Damvallei
Welkom in de Damvallei Vlakbij de agglomeratie van Gent, in een oude Scheldemeander te Destelbergen en Laarne, ligt de Damvallei. Hoewel in vieren gedeeld door de aanleg van de verkeerswisselaar met de E17 en de ring rond Gent (R4), blijft de Damvallei een prachtig natuurgebied van Europese waarde. Langsheen een snoer van turfputten wisselen hooilanden, broekbossen en moerassen elkaar af. Om de natuurwaarde te verstevigen en te herstellen waar nodig, heeft Natuurpunt een grootschalig project gerealiseerd. Via verschillende bewegwijzerde wandelpaden kan je de natuur in de Damvallei ontdekken.
Ontstaan van een landschap Het landschap van de Damvallei is sinds de
afzetting bovenop deze veenlaag zodat we nu
uit hooilanden (of maaimeersen), terwijl de
laatste ijstijd bijna volledig door de Schelde
nog slechts plaatselijk veen aan de oppervlak-
zandige centrale donk en de omringende zand-
geboetseerd. Meer dan 10 000 jaar geleden
te aantreffen. De verveende meander is nog
gronden als akker gebruikt worden. Vanaf 1967
zijn de grote meanders van de Schelde uitge-
steeds makkelijk herkenbaar in het landschap
verandert het landschap drastisch met de aan-
schuurd en vervolgens geleidelijk opgevuld.
door een vijftigtal turfputten die tussen 1770
leg van de autosnelweg E17 en de verkeerswis-
De Damvallei omvat een ongeveer 6 km lange
en 1840 werden uitgegraven.
selaar met de R4. Enkele grote kunstmatige
meander. Aansluitend is er een alluviale (door
In de laagste delen van het gebied zijn diverse
waterpartijen, waaronder het Damvalleimeer,
aanslibbing ontstane) vlakte met centraal een
sloten uitgegraven. Naast de Mostbeek op het
ontstaan door zandwinning voor de aanleg van
zandige rug. Het verlaten van die meander circa
grondgebied van Laarne, heb je de Loopsloot,
de autosnelweg E17. Het gebied ten oosten van
6 000 jaar geleden geeft aanleiding tot een
de Schipgracht en de sloot die haar naam aan
de R4 blijft het meest gespaard.
lange periode van veenvorming. Hierdoor ont-
het gebied geeft, de Damsloot.
Vanaf de jaren ‘50 wordt het gebied geken-
staan wel 5 meter dikke veenpakketten.
Het landgebruik op deze slechts 5 meter boven
merkt door de opkomst en de teloorgang van
Latere overstromingen zorgen voor een kleiige
de zeespiegel gelegen gronden bestaat vooral
weekendverblijfjes annex tuintjes in ecologisch
zeer waardevolle delen van de Damvallei. Tevens worden vele hooilanden verwaarloosd, waardoor ze volledig verruigen. Spontane bosvorming kan optreden of de hooilanden worden beplant met populieren. Ook de oevers van de turfputten verbossen, terwijl de putten zelf vooral gebruikt worden in functie van visvangst en jacht. Opmerkelijk is tenslotte dat de Damvallei in nauwelijks enkele decennia tijd evolueert van een zeer open naar een gesloten landschap.
Uitzonderlijke variatie Onder invloed van de Schelde, is de Damvallei een van nature voedselrijk laagveenecosysteem. De talrijke uitschuringen en overstromingen van de Schelde creëerden een uitzonderlijke variatie in bodemtypes (veen, klei, leem en zand) en grondwater. Door zijn biogeografische ligging kunnen zowel riviergebonden soorten aangetroffen worden als soorten die typisch zijn voor Zandig-Vlaanderen. Dit zorgt voor enkele buitengewoon soortenrijke biotopen. Belangrijke habitats (woongebieden van planten en dieren) op Europees niveau zijn onder andere de waterplantenvegetaties in de turfputten, trilveen, elzenbroekbossen en verschillende zeer soortenrijke graslanden.
