Werkboek Op zoek naar Werk
Inhoudsopgave Pagina
Inleiding 4 Hoofdstuk 1. Academici en Arbeidsmarkt
5
1.1 Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt 5 1.2 Starters op de arbeidsmarkt 5 1.3 Werk zoeken is een proces 5 1.4 Loopbaanvaardigheden 6
Hoofdstuk 2. Stappenplan Op zoek naar Werk
7
2.1 Stap 1: Persoonlijk Profiel 7 2.1.1 Eigenschappen 7 2.1.2 Capaciteiten 9 2.1.3 Menstype 12 2.1.4 Interesses 13 2.1.5 Waarden 14 2.1.6 Wensen en bereidheden 16 2.1.7 Samenvatting Persoonlijk Profiel 17 2.1.8 Nog enkele persoonlijke vragen 18 2.1.9 Ideale baan 18 2.2 Stap 2: Arbeismarktoriëntatie 19 2.2.1 Werkveldenonderzoek (Branche-analyse) 19 2.2.2 Werkplekvoorkeuren 22 2.2.3 Baanvoorkeuren 23 2.2.4 Organisatiecultuur 30 2.2.5 Samenvatting werkvelden- en baanoriëntatie 32 2.2.6 FAQ over functies en branches 33 2.2.7 Vacatures verzamelen 36 2.2.8 De ideale baan 2 37 2.3 Stap 3: Arbeidsmarkt benaderen 38 2.3.1 Vacatureselectie en vacatureanalyse 38 2.3.2
Uitzendbureaus, Werving & Selectie bureaus en Executive Search bureaus of Headhunter
40
2.3.3 Informatie en vacatures op internet 41
2
2.3.4 Open sollicitaties 42 2.3.5 Netwerken 42 2.3.6 Jezelf aanbieden met een idee 48 2.3.7 Zelfstandig ondernemen 48 2.4 Stap 4: Plan van aanpak 49 2.4.1 Actieplan 49 2.4.2 Kiezen 50 2.4.3 De zes fasen van Taborsky 50 2.4.4 Valkuilen in het keuzeproces 51 2.4.5 T-model 52 2.5 Stap 5: Sollicitatievaardigheden 55 2.5.1 Curriculum vitae en Linkedin-profiel 55 2.5.2 Sollicitatiebrief n.a.v. een vacature 64 2.5.3 Sollicitatiebrief bij een open sollicitatie 70 2.5.4 Het sollicitatiegesprek 72 2.5.5 De sollicitatieprocedure 76 2.5.6 Psychologische tests en Assessment Center 77 2.5.7
Het arbeidsvoorwaardengesprek en de arbeidsovereenkomst
78
2.5.8 Solliciteren en gezondheid 80
Hoofdstuk 3. Informatie en ondersteuning
82
3.1. Uitkeringen 82 3.2 Online informatie 82 3.3 Studenteninformatiecentrum 82 3.4 Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden 82 3.5
PITSSTOP - Plexus Informatie Trefpunt voor Studenten
83
3.6 Leidse arbeidsmarktorganisaties 84 3.7 Studenten Loopbaan Service FSW 84 3.8 Studenten Loopbaan Service Geesteswetenschappen 84 3.9
Studenten Loopbaan Service Rechtsgeleerdheid
Dit werkboek is samengesteld door de Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden. De Loopbaan Service is onderdeel van de afdeling Studie- en Studenten Ondersteuning van het Expertisecentrum SOZ. © Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden 2014
3
Inleiding Als je dit werkboek leest heb je ongeveer twintig jaar in het onderwijs-
De overstap naar de arbeidsmarkt betekent een grote verandering in je
systeem doorgebracht, vanaf de kleuterschool, de lagere school, het
leven. Veranderingen brengen altijd emoties met zich mee. Hierbij is
VWO tot het afstuderen. Je hebt je kennis eigen gemaakt, vaardighe-
onzekerheid een veel voorkomend gevoel. Dit kan zich uiten in
den geleerd, je hebt waarden en normen verder ontwikkeld en je hebt
gedachten of uitspraken zoals: “Eigenlijk stelt het niks voor wat ik
gebruik gemaakt van allerlei faciliteiten.
geleerd heb”, “ had ik maar een andere opleiding gevolgd”, “ ik kan
Het vertrek uit dit systeem naar de arbeidsmarkt vormt één van de
mezelf niet aanprijzen”.
grootste veranderingen in je leven. Denk maar eens aan wat er
Je bent niet de enige die deze onzekerheid ervaart. Velen voor, met en
verandert in zake als (vrije)tijdsbesteding, geld, verantwoordelijk-
na jou voelen dezelfde onzekerheid als zij zichzelf op de arbeidsmarkt
heden, huisvesting etc.
gaan zetten. Om een beetje beslagen ten ijs de arbeidsmarkt te kunnen betreden, is
Wanneer je aan afstuderenden in jouw situatie de vraag stelt: “Wat kost
het belangrijk dat je voor jezelf goed op een rijtje zet wat je wilt, wat je
moeite om achter je te laten als je terugdenkt aan jouw studententijd”,
kunt en wat de mogelijkheden voor jou op de arbeidsmarkt zijn.
dan hoor je vaak de volgende antwoorden:
Dit proces van loopbaanoriëntatie is noodzakelijk wil je een bij jou
• de vrijheid om zelf je tijd in te delen;
passende werkplek vinden.
• de mogelijkheden waar je tijdens jouw studie uit kon kiezen; • de mogelijkheid om op allerlei terreinen je nieuwsgierigheid te bevredigen;
In dit werkboek ‘Op zoek naar werk’ staan we stil bij je positie als afgestudeerde, de arbeidsmarkt, het proces en de verschillende manieren
• de informele omgang met medestudenten;
van werkzoeken, het ontwikkelen van loopbaanvaardigheden met een
• de mogelijkheid om overal een mening over te ventileren of
stappenplan als handreiking en het formuleren en uitvoeren van actie-
• de vele mogelijkheden voor sociale contacten met
plannen.
gelijkgestemden.
Het werkboek is bedoeld om je ideeën te geven over hoe jouw traject naar passend werk eruit kan zien.
“Wat krijg je of wens je hiervoor in de plaats?” Antwoorden op deze vraag liggen in de orde van: • verantwoordelijkheid krijgen; • jezelf nuttig maken in de maatschappij; • regelmaat of structuur in het leven; • uiteenlopende mensen ontmoeten; • financiële vrijheid om geld te besteden, na al die ‘arme jaren’; • eindelijk de geleerde kennis en vaardigheden zelf kunnen toepassen • zelfstandigheid. Het is zinvol om deze vragen ook eens voor jezelf te beantwoorden. Het helpt je bij het verwoorden van jouw loopbaanwensen.
4
1. Academici en de arbeidsmarkt 1.1 Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt De arbeidsmarkt is een complexe wereld waarin andere waarden,
Vakkennis speelt wel een rol, maar minstens zo belangrijk is de per-
normen en eisen gelden dan aan de universiteit. Verandering is het
soonlijkheid van de werknemer.
sleutelbegrip in de moderne samenleving. Technologische ontwikke-
De academische titel wordt gezien als een startkwalificatie op de
lingen, internationalisering en globalisering, toenemende concurrentie
arbeidsmarkt, één die aantoont dat je als afgestudeerde geleerd hebt te
en veranderende wensen van consumenten noodzaken organisaties en
leren en denken op academisch niveau.
hun werknemers om zelf mee te veranderen. Onderhevig aan ontwikkelingen en voortdurend aan het veranderen, is er eigenlijk geen sprake
Als starter op de arbeidsmarkt kun je dikwijls het gevoel hebben dat
van één arbeidsmarkt.
je weinig relevante werkervaring hebt. Dit gevoel kan veroorzaakt worden door het idee dat je veel ervaring moet hebben op het niveau
Organisatiestructuren variëren van hiërarchisch en directief tot platte
van de functie. Het hebben van ervaring op een ander niveau (bijvoor-
organisaties met autonome werk-eenheden, waarbij samenwerken
beeld door bijbaantjes of bestuursfuncties) is echter vaak al voldoende
belangrijk is en de manager een begeleidende rol krijgt.
relevante ervaring: je hebt het gedaan, je weet wat het is, en je kunt je
Nieuwe functies, organisaties en opleidingen ontstaan als reactie op
ervaring nu verder gaan uitbouwen.
veranderende behoeften van de samenleving. Met name in de zakelijke
Voor werkgevers kan het eventuele gebrek aan werkervaring ook
dienstverlening, waar veel hoger opgeleiden werken, kunnen functies
gecompenseerd worden door je persoonlijkheid en motivatie. De frisse
van aard veranderen als de markt dat vraagt.
kijk van starters en het optimale aanpassingsvermogen aan de bedrijfscultuur maken starters aantrekkelijk in de ogen van werkgevers.
Als werknemer moet je in je werk dezelfde flexibiliteit aan de dag leggen. Daar komt bij dat persoonlijke kwaliteiten en vaardigheden van de individuele werknemer steeds bepalender zijn voor het carrièreverloop.
1.3 Werkzoeken is een proces
Je leven lang werken bij één organisatie past niet meer in deze tijd. Verwacht wordt dat werknemers zich continu verder ontwikkelen door
Als werkzoekende is het belangrijk actief de kansen op te sporen die er
scholing en door het opdoen van gevarieerde praktijkervaring.
voor jou liggen. De voortdurende ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de daaraan verbonden eisen van werkgevers, maken het noodzakelijk dat je jezelf, als sollicitant, moet beschouwen als iemand die op
1.2 Starters op de arbeidsmarkt
een specifiek gebied binnen de arbeidsmarkt het beste tot zijn recht komt. Daartoe moet je een vertaalslag kunnen maken van wat je in je
Veel werkgevers, met name de grote organisaties, zoeken werknemers
studie, werkervaring, nevenactiviteiten en hobby’s geleerd hebt, naar de
die breed inzetbaar zijn.
toepassing op de arbeidsmarkt.
In het algemeen hecht de werkgever groot belang aan communicatieve
Hoe de arbeidsmarkt er ook uit ziet, gunstig of ongunstig, een ruim of
en sociale vaardigheden, resultaatgerichtheid, persoonlijke uitstraling,
juist een krap vacature-aanbod, het blijft belangrijk je goed te oriënte-
zelfstandigheid en het passen in de bedrijfscultuur. Er is sprake van een
ren. Als de banen voor het oprapen liggen, moet je oppassen dat je niet
‘opwaardering’ van functies. Eisen die vroeger alleen aan managers ge-
te snel kiest. De aanbiedingen kunnen verleidelijk zijn, maar past de
steld werden, zoals zelfstandigheid, innovatief vermogen en flexibiliteit,
desbetreffende functie wel bij jou? Als de arbeidsmarkt niet veel banen
worden nu aan elke werknemer gesteld. Daarnaast zal men je enthou-
biedt, dan is het zaak dat je goed weet wat je in huis hebt, zodat je je op
siasme en motivatie voor de specifieke organisatie of functie toetsen.
maat kunt presenteren. Wat heb jij te bieden? En waar liggen voor jou de mogelijkheden?
5
Werkgevers zijn steeds weer op zoek naar een unieke samenstelling van
Onder loopbaanvaardigheden worden ondermeer verstaan het zicht
kennis en kunde die zij graag in een sollicitant verenigd zien. Zij laten
krijgen op je eigen normen, waarden, interesses en persoonlijke
zich daarbij leiden door hun eigen behoeften. De consequentie voor
capaciteiten (zelfanalyse), evenals het onderzoeken van ideeën en
jou als werkzoekende is dan ook dat een oriëntatie op die behoeften
mogelijkheden, het maken van keuzes en het ondernemen van actie.
steeds opnieuw nodig is.
Om zicht te krijgen op en het verder ontwikkelen van je loopbaanvaar-
Het heeft niet veel zin te solliciteren op alles wat maar in de kranten
digheden wordt in dit werkboek hiertoe een stappenplan Op zoek naar
verschijnt in de hoop dat dit snel werk oplevert. Het gericht solliciteren
Werk als handreiking geboden.
op specifieke organisaties en functies levert vaak betere resultaten op.
Dit stappenplan biedt je de mogelijkheid om je loopbaanplannen syste-
Werkgevers willen liever sollicitanten die blijk geven van een gemoti-
matisch aan te pakken.
veerde keuze voor de betreffende functie en organisatie. Bij een sollicitatie zul je ernaar moeten streven duidelijk in beeld te brengen wat jij juist aan die specifieke werkgever te bieden hebt. Dit doe je onder andere door het helder krijgen van je verworven (en in de toekomst nog te verwerven) loopbaanvaardigheden.
1.4 Loopbaanvaardigheden Om zelf je loopbaan vorm te kunnen geven, zul je je bewust moeten worden van je loopbaanvaardigheden of loopbaancompetenties. Met loopbaanvaardigheid wordt bedoeld: een bekwaamheid of een vaardigheid die je in staat stelt greep te hebben op je eigen loopbaan, om loopbaanplannen te maken en deze uit te voeren. Deze plannen horen uit te gaan van een goed inzicht in je eigen motivatie, interesses en capaciteiten. Het is belangrijk dat je bewust leert je eigen loopbaan vorm te geven en te sturen. Het ontwikkelen van loopbaanvaardigheden is een proces dat gedurende je hele onderwijs- en arbeidsloopbaan speelt. In deze fase van je studieloopbaan zul je waarschijnlijk al verschillende loopbaanvaardigheden ontwikkeld hebben, maar het kan ook best zijn dat je daar nog het een en ander aan moet doen. Door middel van extracurriculaire activiteiten, zoals bestuurlijke ervaring, bijbaantjes of een buitenlandverblijf, kun je diverse vaardigheden opdoen, die kunnen bijdragen aan het vormgeven van je loopbaan.
6
2. Stappenplan ‘Op zoek naar Werk’ Om bij jou passend werk te vinden, is het belangrijk om goed na te
2.1.1 Eigenschappen
denken over welk soort werk iets voor jou zou zijn. Het stappenplan ”Op zoek naar werk” helpt je om hier achter te komen.
Geef in onderstaande oefening aan welke eigenschappen op jou van
Dit stappenplan bestaat uit vijf stappen. Bij elke stap moeten verschil-
toepassing zijn. Let op: vul het in zoals je werkelijk bent, en niet zoals
lende opdrachten uitgevoerd worden. Als je deze stappen hebt doorlo-
je zou willen zijn of zoals je zou willen dat anderen je zien.
pen ben je vrijwel zeker veel te weten gekomen over jezelf en over de
Soms is er een verschil tussen hoe jij jezelf ziet en hoe anderen jou
mogelijkheden voor jou.
zien. Praat er dus ook eens met anderen over. Dit kun je ook doen door
De vijf stappen zien er als volgt uit:
anderen die jou goed kennen deze lijst over jou in te laten vullen (maak van te voren kopieën). Bespreek de verschillende lijsten met elkaar en
1. Persoonlijk Profiel (Wie ben ik, wat kan ik, wat wil ik?)
let daarbij vooral op de verschillen. Vraag de ander om voorbeelden over jou te bedenken waarop hij deze score gebaseerd heeft.
2. Werkveldenonderzoek en baanoriëntatie (Welke branche en welk werk?) 3. Arbeidsmarktbenadering
Zet in de tabel op de volgende bladzijde een kruisje op de plek die aangeeft in hoeverre een eigenschap op jou van toepassing is.
(Hoe benader ik de arbeidsmarkt?) 4. Plan van aanpak (Hoe pak ik het proces goed aan?) 5. Sollicitatievaardigheden (Hoe solliciteer ik naar de juiste plek?)
-- : veel minder dan gemiddeld -
: minder dan gemiddeld
± : gemiddeld + : meer dan gemiddeld ++ : veel meer dan gemiddeld
2.1 Stap 1: Persoonlijk Profiel De eerste stap is het vormen van een totaalbeeld van jezelf. Dit doe je door het opbouwen van een persoonlijk profiel, een ‘zelfportret’. Door inzicht te krijgen in hoe je zelf in elkaar zit, b.v. bepalen wat je sterke eigenschappen zijn, waar je goed in bent, wat je leuk vindt om te doen, wat je belangrijk vindt in het leven en in je toekomstige werk, kun je beter een juiste keuze maken voor een passende baan. Dit persoonlijk profiel bevat de volgende punten: a. Eigenschappen b. Capaciteiten/vaardigheden c. Menstype d. Interesses e. Waarden f. Wensen en bereidheden g. Ideale baan
7
Eigenschap
8
--
-
±
+
++
Eigenschap
Aardig
Praktisch
Attent
Realistisch
Behulpzaam
Waardig
Betrokken
Welsprekend
Bezorgd
Zelfbewust
Goedgehumeurd
Actief
Hoffelijk
Dynamisch
Mensgericht
Energiek
Persoonlijk
Enthousiast
Sociaal
Inspirerend
Vriendelijk
Ambitieus
Zorgzaam
Krachtig
Bedachtzaam
Strijdlustig
Beschouwend
Veeleisend
Objectief
Extravert
Overwogen
Geïnformeerd
Ruimdenkend
Nieuwsgierig
Charismatisch
Openhartig
Communicatief
Overtuigend
Extravert
Individualistisch
Gul
Onafhankelijk
Humoristisch
Ondernemend
Sympathiek
Zelfstandig
Vriendelijk
Aandachtig
Democratisch
Alert
Eerlijk
Analytisch
Geduldig
Logisch
Oprecht
Oplettend
Toegevend
Initiatiefrijk
Tolerant
Sensitief
Beschaafd
Scherpzinnig
Evenwichtig
Filosofisch
Gebalanceerd
Helder
Gedistingeerd
Intellectueel
Kalm
Slim
Consequent
Vindingrijk
Methodisch
Bescheiden
Nauwgezet
Diplomatiek
--
-
±
+
++
Eigenschap
--
-
±
+
++
Eigenschap
Discreet
Optimistisch
Respectvol
Positief
Tactvol
Visie hebbend
Moedig
Vooruitdenken
Artistiek
Betrokken
Creatief
Betrouwbaar
Fantasierijk
Coöperatief
Flexibel
Loyaal
Intuïtief
Leergiering
Detaillistisch
Ik hou me op de
Economisch
achtergrond
Perfectionistisch
Ik treed graag op
Standvastig
de voorgrond
--
-
±
+
++
Zet een kruis voor de vijf eigenschappen die voor jou het belangrijkst zijn, die veel over jou zeggen.
2.1.2 Capaciteiten Om erachter te komen op welke terreinen jouw specifieke capacitei-
Loop allereerst alle capaciteiten langs en zet een kruisje op de plek
ten liggen, is het van belang allereerst kritisch bij jezelf stil te staan en
in welke mate je denkt ergens goed in te zijn. Omcirkel daarna de
daarna ook eens de mening te vragen van een partner/ vriend(in) of
bekwaamheden waarin je op de een of andere manier ervaring hebt
collega.
opgedaan.
Ook hierbij kun je natuurlijk kopieën van de lijst door anderen over jou laten invullen en dit vervolgens vergelijken met wat jij over jezelf had ingevuld.
9
Capaciteiten Technisch inzicht Ruimtelijk inzicht Bedrijfseconomisch inzicht Analytisch inzicht Projecten, beleid uitvoeren Beleid ontwikkelen Iets kunnen samenvatten Iets kunnen verklaren Mondelinge uitdrukkingsvaardigheid Schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid Vaardigheid met computer Spreken in het openbaar Besluitvaardigheid Stressbestendigheid Loyaliteit Accuratesse Doorzettingsvermogen Zelfstandigheid Concentratievermogen Improvisatietalent Hulpvaardigheid Overredingskracht Incasseringsvermogen Zelfbeheersing Openheid Betrouwbaarheid Creativiteit in denken Artistieke vaardigheden Geheugencapaciteit Anticipatievermogen Kennis en gebruik van vreemde talen Sociale vaardigheden Representativiteit Nauwgezetheid Teamwork, stimulerend vermogen Reageren op lastige situaties Slecht nieuws overbrengen Inzicht in doen en laten van anderen Interesse in doen en laten van anderen
10
prima
goed
matig
slecht
Capaciteiten
prima
goed
matig
slecht
Contactuele eigenschappen Open staan voor adviezen Verantwoordelijkheidsgevoel Leidinggevende kwaliteiten Bestuurlijke kwaliteiten Verzorgende / verplegende kwaliteiten Verkopen, vertegenwoordigen Commercieel inzicht Werktempo Organiseren, plannen, projectmatig werken Administreren, financiën beheren Informatie verzamelen en verwerken Adviseren Bemiddelen Coördineren Conflicten oplossen Resultaatgericht Onderzoeken Onderhandelen Inleven in anderen Incasseringsvermogen Luisteren Initiatieven nemen Delegeren Oog voor detail Instrueren Doelgerichtheid Enthousiasmeren Inspireren Overzicht creëren Timemanagement Snel iets nieuws leren Gezondheid: Algehele conditie Fysieke conditie Psychische conditie “Goed geheugen” “Dynamische uitstraling”
11
2.1.3 Menstype Wat is meer op jou van toepassing, de term in de linkerkolom, of de term in de rechterkolom. Kruis aan. X
....................
......................
Denker
Doener
Mensgericht
Objectgericht
Planning
Ad Hoc
Verstand
Gevoel
Individuen
Groepen
Sturen
Gestuurd worden
Taakgericht
Relatiegericht
Grote lijnen
Details
Ontwikkelen
Uitvoeren
Initiatief nemend
Volgend
Generalist
Specialist
Objectief
Subjectief
Delegeren
Controleren
Afhankelijk
Onafhankelijk
Risico
Veiligheid
Kwaliteit
Kwantiteit
Structuur
Vrijheid
Proactief
Reactief
Teamworker
Solowerker
Idealist
Realist
Je eigen gang gaan
Je aanpassen
Resultaatgericht
Procesgericht
Georiënteerd op mogelijke problemen
Georiënteerd op mogelijke kansen
Kies de 5 belangrijkste kenmerken uit, die echt iets over jou zeggen.
12
of
1.
_________________________________________
2.
_________________________________________
3.
_________________________________________
4.
_________________________________________
5.
_________________________________________
X
2.1.4 Interesses Interesse is een belangrijke motiverende en richtinggevende factor.
• Geef in de tweede kolom per activiteit aan wat je daarin aantrekt
Als je ergens in geïnteresseerd bent, gaat het veel gemakkelijker dan
• Noteer in de derde kolom (in steekwoorden) welke vaardigheden je
wanneer je er eigenlijk niets in ziet. Maar interesses kunnen ook
van deze activiteiten hebt geleerd of hebt ingezet, (denk aan zaken als
veranderen. In de jaren die je aan de universiteit doorbrengt ontdek je
organiseren, samenwerken, goed luisteren, creativiteit…), en ook
veel nieuwe dingen. In deze opdracht ga je voor jezelf op een rijtje
welke eigenschappen je er voor nodig had.
zetten hoe de stand van zaken op dit moment is.
Bijv. een hobby als bergsport kan iets zeggen over jouw doorzettingsen improvisatievermogen en teamgeest. Tijdens een bijbaantje op
Bij deze opdracht vind je drie kolommen.
donderdagavond in een warenhuis leer je omgaan met mensen, hoe een organisatie in elkaar zit, je doet werkervaring op en als het vaak
• Schrijf in de eerste kolom de dingen die je de afgelopen jaren gedaan
druk is zegt het iets over jouw stressbestendigheid.
hebt, of nog doet; denk hierbij aan hobby’s, sport, baantjes, verenigingen, je studie, vrijwilligerswerk, commissies, bestuur, reizen etc. Activiteiten
Aantrekkelijk
Eigenschappen / capaciteiten
13
Onderstreep welke onderdelen/aspecten je graag weer zou willen tegenkomen in toekomstige activiteiten/werk. Kies daaruit de drie belangrijkste en motiveer ze.
Belangrijkste onderdelen:
1.
_____________________________, want _________________________________________
___________________________________________________________________________
2.
_____________________________, want _________________________________________
___________________________________________________________________________
3.
_____________________________, want _________________________________________
___________________________________________________________________________
2.1.5 Waarden Een andere belangrijke motiverende factor wordt bepaald door de
Geef in de bijgevoegde lijst per waarde aan (kruisjes zetten) wat je
waarden die je nastreeft. Wat is kort gezegd voor jou de “zin van het
belangrijk vindt en wat je niet belangrijk vindt.
leven”. Het gaat hier niet om diepzinnige filosofische discussies, maar
Noteer vervolgens in de rij “de 5 belangrijkste” welke 5 van deze
om een simpele benadering van wat voor jou zinvol is.
waarden voor jou het belangrijkst zijn (hier kruis je er dus maar 5
Voor veel mensen is werk bijvoorbeeld enorm belangrijk. Als je werkt,
aan).
bén je iemand. Je studie bereidt je daarop voor. Daarom is het nuttig om te denken over wat voor jou “zinvol bezig zijn” betekent, welke waarden voor jou belangrijk zijn.
