart Van Hoorebeeck (Afdeling BJB) Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Brussel Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Oudenaarde Reflectiedag Kinderrechtencoalitie Team SIB-M (Slachtoffer In Beeld - minderjarigen) Rondetafelconferentie over project ‘De Vuurvogel’ te Kortenberg Studiedag 15 jaar Pedagogisch Centrum Wagenschot (PCW) te Nazareth Werkgroep registratie begeleid zelfstandig wonen Stuurgroep herstelbemiddeling arrondissement Brugge Overleg met Cathérine Gordier over het project ‘Hoe anders is anders’ Evaluatie van de vorming ‘Opvang en begeleiding van buitenlandse niet-begeleide minderjarigen in de bijzondere jeugdbijstand: (hoe) begin ik eraan?’ op 28 april 2005 te Brussel 53
Kurt Lieve Véronique Véronique Kurt Véronique Lieve Lies
Min Lieve Min Véronique Véronique Véronique Hilde G Kurt / Lies Min
Véronique Hilde G Lieve Kurt Hilde G Kurt / Lies Lies Hilde G Lieve Véronique Kurt
BIJLAGE
14.06.05 14.06.05
15.06.05 16.06.05 16.06.05 16.06.05 16.06.05 17.06.05 21.06.05 22.06.05 23.06.05 24.06.05 28.06.05 28.06.05 28.06.05 29.06.05 29.06.05 29.06.05 29.06.05 Juli 2005 01.07.05 07.07.05 07.07.05 12.07.05 13.07.05 13.07.05 15.07.05
Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Gent Uiteenzetting “Deontologie en mensenrechtelijk kader in verband met het omgaan met seksueel grensoverschrijdend gedrag” (org. Vlaams Fonds voor Integratie van Personen met een Handicap) in ICC Gent Werkgroep ‘Imago Bijzondere Jeugdzorg’ Nationaal ontmoetingsmoment “10 jaar Algemeen Verslag over de Armoede” (org. Koning Boudewijnstichting) Stuurgroep HIVA Stuurgroep Nieuwsbrief Jeugdrecht Demonstratieworkshop verbetergroepen Markies Samenspraak “Gemeentelijke Administratieve Sancties” te Brussel (org. Suggnomè) Stuurgroep herstelrecht en bemiddeling arrondissement Mechelen Stuurgroep herstelbemiddeling arrondissement Ieper Procesbegeleiding voorziening Ivo Cornelis (DJINN) Reflectiegroep over rapport gerechtelijke jeugdhulp (org. Integrale Jeugdhulp) Deelredactie Panopticon Vorming over “Meer en beter in de media” (org. GetBasic) Overlegplatform over kwaliteit in Groene Zorg (org. Steunpunt Groene Zorg) Werkgroep beroepsgeheim arrondissement Antwerpen Team SIB-M (Slachtoffer In Beeld - minderjarigen) Procesbegeleiding voorziening Martens-Sotteau (DJINN) Overleg met Vlaamse Jeugdraad
Procesbegeleiding voorziening De Steiger (DJINN) Overleg met Nora Mettioui over Nieuwsbrief Jeugdrecht Redactie Nieuwsbrief Jeugdrecht Projectbezoek RUNG - vzw Stappen Projectbezoek Crisishulp aan Huis Gent Projectbezoek De Bekwame Boon Drongen Overleg met Jan Breyne in verband met vorming ‘Open verslaggeving’ voor Federatie Pleegzorg ‘Deontologie en Beroepsgeheim’ bijdrage door OSBJ tijdens 15.07.05 vorming voor voogden van niet begeleide minderjarigen (org. Ministerie Justitie FOD - Dienst Voogdij ) 27.07.05 Projectbezoek Steungezinnen – De Mutsaard 27.07.05 Bezoek aan De Overstap 27.07.05 Bezoek aan De Touter 28.07.05 Overleg met HIVA i.v.m. focusgroepen voor het gebruikersonderzoek Augustus 2005 09.08.05 Bezoek aan Pedagogische projectendienst Arrondissement Turnhout (PAT) 09.08.05 Overleg met Wetenschapswinkel over behoefteonderzoek 11.08.05 Overleg met Peter Goris (POW) over preventieproject 11.08.05 Overleg met Steunpunt Algemeen Welzijnswerk en OASeS i.v.m. artikel voor Alert m.b.t. communicatie
BIJLAGE
54
Lieve Min
Véronique Véronique Hilde G / Kurt Kurt / Min Lies Lieve Hilde G Hilde G Kurt / Lies Min Hilde G Véronique Lies / Min Min Hilde G Kurt / Lies Kurt Kurt / Lies Min Min Lies Lies Lies Min Min
Lies Lies Kurt Hilde G
Lies Véronique Véronique Véronique
OSBJ
18.08.05 Kennismaking met GRIP i.v.m. beeldvormingscampagne 24.08.05 Projectbezoek Ligand - Oranjehuis Kortrijk 25.08.05 Projectbezoek Animal Assisted Therapy - ’t Keerhof 31.08.05 Overleg met Linda Beirens (Vlaams Welzijnsverbond) September 2005 01.09.05 Overleg met Kinderrechtencommissariaat ivm afzondering 02.09.05 Werkgroep documentatie en communicatie Suggnomè 05.09.05 Overleg Hogeschool Gent i.f.v de campagne 05.09.05 Overleg over ouderschapsondersteuning 06.09.05 Overleg Universiteit Gent i.f.v de campagne 06.09.05 Overleg met Koen Van den Broeck (Ethicom) 06.09.05 Procesbegeleiding voorziening Ivo Cornelis (DJINN) 07.09.05 Redactie Alert 07.09.05 Werkgroep internationaal Suggnomè 07.09.05 Deontologische adviescommissie herstelbemiddelaars (org. OSBJ - Suggnomè) 08.09.05 Toelichting over participatie van ouders in de Integrale Jeugdhulp (org. Regionale Stuurgroep Brussel) 08.09.05 Overleg time-out 08.09.05 Vorming door OSBJ over “Decreet rechtspositie en urgentie” in Jeugdzorg in Gezin, pleegdienst te Mechelen 08.09.05 Vorming over “Mediatraining” (org. Federatie Pleegzorg) 09.09.05 Stuurgroep HIVA 12.09.05 Procesbegeleiding voorziening De Schoor (DJINN) 13.09.05 Overleg over opzet methodiektraining (BAL) 13.09.05 Bespreking over participatie met Vlaamse Jeugdraad 13.09.05 Werkgroep vorming 14.09.05 Procesbegeleiding voorziening vzw Radar (DJINN) 14.09.05 Werkgroep ‘Imago Bijzondere Jeugdzorg’ 15.09.05 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Antwerpen 15.09.05 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Veurne 16.09.05 Werkgroep registratie gemeenschapsdienst/leerprojecten 16.09.05 Vorming door OSBJ over “DJINN-project” aan gedelegeerden van Martens-Sotteau 19.09.05 Stuurgroep herstelrecht en bemiddeling arrondissement Leuven 19.09.05 Werkgroep beroepsgeheim arrondissement Antwerpen 20.09.05 Projectbezoek Animal Assisted Therapy - ’t Keerhof 22.09.05 Deelname aan “Vlaams congres voor kinder- en jeugdpsychiatrie. Fundamenten voor een betere zorg” (org. Vlaamse Vereniging Geestelijke Gezondheid) 23.09.05 Deelname aan “Vlaams congres voor kinder- en jeugdpsychiatrie. Fundamenten voor een betere zorg” (org. Vlaamse Vereniging Geestelijke Gezondheid) 23.09.05 Team SIB-M (Slachtoffer In Beeld - minderjarigen) 26.09.05 Redactieraad Nieuwsbrief Jeugdrecht te Berchem 26.09.05 Groepsoverleg voorziening Ivo Cornelis (DJINN) 27.09.05 Overleg met Kind & Gezin i.f.v. campagne 27.09.05 Groepsoverleg De Griffoen (Ivo Cornelis) (DJINN)
OSBJ
55
Véronique Lies Lies Kurt Min Hilde G Véronique Véronique Véronique Véronique Kurt / Lies Véronique Lieve Min Kurt Lies Min Véronique Hilde G / Kurt Kurt / Lies Lieve Kurt Lieve Kurt / Lies Véronique Lieve Lieve Hilde E / Hilde G Kurt / Lies Lieve Min Lies Lies
Lies
Hilde G Min Kurt Véronique Kurt
BIJLAGE