wervelden en ook de vissoort bittervoorn. Tegen het eind van de jaren ’70 worden vrijwel alle turfputten ingericht ten behoeve van de sportvisserij. Waterplanten worden intensief bestreden en er worden hoge dichtheden aan bodemwoelende en plantenetende vissoorten gepoot zodat elke vorm van plantengroei onmogelijk wordt. Andere bedreigingen voor de turfputten nadat op de oevers struiken en bomen beginnen te groeien zijn beschaduwing en bladval. Doordat het extensieve hooilandgebruik in het begin van de jaren ’60 niet meer rendabel is, wordt zowat 45 ha van deze natte gronden beplant met populieren. Niet altijd met evenveel succes trouwens, want op de natste gronden blijkt ook de populierenteelt niet rendabel. Het achterwege blijven van het graslandbeheer, beschaduwing en de aanrijking van de bodem met voedingsstoffen door bladval zorgt voor het verdwijnen van tientallen hectaren dottergraslanden, glanshavergraslanden, blauwgraslanden en heischrale graslanden. Bovendien zorgen de populierenaanplanten door hun grote verdampingscapaciteit voor een aanzienlijke daling van de grondwatertafel.
Bedreigde natuur Graslandpercelen die niet met populieren worden beplant, worden ofwel De belangrijkste natuurwaarden van de Damvallei zijn ongetwijfeld de
verlaten, ofwel veel intensiever gebruikt. In beide gevallen verdwijnt de
talrijke turfputten. Vrijwel alle in Vlaanderen voorkomende waterplanten
vegetatie die zich hier honderden of duizenden jaren geleden gevestigd
van ondiepe, matig voedselrijke wateren werden ooit in het gebied aan-
heeft. De oorspronkelijk zeer diverse en bloemrijke hooilanden evolueren
getroffen. Krabbescheer is tot halverwege de jaren ’70 van vorige eeuw
tot ruigtes waarin brandnetel, bramen en na verloop van tijd ook struiken
de meest opmerkelijke plantensoort van deze turfputten. Daarmee gaat
op de voorgrond treden. De resterende graslanden worden omgevormd
een zeer rijk onderwaterleven gepaard met tal van libellen, andere onge-
tot intensieve, vaak overbemeste soortenarme weilanden.
kleine modderkruiper
zomertaling
Deze bedreigingen betekenden bijna de
Kleine modderkruiper is een klein, langgerekt
Zomertaling broedde vroeger op twee tot drie
doodsteek voor de prachtige en gevarieer-
bodemvisje dat leeft in sloten met een goede
locaties in de Damvallei. Door het gesloten
de natuur in de Damvallei. Tijd voor veran-
waterkwaliteit. Door de slechte waterkwa-
worden van het landschap na populierenaan-
dering vond Natuurpunt.
liteit van veel sloten, is de kleine modder-
plant, en wellicht ook door de hoge concur-
kruiper op veel plaatsen verdwenen. Vroeger
rentiedruk van canadese gans, werd zomer-
In 1994 realiseerde de natuurvereniging de
kwam hij veelvuldig voor in de Damvallei en
taling een onregelmatige broedvogel. Het
eerste aankoop en zo werd stilaan aan de
recent werd een populatie gevonden aan het
herstel van natte graslanden begrensd door
ommekeer gewerkt. Ondertussen beheert
Damvalleimeer. Deze populatie heeft gepro-
sloten en waterpartijen én het garanderen van
Natuurpunt ruim 90 ha van het gebied.
fiteerd van een stukje ondiepe oeverzone dat
de nodige rust tijdens het broedseizoen, moet
Om de moerassen, hooilanden en turfput-
door Natuurpunt i.s.m. de gemeente Destel-
het gebied opnieuw aantrekkelijk maken voor
ten te herstellen zal de natuur echter een
bergen heringericht werd.
deze kleine eendensoort. Tijdens de winter
handje geholpen moeten worden.
verblijft de zomertaling in Afrika en vormt de Damvallei een geschikte overwinteringsplaats voor zijn familielid de wintertaling.