14
De 5 belangrijkste
Persoonlijke waarden
Belangrijk
Niet belangrijk
Verworvenheden (prestaties, het gevoel iets tot stand te hebben gebracht, vakmanschap) Vooruitgang (promotie) Avontuur (nieuwe en uitdagende ervaringen) Genegenheid (liefde en warmte) Wedijver (willen winnen, risico’s nemen) Creativiteit (fantasievol en vernieuwend zijn) Coöperatie (goed met anderen samenwerken, teamwork) Economische zekerheid Beroemd willen worden (bekend willen zijn) Gezins-, familiegeluk Vrijheid (onafhankelijkheid, autonomie) Vriendschap (goede relaties met anderen) Gezondheid Hulpvaardigheid (anderen helpen) Innerlijke harmonie (innerlijke rust) Integriteit (eerlijkheid, oprechtheid, staan voor ideeën) Betrokkenheid (met anderen meedoen, erbij horen) Loyaliteit (plichtsbesef, respect, gehoorzaamheid) Orde (kalmte, stabiliteit, aangepastheid) Persoonlijke ontwikkeling (gebruik van potenties) Plezier (gemakkelijke levenshouding) Macht (beheersing, autoriteit en invloed over/op anderen) Erkenning (respect van anderen, status) Geloof (sterke religieuze ideeën, betrokkenheid bij God) Verantwoordelijkheid (aanspreekbaar voor resultaten) Zelfrespect (trots, gevoel voor persoonlijke identiteit) Weelde (geld verdienen, rijk worden) Wijsheid (het leven begrijpen, kennis vergaren) Zelf te benoemen waarde ………………..
15
2.1.6 Wensen en bereidheden Welke wensen heb je ten aanzien van werk om het voor jou interessant
De onderstaande lijst is te gebruiken om een overzicht te maken van je
te maken en te houden en welke zeker niet? En waar ben je toe bereid?
wensen/voorkeuren en bereidheden.
Het is belangrijk om inzicht te krijgen in jouw wensen en bereidheden.
Geef bij deze lijst achter de diverse mogelijkheden aan of je iets persé
Wat je wilt hoeft immers niet altijd alleen te maken te hebben met je
wilt, bij voorkeur wel, wellicht, liever niet (maar desnoods wel) of
eigen idealen, behoeften en toekomstdromen, maar tevens met de
absoluut niet.
bereidheid aan die van anderen tegemoet te komen.
Wensen / bereidheden Een tijdelijke baan Een vaste baan Freelance werkzaamheden Vaste werktijden Variabele werktijden Onregelmatige werktijden In de non-profit sector In een commercieel bedrijf Leidinggeven Routinematige werkzaamheden Lichamelijk werk Werken met gereedschap / machines Werken met mensen: jongeren Werken met mensen: ouderen Werken met mensen: zieken / gehandicapten Wensen/bereidheden Financieel-administratief werk Administratief werk Werken met woorden Werken met informatie Werken met planten en / of dieren Eenvoudig werk Afwisselend werk Uitdagend werk Creatief uiting geven aan ideeën / gevoelens Wetenschappelijk werk Zelfstandig werk Werken in teamverband Scholings- en ontwikkelingskansen
16
persé
bij voorkeur
wellicht
liever niet
niet
Wensen / bereidheden
persé
bij voorkeur
wellicht
liever niet
niet
Eigen werktempo kunnen bepalen Hoge(re) salariëring Werken in een bepaalde regio Representativiteit Werken op een vaste plek Werken op verschillende plaatsen Maatschappelijk gewaardeerd werk Werken onder tijdsdruk
2.1.7 Samenvatting Persoonlijk Profiel De voorgaande oefeningen hebben je inzicht gegeven in je sterke en zwakke kanten, je eigenschappen, interesses, wensen en waarden.
Mijn vijf belangrijkste kenmerken zijn:
Om deze fase af te sluiten maak je in deze oefening met behulp van de
zie 2.1.3 menstype (wat is meer op jou van toepassing?)
vorige oefeningen een persoonlijk profiel. Zet op grond van de resultaten uit de voorgaande oefeningen een zo
1.
_________________________________
objectief mogelijk beeld van jezelf neer. Door de verschillende aspecten
2.
_________________________________
bij elkaar te zetten kom je tot een totaaloverzicht. Deze informatie over
3.
_________________________________
jezelf is essentieel om je verder op weg te helpen in het zoekproces.
4.
_________________________________
5.
_________________________________
Mijn vijf belangrijkste eigenschappen zijn: zie 2.1.1 eigenschappen (wie ben je?):
De drie onderdelen van activiteiten die ik het leukst vind zijn: zie 2.1.4 interesses (wat vind je leuk?):
1.
_________________________________
2.
_________________________________
1.
_________________________________
3. _________________________________
2.
_________________________________
4. _________________________________
3.
_________________________________
5. _________________________________ En dit zijn de vijf persoonlijke waarden die voor mij het belangrijkst Mijn vijf capaciteiten die het hoogst scoren, zijn:
zijn:
zie 2.1.2 capaciteiten (wat kan je?):
zie 2.1.5 persoonlijke waarden (wat vind je belangrijk?):
1.
_________________________________
1.
_________________________________
2.
_________________________________
2.
_________________________________
3.
_________________________________
3.
_________________________________
4.
_________________________________
4.
_________________________________
5.
_________________________________
5.
_________________________________
17
2.1.9 Ideale baan Wat werk betreft, zijn onderstaande vijf wensen en bereidheden voor mij het belangrijkst
Als alle mogelijkheden voor je open lagen en er geen enkele belemme-
(zie 2.1.6: wensen en bereidheden (wat wil je?)):
ring zou zijn (dus ook ongeacht wat je tot nu toe gedaan hebt), wat zou je dan willen doen in de toekomst, welke taken en bezigheden, waar
1.
_________________________________
zou je werken, hoe zou het georganiseerd zijn, met wie zou je samen-
2.
_________________________________
werken, hoeveel zou je werken etc.?
3.
_________________________________
4.
_________________________________
Kortom: hoe ziet jouw ideale baan eruit? Wat zou je over tien jaar be-
5.
_________________________________
reikt willen hebben? Hoe ziet je leven er dan uit? Waar woon je? Hoe? Met wie? Op dit punt in je onderzoek hoef je het nog niet precies te weten.
Dit alles kan je helpen richting te geven aan je loopbaan!
Laat je fantasie de vrije loop, je mag al je wensen en verlangens erin verwerken, ervan uitgaand dat alles je gaat lukken! Probeer even los te laten wat logisch of haalbaar lijkt maar fantaseer over wat je het
2.1.8 Nog enkele persoonlijke vragen
allerliefst zou willen alsof het binnen handbereik ligt. Wanneer je moeite hebt met het fantaseren kun je de aspecten uit
Denk eens goed na over de volgende vragen en schrijf je antwoorden
oefening 2.1.6 er bijvoorbeeld bij betrekken.
op. 1. Hoe breng je je tijd het liefst door?
2. Waar word je enthousiast van/krijg je energie van?
3. Wie zijn jouw voorbeelden en waarom?
4. Wat wil je zeker nog eens meemaken?
5. Waar wil je echt goed in worden?
6. Wat zou je doen als je 10 miljoen euro won?
7. Waar wil je ooit trots op terugkijken?
18
Mijn ideale baan:
2.2 Stap 2 Arbeidsmarktoriëntatie 2.2.1 Werkveldenonderzoek (brancheanalyse)
4. Logistiek en planning Ervoor zorgen dat grondstoffen, benodigde materialen en eindproducten op tijd op de juiste plek aanwezig zijn.
Om te kunnen bepalen welk werk je graag zou willen doen, is het handig om eerst vast te stellen in welke “branche” je dat zou willen
5. Inkoop, Verkoop, PR, Marketing, Reclame
doen. Zeker als je nog geen idee hebt wat je wilt gaan doen, dan kun je
Inkoop van grondstoffen, materialen enz., verkoop van producten, het
het best “breed” beginnen en zo toewerken naar een specifieke bij jou
onderhouden van contacten met de buitenwereld.
passende functie. 6. Personeel en Organisatie Het onderstaande Werkveldenschema maakt het mogelijk om op een
Ervoor zorgen dat er personeel is dat het werk in een bedrijf of instel-
overzichtelijke manier naar de wereld van arbeid, beroep en opleiding
ling kan uitvoeren, opleiden van personeel in het eigen bedrijf, werk-
te kijken.
zaamheden op het gebied van organisatie en communicatie binnen de
Er zijn veertien arbeidsgebieden gecombineerd met negen werksoorten
eigen organisatie enz.
en zo ontstaan er in het schema 126 werkvelden. Werkvelden zijn universeel, evenals arbeidsgebieden en werksoorten.
7. Administratie en Financiën
Concrete beroepen en functies veranderen voortdurend van naam en
De gegevens registreren en verwerken die nodig zijn om een organisa-
inhoud, maar de werkvelden veranderen niet.
tie goed te laten functioneren.
Alle beroepen, functies en opleidingen kunnen in de werksoorten en arbeidsgebieden worden ondergebracht. Daarmee wordt o.a. duide-
8. Leiding en beleid
lijk dat je ongeveer hetzelfde soort werk kunt doen in verschillende
Leidinggeven bij de uitvoering van het eigenlijke werk of bij het bestu-
arbeidsgebieden.
ren van een organisatie als geheel.
Hieronder worden de verschillende werksoorten en arbeidsgebieden
9. Zelfstandig Ondernemerschap
beschreven.
Combinatie van alle werksoorten die hiervoor zijn genoemd.
Werksoorten: 1. Onderzoek, ontwikkeling, ontwerpen, adviseren Onderzoek verrichten, nieuwe producten en diensten bedenken en ontwikkelen, adviseren over allerlei onderwerpen. 2. Productie Productie van goederen en diensten en/of directe betrokkenheid daarbij (het eigenlijke uitvoerend werk). 3. Controle en bewaking De kwaliteit van de productie bewaken, en/of controleren of het werk volgens de voorschriften wordt uitgevoerd.
19
Arbeidsgebieden:
Randvoorwaarden
Primaire levensbehoeften
i. Informatie en Communicatie
a. Voeding en genotmiddelen
Werk in het bibliotheekwezen, vertaalwerk, het opzetten van databan-
Werk in de landbouw, veeteelt, voedselindustrie, voedselbereiding,
ken, openbare voorlichting geven, werkzaamheden bij radio en televi-
genotmiddelenindustrie (frisdranken, koffie, tabak) enz.
sie, werkzaamheden bij posterijen, in de telecommunicatie, meet- en regeltechniek, de grafische sector enz.
b. Gebouwen en inrichting ervan Bouw en onderhoud van huizen, fabrieken, kantoren en andere
j. Opvoeding en Onderwijs
gebouwen, woninginrichting, meubelindustrie enz.
Werk bij crèches, scholen, universiteiten of schooladviesdiensten, in het schriftelijk en/of cursorisch onderwijs, in het jongerenwerk, bij
c. Kleding, schoeisel en accessoires
opvoedkundige bureaus enz.
Werk in de kledingindustrie (van confectie tot haute couture) en schoenenindustrie, vervaardiging van sieraden, sjaals, ceintuurs, tassen
k. Recht, Politiek en Veiligheid
enzovoort.
Werk op het gebied van openbaar beleid en bestuur, bij land-, luchten zeemacht, justitie, brandweer, verzekeringswezen, de belastingen
d. Gezondheid en Zorg, verzorging
enz.
Werk in ziekenhuizen, de geneesmiddelenindustrie, bejaardenzorg, RIAG’s, schoonheidssalons enz.
l. Kunst, cultuur en wetenschap Het maken en beheren van kunst (beeldende kunst, literatuur, muziek,
Middelen
dans), wetenschappelijk onderzoek opzetten en uitvoeren, organisatie
e. Milieu, planten en dieren
van culturele evenementen enz.
Onderhoud en bescherming van het milieu, het kweken en verzorgen van tuin- en kamerplanten, de handel in huisdieren, verzorging van
m. Arbeid en Economie
huisdieren enz.
Werk bij Arbeidsvoorziening en bij uitzendbureaus, in het bankwezen, de aandelenhandel enz.
f. Energie en Grondstoffen De winning, productie en verwerking van grondstoffen en/of energie.
n. Toerisme, sport en spel Allerlei werkzaamheden die erop gericht zijn andere mensen de
g. Gebruiksvoorwerpen & werktuigen
gelegenheid te bieden om zich te ontspannen, stress van zich af te
Productie en onderhoud van gebruiksvoorwerpen, gereedschappen,
schudden en de ‘dagelijkse sleur’ te doorbreken.
machines en apparaten voor thuis en op het werk.
h. Vervoer en Transport Vervoer van mensen en goederen, en werkzaamheden die dit vervoer mogelijk maken: wegenbouw, auto-industrie, scheepvaart, openbaar vervoer enz.
20
Werkvelden Kruis in het schema aan welke werkvelden je aanspreken.
Werksoorten
onderzoek
directe
controle
logistiek
inkoop
personeel
_______________
ontwikke-
bijdrage
bewaking
planning
verkoop,
organisatie stratie
Arbeidsgebieden
ling
productie
adviseren
pr
adminifinancien
leiding
zelfstandig
beleid
ondernemen
marketing
voeding en genotmiddelen gebouwen en inrichting kleding, schoeisel, accessoires gezondheid, zorg en verzorging milieu, planten, dieren energie en grondstoffen gebruiksvoorwerpen, werktuigen vervoer en transport informatie en communicatie opvoeding en onderwijs recht, politiek en veiligheid kunst, cultuur en wetenschap arbeid en economie toerisme, sport en spel
21
Noem drie werkvelden die je voorkeur hebben:
Werkplek-/baanoriëntatie Na het bepalen van de werkvelden waarin je zou willen werken, is het
1.
_________________________________
nu de bedoeling om een beeld te krijgen van hoe jij je werkplek, je werkomgeving voorstelt.
2 _________________________________
In welke omgeving wil je werken, wat wil je het liefst doen als je werkt, naar welke organisatiecultuur gaat je voorkeur uit, wat vind je het
3. _________________________________
belangrijkst?
2.2.2 Werkplekvoorkeuren Probeer zoveel mogelijk informatie te verzamelen over de werkvelden van jouw voorkeur.
De fysieke omgeving waarin je werkt, kan op allerlei manieren beïnvloeden hoe jij je voelt. Vul in de onderstaande lijst jouw voorkeuren
in voor een werkplek. De lijst bevat niet alle mogelijke plaatsen waar je zou kunnen werken, maar kan je wel aan het denken zetten over de eisen waaraan je werkplek moet voldoen. Vul eventueel andere plaat-
Tip!
sen of kenmerken toe.
Je kunt hiervoor de informatie/documentatie in PITSstop raadplegen. (zie voor meer informatie over PITSstop in paragraaf 3.1.5).
Ik zou over het algemeen het liefst op de volgende werkplek werken:
Kijk ook eens, op internet, in kranten en/of vraag aan mensen om je
(Kruis de plekken aan die op jou van toepassing zijn)
heen of zij je meer kunnen vertellen over jouw favoriete werkvelden.
O binnen O in een theater O buiten O in een afgesloten omgeving waar ik me op mijn werk kan concentreren O elke dag op dezelfde plek O in het buitenland O in een hotel of conferentieoord O in een winkel O in een rustige, teruggetrokken omgeving O in een handelsonderneming O in Nederland O op een filmset O in een fabriek O op een boerderij O in een keuken of restaurant O op een klein kantoor O in een klaslokaal O op een groot kantoor
22
O in een laboratorium
2.2.3 Baanvoorkeuren
O op een schip O in een drukke omgeving waar altijd wat gebeurt
Je (toekomstige) baan is meer dan de plek waar je dat doet. Je baan
O telkens ergens anders
is wat je doet. Het is daarom ook belangrijk om je af te vragen wat je
O thuis
daadwerkelijk leuk zou vinden om te doen.
O in een buitenwijk
Probeer, voordat je gaat solliciteren, in detail er achter te komen wat
O bij mensen thuis
het werk inhoudt, wat je eigenlijk gaat doen.
O in de stad O op de universiteit O in de bouw
a. Na een academische opleiding kun je drie verschillende carrièrekeuzes maken:
O in een door jou uitgezocht pand
• Opleidingsgericht (ik wil iets met mijn vak)
O in een landelijke omgeving
• Opleidingsgerelateerd (ik wil iets in de lijn van mijn vak)
O steeds onderweg zijn
• Algemeen academisch (hoeft niet gerelateerd te zijn aan mijn vak)
O in een huiselijke omgeving O in een openbare gelegenheid
Wat heeft jouw voorkeur?
O in een ziekenhuis O …………………
Kijk nog eens naar de lijst en kies de vijf voorkeuren voor een werkplek waar je het prettigst zou kunnen werken. Schrijf ze hieronder op. b. De activiteiten in de lijst hieronder geven je inzicht in wat je wel of 1.
_________________________________
niet ligt. Er zijn nog meer taken denkbaar die je leuk kunt vinden en die je gerust kan toevoegen als ze er nog niet bij staan.
2.
_________________________________ In mijn werk zou ik graag het volgende doen:
3.
_________________________________
4.
_________________________________
(Kruis aan wat op jou van toepassing is) O aan de telefoon zitten O advertenties ontwerpen
5.
_________________________________
O achter de toonbank staan O als arts werken O acteerlessen geven O als psychotherapeut werken O acteren O als vertegenwoordiger werken O als jockey op renpaarden racen O een auto besturen O als loodgieter werken O een trein besturen O als gastheer of gastvrouw optreden
23
O een taxi besturen
O computersoftware schrijven
O anderen overtuigen
O gedetailleerde instructies opvolgen
O een vrachtwagen besturen
O computertalen ontwerpen
O anderen trainen
O geld inzamelen
O een drukkerij leiden
O conflicten tussen mensen oplossen
O apparatuur voor telecommunicatie installeren
O gereedschappen uitvinden
O een centrale verwerkingseenheid van een computersysteem
O cursusboeken schrijven
bedienen
O geschiedenis studeren
O aquarellen maken
O dansen
O een terrein of gebouw bewaken
O golfen
O attractie opzoeken en huren
O de knoop doorhakken in lastige kwesties
O een vliegtuig besturen
O grafisch ontwerpen
O auto’s wassen
O diepzeeduiken
O een geloofsgemeente toespreken
O groepen leiden
O auto’s repareren
O dieren africhten
O een vreemde taal spreken
O grote evenementen plannen
O auto’s verkopen
O diergeneeskunde
O elektrische bedrading aanleggen
O handelen in onroerend goed
O autoracen
O dingen repareren
O elektronische apparatuur installeren
O handige apparaatjes uitvinden
O beeldhouwen
O dure artikelen verkopen
O evenementen organiseren
O handleidingen schrijven
O belasting innen
O een bus besturen
O experimentele fysica beoefenen
O herkenningsmelodieën schrijven
O belastingen afhandelen
O huis aan huis verkoop
O films regisseren
O houtbewerkingsmachines bedienen
O bergbeklimmen
O huishoudelijke apparatuur installeren
O films produceren
O marketingteksten schrijven
O boeken vormgeven
O huizen schilderen
O financiën bijhouden
O materialen en voorraden aanschaffen
O brieven, memo’s en rapporten uittypen
O iets met jongeren doen
O financiën beheren
O me bezig houden met theoretische natuurkunde
O brieven schrijven
O iets met baby’s doen
O foto’s maken
O in de detailhandel werken
O chirurgie
O memo’s schrijven
O foto’s ontwikkelen en afdrukken
O in kunst handelen
O computers programmeren
O mensen kalmeren
O gebouwen ontwerpen
O in de huishouding werken
O computers installeren
O mensen in dienst nemen
O gebouwencomplexen ontwerpen
O in een vreemde taal schrijven
24
O mensen in beweging krijgen
O literatuuronderzoek doen
O in onroerend goed handelen
O non-fictieboeken schrijven
O mensen ontslaan
O machines uitvinden
O inboedels verhuizen
O onderzoek doen
O mensen beschermen
O manuscripten lezen voor een uitgever
O informatie ordenen
O onderzoeken opzetten
O met een telescoop omgaan
O manuscripten uittypen
O interieurs ontwerpen
O organisatieproblemen oplossen
O metaal bewerken
O manuscripten redigeren
O investeringen doen
O paardrijden
O metselen
O personeelsplanningsprogramma’s opzetten
O keramiek maken
O pastoraal werk doen
O meubels maken
O persoonlijke adviezen geven
O kinderboeken schrijven
O teams coachen
O meubels ontwerpen
O plannen voor landschapsarchitectuur
O koken
O teams samenstellen
O microscopische organismen bestuderen
O poëzie schrijven
O korte verhalen schrijven
O technisch ontwerpen
O misdaden onderzoeken
O politicologie verder studeren
O kunstobjecten maken
O tegelzetten
O misdadigers oppakken
O portretten schilderen
O laboratoriumproeven doen
O tekenprogramma’s voor de computer
O modellen bouwen
O PR-materiaal schrijven schrijven
O lange afstanden lopen
O precisiewerk met mijn handen doen
O muren schilderen
O telefonische verkoop
O leidinggeven
O preken
O muziek componeren
O tennissen
O leidinggeven aan fabrieksarbeiders
O preken schrijven
O muziek maken
O theaterproducties maken
O leidinggeven aan anderen
O productiemachines bedienen
O naaiwerk doen
O theatervoorstellingen regisseren
O lesgeven in gevechtssporten
O projecten plannen
O naar olie boren
O timmeren
O lesgeven aan jongeren
O psychologische adviezen geven
O natuurkunde studeren
O toespraken schrijven
O lesgeven aan de universiteit
O toespraken houden
O nieuwe manieren bedenken om iets te doen
O rechten verder studeren
O lesgeven aan bejaarden
O trainingsprogramma’s schrijven
O nieuwe mensen ontmoeten
O reclameteksten schrijven
O liedjes schrijven
O tuinen ontwerpen
O nieuwe vaardigheden aanleren
O romans schrijven
25
O vergaderingen bijwonen
Kijk nog eens naar de lijst die je zojuist hebt doorgenomen en kies
O samenvattingen uittypen
daaruit acht activiteiten die je in je werk de meeste bevrediging zouden
O verpakkingen ontwerpen
geven.
O samenvattingen schrijven
Schrijf ze hieronder op.
O vertalen O schilderijen maken
1.
_________________________________
O scripts schrijven
2.
_________________________________
O wapens uitvinden
O slachtofferhulp
3.
_________________________________
O sporters trainen
4.
_________________________________
O wiskunde
O sportlessen geven
5.
O workshops geven
O stand-up comedie
6.
O zingen
O systemen ontwerpen
7.
_________________________________
8.
_________________________________
O voor paarden zorgen
O wapens ontwikkelen
_________________________________ _________________________________
O standpunten verdedigen O zoologisch onderzoek doen O stillevens schilderen O zware bouwmachines bedienen O ....... c. Geef voor onderstaande werksituaties aan hoe leuk je het zou vinden om hierin te werken. Zet kruisjes op de plaatsen die op jou van toepassing zijn. Hoe prettig/leuk zou je het vinden om te werken in situaties waarin je....... 1. ………… met andere mensen werkt, in de vorm van bijvoorbeeld:
heel leuk Adviseren Doceren Superviseren Verzorgen Interviewen Positieve kansen bieden Communiceren Werken met deskundigen ...........................
26
leuk
neutraal
liever niet
absoluut niet
2………… je eigen gang kunt/moet gaan in termen van:
heel leuk
leuk
neutraal
liever niet
absoluut niet
leuk
neutraal
liever niet
absoluut niet
leuk
neutraal
liever niet
absoluut niet
Jezelf controleren Autonoom denken Zelfstandig plannen Je eigen zaken beheren Je eigen opdrachten binnenhalen Je een project van het begin tot het eind afhandelt Dat je aan niemand verantwoording hoeft af te leggen ........................... ........................... 3. ………… met projecten bezig bent die:
heel leuk Afwisselend zijn Ruimte laten om nieuwe ideeën naar voren te brengen Complexe uitdagingen in zich hebben Je tevoren zicht geven op de uitkomst Je duidelijk resultaat geven of het al dan niet werkt ........................... ........................... ........................... 4. ………… veel ‘formele’ taken moet verrichten:
heel leuk Officiële presentaties Het voeren van speeches Contact met belangrijke mensen onderhouden Persberichten schrijven Aan overlegstructuren deelnemen
27
5. ………… een baan hebt die in een groeifase is, d.w.z.:
heel leuk
leuk
neutraal
liever niet
absoluut niet
Geen routinewerk Gevoel voor urgentie Gevoel van trots Gevoel dat je nodig bent Een baan die kansen in zich heeft Waar creativiteit nodig is Waar flexibiliteit nodig is Waar visie nodig is Waar onduidelijkheid is Waar onzekerheid is ...........................
6. ………… als de ‘deskundige’ wordt gezien, bijvoorbeeld als:
heel leuk
leuk
neutraal
liever niet
absoluut niet
heel leuk
leuk
neutraal
liever niet
absoluut niet
De mentor De baas De adviseur De vertrouwenspersoon Degene die het weet De probleemoplosser ...........................
7. ………… ondergeschikten hebt die:
Druk op je proberen uit te oefenen Conflicten zoeken Kritiek op je hebben Niet goed kunnen samenwerken Nieuw zijn en veel moeten leren Goed zelfstandig kunnen werken Goed als team functioneren ...........................