28.09.05 ‘Introductie over meldingsplicht’ bijdrage door OSBJ op ROBJ (Regionaal overleg Bijzondere Jeugdzorg van het gerechtelijk arrondissement Brugge) 28.09.05 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Ieper 28.09.05 Projectbezoek GIT (Gestructureerde Intensieve Trajectbegeleiding) – De Touter vzw 29.09.05 Interprovinciaal overleg vereffeningsfondsen 29.09.05 Methodiekgroep Hergo 29.09.05 Overleg met GGZ (Geestelijke Gezondheidszorg) OostVlaanderen i.f.v. behoefteonderzoek beeldvorming BJZ 30.09.05 Overleg met Geert Jespers over registratie 30.09.05 Deelname aan infonamiddag “Ongedwongen spreken over gedwongen opname” (org. Uilenspiegel, Similis en VVMD) 30.09.05 Overleg met Peter Goris (POW) over preventie Oktober 2005 03.10.05 Overleg met Koen Van den Broeck (Ethicom) 04.10.05 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Brugge 04.10.05 Personeelsvergadering De Steiger (DJINN) 04.10.05 Overleg met Steunpunt Jeugd i.v.m. vormingstraject 05.10.05 Werkgroep ‘Imago Bijzondere Jeugdzorg’ 06.10.05 Deelname aan Seminarie Mo* (Mondiaal Magazine) 06.10.05 Vorming door OSBJ over kinderrechten in VSPW (Vormingsleergangen Sociale en Pedagogische Wetenschappen) te Lovenjoel 06.10.05 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Kortrijk 06.10.05 Stuurgroep Nieuwsbrief Jeugdrecht 11.10.05 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Turnhout 11.10.05 Werkgroep herstel en pedagogie (BAL) 12.10.05 Overleg met Ludo Serrien (Steunpunt Algemeen Welzijnswerk) 13.10.05 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Leuven 13.10.05 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Dendermonde 13.10.05 Overleg met voorziening De Steiger i.f.v. DJINN 14.10.05 Werkgroep registratie thuisbegeleidingsdiensten 14.10.05 Vorming door OSBJ ‘Anders Bekijken!? Kinderen en jongeren hebben recht op jou’ in De Wip te Halle 17.10.05 Overleg met dagcentra i.v.m. juridische casussen (DC Bohets te Mechelen) 18.10.05 Vorming door OSBJ over begeleiding DJINN voor vzw Radar 18.10.05 Stuurgroep herstelbemiddeling arrondissement Oudenaarde 18.10.05 Overleg met Home Boeckenberg i.v.m. financiële begeleidingsmogelijkheden in de BJB 18.10.05 Overleg over intranet met Jan De Cooman (vzw Sporen) 19.10.05 Team SIB-M (Slachtoffer In Beeld - minderjarigen) 19.10.05 Overleg over ouderboetes met Werner Van Herle (Preventiedienst Mechelen) 19.10.05 Deelname aan VUB Thesisbeurs 19.10.05 Projectbezoek Ligand - Oranjehuis Kortrijk
BIJLAGE
56
Min
Hilde G Lies Joz / Lieve Lieve Véronique Hilde E / Hilde G / Lieve Min Véronique Véronique Hilde G Kurt / Lies Véronique Véronique Véronique Kurt
Lieve Joz / Kurt / Min Joz / Min Lieve Véronique Lieve Lieve Kurt / Véronique Hilde G Kurt Min Kurt Lieve Min Véronique Hilde G Lieve Véronique Lies
OSBJ
20.10.05 Voorbereidende vergadering Studiedag Jongerenbegeleiding 21.10.05 ‘Deontologie en Beroepsgeheim’ bijdrage door OSBJ tijdens vorming voor voogden van niet begeleide minderjarigen (org. Ministerie Justitie FOD - Dienst Voogdij ) 21.10.05 Deelname aan debatlunch “Jeugdwerk en jeugdzorg” (org. Contactcomité Gent) 24.10.05 Themalunch ‘Gedwongen motivatie: contradictio in adjecto?!’(org vzw ‘In Context’) 24.10.05 Procesbegeleiding voorziening De Schoor (DJINN) 24.10.05 Begeleidingsgroep vereffeningsfonds West-Vlaanderen 24.10.05 Bespreking over educatief pakket met Sociale Hogeschool Gent 26.10.05 Overleg over “Gemeentelijke Administratieve Sancties” met Stad Mechelen 27.10.05 Cursus voor gevorderde herstelbemiddelaars (org. OSBJ i.s.m. Suggnomè) 27.10.05 Stuurgroep herstelbemiddeling arrondissement Dendermonde 28.10.05 Cursus voor gevorderde herstelbemiddelaars (org. OSBJ i.s.m. Suggnomè) November 2005 04.11.05 Werkgroep internationaal Suggnomè 07.11.05 Werkgroep vrijwilligerswerk (BAL) 07.11.05 Stuurgroep HIVA 08.11.05 Voorbereiding samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Gent 08.11.05 Coördinatorenoverleg herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen 08.11.05 Procesbegeleiding voorziening Ivo Cornelis (DJINN) 09.11.05 Werkgroep beroepsgeheim arrondissement Antwerpen 09.11.05 Overleg over “Gemeentelijke Administratieve Sancties” met Stad Mechelen 10.11.05 Werkgroep deontologie Suggnomè 10.11.05 Redactie Nieuwsbrief Jeugdrecht 10.11.05 Cursus voor gevorderde herstelbemiddelaars (org. OSBJ i.s.m. Suggnomè) 10.11.05 Procesbegeleiding voorziening Martens Sotteau (DJINN) 10.11.05 Deelname aan Projectenbeurs Sociale Agogiek Universiteit Gent 14.11.05 Stuurgroep herstelbemiddeling arrondissement Brugge 14.11.05 Stuurgroep Nieuwsbrief Jeugdrecht 14.11.05 Overleg met Johan Otte over omgaan met racisme 15.11.05 Overleg met Fran De Vis (Sociale Hogeschool Gent) 15.11.05 Overleg time-out 15.11.05 Bespreking over de cijferanalyse met de diensten herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen 16.11.05 Studiedag Jongerenbegeleiding “Globaal Plan” 16.11.05 Methodiekontwikkeling herstelbemiddeling Suggnomè 16.11.05 Overleg met Peter Brants (Kabinet) en David Debrouwere (Adminstratie BJB) 16.11.05 Jubileum “10 jaar Weliswaar” 17.11.05 Bespreking over educatief pakket met Sociale Agogiek UGent
OSBJ
57
Joz Min
Kurt Min Kurt / Lies Lieve Véronique Lieve Lieve Min Lieve
Lieve Lieve Hilde G / Kurt Lieve Lieve Kurt / Lies Min Lieve Min Min Lieve Kurt / Lies Véronique Hilde G Joz / Min Lieve Véronique Lies Hilde G / Lieve Joz / Véronique Lieve Hilde G Hilde G Véronique
BIJLAGE
17.11.05 Vorming door OSBJ over “Open verslaggeving” voor Federatie Pleegzorg 17.11.05 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Limburg 17.11.05 Overleg met de communicatieverantwoordelijke van de Federatie Pleegzorg 17.11.05 Procesbegeleiding voorziening Martens Sotteau (DJINN) 17.11.05 Overleg over registratie met voorziening De Touter vzw 18.11.05 Voorbereiding samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Gent 18.11.05 Overleg met Koen Van den Broeck (Ethicom) 18.11.05 Viering 5 jaar B²AM-team 22.11.05 Methodiektraining voor herstelbemiddelaars van alle sectoren (org. OSBJ i.s.m. Suggnomè) 22.11.05 Reflectiegroep minderjarigen Integrale Jeugdhulp OostVlaanderen 22.11.05 Vorming door OSBJ over “Open verslaggeving” voor WestVlaamse Pleeggezinnendienst 22.11.05 Team SIB-M (Slachtoffer In Beeld - minderjarigen) 23.11.05 Tour de Belgique 23.11.05 Procesbegeleiding voorziening vzw Radar (DJINN) 24.11.05 Deelname en bijdrage door OSBJ over beroepsgeheim aan de studiedag “Beroepsgeheim en (of :in de) hulpverlening” (org: Brusselse Welzijnsraad en Instituut Sociaal Recht KULeuven) 24.11.05 Procesbegeleiding voorziening Ivo Cornelis (DJINN) 24.11.05 Discussienamiddag BIJPASS te Antwerpen 24.11.05 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Oudenaarde 24.11.05 Overleg met Solidariteitsfonds i.v.m. campagne 25.11.05 Debatlunch “Opvoedingsondersteuning aan ouders van adolescenten” (org. Contactcomité organisaties jeugdzorg, regio Brussel) 25.11.05 Cursus voor gevorderde herstelbemiddelaars (org. OSBJ i.s.m. Suggnomè) 28.11.05 Werkgroep registratie begeleid zelfstandig wonen 29.11.05 Vorming over verzekeringen aan vrijwilligers van BAL 30.11.05 Werkgroep documentatie en communicatie (Suggnomè) 30.11.05 Dialoogmoment met stakeholders over ADHD (org. Koning Boudewijnstichting) 30.11.05 Werkgroep ‘Imago Bijzondere Jeugdzorg’ December 2005 01.12.05 Collega-groep Steunpunt Jeugd 01.12.05 Infonamiddag “Zorgboerderijen: start van de subsidieregelgeving” (org. Kabinet Minister President Leterme) 05.12.05 Overleg met Fran De Vis (Sociale Hogeschool Gent) 06.12.05 Voorbereiding Samenspraak Suggnomè 06.12.05 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Brugge 06.12.05 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Gent 06.12.05 Overleg met Chris De Gheldere (Federatie Pleegzorg) 07.12.05 Redactie werkgroep beroepsgeheim Antwerpen 07.12.05 Redactie Alert