Natuurherstel in de Damvallei
Damvalleimeer toegewezen vanwege de ge-
van enkele putten af te vissen en om de oevers
meente Destelbergen.
opnieuw vrij te maken van elzen- en wilgenop-
De talrijke bedreigingen betekenen bijna het
In 2003 echter komt het natuurherstel in de
slag. Op het eerste zicht lijken dit misschien
einde van de uitzonderlijke natuur in de Dam-
Damvallei pas echt op gang met de start van
vreemde ingrepen voor een natuurgebied, maar
vallei. Om de resterende natuurwaarde van de
een vijf jaar durend Europees project: het LIFE-
het kappen van bomen en struiken op de oevers
Damvallei veilig te stellen voor de toekomst,
project. Met de steun van de Europese Unie, de
van de turfputten is nodig om verrijking van het
begint de plaatselijke afdeling van Natuur-
provincie Oost-Vlaanderen en de gemeenten
water door bladval en overdreven beschadu-
punt reeds in 1994 met de aankoop van enkele
Destelbergen en Laarne kan Natuurpunt circa
wing tegen te gaan. Verder zorgen vissoorten
percelen nadat eerder belangrijke initiatieven
40 ha bijkomende interessante gronden voor
zoals karper en brasem voor omwoeling van de
waren genomen door het Groencomité Destel-
natuurherstel aankopen. Na een voorbereidend
bodem en vertroebeling van het water waar-
bergen. Tevens zoekt men diverse manieren
onderzoek naar de mogelijkheden voor het her-
door waterplanten geen kans krijgen. Daarom
om het gebied te laten beschermen. Daarna
stel van de turfputten, heeft Natuurpunt circa
worden alleen deze soorten afgevist, terwijl
worden nog enkele andere percelen verworven
4 ha van deze turfputten effectief hersteld.
het natuurlijke visbestand waaronder snoek en
en krijgt Natuurpunt ook het beheer over het
Daartoe was het nodig om bepaalde vissoorten
zeelt wordt teruggezet.
visdief Vrijwilligers van Natuurpunt laten broedvlotjes drijven op het Damvalleimeer. Op deze vlotten komen visdiefjes broeden. Het visdiefje is een sternensoort die in het Vlaamse binnenland slechts zelden tot broeden komt, maar de Damvallei is voor deze soort sinds 1996 een echte kraamkliniek geworden. Vis om hun jongen groot te brengen vangen ze in dit waterrijke gebied in overvloed.
Terugkeer van hooilanden en broekbossen
gekocht. Dit is een lichtgewicht rupsvoertuig
Andere grote werken omvatten het herstel
Ook broekbossen maken deel uit van de be-
van circa 15 ha verwaarloosde hooilanden,
schermde habitats in de Damvallei. Naast het
waarbij op 10 ha eerst nog populierenaan-
herstel van hooilanden en turfputten, verlie-
planten verwijderd worden. De aanplant van
zen we de waardevolle broekbossen niet uit
populieren gebeurde immers op wat tot voor
het oog. Een vijftal ha van de populierenaan-
enkele tientallen jaren uitzonderlijk waarde-
planten wordt omgevormd tot elzenbroekbos.
volle graslanden waren. Ook hier is het nodig
Uitheemse soorten zoals populieren hebben
om bomen te kappen voor het herstel van de
doorgaans een negatieve invloed op het bose-
bloemrijke hooilanden in dit gebied. De huidige
cosysteem. Dit komt doordat de bladeren van
relicten zijn immers zo klein geworden dat een
deze bomen slecht verteren of ze de inheemse
duurzaam behoud nog nauwelijks mogelijk is.
soorten verdringen. De ‘bossen’ van de Damval-
Gelukkig kunnen de zaden van sommige zeer
lei zijn dus eerder als grasland met ingeplante
zeldzame plantensoorten decennialang kiem-
populier te beschouwen en hebben nauwelijks
krachtig blijven in de bodem en spontaan ont-
enige overeenkomst met een natuurlijk, waar-
luiken indien de populierenbossen in grasland
devol bos. Een groot nadeel van een soort als
worden omgezet.
de populier is dat ze bovendien veel te veel wa-
dat bijzonder geschikt is voor gebruik in veenmoerassen.
ter verdampen waardoor de moerasbossen verOm deze werken te kunnen uitvoeren op een
drogen. Om dit tegen te gaan worden de popu-
efficiënte manier en zonder de bodem zwaar te
lieren verwijderd om weer plaats te maken voor
beschadigen, wordt gespecialiseerd materiaal
broekbossen met wilg en zwarte els.