28
8.………… bazen hebt die:
heel leuk
leuk
neutraal
liever niet
absoluut niet
Vertrouwen in je hebben Duidelijke instructies geven Met wie je op hetzelfde niveau kan praten Naar je luisteren Je je gang laten gaan Je inbreng appreciëren Je respecteren Je het gevoel geven dat je erbij hoort Je iets leren Je laten participeren Je vertellen hoe je je werk moet doen Onduidelijk zijn Veel vergaderingen houden Veel feedback geven Steun geven ...........................
Noem hieronder acht van de bovengenoemde situaties waarin je ‘heel graag’ zou willen werken;
1. __________________________________ 2. __________________________________ 3. __________________________________ 4. __________________________________ 5. __________________________________ 6. __________________________________ 7. __________________________________ 8. __________________________________
29
2.2.4 Organisatiecultuur O literair Om je prettig in je werkomgeving te voelen is het ook belangrijk om te
O alternatief circuit
weten of de cultuur van een organisatie waar je wilt gaan werken wel
O lokaal
bij je past.
O anoniem
Onder cultuur verstaan we de opvattingen, gewoontes, vaardighe-
O lokale overheid
den, kunstuitingen, gebruiken etc. van een bepaalde groep mensen
O artistiek
gedurende een bepaalde periode. Een organisatie bestaat uit een groep
O middelgrote onderneming
mensen met een eigen cultuur. Die cultuur kan veranderen als b.v. de
O milieubewust
leiding vervangen wordt.
O bezadigd O muzikaal
Vul onderstaande lijst in om er achter te komen welke organisatiecul-
O boekenmilieu
tuur het beste bij je past.
O nationaal O buitenlands
Ik zou het liefste werken in een organisatiecultuur die
O nationale overheid
gekenmerkt wordt door de volgende omschrijving:
O concurrerend O nieuw en taboedoorbrekend
O aards
O dynamisch
O intellectueel
O non-profit
O absoluut onafhankelijk
O een goede zaak toegedaan
O inventief
O nonchalant
O actief op het gebied van ouderen
O familiebedrijf
O invloedrijk
O onderzoekend
O actief op het gebied van milieu
O flexibel
O klein en vriendelijk
O open voor publiek
O actief op het gebied van racisme
O gehard
O kleine onderneming
O openbaar bezit
O actief op het gebied van allochtonen
O gemeentelijk
O kleine, intieme groep
O opportunistisch
O actief op het gebied van gehandicapten
O gericht op uitblinken
O krachtig
O ouderwets en traditioneel
O actief op het gebied van gelijke rechten
O gericht op geld verdienen
O krijgszuchtig
O particulier bezit
O actief op het gebied van dieren
O gericht op zelfbehoud
O lagere overheid
O paternalistisch
O actief op het gebied van euthanasie
O gevoel voor humor
O leerzaam
O provinciale overheid
O actief op het gebied van kinderen
O goed georganiseerd
O leuk
O rauw
O actief op het gebied van vrouwen
O grote onderneming
30
O regionaal O hard en gewiekst O samenwerking O hogere overheid O serieus O informeel O snel O snelgroeiend O star O wereldwijd O toegeeflijk O wetenschappelijk O veeleisend O wild O voortdurend veranderend O zeer stabiel O vredig O vreedzaam O vriendelijk O …………………………. Kijk nog eens naar de lijst en kies de vijf cultuurkenmerken die het meest zouden bijdragen aan bevrediging in je werk, die voor jou het belangrijkst zijn. Schrijf ze hieronder op. 1. __________________________________ 2. __________________________________ 3. __________________________________ 4. __________________________________ 5. __________________________________
31
2.2.5 Samenvatting Werkveld en Werkplek-/baanoriëntatie De drie werkvelden die jouw voorkeur hebben (zie 2.2.1)
5. __________________________________
1. __________________________________ 6. __________________________________ 2. __________________________________ 7. __________________________________ 3. __________________________________ 8. __________________________________ Schrijf hieronder nogmaals de door jou geselecteerde aspecten op die betrekking hebben op je voorkeur voor de werkplek, de baan en de
c. Prettige situaties:
organisatiecultuur. Zo heb je de informatie op een rijtje. 9. __________________________________ Werkplekvoorkeuren (zie 2.2.2): 1. __________________________________
10. __________________________________
2. __________________________________
11. __________________________________
3. __________________________________
12. __________________________________
4. __________________________________
13. __________________________________
5. __________________________________
14.. __________________________________
Baanvoorkeuren (zie 2.2.3):
15. __________________________________
a. Keuze opleidingsgericht, opleidingsgerelateerd of algemeen
16. __________________________________
academisch
__________________________________
Organisatiecultuur (zie 2.2.4):
b. Voorkeuren in werk:
1. __________________________________
1. __________________________________
2. __________________________________
2. __________________________________
3. __________________________________
3. __________________________________
4. __________________________________
4. __________________________________
5. __________________________________
32
2.2.6 FAQ over functies en branches
3. Wat doet een beleidsmedewerker? In een beleidsfunctie verzamel je zo volledig mogelijke informatie
1. Wat doet een manager?
over een gegeven onderwerp of maatschappelijke situatie, trekt hieruit
Een manager is alleen of gezamenlijk met een team van andere leiding-
conclusies voor de toekomst en past dan verbeteringen toe in de vorm
gevenden verantwoordelijk voor de koers (beleid) van een organisatie.
van (nieuw) ‘beleid’. Een beleidsmedewerker werkt bij een beleidsma-
Hij of zij bepaalt beleid en bepaalt ook wie dit in de organisatie gaat
kende instantie; de overheid of een overheid gerelateerde organisatie,
uitvoeren. Deelgebieden die koers van de organisatie gezamenlijk be-
een stichting of vereniging. Beleidsmedewerkers voeren beleid uit dat
palen zijn bijvoorbeeld financiën, personeel, communicatie, verkoop,
in eerste instantie door de politiek wordt ingezet. Beleidsmedewerkers
et cetera.
‘vertalen’ als het ware de door de politiek genomen besluiten naar
Een manager is gespecialiseerd in organiseren en leidinggeven. Hij of
concrete maatregelen of richtlijnen voor de burgers. Je bent geheel of
zij neemt besluiten ten aanzien van het functioneren van de mede-
gedeeltelijk verantwoordelijk voor het beleid op jouw gebied.
werkers, de organisatie van de afdeling, de financiële situatie of het
Dit gebied kan zijn: asielzoekers, verkeer, milieu, onderwijs, landbouw,
uitvoeren van nieuwe projecten. Een manager is eindverantwoordelijk
internationale samenwerking, ontwikkelingshulp, euthanasie, et cetera.
voor alle zaken binnen zijn/haar afdeling. Een projectmanager doet hetzelfde maar dan voor een specifiek project
Beleid is het stelsel van gemaakte afspraken in het kader van een
dat vaak tijdgebonden is. Een accountmanager is bijvoorbeeld wel
bepaald proces in een organisatie of in de samenleving. Als beleids-
(eind)verantwoordelijk voor een of meerdere opdrachtgevers, klanten
medewerker probeer je een proces steeds weer beter te laten verlopen
(account=klant), maar hoeft niet altijd leiding te geven.
en probeer je processen die (nog) niet zijn gedefinieerd in kaart te brengen. Voor de functie beleidsmedewerker wordt vrijwel altijd aca-
Mogelijke functies: manager, directeur, hoofd, accountmanager,
demisch niveau gevraagd omdat het veel raakvlakken heeft met onder-
projectmanager
zoek. Daarnaast moet je ook goed kunnen adviseren en communiceren
Vacaturesites: www.managementfinest.nl
om het beleid dat jij voorstaat acceptabel te maken voor anderen.
Interessante links: http://management.pagina.nl Vacaturesites: 2. Wat doet een consultant ?
www.werkenbijdeoverheid.nl
Als consultant adviseer je een organisatie of een afdeling binnen een
www.gemeentebanen.nl
organisatie over een vakgebied waarvan de organisatie zelf geen kennis
www.intermediair.nl
heeft. Je kunt een adviesfunctie bekleden op de meest uiteenlopende gebieden: ICT, milieu, cultuur, financiën, internationale samenwerking,
Interessante links:
personeelszaken. Het gaat er niet om dat je ieder terrein kent, maar
http://adviseurs.pagina.nl
dat je snel de juiste informatie kunt vergaren en deze bondig kunt over-
www.beleidsonderzoek.nl
brengen: bij uitstek een academische vaardigheid. Als consultant heb je altijd te maken met opdrachtgevers, klanten die jij adviseert.
4. Wat is Human Resources Management (HRM)?
Het is een veelzijdige functie waarin je met veel mensen op divers
Human Resources (Management) behartigen de belangen van perso-
niveau in aanraking komt.
neel binnen een organisatie. Je moet hierbij denken aan: werving en
Consultants werken bijvoorbeeld bij grote adviesorganisaties zoals Ac-
selectie, arbeidsvoorwaarden, loopbaanbegeleiding en coaching, arbo-
centure en KPMG of zijn zelfstandig adviseur.
beleid, opleidingen.
Mogelijke functies: adviseur, consultant ( jr. en sr.)
De naam HRM is ontstaan doordat personeelswerk zich lang niet
Vacaturesites: www.intermediair.nl
alleen meer richt op het aannemen van nieuwe medewerkers en het
Interessante links: http://adviseurs.startpagina.nl
verzorgen van een arbeidscontract. Het is een breed werkveld waarin ook training, coaching en opleiding een grote rol spelen.
33
Organisaties hebben veel meer aandacht voor de ontwikkeling van hun
lichter maar zal naast het geven van vakgericht onderwijs ook bezig
personeel op langere termijn. Hoe kunnen zij werknemers binden?
zijn met het (individueel) coachen van scholieren. Dit geldt ook voor
Hoe krijgen zij zieke werknemers aan het werk? Hoe halen zij het beste
onderwijs aan volwassenen, waarbij je cursisten leert plannen en voor
uit hun personeel?
het wetenschappelijk onderwijs waarbij je bijvoorbeeld de voortgang tijdens de studie onder de aandacht brengt.
Mogelijke functies: personeelsmedewerker/consulent (meer uitvoerend), personeelsadviseur (beleidsmatig), loopbaanadviseur, trainer,
Mogelijke functies: docent, leerlingbegeleider, cursusdocent,
intercedent, arbo deskundige.
opleidingscoördinator, adviseur, consultant opleidingen
Vacaturesites: alle mogelijke vacaturesites
Vacaturesites:
Interessante links:
www.onderwijsvacaturebank.nl
http://personeel-organisatie.pagina.nl
www.devocare.nl
http://loopbaanbegeleiding.pagina.nl
www.trainersplein.nl
http://www.hrpraktijk.nl/
www.academictransfer.nl Interessante links:
5. Wat houdt communicatie en voorlichting in?
http://onderwijs.pagina.nl
Of het nu gaat om folders, het logo van een bedrijf, bedrijfspresentaties, deelname aan een congres, de vorm en kleur van het postpapier,
7. Wat houdt journalistiek in?
deelname aan beurzen, het te woord staan van de pers, het heeft te
Journalistiek is gericht op informatieverzameling en informatie-
maken met communicatie in tekst, geluid en beeld, dus de manier
verstrekking. Het laatste nieuws, de nieuwste ontwikkelingen; in de
waarop organisaties zichzelf willen presenteren.
journalistiek draait het om nieuws en deadlines.
Naast deze vorm van (externe) communicatie is er ook interne com-
Journalistieke functies komen zowel voor bij de landelijke en regionale
municatie. Dit betreft de manier waarop werknemers binnen een
dagbladen en omroepen als binnen het bedrijfsleven en de (semi)over-
organisatie met elkaar communiceren: samenwerken, dezelfde ‘taal’
heid, waar bedrijfsjournalisten zich zowel richten op interne ontwikke-
spreken.
lingen en aangelegenheden als op externe relaties en opdrachten.
Mogelijke functies: voorlichter, communicatiemedewerker, communi-
Hier gaat het om wat men wil presenteren en aan welke doelgroepen.
catieadviseur, redacteur, tekstschrijver, organisatieadviseur
Ook hier wordt het medium internet steeds belangrijker.
Vacaturesites: www.adformatie.nl
Mogelijke functies: (bedrijfs)journalist, (nieuws)redacteur,
Interessante links:
programmamedewerker, internetredacteur, e.d.
http://communicatie.pagina.nl www.communicatieadvies.pagina.nl
Vacaturesites: www.villamedia.nl
6. Is het onderwijs iets voor mij?
www.media-academie.nl
In het onderwijs draait het om kennisoverdracht aan doelgroepen.
Interessante links:
Deze doelgroepen kunnen zijn: scholieren in het voortgezet onderwijs,
www.journalistiek.pagina.nl
volwassenen bij opleidingsinstituten, werknemers binnen een bepaalde
www.tijdschriften.pagina.nl
organisatie. Onderwijs is er met name op gericht om mensen te ‘leren’
www.uitgeverij.pagina.nl
leren.
www.literatuur.pagina.nl , lees voor www. : http://
Je bent naast kennisoverdrager dus ook begeleider, adviseur en voor-
34
8. Is onderzoek iets voor mij?
9. Wat is commercieel?
Het werkveld van onderzoek vergt specifieke kwaliteiten. Je bouwt
Iedereen kent het begrip commercieel. Maar iedereen interpreteert dit
inhoudelijk nog verder voort op de kennis die je in 4/5 jaar op het
begrip anders. Sommigen verstaan onder een commerciële baan het
opleidingsgebied hebt opgedaan. Het gaat dan om doorzettingsvermo-
leuren langs deuren met producten, anderen denken dat een commer-
gen, stressbestendigheid en vaardigheden als presenteren en
ciële baan een super stress baan is, waarbij je altijd in een driedelig pak
gedetailleerd werken. Men spreekt vaak over toegepast en fundamen-
loopt.
teel onderzoek. Toegepast onderzoek vindt vaak plaats aan instituten of in het bedrijfs-
De definitie van commercieel is moeilijk te geven.
leven, waar behoefte is aan onderzoek op een specifiek terrein zoals
In ieder geval gaat het om klantgericht denken en werken. ‘Klant’ is
bijvoorbeeld de gezondheidszorg of economie.
in dit geval een heel ruim begrip. De overheid verstaat onder klanten
Fundamenteel onderzoek is niet afhankelijk van een (maatschappe-
de burgers, het bedrijfsleven bedoelt afnemers en met interne klanten
lijke) opdracht/wens uit een bepaalde branche of vanuit een bepaalde
worden collega’s bedoeld.
werkgever. Dit onafhankelijk onderzoek vindt vaak plaats aan een universiteit.
Kern van de zaak is dat je je kunt inleven in de belevingswereld van
Toegepast onderzoek wordt bijvoorbeeld uitgevoerd door organisaties
jouw klant, nadenkt over de gevolgen die door jou ondernomen acties
als TNO of SEO Economisch Onderzoek. Binnen deze organisaties
voor die klant hebben en dat je steeds streeft naar een betere samen-
zijn diverse carrièreprofielen beschikbaar. Je begint vaak als junior
werking met die klant.
onderzoeker.
Communicatie is hierbij wederom heel belangrijk; alleen door com-
Ambieer je een universitaire loopbaan in de wetenschap, dan kun je
municatie kom je erachter wat jouw klant wil en wat je vervolgens kunt
bijvoorbeeld beginnen in de functie van promovendus of docent, of
verbeteren om samen een beter resultaat te bereiken.
een in combinatie daarvan.
Verplaats je dus bij de kwaliteit commercieel in de kernactiviteiten van
Je kunt solliciteren naar bestaande PhD posities of samen met een
de organisatie.
hoogleraar of (hoofd)docent externe financiering te zoeken voor een vierjarige aanstelling als promovendus (met slechts een kleine onder-
Interessante link:
wijstaak).
http://www.carrieretijger.nl/functioneren/commerciele-vaardigheden/
Een andere mogelijkheid om een proefschrift te schrijven is als buiten-
commercieel-inzicht
promovendus, dat wil zeggen in je vrije tijd naast een baan buiten de universiteit. Een universitaire wetenschappelijke carrière bestaat na de promotie uit de functie van universitair docent (UD), universitair hoofddocent (UHD) en uiteindelijk een mogelijkheid tot de functie van hoogleraar. Vacaturesites: www.academictransfer.nl Interessante links: phd.leiden.edu www.nwo.nl www.seo.nl www.tno.nl
35
2.2.7 Vacatures verzamelen
Noteer hier je bevindingen naar aanleiding van je vacatureverzameling.
Het verzamelen van vacatures is om verschillende redenen heel nuttig. Je kunt hierdoor bijvoorbeeld een beter zicht krijgen in je interesses. Welk soort functies spreken je aan, liggen die allemaal op hetzelfde terrein of zijn ze heel divers, zijn het soortgelijke werkgevers, kun je in je verzameling duidelijk een lijn vinden, pik je functies eruit waar je nog nooit over nagedacht had? etc. Je kunt meer zicht krijgen op bedrijven en organisaties en op je mogelijkheden en wensen. Je verzamelt bijvoorbeeld alvast informatie over bedrijven waar je misschien in een later stadium voor een netwerkgesprek terecht zou willen. (Zie voor informatie over netwerken paragraaf 2.3.5.) Je zou in eerste instantie misschien denken dat je pas in de laatste fase van het werkzoekproces vacatures zou moeten verzamelen, om hier direct op te kunnen solliciteren. Maar het is uitermate zinvol om al in een eerder stadium een vacatureverzameling aan te leggen. Oefening: Leg een vacatureverzameling aan: lees gedurende een aantal weken zo veel mogelijk kranten (vooral de zaterdagedities van de landelijke dagbladen) en (vak)tijdschriften, of kijk op internet, en kopieer, print of knip alle personeelsadvertenties die je aanspreken uit. Laat je hierbij niet afschrikken door opleidings- en/of ervaringseisen waar je (nog) niet aan voldoet! Het gaat vooral om (aspecten van) beroepen/functies die je leuk vindt en die je (op termijn) misschien zou kunnen en willen uitoefenen. Zoek vervolgens na een paar weken de rode draad in de door jou geselecteerde vacatures. Welke functies, aspecten of instanties komen steeds terug?
36
2.2.8 De ideale baan 2 Bij oefening 2.1.8 heb je de ideale baan vanuit fantasie beschreven. Nu je werkvelden, werkplek- en baanvoorkeuren nader onderzocht hebt, kun je je fantasie wellicht specifieker maken. Schreef je bijvoorbeeld eerst nog: ik wil met mensen werken, dan kun je nu specifieker zijn: wat voor mensen (jong/oud, ziek/gezond enz.), in welke omgeving (school, ziekenhuis, kantoor enz.), welke taken voer jij uit? Beschrijf je ideale baan:
Je hebt nu stap 2 afgerond. Waarschijnlijk heb je nu een concreter beeld van je voorkeur voor je werkveld, de werkplek, de werkomgeving en het soort werk wat je zou willen doen verkregen.
In de volgende fase ga je gerichter de arbeidsmarkt verkennen.
37
2.3 Stap 3. Arbeidsmarkt benaderen
De selectie van vacatures vloeit voort uit het beeld dat je hebt van jezelf. Bepaalde vacatures komen wel of niet in aanmerking op basis van
Er zijn verschillende manieren om jouw baan te vinden.
je eigen wensen en mogelijkheden. Een realistische inschatting van de
In dit hoofdstuk behandelen we:
eigen mogelijkheden is hierbij belangrijk. Stap 1 van dit werkboek kan
1. Vacatures in kranten, vakbladen en vacatureoverzichten
je daar goed bij helpen.
2. Werving en Selectie Bureaus en Uitzendbureaus 3. Solliciteren via internet
Uit vacatures of uit zelf ingewonnen informatie kun je één of meer
4. Open sollicitaties
functiebeelden verkrijgen, die je naast je zelfbeeld kunt leggen. Passen
5. Netwerken (bekenden vragen, via-via)
beide beelden naadloos op elkaar, dan weet je waar je op af moet, of wat voor werk je zou willen creëren. Maar ook wanneer de combinatie
Het is goed om te weten dat de meeste starters geneigd zijn om te be-
niet ideaal is, valt het wellicht te proberen. Zolang het verschil maar
ginnen met vacatures zoeken, en pas in een later stadium andere opties
niet te groot is, en niet op essentiële punten – en dat zul je zelf moeten
betrekken in hun zoektocht. Zij werken bovenstaande mogelijkheden
bepalen.
van boven naar beneden af.
Misschien kun je bepaald werk in de richting sturen die je het beste
Werkgevers beginnen daarentegen meestal met het vragen bij beken-
ligt. Ook als er voor een functie iets gevraagd wordt dat je niet te
den, en werken bovenstaand lijstje daarna van beneden naar boven
bieden hebt naast allerlei andere dingen die wel mooi kloppen, is er
af. Dat betekent dat de werkgever en jij, de (aanstaande) werknemer,
nog geen reden tot paniek. Ook dan is er namelijk best kans dat je het
elkaar pas in het laatste stadium ontmoeten.
in dat werk goed zou doen. Tenslotte is een schaap-met-vijf-poten een zeldzaam verschijnsel, dus waarom zou een uitstekend exemplaar met
Werkzoekende
Vacatures
de normale vier poten niet kunnen voldoen.
W & S en uitzendbureaus
Er zijn functies waarvoor men scholing en/of ervaring op heel uit-
Solliciteren via internet
eenlopende gebieden zou willen, maar wie zegt dat er ook maar één
Open sollicitaties Netwerken
kandidaat zal zijn die dat allemaal combineert? Werkgever Werkgevers moeten soms kiezen: bijvoorbeeld óf iemand nemen die
Beperk je dus niet tot maar een zoekmethode, maar gebruik meerdere
inhoudelijk wetenschappelijk heel goed is maar weinig beleidservaring
methodes tegelijk om je kansen te vergroten.
heeft, óf een bekwaam bestuurder die een minder toepasselijke studie-
Er zijn altijd vacatures, ook in moeilijkere tijden. Er ontstaan nieuwe
richting heeft gevolgd.
organisaties, bestaande organisaties breiden zich uit, werknemers veranderen van baan, verhuizen, worden ziek, gaan met pensioen en-
Vacature selectie
zovoorts. Er zijn altijd banen die wachten op een geschikte kandidaat.
Er zijn verschillende bronnen waar je vacatures kunt vinden:
2.3.1 Vacatureselectie en vacatureanalyse
Dagbladen Regionale bladen zijn vaak een goede bron van informatie. Het betreft hier banen in de regio waarvoor je niet hoeft te verhuizen. Landelijke
Een belangrijk onderdeel in het verkennen van de arbeidsmarkt is het
dagbladen hebben (vooral op zaterdag) veel personeelsadvertenties. De
selecteren en analyseren van vacatures.
Telegraaf is de grootste en bevat veel commerciële vacatures.
Wat staat er nu precies in zo’n vacature?
De Volkskrant bevat veel vacatures op het gebied van de gezondheids-
Wordt er ook bedoeld wat er staat of moet je tussen de regels door le-
zorg, welzijnswerk en onderwijs. Het NRC Handelsblad publiceert
zen (en hoe doe je dat?), wanneer moet je wel en wanneer moet je niet
veelal vacatures op hogere en topfuncties (NRC Carriere).
reageren en hoeveel kans maak je eigenlijk als je reageert?
38
Vaktijdschriften
Checklist vacature-analyse
Iedere branche heeft zijn specifieke vaktijdschriften. Als je weet in welke
Lees de vacature zorgvuldig door en doe het volgende::
branche je wilt gaan werken kun je in het “Handboek van de Nederland- 1. Schets de organisatie/het bedrijf en de afdeling se Pers en Publiciteit” een overzicht vinden van alle titels en uitgevers
2. Schets de functie
van alle Nederlandse bladen. De vakbladen zijn per sector gerangschikt.
3. Schets de eisen en wensen van de organisatie
Dit handboek vind je in iedere grotere openbare bibliotheek. Meer infor- 4. Probeer te achterhalen wat voor ‘soort persoon’ de organisatie zoekt. matie: https://www.handboeknederlandsepers.nl/ ad.1. Organisatie/bedrijf, afdeling Internet
• doelstelling
Op internet wordt een enorm overzicht aan vacatures geboden.
• producten en diensten
Meer informatie hierover in paragraaf 2.4.4
• plaatselijk, regionaal, nationaal, internationaal • omvang van de organisatie
Bij de keuze van een advertentie kunnen de hieronder genoemde facto-
• plaats en functie van de afdeling
ren een rol spelen: • Welk werk wil je graag doen?
ad.2. Functie
• Waarvoor heb je (na je afstuderen) de formele bevoegdheid/
• werkzaamheden
diploma’s?
• formele functie-eisen
Lees de hele advertentie. Soms beschik je wel over de gevraagde vaardig- • verantwoordelijkheden heden en capaciteiten zonder dat je in de gevraagde studierichting bent
• individueel of in teamverband
afgestudeerd.