BIJLAGE
58
Min Hilde G Véronique Kurt / Lies Hilde G Lieve Véronique Hilde G Lieve Kurt Min Hilde G Lieve Kurt / Lies Min
Kurt / Lies Lies Lieve Véronique Lies
Lieve Hilde G Lieve Hilde G Joz / Lies Véronique Véronique Lies Véronique Kurt Hilde G Hilde G Joz Min Véronique
OSBJ
08.12.05 Bespreking over educatief pakket met Sociale Agogiek UGent 08.12.05 Overleg met Geert Desloovere (Administratie BJB) over cijfers BJB 09.12.05 Overleg met ICOBA 09.12.05 Samenspraak “Organisatie van de bemiddelingsdiensten” te Mechelen (org. Suggnomè) 12.12.05 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Kortrijk 13.12.05 Stuurgroep herstelrecht en bemiddeling arrondissement Mechelen 13.12.05 Infonamiddag over bestuurdersaansprakelijkheid en vrijwilligers (org. SBB) 15.12.05 Vorming door OSBJ over Kinderrechten in VSPW (Vormingsleergangen Sociale en Pedagogische Wetenschappen) te Lovenjoel 15.12.05 Bijdrage door OSBJ op lunchdebat te Brugge over “Juridische handvatten voor het omgaan met gebruik en misbruik van alcohol en andere drugs door minderjarigen in de bijzondere jeugdzorg” (org. werkgroep Voorzieningen Bijzondere Jeugdzorg) 16.12.05 Team SIB-M (Slachtoffer In Beeld - minderjarigen) 16.12.05 Overleg met voorziening Huize Ten Dries i.v.m. campagne 19.12.05 Overleg platform steungezinnen 19.12.05 Overleg met journaliste (Koppen) en Oswald Uytterlinde (voorziening Malpertuus) 20.12.05 Overleg met de lesgevers van de Dienst Voogdij (Ministerie Justitie FOD) 21.12.05 Werkgroep vorming Januari 2006 05.01.06 Overleg met David De Brouwere (Administratie BJB) over de campagne 05.01.06 Prospectie locatie te Gent voor evenement 06.01.06 CANO-overleg 10.01.06 Coördinatorenoverleg herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen 10.01.06 Werkgroep jeugdsanctierecht 10.01.06 Prospectie locatie te Lier voor evenement 11.01.06 Prospectie locaties te Torhout voor evenement 13.01.06 Deelredactie Panopticon 13.01.06 Voorbereiding samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Limburg 17.01.06 Werkgroep vrijwilligerswerk (BAL) 18.01.06 Methodiekgroep Hergo 18.01.06 Team SIB-M (Slachtoffer In Beeld - minderjarigen) 19.01.06 Overleg time-out 20.01.06 Cursus voor gevorderde herstelbemiddelaars (org. OSBJ i.s.m. Suggnomè) 23.01.06 Stuurgroep herstelrecht en bemiddeling arrondissement Leuven 23.01.06 Rondetafelgesprek onderzoek over psychische problemen en allochtonen 25.01.06 Vorming door OSBJ ‘Open verslaggeving” (org. Jongerenbegeleiding vzw) 25.01.06 Voorbereiding coaching methodiek Suggnomè 26.01.06 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Leuven OSBJ
59
Véronique Kurt Joz Kurt / Lieve / Min Hilde G Hilde G Min Kurt
Min
Hilde G Véronique Lies Véronique Min Lieve Véronique Véronique Lies Lieve Hilde G Véronique Véronique Hilde G Min Lieve Lieve Hilde G Lies Lieve Lieve Lies Min Lieve Lieve
BIJLAGE
26.01.06 Procesbegeleiding voorziening Ivo Cornelis (DJINN) 26.01.06 Stuurgroep herstelbemiddeling arrondissement Dendermonde 27.01.06 Bijdrage op studiedag over kinderrechten in de pleegzorg (org. vzw Opvang) 27.01.06 Congres “Jeugdzorg in onderzoek” te Amsterdam (org. NIZW Jeugd) 31.01.06 Overleg met Sociale Hogeschool Gent i.v.m. educatief pakket Februari 2006 01.02.06 Werkgroep ‘Imago Bijzondere Jeugdzorg’ 02.02.06 Deontologische adviescommissie herstelbemiddelaars (org. OSBJ - Suggnomè) 03.02.06 Cursus voor gevorderde herstelbemiddelaars (org. OSBJ i.s.m. Suggnomè) 03.02.06 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Limburg 06.02.06 Methodiektraining voor herstelbemiddelaars van alle sectoren (org. OSBJ i.s.m. Suggnomè) 07.02.06 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Turnhout 07.02.06 Overleg met expertengroep over isolatie en afzondering (org. Kinderrechtencommissariaat) 09.02.06 Werkgroep deontologie Suggnomè 13.02.06 Deontologische adviescommissie herstelbemiddelaars (org. OSBJ - Suggnomè) 15.02.06 Redactie Alert 17.02.06 Cursus voor gevorderde herstelbemiddelaars (org. OSBJ i.s.m. Suggnomè) 17.02.06 Vorming door OSBJ over beroepsgeheim in Huize Ten Dries 17.02.06 Vorming ‘‘In beeld: voorzieningen Bijzondere Jeugdzorg communiceren met de buitenwereld.’’ (org. OSBJ i.s.m. Steunpunt Jeugd en Memori) 20.02.06 Stuurgroep herstelbemiddeling arrondissement Brugge 21.02.06 Begeleidingsteam herstelbemiddeling Oost-Vlaanderen 22.02.06 Overleg met Koen Nys (Oikoten) i.v.m. beelvorming 22.02.06 Kennismaking met CIS i.v.m. vormingspakketten 24.02.06 Viering ‘25 jaar dagcentra’ in PAC Gent 24.02.06 Begeleidingsgroep vereffeningsfonds Limburg Maart 2006 01.03.06 Overleg met Ilona Zawadka i.v.m. vorming over het statuut van de pleegouder 02.03.06 Overleg time-out 03.03.06 Overleg met Fran De Vis (Sociale Hogeschool Gent) i.v.m. educatief pakket 03.03.06 Overleg met Arktos i.v.m. leerprojecten 03.03.06 Informatievergadering “Over de grens, van mens tot mens” over laagdrempelige interregionale projecten (org. Provincie VlaamsBrabant i.s.m. Kleis) 07.03.06 Coördinatorenoverleg herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen 08.03.06 Redactie Nieuwsbrief Jeugdrecht 08.03.06 Voorstelling OSBJ tijdens werkcollege jeugdcriminologie KU Leuven 08.03.06 Werkgroep ‘Imago Bijzondere Jeugdzorg’ 08.03.06 Vorming “Teamontwikkeling en teamoverleg” (org. Balans)
BIJLAGE
60
Lies Lieve Min Lieve Véronique Véronique Min Lieve Min Lieve Lieve Min Min Min Véronique Lieve Min Chantale / Joz / Véronique Lieve Lieve Véronique Véronique Véronique Lieve Min Lies Véronique Lieve Joz
Joz / Lieve Min Joz Véronique Lies
OSBJ
