6/05/2016
GEZIN
5 maanden geleden werd mijn zoontje Daan geboren en sindsdien zit mijn leven overvol. Ik werk fulltime en mijn weinige vrije tijd wijd ik aan mijn zoon. Er blijft bijna geen tijd meer over voor mezelf. Sporten, shoppen, met vrienden afspreken,… het lukt niet meer. Ik probeer daarom uit te zoeken hoe ik alles beter kan combineren. Maar hoe kan ik de combinatie werk/gezin makkelijker maken zonder dat ik mijn zoontje daarmee tekort doe, hoe regel ik het dat ik toch kan sporten? Ik wil een oplossing, want door die onbalans voel ik een voortdurende gejaagdheid. Ik wil de rust in mezelf terugvinden, die heb ik nodig om goed te functioneren….
IN EVENWICHT
An Coetsiers Lic. klinische psychologie Gedragstherapeut www.depraatdoos.be
Bron: www.goedgevoel.be
Van 16 tot en met 23 mei wordt voor de twaalfde keer de Week van de Opvoeding georganiseerd. Dit jaar willen we met het thema ‘Opvoeden, af en toe eens diep ademhalen!’ gezinnen aanmoedigen om af en toe even ruimte te maken om in het ‘nu’ te leven.
EVENWICHT?
Chantal, coördinator van de Week van de Opvoeding, over de keuze van het thema: ‘We merken dat mensen vaak worstelen met het teveel aan moeten in onze samenleving. Terwijl opvoeden makkelijker gaat wanneer je als ouder goed in je vel zit, zonder te veel druk van buitenaf.’
VROEGER ….
EN NU … Drukkere carrières Minder ‘traditionele’ gezinnen Meer scheidingen … -> zoektocht naar een gezond evenwicht gezin/werk
1
6/05/2016
AGENDA?
De balans werk/gezin In balans met jezelf Partners in balans De kinderen in balans
WERK
GEZIN
Inkomen Uitdagingen Sociale contacten zelfvertrouwen
Intimiteit Ontspanning Hobby’s keuzevrijheid
EVEN OP THERAPIE Zin aanvul test
IN BALANS MET JEZELF Ouder van een kind
Werknemer van… Vriend(in) van … Kind van … Lid van … Partner van …
TIJD IN KAART GEBRACHT… Activiteit
Kleur
Betaald werk, opleiding en verplaatsing Huishoudelijk werk Kinderen Slapen en rusten Sociale contacten Tijd voor jezelf
Naar een idee van Noor Seghers, Magenta
2
6/05/2016
ALS EEN KRALENKETTING Wat valt op? Aan welke activiteit wil je meer tijd besteden? Voor welke activiteit wil je minder tijd uittrekken? Probeer dit concreet te maken Meer slapen: 2 avonden om 22u gaan slapen Vrije tijd: elke dag een half uur middagpauze
MOET
MOET IK DIT NU DOEN???
IK
Je hebt altijd een keuze Wat gebeurt er als je het wel doet? Wat zijn de consequenties als je het niet doet? Wat weegt zwaarder? Ik wil ipv ik moet
DIT EN NU Moet ik het doen? Is het mijn verantwoordelijkheid? Kan iemand anders het doen? Misschien beter? Sneller? Kan ik delegeren? Kan iemand me helpen? Hoe vind ik het als iemand mijn hulp vraagt?
Moet ik DIT nu doen? Moet ik dit NU doen? Is dit dringend of belangrijk? Kan het beter op een ander moment? Is dit het beste moment van de dag? Kan het ook straks of morgen? Belangrijke dingen inplannen
3
6/05/2016
DOEN Moet je altijd iets doen? Als jij het niet doet, wat gebeurt er dan? Mogen anderen het op een andere manier doen dan jij? Hoe voelt het om even niet-te-doen? Daag jezelf uit. De one minute manager en de apenrots, Blanchard e.a.
1. KIES JE PRIORITEITEN Zijn er dingen die je vanaf nu niet meer kan doen? Strijken, gewoon tv kijken, bedden opmaken, groenten schoonmaken,… Zijn er dingen die je vanaf nu minder kan doen? Mails checken, facebooken, koken, poetsen, cake bakken voor de school, op bezoek gaan, opruimen,… Zijn er dingen die je kan doorgeven? Huishoudelijk werk, opvang van de kinderen, in bed stoppen, probleempjes oplossen van de kinderen, …
2. STEL DOELEN EN EEN DEADLINE Evident voor werkgerelateerde zaken Maar ook zo voor familiezaken?
Allemaal belangrijk Bij onevenwicht: keuzes maken Wat is op dit moment het meest belangrijk?