• standplaats (vast of reizend) • eventuele mogelijkheden voor de toekomst
Om wat voor functie gaat het? Wat voor iemand zoekt de werkgever? Probeer een beeld te vormen op grond van de informatie in de vacature
ad.3. Eisen en wensen van de organisatie
(omschrijving van de instelling, van de functie, eisen aan de sollicitant)
• opleidingsniveau
en op grond van andere ervaringen met dit werk (stage, contacten, enz.). • ervaring
• leeftijd
Kies uit je verzameling vacatures uit oefening 2.3.5 een advertentie die je • capaciteiten/persoonlijke eigenschappen heel erg aanspreekt. Nadat je een vacature geselecteerd hebt begint de vacature-analyse.
Vacature-analyse
Aanvullende informatie:
Wat (vrijwel) altijd in een vacature staat:
• bijzondere arbeidsvoorwaarden of – omstandigheden
• Naam en aard van de organisatie/het bedrijf
• als een psychologisch onderzoek deel uitmaakt van de sollicitatie-
• Vestigingsplaats van de organisatie/het bedrijf
procedure, dan moet dat in de advertentie staan
• Functie en werkzaamheden
• de datum waarop de brief in bezit van de organisatie moet zijn.
• Bijzondere arbeidsvoorwaarden of arbeidsomstandigheden
Wanneer je bij een aantal van deze punten geen antwoord kunt geven,
• Of een psychologische test onderdeel uitmaakt van de sollicitatie-
kun je contact opnemen met de organisatie en je vragen stellen.
procedure • Datum waarop de brief in het bezit van het bedrijf moet zijn • Bij onderzoek: of het een promotieplaats betreft.
39
Vacature-analyse
Wat staat er vermeld over het bedrijf?
Hoe kan ik zorgen voor compensatie?
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
Wat staat er over de functie?
_______________________________________
2.3.2 Uitzendbureaus, Werving en Selectie-bureaus en Executive Search bureaus of Headhunters
_______________________________________
Uitzendbureaus
_______________________________________
Uitzendbureaus zijn organisaties die bemiddelen tussen werkzoekenWat bevalt mij aan de vacature?
den en bedrijven in het vinden van een passende werkplek, zij het
_______________________________________
meestal op tijdelijke basis en over het algemeen niet met academisch niveau. Uitzendbureaus zijn bij uitstek geschikt om je te oriënteren op
_______________________________________
de arbeidsmarkt. Als uitzendkracht kun je in korte tijd veel ervaring opdoen in diverse functies bij verschillende bedrijven.
_______________________________________
Bovendien werkt een uitzendbaan nog wel eens als aanloop naar een vaste baan.
Welke eisen worden er gesteld?
Er zijn vele uitzendbureaus in Leiden, waar je je voor banen voor kor-
_______________________________________
tere en langere duur kunt inschrijven. Sommige zijn gespecialiseerd in een bepaalde branche, zoals de technische of medische branche. Als je
_______________________________________
je voor het eerst bij een bureau inschrijft vergeet dan niet je Curriculum Vitae (C.V.) mee te nemen!
_______________________________________ http://uitzendbureaus.startkabel.nl Aan welke eisen voldoe ik wel?
http://uitzendbureau.pagina.nl
_______________________________________
De meeste uitzendbureaus zijn aangesloten bij de branchevereniging ABU, www.abu.nl
_______________________________________ Bureaus voor werving en selectie _______________________________________
Bureaus voor werving en selectie bemiddelen in gespecialiseerd personeel en, in tegenstelling tot uitzendbureaus, vaak voor vaste functies
Aan welke eisen voldoe ik niet?
op onder meer hbo- of academisch niveau. De werkwijze is ook iets
_______________________________________
anders dan van uitzendbureaus. De werkgever betaalt vaak een ‘fee’, een eenmalig bedrag, als het bureau de juiste kandidaat levert. Je kunt je als
_______________________________________
sollicitant zelf aanmelden naar aanleiding van een vacature of via een open sollicitatie. Ook werven veel organisaties direct op universiteiten
_______________________________________
40
(campus recruitment) tijdens bijvoorbeeld banenmarkten of loopbaan-
om hun vacatures te plaatsen in een vacaturebank. Daarom bevatten
activiteiten. Er zijn voor de sollicitant geen kosten aan de bemiddeling
vacaturebanken veel meer vacatures. Tevens worden de vacturebanken
verbonden.
dagelijks aangevuld en is de informatie dus heel recent. Je kunt allerlei
Veel bureaus bemiddelen kandidaten met meerdere jaren werkerva-
selectiecriteria opgeven waaraan jouw baan moet voldoen om door de
ring, maar er zijn ook organisaties die zich specifiek richten op starters,
vacatures te zoeken.
zoals Young Executive Recruitment (YER) , Ebbinge of , bijvoorbeeld
Een nadeel kan zijn dat je door het grote aanbod door de bomen het
voor juristen, Legal Work Force.
bos niet meer ziet.
De meeste werving en selectiebureaus zijn aangesloten bij de branche-
Voorbeelden: www.intermediair.nl, www.monsterboard.nl
organisatie OAWS, www.oaws.nl . Zie ook:
Als je goed weet wat je wilt kun je ook naar gespecialiseerde vacatu-
http://werving-en-selectiebureaus.startkabel.nl,
rebanken kijken. Sommige van deze vacaturebanken vereisen dat je je
http://werving-selectie.pagina.nl/
inschrijft voordat je op vacatures kunt reageren. Voorbeelden: werken bij het rijk, jobs in finance.
Executive Search bureaus of Headhunters Executive searchers of headhunters worden benaderd door bedrijven
Je kunt ook jouw eigen cv op internet in een cv-databank plaatsen.
om zeer gespecialiseerd personeel op te sporen en eventueel weg te
Een cv-bank is een databank waar werkgevers kunnen zoeken naar
trekken bij andere bedrijven. Het gaat dan om personeel met meerdere
een geschikte kandidaat. Een cv-bank kan onderdeel uit maken van
jaren relevante werkervaring in een specifieke functie of specifieke
een vacaturebank, maar dat hoeft niet per se. Jij kunt hier jouw cv
branche.
achterlaten en de werkgever kan deze bekijken. Overigens is niet elke
Zelf inschrijven of aanmelden bij deze bureaus is niet echt gebruikelijk.
cv bank gratis.
De meeste organisaties bouwen een eigen netwerk op van kandidaten. Alleen starters met een hele specifieke achtergrond worden wel eens
Veel recruiters en werving- en selectiebureau’s speuren sites af op zoek
benaderd via bijvoorbeeld campus recruitment..
naar cv’s. Door jouw cv online te plaasten heb je dus een grote kans om
http://headhunter.startpagina.nl/
benaderd te worden voor vacatures die niet op internet staan. Recruiters speuren het internet af met behulp van zoekwoorden, dus het is van belang om expliciete zoekwoorden in jouw cv te vermelden.
2.3.3 Informatie en vacatures op internet
Als je niet wilt dat bedrijven contact met jou gaan opnemen naar aanleiding van jouw cv, kies dan voor de optie anoniem. Op deze
Op internet vind je veel informatie over de arbeidsmarkt en over sol-
manier zien bedrijven wel jouw cv maar zonder jouw contactgegevens,
liciteren. Het aantal vacaturesites op internet groeit met de dag. Op
jouw naam etc. Tevens hebben veel sites de mogelijkheid om bedrijven
internet zijn duizenden vacatures te vinden. Hoe en waar kun je de
te weren of om alleen door bedrijven benaderd te worden die in de
juiste baan vinden?
database van de site opgenomen zijn. Voorbeelden: www.nationalevacaturebank.nl
De meeste grote landelijke dagbladen plaatsen de advertenties die in de
Je kunt jouw cv ook in een keer op een heleboel verschillende cv-
krant verschijnen ook op hun website.
databanken laten plaatsen. Dat kun je bijvoorbeeld doen via
Voorbeeld: www.vkbanen.nl
www.CVWizard.nl. Hou er rekening mee dat jouw cv dan ook naar werving- en selectiebureaus wordt gestuurd.
Bij een vacaturebank kun je vacatures zoeken, jouw cv achterlaten en
Je kunt je aanmelden bij een vacaturesite die gebruik maakt van een
je abonneren op een e-mailservice, zodat je bericht krijgt als er een
emailservice. Zij sturen jou geschikte vacatures die aansluiten aan jouw
voor jou leuke vacature is bijgekomen. Het voordeel van vacature-
cv.
banken boven krantenwebsites is dat het voor bedrijven goedkoper is
41
LinkedIn
2.3.5 Netwerken
LinkedIn kan gebruikt en benaderd worden als gratis vacaturesite en CV database. LinkedIn is een online sociaal netwerk dat gericht is op
Wat is netwerken?
professionals. Professionals kunnen op LinkedIn contact met elkaar
Hoewel de term voor jou misschien relatief nieuw is, is het fenomeen
onderhouden en vooral gebruikmaken van elkaars netwerk om nieuwe
niet iets nieuws. In feite is het zelfs iets dat iedereen dagelijks doet:
professionele contacten op te doen. Professionals presenteren zich op
mensen tegenkomen, ermee praten, iets afspreken. Iedereen ‘haalt iets
het netwerk met een profiel waarin de werkervaring, opleidingen en
bij een ander’ al was het alleen maar gezelligheid. Pas wanneer het met
andere professionele informatie gedeeld wordt. Het netwerk wordt
voorbedachte rade wordt gedaan, oftewel ingezet wordt als strategisch
door de gebruikers succesvol ingezet om contact te maken met o.a.
instrument, dan heet het ineens netwerken. Het tegenkomen van men-
nieuwe klanten, opdrachtgevers, kennispartners, werkgevers, werkne-
sen gaat nu volgens plan, je wilt de juiste mensen tegenkomen.
mers. www.linkedin.com
Een definitie van netwerken zou dus kunnen zijn:
De Studenten Loopbaan Service heeft ook een eigen Linkedin-groep
het doelgericht leggen en onderhouden van contacten met mensen of
waar vacatures voor starters worden geplaatst. Door lid te worden van
groepen mensen die van belang (kunnen) zijn voor het bereiken van
deze groep, blijf je op de hoogte van actuele vacatures.
eigen doelen.
www.loopbaanservice.leidenuniv.nl
Doel hierbij is dan meestal het verwerven van een (andere) baan.
2.3.4 Open sollicitaties
Waarom zou je netwerken willen inzetten als instrument om een baan te verwerven?
Een open sollicitatie kun je gaan doen als je onderzoek gedaan hebt
Van alle vacatures komt maar ongeveer 20 % in de krant. Onder
naar de arbeidsmarkt via onder andere het werkboek, vacatureverza-
andere omdat het plaatsen van een advertentie erg prijzig is, en omdat
melingen, jaarboeken, internet, netwerken enzovoorts. Je hebt door dat
op iedere advertentie die toch verschijnt vele reacties komen, en dat
onderzoek informatie gevonden over bedrijven die functies hebben die
betekent veel werk voor een werkgever. En veel concurrentie voor jou.
voor jou interessant kunnen zijn. Hiervoor kun je ook het betreffende
Het vinden van de perfecte baan voor jou door te wachten op de juiste
bedrijf opbellen of informatie van je netwerkcontact gebruiken. Je kunt
advertentie is dus niet de best werkende strategie.
vragen om brochures, een jaarverslag, etc. Deze bedrijven kun je nu
Hoe wordt er dan voor banen geworven? Veel gaat via-via, oftewel via
een open sollicitatie toesturen.
een relatienetwerk. Dat is goedkoper en bovendien voor werkgevers
Omdat je een open sollicitatie stuurt weet je niet of er ook een vacature
ook veel betrouwbaarder: je weet wat je krijgt!
is, of in de komende tijd vrijkomt. Je kunt hier ook naar informeren als je telefonisch contact opneemt met de organisatie. Soms krijg je
Verder is netwerken niet alleen dé manier om aan contactpersonen
te horen dat er geen belangstelling bestaat. Zo kun je voorkomen dat
of banen te komen, het is ook dé manier om de informatie te krijgen
je veel tijd en energie in een brief steekt waarop je niet zult worden
die je nodig hebt om te bepalen wat voor baan je eigenlijk zoekt, of
uitgenodigd.
waar de banen die je zoekt eigenlijk te vinden zijn. Informatie over de arbeidsmarkt in het algemeen en over specifieke branches en functies
Als je een brief stuurt, neem je zelf enkele weken later weer contact op
in het bijzonder.
met het bedrijf op. Als ze aangeven momenteel geen vacature te heb-
Helaas heeft netwerken te kampen met veel weerstand en een negatief
ben, vraag dan na of ze in de nabije toekomst een vacature verwachten.
imago bij degenen die er juist iets aan zouden kunnen hebben; voor
Paragraaf 2.5.3 gaat over het schrijven van een sollicitatiebrief bij open
veel mensen voelt het erg overdreven, zeurderig en heel gebruikerig.
sollicitaties.
De belangrijkste weerstanden zijn: angst om iemand lastig te vallen, bescheidenheid en misschien ook wel de angst om afgewezen te worden.
42
Maar draai het eens om. Stel: je wordt zelf opgebeld door een broer of
Naast het netwerk dat je nu al hebt, kun je actief op zoek gaan naar
zus van een vriend van jou, die dezelfde studie wil gaan doen als jij en
mensen die iets voor je kunnen betekenen. Realiseer je ook dat jij net
die graag eens met je wil praten over wat het eigenlijk inhoudt, omdat
zo goed iets voor anderen kunt betekenen.
jij er al zo ver in bent en zo goed in bent. Vind je dat vervelend? Voel je je lastiggevallen? Zeg je botweg nee? Waarschijnlijk ga je erop in en
Via welke wegen kom je aan koude directe netwerkcontacten?
vind je het nog leuk ook om je enthousiasme voor je vak op een ander
1. Koude netwerkcontacten kunnen voortkomen uit warme netwerk-
over te brengen.
contacten. Vraag dus aan je vrienden, kennissen, familie enzovoorts of zij mensen kennen die interessant voor jou zouden kunnen zijn.
Hoe bouw je nu een netwerk op?
Dit heeft voor jou het voordeel dat je bij het benaderen van deze
Het grappige is dat je al een uitgebreid netwerk hebt! Bedenk maar
personen gebruik kunt maken van een naam van een bekend
eens hoeveel mensen je al kent; familie, vrienden, studiegenoten,
persoon door wie je bent doorverwezen.
studentenvereniging, studievereniging, studentenhuis, sportvereniging, andere clubs, kennissen enzovoorts. Dit zijn allemaal mensen die
2. Uit de krant
dingen doen, en daar zouden bezigheden bij kunnen zijn die voor jou
In diverse personeelsadvertenties staan namen van contactpersonen
interessant kunnen zijn.
vermeld. Indien de organisatie of de functieomschrijving past in jouw doelstelling en je ziet de mogelijkheid relevante informatie op
Hoe kom je aan warme netwerkcontacten?
te doen, kun je zo’n contactpersoon benaderen. Je solliciteert dus
1. Vertel de mensen om je heen (familie, vrienden, kennissen, (ex)
absoluut niet naar de aangeboden functie, je vraagt slechts een
studiegenoten, docenten, stagebegeleiders enzovoorts) dat je op
oriënterend gesprek.
zoek bent naar een baan, en ook wat voor soort baan. Dit kan verrassende tips opleveren.
3. Artikelen uit tijdschriften, televisieprogramma’s, waarin namen van bedrijven of personen genoemd worden, je reeds aangelegde
2. Inventariseer voor jezelf waar je vrienden, kennissen, familieleden
vacature-verzameling, almanakken van studie- en beroepsvereni-
etc. werkzaam zijn. Bekijk in hoeverre zij voor jou interessante
gingen, alumnigidsen, informatiebrochures, internet, gouden gids,
contacten kunnen zijn.
feesten, recepties, etc.
3. Benader deze relevante contacten met de vraag of zij je b.v. iets
4. Bezoek banenmarkten met je c.v in de hand. Zorg dat je in staat bent
kunnen vertellen over de bedrijfscultuur, de functies of over de
tot een goede zelfpresentatie en omschrijving van wat je zoekt. (zie
werkgelegenheid in hun functiegebied.
ook 3.1.5) Natuurlijk is een netwerkgesprek met een bekende meestal makkelijker
4. Als ze je geen antwoord kunnen geven op jouw vraag, weten zij uit
dan met een vreemde.
hun netwerk waarschijnlijk wel een contact dat interessant voor jou kan zijn.
Netwerken, hoe doe je dat? Om goed te kunnen netwerken moet je allereerst voor jezelf gaan
Wat nog belangrijker is, is dat al deze mensen weer net zoveel mensen
bepalen welke kant je eigenlijk uit wilt. Wat voor soort baan, met welke
kennen. En die kennen weer mensen, enzovoorts. De kans is dus heel
taken, in wat voor soort omgeving. Dit heb je nodig voor het vinden
groot dat je via-via in contact kunt komen met mensen die jou de
van de mensen waar je ook daadwerkelijk iets aan hebt, maar vooral
informatie kunnen geven die je nodig hebt om te bepalen hoe je je
ook om aan deze mensen duidelijk te kunnen maken waarom je eigen-
loopbaan verder vorm wilt geven of die je misschien wel daadwerkelijk
lijk een gesprek met ze wilt. De oefeningen in dit werkboek die je tot
kunnen helpen met het verder vormgeven van je loopbaan.
nu toe hebt gedaan kunnen je daarin al een heel eind op weg geholpen hebben.
43
Dan kun je acties gaan ondernemen om een goed werkend netwerk op te zetten. Netwerkplan Maak een netwerkplan. Gebruik daarvoor de schema’s op de volgende pagina. 1. Stel een lijst op van alle contacten die je hebt, op de volgende bladzijde staat hiervoor een schema. Geef bij deze contacten meteen aan in wat voor organisatie ze werken, wat voor functie ze hebben, wat je relatie tot hen is. Maak bij dat laatste een duidelijk onder scheid tussen de contacten die je makkelijk kunt aanspreken (bekende (warme) contacten), en degenen die verder van je afstaan (vage (koude) contacten). 2. Bedenk wat voor doelstellingen je hebt op het gebied van arbeids marktoriëntatie (welke informatie heb je nodig over functies, organisaties en werkvelden). Geef aan op welke manier de contacten van de lijst je verder kunnen helpen met het bereiken van deze doelen. 3. Vraag je af welke nieuwe contacten je buiten de lijst om zou moeten leggen om je doelen te realiseren. Hoe ga je deze contacten leggen, een netwerk creëren? 4. Vraag vrienden, familie, docenten, studieadviseurs, etc. (ook deze personen zijn netwerkcontacten!) om feedback op je netwerkplan en om verdere tips/nieuwe contactpersonen. 5. Stel realistische data vast vóór wanneer je bepaalde acties wilt hebben verricht. 6. Voer het plan uit, stel je plan van tijd tot tijd bij en zorg ervoor dat je de resultaten van gesprekken en de ingewonnen informatie noteert. Gebruik de informatie om je wensen voor opleiding en werk te concretiseren en te realiseren.
44
Bekende netwerkcontacten Naam
Organisatie
Functie
Relatie
Nut
Functie
Relatie
Nut
Functie
Relatie
Nut
Vage netwerkcontacten Naam
Organisatie
Nieuwe netwerkcontacten Naam
Organisatie
45
Voorbereiding en mogelijke vragen over de functie die je tijdens
De volgende vragen zou je tijdens het netwerkgesprek kunnen stellen,
een netwerkgesprek kunt stellen
afhankelijk van de functie van de persoon die je spreekt:
Wanneer je een netwerkgesprek met iemand wilt hebben is het heel be-
Persoonlijk
langrijk dat je dat zorgvuldig aanpakt. Bedenk van tevoren hoe je jezelf
• Werkervaring van de geïnterviewde (wat hiervoor gedaan en hoelang
wilt introduceren, en waarom een gesprek met deze persoon interes-
doet hij / zij dit werk nu)
sant voor jou zou kunnen zijn. Wanneer je belt voor een afspraak vertel
• Werd dit beroep / werk bewust gekozen?
dan wie je bent, hoe je aan deze persoon gekomen bent, waarom je een
• Indien niet, hoe ertoe gekomen dit werk te gaan doen?
afspraak wilt, spreek iets af, bedank en beëindig het gesprek. Vergeet vooral niet om duidelijk te maken dat het om een netwerkgesprek gaat
De functie
(dus informatief, oriënterend of adviserend) en dat je dus niet om een
• Functiebenaming / Samenvatting van de functie
baan komt vragen. Misschien hoop je daar soms wel op, maar daar is
• Context / omgeving waarin de functie wordt uitgeoefend (buiten
dit gesprek niet voor bedoeld. Dan is het namelijk geen netwerkgesprek
werken, (on)regelmatig werk, verhouding zelfstandig / in team-
maar een open sollicitatie.
verband werken e.d.)
Mocht er toch een kans op een baan zijn dan zal het initiatief van de ander uit moeten gaan. Als je na het gesprek enorm enthousiast bent
• Moet rekening worden gehouden met bepaalde zaken? (bedrijfs-) kleding, schoeisel, veiligheids-attributen, o.i.d.
geworden over de instantie/functie waar je het over hebt gehad kun je
• Hoofdtaken, kleinere taken, detailtaken
wel vragen aan wie je je enthousiaste open sollicitatie kunt richten en
• Hoe ziet een normale werkdag / werkweek eruit?
of je de naam van deze persoon mag noemen. Als de persoon die je
• Hoe ziet een maand/ jaar eruit?
gesproken hebt invloed heeft en jou ziet zitten dan zal hij/zij je heus
• Wat is het verschil tussen iemand die gemiddeld presteert en iemand
wel helpen. Maar vragen om een baan is dus not-done. Bereid je goed voor op je netwerkgesprek. Zorg dat je een duidelijke en beknopte introductie van jezelf paraat hebt. De persoon tegenover je kan het druk hebben en even niet meer precies weten waar het over
die de functie goed / uitstekend uitoefent? • Wat is de gemiddelde leeftijd van personen die in deze functie werkzaam zijn? • Hoe is de hiërarchische structuur van de instantie?
gaat. Win van tevoren zoveel mogelijk informatie in over de instantie waar
Positief
het over gaat (vraag een brochure en/of jaarverslag aan als je dat niet al
• Leuke / positieve kanten van het werk (inhoudelijk, bijv. bepaalde
gedaan had), zet op een rijtje wie jij bent, wat jij wilt en kunt, bedenk welke informatie je nog mist over de instantie of functie, welke informatie je nog nodig hebt om je een goed beeld te vormen van deze club
taken) • De voordelen van het werk (eromheen, bijv. 13e maand, auto van de zaak, opties, etc.)
of deze functie en formuleer je vragen. Wanneer je binnenkomt en verwacht dat de ander het gesprek zal
Negatief
leiden, oftewel: ‘vertel het me maar’ dan wek je een erg passieve en niet
• Mindere / negatieve kanten van het werk (inhoudelijk)
serieuze indruk. Bovendien is de kans groot dat je niet de informatie
• De nadelen van het werk (bijv. de werktijden, de werklocatie, buiten
krijgt die je nodig hebt.
werken…)
Formuleer dus van tevoren vragen en noteer deze. Tijdens je gesprek kunnen zij als leidraad dienen. Daarnaast voorkomt het haperingen in
Selectie
het gesprek.
• Welke opleiding(en) / diploma’s zijn vereist / welk niveau
Indien het gesprek langer lijkt te gaan duren dan afgesproken is, vraag dan aan je gesprekspartner of dat mogelijk is.
46
(universitair, hbo) • Welke ervaring?
• Welke persoonlijke kwaliteiten / vaardigheden zij belangrijk?
Netwerktips
• Eisen aan fysieke gesteldheid?
• Netwerk elke dag vanaf nu (wacht niet tot je in nood bent, mensen
• Welke werkhouding (bijv. geen problemen met overwerk, e.d.)
reageren niet zo goed op wanhopige mensen). • Overal en op onverwachte plaatsen zijn interessante personen en
Ontwikkeling • Welke trainingen worden aangeboden vlak na de aanname, na verloop van tijd? • Opleidingsmogelijkheden? • Welke doorgroeimogelijkheden zijn er? Is verdere ontplooiing binnen dit werk mogelijk? Vooruitzichten, carrièrekansen? • Is bijscholing nodig i.v.m. (snelle) verandering binnen dit werk?
informatie. • Iedereen is benaderbaar. • Hou vol, verwacht niet dat het snel en makkelijk zal gaan. • Wees direct en oprecht, probeer niet met trucjes iets voor elkaar te krijgen, dat werkt eerder tegen je dan voor je. • Vergeet niet wie je geholpen heeft (bedankje, kaartje, of als het je een baan oplevert misschien wel een bloemetje of een etentje). • Hou bij wat je wanneer met wie hebt besproken, waar je naar werd
Salaris • Hoe is de salariëring m.b.t. de startersfunctie? • En na verloop van tijd? (hoe vaak volgende salaris stappen: 1x per jaar of vaker) • Is het salaris afhankelijk van de persoonlijke inzet / eigen omzet?
doorverwezen en of je een bedankje gestuurd hebt. • Begin niet met de hoogstgeplaatste persoon als je begint met netwerken. • Onderhoud je netwerk, laat af en toe iets van je horen, laat het niet verzanden, ook niet als je al een baan hebt. • Wees zelf ook een goed netwerkcontact voor anderen.
