Jaarverslag 2014
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
bijlagen
onderwijs &
welkom
financiën
Het jaar van… 3 het College van Bestuur 3 de Raad van Toezicht 4 de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad 6
Passend Onderwijs Samenwerkingsverband Lichte ondersteuning Zware ondersteuning Ondersteuning bij dyslexie
12 12 12 12 13
Vluchtelingen 19 Kleurrijk & Fleurrijk 19
Financieel beeld
26
Informatievoorziening
26
Planning & control
26
Europese aanbesteding
28
Wie zijn we?
7
Wat is onze missie, identiteit en visie?
7
Waar vind je onze scholen?
8
Professionalisering 14 Leerkrachten 14 Directeuren 16 Ondersteuners 17 Onderwijsverbinder 17
Eigentijds 20 Tablets voor leerkracht en leerling 20 Een draadloos netwerk 20 Huisvesting 21 Onderhoud van onze scholen 21 Opening nieuw schoolgebouw De Boogurt 21
Jong talent
18
Sociaal-emotioneel 18 ZIEN ! 18 KIJK ! 18
Cijfers 22 De cognitieve opbrengsten 22 Ziekteverzuim 24 Continuïteit van ons onderwijs 25 Leerlingaantallen 25
Continuïteitsparagraaf 28 Meerjarenbegroting
29
bijlagen Financiële toelichting op de jaarrekening 31 Treasuryverslag 38
strategie Tijd voor een nieuw Koersplan
9
Hier gaan wij voor!
10
We zijn begonnen …
11
SKOzoK Jaarverslag 2014
2
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
bijlagen
Het jaar van … het College van Bestuur Terugkijken en vooruitzien
2014 typeren wij als het jaar van de ommekeer, het jaar waarin we weer konden gaan bouwen. De jaren ervoor moest de organisatie nog worden aangepast op de realiteit van de voortdurende krimp van het aantal leerlingen in onze regio. Al sinds 2006 dalen bij SKOzoK de leerlingenaantallen. Ook in de afgelopen 5 jaren nam het leerlingenaantal met meer dan 12% af. En voor de komende 3 jaren wordt een verdere leerlingenafname van 6% verwacht. Ondanks deze krimp, hebben de leeropbrengsten de afgelopen jaren een duidelijke groei laten zien. Waar we in 2009/2010 nog 3 zwakke scholen kenden en de inspectie een significant aantal risicoscholen benoemde, zien we in 2014 een heel ander beeld: geen aangepaste toezichtarrangementen meer van de inspectie en bovengemiddelde evenals nog stijgende opbrengsten. Deze opbrengsten hebben we gerealiseerd met beduidend minder collega’s: in de periode 2009-2014 is het aantal banen afgenomen bij SKOzoK van 502 fte naar 379 fte, een afname van 24%. In 2014 hebben we voor het eerst weer een aantal collega’s een vaste aanstelling kunnen geven, in totaal voor ongeveer 7 fte. Ook konden we de “basisratio” (het aantal leerlingen per leerkracht) verlagen, een grote wens van zowel collega’s als ouders. Per 22,6 leerlingen was in het schooljaar 2013/2014 1 fte per leerkracht beschikbaar, terwijl in schooljaar 2014/2015 gemiddeld per 22,2 leerlingen 1 fte leerkracht wordt ingezet. Daarmee wijkt SKOzoK - in positieve zin - af van het landelijk gemiddelde dat in 2014 23,3 leerlingen per 1 fte leerkracht bedroeg. Het ziekteverzuim is na een spectaculaire daling in 2013 (van 7,5% in 2012 naar 5,5% in 2013) in 2014 verder gedaald naar 4,6%. Daardoor kwam tussentijds extra personele formatie beschikbaar voor de scholen waar de instroom van leerlingen onverwacht hoog was. In de jaren 2009 tot en met 2011 was er sprake van een negatief financieel resultaat voor de stichting; vanaf 2012 is het resultaat steeds positief. Ook over 2014 is dit het geval. Daardoor is het weerstandsvermogen van onze organisatie weer op peil en zijn we financieel gezond. Dit maakt dat we in 2015 extra kunnen investeren in de verdere
SKOzoK Jaarverslag 2014
ontwikkeling van onze onderwijskwaliteit door onder andere professionalisering en er opnieuw ruimte is om nieuwe collega’s aan onze organisatie te binden, voor ongeveer 11 fte. We slagen er met elkaar in om - ondanks de voortdurende krimp - ons onderwijs significant te verbeteren en dat zodanig te doen, dat er ruimte ontstaat om weer te investeren, in nieuwe collega’s, in nieuwe leermiddelen en in verdere professionalisering en innovatie. Het is goed om met elkaar ook te bespreken wat heeft geleid tot deze prachtige resultaten, waar wij zo ontzettend trots op zijn. Allereerst is dat de inzet en de kwaliteit van onze collega’s. Er is met veel energie ingezet op handelingsgericht werken en op het verhogen van de opbrengsten. Daarnaast is het door het clusteren van de scholen mogelijk gebleken om de nabijheid van de scholen voor onze leerlingen zoveel mogelijk te behouden. Dit heeft veel gevraagd van onze directeuren, maar ook van de teams. Het resultaat is dat er ondanks de krimp van in totaal meer dan 1000 leerlingen, nog steeds 30 SKOzoKscholen zijn, allen met een goede onderwijskwaliteit. Ook de introductie van de functie van Kwaliteitsondersteuners, die volledig ingezet worden op het ondersteunen van de teams om het onderwijs voor ieder kind zo goed mogelijk te maken, heeft bijgedragen aan het resultaat. Samen delen van kennis en kwaliteiten binnen de clusters en binnen de organisatie, levert op. De implementatie van de organisatie van de lichte ondersteuning per augustus 2014 heeft ervoor gezorgd dat ook de specialistische kennis die aanwezig is bij SKOzoK op een efficiënte en effectieve wijze wordt benut en we goed invulling kunnen geven aan Passend Onderwijs. Verder willen we ook het ‘P-centrum’, voor de coördinatie van vervangingen, en het grote bestand aan flexibele collega’s in dit kader niet onvermeld laten; in 2014 hebben we 99,9% van de benodigde vervangingen snel en goed in kunnen vullen. Dit heeft in belangrijke mate bijgedragen aan de continuïteit en de kwaliteit van ons onderwijs.
3
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
In 2014 heeft op grote schaal binnen onze organisatie praktijkgerichte professionalisering plaatsgevonden. In plaats van traditionele scholing en cursussen, is er dicht op de praktijk geleerd en in aansluiting op de eigen leervraag van de leerkracht, waardoor het geleerde direct toepasbaar is in de praktijk. Nu alle teams dit traject hebben doorlopen, zetten we in 2015 - in lijn met ons nieuwe Koersplan - het praktijkgerichte leren door en organiseren we ‘professionaliserings-carroussels’ voor leerkrachten, zodat alle collega’s met elkaar kunnen leren door samen te werken en te reflecteren. En in lijn met ons nieuwe Koersplan, dat vanaf schooljaar 2014/2015 van kracht is, bouwen we in 2015 consequent verder aan de meerwaarde van de organisatie SKOzoK. Alle medewerkers evenals meer dan 1000 ouders hebben bijgedragen aan de totstand koming van onze strategie. Zoals we in ons Koersplan aangeven, gaan we in de voorliggende beleidsperiode voor excellent worden in leren leren, door slim organiseren en door het samen ontwikkelen van de leergemeenschap. Op die manier kunnen we, met veel plezier en door onszelf verder te ontwikkelen, onze leerlingen het allerbeste meegeven voor hun toekomst.
Ingrid Sluiter en Carlo Segers
Mevrouw drs. I.C.A.N. (Ingrid) Sluite r
Nevenfuncties • Voorzitter Federatief Samenwer kingsverband Primair Onderwijs Valkenswaard e.o. • Voorzitter Stichting Samenwerkings verband Passend Onderwijs De Kempen • Lid Auditcomissie Primaire Onde rwijs Raad • Lid Landelijke Adviesraad HBO-HRMopleidingen
SKOzoK Jaarverslag 2014
Het jaar van … de Raad van Toezicht Investeren in kwaliteit
Als schatbewaarders van kennis, gedrag en waarden welke voor kinderen zo belangrijk zijn om later zo zelfstandig mogelijk in de maatschappij te functioneren hebben alle medewerkers van SKOzoK de dure plicht om deze schat zo goed mogelijk over te dragen. Elk jaar worden er weer kinderen toevertrouwd aan onze leerkrachten die met zorg en ambitie deze kinderen op weg helpen. Koersen op kwaliteit zit diep in het zogenaamde DNA van SKOzoK. Medewerkers van de scholen van SKOzoK zijn er diep van overtuigd dat we niet genoeg kunnen investeren in onze jeugd. Het lijkt zo simpel en vanzelfsprekend. Als er maar genoeg kennis wordt overgedragen, als er maar goed gerekend en foutloos geschreven wordt, zo was het immers vroeger ook. Dan komt het wel goed. Kinderen gaan naar school en vervolg- onderwijs en vinden vervolgens hun weg wel. Wij zijn ervan overtuigd dat het een dure schatplicht is om kinderen echt voor te bereiden op hun eigen route in een steeds uitdagender, of zo u wilt, complexere samenleving. Een samenleving die niet meer te vergelijken is met zelfs een krappe twintig jaar geleden. Er zijn zoveel immens meer mogelijkheden, er zijn zoveel meer prikkels, dat een simpele reflex naar “vroeger’ zelfs gevaarlijk is.
College van Bestuur
Voorzitter College van Bestuur
bijlagen
De heer C.G.C.G. (Carlo) Segers MA
Lid College van Bestuur
Nevenfuncties ne te Rotterdam • Lid Raad van Toezicht ROC Zadki en ICT • Lid netwerk Onderwijsinnovatie • Primaire Onderwijs Raad
Er wordt nu daadwerkelijk geïnvesteerd in onderwijs. Investeringen in leerkrachten, in kleinere klassen, in nieuwe leermethodes en leermiddelen. En we zullen altijd blijven oordelen dat het niet genoeg is. Feit is dat de afgelopen jaren het mogelijk is gebleven om in krap economisch getij en een periode waarin scholen demografisch krimpen vanuit een gezonde bedrijfsvoering met visie te investeren in onderwijskwaliteit. SKOzoK heeft keuzes gemaakt. Keuzes gemaakt om voor de komende jaren toekomstgericht in onze kinderen te investeren. Hen voor te bereiden op een toekomst waarin ze worden aangemoedigd om zelf te blijven leren.
4
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
bijlagen
Als Raad van Toezicht zijn wij in de gelegenheid geweest om met het College van Bestuur mee te denken en hen te adviseren over de belangrijke keuzes die gemaakt moesten worden. Op deze wijze hebben wij kunnen bijdragen aan de belangrijke schatplicht van SKOzoK.