3. COMPENSEER NA ONBALANS Periodes dat je minder beschikbaar bent Als werk het toelaat, haal tijd in en plan deze ook.
4
6/05/2016
4. TIME-MANAGEMENT
5. BLIJF PRATEN OVER DE BALANS
Wanneer begint en eindigt mijn werktijd Wanneer begint familietijd Leer ‘nee’ zeggen tegen voorstellen die hier tegen in gaan.
TIJD VOOR JEZELF…
Zowel vertellen Als luisteren
FOCUS OP ONS DENKEN Negatieve gedachten opsporen Negatieve gedachten uitdagen Vragen om je gedachten uit te dagen Is er enig bewijs voor deze gedachte? Is er bewijs tegen deze gedachte? Kan er een andere verklaring zijn voor deze situatie? Wat is het ergste dat er kan gebeuren? Wat zou ik aan een vriend vertellen als die in dezelfde situatie zou zitten? Wat zou er gebeuren als ik anders over deze situatie zou gaan denken?
Vervangen door een meer helpende gedachte Magenta, Noor Seghers
FOCUS OP ONS DENKEN Vervangen door helpende gedachten Bij de voorbereiding
Als je in een stressvolle situatie komt
Het komt allemaal in orde Ik kan dit, ik heb dit nog gedaan Piekeren helpt me niet vooruit, welke dingen kan ik doen die me wel helpen Ik ben bang, nerveus, maar dat is normaal – Ik kan hier mee omgaan …
Blijf gefocust Blijf kalm Doe het stapje per stapje Het maakt niet uit wat anderen denken, doe maar Het duurt niet lang meer Ik kan dit, ik doe het nu Ik kan hulp vragen als nodig Het is ok om fouten te maken …
FOCUS OP ONS DENKEN Vervangen door helpende gedachten Als je gestrest geraakt
Als het je gelukt is
Haal diep adem en relax Het is zo voorbij Blijf met je aandacht bij de taak Ik kan altijd… bellen Ik heb al erger meegemaakt …
Ik deed het! Volgende keer moet ik me niet zoveel zorgen maken Dit moet ik aan … vertellen …
5
6/05/2016
COPINGUITDRUKKINGEN Neem het stap voor stap Ik heb dit en ergere dingen overleefd Het zal allemaal wel goed komen Neerzitten en piekeren maakt het alleen maar erger. Welke dingen kan ik in de plaats doen die mij wel kunnen helpen? Ik voel me nerveus (of boos of verdrietig…). Dat is normaal maar ik kan met dit gevoel omgaan. Het is ok om fouten te maken Ik kan hulp krijgen als ik die nodig heb Problemen krijgen me niet meer klein Blijf kalm
FOCUS OP ONS VOELEN SNELLE ONTSPANNINGSOEFENINGEN Knijp je gezicht samen Span je hele lichaam op Adem 3 keer in en uit
FOCUS OP ONS VOELEN MINDFULNESS
EVEN OP THERAPIE Maak een eigen set van copinguitdrukkingen waarin je kan geloven en die je kan gebruiken in stresserende (gezins)situaties
FOCUS OP ONS VOELEN IMAGINATIE Denken aan iets heel leuk, mooi, fijn,… Maak in gedachten een voorstelling van iets wat je ontspant (prettige situatie, gelukkig moment, fijne periode). Gebruik al je zintuigen om de voorstelling tot leven te wekken (wat zie je, hoor je, ruik je, proef je, voel je?) Laat je zelf helemaal opgaan in de voorstelling
FOCUS OP ONS VOELEN MINDFULNESS
Bewust aanwezig zijn in het hier en nu Vertragen ipv door te gaan op automatische piloot Opmerken wat je voelt, ruikt, hoort, ziet en proeft Situatie aanvaarden zoals ze is Adem als ankerpunt Als aandacht afdwaalt opmerken en zonder oordelen terugbrengen
6
6/05/2016
FOCUS OP ONS VOELEN MINDFULNESS
ANDERE… Sporten Lekker bad Koken Boek lezen TV kijken …
OUDERS/PARTNERS IN BALANS
ONEVENWICHT TUSSEN PARTNERS
Verdeling van de taken Omgaan met probleemgedrag Op één lijn zitten???
7
6/05/2016
EVEN OP THERAPIE Positieve en negatieve communicatiegewoontes
EVENWICHT
VINDEN
…
Partnerondersteuning: werken als een team
Begin bij jezelf Goede en duidelijke communicatie Tijd maken voor elkaar: informeel en formeel! Zeg lieve woordjes, geef complimentjes Praat elke dag over de kinderen (leuke en niet leuke zaken) Steun elkaar bij gedragscorrectie Duidelijke taakverdeling
EVENWICHT
VINDEN
…
Omgaan met kritiek
Betrekkingsniveau > inhoudsniveau Moeilijk om kritiek rustig te geven Aanval op persoon (ook al niet zo bedoeld) Jij begrijpt er ook helemaal niets van!