Werkuren • Werkuren / vakanties
Netwerkvalkuilen
• Is parttime werk mogelijk?
• Niet doen: in het wilde weg gaan bellen, emailen, schrijven.
• Flexibele werkuren mogelijk?
Steek alleen energie in wat echt zin heeft. Zinloze contacten nodigen
• Kinderopvang?
niet uit tot hulpvaardigheid.
• Andere vormen van flexibiliteit?
• Niet doen: mensen die je lang verwaarloosd hebt ineens benaderen voor een baan. Het gevoel ‘nu ben ik ineens goed genoeg’ nodigt niet
Persoonlijk (over jou) • Dit ben ik, dit is mijn persoonlijkheid, kennis, ervaring; past dat in
uit tot helpen • Niet doen: de decompressie vergeten: maak meteen duidelijk dat je
deze functie? Past dat in deze context? Zo nee: wat ontbreekt er
niet om een baan vraagt, zowel aan de telefoon als in het uiteindelijke
(nog)?
gesprek.
• Heeft u nog adviezen/tips voor mij?
• Niet doen: je niet goed voorbereiden op het gesprek, of een slecht gesprek voeren. Je krijgt dan geen hulp of doorverwijzing, en het gaat
Een goedverlopend netwerkgesprek heeft over het algemeen een
ook vast terug naar degene die je dit contact bezorgd heeft.
vervolg: men kan zelf geïnteresseerd raken in jou (natuurlijk is dit
Je verpest dus meer dan alleen dit gesprek.
ook enigszins afhankelijk van of er ruimte is of binnenkort zal zijn),
• Valkuil: een netwerkgesprek is vaak met iemand die succesvol is.
of je doorverwijzen naar iemand die iets voor je kan betekenen. Het is
Pas ervoor op dat het gesprek niet alleen gaat over zijn/haar
verstandig om te vragen om doorverwijzingen.
succesverhaal. Dit is reuze interessant, maar het levert niets voor
Bedank altijd voor het gesprek en stuur later een bedankkaartje of
jou op. Ook blijven hangen in social talk of een gezamenlijke kennis
bloemetje (afhankelijk van het soort contact). Laat iemand die iets voor
of hobby is een valkuil. De tijd is vaak beperkt.
je gedaan heeft ook altijd even weten hoe het afgelopen is.
47
2.3.6 Jezelf aanbieden met een idee Door je studie, stage of door nieuwsgierigheid gedreven, heb je kennis
Er zijn verschillende instanties die je verder kunnen helpen:
gemaakt met bepaalde problemen binnen een bepaalde sector.
• Instituut voor midden en kleinbedrijf (IMK)
Je hebt mogelijk ook ideeën ontwikkeld over de oplossing van die
• Midden- en Kleinbedrijf (MKB) Adviseurs
problemen. Die ideeën kun je verder uitwerken in een projectvoorstel,
• Kamer van Koophandel (KvK) (www.kvk.nl)
waarbij je je jezelf als projectuitvoerder profileert. Die biedt je aan bij
• Landelijk Platform van Lokale Starterinitiatieven
een werkgever.
• Belastingdienst (financiering: www.belastingdienst.nl )
Deze methode vraagt veel tijd en energie in de vorm van ideeontwik-
• Relevante links vind je op: http://eigenbedrijf.pagina.nl
keling en gesprekken met deskundigen. Verder vraagt het ook veel tact om te voorkomen dat je ideeën door de anderen worden overgenomen. Tevens heb je tact nodig om te voorkomen dat de werkgever het gevoel krijgt dat je de huidige gang van zaken zwaar bekritiseert. Het voordeel is dat het een uitstekende manier is om je te presenteren
Conclusie:
aan de hand van je kwaliteiten en deskundigheid. En het maakt een
Werk zoeken kost tijd, over het algemeen minstens een paar maanden.
werkgever nieuwsgierig, hoewel ze dat niet altijd zullen laten blijken.
Je moet meerdere manieren van de arbeidsmarkt benaderen gebruiken
Bij deze manier van werken past het freelance werken. Je neemt een
om je kansen te vergroten. De kans dat je eerst een paar keer ‘nee’ te
klus aan en laat je hiervoor betalen. Raadpleeg overigens dan wel een
horen krijgt is groot. Geef de moed niet op.
belastingadviseur.
En trek je niet te veel aan van sociale druk. Mensen in je omgeving
Als laatste nog een andere manier om aan werk te komen:
vragen vaak of je nou al een baan hebt. Voel je daardoor niet aangesproken. Het lukt de meeste mensen niet om direct een (droom)baan
2.3.7 Zelfstandig ondernemen
te vinden.
Het kan ook zijn dat het idee om een eigen bedrijf te starten je aanspreekt. Het is belangrijk je eerst grondig te oriënteren voordat je hiertoe een besluit neemt. • Denk goed na over waarom je een eigen bedrijf zou willen starten en of dat past bij je persoonlijk en loopbaan profiel. • Vraag je af of je over voldoende ondernemers-capaciteiten beschikt: doorzettingsvermogen, durf, enthousiasme, marketing- en managementkennis, organisatievermogen, stressbestendigheid,
Stap 3 heb je nu afgerond.
vakbekwaamheid, werklust, zelfstandigheid, etc. • Informeer je over alle aspecten waar je als startende ondernemer mee te maken krijgt, bijv. bij de Kamer van Koophandel.
Als het goed is heb je meer zicht gekregen op de arbeidsmarkt en de manieren waarop je die kennis kunt verkrijgen. In de volgende
• Onderzoek aan welke wettelijke verplichtingen je moet voldoen.
fase krijg je tips over hoe je een plan van aanpak kunt maken en
• Denk na over welk product/dienst je op de markt wilt brengen en of
hoe je het keuzeproces op een goede manier kunt doorlopen.
een eigen bedrijf hiervoor de aangewezen vorm is. • Vraag je af op welke manier je een eigen bedrijf wilt starten: overnemen, samenwerken of een eigen (eenmans)bedrijf opzetten. • Schrijf een ondernemingsplan voor je je bedrijf daadwerkelijk opstart.
48
2.4
Stap 4: Plan van aanpak
Om te slagen in je doelstelling (je zodanig voorbereiden op je overstap
Het doel van een actieplan is om je te bezinnen op wat er voor jou
naar de arbeidsmarkt dat je deze stap vervolgens op een goede manier
nog nodig is om de overstap te kunnen maken, en dit vervolgens in
kunt maken) is het van belang dat je goed zicht hebt op wat er voor jou
overzichtelijke stappen onder te brengen in je actieplan, waardoor je
nodig is om een succesvolle overstap naar de arbeidsmarkt te bewerk-
een plan van aanpak hebt.
stelligen. Je vindt hier dan ook informatie over een actieplan. En
Noteer in het onderstaande schema welke acties je gaat onderne-
vervolgens informatie over kiezen, wat houdt dat in, hoe doe je dat?
men, en wanneer. Schrijf gerichte plannen op, geen algemene ideeën. Hou de plannen die je maakt realistisch en haalbaar, en vooral
2.4.1 Actieplan
concreet. Denk daarbij aan: welke informatie heb je nog nodig? Hoe ga je die verwerven? Wie moet je nog bellen/spreken/schrijven? En
In het proces van zoeken naar de voor jou meest passende baan kan
vooral ook: wanneer ga je deze actie uitvoeren?
het opstellen van een actieplan een handig hulpmiddel zijn.
Actie
Hoe?
Datum / tijd
Vervolgens is het belangrijk om je te houden aan je eigen actieplan. Wanneer je je actieplan hebt afgewerkt en je hebt je einddoel nog niet bereikt ga je je opnieuw bezinnen op wat er nog voor nodig is om je doel wel te bereiken. Daarna stel je weer een nieuw actieplan op voor jezelf. Je kunt het actieplan gebruiken in de oriënterende fase, maar natuurlijk ook als je aan het solliciteren bent.
49
2.4.2 Kiezen
2.4.3 De zes fasen van Taborsky
In de voorafgaande hoofdstukken heb je een zelfanalyse gemaakt en
1. Het besef te moeten kiezen
jouw deel van de arbeidsmarkt zo goed mogelijk verkend. Hoe de
Wanneer je afstuderen dichterbij komt, komt voor de meeste studenten
eigenschappen en vaardigheden uit de zelfanalyse en de ideeën uit de
het besef ook dichterbij dat er nieuwe keuzes gemaakt moeten gaan
arbeidsmarktverkenning meespelen en meewegen in je besluitvor-
worden. Kiezen brengt door twijfel ook spanning met zich mee. Moet
mingsproces, is voor iedereen anders. Het zijn wel voor iedereen de
ik kiezen voor de non-profit sector? Past het bedrijfsleven wel bij mij?
belangrijkste basisingrediënten voor een keuze.
Is het niet te zwaar? Gevoelens van twijfel zijn niet prettig maar stel je ervoor open, want dan kan een positieve spanning ontstaan, die je in
Het kan zijn dat het tijdens het verzamelen van de informatie gaan-
staat stelt dingen te onderzoeken en te kiezen.
deweg duidelijk wordt wat je wilt gaan doen. Het kan ook zijn dat het je nog niet duidelijk is, of dat je een aantal opties hebt waar je uit
2. Acceptatie van de keuzeonzekerheid
wilt kiezen. Om grip te krijgen op het keuzeproces is het belangrijk
Wanneer je de keuzeonzekerheid accepteert, kun je je actief inzetten
bij jezelf na te gaan hoe de keuzes die je tot nu toe gemaakt hebt, tot
om tot een keuze te komen. Sta jezelf toe om onbevangen de keuzemo-
stand zijn gekomen. Ga in gedachten eens terug naar het moment van
gelijkheden te verkennen, benut de ontstane onzekerheid optimaal.
je studiekeuze, want het gewicht daarvan kun je vergelijken met dat van je loopbaankeuze. Ben je achteraf tevreden met de keuze van je
3. Vrijblijvend exploreren
studie? Was deze keuze weldoordacht en goed beargumenteerd of ben
Onderzoek de werkvelden zonder er directe gevolgen of conclusies aan
je minder tevreden en heb je het gevoel dat je maar wat gekozen hebt?
te verbinden. Stel de vraag hoe het zal zijn en wat het zal betekenen om
Wat wil je in het keuzeproces voor je loopbaan anders/beter doen?
een alternatief echt te realiseren. Wat is dan het beroepsperspectief? Hoe is de cultuur? Wat voor soort collega’s krijg ik? Bekijk de alterna-
Kiezen is niet alleen een verstandelijk, maar ook een emotioneel
tieven vanuit verschillende gezichtspunten.
proces. Slechte keuzes bestaan eigenlijk niet. Je maakt een keuze op een bepaald moment, onder bepaalde omstandigheden en onder invloed
4. Vergelijken
van bepaalde emoties, en dat is voor dat moment de beste keuze voor
Vergelijk de verschillende mogelijkheden op de arbeidsmarkt met
jou. Een eenmaal gemaakte keuze is altijd weer bij te stellen. Sommige
elkaar, benoem expliciet wat voor jou de belangrijkste criteria zijn.
bijstellingen zijn natuurlijk wel eenvoudiger dan andere.
Vaak blijven criteria impliciet doordat je sterk verbonden bent met een alternatief.
De keuze voor een loopbaan is een belangrijke persoonlijke keuze. Je bent op zoek naar een baan die bij jou past. Het is een proces van wik-
5. De beslissing
ken en wegen waarbij veel factoren een rol spelen. Geef jezelf de tijd
De overgang van niet-precies-weten-wat-je-wilt-en-zoekt naar de
om weloverwogen te kiezen en geniet zoveel mogelijk van je zoektocht.
overtuiging wat je wel wilt, is vaak moeilijk aan te wijzen. Vaak valt de
Het is een spannende zoektocht waarbij je veel nieuwe dingen tegen-
beslissing onbewust, om vervolgens uit te groeien naar een overtuiging
komt.
die energie geeft en tot actie aanzet in de gekozen richting. Ook kom je
Otto Taborsky, docent beroepskeuzetheorie, heeft dit keuzeproces in
nu gemakkelijk met je overtuiging naar buiten, je gaat er steeds meer
zes fasen ingedeeld. Deze fasen zijn goed herkenbaar en maken het
over praten. Niet omdat je al 100 % overtuigd bent, maar omdat je
loopbaankeuzeproces overzichtelijker en hanteerbaar.
achter je keuze gaat staan als uitkomst van een interne discussie.
Het kan goed werken om even stil te staan bij de fase waarin jij je nu bevindt. Dat maakt het makkelijker om te bepalen welke actie op dit moment passend is.
50
6. De uitvoering
Tip voor perfectiezoekers: bedenk dat een minder goede ervaring heel
Als je uiteindelijk een beslissing genomen hebt, leidt dat meestal tot
leerzaam is, je sterke en zwakke kanten kristalliseren zich sneller uit.
energie. Obstakels die de realisatie in de weg stonden kunnen worden opgeruimd. Deze laatste fase kenmerkt zich door daadkracht.
Grenzen verleggen: kijk ook buiten de Randstad, anders mis je misschien die hele leuke
Deze fasen zijn in het echte leven natuurlijk niet zo duidelijk te onder-
baan. Wanneer je een aantrekkelijke advertentie ziet voor een baan ver
scheiden. Niet alle fasen duren even lang. De intensiteit waarmee je het
weg, ga je ongemerkt wennen aan het idee dat je je vertrouwde plek
keuzeproces in gaat bepaalt vaak de duur van je keuzeproces.
zou kunnen verlaten.
2.4.4 Valkuilen in het keuzeproces
Tip voor grenzen verleggen: realiseer je dat belangrijke keuzes tijd vergen, soms moet je er echt naar toe groeien.
Ondanks mooie modellen en nuttige opdrachten is en blijft er een aantal bekende valkuilen op het loopbaanpad. Het kan je helpen om
Beroepstradities binnen je familie:
ze nader te bekijken en voor jezelf eerlijk te bepalen of in een van deze
“mijn hele familie zit in de handel” of “mijn hele familie zit in het
valkuilen trapt:
onderwijs” zijn veelgehoorde argumenten voor een keuze.
Haast:
Tip bij het volgen van beroepstradities: houd niet per definitie vast aan
omdat je het liefst zo snel mogelijk een baan hebt, in de hoop dat de
deze traditie, jij bent misschien ergens anders beter op je plek.
rust in je leven weerkeert. Tip bij haast: wees je bewust van het ongemak en buig het om naar een positief gevoel. Bijvoorbeeld door te denken dat je jezelf nu lekker de tijd gunt om je te oriënteren, nieuwe dingen te onderzoeken, nieuwe ervaringen op te doen, om zo de mooist mogelijke toekomst voor jezelf te kunnen creëren. Uitstel: wanneer je moeite hebt met kiezen en niet goed weet waar je moet beginnen is het verleidelijk om de keuze uit te stellen (bijvoorbeeld nog weer verder gaan studeren) of helemaal geen keuze te maken. Bedenk dat niet kiezen meestal betekent dat anderen voor je kiezen zonder dat jij daar invloed op hebt. Tip bij uitstel: maak een actieplan met datum en tijdstip van uitvoering (zie ook hiervoor) en noteer die in je agenda. Oftewel: hak het proces in overzichtelijke stukken en stel een deadline voor jezelf. De perfecte baan: ga niet op zoek naar de 100 % perfecte baan, die bestaat niet, er zijn altijd minder leuke kanten (maar die moeten er natuurlijk niet teveel zijn).
51
2.4.5 Het T-model Uiteindelijk komt dan het moment dat je moet kiezen. Een instrument
Kijk ook eens hoe hoog de cijfers bij de positieve aspecten zijn, en hoe
dat je kan helpen bij het maken van keuzes is het T-model.
hoog de cijfers zijn bij de negatieve aspecten. Als er bij de negatieve
Dit model is een besluitvormingstechniek die je kunt gebruiken bij het
echt hoge cijfers staan, zouden dat belemmeringen in je werk kunnen
maken van een keuze tussen twee of meer mogelijkheden. Het helpt je
worden. Bedenk dan of er manieren zijn om dat te voorkomen.
de voor- en nadelen van een bepaald alternatief op een rij te zetten en ze te toetsen op hun gewicht en betekenis.
Voorbeelden van vergelijkingen zijn: verschillende functies, verschillende branches, verschillende werkge-
Zet een van de mogelijkheden boven aan het model. Daaronder is
vers, werken versus traineeship, werken versus verder studeren, werken
ruimte om de positieve en de negatieve aspecten van de mogelijkheid
in Nederland of buitenland enzovoorts.
op te schrijven. Probeer daarbij aan alle aspecten te denken die met de mogelijkheid te maken hebben. Doe dit vervolgens ook met de tweede mogelijkheid. Wanneer dit van beide mogelijkheden die je wilt vergelijken is gebeurd dan ken je aan elk aspect een cijfer toe. Je kunt een cijfer geven van 1 t/m 10. Het cijfer 10 geef je aan een aspect wanneer dat zeer zwaar telt en het cijfer 1 aan een aspect dat eigenlijk niet of nauwelijks belangrijk is, en verder natuurlijk alles wat daartussenin zit. Tel vervolgens alle punten van de kolom positief van de eerste mogelijkheid op, daarna van de kolom negatief. Trek dan de uitslag van de negatieven af van de positieven. Daar komt een eindcijfer uit. Doe hetzelfde met de kolommen van de tweede mogelijkheid. Deze twee eindcijfers kun je dan gaan vergelijken. De cijfers kunnen hoog zijn, laag zijn, zelfs onder nul zijn. Het verschil tussen deze twee cijfers zegt iets over welke van de twee mogelijkheden je meer aanstaat. Maar belangrijker is eigenlijk dat je heel goed hebt nagedacht over alle aspecten die aan de mogelijkheden vastzitten, zowel de positieve als de negatieve aspecten. En tevens dat je hebt nagedacht over hoe belangrijk bepaalde argumenten eigenlijk zijn. Het levert dus over het algemeen veel helderheid op. Bedenk ook dat wanneer je over een bepaalde optie alleen positieve aspecten kunt bedenken dat dit kan betekenen dat het óf een hele goede optie is, óf je wilt/kunt de negatieve aspecten (nog) niet zien. Onderzoek welke van de twee waar is. Let ook op hoeveel argumenten je bij de verschillende opties hebt staan. Komt dat overeen? Weet je van beide opties evenveel?
52
T-model 1 Positieve aspecten
1 - 10
1 - 10
+
+
Negatieve aspecten
........ - ......... = T-model 2 Positieve aspecten
1 - 10
1 - 10
+
+
Negatieve aspecten
......... - ......... =
53
Benoem de belangrijkste verschillen tussen de twee opties.
Mijn voorkeur gaat uit naar optie:
Stap 4 heb je nu afgerond. Als het goed is heb je nu meer zicht op hoe je een plan van aanpak maakt en hoe je een goede keuze kunt maken.
In de laatste fase worden de sollicitatievaardigheden behandeld.
54
2.5 Stap 5: Sollicitatievaardigheden Er zijn verschillende manieren om aan een baan te komen. In dit
Rubrieken die je in je CV vermeldt zijn:
hoofdstuk worden deze manieren beschreven en wat daar allemaal bij komt kijken.
Personalia Hieronder vermeld je je naam, adres, privé telefoonnummer, email-
2.5.1
Curriculum Vitae en Linkedin-profiel
adres, geboortedatum en geboorteplaats. Eventueel kun je hier ook je
2.5.2
Sollicitatiebrief n.a.v. een vacature
burgerlijke staat, nationaliteit, geslacht en kinderen vermelden.
2.5.3
Sollicitatiebrief bij een open sollicitatie
2.5.4
Het gesprek
Opleidingen
2.5.5
De sollicitatieprocedure
Je vermeldt hier de opleidingen die je hebt gedaan en de periode
2.5.6
Psychologische tests en Assessment Center
waarin. Eventueel kun je specifiekere vakken / cursussen / onderdelen
2.5.7
Het arbeidsvoorwaardengesprek en de arbeidsovereenkomst
noemen als deze relevant zijn voor de functie.
2.5.8
Solliciteren en gezondheid
Over je universitaire opleiding zou je het volgende kunnen vermelden: afstudeerrichting, relevante vakken, keuzevakken, werkcolleges, stage
2.5.1 Curriculum Vitae
en afstudeeronderwerp. Ook hier geldt: kijk wat relevant is, maar zeg wel iets meer over je
Een sollicitatiebrief gaat altijd vergezeld van een curriculum vitae. Het
opleiding, daardoor geef je hem meer inhoud. Niet iedereen weet wat
CV geeft je hele levensloop, alles wat je gedaan hebt, op logische en
een bepaalde opleiding inhoudt.
duidelijke wijze weer. Het bevat jouw personalia, opleiding en cursussen, werkervaring, nevenactiviteiten en eventueel je hobby’s. Hieruit
Werkervaring
blijkt in een oogopslag wat je te bieden hebt. Met brief en CV heb je
Geef aan welke functie je bij welke werkgever hebt gehad in welke pe-
(maximaal) drie kantjes om een goed, duidelijk, overzichtelijk, prettig
riode. Geef beknopt aan wat je taken of activiteiten zijn geweest. Wees
en aansprekend beeld van jezelf te geven. Maak daar gebruik van!
concreet en spreek in termen van acties en resultaten. Je kunt je stage ook onder dit kopje vermelden (i.p.v. onder opleidingen).
Inhoud De meest gebruikelijke en overzichtelijke manier van je CV indelen is
Nevenactiviteiten
links een kolom met de jaartallen en rechts daarvan de informatie over
Hier kun je organisatorische of bestuurlijke activiteiten noemen in de
je activiteiten. (Zie het voorbeeld op de volgende bladzijden).
periode waarin je deze gedaan hebt.
Wat betreft de volgorde zijn er twee mogelijkheden:
Je kunt denken aan activiteiten als vrijwilliger, lid van verenigingen, commissies, politieke partijen, sportverenigingen, enzovoorts. Geef
1. Een chronologisch CV. Hierin geef je, beginnend met de minst
ook hier je taken weer.
recente, in chronologische volgorde je activiteiten tot nu toe weer. Talen 2. Een anti-chronologisch CV. Hier begin je met de meest recente
Als het van belang is voor de functie waar je naar
activiteit en werk je verder terug in de tijd.
solliciteert, vermeld je je beheersing van vreemde talen. Geef eventueel
Dit heeft als voordeel dat je begint met wat je als laatste gedaan hebt,
van de verschillende talen aan hoe je mondelinge en je schriftelijke
en dat is meestal het meest relevant en interessant.
beheersing van de taal is.
Welke van de twee je ook kiest, doe dit in ieder geval consequent in je hele CV op dezelfde manier.
55
Computerervaring Wanneer je meer met computers kunt dan alleen MS-Office en het is
Hou de formulering kort (in je brief kun je een aantal dingen toelich-
enigszins relevant voor de functie, dan moet je dat zeker vermelden.
ten) maar wel volledig en helder. Noem niet alleen de functie, maar daarbij ook de belangrijkste taken.
Hobby’s en vrijetijdsactiviteiten Het noemen van hobby’s kan het volgende nut hebben: het zegt iets
Als laatste
meer over wie jij als persoon bent (hetgeen steeds belangrijker is) en
Zorg ervoor dat je een standaard CV hebt, waarin je een volledige
het kan in een gesprek als ijsbreker fungeren.
opsomming geeft. Vervolgens pas je je CV bij elke brief opnieuw aan.
Als je hobby’s hebt die aansluiten bij de functie of het bedrijf waar je
Bekijk je CV door de ogen van de lezer: vermeld juist die dingen die
solliciteert kun je deze ook vermelden. Het bekende voorbeeld is het
jou geschikt voor de functie maken. Dat wat goed aansluit met de
vermelden van een teamsport als er een teamspeler wordt gevraagd.
functie-eisen, krijgt extra aandacht in je CV, zodat dat onderdeel direct
Vermeldt geen hobby die je al jaren niet meer beoefent, als er vragen
in het oog springt.
over gesteld worden val je door de mand. Wanneer je CV langer is dan een kantje, schrijf dan op de tweede bladReferenties
zijde: blad 2 CV ….…… (je naam).
Het noemen van referenties is niet noodzakelijk, tenzij er expliciet om gevraagd wordt. Als je referenties wilt vermelden kun je het best schrij-
Verstuur je CV altijd in pdf-formaat, zodat de tekst niet kan versprin-
ven dat deze ‘indien gewenst beschikbaar zijn’.
gen bij het openen op een andere computer.
Als je vervolgens om referenties wordt gevraagd, zorg dan dat deze
Voorbeeld CV’s op de volgende bladzijden.
hierover ingelicht zijn, en dat het mensen zijn die iets positiefs over je te vertellen hebben.