Samenstelling
We verantwoorden ons graag hierover. In 2014 hebben we intensief samen met het College van Bestuur van SKOzoK gesproken over de strategie van SKOzoK. Er zijn hiervoor in het voorjaar twee uitgebreide sessies met het College van Bestuur geweest. De Raad van Toezicht is daarnaast in 2014 vijfmaal formeel bij elkaar geweest. De Raad van Toezicht kent drie commissies die gericht zijn op specifieke doelstellingen van de Raad van Toezicht en de besluitvorming voorbereiden. De remuneratiecommissie beoordeelt het functioneren van het College van Bestuur en ziet erop toe dat het College van Bestuur de belangen en doelen van de organisatie en alle betrokken partijen op een evenwichtige wijze in acht neemt.
Hoofdfunctie
: Voorzitter Raad van Bestuur Lumens Groep te Eindhoven
Nevenfuncties
: Bestuurslid coöperatie I-kracht te Gouda, Voorzitter Stichting PeuterSpeelzaalWerk te
De remuneratiecommissie is tweemaal bijeen geweest in gesprek met de leden van het College van Bestuur. De financiële commissie is belast met de voorbereiding van het gesprek over begroting en jaarrekening en adviseert daarnaast het college over financiële en beheersmatige zaken. De financiële commissie is viermaal bijeen geweest. De commissie beoogd aandacht te geven aan de kwaliteitsdiscussie die continue gevoerd dient te worden. De onderwijscommissie is tweemaal in gezamenlijkheid met de leden van het College van Bestuur bijeen geweest. Daarnaast hebbende leden van de Raad van Toezicht een werkbezoek gebracht aan basisschool de Stapsteen en zijn zij aanwezig geweest bij een ontmoeting met de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad van SKOzoK. De Raad van Toezicht heeft zichzelf verplicht om jaarlijks gedegen en scherp haar functioneren te evalueren. Om haar eigen functioneren verder te kunnen verbeteren heeft in 2014 een externe evaluatie plaatsgevonden.
In 2014 had de Raad van Toezicht de volgende samenstelling:
De heer drs. J.M.M. (Jos) van Nunen Voorzitter en lid Remuneratiecommissie
Geldrop-Mierlo, lid Raad van Toezicht CKE, bestuurslid coöperatie WeHelpen.nl
Mevrouw ir. A.C. (Jeannette) Dekker MRE
Secretaris, vicevoorzitter en lid Financiële Commissie Hoofdfunctie
: Manager wijkontwikkeling Woningcorporatie Area te Uden en Veghel
Mevrouw drs. M.M. (Marijke) van Vijfeijken Algemeen lid en lid Onderwijscommissie Hoofdfunctie
: Senior onderzoeker Kenniscentrum Kwaliteit van Leren op Hogeschool van Arnhem en
Nevenfunctie
: Lid Raad van Toezicht bij Optimus Primair Onderwijs
Nijmegen (HAN)
De heer drs. B. (Bart) K. van Linder
Algemeen lid, lid Onderwijscommissie en lid Remuneratiecommissie Hoofdfunctie
: Directeur-eigenaar en senior adviseur/trainer/coach Actor Adviseurs te Waalre
Nevenfunctie
: Hospitality Consultant Hotel management School te Maastricht
Mevrouw M. (Marjo) van Doormalen RA Algemeen lid en lid Financiële Commissie Hoofdfunctie
: Directeur-eigenaar en Financieel adviseur Van Doormalen Accountant in Business te Waalre
Jos van Nunen Voorzitter RvT
SKOzoK Jaarverslag 2014
5
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Het jaar van … de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad 2014 stond in het teken van het verder uitwerken van het Koersplan 2014-2018. Een van de aandachtsgebieden was de sociale emotionele ontwikkeling. Na een periode van overwegend opbrengsgericht onderwijs (die nodig was), werd het tijd om de balans weer te herstellen. Goede discussies zijn gevoerd over zaken zoals het beleidsplan lichte ondersteuning, passend onderwijs, organisatorische besturing, Wet werk en zekerheid en allocatie en mobiliteit. Verder zijn er onder andere besluiten genomen over de uitgangspunten voor de allocatie van personeel (voor Onderwijzend Personeel, OnderwijsOndersteunend Personeel en onderwijsassistenten) en het financieel beleidsplan. Er is een bestendig personeelsbeleid ontwikkeld. De werving en het behoud van jonge leerkrachten is belangrijk voor ons, onze kinderen, onze toekomst. Met de nieuwe CAO is er een kick-off gegeven voor de discussie betreffende het basismodel versus overlegmodel en zullen we hier in 2015 verder vervolg aan geven. Belangrijk is consequent zijn in je beleid en vasthoudendheid. Aan de andere kant is innoveren essentieel voor onze toekomst, waarbij we zullen moeten toezien op een goede uitvoering hiervan.
bijlagen
Kennis en vaardigheden
Via AOB scholing hebben we een training mogen volgen om onze kennis en vaardigheden verder uit te bouwen. De opgedane kennis zullen we verder toepassen in het bepalen van onze strategie. Ik ben er dan ook van overtuigd dat 2015 in het teken zal staan van een constructieve samenwerking tussen College van Bestuur, Raad van Toezicht, MR, personeel en ouders.
Dave Zwarts Voorzitter GMR Samenstelling
In de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad hebben 5 personeelsleden en 5 ouders zitting. Elk van onderstaande regio’s (van ongeveer gelijke grootte) wordt hierbij vertegenwoordigd door telkens één personeelslid en één ouder. Eind 2014 had de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad de volgende samenstelling:
Regio
Medewerker SKOzoK
Dommelen / Valkenswaard ZW
Mevr. N. (Nadine) Meertens
Leende / Valkenswaard NO Bergeijk
Mevr. E. (Els) van de Laak Mevr. I. (Ineke) Mensink Vicevoorzitter/Penningmeester Dhr. P. (Peter) Prein Mevr. T. (Thea) Raijmakers
Aalst/Waalre Cranendonck
Ouder van leerling(en)
Dhr. D. (Dave) Zwarts Voorzitter Mevr. S. (Sieka) van Vlerken Dhr. R. (René) Delreu Mevr. C. (Christine) Lubse Mevr. J. (Jorien) Maranus
Om als Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad in 2015 effectiever te kunnen functioneren, zijn de volgende zaken essentieel:
Betrokkenheid
Als voorzitter van de GMR vind ik het belangrijk om de banden met onze stakeholders te versterken. We zullen dan ook in 2015 starten met een structureel vooroverleg voor ouders, personeel en MR-en.
SKOzoK Jaarverslag 2014
6
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
bijlagen Pastoor Jansenplein 21 5504 BS te Veldhoven
Wie zijn we? Wij zijn een enthousiaste, ambitieuze onderwijsstichting met 30 basisscholen in de gemeenten Bergeijk, Cranendonck, Heeze-Leende, Valkenswaard en Waalre. Onze scholen zijn verdeeld over 15 clusters in 3 regio’s. SKOzoK staat voor Samen Koersen op Zichtbare Onderwijs Kwaliteit. Ongeveer 600 medewerkers verzorgen samen primair onderwijs voor circa 5.800 leerlingen. Van onze scholen zijn er 28 rooms katholiek en hebben 2 scholen een protestants-christelijke grondslag. SKOzoK telt één basisschool voor speciaal basisonderwijs. In 1968 is onze stichting ontstaan uit een aantal fusies van schoolbesturen voor primair onderwijs in de gemeenten Valkenswaard, Bergeijk en Waalre. Toen in 1998 ook de scholen uit Cranendonck en Leende zich aansloten, heeft de Stichting Katholiek Onderwijs Zuid Oost Kempen haar huidige vorm gekregen. In 2006 is (vanwege het aansluiten van 2 Protestants-Christelijke scholen) de naam gewijzigd in: Samen Koersen Op Zichtbare Onderwijs Kwaliteit. Sinds 2006 is er een besturingsmodel met een Raad van Toezicht en een College van Bestuur. Het uitgangspunt is de Code Goed Bestuur van de PO-raad. Op grond van de Kwaliteitswet die in werking is getreden op 1 augustus 1998 beschikt SKOzoK over een klachtenregeling (zie www.skozok.nl). In het jaar 2014 zijn er geen klachten gemeld of in behandeling geweest.
Organisatiestructuur
Onze organisatiestructuur ziet er als volgt uit:
Raad van Toezicht GMR
College van Bestuur Staf
MR-en
Kwaliteitsondersteuners / Lichte Ondersteuners
Clusterdirecties Schoolteams
SKOzoK Jaarverslag 2014
Telefoon : 040-2531201 E-mail :
[email protected] Website : www.skozok.nl Bestuursnummer
: 31384
Wat is onze missie, identiteit en visie? Missie
We bieden onze leerlingen eigentijds onderwijs in een uitdagende leeromgeving, zodanig dat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen.
Identiteit
SKOzoK staat voor een brede, levensbeschouwelijke identiteit, gebaseerd op de christelijke normen en waarden.
Visie
• We verzorgen eigentijds, kwalitatief goed onderwijs, waar de mogelijkheden en interesses van het kind centraal staan. De leerling leert in dialoog met medeleerlingen, de leerkracht en de omgeving. We bieden een passend onderwijsarrangement aan, zo dicht mogelijk bij huis. • SKOzoK is een open en lerende gemeenschap, waarin onze medewerkers op professionele wijze werken en leren. Dit houdt onder andere in dat we verantwoordelijkheid nemen, voorbeeldgedrag laten zien en elkaar aanspreken • We onderhouden een proactieve en duurzame samenwerkingsrelatie met ouders, ketenpartners en gemeenten. • Onze organisatie werkt efficiënt en effectief, waardoor we de beschikbare middelen zo goed mogelijk benutten. • Ouders maken een bewuste, positieve keuze voor een SKOzoK-school.
7
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Waar vind je onze scholen?