08.03.06 Introductiecursus herstelbemiddelaars (org. OSBJ) 08.03.06 Overleg met Sander Belmans (vormgever) i.f.v. Geknipte Dag 10.03.06 Vorming ‘‘In beeld: voorzieningen Bijzondere Jeugdzorg communiceren met de buitenwereld.’’ (org. OSBJ i.s.m. Steunpunt Jeugd en Memori) 10.03.06 Vorming door OSBJ over Kinderrechten in vzw Sporen te Heverlee 13.03.06 Begeleidingsgroep vereffeningsfonds West-Vlaanderen 14.03.06 Bijdrage aan …. Over omgaan met drugs in de bijzondere jeugdzorg (org. 15.03.06 Seminarie Arrondissementele stuurgroepen (org. Suggnomè) 15.03.06 Vorming “Teamontwikkeling en teamoverleg” (org. Balans) 15.03.06 Overleg met Ludo Serrien (SAW) i.v.m. Nieuwsbrief Jeugdrecht 15.03.06 Overleg op het kabinet van minister Vervotte i.v.m. Nieuwsbrief Jeugdrecht 16.03.06 Vorming “Teamontwikkeling en teamoverleg” (org. Balans) 16.03.06 Overleg met studenten Sociale Agogiek U Gent i.v.m. educatief pakket 16.03.06 Toelichting van het statuut van de pleegouder tijdens praatcafé Limburgse pleeggezinnendiensten 17.03.06 Overleg met Fran De Vis (Sociale Hogeschool Gent) i.v.m. educatief pakket 23.03.06 Werkgroep forumfunctie herstel 24.03.06 Introductiecursus herstelbemiddelaars (org. OSBJ) 24.03.06 Stuurgroep Onderzoek Preventie in praktijk op een wenselijk spoor (org. Karel De Grote Hogeschool) 28.03.06 Overleg met Ludo Serrien (SAW) i.v.m. Nieuwsbrief Jeugdrecht 28.03.06 Overleg met Ludo Fret en Peter Goris (POW) 28.03.06 Introductiecursus herstelbemiddelaars (org. OSBJ) 29.03.06 Denktank moeilijk begeleidbare/bereikbare jongeren 30.03.06 Werkgroep vorming 30.03.06 Overleg met Geert Decock i.v.m. vonnis over schuldig verzuim 30.03.06 Stuurgroep herstelrecht en bemiddeling arrondissement Mechelen 30.03.06 Adviesgroep omtrent tienersite en – gids 31.03.06 Vorming ‘‘In beeld: voorzieningen Bijzondere Jeugdzorg communiceren met de buitenwereld.’’ (org. OSBJ i.s.m. Steunpunt Jeugd en Memori) April 2006 05.04.06 Overleg met Lucien Rahoens, a.i. afdelingshoofd Administratie BJB 13.04.06 Overleg met Johan Put (K.U.L Leuven) i.v.m. samenwerking tussen OSBJ en faculteit Rechtsgeleerdheid 13.04.06 Overleg over herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen met Administratie BJB 14.04.06 Bezoek aan HEOplus van vzw De Wiekslag 14.04.06 Bezoek aan Dagcentrum De Hummeltjes 18.04.06 Coördinatorenoverleg herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen 18.04.06 Cursus Indesign 19.04.06 Introductiecursus herstelbemiddelaars (org. OSBJ) 19.04.06 Redactie Alert 19.04.06 Overleg met Peter Dekoster (SAW) over communicatie OSBJ
61
Lieve Véronique Chantale / Lies / Min/ Véronique Kurt Lieve Min Lieve / Min Lies Joz Joz Lies Véronique Min Véronique Lieve Lieve Véronique Joz Joz Lieve Lies / Min Lieve Min Lieve Véronique Chantale / Lieve / Véronique
Joz Joz Joz / Lieve Lies Lies Joz / Lieve / Stefaan Véronique Lieve Véronique Véronique BIJLAGE
19.04.06 Overleg met Ilse Derluyn over decreet rechtspositie minderjarigen 20.04.06 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Leuven 20.04.06 Infosessie “Oog in oog met de jaarlijkse vakantie” (org. Acerta) 20.04.06 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Kortrijk 21.04.06 Overleg met Geert Desloovere (Administratie BJB) 21.04.06 Studiedag “Aandacht in 't kwadraat: in 'probleembuurten' werken met 'probleemjongeren’.” (org. OASeS) 24.04.06 Methodiekgroep Hergo 25.04.06 Intersectoraal overleg over decreet rechtspositie minderjarigen 25.04.06 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Gent 25.04.06 Cursus Indesign 26.04.06 Werkgroep ‘Imago Bijzondere Jeugdzorg’ 26.04.06 Overleg over decreet rechtspositie minderjarigen met Adminstratie BJB 26.04.06 Overleg over dienstnota met Minor Ndako 27.04.06 Introductiecursus herstelbemiddelaars (org. OSBJ) 27.04.06 Overleg met studenten Sociale Agogiek U Gent i.v.m. educatief pakket 27.04.06 Intervisie time-out 28.04.06 Werkgroep BIJPASS Antwerpen Mei 2006 02.05.06 Informatie- en overlegmoment “Therapeutische projecten in de Geestelijke Gezondheidszorg” 04.05.06 Overleg met Holoncom i.v.m. website 04.05.06 Denktank preventie 04.05.06 Bezoek aan Huize Godtschalck 04.05.06 Studiedag “Jeugd, psychiatrie en recht” (org. Universiteit Antwerpen) 05.05.06 CANO-overleg 05.05.06 Deelname en bijdrage aan provinciale dag (Vlaams-Brabant) over decreet rechtspositie minderjarigen (org. Beleidsondersteuning Integrale Jeugdhulp) 05.05.06 Overleg met Dieter Burssenes (Jeugdonderzoeksplatform) 08.05.06 Deelname en bijdrage aan provinciale dag (West-Vlaanderen) over decreet rechtspositie minderjarigen (org. Beleidsondersteuning Integrale Jeugdhulp) 08.05.06 Overleg met Axoni i.v.m. website 09.05.06 Deelname en bijdrage aan provinciale dag (Antwerpen) over decreet rechtspositie minderjarigen (org. Beleidsondersteuning Integrale Jeugdhulp) 09.05.06 Cursus Indesign 10.05.06 Deelname en bijdrage aan provinciale dag (Oost-Vlaanderen) over decreet rechtspositie minderjarigen (org. Beleidsondersteuning Integrale Jeugdhulp) 10.05.06 Overleg met Curious i.v.m. website 11.05.06 Studienamiddag “15 jaar Dagcentrum De Schoor” te Brugge 11.05.06 Redactie Nieuwsbrief Jeugdrecht 11.05.06 Overleg met ICOBA
BIJLAGE
62
Kurt Lieve Hilde E / Joz Lieve Joz Lies Lieve Joz Lieve Véronique Véronique Joz / Min Sofie Lieve / Min Véronique Lies Lies Lies Veronique Joz / Veronique Lies Sofie Lies Joz
Stefaan Joz
Hilde E / Véronique Kurt
Véronique Kurt
Joz / Véronique Kurt Min / Sofie Véronique
OSBJ
11.05.06 Studiedag "Samenwerking: een gedwongen huwelijk of vrijwillig engagement?" over samenwerkingsverbanden binnen de welzijnssector (org. Federatie Pleegzorg) 12.05.06 Deelname en bijdrage aan provinciale dag (Limburg) over decreet rechtspositie minderjarigen (org. Beleidsondersteuning Integrale Jeugdhulp) 12.05.06 Werkgroep forumfunctie herstel 16.05.06 Werkgroep vorming herstelbemiddeling 16.05.06 Werkgroep kinderrechten 16.05.06 Overleg met Ingrid Crabbe (ROPPOV) 16.05.06 Doctoraatsverdediging Rudi Roose (U Gent) 16.05.06 Cursus Indesign 17.05.06 Overleg i.v.m. artikel over mediabeleid Alert met SAW en OaSeS 17.05.06 Overleg met Holoncom i.v.m. website 18.05.06 Vorming door OSBJ over open verslaggeving (dag 2) (org. vzw Opvang) 18.05.06 Deelname en bijdrage aan International Interdisciplinary Conference on Children's Rights. “An appraisal of the Children's Rights Convention. Theory meets practice”. (org. IAP Research network on children's rights) 18.05.06 Bezoek aan thuisbegeleidingsdienst ‘t Kompas 18.05.06 Overleg met studenten Sociale Agogiek U Gent i.v.m. educatief pakket 18.05.06 Overleg met Steven Van de Woestyne i.f.v. het provinciaal vereffeningsfonds in Oost-Vlaanderen 19.05.06 Deelname en bijdrage aan International Interdisciplinary Conference on Children's Rights. “An appraisal of the Children's Rights Convention. Theory meets practice”. (org. IAP Research network on children's rights) 19.05.06 Overleg met Curious i.v.m. website 19.05.06 Overleg met Eddy Van den hove (Vlaams Welzijnsverbond) i.v.m. resonantiedagen Globaal Plan van minister Vervotte 22.05.06 Denktank moeilijk begeleidbare/bereikbare jongeren 23.05.06 Overleg met Kinderrechtswinkel Gent 24.05.06 Werkgroep beroepsgeheim arrondissement Antwerpen 29.05.06 Bezoek aan Rizsas 30.05.06 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Gent 31.05.06 Cano-overleg Juni 2006 01.06.06 Overleg over Exit met Steunpunt Algemeen Welzijnswerk 02.06.06 Bezoek aan vzw De Oever i.v.m. plukboek 06.06.06 Overleg met Jan Bosmans (Vlaams Welzijnsverbond) 08.06.06 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Brussel 08.06.06 Stuurgroep herstelbemiddeling arrondissement Dendermonde 09.06.06 Overleg over decreet rechtspositie minderjarigen met Administratie BJB 13.06.06 Werkgroep vrijwilligerswerk (BAL) 15.06.06 Werkgroep vorming
OSBJ
63
Lieve
Min
Lieve Lieve Kurt / Min Kurt Joz / Kurt Véronique Véronique Véronique Min Kurt
Lies Véronique Lieve Kurt