LinkedIn - profiel Uiterlijk
Hoe maak je nu een LinkedIn profiel aan en hoe kun je LinkedIn
Een CV moet overzichtelijk zijn. De lezer moet in één oogopslag een
gebruiken bij het zoeken naar een baan?
indruk van jouw kwaliteiten kunnen krijgen. Gebruik veel wit, spring
LinkedIn biedt zelf een handig overzicht speciaal voor studenten:
in en gebruik opsommingstekens. Gebruik evenwel ook niet al teveel
http://university.linkedin.com/linkedin-for-students.html
witte vlakken of teveel witregels want dan lijkt het of je je CV oprekt, alsof je niet genoeg te vertellen hebt en die indruk wil je niet wekken.
Je vindt hier bijvoorbeeld informatie over:
Een CV is maximaal 2 bladzijdes en getypt in hetzelfde lettertype als je
- LinkedIn Profile Checklist
brief. Wanneer er slechts enkele regels op de tweede bladzijde komen
- Building a Student Profile
ga dan variëren met lettertype, lettergrootte of lay-out, totdat het óf op
- Finding a Job or Internship
een kantje past óf anderhalf kantje wordt. Dit laatste natuurlijk alleen
- How to Network on LinkedIn
als het er dan niet opgerekt uitziet.
- Tailoring Your LinkedIn Profile to Your Goals - Communicating on LinkedIn
Taalgebruik
- Build your personal brand on LinkedIn
Het taalgebruik in je CV is actief. De taken of activiteiten die je noemt beschrijf je in de tegenwoordige tijd. Gebruik geen vakjargon, tenzij je
Op LinkedIn vind je ook een overzicht van vacatures voor studenten
weet dat de lezer dit begrijpt.
en onlangs afgestudeerden: de Student Jobs portal! https://www.linkedin.com/studentjobs
56
Ruimte voor aantekeningen
57
Curriculum Vitae Personalia Voornaam
Anne
Achternaam
Van Zuijlen
Adres Hooigracht 22 2312 GS Leiden Telefoon
06 12 34 56 78
E-mail
[email protected]
Geboren
Drachten, 15 maart 1985
Linkedin www.linkedin.com/in/annevanzuijlen Opleidingen 2009 – 2012
Master Education and child studies, Universiteit Leiden
Onderzoeksstage tweelingstudies TwinPAD en TwinSTAP
Afstudeeronderwerp: ‘Verschillen in reactie op huilende baby’s: Focus op
persoonlijkheid van ouders en niet-ouders’
Oa: attachment, data-analyse, meta-analyse, preventie & interventie en
microsocial family-processes. Bachelor Pedagogische Wetenschappen, Universiteit Leiden
2005 – 2009
Specialisatie: Gezinspedagogiek
Oriënterende stage: hulpverleningsinstelling ‘In de Bres’ te Drachten
Afstudeeronderwerp: ‘De overgang naar adoptie-ouderschap’
Oa: onderzoekspractica, oefenonderzoek, gesprekstechnieken, kinderopvang,
adoptie, cultuurvergelijkende pedagogiek
Keuzevakken: ‘Kind als spiegel van de beschaving’ (UU)
‘Theoretische pedagogiek’ (UU)
‘Opvoeding en levensbeschouwing’ (VU)
‘New reproductive techniques and the desire to have a child’ (UvA)
1999 – 2004
VWO, CSG Liudger, Drachten
Werkervaring
58
2009 – 2011
Student Assistent Universiteit Leiden, afdeling Algemene en Gezinspedagogiek
Tweelingonderzoek TwinPAD en TwinSTAP
Taken: Proefleider bij huisbezoeken en labbezoeken, trainen nieuwe studenten,
aanmeldingen- en afsprakenbeheer, voorkomende administratieve taken, dataverwerking
2009 – 2010
Data-entry medewerker NEA Transportonderzoek, Rijswijk
WROOV-project, taken: Invoeren data, controle en verbetering van ingevoerde data
2002 – 2005
Zaterdagbesteller en administratief medewerker TNT Post, Drachten Taken: Postbezorging, dagelijkse administratie
Nevenactiviteiten 2008 – 2009
Gespreksleider studentenvereniging ESV Ichthus Leiden
Taken: inhoudelijke voorbereiding, coördineren, begeleiden groepsproces,
kwaliteitsbewaking 2007 - 2008
Quaestor Bestuur studentenvereniging ESV Ichthus Leiden
Taken: vormen verenigingsbeleid, financiële administratie, organiseren
activiteiten, aansturen commissies, representatieve taken
2005 - 2009
Diverse commissies studentenvereniging ESV Ichthus Leiden
Onder andere: organiseren lustrumreis, voorzitter sponsorcommissie,
voorzitter publiciteitscommissie Vaardigheden Taalbeheersing
Nederlands en Engels: uitstekend, in woord en geschrift
Duits: goed, in woord en geschrift
Computervaardigheden
Microsoft Office-pakket (Word, Excel, Access, Outlook)
Statistisch programma (SPSS) Cursussen / trainingen 2011
Afnemen Gestructureerd Interview (Adult Attachment Interview)
2011
Coderen sensitiviteit ouders (Erickson)
2010
Afnemen hartslagmeting (VU-AMS)
Interesses en hobby’s Hardlopen, zeilen
Reizen (Verenigde Staten, Indonesië, Scandinavië)
Literatuur, musea, jazz-concerten
59
CURRICULUM VITAE Personalia Naam
Mohamed El Amrani
Adres Kopermolen 6 Woonplaats
2612 XJ Delft
Telefoon 0612341259 E-mail
[email protected] Geboren
Delft, 7 oktober 1988
Nationaliteit Nederlandse Linkedinprofiel
www.linkedin.com/in/mohamedelamrani
Opleidingen 2011-2012 Master of Laws, Fiscaal recht, Universiteit Leiden
Hoofdvakken: Successierecht, Fiscale bedrijfseconomie, Internationaal en Europees belastingrecht,
Financiële markten en toezicht
Afstudeerscriptie: Fiscale aspecten van fusies in het perspectief van de ‘agency theory’
2008-2010
Bachelor Rechten, Universiteit Leiden
Keuzevakken: Financieel recht, Economie, Inkomstenbelasting, Fusies en overnames
2006-2007 Propedeuse Commerciële Economie, Haagse Hogeschool
Hoofdvakken: Financieel Management, Marketing Communicatietechnieken en taalvaardigheden
2000-2006 VWO, Stanislas College, Delft
Profiel: Economie & Maatschappij
Werkervaring 2011
Stagiair, Loyens en Loeff. Belastingadviseurs, Amsterdam (3 maanden)
Coördineren en implementeren van overnamestructuren.
Schrijven van memo’s op het gebied van fiscale aspecten van fusies en overnames.
Adviseren van (internationale) cliënten, op het gebied van kapitaals-, vennootschaps- en dividendbelasting
2010
Stagiair, KPMG Meijenburg & Co, Amstelveen (3 maanden)
In specialistische teams adviezen formuleren op alle terreinen van belastingrecht voor non-profit
ondernemingen
60
Nevenactiviteiten 2011 – heden
Penningmeester Stichting Belastingwinkel, Rotterdam
Taken: beheren van de rekening, maken van de begroting, uitvoeren van transacties
2010 - heden
Studievoorlichter voor de Universiteit Leiden
Taken: aspirant studenten voorlichten over studiemogelijkheden aan de universiteit Leiden tijdens
open dagen, meeloopdagen, het Studiefestival en de Oriëntatiedag
2009 – 2011
Medewerker Stichting Belastingwinkel, Rotterdam
Taken: verstrekken van belastingadvies aan particulieren
Lidmaatschappen 2008 - heden
Lid van de Juridische studievereniging Grotius, Leiden
2008 - heden
Lid van de fiscale studievereniging Pecunia Non Olet, Leiden
Computervaardigheden MS Office, SPSS en Davilex business
Hobby’s en interesses Films, sporten (voetbal en roeien), lezen, reizen
61
Curriculum
Vitae Lise de Groot
Personalia Achternaam
De Groot
Voornaam Lise Adres
Haaswijklaan 24
2341 GG Oegstgeest Telefoonnummer
+31612345678
Emailadres
[email protected] Geboren
’s Hertogenbosch, 20-05-1988
Linkedinprofiel
www.linkedin.com/in/lisedegroot
Opleiding 2009 - heden
Archeologie, Universiteit Leiden
Hoofdvak: Science-based archaeology, met als bijvak Europese prehistorie.
Relevante vakken: vroege en late prehistorie, site formatie and tafonomie, methoden en
technieken, kwartairgeologie, human origins, ecologie, specialisatiecursus
hout en specialisatiecursus zaden.
Deelgenomen aan de Honours Class 20011: “The merging of Science, Arts and Archaeology”
2009
Spaans, Talencentrum, Universiteit Leiden
Certificaat voor Spanish 1 and 2 (level A1+ van het Common European Framework).
2006 - 2009
Rechtsgeleerdheid, Universiteit van Tilburg
Propedeuse behaald in 2007
Hoofdvak: Internationaal recht
Summer school: Good Governance aan Potchefstroom University, South Africa (Januari 2006)
2000 - 2006
VWO, Zwijsen College, Veghel
Profiel: Natuur & gezondheid met management & organisatie.
Stagiaire tijdens de Romeinse en middeleeuwse opgraving in Naaldwijk-Hoogeland, 4 weken.
Werkervaring 20011
Taken: algemene veldwerkzaamheden en het verwerken en beschrijven van het
archeologische hout.
62
20011
Deelnemer aan de paleolithische opgraving in Atapuerca, Spanje, (5 weken)
20011
Deelnemer aan de paleolithische opgraving in Schöningen, Duitsland, (2 weken)
2010
Assistent tijdens dendrologisch onderzoek van het archeologische hout afkomstig van
Naaldwijk-Hoogeland
Taken: wassen en beschrijven van het hout.
2010
Deelnemer aan de mesolithische opgraving in Hoornaar (1 week)
2010
Stagiaire op de Romeinse en middeleeuwse opgraving in Naaldwijk-Hoogeland (5 weken)
2010
Stagiaire tijden de Romeinse en middeleeuwse opgraving in Delft, MDHP 08 (1 week)
2009
Fieldschool in Delft, VOPO 06 en MDHP 07 (3 weken)
2004-2010
Diverse bijbanen, waaronder: 5 jaar ervaring bij een plantenkweker (o.a. verantwoordelijk
voor het inwerken van nieuwe medewerkers), 1 jaar in een drogisterij als allround
medewerker. Extracurriculaire activiteiten 20010 - heden
Lid van de opleidingscommissie van de Faculteit der Archeologie, Universiteit Leiden
Functie: vertegenwoordiger van de bachelorstudenten.
2009 - heden
Lid van studievereniging LAS Terra, Leiden
Lid van studentenvereniging VSL Catena, Leiden
Commissies: kampcommissie 2007 en 2008.
2008- 2009
Muziekcommissie van Harmonie Sint-Antonius, Tilburg
Computerkennis
Microsoft Office, Archis.
Talen
Engels, Spaans, Duits, Frans.
Interesses
Trombone spelen in een brassband, wandelen, fietsen, lezen, koken.
Alternatieve reizen (backpacken en fietsvakanties).
Overig
In bezit van rijbewijs B
63
2.5.2 Sollicitatiebrief n.a.v. een vacature
Oftewel omschrijf welke kwaliteiten en vaardigheden je in huis hebt en waaruit dit blijkt. Zet de punten uit je vacature-analyse om in goed
Met een gerichte sollicitatiebrief reageer je op een advertentie waarin
lopende zinnen. Probeer de punten kort toe te lichten en te onderbou-
een werkgever een vacature vermeldt. Voorafgaand aan het schrijven
wen: ‘In mijn baan als baliemedewerker heb ik te maken gehad met
van je brief maak je een vacature-analyse (zie paragraaf 2.3.1).
veel verschillende soorten klanten, die zeer uiteenlopende wensen
Aan de hand hiervan kun je je brief op de vacature afstemmen.
hadden. Daar heb ik geleerd snel en zelfstandig te werken. Tevens weet
Win zoveel mogelijk informatie in over het bedrijf en de functie. Het
ik door deze werkzaamheden dat ik over uitstekende communicatieve
schrijven van de brief wordt nog gemakkelijker als je daarbij ook van
vaardigheden beschik.’
tevoren hebt gebeld met het bedrijf. Verder heb je natuurlijk alle informatie over jezelf nodig.
Jaartallen en precieze omschrijving van je activiteiten staan omschreven in je CV en hoeven dus niet in je brief vermeld te worden. Ook
De inhoud
hoef je niet te verwijzen naar je CV in je brief.
Het doel van een sollicitatiebrief is uitgenodigd worden voor een
Daarnaast geef je aan wat je zo aantrekt in de functie en het bedrijf
gesprek. Er zijn twee belangrijke vragen die voor de lezer beantwoord
waar je solliciteert. Leg het verband met de opleiding, ervaring of
moeten zijn na het lezen van de brief. De eerste is de vraag waarom
eigenschappen die je hebt. Voorbeelden van motivatie voor de functie
jij nou juist de sollicitant bent die geschikt is voor de functie. Dit kun
kunnen liggen in:
je doen door je opleiding, ervaring en persoonlijke eigenschappen te
• werkzaamheden (je kent die werkzaamheden, je hebt daar iets in
beschrijven die aansluiten bij de functie. De tweede vraag is waarom jij
bereikt, je bent daar goed in, je kunt daar iets van je persoonlijke
nou juist op deze vacature solliciteert. Dit kun je doen door te beschrij-
interesse in kwijt, enz.).
ven waarom je gemotiveerd bent voor deze functie bij dit bedrijf.
• opleiding (je hebt over die specifieke werkzaamheden bijvakken gevolgd, je scriptie ging over dat onderwerp, je hebt bijscholing voor
Een sollicitatiebrief is als volgt ingedeeld:
die werkzaamheden gevolgd, je hebt stage gelopen, door je opleiding ben je in staat om snel een goed een rapport op te stellen, enz.).
Inleiding
• persoonlijke eigenschappen (je herkent jezelf in de gevraagde
Vermeld in de kop waar je de advertentie hebt gevonden en op welke
persoonlijke eigenschappen omdat je bijvoorbeeld altijd met veel
functie je solliciteert. Als je van te voren hebt gebeld om informatie
enthousiasme het jeugd voetbalelftal leidt, de persoonlijke eigen-
over de vacature in te winnen, noem dan dat je een prettig gesprek
schappen, die je bezit kun je goed gebruiken bij de invulling van de
met de betreffende persoon hebt gehad (deze kan verschillen van de
functie, dit is gebleken bij bijvoorbeeld het afmaken van een
geadresseerde).
ingewikkeld, moeizaam project, dat dankzij geduld en doorzettingsvermogen toch goed is afgerond, enz.).
Kern
• het bedrijf (je weet er inmiddels heel wat over).
Hierin maak je duidelijk wie je bent, wat je te bieden hebt en waarom ze jou moeten hebben.
Afsluiting Hierin maak je duidelijk dat je graag wilt worden uitgenodigd voor een
Beschrijf waarom je geschikt bent aan de hand van:
gesprek.
• opleiding, cursussen, speciale vakken, onderzoek, publicaties, enz. • werkervaring, stages, zomerbaantjes,
Uiterlijk
• ervaring opgedaan in nevenactiviteiten (b.v. vrijwilligerswerk,
Een sollicitatiebrief bestaat uit één A4-tje, nooit meer. Houd je brief
commissies, etc.)
kort, jaartallen en omschrijvingen van activiteiten staan in het CV
• persoonlijke eigenschappen.
vermeld. Zet het uitlijnen uit, een brief moet rafelen. Maak een nieuwe
alinea door een witte regel in te voegen.
64
Gebruik een standaard, passend lettertype in sollicitatiebrieven.
Sollicitatiebrief opsturen
‘Courier’ is bijvoorbeeld ‘uit’ en te ‘populaire’ lettertypes kun je beter
Steeds vaker solliciteren mensen via e-mail of een online sollicitatiefor-
ook niet gebruiken.
mulier. Het is gemakkelijk en snel en je hoeft niet naar de brievenbus. Maar omdat het zo makkelijk en snel is, worden er ook veel slordige
Stuur altijd je Curriculum Vitae mee (zie 2.5.1).
fouten mee gemaakt.
Zet onder de brief: Bijlage: Curriculum Vitae. Email: Taalgebruik
Je kunt de tekst van je brief als mailtekst gebruiken, maar het nadeel is
Formuleer korte en bondige zinnen en durf punten te zetten. For-
dat je nauwelijks invloed hebt op de lay-out van de mail. Een uitge-
muleer je zinnen helder en duidelijk en illustreer met voorbeelden.
printe mail oogt toch anders dan een brief.
Voorkom negatieve formuleringen, ga uit van wat je wel kunt en durf
Beter is het om je sollicitatiebrief en je CV als bijlage te versturen met
daar positief over te zijn.
een korte inleiding in je mail, bijvoorbeeld:
Als je aan een eis uit de advertentie niet voldoet, zoek dan naar com-
“Geachte mevrouw/heer ....... ,
pensatie.
Hierbij solliciteer ik naar de functie van .....
Heb je bijvoorbeeld niet de in de advertentie genoemde opleiding,
In de bijlage vindt u mijn motivatiebrief en Curriculum Vitae.
maar wel veel ervaring met het werkveld in je stage opgedaan, dan
Met vriendelijke groet,
noem je deze ervaring in je brief.
Naam Adres”
• Gebruik krachtige formuleringen. • Schrijf in de ik-vorm. • Gebruik geen passieve constructies (geen ‘men’ en ‘worden’) • Gebruik geen afkortingen. • Controleer de brief na afloop op stijl- en spellingsfouten. Vraag daarna ook nog iemand anders de brief op stijl- en spellingsfouten te controleren, zodat je zeker weet dat er geen fouten instaan. Je kunt er wel vijf keer overheen lezen, sommige dingen zie je gewoon over het hoofd. Laat de brief ook lezen op inhoud: begrijpt de ander wat je schrijft? Sommige formuleringen die voor jou heel helder zijn kunnen bij anderen vragen oproepen. En vindt de ander de brief compleet en aansprekend? Vraag om eerlijke feedback, aan vleierij heb je niets. Op de volgende pagina staat de indeling van een brief aangegeven. De kernblokken hoeven niet per definitie in deze volgorde. Ook kunnen elementen van het ene kernblok ondergebracht worden in het andere blok. Het gaat er om dat in ieder geval alle elementen in de brief zitten.
65
Indeling brief
Naam bedrijf of organisatie Afdeling t.a.v. contactpersoon straat + nummer postcode + plaatsnaam Plaats, datum Betreft: sollicitatie…….
Geachte heer/ mevrouw achternaam contactpersoon Functie waarnaar je solliciteert. Waar je de vacature vandaan hebt (website / krant en datum). Eventueel telefonisch contact met de naam van de contactpersoon. Motivatie voor de •
Functie
•
Bedrijf
Het presenteren van jezelf aan de hand van: •
Opleiding
•
Ervaring
•
Relevante eigenschappen
Afsluiting Hoogachtend, (met vriendelijke groet) (handtekening) Naam + Achternaam Straat + huisnummer Postcode + Woonplaats
Bijlage: Curriculum Vitae
66
Centraal Bureau voor de Statistiek Centrum voor Personeelsvoorziening, Kamer J507 T.a.v. de heer P. van Laanen Postbus 4481 6401 CZ Heerlen Leiden, 23 maart 2013 Betreft: Vacature statistisch onderzoeker, vacaturenummer SRS/SAH/11/09/01/03H Geachte heer van Laanen, Tijdens het bekijken van uw website werkenbijhetcbs.nl werd mijn interesse gewekt door de vacature voor de functie van statistisch onderzoeker bij het speerpunt Sociale Samenhang. Zowel de onderwerpen van het onderzoek als het werken bij het CBS spreken mij aan. Tijdens mijn studie Gezinspedagogiek aan de Universiteit Leiden is veel aandacht besteed aan interacties binnen gezinnen en aan de problemen in de ontwikkeling die hiermee samenhangen. Eén van de belangrijkste factoren in de preventie van problemen is het sociale netwerk. Het intrigeert me enorm om het functioneren van het sociale netwerk en de samenleving in het algemeen te herleiden tot betrouwbare cijfers. De feitenkennis die dit oplevert stelt beleidsmakers in staat hun beleid gericht in te zetten in de opvoedpraktijk. Daar wil ik graag mijn bijdrage aan leveren. Binnen mijn studie Gezinspedagogiek ben ik vakkundig geschoold in het uitvoeren van statistische technieken als factor-analyse, meervoudige regressie-analyse en meta-analyse. De onderzoekspraktijk heb ik leren kennen tijdens mijn student-assistentschap bij de tweelingstudie TwinPAD. Ik begeleidde labbezoeken, deed administratieve taken en bereidde de verwerking van data voor. Ik denk dat het CBS een onderzoeksinstituut is dat een grote invloed heeft op de vorming van beleid op nationaal en internationaal niveau. Onafhankelijk en relevant, kwalitatief hoogwaardig en actueel, eigenschappen die ik graag terugzie in mijn toekomstige functie. Het inzetten van de onderzoekskwaliteiten waar ik in geschoold ben, op een manier dat de implicaties voor de praktijk snel toegepast kunnen worden, zie ik als een enorme uitdaging. De vaardigheden en kennis die ik heb opgedaan wil ik bij het CBS graag verder ontwikkelen. Graag licht ik deze sollicitatie in een persoonlijk gesprek nader toe. Met vriendelijke groeten, -handtekeningAnne van Zuijlen Hooigracht 22 2312 GS Leiden Bijlage: Curriculum Vitae
67
Drs. J.P. Albers Anna Palownastraat 22 1900 SZ Castricum Dr. C.P. Cramer Afd. Gynaecologie Ikazia Ziekenhuis Postbus 5009 3008 AA Rotterdam Castricum, 15 januari 2013 Betreft: sollicitatie ANIOS gynaecologie Geachte Dr. Cramer, Met veel belangstelling vernam ik deze week dat er binnenkort een vacature vacant is op uw afdeling Gynaecologie & Obstetrie. Aangezien het mijn ambitie is om Gynaecoloog te worden stuur ik u hierbij mijn sollicitatiebrief voor de functie van Arts-assistent (Niet In Opleiding). Op dit moment ben ik werkzaam als semi-arts in het Bronovo ziekenhuis te Den Haag, als laatste onderdeel van mijn opleiding Geneeskunde. Na het afronden van deze stage in januari 2013 wil ik graag aan de slag als arts-assistent Gynaecologie. Het Ikazia ziekenhuis heeft de reputatie hoogstaande kwaliteitsnormen te hanteren wat betreft patiëntenzorg en zeer actief te zijn in het opleiden van (nieuwe) arts-assistenten. Ik zou me dan ook bij voorkeur in het Ikazia ziekenhuis willen ontplooien tot een kundige, enthousiaste dokter die houdt van haar vak. Tijdens mijn studie en stages raakte ik steeds meer geïntrigeerd door de verschillende facetten van de Gynaecologie, een vakgebied waarin intense vreugde en verdriet hand in hand gaan. Handigheid en kunde zijn onontbeerlijk op de verlos- en operatiekamers en ook is goede communicatie van het uiterste belang. Gynaecologie is bij uitstek het vakgebied waarin ik verder wil en waarbij mijn kennis en vaardigheden heel goed aansluiten. Mijn interesse blijkt onder andere uit een door mij verricht klinisch onderzoek naar de methode van uterusextirpaties waarvan de resultaten verschenen in het Nederlands Tijdschrift voor Obstetrie en Gynaecologie. Ook heb ik in Thailand met veel enthousiasme meegewerkt aan het Female Cancer Programme van het LUMC en stage gelopen in verschillende ziekenhuizen in Thailand. Deze stage stelde mij in staat om te relativeren, bijzondere ervaringen op te doen en het westers medisch systeem zeer te waarderen. Mocht u in mij een geschikte kandidaat voor de functie van arts-assistent zien, dan licht ik deze sollicitatie graag nader toe in een persoonlijk gesprek. Hoogachtend, - handtekening Jolanda Albers Bijlagen: Curriculum Vitae
68
Referentiebrief Prof. Nijhuis
P.M. Jankie Witte Roosstraat 43 3703 AC Zeist
Nysingh advocaten-notarissen N.V. t.a.v. mevrouw mr. P. de Jong Postbus 10100 7301 GC Apeldoorn
Zeist, 27 januari 2013
Betreft: Sollicitatie advocaat-stagiaire
Geachte mevrouw de Jong,
Op de website van Nysingh advocaten-notarissen las ik dat u op zoek bent naar een advocaat-stagiaire Ondernemingsrecht. Aangezien mijn interesse en affiniteit in de advocatuur liggen en dan met name in de ondernemingsrechtspraktijk, solliciteer ik hierbij graag naar de functie van advocaat-stagiaire bij uw kantoor.
Tijdens mijn Masteropleiding Ondernemingsrecht aan de Universiteit Leiden, heb ik met veel plezier de specialisatie Financieel recht gevolgd. Tevens heb ik bij CMS Derks Star Busmann stage gelopen en ben ik verdienstelijk tweede geworden in de CMS/ FD Legal game 2012.
Gedurende mijn studie heb ik gewerkt als event manager bij een middelgroot evenementenbureau. In deze functie had ik tijdens grote evenementen de verantwoordelijkheid over een team van 30 tot 70 man personeel. Een groot evenement telde zo’n achtduizend bezoekers. Mijn verantwoordelijkheid in deze functie bestond uit voorbereiden, plannen, het signaleren van risico’s, het aansturen van mensen en het communiceren met de betrokken partijen waaronder de overheid en de politie.