Regio Bergeijk
6a 6b 5
AALST-WAALRE 4b
8a
7 8b
10
11b 9a11a
2a 2b
1a
3a 3b
HEEZE-LEENDE 12a
12c
12b
4a
13b
VALKENSWAARD
13a
9b 1b
BERGEIJK
CRANENDONCK 14a 14b
15a
Cluster 1
1a 1b
Sint Gerardus De Klepper
Witrijtseweg 9a Kapellerweg 4
Bergeijk Luyksgestel
Cluster 2
2a 2b
Beisterveld Sint Bernardus
Hegmulder 6 Loo 109
Bergeijk Bergeijk
Cluster 3
3a 3b
Prinses Beatrix De Zonnesteen
Domineestraat 2 Papaverstraat 6
Bergeijk Bergeijk
Cluster 4
4a 4b
De Ster Sint Willibrordus
Dorpstraat 15 Schoolstraat 15
Westerhoven Riethoven
Regio Aalst-Waalre/Valkenswaard Cluster 5
5
De Wilderen
Meester Slootsweg 1
Waalre
Cluster 6
6a 6b
De Drijfveer Christoffelschool
Willem Smulderspl. 5 Maximilliaanlaan 1
Waalre Aalst-Waalre
Cluster 7
7
Schepelweyen
Hoefsmidwei 4
Valkenswaard
Cluster 8
8a 8b
Agnetendal Sint Martinus
Helenadal 20 Groenstraat 1
Valkenswaard Valkenswaard
Cluster 9
9a 9b
De Pionier Sint Servatius
Kromstraat 12 Dorpsstraat 57
Valkenswaard Borkel en Schaft
Cluster 10 (Haagstraatplein)
10 10 10
De Dorenhagen De Windroos De Zonnewijzer
Hertog Hendrikstraat 1 Haagstraat 134 Haagstraat 136
Valkenswaard Valkenswaard Valkenswaard
Cluster 11
11a 11b
De Grasspriet De Smelen
Van de Venstraat 9 De Smelen 109
Valkenswaard Valkenswaard
Regio Heeze-Leende/Cranendonk
15b
SKOzoK Jaarverslag 2014
bijlagen
16
Cluster 12
12a 12b 12c
De Triangel Sint Jan De Talententoren
Breedvennen 3 St. Jan Baptistastraat 1 Beukenlaan 6
Leende Leende Sterksel
Cluster 13
13a 13b
Sint Joan De Stapsteen
Van Schaiklaan 9 Kijkakkers 1a2
Soerendonk Maarheeze
Cluster 14
14a 14b
De Schatkist De Boogurt
De Korenbloem 2 Jan v. Schoonvorststr. 2
Budel Budel
Cluster 15
15a 15b
De Wereldwijzer Sint Andreas
Pater Ullingsstraat 3 Hoofdstraat 212
Budel-Schoot Budel-Dorplein
AZC-scholen
15b 16
Kleurrijk Fleurrijk
Hoofdstraat 212 Randweg Oost 23
Budel-Dorplein Budel-Cranendonck
8
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Tijd voor een nieuw Koersplan
Om goed en eigentijds onderwijs te kunnen blijven verzorgen, kijken wij kritisch naar de wereld om ons heen en spelen wij constant in op nieuwe ontwikkelingen. Onze strategie beschrijven wij in ons Koersplan, voor een periode van vier schooljaren. Hiermee geven we richting aan de organisatie. Vanaf september 2012 zijn we aan de slag geweest om onze strategie voor de periode 2014 -2018 te bepalen. Nadat het plan breed was besproken in onze organisatie, is het op 4 april 2014 goedgekeurd door de Raad van Toezicht en vervolgens vastgesteld door het College van Bestuur. 2014 was ook het jaar waarin de vorige beleidsperiode eindigde. Deze periode is uiteraard afgesloten met een uitgebreide evaluatie. De doelen uit ons vorige Koersplan (2010-2014) zijn grotendeels bereikt (zie bijlage ‘Evaluatie Koersplan 2010-2014’ bij Koersplan 2014-2018 op www.skozok.nl). Op 24 april 2014 heeft de kick-off van ons nieuwe Koersplan plaatsgevonden. Alle SKOzoK-collega’s zagen tegelijkertijd het animatiefilmpje (zie www.skozok.nl) dat we over onze toekomstvisie hebben laten ontwikkelen. Vervolgens gingen zij meteen aan de slag om deze visie te vertalen voor hun eigen school.
bijlagen
Maak kennis met ons Koersplan 2014-2018… De wereld om ons heen verandert. Vergrijzing, ontgroening, bezuinigingen, incidentenpolitiek, Digitalisering en de hoge snelheid van kennisvernieuwing… Voor onze scholen betekent dit dat wij minder leerlingen krijgen en dat ons lerarenbestand vergrijst. We streven daarom naar een beheerste krimp van onze organisatie. Tegelijkertijd is de prestatiedruk hoger, is er meer aandacht voor het individu en wordt er verwacht dat er steeds meer onderwijs en ondersteuning op maat wordt gegeven. Meer met minder. Onze scholen zullen dan ook hun koers dienen bij te stellen om zodoende de leerlingen van nu en in de toekomst in die snel veranderende maatschappij tot bloei te laten komen. Onze koers voor de aankomende jaren zal zich richten op drie focuspunten: excellent in leren leren, samen ontwikkelen van de leergemeenschap en slimmer organiseren. Omdat kennis zo snel veroudert, zal de focus meer verlegd worden naar hoe te leren: welke leermethodes zijn er en welke manier van leren past het beste bij jou? Zo kunnen onze leerlingen straks zelf hun leeromgeving zo inrichten, dat ze weten waar ze kennis kunnen halen, hoe ze die het beste kunnen opnemen en hoe ze die kunnen toepassen. Ook is er volop aandacht voor het ontwikkelen van eigentijdse vaardigheden. In alle situaties en niet alleen op school. Want leren doe je 24/7, het stopt niet bij de voordeur van de school. Leren doe je thuis in het gezin, doe je op straat en bij de sportvereniging. Leren doe je in de bibliotheek, in de supermarkt en vooral samen met anderen. Met de leerkracht, met medeleerlingen, met vrienden, met je ouders, met iedereen in je omgeving. Wij vragen dan ook aan onze collega’s, ouders en onze ketenpartners om te helpen bij het dragen van de leergemeenschap voor onze leerlingen. Draagt u met ons mee?
SKOzoK Jaarverslag 2014
9
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
bijlagen
Hier gaan wij voor! SKOZOK heeft in haar Koersplan voor 2014-2018 de volgende focuspunten geformuleerd:
1. Excellent in leren leren
Naast goede cognitieve leeropbrengsten en planmatig werken aan de sociaal-emotionele ontwikkeling, wil SKOzoK de verantwoordelijkheid voor de eigen ontwikkeling bij leerlingen stimuleren, alsmede het vergroten van hun zelfkennis over hoe ze (het beste kunnen) leren.
2. Samen ontwikkelen van de leergemeenschap
De verdere professionalisering van leerkrachten laat SKOzoK vooral in de praktijk plaatsvinden, waarbij het uitgangspunt is om met en van elkaar te leren en dat het geleerde direct toepasbaar is in de praktijk. Daarnaast worden ook de ouders intensief betrokken bij het leren om de leergemeenschap verder te versterken.
3. Slimmer organiseren
Door de krimp van het aantal leerlingen in de regio, worden de scholen gemiddeld door steeds minder leerlingen bezocht. Dit vereist flexibiliteit in de organisatie van het leren. Centraal staat het leerarrangement van de leerlingen; de organisatie, de rol van de leerkracht en de leeromgeving zijn daaraan ondersteunend. Het Koersplan geeft dus focus op hoofdlijnen. Op basis hiervan worden per schooljaar concrete jaardoelstellingen uitgewerkt in een jaarplan: het Kompas. Zo blijft onze strategie actueel. Bij het bepalen van doelstellingen op organisatieniveau wordt er ruimte gehouden voor concrete invulling op schoolniveau. Zo vormen het Koersplan en het Kompas de basis waarmee onze scholen hun schoolplannen vormgeven. Hierdoor ontstaat er optimale aansluiting tussen de strategische doelen van de organisatie als geheel en de 30 verschillende scholen.
Ken de
leerlijnen
Geef kind
eigenaarschap leerproces
Maak het kind doelbewust
Excellent
Organiseer
in
Weet HOE
coachings-
‘leren leren’
gesprekken met kind
het kind leert Verbreed de horizon
Benut je talent
Gebruik
buitenschoolse
Deel samen de verantwoorde-
expertise
lijkheden
Maak een
Slimmer
effectieve
organiseren
tijdsindeling
Zoek
ondersteuning van ouders
p
Benut de
omgeving en multimedia
Leid niet, maar
Maak vorderingen inzichtelijk voor alle betrokkenen
begeleid
Stel leerdoelen
voorop, niet de methode
Samen
ontwikkelen Laat leerproces
leergemeenschap
Betrek de
omgeving bij het leerproces
aansluiten
bij het kind
Organiseer
intervisie onder leerlingen
SKOzoK Jaarverslag 2014
10
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
We zijn begonnen … Vanaf schooljaar 2014/2015 zijn we gestart met de realisatie van de doelen in ons nieuwe Koersplan. We willen de realisatie van de doelen goed volgen. Wij hebben al een verantwoordingscylcus binnen SKOzoK, zodat we de kwaliteit van het onderwijs kunnen monitoren en inzicht hebben in de belangrijkste personele en financiële kengetallen. Daarnaast volgen wij de realisatie van ons jaarplan, het Kompas, via de reguliere gesprekscyclus met directeuren: van managementcontract via voortgangsgesprek naar beoordelen van de resultaten. Naast deze belangrijke onderdelen van de Planning & Control-cyclus, willen we ook de voortgang van de implementatie van het Koersplan volgen. Uiteraard omdat we de doelen die daar in staan willen bereiken, maar ook om gedurende de looptijd van vier schooljaren bij te kunnen stellen en sturen als dat nodig is. Het inzicht krijgen in de ontwikkeling van de focuspunten binnen onze organisatie is niet eenvoudig. In ieder geval lukt het niet uitsluitend op een kwantitatieve wijze. Wij beraden ons in 2015 op welke manier we deze monitoring het beste vorm kunnen geven. Beginmeting Vooruitlopend daarop, hebben we bij de start van het Koersplan in september 2014 een beginmeting gehouden onder de directeuren en de kwaliteitsondersteuners (onafhankelijk van elkaar). Deze beginmeting had drie doelen: - inzicht krijgen in wat de relevante items zijn; - oefenen hoe we deze items kunnen operationaliseren; - en het gesprek over deze onderwerpen met elkaar opstarten.
bijlagen
Bij de start van het nieuwe Koersplan is de methode veelal nog meer leidend dan de leerlijnen bij het bepalen van het onderwijsaanbod. Hierin willen we verder groeien. Directeuren en kwaliteitsondersteuners geven gemiddeld een ruime voldoende voor de positieve, lerende houding van de leerkrachten. Tijdens zo’n 22% van de lestijd wordt buiten de eigen groep geleerd, bijvoorbeeld in gezamenlijke ruimtes, of buiten de school. En in bijna 40% van de lestijd wordt gebruik gemaakt van digitale hulpmiddelen zoals pc’s en tablets. We leggen deze vragen ieder jaar opnieuw voor. Op die manier kunnen we de ontwikkelingen op deze thema’s volgen en geeft het gespreksstof voor de professionele dialoog. De resultaten van de beginmeting zijn besproken met de directeuren en in het overleg van de kwaliteitsondersteuners. We stimuleren directeuren om de voortgang op deze thema’s geregeld met het team te bespreken. Duidelijk is dat wij een hoog ambitieniveau hebben en met elkaar gaan we ervoor om onze focuspunten daadwerkelijk te realiseren. Koersdragers Om het eigenaarschap bij onze directeuren verder te versterken, hebben we per focuspunt een clusterdirecteur als koersdrager benoemd. Deze drager heeft als taak de organisatie te prikkelen, om zo de realisatie van de focuspunten te stimuleren. De drie koersdragers hebben hiervoor - desgewenst samen met ‘hulptroepen’ - in het najaar van 2014 ieder een plan van aanpak opgesteld, die vanaf 2015 zullen worden uitgevoerd. Deels is er binnen de verschillende aandachtsgebieden sprake van overlap. In het kader van samenwerking en afstemming vindt daarom periodiek overleg plaats met het bestuur en het dragersteam.