Gevoelens onzekerheid, woede, neiging om te verdedigen, schuldgevoelens, gekwetst, …
Gedrag reageren > luisteren Vechten, vluchten, vermijden, verstarren
! Verschillen mogen, praten moet
EVENWICHT
VINDEN
Omgaan met kritiek
…
Kritiek zegt iets over de ander, niet over jezelf (de ander vindt je gedrag vervelend en vraagt je iets te veranderen) De ander heeft een vraag naar jou Het is menselijk dat je schrikt van kritiek Als kritiek onduidelijk is: gevaar voor interpretatiefouten
EVENWICHT
VINDEN
…
Omgaan met kritiek: stappenplan
Goed (actief) luisteren en vragen stellen totdat je goed weet wat de ander wil Je bent boos over iets dat ik gedaan heb, vertel… Wat wil je anders…
Rustig blijven, niet in discussie gaan Ruimte laten voor uiten van emoties Niet in discussie gaan (de ander is ergens ontevreden over en heeft een vraag het gaat niet over waar of niet waar)
8
6/05/2016
EVENWICHT
VINDEN
…
Omgaan met kritiek: stappenplan
Kies wat je met deze vraag gaat doen Naast je neerleggen De ander bedanken Sorry zeggen Zeggen waar je eens mee bent, dan pas waar je het oneens mee bent Probeer samen een oplossing te bedenken.
JE BENT MET IETS NIET AKKOORD… Zeg de naam van de persoon An, ik zou je graag iets vertellen Begin je boodschap met IK Ik Zeg wat je gevoel is Ik vind het nogal vervelend dat jij Zeg welk gedrag je stoort Steeds te laat start met vorming Geef de reden waarom je dat vindt Daardoor loop je steeds uit en kom ik te laat thuis Geef een voorstel hoe de persoon het anders kan aanpakken Ik zou het fijn vinden als je volgende keer op tijd zou beginnen
EVENWICHT
VINDEN
…
Partnerondersteuning: Conflicten oplossen
Naam, IK Gevoelens Gedrag Reden Voorstel
In het bijzijn van de kinderen? Formuleer het probleem duidelijk Brainstorm Scoren van de oplossingen Samen oplossing kiezen Evalueren
KINDEREN IN BALANS
EVEN OP THERAPIE Kies voor jezelf een werkpunt rond partnerondersteuning waar 1 week aan wil werken.
9
6/05/2016
BRUSSEN
“RIDICULE” REGELS
Kan vlot lopen Langste maar gegeven relatie Oefenterrein
Je moet met iedereen spelen Iedereen moet samen mogen spelen Samen spelen, samen delen Verdraagzaam Respect voor elkaar Zou jij het leuk vinden als… Hier pesten we niet Spelen is belangrijker dan winnen
Niet verbieden maar grenzen stellen
Benoem het probleem en vraag naar oplossingen
Duidelijke gezinsregels: HOE WEL? Stop leren zeggen Scheldwoorden Ik vind het niet leuk dat je de regels niet volgt Ik speel niet meer mee Ik ben boos op jou
Geweld Afkoelen
Verwacht niet snel een effect
KINDEREN HELPEN BIJ OMGAAN MET VERLIES
Mee leven: Het is wel erg! Weglopen helpt tegen de boosheid Om te winnen beter opnieuw proberen Iedereen heeft sterktes en dingen die moeilijker gaan Afkoelen is oke!
Jullie willen beide beginnen, hoe zouden we dit nu kunnen oplossen
De oudsten moeten niet altijd de ‘wijste’ zijn en de jongsten moeten niet altijd hun zin krijgen. Regels hoeven niet voor iedereen = te zijn
KWAALTJES VAN DEZE GENERATIE Jij moet het oplossen “Laat de aapjes terugspringen”
Het moet leuk zijn “Leer kinderen omgaan met frustraties”
Het is niet eerlijk “Tel de balletjes niet”
10
6/05/2016
EVENWICHT VINDEN… Elk gevoel mag er zijn Niet helpende gedachten onderzoeken Helpende gedachten Bedenk oplossingen Blijf leuke dingen doen Zorg voor jezelf Blijf erover praten
EVEN OP THERAPIE Bedenk 1 leuke quality-time moment voor jezelf voor volgende week Wat? Waar? Wanneer? Met wie? Kinderen?
[email protected] www.depraatdoos.be
WOENSDAG 11/05 Dank u!
11