ingezet. Naast tractoren op brede moerasban-
De eerste jaren lijken deze ingrepen vaak een
den werd in het kader van het LIFE-project zelfs
aanslag op de natuur. De sporen van de ingre-
een in België nog nooit gebruikte Softrak aan-
pen zijn dan vaak nog zichtbaar, de natuur heeft
zich nog niet kunnen herstellen. Na verloop van tijd echter zien we de bloemenrijkdom van de graslanden opnieuw toenemen, waterplanten die de turfputten herkoloniseren en hoe zich spontaan een nieuw elzenbroekbos ontwikkelt. Terwijl deze habitats zich herstellen, keren ook de hier levende dieren terug. De eerste resultaten van het herstelproject worden stilaan zichtbaar op het terrein. Naast roerdomp en waterral, verbleef hier in het najaar van 2007 reeds wekenlang een visarend, waarvoor enkele herstelde turfputten een geliefkoosd jachtterrein vormen. Andere voorbeelden zijn de tot nu toe geslaagde reïntroductie van krabbescheer en de uitbreiding van typische soorten zoals grote boterbloem, kleine valeriaan, waterdrieblad en moeraskartelblad.
tensoorten het moeilijk krijgen en uiteindelijk
de waardevolle hooilanden in de Damvallei zal
verdwijnen. Meer banale soorten komen dan
er dus ook op lange termijn een beheer nodig
in de plaats. Daarom worden de greppels langs
blijven. Alle graslanden moeten minstens jaar-
verschillende hooilanden voorzichtig geruimd,
lijks een hooibeurt krijgen. Afhankelijk van de
zodat het regenwater opnieuw kan wegvloeien
voedselrijkdom en de vochtigheid van de bo-
zonder echt te gaan draineren. Bovendien ont-
dem, vindt deze hooibeurt plaats in de periode
staat opnieuw open water met tal van water-
half juni tot half augustus. Daarbij moet op de
planten en dieren zoals libellen of kikkers.
natte, venige percelen aangepast materiaal gebruikt worden zodat de bodem niet beschadigd
Natuurlijke waterhuishouding
Beheer op lange termijn
Op verschillende plaatsen in de Damvallei is de
Voor de goed ontwikkelde elzenbroekbossen
watervoerende functie van de sloten zo goed
is de taak van de beheerder eenvoudig. Mits
De drogere hooiweiden worden in samenwer-
als volledig verdwenen doordat ze zijn dicht-
een goede waterhuishouding kunnen we deze
king met landbouwers gemaaid of begraasd
geslibd of toegegroeid met struiken. Door de
natuurbossen gewoon hun gang laten gaan.
door landbouwvee.
ligging op natte en vaak door kwelwater be-
Maar natuur in Vlaanderen is vaak cultuurna-
ïnvloede gronden, is de hydrologie of de wa-
tuur. Zo zijn de turfputten ooit uitgegraven
terhuishouding van zeer groot belang voor de
door de mens. Ook de waardevolle hooilanden
kwaliteit van de aanwezige biotopen. Wanneer
in de Damvallei zijn ontstaan onder menselijke
de greppels dichtslibben, nemen de schom-
invloed. Dankzij een eeuwenoud gebruik als
melingen in het waterpeil toe en blijft regen-
hooi- of graasweide kunnen zich zeer waarde-
water op de hooilanden langer staan. Hierdoor
volle vegetaties ontwikkelen. De intensivering
wordt het grondwater als het ware onderdrukt
van de landbouw laat echter minder arbeidsin-
door een zogenaamde ‘regenwaterlens’. Dit re-
tensieve landbouw toe op de hogere zandgron-
genwater heeft een andere samenstelling dan
den, waardoor de kleinschalige natte hooilan-
het grondwater, zodat heel wat typische plan-
den verlaten worden. Na het herstelbeheer van
wordt. Moerastractoren met brede banden zijn daarbij een must.
Beleven en genieten: wandelen in de Damvallei
Bewegwijzerde wandelingen: •
Groene wandeling (7 km): Bergenmeersenpad
Deze bewegwijzerde wandelroutes brengen je langsheen turfputten,
•
Blauwe wandeling (2 km): Damvalleimeerpad
hooilanden, elzenbroekbossen en vogelrijke plassen.