In dat kader zijn aan alle clusterdirecteuren en aan de KO-ers een aantal vragen voorgelegd. De antwoorden op deze vragen geven enig inzicht in hoe het op de scholen staat met de relevante thema’s uit ons Koersplan. Zo hebben we gevraagd in hoeverre er wordt gewerkt met groepsplannen. Dit is het geval voor gemiddeld drie vakgebieden; in bijna alle gevallen voor spelling en voor rekenen en in de meeste gevallen voor technisch lezen.
SKOzoK Jaarverslag 2014
11
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Passend Onderwijs Zoals in de visie van SKOzoK staat, is het onze ambitie om leerlingen een passend onderwijsarrangement aan te bieden, zo dicht mogelijk bij huis. Op iedere SKOzoKschool zijn dan ook mooie voorbeelden zichtbaar van kinderen die zich dankzij extra ondersteuning door interne en externe onderwijsprofessionals fijn voelen op de basisschool in hun naaste omgeving en zich daar prima ontwikkelen. Met de komst van de wet Passend Onderwijs per 1 augustus 2014, is dit ook een wettelijke verplichting geworden. Door de invoering van deze wet verandert voor ons vooral de bekostiging van de extra ondersteuning. In onze regio nemen de financiele middelen af door de zogenaamde ‘verevening’ die de overheid bij de invoering van de wet toepast. Voordeel is wel dat we meer zeggenschap over de verdeling van de middelen krijgen, waardoor er kansen ontstaan om deze creatiever, flexibeler en efficiënter in te zetten.
Samenwerkingsverband
De schoolbesturen in een regio hebben per 1 augustus 2014 gezamenlijk de verantwoordelijkheid en de financiën gekregen om Passend onderwijs vorm te geven. SKOzoK vormt met 9 andere schoolbesturen het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs De Kempen. Dit samenwerkingsverband (SWV) telt bijna 17.000 basisschoolleerlingen op 96 scholen. Het bestuur van het SWV is eind 2013 opgericht en is in 2014 actief bezig geweest om de voorwaarden voor de uitvoering van Passend Onderwijs te regelen. Zo zijn er afspraken gemaakt over de structuur van de samenwerking, de besteding van de financiën, de medezeggenschap en vooral over de organisatie van de extra ondersteuning aan leerlingen. De afspraken hierover zijn opgenomen in het Ondersteuningsplan. De Ondersteuningsplanraad is het medezeggenschapsorgaan van personeel en ouders in de regio en zij heeft in april haar instemming gegeven aan het Ondersteuningsplan. Ook met de 10 betrokken gemeenten heeft overleg plaatsgevonden over dit plan.
SKOzoK Jaarverslag 2014
bijlagen
Lichte ondersteuning
In ons samenwerkingsverband is besloten dat de zogenaamde ‘lichte ondersteuning’ op het niveau van de schoolbesturen wordt georganiseerd. Bij lichte ondersteuning kun je denken aan lichte of preventieve interventies. Binnen SKOzoK hebben we hier invulling aan gegeven door per 1 augustus 2014 de lichte ondersteuning zo te organiseren dat onze eigen collega’s elkaar helpen om onderwijs zo goed mogelijk te laten aansluiten bij de behoeften van de leerlingen. In mei heeft de GMR haar instemming gegeven aan het plan om hiervoor Lichte Ondersteuners aan te stellen binnen SKOzoK. Deze leerkrachten hebben een specifieke expertise op pedagogisch of didactisch gebied. Zij kunnen hun collega’s op een laagdrempelige en praktische manier ondersteunen wanneer die een vraag hebben met betrekking tot een leerling of een groep. Naast de eigen lesgevende taken, worden de lichte ondersteuners voor een deel van hun taakomvang naar aanleiding van een concrete hulpvraag op de scholen ingezet om hun expertise te delen en te verspreiden. Zo geven we op een praktische manier vorm aan SKOzoK als lerende organisatie en kunnen we zo goed mogelijk onderwijs op maat bieden voor onze leerlingen. Uit een eerste tussenevaluatie blijkt dat er 32 begeleidingstrajecten zijn gestart in de periode september tot en met december 2014.
Zware ondersteuning
In onze regio is afgesproken dat de verantwoordelijkheid voor en de bijbehorende bekostiging van de zogenaamde “zware ondersteuning” de eerste jaren gezamenlijk door het de besturen in het samenwerkingsverband (SWV) wordt gedragen. Onder zware ondersteuning vallen plaatsingen op een school voor Speciaal Onderwijs en langer lopende intensieve ondersteunende arrangementen voor leerlingen op een reguliere basisschool. Per 1 augustus 2016 zal ook de verantwoordelijkheid voor Zware Ondersteuning bij de schoolbesturen zelf komen te liggen. Het bestuur van het SWV heeft afspraken gemaakt over hoe de toekenning van middelen tot die tijd verloopt.
12
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
bijlagen
Interview met…
Ondersteuning bij dyslexie
Lezen is een van de belangrijkste pijlers voor schoolsucces. Voor kinderen met dyslexie is goed leren lezen extra moeilijk. Zij hebben problemen met het aanleren en het accuraat toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau. Om deze kinderen goed te kunnen ondersteunen, is in 2014 een organisatiebrede werkgroep voor dyslexie opgericht. Deze werkgroep heeft beleid opgesteld, een ondersteuningsprogramma gekozen (Kurzweil) en is gestart met de implementatie ervan. Inmiddels naast ruim 80 leerkrachten ook 220 leerlingen met dyslexie van 19 scholen getraind om met dit programma te werken en zijn de benodigde licenties aangeschaft. In 2015 zullen ook de andere scholen met Kurzweil gaan werken.
SKOzoK Jaarverslag 2014
Esther Scholten, leerkracht (Bs. De Stapsteen)
“Kurzweil is een prachtig programma, briljant gewoon“ Basisschool De Stapsteen in Maarheeze is onlangs gestart met het programma Kurzweil 3000 van Lexima. Zoals bij de meeste leerkrachten wel bekend zal zijn is Kurzweil een programma dat ondersteunt bij lezen en spellen. Het is bedoeld voor kinderen waarbij de diagnose dyslexie is gesteld. Op basisschool De Stapsteen heeft ongeveer 10% van de leerlingen uit groep 5 tot en met 8 deze diagnose. Op basisschool De Stapsteen spreken we met twee leerlingen uit groep 8, Sanne van Dam en Renzo van Montfort, én een leerkracht van groep 5/6, Esther Scholten. Bij beide leerlingen is de diagnose dyslexie gesteld. Samen met juf Esther hebben de leerlingen ongeveer drie weken geleden een training gevolgd. De eerste indruk van Juf Esther: “Je maakt tijdens deze training kennis met alle mogelijkheden die het programma biedt. En Kurzweil is een prachtig programma, briljant gewoon!” Zowel Sanne als Renzo hebben moeite met taal en begrijpend lezen, maar Sanne vindt ook het rekenen erg lastig. Als ik de leerlingen vraag of ze enthousiast zijn over het programma zeggen ze volmondig ‘ja’. Extra aandacht voor dyslexie was er natuurlijk al, maar Kurzweil blijkt hier duidelijk het nodige aan toe te voegen : “We krijgen meestal vergrote toetsbladen, een maatschrift met extra uitleg voor rekenen en extra tijd om een opdracht te maken, maar Kurzweil maakt alles nog een stukje makkelijker,” aldus Sanne, “Zo heeft het programma allerlei fijne hulpmiddelen, bijvoorbeeld een tool die de tekst voorleest bij begrijpend lezen”. Renzo voegt hieraan toe: “Vooral de ‘markers’ vind ik erg handig. Hiermee kun je woorden in een tekst onderstrepen, waardoor er een samenvatting ontstaat”. Beide kinderen geven aan dat ze dankzij Kurzweil in staat zijn een tekst beter te kunnen begrijpen. En daar gaat het grotendeels om volgens juf Esther: “Kinderen raken zo minder snel gefrustreerd en krijgen meer zelfvertrouwen. Heel vaak gaan talenten verloren, omdat het talent er niet uit kan komen. Dat is natuurlijk ontzettend jammer. Kurzweil kan hierbij zeker helpen!”
13
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Professionalisering van onze medewerkers Wij zijn als SKOzoK een organisatie die leert en doet leren. Een lerende organisatie mag je ons gerust noemen. In 2014 hebben we volop ingezet op verdere ontwikkeling van het potentieel van onze organisatie en van alle collega’s. In lijn met onze koers focussen we op het leren van en met elkaar en we doen dit op een praktijkgerichte wijze, zodat de leervragen direct vanuit en in praktijk worden opgepakt en ervaren. De professionalisering is afgestemd op de verschillende doelgroepen binnen onze organisatie.
bijlagen
De leerervaring van... Tessa Kox, leerkracht (Bs. De Pionier)
Praktijkgestuurd leren op een andere werkplek “Vol enthousiasme ging ik als ‘drager’ naar de Grasspriet. Een kijkje nemen in de keuken, de sfeer proeven, nieuwe ideeën en inzichten krijgen heb ik als erg leuk en leerzaam ervaren. In de klas kijken en ‘veerkrachtig’ zijn leek me zo makkelijk en vanzelfsprekend, maar inspringen op het juiste moment om een leerkracht positief te begeleiden, was lastiger dan gedacht. Belangrijk is ‘t om je open te stellen en te bedenken dat iedereen lerende is. Het waren twee intensieve dagen, waarin ik merkte dat de Veerkrachtgroep voor beweging in de school zorgde... maar zeker het beste uit mensen naar boven haalt en zo werkt aan kwaliteit!”