Joz / Véronique Joz Joz / Lies / Min Kurt Min Lies Lieve Lies Joz / Lieve Lies Joz Lieve Lieve Joz Lieve Lieve
BIJLAGE
15.06.06 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Oudenaarde 16.06.06 Studiedag “Het zorgen voorbij” (org. CIG De Stobbe) 16.06.06 Debatlunch “Caleidoscoop vd jeugdzorg” (org. Contactcomité organisaties jeugdzorg, regio Gent) 16.06.06 Werkgroep BIJPASS Antwerpen 20.06.06 Open Fora “Seksueel en Intrafamiliaal geweld tegen kinderen” (org. Kinderrechtencoalitie) 20.06.06 Coördinatorenoverleg herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen 21.06.06 Deelname en bijdrage aan studiedag “Het Globaal Plan: van alle kanten bekeken” (org. JB, OSBJ, VWV en PPJ) 21.06.06 Stuurgroep herstelrecht en bemiddeling arrondissement Leuven 22.06.06 Intervisie time-Out 22.06.06 Overleg time-out i.v.m. visietekst 22.06.06 Intersectoraal overleg over decreet rechtspositie minderjarigen 23.06.06 Denktank moeilijk begeleidbare/bereikbare jongeren 23.06.06 Samenspraak “Informeren over bemiddeling: een zaak voor iedereen” te Brussel (org. Suggnomè) 28.06.06 Intakegesprek i.f.v. opleiding VOCA 29.06.06 Doctoraatsverdediging Inge Vanfraechem (KU Leuven) 29.06.06 Bezoek aan Tronkestik te Brugge 30.06.06 Overleg BIJPASS i.f.v. projectvoorstel STENT Juli 2006 03.07.06 Werkgroep forumfunctie herstel 04.07.06 Overleg met Chris De Gheldere (Federatie Pleegzorg) en Yves Vandeghinste (West-Vlaamse Pleeggezinnendiensten) 05.07.06 Redactie Nieuwsbrief Jeugdrecht 10.07.06 Overleg met Annemie Vandenbussche (VOCA) 13.07.06 Overleg met NICC over registratie en onderzoeksnetwerk 26.07.06 Overleg met Greet Boes (Federatie Pleegzorg) i.v.m. registratie 28.07.06 Overleg met Raf De Mulder (CAB) i.v.m. registratie begeleid zelfstandig wonen Augustus 2006 02.08.06 Overleg met Jan Bosmans (VWV) 09.08.06 Redactie werkgroep beroepsgeheim Antwerpen 17.08.06 Overleg met Hilde Vanoverbeke (Socius) over informatie- en databeheer 22.08.06 Overleg met Jan Bosmans en Els Willems 23.08.06 Bezoek aan Humanistische Thuisbegeleidingsdienst Antwerpen 24.08.06 Overleg met Eddy Van den hove (VWV) over BIJPASS 25.08.06 Voorbereiding vorming beroepsgeheim Ivo Cornelis 28.08.06 Overleg i.v.m. studiedag over herstelbemiddeling en kinderrechten met Suggnome en KULeuven 29.08.06 Overleg met Peter Goris (POW) over preventie 29.08.06 Stuurgroep Nieuwsbrief Jeugdrecht 29.08.06 Overleg met Chris De Gheldere (Federatie Pleegzorg) 29.08.06 Werkgroep vorming 29.08.06 Overleg met Annemie Vandenbussche (VOCA)
BIJLAGE
64
Lieve Joz Sofie Lies Min Joz / Lieve Joz / Lies / Min / Stefaan Lieve Lies Lies Joz Joz / Lies / Min Lieve Kurt Lieve / Stefaan Lies Joz Lieve Joz Min / Sofie Joz Stefaan Stefaan Stefaan
Joz Min Hilde E Joz Stefaan Joz Min Lieve / Min Joz Joz / Min Min Lieve Joz
OSBJ
September 2006 01.09.06 Overleg op BAAL i.f.v. studiedag 05.09.06 Bezoek aan Tronkestik 06.09.06 Voorbereiding studiedag BAL 07.09.06 Reflectiegroep minderjarigen Integrale Jeugdhulp OostVlaanderen 07.09.06 Overleg met CKG Open Poortje 08.09.06 Vorming door OSBJ over beroepsgeheim voor … van voorziening Ivo Cornelis 08.09.06 Focusgroep over GKRB (org. Sociale Agogiek U Gent) 11.09.06 Opvolging procesbegeleiding voorziening De Schoor (DJINN) 12.09.06 Tour de Belgique 12.09.06 Procesbegeleiding voorziening de Oever (participatie) 13.09.06 Overleg met Curious i.v.m. website 14.09.06 Vorming door OSBJ over open verslaggeving (dag 2) (org. Open Haard en Gezinsplaatsingsdienst Gent) 14.09.06 Interview voor Weliswaar door Ria Goris over jeugddelinquentie 14.09.06 Methodiekgroep Hergo 14.09.06 Installatievergadering provinciaal vereffeningsfonds OostVlaanderen 18.09.06 Overleg over BIJPASS met Eddy Van den hove (VWV), Wim Van Esch (PPJ) en Els Willems (JB) 19.09.06 Overleg met participerende voorzieningen West-Vlaanderen aan “Een Geknipte dag” van 20 oktober 2006 19.09.06 Bezoek aan CC Torhout i.f.v. “Een Geknipte dag” van 20 oktober 2006 19.09.06 Overleg met Annelies Storms (Spirit) en Chris De Gheldere (Federatie Pleegzorg) i.v.m. wetsvoorstel pleegouders 20.09.06 Redactie Alert 21.09.06 Informatiedag “Nieuwe wet op de Jeugdbescherming” (org. Jongerenbegeleiding) 21.09.06 Werkgroep vrijwilligerswerk (BAL) 21.09.06 Intervisie time-out 25.09.06 Redactie Nieuwsbrief Jeugdrecht 26.09.06 Overleg met participerende voorzieningen Oost-Vlaanderen aan “Een Geknipte dag” van 26 oktober 2006 26.09.06 Bezoek aan Vredeshuis Gent i.f.v. “Een Geknipte dag” van 26 oktober 2006 26.09.06 Deelredactie Panopticon 27.09.06 Werkgroep beroepsgeheim arrondissement Antwerpen 27.09.06 Werkgroep ‘Imago Bijzondere Jeugdzorg’ 28.09.06 Themalunch “Ouders responsabiliseren door het opleggen van een ouderstage in het hernieuwde jeugdbeschermingsrecht.” (org vzw ‘In Context’) 28.09.06 Coördinatorenoverleg herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen 29.09.06 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Antwerpen Oktober 2006 03.10.06 Overleg met Inge Vanfraechem (KU Leuven) i.v.m. boek BJB 03.10.06 Overleg met Huize Sint Vincentius Zelem i.f.v. registratie
OSBJ
65
Stefaan Lies / Stefaan Lieve Kurt Kurt Min Stefaan Kurt Lieve Kurt Hilde E / Véronique Min / Sofie Lieve Lieve Lieve Joz Véronique / Wendy Véronique / Wendy Min Véronique Min Lieve Lies Min / Sofie Wendy Wendy Stefaan Min Véronique Min / Stefaan
Joz / Lieve Lieve
Lieve Stefaan
BIJLAGE
03.10.06 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Brugge 04.10.06 Overleg BIJPASS i.f.v. projectvoorstel STENT 05.10.06 Deelname en bijdrage aan studiedag “Met de neus op de feiten” (org. Bureau Alternatieve Afhandelingen Limburg) 06.10.06 Overleg met De Wiekslag i.f.v. registratie 07.10.06 Overleg met pleegouders i.f.v. opstart pleegzorgpunt (org. Federatie Pleegzorg) 10.10.06 Overleg met participerende voorzieningen Antwerpen aan “Een Geknipte dag” van 16 november 2006 10.10.06 Overleg met participerende voorzieningen Limburg aan “Een Geknipte dag” van 9 november 2006 10.10.06 Bijdrage aan workshop over het decreet rechtspositie minderjarigen (org. POW) 11.10.06 Overleg met participerende voorzieningen VlaamsBrabantt/Brussels Hoofdstedelijk Gewest aan “Een Geknipte dag” van 23 november 2006 12.10.06 Overleg time-out i.v.m. visietekst 13.10.06 Studiedag “Bindkracht in armoede. Leefwereld en hulpverlening” (org. Departement Sociaal Agogisch Werk, Karel De Grote Hogeschool Antwerpen) 13.10.06 Studiedag “40 jaar sociale pedagogiek. Leven voor en door participatie” (org. KU Leuven) 16.10.06 Overleg met vzw Opvang i.f.v. registratie 17.10.06 Overleg met Martine Taelman (VLD) en Chris De Gheldere (Federatie Pleegzorg) i.v.m. wetsvoorstel pleegouders 17.10.06 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Gent 19.10.06 Overleg met vzw Radar i.f.v. registratie 19.10.06 Bevraging over procesbegeleiding voorziening vzw De Steiger (DJINN) 19.10.06 Workshop ‘Responsabilisering en bemiddeling’ door Eric Claes (KU Leuven) (org. Suggnomè) 19.10.06 Evaluatie project BIJPASS 19.10.06 