•
Rode wandeling (9 km): Damvalleipad
Natuurpunt heeft drie wandellussen uitgestippeld in de Damvallei.
Deze wandellussen omvatten in totaal ruim 18 km bewegwijzerde wandelmogelijkheden. Ze kunnen op verschillende plaatsen worden ingekort. Doordat ze op elkaar aansluiten, is het mogelijk om verschillende wandellussen te combineren. Zo kan je zelf je wandeling uitstippelen. Startplaats: Gemeentehuis van Destelbergen, langs de gewestweg N445 GentDendermonde. Iets verderop aan de bibliotheek zijn er tientallen parkeerplaatsen. Veel wandelplezier!
DESTELBERGEN 0
500m
250
P
eenweg
ermondest
A445 Dend
Afrit n lberge Deste
Bib
P
P
< Gent
P Damvalleimeer
Scheldemeer weg Reinaert
Bergenmeersen
Sch
Hauw
eld
e
Meerskantpoelen
Damvalleipad (9 km) Bergenmeersenpad (7 km) Damvalleimeerpad (2 km) Alternatief wandelcircuit bebouwing bos grasland moeras water
start vogelkijkhut
E17
Damslootmeer
P
� � P parking kerk
R4
horeca
Openbaar vervoer Je kan het gebied ook met het openbaar vervoer bereiken. Aan het
Tijdens de weekends enkel lijnen 34 en 35 (meer info op www.delijn.be).
NMBS-station Gent-Dampoort of Gent-St. Pieters neem je buslijn 34,
Lijn 34 afstaphalte Scheldekant op de Reinaertweg
35 of 36 Gent-Destelbergen.
Lijn 35 en 36 afstaphalte Kerk Destelbergen
Het Damvalleimeerpad (blauwe wandeling) en het
Langsheen het wandeltraject zijn verschillende ho-
Bergenmeersenpad (groene wandeling) zijn geschikt
recazaken waar de wandelaar kan verpozen en iets
voor rolstoelgebruikers of buggy’s. Stevig schoeisel
nuttigen.
is noodzakelijk. De rode wandeling (het Damvalleipad) omvat enkele avontuurlijke stukken en is enkel
Natuurpunt wil de waardevolle levensgemeen-
geschikt voor wandelaars met laarzen, en dit zelfs
schappen opnieuw kansen geven. Daarom worden
tijdens de droogste zomermaanden! Honden kun-
grote werken uitgevoerd. Tractoren, een kraan en
nen mee, maar dan aan de leiband.
afvoerwagens zijn regelmatig actief in het gebied. De gespecialiseerde natuurarbeiders voeren de wer-
De wandelingen zijn bewegwijzerd met pijltjes en het
ken omzichtig uit. Deze werken kunnen wandelaars,
hele jaar vrij toegankelijk. Onderweg staan verschil-
omwonenden en de natuur tijdelijk verstoren. Maar
lende infoborden met natuureducatieve informatie.
achteraf zal de rust ongetwijfeld weerkeren.
Aan het Damvalleimeer staat een vogelkijkhut. Regelmatig worden excursies georganiseerd begeVanaf de zomer van 2008 wordt bovendien nieuwe
leid door een gids. Dan worden ook anders niet-toe-
bezoekersinfrastructuur voorzien. Dan wordt een
gankelijke delen van het gebied bezocht.
tweede kijkhut geopend aan het Scheldemeer, naast
Honden aan de leiband welkom (behalve in de Hauw) In dit natuurgebied trachten tal van vogels en dieren te overleven. Tijdens het broedseizoen laten veel vogels hun nest in de steek na verstoring. Honden worden door dieren vaak aanzien als roofdieren waardoor ze opgeschrikt worden. Om dieren de nodige overlevingskansen te geven, vragen wij aan de bezoekers om hun hond aan de leiband te houden. In de winter vraagt elke verstoring een enorme krachtinspanning, waardoor de dieren uitgeput raken en sterven
de reeds bestaande kijkhut aan het Damvalleimeer.
van ontbering.