De leerervaring van... Kim Bakers, leerkracht (Bs. De Grasspriet)
Praktijkgestuurd leren op de eigen werkplek “Voorafgaand aan de groepsbezoeken om praktijkgestuurd te leren door de Veerkrachtgroep hebben we onze leervraag moeten formuleren. Het doel was om jou als leerkracht daar op te coachen tijdens de lessen. Het klassenbezoek van de Veerkrachtgroep was tijdens een rekenles. Hierbij waren de kinderen aan het modelen en samen op zoek naar antwoorden met mij aan de zijlijn om aanwijzingen te geven. De kinderen zijn hierin aan het groeien dus ging er nog regelmatig een vragende blik naar mij. De neiging is er dan om ze iets te veel te helpen. De coachende vragen van de Veerkrachtgroep hebben me aan het denken gezet. Waarom werk ik op deze manier? Wat wil ik hiermee bereiken? En toen kwam de belangrijkste vraag: wat is nu eigenlijk je leervraag? Antwoord: Hoe kan ik weer genieten van mijn werk? Het praktijkgestuurd leren heeft mij laten inzien, dat wat ik doe niet standaard is en dat het al heel goed loopt. Om nog meer te groeien is het belangrijk om écht te zien wat ik al bereikt heb met de kinderen en daar trots op zijn en meer van genieten.“
SKOzoK Jaarverslag 2014
Leerkrachten
In schooljaar 2013/2014 was het professionaliseringsthema het versterken van de complexe didactische vaardigheden. Met dat doel hebben alle teams een intensief traject gevolgd onder begeleiding van de Veerkrachtgroep, waarbij tijdens lestijd in de school en in de groepen werd geleerd. De ontwikkelbehoefte van de leerkrachten zelf was het uitgangspunt, waardoor er vraaggestuurd werd geleerd. Om de uitwisseling tussen leerkrachten van andere clusters te stimuleren, deden ook twee collega’s van een ander team (die het traject op hun eigen school al hadden gevolgd) gedurende twee dagen mee. Eind 2014 is het vervolg op dit praktijkgerichte leren van start gegaan onder de noemer “praktijkgestuurd door-leren op elkaars werkplek”. Doel hiervan is om de teams te helpen bij het verder ontwikkelen van planmatig werken aan de hand van leerlijnen en leerdoelen. Ook differentiëren heeft daarin een prominente plek. Het centrale thema voor de professionalisering van leerkrachten in schooljaar 2014/2015 is “van leiden naar begeleiden”. Begeleiden is immers een belangrijke voorwaarde om leren leren met elkaar en met onze leerlingen, een van de drie focuspunten in ons Koersplan, te kunnen realiseren. Door dit thema niet alleen binnen de school, maar ook op organisatieniveau op te pakken, geven we tevens invulling aan het samen ontwikkelen van de leergemeenschap, ons 14
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
bijlagen
De leerervaring van... Ine van der Heijden, directeur/trainer/coach Veerkrachtgroep tweede focuspunt. Door meer samen te werken en samen te leren, ontdekken we vele talenten bij onszelf en bij de ander. Wij geven daarom alle leerkrachten de gelegenheid om collega’s van andere scholen in de praktijk te ontmoeten en samen te leren en elkaar zo te versterken. Hiervoor werken we met “trio crossovers”. Onze leerkrachten gaan elkaar in drietallen tijdens lestijd bezoeken, om samen te ervaren hoe zij hun begeleidende rol naar leerlingen verder kunnen ontwikkelen. Hoe komen kinderen het beste tot ontwikkeling en hoe kunnen ze zelf mede regie voeren over hun eigen leerproces. In zes weken tijd brengen zij drie dagen samen door: twee dagen bij een collega de groep in en de derde dag twee collega’s die komen meedoen in je eigen groep. Dit realiseren is een uitdaging voor de hele organisatie en ook de planning hiervan is complex. Vandaar dat we eind 2014 kleinschalig een eerste pilot hebben gedraaid om de brede uitrol binnen heel SKOzoK in 2015 optimaal te laten verlopen.
De leerervaring van... Bonnie Levens, leerkracht
Praktijkgestuurd leren op een andere werkplek “Het versterken van de begeleidende rol van leerkrachten met behulp van trio-cross-overs “Het begeleiden van leerlingen wordt elke dag belangrijker. We willen als leerkrachten werken vanuit de behoeften van leerlingen. Juist om dat te kunnen doen, is het delen van ervaringen en nieuwe ervaringen opdoen tijdens de cross-over, voor mij heel waardevol geweest. Samen hebben we lesgegeven, we hebben elkaar feedback gegeven en daardoor heel veel van elkaar geleerd. Het vooraf bespreken van een activiteit geeft bij iedereen andere beelden. Tijdens de uitvoering van elke les was het aftik-systeem om de activiteit van de ander over te nemen, heel gewoon geworden. Zo krijg je direct een idee vanuit een andere invalshoek. Samen lessen geven en lessen van elkaar overnemen voelde heel veilig. We waren daar allemaal met hetzelfde doel, namelijk leren om nog rijker te worden. Het is een positieve ervaring geweest voor ons allemaal.”
SKOzoK Jaarverslag 2014
Het begeleiden van praktijkgestuurd leren op de werkplek “Aristoteles zei het al: “Wat men moet leren doen, leert men door het te doen”. En Julius Caesar vertelde: “De praktijk is de leermeester van alle dingen”. Hoe kun je je kennis rechtstreeks overbrengen naar de praktijk? Het initiatief dat het College van Bestuur van SKOzoK nam om te gaan werken aan de professionalisering van álle medewerkers, werd door VeerKrachtGroep opgepakt en samen met het CvB vertaald naar “Praktijkgestuurd Leren op de Werkplek”: professionalisering op complexe (leraar-)vaardigheden voor alle professionals door meewerken IN de situatie. Op de werkvloer, met de handen uit de mouwen, tegelijkertijd werken, leren en coachen. Het afgelopen anderhalf jaar heb ik met veel enthousiasme mee vorm mogen geven aan dit traject. En ook ik heb ervan geleerd. Voor mij was het bijvoorbeeld spannend en nieuw om in te breken in een les waarvan ik de inhoud en het doel niet kende, in een klas met leerlingen die ik nog nooit gezien had, bij een leraar die wildvreemd voor me was. Ik moest er een drempel voor over en er een soort gêne voor overwinnen. Om vervolgens zelf ook (weer) te ervaren wat ik in theorie al wist: uit allerlei onderzoeken blijkt dat leren door te doen de meest efficiënte manier van leren is. Door het ‘gewoon’ te doen werd het steeds gemakkelijker voor me, en werd ik er steeds vaardiger in. Dus ook voor mij: Praktijkgestuurd Leren op de Werkplek! Het was intensief om steeds opnieuw gedurende zes dagen te proberen om leerflow, inspiratie en bezieling te laten ontstaan binnen een school. Maar wat een energie gaf het me telkens weer! Wat een voorrecht om potentieel vrij te mogen spelen, om energie te kunnen geven, niet zozeer door nieuwe dingen aan te reiken, hoewel we dat ook deden, maar juist door verdieping te brengen. Om vervolgens te ervaren dat het gaat bruisen en sprankelen bij mensen, dat leraren hun honger naar inhoud weer voelen en uiten, dat ze gaan verkennen en ontdekken, dat ze gaan leren van en met elkaar, weer uitkomen bij hun passie. Dit alles door intensief en onvoorwaardelijk te werken vanuit hetgeen er al is, “werken vanuit intact”. Je komt heel dichtbij en blijft dit doen, ook als het spannend is. Mijn motto is: “Kracht door Verbinding”. Het was voor mij steeds weer een feest om te voelen dat je ook in zo’n korte tijd diepgaande en leerbevorderende verbindingen aan kunt gaan. “Mensen leren gewone dingen buitengewoon goed te doen. Te laten excelleren in hun dagelijks werk” , dat is onze missie. En om “Kleine en grote mensen bezield, betrokken en blij naar school en werk laten gaan”. Niet alleen de meeste leraren, ko’ers en leidinggevenden stuiterden van enthousiasme en wilden méér en dóór, ook ik voelde het sprankelen en bruisen. En ook ik heb veel geleerd. Van en met elkaar en van en met de mensen binnen SKOzoK. Zodat ook ik steeds weer bezield, betrokken en blij naar mijn werk ging!”
15
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
bijlagen
De leerervaring van... Leon Willemstein, Clusterdirecteur
Persoonlijke ontwikkeling aan de hand van ontwikkelassessments voor directeuren
Directeuren
Ook de professionalisering van de directeuren sluit aan op de hoofddoelen van het Koersplan. We investeren in samen ontwikkelen van de leergemeenschap en het versterken van het onderwijskundig leiderschap. De clusterdirecteuren hebben begin 2014 allen een ontwikkelassessment doorlopen. De resultaten zijn gebruikt om de verdere professionalisering af te stemmen op de behoefte. Met iedere directeur is het eigen persoonlijke ontwikkelplan besproken in het functioneringsgesprek en daarnaast zijn er ook een aantal gezamenlijke professionaliseringsactiviteiten georganiseerd. De intervisiebijeenkomsten voor directeuren, waarmee we in 2013 zijn gestart, zijn in 2014 voortgezet. Daarnaast heeft er o.a. een masterclass over referentieniveaus plaatsgevonden en een extra bijeenkomst over Passend Onderwijs. Verder hebben de directeuren tijdens de jaarlijkse directietweedaagse gezamenlijk het jaarplan voor 2014/2105 voor de organisatie (Kompas) en voor het eigen cluster (SchoolOntwikkelingsPlan) uitgewerkt. Ook de directeuren gaan elkaar in 2015 bezoeken via “duo crossovers” om de onderwijskundige sturing meer planmatig vorm te geven.In 2014 zijn hiervoor de matches gemaakt en is de planning opgesteld.