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Turnhout 20.10.06 Een Geknipte dag te Torhout (org. OSBJ i.s.m. JB, PPJ en VWV) 23.10.06 Stuurgroep decreet rechtspositie minderjarigen 24.10.06 Conference “Juvenile Justice In Europe: A framework for the integration” (org. International Juvenile Justice Observatory) 25.10.06 Conference “Juvenile Justice In Europe: A framework for the integration” (org. International Juvenile Justice Observatory) 26.10.06 Studiedag “Welzijn – Justitie – Psychiatrie: Wie van de drie ? ? ?” (org. contactcomité van organisaties voor jeugdzorg i.s.m. VUB) 26.10.06 Bijdrage over Nieuwe wet op de Jeugdbescherming tijdens stuurgroep herstelrecht en bemiddeling arrondissement Leuven 26.10.06 Een Geknipte dag te Gent (org. OSBJ i.s.m. JB, PPJ en VWV) 26.10.06 Overleg met Jongerenzorg Zuid West-Vlaanderen i.f.v. registratie 27.10.06 Overleg met OOOC Luein i.f.v. registratie 31.10.06 Overleg i.v.m. studiedag over herstelbemiddeling en kinderrechten met Ann Marchal (Sugnomè) en Eric Claes (KU Leuven) November 2006 06.11.06 Stuurgroep Nieuwsbrief Jeugdrecht
BIJLAGE
66
Lieve Joz Lieve / Stefaan Stefaan Min Wendy Wendy Kurt Wendy
Stefaan Stefaan
Joz Stefaan Min Lieve Stefaan Kurt Lieve Joz Min
Kurt / Min Stefaan Stefaan Min Lieve
Stefaan Stefaan Lieve / Min
Joz / Min
OSBJ
07.11.06 07.11.06 07.11.06 07.11.06 09.11.06 09.11.06 09.11.06 13.11.06
Werkgroep vorming Overleg met Ons Tehuis i.f.v. registratie Redactie Nieuwsbrief Jeugdrecht Comité V Oost-Vlaanderen Vorming over participatie aan team De Waai Een Geknipte dag te Limburg (org. OSBJ i.s.m. JB, PPJ en VWV) Deelname en bijdrage aan trefdag “Da treft” (org. CAW’s) Studienamiddag “Het verblijfsco-ouderschap en de holebi-adoptie” (org. KU Leuven, U Antwerpen en U Gent) 14.11.06 Bezoek Gemeenschapsinstelling Mol (org. BAL) 14.11.06 Seminarie Jeugdbeschermingsrecht “De procedure in jeugdzaken na de hervorming” (org. Uitgeverij Vanden Broele) 14.11.06 Overleg met Steunpunt Algemeen Welzijnswerk i.f.v. registratie 15.11.06 Redactie Alert 16.11.06 Een Geknipte dag te Antwerpen (org. OSBJ i.s.m. JB, PPJ en VWV) 16.11.06 Overleg over symposium participatie Vlaamse Jeugdraad 17.11.06 Deelname en bijdrage aan symposium “Juridische handvatten voor het omgaan met alcohol en andere drugs in het onderwijs, de bijzondere jeugdzorg en het jeugdwerk” (org. VAD) 17.11.06 Debatlunch “Horror in the chatbox - Over digipesten, P.C.-porno en andere e-plagen” (org. Contactcomité organisaties jeugdzorg, regio Brussel) 21.11.06 Een Geknipte dag te Vlaams-Brabant / Brussels Hoofdstedelijk Gewest (org. OSBJ i.s.m. JB, PPJ en VWV) 22.11.06 Werkgroep decreet rechtspositie minderjarigen 22.11.06 Voorstelling jaarverslag Kinderrechtencomissariaat 23.11.06 Ervaringsuitwisseling tussen herstelbemiddelaars (org. OSBJ) 23.11.06 Vorming over Kinderrechten in Sporen vzw 23.11.06 Vorming door OSBJ over beroepsgeheim aan studenten van Katholieke Hogeschool Kempen 23.11.06 Deelname aan panel debat over kinderrechten Kind & Gezin 24.11.06 Bespreking DJINN rapport (org. Jongerenbegeleiding) te Wervik 24.11.06 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Brussel 27.11.06 Methodiekgroep Hergo 28.11.06 Coördinatorenoverleg herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen 28.11.06 Evaluatie over “Een Geknipte dag” te West-Vlaanderen met de participerende voorzieningen 28.11.06 Procesbegeleiding over participatie in De Oever 30.11.06 Interview door … voor ONDERDAK (Federatie Pleegzorg) 30.11.06 Ervaringsuitwisseling tussen begeleiders van gemeenschapsdiensten (org. OSBJ) 30.11.06 Bijdrage over participatie tijdens het internationaal congres kinderrechten te Gent. 30.11.06 Evaluatie over “Een Geknipte dag” te Oost-Vlaanderen met de participerende voorzieningen December 2006 01.12.06 Academische zitting “Beseffen alle ouders wat verantwoordelijk-zijn voor een kind is?” (org. ‘OnsKindje en vzw ROJ) 01.12.06 TCK Intervisie Averbode
OSBJ
67
Lieve Stefaan Min / Sofie Lieve Kurt Sofie Sofie Kurt / Lieve / Sofie Sofie Stefaan Véronique
Kurt Min
Sofie
Kurt / Min Min Lieve / Stefaan Kurt Min Kurt Kurt Lieve Lieve Joz / Kurt / Lieve Véronique Kurt Min Lieve / Stefaan Kurt Véronique
Min
Sofie
BIJLAGE
02.12.06 Samenkomst pleegouders (Pleegzorgpunt Leuven) 04.12.06 Toelichting decreet rechtspositie minderjarigen (org. Jongerenbegeleiding) 04.12.06 Dag van de cultuurcommunicatie (org. CultuurNet Vlaanderen) 05.12.06 Overleg met Ilse Beirens (VWV) i.v.m. databeheer 05.12.06 Panelgesprek “10 jaar Bemiddelingsdienst Arrondissement Leuven” 07.12.06 Voorstelling OSBJ tijdens werkcollege jeugdcriminologie KU Leuven 07.12.06 Begeleidingsgroep provinciaal vereffeningsfonds Antwerpen 07.12.06 Bespreking DJINN rapport (org. Jongerenbegeleiding) in De Totem 08.12.06 Studiedag “Het recht toegankelijker maken. Beginselen en middelen” (org. Platform Recht voor iedereen) 12.12.06 Evaluatie over “Een Geknipte dag” te Limburg met de participerende voorzieningen 14.12.06 Ervaringsuitwisseling tussen begeleiders van leerprojecten (org. OSBJ) 14.12.06 Overleg met Steunpunt Algemeen Welzijsnwerk en Holoncom i.f.v. overdracht van Nieuwsbrief Jeugdrecht 14.12.06 Deelname aan sectoraal directiecomité BJB (org. Vlaams Welzijnsverbond) 14.12.06 Stuurgroep Nieuwsbrief Jeugdrecht 14.12.06 Overleg met Everd Van Soon (La Strada) i.v.m. time-out 15.12.06 Bespreking Profieltekst Algemeen Welzijnswerk over visie & werking (org. Kabinet & Administratie) 15.12.06 Bijdrage over Nieuwe wet op de Jeugdbescherming tijdens het regionaal overlegplatform BJB Vlaams-Brabant 15.12.06 Werkgroep decreet rechtspositie minderjarigen 15.12.06 Studienamiddag “Schuldig verzuim” (org. Tijdschrift voor Jeugden Kinderrechten en Centrum voor de Rechten van het Kind 15.12.06 Studienamiddag “Voorstelling onderzoeksrapport, projectboek en knelpuntennota” (org. Woonzinnig!) 18.12.06 CANO-overleg 18.12.06 Interview door Inge Baeten VAD ivm nieuwe jeugdwet 18.12.06 Samenwerkingsverband herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Leuven 18.12.06 Evaluatie over “Een Geknipte dag” te Vlaams-Brabant/Brussels Hoofdstedelijk Gewest met de participerende voorzieningen 19.12.06 Evaluatie over “Een Geknipte dag” te Antwerpen met de participerende voorzieningen
BIJLAGE
68
Min Kurt Véronique Joz Lieve / Stefaan Joz Lieve Kurt Sofie Véronique Lieve / Stefaan Hilde E / Min / Sofie / Véronique Joz / Kurt Joz / Min Veerle Joz Lieve Kurt / Min Min Stefaan Veerle Min Lieve Véronique Véronique
OSBJ
ANNEX:
WERKINGSVERSLAG“NIEUWSBRIEF JEUGDRECHT” PERIODE 01/01/2006 TEM 31/12/2006