Mijn kwalificaties sluiten mijns inziens goed aan bij het door u gestelde profiel. Daarbij heb ik zeer veel positieve geluiden gehoord over Nysingh als organisatie en werkgever. Werken voor Nysingh advocaten-notarissen lijkt mij dynamisch en uitdagend, mede door de voortdurende ontwikkelingen die spelen binnen de (internationale) ondernemingsrechtpraktijk. Graag zou ik de gelegenheid krijgen om mijn sollicitatie nader toe te lichten in een persoonlijk gesprek.
Met vriendelijke groet,
- handtekening -
Paul Jankie
Bijlage: Curriculum Vitae
69
2.5.3 Sollicitatiebrief bij een open sollicitatie Een open sollicitatie heeft een ander karakter dan een gerichte sollicitatie. Je hebt geen informatie uit een advertentie dus deze zul je op een andere manier moeten zien te achterhalen. Hiertoe kun je het betreffende bedrijf opbellen of informatie van je netwerkcontact gebruiken. Je kunt vragen om brochures, een jaarverslag, etc. Als het gaat om een netwerkcontact, vermeld dit dan ook in je brief. Omdat je een open sollicitatie stuurt weet je niet of er ook een vacature is, of in de komende tijd vrijkomt. Je kunt hier ook naar informeren als je telefonisch contact opneemt met de organisatie. Soms krijg je te horen dat er geen belangstelling bestaat. Zo kun je voorkomen dat je veel tijd en energie in een brief steekt waarop je niet zult worden uitgenodigd. Als de brief is verstuurd neem je zelf enkele weken later weer contact op met het bedrijf op. Als ze aangeven momenteel geen vacature te hebben, vraag dan na of ze in de nabije toekomst een vacature verwachten. Een voorbeeld van een open sollicitatie brief vind je op de volgende pagina.
70
Stichting VSB Fonds t.a.v. Ing. A. van den Beek Maliebaan 142 3511 GG UTRECHT Leiden, 16 februari 2013 Betreft: open sollicitatie naar de functie van junior projectleider Geachte heer van den Beek, Zaterdag 12 februari jl. bezocht ik tijdens het symposium ‘Een gat in de markt’ de door u geleide workshop van het VSB Fonds. De inleiding die u samen met de twee junior projectleiders verzorgde schetste een levendig beeld van uw fonds en het werk van de projectleiders. In het prettige gesprek dat ik na afloop van de workshop met u had, heb ik mijn interesse voor een functie bij het VSB Fonds kenbaar gemaakt. Zoals afgesproken stuur ik u hierbij mijn open sollicitatie. Momenteel ben ik werkzaam bij het Centre for Language and Communication van de Universiteit Utrecht. Het werk bevalt me goed. Mijn aanstelling is echter van tijdelijke aard. Ik ben daarom zeer geïnteresseerd in de mogelijkheden die er wellicht voor mij bij het VSB Fonds zijn. Graag wil ik als junior projectleider bij het VSB Fonds werkzaam zijn. Ik kende het fonds reeds van de studenteninitiatieven die zij mede financiert. Door het lezen van het jaaroverzicht 2012 heb ik een goed beeld gekregen van de diversiteit van de activiteiten die worden ondersteund. Hierdoor is mijn enthousiasme nog meer versterkt. Ik heb Nederlands gestudeerd met als specialisatie Communicatiekunde. Tijdens mijn studie heb ik bij diverse instellingen en bedrijven gewerkt. De kennis die ik in mijn studie op het gebied van communicatie heb opgedaan, heb ik altijd goed toe kunnen passen in mijn werk. Ik meen dat deze kennis van groot belang zal zijn in de functie van junior projectleider. Daarin krijg ik immers te maken met een grote diversiteit aan subsidie-aanvragers waarmee doelmatig en klantvriendelijk gecommuniceerd moet worden. Tijdens mijn werkzaamheden heb ik tevens laten zien me snel aan te kunnen passen aan verschillende situaties. Ten slotte zal de ervaring die ik heb met projectmatig werken een goede basis vormen voor een functie bij uw fonds. Ik hoop dat u na het lezen van deze brief een duidelijk beeld van mijn interesse en motivatie voor een functie bij het VSB Fonds hebt gekregen. Ik wacht een reactie uwerzijds met belangstelling af. Hoogachtend, - handtekening Merijn de Vries Trosstraat 1 1111 TT Leiden Bijlage: Curriculum Vitae
71
Afwijzing Als je op een (gerichte of open) sollicitatiebrief een afwijzing ontvangt,
Om goed het sollicitatiegesprek in te gaan, moet je je voorbereiden op
heb je er altijd wat aan als je probeert te achterhalen waarom je wordt
de volgende punten:
afgewezen. Zo voorkom je dat negatieve gedachtes de kop op steken “ze willen me toch niet”, maar kom je er achter wat je eventueel kunt
Wat heb je de werkgever te bieden? (zie ook Stap 1. Persoonlijk Profiel)
verbeteren. Als er niet iets is dat jij beter had kunnen doen, kun je je
• Ken je brief en CV goed (waarom heb je voor bepaalde dingen
schouders ophalen en vol goede moed verder gaan. Realiseer je dat bij het zoeken naar werk je vrijwel altijd een aantal keren zult worden afgewezen, voordat het raak is.
gekozen, wat heb je precies gedaan en wat heb je ervan geleerd) • Ken je eigen kennis, vaardigheden eigenschappen en zorg dat je ze kunt onderbouwen met voorbeelden • Ken je motivatie voor de functie en het bedrijf.
2.5.4 Het sollicitatiegesprek Wat is de vraag van de werkgever? (zie ook Stap 3. ArbeidsmarktJe brief heeft zijn doel bereikt: je bent uitgenodigd voor een sollici-
benadering)
tatiegesprek. Een sollicitatiegesprek loopt meestal volgens een vast
• Ken je vacature analyse, de concrete functie-eisen en taken.
stramien. Vaak vinden er meerdere gesprekken plaats.
• Ken de informatie die je over het bedrijf hebt verzameld. Als er nog onduidelijkheden zijn moet je nog wat meer informatie verzamelen,
In het eerste gesprek komen aan de orde:
of dit gebruiken voor de vragen die je zelf wilt stellen in het gesprek.
• Kennismaking • Vragen over je CV en je persoonlijke achtergrond.
Welke vragen kun je verwachten en welke antwoorden ga je geven?
• Vragen over je geschiktheid voor de functie.
• Bedenk welke vragen over je brief en CV er waarschijnlijk worden
• Vragen over je motivatie voor de functie en het bedrijf. • Vragen met betrekking tot je persoonlijkheid (pas je binnen het bedrijf) • Vragen die je zelf wil stellen.
gesteld. • Neem de lijst met standaard vragen door (zie verder). • Maak enkele SPAR analyses (zie verder onder het kopje ‘De vragen’). • Oefen met het formuleren van antwoorden.
• Afsluiting van het gesprek, verloop van de procedure. Mogelijk vind er een tweede gesprek plaats, waarin dieper wordt inge-
Welke vragen ga je zelf stellen?
gaan op bovenstaande punten. Meerdere gesprekken kunnen soms ook
• Zet voor jezelf de vragen die je nog over de inhoud van de baan,
tot doel hebben dat meerdere mensen van het bedrijf je kunnen beoor-
de functie-eisen, het team, de afdeling, het bedrijf, het verloop van de
delen. Het laatste gesprek is meestal een arbeidsvoorwaardengesprek,
verdere procedure, hebt op een rijtje.
waarin arbeidsvoorwaarden zoals salaris besproken worden. Mogelijk krijg je direct een contract mee. Neem het contract dan mee naar huis,
Wat staat er in de uitnodigingsbrief?
zodat je het op je gemak nog eens door kunt lezen.
• Weet wie je gesprekspartners zijn. • Weet waar en hoe laat je moet zijn en hoe je daar moet komen.
Voorbereiding Het is zaak je goed voor te bereiden op het gesprek. Dit zorgt ervoor
Wat neem je mee naar het gesprek?
dat je minder zenuwachtig bent en weet waar je het over hebt. Bedenk
• Zorg dat je je eigen brief, CV en eventuele referenties bij je hebt.
dat je niet zou worden uitgenodigd als het bedrijf of instelling niet wat
• Zorg dat je de namen van je gesprekspartners, het adres en het
in je zou zien. Bedenk ook dat het een gelijkwaardig gesprek is: jij kunt ook naar aanleiding van het gesprek beslissen dat dit niet de functie of het bedrijf is waar je wilt werken.
72
telefoonnummer bij je hebt.
Presentatie • Zorg voor een verzorgd uiterlijk.
Blijf niet te lang stil staan bij de situatie en het probleem. Het gaat er
• Pas je kleding aan aan de norm van het bedrijf, maar ga wel altijd
natuurlijk vooral om welke actie je hebt ondernomen en wat daarvan
netjes, daarmee laat je zien dat je het gesprek serieus neemt. Tip: Zorg ervoor dat je je prettig voelt voor je naar het gesprek toe
het resultaat was. De actie moet iets zijn dat je zelf gedaan hebt. En het resultaat moet natuurlijk positief zijn.
gaat door van tevoren iets leuks te doen, bijvoorbeeld hardlopen of je favoriete muziek te draaien enz. Zeker als het gesprek later op de dag
Loop dus voor het sollicitatiegesprek de functie eisen door en zoek si-
is. Anders ga je jezelf zenuwachtig maken.
tuaties uit je verleden waaruit blijkt dat je over de gewenste eigenschap-
pen bezit. Beschrijf ze aan de hand van de SPAR-methode. Vul aan de
De vragen
hand van je vacature analyse het hierna volgende schema in.
Steeds meer werkgevers maken tijdens sollicitatiegesprekken gebruik van gedragsgerichte vragen. Het achterliggende idee bij deze vragen is
Functie_________________________________
dat gedrag uit het verleden voorspelt hoe je je in de toekomst zal gedragen. Van de functie wordt vastgesteld welk gedrag in welke situ-
1. Functie eis_____________________________
atie wenselijk is. Aan de kandidaat worden vervolgens vragen gesteld over zijn of haar gedrag onder soortgelijke omstandigheden in een
• Wat was de situatie?
eerdere functie. Hieruit vormt de interviewer zich een indruk of de
________________________________________
kandidaat op de gewenste manier handelt.
________________________________________ ________________________________________
Een voorbeeld: Voor een functie is evenwichtigheid een functie-eis. Evenwichtigheid
• Wat was het probleem?
kan worden gekenmerkt als: in moeilijke situaties rustig en beheerst
________________________________________
blijven optreden. Zelfverzekerdheid, zich niet laten ontmoedigen door
________________________________________
weerstand, kritiek of tegenslag. Zich niet door emoties laten leiden bij
________________________________________
reacties of oordeelsvorming. Vragen die de interviewer zou kunnen stellen zijn:
• Welke actie heb je ondernomen, wat heb je gedaan?
• Geeft u eens een voorbeeld van een situatie waarin u flink onder druk
________________________________________
werd gezet. • Heeft u wel eens te maken gehad met iemand (een klant of collega)
________________________________________ ________________________________________
die kwaad op u werd? Hoe ging u daar mee om? • Beschrijf een situatie waarin het van groot belang was dat u zeer weloverwogen handelde.
• Wat was het resultaat, wat gebeurde er? ________________________________________ ________________________________________
Er wordt dus niet gevraagd hoe je zou omgaan met een situatie in de
________________________________________
toekomst, maar hoe je je in een vergelijkbare situatie in het verleden hebt gedragen. Deze situatie wordt geanalyseerd aan de hand van de
2. Functie eis _____________________________
SPAR methode: • Wat was de Situatie?
• Wat was de situatie?
• Wat was het Probleem?
________________________________________
• Welke Actie heb je ondernomen, wat heb je gedaan?
________________________________________
• Wat was het Resultaat, wat gebeurde er?
________________________________________
73
• Wat was het probleem?
4. Functie eis _____________________________
________________________________________ ________________________________________
• Wat was de situatie?
________________________________________
________________________________________ ________________________________________
• Welke actie heb je ondernomen, wat heb je gedaan?
________________________________________
________________________________________ ________________________________________
• Wat was het probleem?
________________________________________
________________________________________ ________________________________________
• Wat was het resultaat, wat gebeurde er?
________________________________________
________________________________________ ________________________________________
• Welke actie heb je ondernomen, wat heb je gedaan?
________________________________________
________________________________________ ________________________________________ ________________________________________
3. Functie eis _____________________________ • Wat was het resultaat, wat gebeurde er? • Wat was de situatie?
________________________________________
________________________________________
________________________________________
________________________________________
________________________________________
________________________________________ • Wat was het probleem? ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ • Welke actie heb je ondernomen, wat heb je gedaan? ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ • Wat was het resultaat, wat gebeurde er? ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________
74
Het geven van antwoorden tijdens het gesprek
Welk salaris had u gedacht te moeten verdienen?
Je antwoord moet helder en krachtig geformuleerd zijn. Neem,voor je
Wat is uw doel op lange termijn?
meteen gaat praten, een seconde de tijd (haal adem) om na te denken
Waar bent u over 5 jaar?
over wat je wilt gaan zeggen. Een seconde is genoeg want je bent im-
Hoe succesvol was u naar eigen inzicht tot nu toe?
mers heel goed voorbereid. Deze seconde voorkomt dat je maar ergens
Wie krijgen we in huis als we u aannemen?
begint om uiteindelijk wel weer goed uit te komen. Je kunt dan meteen
Hoe gaat u om met conflictsituaties? Kunt u een voorbeeld noemen?
‘to the point’ komen.
Wat maakt u een prettige collega?
Antwoord niet té uitgebreid (geen uitwijdingen die voor je boodschap
Met welke mensen kunt u absoluut niet overweg?
niet direct noodzakelijk zijn) maar ook niet te kort (je boodschap moet
Noem eens een goed en een slecht punt van uzelf?
goed overkomen).
Waar bent u van uzelf trots op?
Spreek in de ik-vorm en formuleer altijd positief. Vertel niet wat je niet
Kunt u improviseren? Kunt u daar een voorbeeld van geven?
kunt of wat er ooit mis is gegaan. Mocht je over dergelijke onderwer-
Kunt u leiding ontvangen?
pen toch iets moeten zeggen formuleer dan ook daarvan alleen het
Kunt u samenwerken? Kunt u daar een voorbeeld van geven?
positieve: wat heb je ervan geleerd.
Kunt u zelfstandig werken? Hoe stressbestendig bent u? Kunt u daar een voorbeeld van geven?
Voorbeeld vragen
Waar hecht u waarde aan in uw werk?
Hieronder volgt een lijst met vragen die tijdens een sollicitatiegesprek
Wat doet u in uw vrije tijd?
kunnen worden gesteld. Probeer ze eens, op papier of in gesprek met
Welke kennis, vaardigheden en eigenschappen zijn voor deze baan
een vriend of vriendin, te beantwoorden. Dat dwingt je goed over de
volgens u van belang?
vragen na te denken en maakt het makkelijker tijdens het gesprek zelf
Heeft u die vaardigheden in huis?
antwoorden te formuleren.
Hoe denkt u iets te kunnen verbeteren in ons bedrijf? Waarom zou u voor ons willen werken?
Vertelt u eens iets over uzelf?
Bent u bereid over te werken?
Wat weet u van onze onderneming?
Waar ziet u deze baan in uw loopbaan?
Waarom wilt u voor ons komen werken?
Met welke verwachtingen zou u aan deze baan beginnen?
Wat kunt u ons bieden dat anderen niet hebben?
Waarom heeft u gekozen voor juist die opleiding?
Wat vindt u het aantrekkelijkst van deze baan?
Welke vakken spraken u het meeste / minste aan en waarom?
Wat vindt u minder aantrekkelijk?
Wat is volgens u een commerciële instelling?
Waarom zouden we u benoemen?
Hoe omschrijft u klantgerichtheid?
Wat vindt u het belangrijkst in uw baan?
Hoe staat u tegenover vergaderen?
Wat weet u van de vacante functie?
Kunt u een situatie beschrijven waarin u kritiek ontving?
Op welke termijn denkt u ingewerkt te kunnen zijn?
Hoe signaleert u problemen?
Hoe lang wilt u bij ons werken?
Hoe lost u problemen in het algemeen op?
U bent eigenlijk te zwaar voor deze functie. Wat vindt u daar zelf van?
Kunt u een probleemsituatie die u heeft meegemaakt beschrijven en
Welke stijl van leiderschap heeft u?
hoe heeft u die opgelost?
Wat vindt u zelf de belangrijkste eigenschappen van
Hoe denkt u problemen te kunnen voorkomen?
nieuw aan te stellen medewerkers?
Hoe legt en onderhoudt u contacten?
Welke trends denkt u dat het belangrijkst zijn voor een onderneming
Hoe staat u tegenover werken op lager niveau?
als de onze?
Hoe doet u als klanten wensen hebben die moeilijk te verwezenlijken
Hoe voelt u zich als plotseling een onzekere situatie zich voordoet?
zijn?
75
Waar hebben klanten volgens u recht op?
Welke ontplooiingsmogelijkheden zijn er?
Wat doet u als u de planning niet haalt?
Hoe groot is het personeelsverloop
Is er een vraag die ik niet gesteld heb, maar die u wel verwachtte?
Waarom is het voor mij aantrekkelijker om bij u in plaats van bij uw concurrent te werken?
Vragen die je zelf kunt stellen Hieronder volgt een lijst met mogelijke vragen die je zelf kunt stellen
2.5.5 De sollicitatieprocedure
tijdens een sollicitatie gesprek. Wees niet te bang om zelf ook vragen te stellen. Het is immers niet
Aan het eind van het eerste gesprek krijg je vrijwel altijd te horen hoe
alleen voor het bedrijf de gelegenheid te onderzoeken of zij jou willen,
de procedure verder zal verlopen en wanneer en hoe je te horen krijgt
maar ook voor jou de gelegenheid te onderzoeken of jij de functie ook
of men verder wil gaan met je.
echt wilt. Daarvoor is het belangrijk dat je een goed beeld krijgt van de organisatie en de functie. Daarnaast staat het stellen van vragen, mits
Een tweede gesprek is meestal meer een selectiegesprek: er is een klein
het oprecht is, ook belangstellend en geïnteresseerd.
aantal kandidaten overgebleven waar men uit denkt te kunnen kiezen.
Stel geen vragen waarvan je de antwoorden zelf al had kunnen weten…
Men zal dieper ingaan op wat er in het eerste gesprek al aan de orde is gekomen en daarbij ook dieper ingaan op de functie-inhoud.
Wilt u de markt voor de producten en diensten van de organisatie
Nog meer dan in het eerste gesprek zullen er vragen komen als: wat
omschrijven?
zou u doen als ….? Hoe heeft u een soortgelijke situatie in het verleden
Wie zijn uw belangrijkste concurrenten?
opgelost? Hoe reageert u op kritiek? Hoe werkt u samen, enz.
Hoe onderscheidt u zich van hen? Wat zijn de grootste uitdagingen waar de organisatie de komende jaren
Dezelfde onderwerpen kunnen in het eerste gesprek ook aan de orde
voor staat?
komen, maar in de tweede ronde vraagt men langer door.
Wat zijn de grootste bedreigingen?
Na het tweede gesprek kan er nog een derde gesprek volgen.
Wat zijn de doelstellingen van de organisatie en wat zijn de resultaten?
Ook kan het zijn dat je een assessment center moet doorlopen en kan
Wat zijn de belangrijkste problemen waar de organisatie op dit mo-
men gebruik maken van een psychologische test om kandidaten te
ment mee wordt geconfronteerd?
selecteren. (zie 2.5.6)
Welke kwaliteitsnormen hanteert u?
In het tweede of derde gesprek kan soms ook al de salarisonderhande-
Met welk effect?
ling plaatsvinden. Vaak vindt er een apart arbeidsvoorwaardengesprek
Wie zijn uw belangrijkste klanten?
plaats. (zie 2.5.7)
Hoe zouden zij de kwaliteit van uw serviceverlening omschrijven?
Verder kan er eventueel een medische keuring plaatsvinden wanneer
Kunt u mij omschrijven wat de functie in de organisatie precies
dat voor de functie noodzakelijk is, en misschien heeft men ondertus-
inhoudt?
sen ook je referenties onderzocht.
Hoe is deze functie ontstaan? Wat zijn de redenen dat u iemand van buiten aantrekt?
Sollicitatieprocedures kunnen erg verschillend zijn. Bij sommige
Aan wie rapporteer ik?
instanties kan het 2 maanden of langer duren, met wel vier rondes: drie
Van wie krijg ik opdrachten?
gesprekken en een assessment center. Bij een ander kan het in twee uur
Wie rapporteert aan mij?
bekeken zijn.
Kunt u mij het profiel schetsen van de in uw ogen ideale kandidaat
Soms is de procedure ook andersom. Bij grote bedrijven of bij de over-
voor deze functie?
heid bijvoorbeeld moet je vaak eerst een sollicitatieformulier invullen.
Kunt u de sfeer in de organisatie omschrijven?
Dat is een uitgebreide klus die je zeer zorgvuldig moet uitvoeren. Dan
Waarop wordt de nieuwe medewerker in deze functie beoordeeld?
krijg je een testdag, en dan pas een gesprek.
76
2.5.6 Psychologische tests en Assessment Center
• Cijfermatige tests: doel: wetmatigheden vinden en toepassen / rekenmodellen toepassen. bijv. cijferreeksen, letterreeksen, sommen, logisch redeneertests;
Psychologische tests Als onderdeel van een sollicitatieprocedure kunnen psychologisch tests
• Figurale tests: doel: waarnemingsfactoren, ruimtelijk inzicht.
worden ingezet als selectiecriterium.
Hoe snel kun je eenvoudige mentale operaties verrichten?
De psychologische tests worden over het algemeen om twee redenen
bijv. objecten vergelijken, namen en getallen vergelijken, figuur-
door organisaties ingevoegd:
reeksen, vouwpatronen;
• als selectiemiddel om na te gaan of kandidaten de capaciteiten, kwaliteiten en persoonskenmerken bezitten om de functie goed te kunnen vervullen. • als bevestiging van het beeld van de kandidaat dat verkregen is tijdens de selectiegesprekken.
• Creativiteitstests: doel: het gaat niet alleen om de oorspronkelijkheid van antwoorden, maar ook om de hoeveelheid dingen die je kunt bedenken n.a.v. informatie. bijv. open antwoord vorm, meerdere antwoorden mogelijk.
De tests worden als het goed is altijd afgenomen door een gekwalificeerd psycholoog, meestal door een bureau dat ingehuurd wordt.
3. Arbeidsproeven Bij arbeidsproeven valt te denken aan:
In de meeste gevallen worden er meerdere soorten tests afgenomen,
• Motorische en sensorische proeven (indien relevant voor de functie):
toegespitst op de eisen van de functie. Als sollicitant krijg je meestal
vb. vaktechnische tests, o.a. voor commerciële vaardigheden of
een aantal standaard tests voorgelegd.
technisch inzicht, toepassen van programmeertaal, administratieve
Verder hoort een of meerdere gesprekken met een psycholoog tot de
vaardigheden.
mogelijkheden. De onderwerpen in dit gesprek zijn grotendeels het-
• Assessment Center (hieronder beschreven)
zelfde als in het sollicitatiegesprek. Assessment Center Soorten tests
Een Assessment Center is een simulatie van een lastige situatie op de
Er bestaan verschillende soorten tests. Deze zijn te verdelen in drie
werkplek, waarbij assessoren de kandidaat observeren. Het idee achter
soorten:
een Assessment Center is dat het gedrag in de simulatie toekomstig gedrag op de werkplek voorspelt.
1. Persoonlijkheidsvragenlijsten
Voorafgaand aan het Assessment worden de geschiktheidseisen, de
Persoonlijkheidsvragenlijsten meten de persoonlijkheid, waarden en
kwaliteiten waarover de kandidaat moet beschikken, vastgesteld.
interessen van een persoon.
Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan leiding & initiatief en plannen & organiseren. Er zijn verschillende soorten opdrachten:
2. Intelligentietests Het doel van de intelligentietests is het meten van capaciteiten (wat
De in-basket/ postbak
kun je?).
In een postbak bevinden zich allerlei stukken, memo’s en telefoonnoti-
Deze tests zijn veelal onderverdeeld in:
ties. Jij moet, in de rol als leidinggevende, lopende zaken afwikkelen en problemen oplossen of delegeren die zich in je postbak hebben opge-
• Verbale tests: doel: het redeneren met en op kennis van woorden en zinnen.
stapeld. Het gaat er niet alleen om hoe je met verschillende problemen omgaat, maar ook in welke volgorde, dus om welke prioriteiten je stelt.
bijv. analogieën, betoogtest, spreekwoordentest, woordeninvultest, vragen naar tekstbegrip, vragen algemene ontwikkeling;
77
Het tweegesprek
Het gesprek met de psycholoog bereid je op dezelfde manier voor als
Je moet als chef bijvoorbeeld een gesprek voeren met een medewerker
het sollicitatiegesprek. (Zie 2.5.4)
over zijn functioneren. Uitslag De presentatie
Informeer altijd wat er met de informatie van het onderzoek gebeurt.