SKOzoK Jaarverslag 2014
“Om het beeld op jezelf en over jezelf als professional in beeld te brengen, dan wel te vergroten, is bij elke clusterdirecteur een ontwikkelassessment afgenomen. Een pittige dag in Woerden, waarin we middels rollenspelen en gesprekken aan de slag waren over ons zelf, onze drive, missie en het vermogen tot leren en ontwikkelen. Het assessment leverde voor elke directeur een conclusie en een advies op. Feedback op het handelen in het rollengesprek en een doorkijk in je persoonlijkheid en persoonlijk handelen. Hierop is het goed mogelijk gebleken te sturen op je ontwikkeling en aandacht te besteden aan de aandachtspunten voortkomend uit de adviezen. Dank voor de mogelijkheid en kansen!“
De leerervaring van... Mari Kokke, Clusterdirecteur
Het versterken van het onderwijskundig leiderschap middels intervisie “SKOzoK heeft er voor gekozen om op drie manieren specifiek te werken aan de verdere professionalisering van de directies. Een van die drie vormen is de begeleide intervisie. Voor mij persoonlijk heeft dit best veel betekend. Als directie neem je vaak niet de tijd en de gelegenheid om met collega’s over je werk, je vak en wat het van je vergt in gesprek te gaan. Tijdens deze intervisie momenten was er die tijd wel. Iedereen voelde zich veilig om alles te bespreken en er werd echt de diepte in gegaan. Er werden ervaringen uitgewisseld, maar er werd ook en met name gesproken over wat de functie die je bekleed van jou als persoon vraagt. Deze (zelf-)reflectie heeft er bij mij weer voor gezorgd dat ik de ontwikkeling van mijn persoonlijk leiderschap een extra stimulans wou geven. En daar heb ik tot op de dag van vandaag nog profijt van.” 16
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
De leerervaring van... Monique van den Reek, Kwaliteitsondersteuner
Het versterken van de coachende vaardigheden van kwaliteitsondersteuners “Eén van de focuspunten waar we zowel op de werkvloer als binnen de groep kwaliteitsondersteuners flink mee aan de slag zijn gegaan is één van de belangrijkste taken van de kwaliteitsondersteuner: het coachen van leerkrachten. Het doel is vooral om het coachen meer vanzelfsprekend te laten zijn, ons bewust te zijn van de soort vragen die je kunt stellen en wat het met de ander (kan) doen. Maar ook om te durven stretchen bij jezelf en bij de ander. Wat een grote opbrengst is, is dat we als kwaliteitsondersteuners allemaal met hetzelfde bezig zijn en elkaar daar middels intervisie in kunnen ondersteunen. Daar waar nodig krijgen we handvatten van elkaar en van externe professionals, zoals de Veerkrachtgroep en Sonja de Lange. Zo kun je echt stappen zetten. Stappen die merkbaar zijn bij onszelf, omdat we meer bagage hebben. En stappen die merkbaar zijn bij de collega’s die zich nog meer gehoord voelen, en zeker ook bij de kinderen, die hun juf of meester weer andere dingen zien doen, waardoor zij zich wellicht nog optimaler kunnen ontwikkelen!!”
SKOzoK Jaarverslag 2014
bijlagen
Ondersteuners
Ook de ondersteuners van het primaire proces, zowel de kwaliteitsondersteuners als de lichte ondersteuners, worden in de schoolpraktijk getraind om hun coachende vaardigheden te versterken. De lichte ondersteuners zijn in augustus 2014 gestart binnen SKOzoK en zij hebben direct scholing gehad op didactisch coachen. Ook zijn zij de eerste maanden in duo’s te werk gegaan om zo van en met elkaar te leren. De professionalisering van de kwaliteitsondersteuners heeft in schooljaar 2014/2015 als doel om verder te groeien als “positieve tegenkracht” in de school. Ook daar is gekozen voor verdere scholing in de schoolpraktijk zelf, zowel op de eigen als op elkaars werkplek. Via begeleide duo crossovers kunnen ze elkaar versterken. Dit zal vooral in 2015 haar beslag krijgen. In 2014 heeft het team van kwaliteitsondersteuners inhoudelijke scholing gevolgd op het gebied van Handelingsgericht Werken en over het sociaal emotionele volgsysteem ZIEN. Ook heeft het team intervisie-bijeenkomsten gehad.
Onderwijsverbinder
Naast bovenstaande professionaliseringsactiviteiten die als doel hebben om zowel de medewerkers als de samenwerking binnen de organisatie verder te ontwikkelen, investeren wij nog op een andere wijze in het bouwen aan de leergemeenschap van SKOzoK. In november 2014 is een onderwijsverbinder gestart binnen onze stichting, die als opdracht heeft gekregen om vanuit de onderwijsinhoud actief de samenwerking binnen de organisatie te intensiveren. Er is nog veel bij en met elkaar te ontdekken, zowel binnen de teams als met collega’s elders in de organisatie. De onderwijsverbinder start met het bevorderen van de lerende ambitie en het lerende vermogen van de teams. Dit doen we door in alle teams te oefenen met feedback geven, zodanig dat de feedback als een cadeau wordt ervaren en er een professionele dialoog ontstaat. Door veel op de scholen met de teams in gesprek te zijn, haalt de onderwijsverbinder bovendien veel ontwikkelingsvragen en “best practices” op, die door de organisatie heen met elkaar kunnen worden gematched.
17
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
bijlagen
Jong talent Wij streven naar meer diversiteit in de opbouw van ons personeelsbestand. Dat is een van de belangrijkste thema’s die wij in ons meerjarenpersoneelsbeleidsplan hebben benoemd. In lijn met het landelijke beeld, daalt ook bij SKOzoK het percentage mannelijke leerkrachten en leidt dit tot een steeds onevenwichtigere verdeling op basis van geslacht in de teams. Qua leeftijdsopbouw hebben we in vergelijking met het landelijke beeld een hogere gemiddelde leeftijd en hebben we beduidend minder jonge leerkrachten in vaste dienst. Toen er budget vrij kwam voor het behoud en de werving van jonge leerkrachten in het kader van het Nationaal Onderwijs Akkoord, hebben we van de gelegenheid gebruik gemaakt om een aantal jonge leerkrachten die een tijdelijke of een kleine aanstelling hadden, een vast dienstverband te geven. We hebben na een intensief selectieproces 11 jonge talentvolle leerkrachten (waarvan 3 mannelijke leraren) aangesteld die per 1 augustus 2014 in de reguliere formatie zijn ingestroomd. Door de aanhoudende krimp van de leerlingenaantallen, was het de eerste nieuwe instroom sinds 2010, die wij hebben kunnen verwelkomen.
Sociaal-emotioneel Naast de aandacht die wij hebben voor de cognitieve opbrengsten van ons onderwijs, hebben wij ook aandacht voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van onze leerlingen. Met behulp van ZIEN en KIJK pakken we de ontwikkeling hiervan planmatig aan.
ZIEN !
ZIEN! is een expertsysteem dat de leerkracht helpt bij het bevorderen van de sociaalemotionele ontwikkeling van de leerlingen. Het werkt systematisch en transparant, wanneer alle fasen van handelingsgericht werken cyclisch worden doorlopen. ZIEN! biedt zicht op zowel de sterke kanten van het sociaal-emotioneel functioneren van een kind als op de ondersteuningsbehoefte die er is. In 2014 zijn al onze scholen gestart met de implementatie van ZIEN. Het niveau van de implementatie op de scholen is divers. Op de ene school zijn eerst de twee hoofdonderdelen van de leerlingen ingevuld, terwijl op een andere school al voor de tweede keer alle zeven onderdelen zijn ingevuld en op basis van de bevindingen een groepsplan voor verdere sociaal emotionele ontwikkeling is opgesteld.
SKOzoK Jaarverslag 2014
Iedere school heeft minimaal twee studiemomenten georganiseerd waarop het team zich verder schoolt op en verder verdiept in ZIEN. De Kwaliteitsondersteuner initieert en begeleidt deze bijeenkomsten. De kwaliteitsondersteuners zijn hiervoor toegerust door verdere training en verdieping in ZIEN.Daarnaast bespreekt deze tijdens de periodieke groepsbesprekingen met de leerkrachten de groepsprofielen van ZIEN en kijken ze samen wat dit voor het handelen van de groepsleerkracht kan betekenen, zowel op individueel als groepsniveau.Zo wordt het werken met ZIEN zowel op team als individueel leerkrachtniveau verder geïmplementeerd en geborgd.
KIJK !
KIJK! 1-2 is een praktisch hulpmiddel voor het gestructureerd observeren en registreren van de ontwikkeling van jonge kinderen (van 3 t/m 6 jaar) uit groep 1 en 2 van de basisschool. We observeren de kinderen met behulp van ontwikkelingslijnen die gebaseerd zijn op wetenschappelijk onderzoek en op ervaringen uit de praktijk. Bij het invullen geven we op basis van onze observatie per ontwikkelingsaspect aan in welke ontwikkelingsfase het individuele kind zich bevindt. In samenhang met de basiskenmerken van het kind, de betrokkenheid en eventuele risicofactoren, ontstaat een compleet beeld van de ontwikkeling. Aan de hand hiervan maken we de juiste keuzes op pedagogisch, didactisch en organisatorisch gebied. In 2014 hebben de leerkrachten van dertien scholen een vervolgtraining KIJK gevolgd. De tweede tranche scholen start in 2015 en hebben danhun eerste invoeringsjaar. Een werkgroep van kwaliteitsondersteuners kijkt samen met de coordinator waar bijgesteld en/of bijgestuurd dient te worden in het implementatietraject.
18
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Vluchtelingen Kleurrijk & Fleurrijk
In het voorjaar van 2014 kwam in korte tijd een grote instroom asielzoekers naar twee opvanglocaties in de gemeente Cranendonck. SKOzoK is door de gemeente en het COA gevraagd om het onderwijs voor de kinderen van de asielszoekers voor deze locaties te gaan verzorgen. Op 5 juni is de dependance Kleurrijk bij de St. Andreas-school geopend. De bovenbouw leerlingen van de school gingen met ballonnen de nieuwe leerlingen ophalen bij het asielzoekerscentrum in Budel Dorplein. Daarna kregen onze nieuwe leerlingen al in het openingswoordje van de directeur Nederlandse les. De kinderen leerden “ik blij hier” met behulp van gebaren. We zijn gestart met 22 leerlingen in twee groepen. De kinderen hebben hele diverse achtergronden en komen uit landen zoals Syrië, Eritrea en IrakHet aantal kinderen op Kleurrijk is sinds de start iets toegenomen; per 1 oktober waren er 36 leerlingen. Daarna maakten wij ons gereed om ook zo spoedig mogelijk te starten met een tweede school op het terrein van de Dietzkazerne, de tweede AZC-locatie in Budel. Hier moest een gebouw op dit militaire terrein van voorheen nog geheel worden omgetoverd in een basisschool. Aangezien het een opvanglocatie betreft met een hoge doorstroomsnelheid, was het belangrijk om de organisatie zo flexibel mogelijk op te bouwen, zodat we goed kunnen inspelen op een snel wisselend aantal leerlingen en een constante doorstroom daarvan. Op 1 september zijn we van start gegaan in de dependance, die we de naam Fleurrijk hebben gegeven, met maarliefst 120 kinderen in 5 groepen. De kinderen blijven over het algemeen 3-6 weken op deze locatie, omdat zij zich nog in de aanmeldingsfase van de asielzoekersprocedure bevinden.
bijlagen
Corry Rijkers, leerkracht Kleurrijk
“Een andere wereld” Op een donderdag ga ik op reis... Van Waalre naar Budel, hemelsbreed 16 kilometer, maar eenmaal door de slagboom van het kazerneterrein stap ik in een andere wereld. Mijn naam verandert in “Joef” en mijn leerlingen hebben prachtige, soms onuitspreekbare namen. We hebben veel gemeen: een rugzak vol bagage. De mijne gevuld met 33 jaar onderwijservaring. Die van hen met schaarse persoonlijke bezittingen, mooie herinneringen aan hun vaderland, maar helaas ook traumatische ervaringen. Om onze beginsituatie op elkaar af te stemmen is het tekenen van je huis een mooi instrument.Naast woordenschatontwikkeling, geeft het hen even de gelegenheid hun hart te luchten en te vertellen over wat ze meegemaakt hebben. Bijgevoegde tekeningen zijn gemaakt door Syrische kinderen tussen de 10 en 12 jaar oud. Zij hebben in de zomer van 2014 de oversteek per boot gemaakt. De getallen staan voor de toegestane capaciteit en het aantal mensen dat daadwerkelijk aan boord was. Beelden spreken voor zich.....