Doelstelling 1: De informatieve functie van de Nieuwsbrief jeugdrecht Tijdens de werkingsperiode 1 januari 2006 tot en met 31 januari 2006 verschenen 12 elektronische nieuwsbrieven: In deze nieuwsbrieven werden de volgende artikels gepubliceerd: De nieuwsbrief januari 2006 • De minderjarige erfgenaam • Ik wil een piercing! • Muziek kopiëren en downloaden De nieuwsbrief februari 2006 • Het voorlopig bewind • Stiefouderschap • Het verhoor van een minderjarige verdachte De nieuwsbrief maart 2006 • Decreet betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp • Kind ten laste in 2006? • Op zoek naar een ouder? De nieuwsbrief april 2006 • Minderjarig en slachtoffer in het verkeer • Wanneer is seks toegelaten? • N.B.M.V. to be or not to be, het belang van het paspoort De Nieuwsbrief mei 2006 • Nieuwe jeugdbeschermingswet goedgekeurd • Wie heeft wanneer recht op juridische bijstand • Ouderlijk gezag en omgangsrecht, twee verschillende juridische begrippen De nieuwsbrief juni 2006 • Opvanglandschap NBVM ingrijpend gewijzigd • Beroepsgeheim van een hulpverlener bij minderjarige cliënten • De aanwezigheid van een minderjarige in de rechtszaal De nieuwsbrief juli 2006 • Leerplicht, spijbelen en hulpverlening • Onderwijs voor kinderen met een handicap • Studentenarbeid De nieuwsbrief augustus 2006 • Vrijwillige hulpverlening en ouderlijk gezag • Spaarboekjes voor kinderen in pleeggezinnen en in de bijzondere jeugdbijstand • Verjaring van seksuele delicten op minderjarigen
ANNEX
i
Werkingsverslag Nieuwsbrief Jeugdrecht
De nieuwsbrief september 2006 • Verhoor van minderjarige slachtoffers of getuigen opnemen op video • Hertekening van de categorieën leefloon per 1 september 2006 en specifieke OCMW • Het toedienen van medicatie aan minderjarigen De nieuwsbrief oktober 2006 • De nieuwe wet op de jeugdbescherming, wat is er veranderd, wat zal er veranderen? • Familiale verzekering, plafond op regresvordering ten aanzien van meerderjarig geworden jongeren • Adoptie door paren van gelijk geslacht mogelijk De nieuwsbrief november 2006 • Een statuut voor pleegouders • Het gedeeld beroepsgeheim in de integrale jeugdhulp • Het achtste jaarverslag van het kinderrechtencommissariaat De nieuwsbrief december 2006 • Kinderen met een ouder in de gevangenis • Het strafregister van minderjarigen • Beleidsbrief minister Vervotte 2007 In 2006 werden er 12 e-zines verstuurd aan de diverse abonnees, waarbij melding werd gemaakt van de nieuwe artikelen die op de website www.jeugdrecht.be consulteerbaar zijn. Elk e-zine bevat maandelijks minstens 4 nieuwe items, waarvan 3 artikels. Daarnaast werden de rubrieken “nieuws uit het veld” en “recente publicaties” maandelijks aangepast, zodat op de website melding werd gemaakt van relevante studiedagen in de sector, wijzigingen in de wetgeving, nieuwe relevante publicaties etc. Daarnaast werden verouderde artikels geüpdatet. Ook hier werd melding van gemaakt in het e-zine. Met het oog op het verspreiden van correcte juridische informatie in de hulpverlenerpraktijk worden tweemaandelijks artikels gekozen uit vragen die vanuit het veld gesteld werden of uit problemen die vanuit de actualiteit naar voren traden. De keuze van de artikels wordt gemaakt door de redactieraad van de nieuwsbrief. Tweemaandelijks wordt ten behoeve van deze vergadering een document opgemaakt waarin nieuwe wetgeving, parlementaire activiteiten, rechtspraak, rechtsleer, publicaties en helpdeskvragen met betrekking tot de thema’s gecentraliseerd worden. Op basis van deze gegevens worden de te schrijven artikels gekozen. De website en het e-zine Jeugdrecht richten zich niet alleen tot de medewerkers uit de Bijzondere Jeugdzorg en het Algemeen Welzijnswerk, maar tot alle hulp- en dienstverleners die in hun werking te maken krijgen met jongeren. Daarnaast wil jeugdrecht.be de jongere ook zelf inlichten over zijn rechten en plichten als minderjarige of jongvolwassene (tot 25 jaar). Dergelijke ruime en multidisciplinaire doelgroep vraagt om toegankelijke en tegelijk correcte formulering van de informatie. Om de inhoud van de artikelen zoveel mogelijk te laten variëren en om zoveel mogelijk informatie te verschaffen aan de vele professionelen en jongeren, zijn de te behandelen thema’s onderverdeeld in 48 trefwoorden.
Werkingsverslag Nieuwsbrief Jeugdrecht
ii
ANNEX
In de onderstaande kolom staan het aantal artikelen vermeld die sinds 2000 en sinds het werkingsjaar 2006 over dat bepaald thema verschenen. Sommige artikels betreffen meerdere trefwoorden tegelijk. TREFWOORD
SINDS 2000
Aansprakelijkheid Administratieve sancties Adoptie Afstamming Alcohol en drugs Arbeid Bankverrichtingen Beheer van de goederen Bekwaamheid Belastingen Bemiddeling Beroepsgeheim Beslag Bijzondere Jeugdbijstand Contract Geestelijke Gezondheidszorg Gezin Herstel Hoorrecht Huwelijk Integrale Jeugdhulp Jeugdbescherming Juridische bijstand Kinderbijslag Kinderrechten Leefloon Medisch Meerderjarigheid Naam OCMW Omgangsrecht Onderhoudsrecht Onderwijs Ouderlijk gezag Pleegzorg Privé-leven Scheiding Seksualiteit Sociale uitkeringen Strafrecht Studiefinanciering Verkeer Verzekering Voogdij Vreemdelingenrecht Vrije tijd Wonen
5 1 7 6 9 6 3 5 13 10 1 3 2 20 3 2 4 6 3 2 6 18 4 8 22 11 6 3 2 3 7 15 17 13 7 1 6 10 2 16 3 2 6 5 6 4 11
SINDS 2006 (Januari-december 2006) 1 0 1 1 0 1 0 3 8 1 0 2 1 6 0 1 3 1 0 0 3 6 1 2 2 1 1 0 1 1 2 1 2 4 1 0 1 2 0 6 1 1 1 0 2 1 1
Via de keuze van deze trefwoorden kan de hulpverlener de databank van jeugdrecht.be doorzoeken.
ANNEX
iii
Werkingsverslag Nieuwsbrief Jeugdrecht
Doelstelling 2: De helpdesk Jeugdrecht Om de vragen uit de praktijk te laten weerspiegelen in de elektronische nieuwsbrief Jeugdrecht, wordt aan alle praktijkmedewerkers de mogelijkheid geboden om aan het redactiesecretariaat telefonische en schriftelijke vragen te stellen aangaande de rechtspositie van de minderjarige. Gezien de beperkte tewerkstelling van de medewerker van het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk (SAW) op het redactiesecretariaat (40%), was de helpdesk in de eerste helft van het jaar telefonisch bereikbaar op maandag en woensdag. Gelet op de langdurige ziekte van de medewerker werd deze taak tijdens de tweede helft van 2006 overgenomen door de medewerkers van vzw OSBJ. Men kon eveneens vragen stellen via e-mail. Er werden per e-mail 15 inhoudelijke vragen gesteld aan de helpdesk
[email protected]. De telefonische vragen werden indien mogelijk telkens onmiddellijk beantwoord. Voor de schriftelijke vragen werd zo vlug mogelijk gereageerd, en alleszins binnen de veertien dagen. Er is een zekere overlap met de helpdeskfunctie van vzw OSBJ (20 à 30 vragen per maand). De bedoeling is om via de helpdeskfunctie van jeugdrecht.be de knelpunten uit, op de eerste plaats, het Algemeen Welzijnswerk en de andere sectoren van de jeugdhulp in het vizier te krijgen. Door een betere bekendmaking van de helpdeskfunctie op de website jeugdrecht.be willen we dit bereiken. Het is echter belangrijk aan te stippen dat de helpdesk in functie staat van de inhoudelijke input in de Nieuwsbrief en geen eigenstandige dienstverlening is, dit in tegenstelling tot de
[email protected] en de
[email protected] van de kinderrechtswinkels. Inhoudelijk zijn er wel raakvlakken. Jeugdrecht wil concreet informeren over alle relevante thema’s voor jeugdhulpverleners.