De kijkhut aan het Scheldemeer zal geopend zijn van oktober tot april. In het najaar van 2008 zullen
Meer info:
bovendien een aantal voetgangersbruggen en knup-
Dirk Bogaert, 09-228 07 06
pelpaden worden geïnstalleerd, zodat een bezoek
Frederik Hendrickx, 09-328 39 26
aan de Damvallei nog aantrekkelijker wordt.
www.damvallei.be
brede orchis
krabbescheer
libellen
In de waardevolle hooilanden groeien tal
Tot voor enkele decennia kwam krabbescheer
De Damvallei is bekend voor zijn grote
van zeldzame plantensoorten, waaronder
talrijk voor in de turfputten en sloten in de
verscheidenheid aan libellen en water-
ook enkele orchideeën. Harlekijn, tot een
Damvallei. Door verschillende oorzaken is ze
juffers. Een dertigtal soorten komen hier
vijftigtal jaar geleden de grootste popu-
echter verdwenen uit het gebied. Nochtans
voor, waaronder een aantal erg zeldzame
latie van Vlaanderen, is jammer genoeg
vervulde ze een belangrijke rol in de turfput-
zoals de variabele waterjuffer en de grote
verdwenen. Wel aanwezig zijn gevlekte
ten. Door klonale groei kan ze in zeer korte tijd
roodoogjuffer, die het bijzonder goed
orchis en brede orchis, die zich opnieuw
een grote oppervlakte van het water bedek-
doen. Paardenbijter, keizerlibel en blauwe
gevestigd hebben na het herstel van ver-
ken. Daarbij legt de plant grote hoeveelhe-
glazenmaker behoren tot de grootste li-
waarloosde hooilandjes. Alleen mits een
den voedingsstoffen vast en wordt aanrijking
bellensoorten van het gebied. In de zo-
volgehouden maaibeheer op het juiste
van het watermilieu tegengegaan. Bovendien
mer kan je hun scheervluchten boven de
tijdstip, na de bloei, kan brede orchis
gaat ze de groei van plankton tegen waar-
waterpartijen bewonderen, wanneer ze
standhouden en uitbreiden.
door het water voldoende helder blijft. Dit is
op jacht zijn naar kleine insecten of hun
van belang voor andere waterplanten maar
territorium verdedigen tegen indringers.
ook voor roofvissen die op het zicht jagen zo-
In tegenstelling tot wat soms gedacht
als snoek. Tijdens het LIFE-project werd krab-
wordt, kunnen libellen of waterjuffers
bescheer opnieuw geïntroduceerd in enkele
niet steken.
turfputten nadat voorafgaand onderzoek een grote kans op slagen aangetoond had.
Het LIFE-fonds Om de bijzondere habitats en soorten in het NATURA 2000 netwerk
tijdens dit project niet minder dan 40 ha om natuur te beschermen
optimaal te beschermen is er nood aan heel wat financiële middelen.
voor komende generaties én open te stellen voor iedereen. Tiental-
De Europese Unie wil een financieel duwtje in de rug geven bij de uit-
len ha waardevol hooiland, broekbos en turfputten werden hersteld.
voering van voorbeeldprojecten en richtte hiervoor het LIFE-fonds op.
Dit landschapsherstel is niet alleen van belang voor dieren en planten
Zowel overheden als (natuur)verenigingen kunnen beroep doen op het
maar ook voor mensen. Een wandeling in deze natuur aan de rand van
LIFE-fonds voor financiële ondersteuning van grote projecten in Na-
Gent werkt ongetwijfeld inspirerend!
tura 2000 gebieden. Dankzij het LIFE-fonds kon Natuurpunt van 2003 tot 2008 extra inspanningen leveren in dit NATURA 2000 gebied. Natuurpunt verwierf
Samenwerken voor meer natuur Dit natuurproject kwam tot stand door een intense samenwerking
wen. Ook met andere gebruikers van het gebied wordt waar mogelijk
met de gemeentebesturen van Destelbergen en Laarne en kreeg ook
samengewerkt. Zo wordt bij het afvissen van turfputten rekening ge-
de steun van de provincie Oost-Vlaanderen.