In de eerste maanden nam het aantal leerlingen verder toe. Er waren extra lokalen en extra leerkrachten nodig om alle aangemelde leerlingen van onderwijs te kunnen voorzien; we zijn daarom doorgegroeid naar 7 groepen. Per 1 oktober waren er 141 leerlingen. Tegen het eind van 2014 nam het aantal leerlingen weer in een razendsnel tempo af. We moesten daardoor net zo snel weer inkrimpen: groepen werden samengevoegd, klassen kwamen leeg te staan en we moesten afscheid nemen van een aantal leerkrachten.
SKOzoK Jaarverslag 2014
19
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Het organiseren van onderwijs aan asielzoekerskinderen bleek complex en tijdrovend en deed een groot beroep op de projectleiding, het team en staf en bestuur. We hebben intensieve contacten onderhouden met het COA, de gemeente en ook met partijen als onderwijsinspectie en het ministerie om dit project op zo’n korte termijn te realiseren. Alle betrokkenen ervaren het echter vooral als heel waardevol en dankbaar werk.
Eigentijds Tablets voor leerkracht en leerling
ICT speelt een steeds belangrijkere rol in deze maatschappij en dus ook in het basisonderwijs. Binnen het leerproces is ICT niet meer weg te denken. Zo zijn al onze scholen voorzien van een professioneel draadloos netwerk en maken we gebruik van digitale hulpmiddelen, zoals het digitale schoolbord en tablets. We stimuleren onze leerkrachten, onder andere met behulp van speciale trainingsprogramma’s, om deze digitale gereedschappen te leren gebruiken, te ontdekken en ermee te experimenteren. We vinden het belangrijk dat de leerkrachten deze kennis ook met elkaar delen en het eigentijds leren voor zichzelf én voor de kinderen vormgeven.
bijlagen
Een logische vervolgstap was om het tabletgebruik ook in het primaire proces verder te stimuleren. Daarom werden er vanaf december ook tablets beschikbaar gesteld aan de leerlingen voor gebruik in de klas. Op deze wijze leren we onze leerlingen al vroeg om te gaan met moderne digitale hulpmiddelen als een tablet en bereiden we ze voor op de moderne maatschappij. Voor de leerlingen werden in totaal 500 tablets verdeeld over 30 scholen. Afhankelijk van de schoolgrootte hebben de scholen een evenredig aantal tablets ontvangen.
Een draadloos netwerk
Per maart 2014 zijn alle scholen voorzien van een professioneel draadloos netwerk. Hiermee investeert SKOzoK in de toekomst: ICT binnen het leerproces is immers niet meer weg te denken. En moderne ICT-toepassingen zullen in toenemende mate een rol gaan spelen. Zo was een draadloze internetverbinding een noodzakelijke voorbereiding in aanloop naar het zogenoemde SKOzoK tablet-project, waarmee zowel onze leerkrachten als leerlingen voorzien zijn van tablets die zij kunnen inzetten als interactief les(hulp)middel, aldan niet in combinatie met het digibord.
Daarom stelden we begin 2014 tablets beschikbaar voor al onze leerkrachten. Zij kunnen trainingsprogramma’s volgen om de tablet (beter) te leren gebruiken en deze ook voor didactische doeleinden in te zetten. Ook organiseren we bijeenkomsten waarbij de leerkrachten elkaar kunnen inspireren en bijvoorbeeld interessante Apps met elkaar kunnen delen. Het is de bedoeling dat we onze leerkrachten middels dergelijke trainingsprogramma’s en bijeenkomsten ook in de toekomst up-to-date houden. Op deze wijze proberen we het gebruik van de tablets in de praktijk verder te professionaliseren.
SKOzoK Jaarverslag 2014
20
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Huisvesting Onderhoud van onze scholen
Het onderhoud van onze 30 schoolgebouwen vergt de nodige aandacht en kost geld. Het is een vak op zich en wij hebben de gespecialiseerde kennis daarvoor niet zelf in huis. We hebben het onderhoud uitbesteed aan een externe partner, Laride | Hart voor huisvesting. Uiteraard hebben wij zelf de regie en monitoren wij de afhandeling van storingen en verzoeken. Voor onze scholen is het heel fijn om 1 aanspreekpunt te hebben voor vragen over huisvestingszaken, zoals reparatieverzoeken, jaarlijkse controles en planmatig onderhoud. Begin 2015 is een enquête onder de directeuren gehouden over de dienstverlening in 2014, waaruit blijkt dat de samenwerking met Laride en de betrokken opdrachtnemers op het gebied van onderhoud goed bevalt. De staat van hun schoolgebouw (technisch en onderwijsondersteunend) waarderen de directeuren gemiddeld met een 7.
bijlagen
Opening nieuw schoolgebouw De Boogurt
In 2014 hebben we weer een nieuw schoolgebouw kunnen openen. Op 23 september vond de officiele opening plaats van het nieuwe gebouw van basisschool De Boogurt in Budel. Het gebouw biedt ruimte aan 12 klassen en aan een peuterspeelzaal. Huub Compen en Ingrid Sluiter deelden tijdens een toespraak de ervaringen rondom de besluitvorming, bouw en inrichting van het nieuwe pand. Ze zijn in elk geval ontzettend trots op het resultaat, maar ook op de samenwerking met ouders, gemeente en omgeving: de betrokkenheid van deze partijen was ontzettend groot. Daarnaast was de burgemeester van de Gemeente Cranendonck, Marga Vermue, uitgenodigd om de opening een extra officieel tintje te geven. Ook zij is trots op het resultaat en geeft haar complimenten aan alle partijen die bij de bouw betrokken waren. “Het is een prettig licht pand geworden met een multifunctioneel karakter: een plaats waar kinderen zich in een aangename en uitdagende omgeving kunnen ontwikkelen en samen kunnen spelen, maar ook een aantrekkelijke plaats waar ouders elkaar kunnen ontmoeten”, aldus de burgemeester.
In 2014 zijn er circa 380 verzoeken tot reparaties ingediend door de scholen. Daarvan hadden de meeste verzoeken te maken met verwarming (storingen) of elektra (bijvoorbeeld valse meldingen inbraakalarm). Op basis van gebouwopnames is het benodigde planmatig onderhoud uitgevoerd; een voorbeeld is het vervangen van de dakbedekking op locatie de Wereldwijzer te Budel-Schoot. Medio 2014 is onderzoek gedaan naar de gevolgen van de wetswijziging die per 1 januari 2015 is ingegaan, waarbij de verantwoordelijkheid voor het buitenonderhoud van gemeenten naar de schoolbesturen is overgeheveld. Met het onderzoek heeft SKOzoK een handvat om beleidsmatig de financiële risico’s te beperken. Daarnaast zijn er hierover nadere afspraken gemaakt met de betreffende gemeentes.
SKOzoK Jaarverslag 2014
21
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Cijfers De cognitieve opbrengsten
Kinderen leren iedere dag en we toetsen geregeld of zij de leerdoelen voor de betreffende periode beheersen. Enkele keren per jaar worden er op alle SKOzoK-scholen dezelfde (CITO-)toetsen afgenomen in dezelfde periode volgens onze toetskalender. Deze toetsen geven een beeld van de voortgang van de cognitieve resultaten van de leerlingen en dus ook van de groep en van de school. Eenmaal per jaar wordt bij de leerlingen van groep 8 de eindcito afgenomen. In 2014 hebben 810 leerlingen deze toets gemaakt.
bijlagen
In het overzicht op de volgende pagina worden de scores per school weergegeven. De goede rekenaar komt tot 29 scholen, terwijl we er 30 hebben. Dat komt doordat SBO De Zonnewijzer niet in het overzicht is meegenomen. Zij toetsen namelijk op een andere wijze. CITO EINDSCORE
537
536,9
536 535 534
536,4
536,0 535,5
535,5
535,4 534,6
535,1
534,9
534,4
533 2010 Landelijk
2011
2012
2013
2014
SKOzoK
Positief bestuursgesprek Op 30 oktober heeft het jaarlijkse bestuursgesprek met de onderwijsinspectie plaatsgevonden. In dit gesprek komen de opbrengsten van alle scholen aan de orde en worden relevante ontwikkelingen uitgewisseld, zowel binnen SKOzoK als bij de inspectie. Over SKOzoK kwamen het ingezette professionaliseringtraject en de lichte ondersteuning aan de orde. Vanuit de inspectie werd het herziene toezichtskader aan bod. Het was een zeer positief gesprek, waarin het vertrouwen van de inspectie werd uitgesproken over de wijze waarop SKOzoK werkt aan de monitoring en de verdere ontwikkeling van de onderwijskwaliteit. Verder werd bevestigd dat al onze scholen het basisarrangement behouden. De vier scholen die in 2014 met de eind-cito onder de ondergrens hebben gescoord, hebben wel een attendering gekregen, de lichtste vorm van signalering van de inspectie. Cito-eindscores We tellen dit schooljaar 19 scholen die boven het landelijk gemiddelde van hun schoolgroep scoren (ten opzichte van 15 scholen in 2013). Van deze scholen scoort er 1 precies op het landelijk gemiddelde (ten opzichte van 3 scholen in 2013), 7 scholen komen uit tussen de ondergrens en het landelijk gemiddelde (in 2013 waren dit er ook 7) en 3 scholen scoren onder de ondergrens (ten opzichte van 4 scholen in 2013). Deze scores onder de ondergrens lijken echter om incidenten te gaan. In elk geval loopt geen enkele school op dit moment risico op het gebied van cognitieve opbrengsten.