Doelstelling 3: De website Jeugdrecht In februari 2005 ging de website www.jeugdrecht.be online. Het is een thematische website die vanuit een juridische invalshoek en aan de hand van concrete knelpunten informatie geeft over de rechtspositie van kinderen en jongeren. Naar analogie van de papieren Nieuwsbrief Jeugdrecht werd de informatie gegroepeerd per trefwoord. Dit bundelen van juridische thema's bevordert niet alleen het opzoekwerk/het ontsluiten van informatie, maar ook de "netwerking". De knowhow rond hoe om te gaan met bepaalde problemen en welke antwoorden te formuleren op specifieke vragen, wordt namelijk uitgewisseld over sectoren en organisaties heen en schept de mogelijkheid om vanuit de praktijk ook signalen aan beleid over te maken. In 2006 heeft de papieren nieuwsbrief jeugdrecht plaats geruimd voor een elektronische versie. De abonnee werd maandelijks met een nieuwsflash op de hoogte gehouden van vernieuwingen op de website. Een link naar de website maakt de artikels daarnaast direct raadpleegbaar. In dit maandelijkse e-zine werd een drietal nieuwe artikels voorgesteld die aan de hand van herkenbare cases duidelijke, begrijpbare en nuttige informatie geven over de rechtspositie van kinderen en jongeren. Alhoewel de website maandelijks 3 nieuwe artikels voorstelde, bleef de redactieraad tweemaandelijks vergaderen. Op dat ogenblik werden de 6 nieuwe artikels gekozen die tijdens de volgende twee maanden op de website zouden verschijnen. Afgezien van de nieuwe artikels werden ook de bestaande artikels geactualiseerd. Momenteel bevat de databank van de website Jeugdrecht 298 artikels. Wanneer nieuwe wetgeving of nieuwe rechtspraak verscheen die een artikel in die mate wijzigde dat een volledig nieuw artikel aan het thema werd gewijd, verdween het artikel uit de databank. Wanneer een artikel geactualiseerd werd door het aanbrengen van kleine wijzigingen werden deze wijzigingen vermeld in het e-zine. Geregistreerde abonnees krijgen via de website onbeperkt toegang tot de databank. In deze databank kan men bladeren aan de hand van een uitgebreide trefwoordenlijst of via de datum van het artikel. Als abonnee krijgt men niet alleen volledige toegang tot alle artikelen opgenomen in de databank, maar kan men ook meteen de recent gepubliceerde artikels online consulteren.
Werkingsverslag Nieuwsbrief Jeugdrecht
iv
ANNEX
In overeenstemming met de nieuwsbrief wordt elk artikel geclassificeerd onder een trefwoord. Indien meerdere trefwoorden van toepassing zijn, worden deze trefwoorden onder aan het artikel vermeld. Aan de hand van een klik op het trefwoord komt de abonnee terecht in het overzicht van alle artikels die onder dit trefwoord horen en kan hij op die manier meer informatie vergaren over het desbetreffende thema. Daarnaast bevat elk artikel verwijzingen naar websites en adressen waar verdere informatie kan gevonden worden. Uiteraard is het mogelijk om via een vrij te kiezen zoekterm te grasduinen in de databank, waarna de in chronologisch volgorde artikels geraadpleegd en afgedrukt kunnen worden. Tot op heden hebben slechts 147 betalende abonnees toegang tot de website Jeugdrecht. 43 abonnees betaalden maar registreerden zich nog niet. De gegevens van 138 + 8 gratis abonnees zijn bekend, maar niet allen registreerden zich. Hieruit blijkt dat het overgaan van de papieren versie van de nieuwsbrief naar enkel een elektronische versie niet van een leien dakje is gegaan/gaat. Wellicht raakten mensen de weg kwijt toen ze niet langer een papieren versie van de nieuwsbrief in de bus kregen. Uit de lezersenquête die in 2002 bij 237 abonnees werd gevoerd, bleek dat zij de nieuwsbrief als een kwaliteitsvol product ervaren. Daarenboven worden ook de gratis abonnees (voorzieningen BJB en CAW’s) onvoldoende bereikt. Regelmatig bereikt de redactie nochtans positieve feedback over de nieuwe inhouden. De Nieuwsbrief Jeugdrecht kan dus overduidelijk (terug) groeien : er is een geïnteresseerd publiek dat mogelijks kan bereikt worden door middel van een publiciteitscampagne. Op de Geknipte Dagen van de OSBJ in de 5 provincies (najaar 2006) werd een oproep gedaan aan de voorzieningen en projecten van de Bijzondere jeugdbijstand om hun gegevens voor gratis registratie als abonnee in te vullen. Ook op de Trefdag van de CAW’s op 9 november 2006 werd een voorstelling van www.jeugdrecht.be voorzien. De verschillende jeugdhulpsectoren opnieuw contacteren is een opdracht voor 2007. Enerzijds moet dit een voorstelling van het product www.jeugdrecht.be met e-zine inhouden, anderzijds kan het een uitnodiging bevatten om mee te werken aan de nieuwsbrief door middel van een inhoudelijke input uit de respectievelijke sectoren. In het kader van de promotie rond de nieuwsbrief jeugdrecht wordt in 2007 een affiche ontworpen, die kan worden bezorgd aan de CLB’s, CKG’s, CGGZ’s, verwijzers, advocatuur, jeugdwerk etc. Daarnaast kan een promotie - artikel verschijnen in de welzijnspers (weliswaar, klasse, …) Op die manier wordt een breder publiek bereikt, wat tot een groter aantal abonnees zal leiden. De structuur van de website alsook van het e-zine wordt in 2007 bijgeschaafd, zodat deze nog gebruiksvriendelijker wordt. Webstatistiek In de maanden januari tot oktober 2006 werd een bezoekersaantal van gemiddeld 575 unieke bezoekers per maand opgemeten. In juli waren er dit slechts 344, in oktober 785. Iets minder dan de helft van deze bezoekers bekeek de website minder dan een halve minuut. In de redactieraad zetelen 8 redactieleden die naast een ruime en algemene kennis van het Jeugdrecht allen bepaalde domeinen tot hun specialisatie kunnen rekenen: • • • • • • • •
Nora Mettioui (eindverantwoordelijke tot juli 2006 - SAW – tot 1.11.2006) Min Berghmans (eindverantwoordelijke vanaf augustus 2006 - OSBJ) Sofie Van Rumst (vanaf april 2006 - OSBJ – gecertificeerd jeugdadvocaat) Carine de Wilde (BOT Integrale Jeugdhulp) Mie Jacobs (Kinderrechtencommissariaat) Jan Kuypers (Studentenvoorzieningen) Katrien Swartelé (Hogeschool Limburg) Katrien Herbots (vanaf maart 2006 – SAW - slachtofferhulp)
De vergaderingen van de redactieraad gaan tweemaandelijks door.
ANNEX
v
Werkingsverslag Nieuwsbrief Jeugdrecht
Doelstelling 4: Intersectorale verankering Omdat de nieuwsbrief jeugdrecht zich wenst te richten tot alle actoren die betrokken zijn bij integrale jeugdhulp, is het wenselijk een afgevaardigde van volgende sectoren daadwerkelijk in de redactieraad te ontvangen: • • • • • • •
Bijzondere Jeugdbijstand Centra voor Algemeen Welzijnswerk Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg Centra voor Integrale Gezinszorg Centra voor Leerlingenbegeleiding Kind en Gezin Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap
Op die manier trachten we vanuit elke sector binnen de Integrale Jeugdhulp input te krijgen over mogelijke problemen en vragen, evenals inhoudelijke bijdragen. Waar deze sectoren ook zelf bezig zijn met juridische ondersteuning, is het nochtans niet evident om een bijdrage in een gemeenschappelijk product te bekomen. Daarnaast is er ook nog het intersectorale product www.rechtspositie.be. Er wordt een poging ondernomen de redactieraad verder uit te breiden en minstens contactpersonen binnen de verschillende sectoren op regelmatige basis aan te spreken. Samenwerking OSBJ - SAW De ondersteuning van praktijkwerkers in de jeugdzorg werd vanaf 2002 ondergebracht bij het partnerschap Steunpunt Algemeen Welzijnswerk (SAW) en Ondersteuningsstructuur Bijzondere jeugdzorg (OSBJ). De uitgave van een periodieke informatieve publicatie 'jeugdrecht en kinderrechten' maakte in 2006 een aparte overeenkomst uit van OSBJ met het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, afdeling Algemeen Welzijnswerk enerzijds en het Agentschap Jongerenwelzijn van de Vlaamse Gemeenschap anderzijds. Via deze 2 overeenkomsten werd het project Intersectorale praktijkondersteuning jeugdrecht gefinancierd. De uitvoering gebeurde in de eerste helft van 2006 nog onder eindverantwoordelijkheid van de juriste van het SAW, vanuit de historiek van het project de meest aangewezen positie, daartoe bijgestaan door de juriste(n) van OSBJ. Vanaf de tweede helft van 2006 werd gestreefd naar de uitbouw van een team Nieuwsbrief jeugdrecht, onder eindverantwoordelijkheid van OSBJ, met betrekking tot planning, inhoudelijk overleg, voorbereiding van redactie, opvolging studiedagen en publicaties. De hosting en technisch beheer van de website en abonnementenregistratie en facturatie bleef in 2006 nog in handen van het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk. Beide organisaties zijn ervan overtuigd dat actuele en bruikbare juridische informatie voor een kwalitatieve jeugdhulpverlening noodzakelijk is. Beide organisaties vormen samen de stuurgroep Nieuwsbrief jeugdrecht. De stuurgroep stippelt de beleidslijnen uit, meer bepaald de visie en de organisatie achter de Nieuwsbrief en de website Jeugdrecht. De overeenkomst voorziet een samenkomst van de stuurgroep 4 maal per jaar (29 augustus 2006, 6 november 2006, 14 december 2006) Sinds de stuurgroep van november 2005 was het nochtans wachten op duidelijkheid door de nieuwe convenanten tussen overheid en OSBJ, welke kwam begin september 2006.
Werkingsverslag Nieuwsbrief Jeugdrecht
vi
ANNEX