Werken in de culturele sector 11 maart 2013 Info-avond KU Leuven
Luc Delrue • Opleiding: • Communicatiewetenschappen • (E)MBA
• Strategisch Management: • Specialiteit: structureren en positioneren van een organisatie
Luc Delrue Management functies: • MuHKA (Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen): • Functie: zakelijk directeur (personeel, financiën en marketing) • Schaal op Europees niveau: klein – middelgroot museum (73 VTE’s) • Hoofdtaak: complete herstructurering op organisatorisch niveau
• M - Museum Leuven (nieuw museum): • Functie: algemeen directeur, • Schaal op Europees niveau : klein museum (40 VTE’s) • Hoofdtaak: algemene coördinatie, strategie en positionering, fondsenwerving…
Missie van M • M brengt gisteren, vandaag en morgen samen in een publieksgericht museum en platform voor beeldende kunst, erfgoed en beeldcultuur. Het museum werkt met een stedelijke collectie en combineert dit met een gevarieerd en geprofileerd tentoonstellingsbeleid van oude en hedendaagse kunst in de universiteitsstad Leuven. • M wenst erkend te worden als een leidinggevende actor op lokaal, nationaal en internationaal vlak. De werking van M is kritisch onderzoekend op kunst(historisch) vlak. M speelt een maatschappelijk geëngageerde en vormende rol. M wil een voortrekker zijn op het vlak van de publiekswerking en een brede publieksbeleving stimuleren.
Kerncijfers • Tentoonstellingsruimte: 5.500 m² • Depot: 3.000 m² • Werknemers: 42 (+ grote pool van gelegenheidspersoneel en vrijwilligers)
• Omzet: € 5 miljoen (groei tot € 6 miljoen tegen 2015) • 9 tijdelijke tentoonstellingen, 12 kleinere projecten, 100 punctuele activiteiten (lezingen, community-projecten…) • Bezoekers per jaar: 143.000 (in 2012)
Management en Staf Raad van Bestuur Geadviseerd door
-College van commissarissen: financiën -Directiecomité: dagelijks beheer -HRM-comité -Financieel-wervingscomité
Coördinatievergadering (directeur + afdelingshoofden)
4 afdelingen: Publiekswerking, Ondersteuning, Oude Kunst Hedendaagse Kunst
Project management Werknemers (+ gelegenheidspersoneel, vrijwilligers, studenten)
Overzicht van toepasselijke functies in de afdelingen • Oude Kunst: conservator, wetenschappelijk medewerker, medewerker collecties en tentoonstellingen, depotbeheerder, collectieregistrator, onderzoeker • Hedendaagse Kunst: curator, coördinator tentoonstellingen, medewerker tentoonstellingen, onderzoeker • Publiekswerking: medewerker publieksbemiddeling, evenementen, communicatie, pers, website, Mbassadeurs, publiekswerking, grafisch designer
De autonomie van de professional Specifiek voor musea en breder gezien voor de culturele sector:
• Zeer sterke positie van middenkader (professionals) • Geen piramidevormig organogram
De autonomie van de professional Normaal
Culturele sector Smalle strategische top
Grote middengroep/management
Eerder kleine groep uitvoerend niveau
De autonomie van de professional Karakteristieken van deze groep: • Sterk autonomie-gericht: (krachtige individuen, ego’s) • Zeer gespecialiseerde kennis en vaardigheden • Machtige positie • Niet klantgeorienteerd maar inhoudgeorienteerd
De autonomie van de professional Gevolgen: • Niet op de organisatie of het team gericht • Minder loyaal • Terughoudend ten opzichte van verandering (organisatie en werkingmethodes)
Specifieke leiderscapaciteiten Een goede leider: • Erkenning en respect • Empathisch and goede relationele vaardigheden • Goede voorwaarden creëren (coaching) • Evenwicht tussen leiden/doelen stellen en autonomie/onafhankelijkheid
Specifieke leiderscapaciteiten
Klassieke promotie en groeipad is niet evident • Waarom? • meerwaardeperspecief • gespecialiseerd personeel tegenover outsourcing • Oplossing • professioneel groeipad : junior, professional, young senior (en senior) • focus op persoonlijke ontwikkeling
Tewerkstelling in het museum Musea zijn een sexy, aantrekkelijke werkgever: • Heel gemakkelijk om gemotiveerde mensen te vinden • Willen werken onder hun marktwaarde • Groot symbolisch kapitaal MAAR: • Moeilijk om expertise te verkrijgen • Heel veel outsourcing • Wetenschappelijke staf is beperkt (10%)
Tewerkstelling in het museum • Functies die medewerkers met een kunstenopleiding hebben: x-aantal • • • • •
Afdelingshoofd Oude Kunst/Hedendaagse Kunst Diensthoofd Collecties Diensthoofd Tentoonstellingen Oude Kunst Administratief medewerker afdeling Oude Kunst …..
Tewerkstelling in het museum • Onaantrekkelijke werkgever voor technische jobs • Onbekend (wordt niet dadelijk met museum geassocieerd) • Lonen zijn eerder laag en vast in vergelijking met de markt • Oplossingen? • Projecten uitwerken met technische hogescholen • Voordelen promoten: stabiele job, veel vakantie, interessante omgeving…
Tewerkstelling in het museum • Weinig culturele diversiteit • De culturele sector wordt door kansengroepen doorgaans beschouwd als een sector met weinig sociaal en economisch prestige en geringe perspectieven • Opleidingen die leiden tot een job in de culturele sector zijn minder populair bij kansengroepen.
Tewerkstelling in het museum • Gender perspectief • Vrouwen: minimum 80% • Opleidingkeuzes (kunstgeschiedenis, communicatie en marketing, menswetenschappen) • Flexibel • Lonen zijn eerder laag (overheidsorganisatie) • Mannen • topmanagement en aan de andere kant het uitvoerende niveau • frustratie
Intrede in de sector Inflow/intrede is niet gemakkelijk Vooral proberen ervaring op te doen • Via vrijwilligerswerk • Stages (buitenlandse stage is misschien interessanter dan nog een extra jaar studeren) • Ervaring opdoen al student
Dit kan leiden tot ‘tijdelijk contracten’
Intrede in de sector • Een job zoeken: • Voornamelijk via web-sites: Oko, Cultuurnet, Faro, websites van de instellingen zelf… • Goede voorbereiding op het examen is niet te onderschatten • Onderscheid tussen overheids- en privaatrechtelijke organisaties
Intrede Intrede in in de de sector sector • Overheid: examen, opgebouwde ervaring zal een rol spelen maar eerder beperkt • Privaat: praktijk en ingesteldheid (diploma is minder belangrijk) • Interessante profielen: • Zakelijke leiders • Mensen met een sterke gemixte ervaring: • privésector en culturele sector • inhoudelijk en zakelijk
Intrede Intrede in in de de sector sector • Opleiding - Masterdiploma’s binnen M -
Kunstgeschiedenis Culturele geschiedenis Culturele studies Communicatiewetenschappen Politieke en sociale wetenschappen Toegepaste Economische Wetenschappen Architectuur …