Je moet een presentatie houden over bijvoorbeeld een plan van aanpak,
In principe heb je recht op het rapport. Als je het niet automatisch
na afloop worden er vragen gesteld. Je krijgt de tijd om je voor te
krijgt, vraag er dan om. Officieel moet je het rapport te zien krijgen
bereiden.
voordat het naar de werkgever wordt gestuurd. Bureaus die niet zijn aangesloten bij het NIP, hoeven zich niet aan deze gedragscode te hou-
De nota
den en kunnen dus het rapport direct naar de werkgever sturen. Het is
Je krijgt informatie aan de hand waarvan je een schriftelijk advies moet
handig om dit van te voren te weten.
uitbrengen in een nota. Word je afgewezen, dan is dat natuurlijk vervelend, maar het psychoDe groepsdiscussie of groepsopdracht
logisch onderzoek heeft ook dan zin. Door middel van het rapport kun
Je moet samen met een groep andere kandidaten een probleem oplos-
je meer inzicht krijgen in je eigen kwaliteiten en capaciteiten, en wat
sen of iets maken. Je krijgt een opdracht mee die je in overleg met de
een ander daarvan kan zien bij jou. Een kleine kanttekening hierbij is
andere partners moet zien op te lossen. Daarnaast moet je ook een
dat het onderzoek nooit volledige zekerheid kan geven over je kansen
bijdrage leveren aan de gezamenlijke problematiek.
van slagen in een functie. Als je afgewezen wordt omdat men niet voldoende duidelijkheid heeft over je kansen van slagen, zal er gezegd
Voorbereiding
worden dat er twijfel bestaat en dat men daarom niet met je in zee wil.
Je kunt je op verschillende manieren voorbereiden op het psycholo-
Het is dan belangrijk om zelf te onderzoeken of je niet voldoende laat
gisch onderzoek. Je kunt bij het bedrijf waar je het onderzoek krijgt
zien van je kwaliteiten, of dat je bepaalde kwaliteiten nog wat verder
informatie inwinnen. Om wat voor soort tests gaat het, hoe lang wordt
moet ontwikkelen.
er getest, hoe groot is de groep die getest wordt, wat gebeurt er met de procedure?
2.5.7 Het arbeidsvoorwaardengesprek en de arbeidsovereenkomst
In de meeste boekhandels kun je boeken vinden over psychologisch
Het arbeidsvoorwaardengesprek
onderzoek. Deze kunnen informatie over wat psychologisch onderzoek
Het laatste gesprek dat je met de medewerker van personeelszaken
inhoudt en oefenmateriaal bevatten. Ook op internet is informatie en
voert, maar ook met de manager van de afdeling, gaat over de arbeids-
oefenmateriaal te vinden.
voorwaarden.
Het is zinvol om tests te oefenen. Niet omdat je dezelfde tests krijgt,
Het kan zijn dat de PZ’er de arbeidsvoorwaarden als een formaliteit af
maar je kunt het soort test herkennen en weet op welke manier je ze
wil doen. Laat je hier echter niet toe verleiden.
kunt aanpakken. Op deze manier weet je wat je te wachten staat. Je
Ook al ben je in een ‘hoera-stemming’ en verwacht je nooit problemen
presteert hierdoor absoluut beter
te zullen krijgen met je werkgever, regel toch je arbeidsvoorwaarden
Zorg dat je uitgerust bent op de dag van het onderzoek, want een hele
zorgvuldig, want je weet niet wat er in de toekomst kan gebeuren.
dag getest worden kost veel energie.
Let op de volgende zaken:
resultaten en hoe doorslaggevend zijn de resultaten in de sollicitatie-
Het meest belangrijke is dat je gewoon jezelf bent. Probeer niet na te gaan wat er van je verwacht wordt, maar gedraag je zoals je dat normaal ook zou doen.
78
Het salaris
Ziekte en langere arbeidsongeschiktheid
Bespreek niet alleen de hoogte van je salaris, maar kijk ook naar je
Wordt je salaris in geval van (kortdurende) ziekte tot 100 % aangevuld?
uitloopmogelijkheden. Wat valt er maximaal in deze functie te verdie-
En vult het bedrijf je salaris tot 100 % aan als je door langdurige ziekte
nen? Wanneer heb je dat bereikt? Welke stappen omhoog maak je en
in de WAO terecht komt?
wanneer? Zie ook www.intermediair.nl/testen-tools/salariskompas
Functieomschrijving
http://carriere-advies.monsterboard.nl/salaris-voordelen/careers.aspx
Vraag naar een schriftelijke functieomschrijving waarin je taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden vermeld staan. Mochten er
Secundaire arbeidsvoorwaarden
later namelijk problemen over de functie-inhoud ontstaan, dan kun je
Kom je voor extra vergoedingen zoals bijvoorbeeld mobiele telefoon,
hiernaar teruggrijpen.
reiskosten of een auto van de zaak in aanmerking? Als je reiskostenvergoeding krijgt, let dan op hoeveel je zelf moet bijdragen.
Werktijden
Kom je, indien nodig, voor verhuiskosten in aanmerking? Kent het
Gaat het om een fulltime of een parttime betrekking? Vooral bij een
bedrijf een winstdelingsregeling, een dertiende maand of een kerstgra-
parttime dienstverband is het goed om duidelijke afspraken te maken
tificatie? Hoe staat het met studiefaciliteiten? Dit zijn allemaal waarde-
over je werktijden en op welke dagen je werkt. Voor beide dienst-
volle aanvullingen op je salaris.
verbanden is het interessant om te weten of er variabele werktijden mogelijk zijn. Misschien kun je zelfs gedeeltelijk thuis werken (indien
Ziektekosten
je dat ambieert)?
Het is vaak mogelijk om via je werkgever deel te nemen aan een
Kijk verder ook hoe men met overwerk omgaat: kun je dat uitbetaald
collectieve ziektekostenverzekering.
krijgen, kun je dat compenseren met vrije dagen of vindt men dat het
Dit kan veel uitmaken in je premiekosten en/of dekking.
bij je werk hoort.
Pensioenregeling
Proeftijd en opzegtermijn
Is er sprake van een collectieve (veelal verplichte) pensioenregeling of
Er zijn geen algemene uitspraken te doen over hoe het geregeld is met
wordt dit aan jou overgelaten? In geval van een collectieve pensioen-
de proeftijd en de opzegtermijn. Dat is afhankelijk van de aard van de
regeling is het verstandig om het werkgeversaandeel in de premie te
overeenkomst. Het is belangrijk hiernaar te vragen.
kennen. Bekijk bovendien of er sprake zou zijn van pensioenbreuk als je bij een ander bedrijf zou gaan werken.
De arbeidsovereenkomst De afspraken over de arbeidsvoorwaarden worden vastgelegd in een
Vakantie
arbeidsovereenkomst. Een mondelinge arbeidsovereenkomst is even
Hoeveel vakantiedagen heb je per jaar? Ben je geheel vrij deze op te
rechtsgeldig als een schriftelijke. Het is echter verstandig om in ieder
nemen wanneer je wilt of zijn er zogenaamde collectieve vrije dagen
geval de belangrijkste afspraken schriftelijk vast te leggen. Als er sprake
(dagen waarop je verplicht bent vrij te nemen)? Hoe groot is je vakan-
is van een beginsalaris is het goed om ook de vooruitzichten op wat
tietoeslag? Kun je niet-opgenomen vrije dagen van een jaar meenemen
langere termijn in de overeenkomst te vermelden. En hoe staat het met
en opsparen in het volgend jaar, zodat je een extra lange vakantie kunt
de winstuitkering, de dertiende maand, de reiskostenvergoeding en de
nemen? Is het mogelijk om onbetaald verlof te nemen?
pensioenrechten?
ADV (Arbeidsduurverkorting) en 36- of 38-urige werkweek
Schriftelijke overeenkomst.
Werk je 38 uur per week, of werk je 40 uur waardoor je 1 ADV-dag per
Sommige gegevens moet de werkgever schriftelijk vastleggen. Dat kan
maand hebt? Kun je in dat laatste geval de ADV-dagen opsparen, of
door een loonstrook of een afzonderlijke brief. Het ligt het meest voor
moet je iedere maand 1 dag opnemen?
de hand om de gegevens in de arbeidsovereenkomst zelf op te nemen.
79
Het gaat om:
vakantie en verlof, medezeggenschap enzovoorts. Voor zover de
• Naam en woonplaats van werkgever en werknemer
collectieve arbeidsvoorwaardenregeling dit toelaat, kan de werkgever
• Plaats(en) waar het werk wordt verricht
aanvullende voorschriften vaststellen die gelden voor alle werkne-
• Functie van de werknemer of de aard van het werk
mers binnen zijn gezagsbereik.
• Tijdstip van indiensttreding • Duur van de overeenkomst als deze voor een bepaalde tijd is • Aanspraak op vakantie of de manier van berekening daarvan
• Het dienstverband komt tot stand doordat de werk gever je -eenzijdig- een aanstelling verleent. • Het dienstverband kan ook alleen maar worden verbroken wanneer de werkgever je -eenzijdig- ontslag verleent. De werkgever heeft daarvoor geen toestemming nodig van de direc-
• Loon en termijn van uitbetaling
teur Arbeidsvoorziening of van de Kantonrechter, zoals het geval is
• Gebruikelijke arbeidsduur per week of per dag
bij een arbeidscontract. Daar staat tegenover dat jij zelf een dergelijke
• Deelname aan een pensioenregeling
toestemming ook niet nodig hebt als je je dienstverband tussentijds
• Of er sprake is van een uitzendovereenkomst
wilt verbreken. De werkgever kan je niet zomaar ontslag verlenen,
• De CAO die van toepassing is
maar moet zich houden aan de voorschriften in de collectieve
• Eventuele proeftijd
arbeidsvoorwaardenregeling. Inhoudelijk verschillen deze voo-
• Opzegtermijn of wijze van berekening daarvan
schriften overigens niet of nauwelijks van de voorwaarden die de directeur Arbeidsvoorziening of de Kantonrechter wettelijk moet
Wat betreft de vakantieaanspraak, opzegtermijn, loon en/of gebrui-
stellen aan de toestemming tot het verbreken van een privaatrecht-
kelijke arbeidsduur geldt dat, als zij in een CAO vermeld staan, een
lijke arbeidsverhouding.
verwijzing naar die CAO voldoende is. De werkgever moet de gegevens
• De proeftijd is langer; deze bedraagt normaliter één of twee jaar.
binnen een maand na aanvang van de werkzaamheden verstrekken.
Daar staat tegenover dat voor een tussentijds ontslag gedurende die
Wordt de arbeidsovereenkomst aangegaan voor een kortere periode,
proeftijd andere normen gelden dan in een privaatrechtelijke
dan geeft de werkgever de informatie vóór het einde van de overeen-
arbeidsverhouding.
komst.
• Je bent verplicht tot deelname aan een pensioenregeling. • Bij werkeloosheid na ontslag kan de uitkering wat hoger zijn en/of
In geval van een arbeidsovereenkomst is de medewerker ook automa-
wat langer duren.
tisch (verplicht) verzekerd voor onder andere een ziektewetuitkering of een WAO-uitkering. Afhankelijk van de hoogte van het loon is de
2.5.8 Solliciteren en gezondheid
werknemer eveneens verplicht verzekerd voor het ziekenfonds. Het kan zijn dat de werknemer toetreedt tot het pensioenfonds van het
De medische keuring.
bedrijf.
Sinds de Wet Medische Keuringen in 1998 van kracht werd, zijn er beperkingen gekomen voor het gebruik van een medische keuring
Als je in dienst treedt bij een overheidswerkgever zoals het Rijk of een
tijdens de sollicitatieprocedure. Onder een medische keuring wordt in
openbare universiteit, sluit je doorgaans geen arbeidscontract, maar
de wet verstaan:
krijg je een aanstelling als ambtenaar. Hoewel de rechtsposities van
• schriftelijke gezondheidsvragen
‘gewone werknemers’ en die van ‘ambtenaren’ steeds meer op elkaar
• mondelinge gezondheidsvragen
zijn gaan lijken, bestaan er toch nog steeds belangrijke verschillen:
• een lichamelijk onderzoek Medische keuringen mogen alléén door een arts verricht worden. Dit
• Voor ambtenaren geldt altijd een collectieve arbeidsvoorwaardenregeling (een soort CAO) waarin de belangrijkste rechten en plichten zijn opgenomen inzake aanstelling, ontslag, bezoldiging, werktijden,
80
betekent dat een sollicitant aan een werkgever of een personeelsfunctionaris niets hoeft te vertellen over zijn of haar gezondheid, tenzij het
van belang is voor de functie waarop iemand solliciteert.
de sollicitant in principe niets te vertellen over de gezondheidsbeper-
Tijdens de sollicitatieprocedure is het de werkgever verboden om in
king. Soms is de functiebeperking zichtbaar. Je kunt dan overwegen de
het sollicitatiegesprek of bij het gebruik van sollicitatieformulieren te
beperking bespreekbaar te maken.
vragen naar de gezondheid en het ziekteverzuim van de sollicitant. Aanstellingskeuringen mogen alleen nog maar worden gedaan voor
In het algemeen is het niet nodig de beperking te vermelden in de brief
functies waaraan bijzondere medische eisen worden gesteld. Als het
en het C.V.
om een dergelijke functie gaat, moet de aanstellingskeuring aan een
Aan het begin van het eerste gesprek kun je de beperking zelf aan de
aantal voorwaarden voldoen:
orde brengen door bijvoorbeeld aan te geven: ‘U hebt bij mijn bin-
• De werkgever die een aanstellingskeuring voor een functie wil laten
nenkomst gezien dat ik in een rolstoel zit. Ik wil daar graag iets over
uitvoeren, is verplicht vooraf advies te vragen aan de arbodienst over
zeggen in relatie tot de functie waar ik op solliciteer.’
de inhoud en de rechtmatigheid van de keuring. • Vóórdat een sollicitatieprocedure begint, moeten de medische eisen
Het is daarbij van belang om aan te geven waarom jij meent dat er
aan de functie schriftelijk vast liggen. Dat geldt ook voor de manier
verder geen problemen zullen zijn voor het goed uitoefenen van de
waarop wordt onderzocht of de sollicitant aan die eisen voldoet.
werkzaamheden, of welke maatregelen er eventueel getroffen zouden
• In de advertentietekst moet vermeld staan dat een aanstellingskeuring deel uitmaakt van de sollicitatieprocedure. • Sollicitanten moeten aan het begin van de procedure op de hoogte
kunnen worden (bijvoorbeeld een in hoogte verstelbaar bureau o.i.d.). Als jij je pro-actief opstelt en zelf geen probleem maakt van je functiebeperking, dan zal je werkgever dat ook minder snel doen. Het gesprek
worden gesteld van de medische eisen die verbonden zijn aan de
kan dan verder gaan over jouw kwaliteiten en ervaring.
functie en van het feit dat er een medisch onderzoek zal worden
Het belangrijkste is dat je van tevoren goed nadenkt over deze vragen,
verricht, en op welke wijze dat onderzoek gebeurt.
zodat je niet verrast wordt. Wees ook zo specifiek mogelijk over wat je
• Een aanstellingskeuring (schriftelijk, mondeling of lichamelijk)
nodig hebt om goed te kunnen functioneren. Bijvoorbeeld: ‘Ik kan 4
gebeurt altijd pas aan het einde van een sollicitatieprocedure, dus
dagen per week 6 uur per dag werken’ is veel duidelijker dan: ‘Ik kan
wanneer een kandidaat is gekozen die bij medische geschiktheid de
parttime werk verrichten.’
functie zal gaan vervullen. • Niemand mag bij derden (huisartsen, vroegere werkgever) informe-
Voor meer informatie en relevante links over oriëntatie op functies en
ren naar de gezondheid van een sollicitant zonder toestemming van
bemiddeling, wetgevingen, regelingen en subsidies en over solliciteren
die sollicitant.
met een functiebeperking, zie de website www.loopbaanservice.leidenuniv.nl (onder Studenten
Solliciteren met een functiebeperking
Loopbaan Services)
Zoals uit het voorgaande blijkt, is een sollicitant niet verplicht een werkgever of een personeelsfunctionaris iets te vertellen over zijn of haar gezondheid, tenzij het van belang is voor de functie waarop iemand solliciteert. Voor mensen met een fysieke beperking en/of een psychiatrisch verleden speelt de vraag wanneer men een functiebeperking ter sprake moet brengen. Hier zijn geen algemene uitspraken over te doen. Een criterium dat in de praktijk blijkt te werken is de vraag of de functiebeperking een goed functioneren in de weg zal staan. Is dit niet het geval, dan hoeft
81
3. Informatie en ondersteuning bij werkzoeken 3.1 Uitkeringen
Studentencentrum Plexus Kaiserstraat 25, Leiden
Als je net afgestudeerd bent , en je hebt geen werk dan kun je in aan-
tel: 071-5278011
merking komen voor een uitkering.
openingstijden: maandag t/m vrijdag 9.00-17.00 uur
Op www.kennisring.nl vind je informatie over de diverse uitkeringen
www.studenten.leidenuniv.nl
(kijk bij sociale zekerheid > werkzoekend ).
www.plexus.leidenuniv.nl
De meeste net afgestudeerden komen niet in aanmerking voor een WW-uitkering, omdat je daarvoor een ‘werkverleden’ moet hebben. Per 1 oktober geldt de WIJ (uikering voor jongeren tot 27 jaar). Hierbij
3.4 Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden
worden wel eisen gesteld aan je beschikbaarheid. Informatie en inschrijven kan via www.werk.nl
De Studenten Loopbaan Service is het centrale loopbaancentrum voor studenten van de Universiteit Leiden.
3.2 Informatie online
Hier biedt men ondersteuning aan: • studenten bij hun studiekeuze- en opleidingsvragen.
Online vind je veel informatie over de arbeidsmarkt en over solliciteren.
• studenten en net afgestudeerden bij het ontwikkelen van loopbaanvaardigheden, oriëntatie en de voorbereiding op de arbeidsmarkt.
Voor een overzicht van informatieve links over arbeidsmarkt, vacaturesites, werk of stage in het buitenland, werkbemiddeling, psycholo-
De Loopbaan Service biedt tevens ondersteuning aan faculteiten op
gische tests en assessmentcenters, salariswijzers verwijzen we je naar
het gebied van studiekeuze- en loopbaanbegeleiding en stimuleert en
de website van de Studenten Loopbaan Service www.loopbaanservice.
faciliteert facultaire initiatieven op dit terrein.
leidenuniv.nl
De Loopbaan Service fungeert ook als contactpunt/aanspreekpunt voor externe arbeidsmarktcontacten.
3.3 Front Office Studentenzaken
Alle studenten kunnen gedurende hun opleiding en tot één jaar na afstuderen gebruik maken van de diensten van de Loopbaan Service.
De medewerkers van de Front office Studentenzaken van de Universiteit Leiden kunnen de student over allerlei onderwerpen informeren.
Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden
De student zal zich dan ook met zijn vragen in eerste instantie tot het
Studentencentrum Plexus
Studenteninformatiecentrum moeten wenden.
Kaiserstraat 25, Leiden
De vragen kunnen betrekking hebben op de inschrijving, gespreide
Tel: 071-5278025
betaling, restitutie van het collegegeld, adreswijziging, het afstudeer-
[email protected]
fonds, verzekeringen, tempobeurs, wat te doen bij ziekte etc.
www.loopbaanservice.leidenuniv.nl
In de regel zal bij deze Informatiebalie de vraag afdoende kunnen wor-
Studenten Loopbaan Services bij faculteiten (zie 3.7 en 3.8)
den beantwoord, zo niet, dan zal worden doorverwezen naar andere
Bij de faculteiten Geesteswetenschappen, Rechtsgeleerdheid en Sociale
medewerkers binnen of buiten het Expertisecentrum voor Studenten
Wetenschappen vind je ook Studenten Loopbaan Services.
en Onderwijs Zaken (SOZ).
Zie voor meer informatie: loopbaanservice.leidenuniv.nl
82
Activiteiten van de Studenten Loopbaan Service in Plexus
Beroepskeuzetests De loopbaanadviseurs maken gebruik van tests van 123test en Icares.
Open spreekuur
De tests maken deel uit van een individueel loopbaantraject of van een
Iedere dinsdag van 10.00-11.00 uur kunnen studenten terecht op het
workshop
open spreekuur van de Loopbaan Service. Dit spreekuur is vooral nakijken.
3.5 PITSstop - Plexus Informatie Trefpunt voor Studenten
Individuele begeleiding door een studiekeuze-/loopbaanadviseur
Plexus Informatie Trefpunt voor Studenten is de plek waar je terecht
Om een uitgebreidere studiekeuze- of loopbaanvraag te bespreken, kun
kunt met vragen over studie, studeren en alles wat je als student tegen-
je het beste een afspraak maken voor een individueel gesprek.
komt:
De loopbaanadviseur ondersteunt studenten bij het afwegen van hun
• studiekeuze
keuzes met betrekking tot hun studie en studieloopbaan, de overstap
• studievaardigheden
naar de arbeidsmarkt en het nemen van beslissingen daarover.
• studie en stage in het buitenland
bedoeld voor studenten die hun sollicitatiebrief en/of cv willen laten
• stage, loopbaan en arbeidsmarkt Loopbaan
• rechtspositie en regelingen
De studiekeuze/loopbaanadviseur begeleidt tevens studenten en pas
• financiën
afgestudeerden bij de overstap van studie naar arbeidsmarkt. Tijdens
• zelfhulpbibliotheek
deze gesprekken wordt gekeken hoe de student of afgestudeerde het beste geholpen kan worden.
PITSstop - Plexus Informatie Trefpunt voor Studenten
Je kunt bij de studiekeuze/loopbaanadviseur terecht als je nog niet
Studentencentrum Plexus
goed weet wat je wilt gaan doen na je afstuderen, wat de mogelijkhe-
Kaiserstraat 25, Leiden
den zijn, hoe je de voorbereiding op de arbeidsmarkt het best kunt
Tel: 071-5278025
aanpakken, als je hulp nodig hebt bij het verhelderen van persoonlijke
Geopend: maandag t/m vrijdag van 9.00 – 17.00 uur.
eigenschappen, kwaliteiten, wensen en verwachtingen of als je vragen
[email protected]
hebt over loopbaanplanning, netwerken, solliciteren (c.v.’s, sollicitatie-
www.pitsstop.leidenuniv.nl
brieven, sollicitatiegesprekken).
3.6 Leidse arbeidsmarktorganisaties Workshops De Studenten Loopbaan Service organiseert verschillende workshops
Er zijn verschillende Leidse arbeidsmarktorganisaties die o.a.
op het gebied van loopbaanoriëntatie en solliciteren, zoals:
congressen en banenmarkten organiseren. Op een banenmarkt zijn er
• Wat wil je nou eigenlijk echt?
verschillende bedrijven die zich presenteren. Dit vormt bij uitstek een
• Loopbaanoriëntatie (zelfanalyse, arbeidsmarkt, netwerken)
plaats om kennis te maken met de mogelijkheden en om oriënterende
• C.V. en sollicitatiebrief en Linkedin
gesprekken te voeren.
• Solliciteren (sollicitatiegesprek, sollicitatieprocedure)
Op de website van de Studenten Loopbaan Service vind je een over-
• Psychologische tests en assessment centers
zicht van deze arbeidsmarktorganisaties en tevens van studieverenigin-
• Personal Pitch en netwerken
gen die dergelijke activiteiten organiseren:
Informatie over deze workshops: www.workshops.leidenuniv.nl .
www.loopbaanservice.leidenuniv.nl .
83
3.7 Studenten Loopbaan Service FSW De Loopbaan Service FSW adviseert en begeleidt studenten en pas afgestudeerden van de faculteit FSW bij de overstap van studie naar werk. Pieter de la Court-gebouw 3e verdieping, kamer 3.C04 Wassenaarseweg 52, 2333 AK Leiden Tel: 071-5273840 / 8025 www.loopbaanservicefsw.leidenuniv.nl
3.8 Studenten Loopbaan Service Geesteswetenschappen De Loopbaan Service Geesteswetenschappen adviseert en begeleidt studenten en pas afgestudeerden van de faculteiten Geesteswetenschappen bij de overstap van studie naar werk. P.N. van Eyckhof 4 (gebouw 1168, krs. 002 en 003), Postbus 9515, Leiden 2300 RA Leiden Telefoon: 071-5272235 hum.leidenuniv.nl/loopbaanservice
3.9 Studenten Loopbaan Service Rechtsgeleerdheid De Loopbaan Service Rechtsgeleerdheid adviseert en begeleidt studenten en pas afgestudeerden van de faculteiten Rechten bij de overstap van studie naar werk. Steenschuur 25 2311 ES, Leiden Telefoon: 071-5278787 (OIC) law.leidenuniv.nl/studenten/loopbaanstagewerk/
84