houden met kennis van plaatselijke hengelaars en werden afgeviste
Ook met de landbouw wordt samengewerkt. Runderen van landbou-
karpers ter beschikking gesteld voor hun visputten. Wandelaars en be-
wers grazen op een aantal van onze terreinen. Slecht hooi wordt dan
zoekers van het gebied worden geïnformeerd door het plaatsen van
weer gecomposteerd en gebruikt door een bioboer. Natuurpunt wil
tijdelijke infoborden.
in de toekomst deze waardevolle samenwerking zeker verder uitbou-
NATURA 2000: Europese topnatuur! Wie zou vermoeden dat in de rand van Gent, en doorsneden door het
het ‘NATURA 2000 netwerk’ gecreëerd. Zo wil Europa de biodiversiteit,
klaverblad van de E17 en de grote ring rond Gent (R4), een bijzonder
dit is het geheel aan soorten en biotopen, in haar lidstaten behouden
Europees natuurgebied ligt? Aansluitend bij de Schelde en de Gent-
en beschermen.
brugse meersen vinden we de Damvallei, een oude verveende Scheldemeander die een schakel vormt in een grote eenheid natuur langsheen
De Damvallei maakt deel uit van dit netwerk. Dit is zeker niet toevallig.
de Schelde tussen Gent en Antwerpen. Kalkense Meersen en Berlare
Onder invloed van de Schelde, is de Damvallei een van nature voedsel-
broek zijn andere schakels in dit groene lint.
rijk laagveenecosysteem. Variatie en gradiënten in bodemtypes (veen, venige klei, klei, leem en zand) en grondwater zorgen voor een zeer
Omwille van de hoge natuurwaarde werd dit gebied door de Europese
gevarieerde natuur waar we zowel elementen van heischraal grasland
Unie opgenomen in het NATURA 2000 netwerk.
als kwelrijk dottergrasland en zelfs overgangen naar blauwgrasland aantreffen. De talrijke turfputten herbergen dan weer unieke water-
NATURA 2000 staat voor een Europees netwerk van beschermde ge-
plantenvegetaties. Ook trilveen en broekbos komen voor.
bieden en vormt zo de hoeksteen van het Europese natuurbeleid. Na-
Zeldzame planten zoals kleine valeriaan, moeraskartelblad, grote bo-
tuur en landschap zijn in Europa erg gevarieerd: van hooggebergten en
terbloem, krabbescheer, verschillende fonteinkruiden en tal van dieren
moerassen, tot bossen en uitgestrekte heidelandschappen. Om al die
hebben het hier naar hun zin. Daarom werd dit gebied opgenomen in
natuurpracht te behouden voor de toekomst heeft de Europese Unie
het Natura 2000 netwerk.
DESTELBERGEN
foto’s: Diane Appels, Bart Slabbinck, Vilda - Misjel Decleer, Jan Dirkx, Tom De Beelde, Marcel Bex, Gerard Mornie, Maarten Jacobs, Ward Stulens, Vilda - Rollin Verlinde, Joyce Verdonk, Louis Gevaert, Dirk Bogaert, Frederik Hendrickx
Word lid van Natuurpunt Natuurpunt telt 73 000 gezinnen als lid en beheert 16 500 ha natuur, verspreid over ruim 500 gebieden in heel Vlaanderen. Word ook lid! Om je steun te betuigen. Als lid van Natuurpunt ontvang je 4 keer per jaar Natuur.blad, ons ledenblad boordevol informatie over de natuur. De plaatselijke afdeling in je gemeente houdt je op de hoogte van de lokale activiteiten via een eigen nieuwsbrief of tijdschrift. Als lid kan je met het hele gezin gratis deelnemen aan duizenden geleide wandelingen en andere activiteiten van Natuurpunt. Bovendien krijg je 10% korting op boeken, verrekijkers en andere producten in de Natuurpunt-winkel.
Je ontvangt ook een aantrekkelijk welkomstpakket. Daarin vind je onder meer een CD met vogelgeluiden en een Fiets- en wandelgids met 33 Aardgas-natuurroutes, uitgestippelde wandelingen en fietstochten in de mooiste natuurgebieden van Vlaanderen én Wallonië. Het lidgeld bedraagt 20 euro per gezin. Schrijf je in via onze website www.natuurpunt.be.
Kom uit je schelp! De natuur heeft je nodig. En vice versa.