SKOzoK Jaarverslag 2014
22
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
bijlagen
CITO-EINDSCORES
2014
2013
2012
536,2
Gemeente Bergeijk Bs. de Zonnesteen*
537,7
Bs. Prinses Beatrix
534,1
535,9
Bs. Beisterveld
537,7
536,9
536,6
Bs. St. Bernardus
538,2
533,3
536,9
Bs. De Klepper
533,8
534,1
534,1
Bs. St. Gerardus
536,9
527,5
537,3
Bs. St. Willibrordus
534,0
540,9
538,9
Bs. De Ster
539,1
536,5
536,5
537,9
539,0
537,0
Gemeente Cranendonck Bs. De Schatkist Bs. De Boogurt
536,1
536,3
536,6
Bs. St. Andreas
534,9
531,7
528,8
Bs. De Wereldwijzer
537,8
539,3
532,8
Bs. De Stapsteen
535,7
537,2
539,9
Bs. St. Joan
537,0
540,7
531,9 537,2
Gemeente Heeze/Leende 536,6
543,7
Bs. St. Jan
Bs. De Triangel
531,3
536,8
537,3
Bs. De Talententoren
537,7
533,5
535,4
Bs. St. Servatius B&S
535,7
537,5
533,0
Gemeente Valkenswaard Bs. De Pionier
538,6
541,1
535,8
Bs. De Grasspriet
535,0
537,4
533,8
Bs. De Smelen
537,7
534,0
535,1
Bs. Agnetendal
538,1
536,5
538,2
Bs. St. Martinus
538,9
536,1
536,8
Bs. Schepelweyen
533,2
537,6
535,9
Bs. De Windroos
534,3
535,2
531,3
Bs. De Dorenhagen
537,7
534,3
533,2
Gemeente Waalre Opmerkingen tabel > * Fusieschool van Bs St. Jozef en Bs Thomas van Aquino dus geen gezamenlijk cito-eind resultaat voor 2012 en 2013. ** Voor de Landelijk gemiddelde standaardscore is gebruik gemaakt van de informatie van Cito, “terugblik en resultaten eindtoets groep 8 april 2014”. *** SBO De Zonnewijzer: hiervan is de uitslag niet van toepassing.
SKOzoK Jaarverslag 2014
Bs. De Drijfveer
534,3
533,7
535,7
Bs. Christoffelschool
540,1
537,6
536,3
Bs. De Wilderen
532,8
535,6
535,2
Gemiddelde SKOzoK
536,4
536,9
536,0
Landelijk gemiddelde standaardscores**
534,9
535,1
535,6
23
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
Onze medewerkers De medewerkers zijn het belangrijkste kapitaal van SKOzoK. De leerkrachten vormen immers de kern van het onderwijs. Zij bepalen in hoge mate het succes van het leerproces van kinderen. Net als in de rest van Nederland werken bij SKOzoK vooral vrouwelijke leerkrachten en zet de uitstroom van mannelijke leerkrachten in een snel tempo door.
financiën
OPBOUW PERSONEEL NAAR GESLACHT 24,6% 22,2% 21,9% 20,8% 19,6%
75,4%
80,4% 77,8% 78,1% 79,2%
De leerlingenkrimp, zo’n 200 per jaar, kan SKOzoK nog steeds opvangen met het natuurlijk verloop van haar medewerkers. In 2014 was de uitstroom van personeel 4,6%. Er was zelfs ruimte om enkele leerkrachten een vaste aanstelling te geven. Dit past ook bij het werkgelegenheidsbeleid dat SKOzoK voert.
Onderwijs Ondersteunend Personeel (60 FTE)
Directie (incl. afdelingleiders) (22 FTE)
Ziekteverzuim
Het ziekteverzuim in onze organisatie is in 2014 opnieuw lager dan het jaar ervoor. In 2013 was het ziekteverzuim al 2% lager dan in 2012; afgelopen jaar kwamen we met een verdere daling van 0,9% uit op 4,6%. Aangezien SKOzoK sinds 1 augustus 2013 volledig eigen risicodrager is voor ziekte, had dit ook financieel voordeel. Vanwege dit lagere ziekteverzuim, was er ruimte om vanaf januari 2014, dus lopende het schooljaar, extra leerkrachtformatie op de scholen in te zetten. We hebben dit gerealiseerd op die scholen waar onverwacht veel kleuters instroomden. Door het lagere verzuim in 2014, is er per 1 januari 2015 ook weer extra formatie beschikbaar gekomen voor die scholen waar relatief veel nieuwe leerlingen zijn gestart. Ziekteverzuim
2010 2011 2012 2013 2014
PERSONELE BEZETTING
bijlagen
61-100 jaar 43 personen
2010
2011
2012
2013
2014
Verzuimpercentage (%)
5,7
6,5
7,5
5,5
4,6
Meldingsfrequentie
1.3
1.0
1
0,9
0,9
Gem. verzuimduur in dagen
13
18
29
31
17
LEEFTIJDSOPBOUW MEDEWERKERS
ZIEKTEVERZUIM 7,8 0-24 jaar 0 personen
7,6
7,5 %
7,4 7,0
55-60 jaar 126 personen
25-34 jaar 102 personen
6,8 6,6
6,5 %
6,4 6,2 6,0
Onderwijzend Personeel (300 FTE)
45-54 jaar 95 personen
35-44 jaar 101 personen
5,8 5,6
5,7 % 5,5 %
5,4 5,2 5,0 4,8
4,6 %
4,6 4,4 2010
2011
2012
2013
2014
ziekteverzuim
SKOzoK Jaarverslag 2014
24
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
bijlagen
Continuïteit van ons onderwijs
De leerkrachten die zijn ingeschreven bij het P-centrum, ons systeem voor vervangingen bij afwezigheid van onze vaste leerkrachten, hebben in 2014 weer gezorgd voor een goede continuïteit van ons primaire proces. De coördinator van het P-centrum regelt met behulp van dit slimme systeem dat de vervangingen efficiënt worden ingevuld met zoveel mogelijk dezelfde vervangers die al eerder in de groep of op de school hebben gewerkt. In 2014 kon de vervangingsbehoefte in 99,8% direct worden opgelost. We betrekken de vervangers bij de activiteiten van de scholen en de organisatie. Zo kunnen zij participeren in professionaliseringsactiviteiten. Ook werken we in de hele organisatie met de zogenaamde oranje mapjes: in iedere groep is zo’n mapje te vinden met daarin de informatie die de vervanger nodig heeft om de groep goed te kunnen bedienen.
Leerlingaantallen
Op 1 oktober 2014 bedroeg het exacte leerlingaantal 5.892. Vorig jaar was dit 5.917, een geringe daling van 0,3% dus. Dat we niet zoveel dalen, heeft te maken met de opstart van de dependances Fleurrijk en Kleurrijk. Deze 2 scholen hadden op 1 oktober samen Leerlingaantallen 6500 180 leerlingen. Als we deze niet meetellen, is het 6484 leerlingaantal 3,4% gedaald. De prognose gaf op 6400 stichtingsniveau 35 leerlingen meer aan, oftewel een afwijking van -/- 0,6%. 6300 6247 6200 6100 6047 6000 5917
5900
5892 5800 5700 2010
2011
2012
2013
2014
Aantal leerlingen per 1 oktober
SKOzoK Jaarverslag 2014
25
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Financieel beeld SKOzoK heeft het boekjaar 2014 positief afgesloten met een financieel resultaat van € 451.000. Het positieve resultaat is gerealiseerd omdat SKOzoK naast de verwachte bekostiging incidentele baten heeft ontvangen, onder andere voor twee nieuwe asiel zoekersscholen, groeibekostiging en Passend Onderwijs. Daarnaast zijn de gerealiseerde personele kosten lager dan begroot, onder andere door het verder gedaalde ziekteverzuim. Voor een uitgebreidere analyse van ons vermogen en het resultaat over 2014 wordt verwezen naar de ‘financiële toelichting op de jaarrekening’, behorende bij dit jaarverslag. Uit de meerjarenbegroting blijkt dat wij voor de komende jaren negatieve exploitatiesaldi voorzien door fors te investeren in de kwaliteit van het onderwijs. De komende vier jaar vindt een nadere intensivering plaats van professionalisering om de ambities in ons nieuwe Koersplan te realiseren. Het geboortecijfer blijft nog steeds afnemen in de regio. De leerlingprognoses, die zijn opgesteld voor de komende vier jaar, zijn gemaakt op basis van deze geboortecijfers.
Informatievoorziening Wat financiën en personeelsbeheer betreft, heeft SKOzoK een druk jaar achter de rug. Naast de overstap naar een nieuw administratiekantoor, a/s Works, per 1 januari 2014, hebben we tegelijkertijd een nieuw systeem geïmplementeerd, AFAS. Het implementeren en gebruiken van dit nieuwe financiële, personeels- en salarisadministratie-systeem heeft veel extra werkzaamheden veroorzaakt, maar heeft er ook toe geleid dat alle financiële en personeelsgegevens weer geactualiseerd zijn. Het systeem biedt meer mogelijkheden om overzicht te houden en de ontwikkelingen te volgen. Met behulp van de projectgroep informatievoorziening zijn er nieuwe rapportages gemaakt zowel op school- als organisatie niveau. De volgende stap is om een nieuw geïntegreerd dashboard vorm te geven.
SKOzoK Jaarverslag 2014
bijlagen
Planning & control De planning- en controlcyclus van SKOzoK kent de volgende onderdelen: • Het Koersplan • Het Financieel Beleidsplan • Risico-analyse • Meerjarenbegroting • Jaarbegroting • Tussentijdse verantwoordingen • Interim-controle • Jaarverslag • Netwerkcommissies Deze onderwerpen komen hierna afzonderlijk aan de orde.
Het Koersplan
Ons strategische beleid is vastgelegd in het Koersplan 2014 tot en met 2018. Het Koersplan geeft richting aan onze organisatie en vormt de basis voor alle beleidsdocumenten. Voor een uitgebreide toelichting op het Koersplan verwijzen we naar elders in dit jaarverslag.
Het financieel beleidsplan
Het vigerende financieel beleidsplan heeft een looptijd van 2014 tot en met 2018. In het plan komen diverse onderwerpen aan bod. Hierbij is te denken aan: de doelen voor de komende periode, afspraken met betrekking tot begroten en tussentijds verantwoorden, omgang met het vermogen, ken- en stuurgetallen en verslaggeving.
Risico-analyse
Eenmaal in de twee jaar vindt een risico-analyse plaats. In 2015 zal deze weer plaatsvinden en zal het nieuwe Koersplan als uitgangspunt dienen. Ten aanzien van de risico’s zal steeds moeten worden bezien op welke wijze het risico kan worden verkleind, o.a. door het treffen van adequate beheersingsmaatregelen. De risicoanalyse wordt hierbij niet beschouwd als een losstaand beleidsstuk, maar dient als voeding voor beleidsvorming op andere terreinen.
26
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Meerjarenbegroting
De meerjarenbegroting wordt opgesteld over een periode van vier jaar en wordt jaarlijks geactualiseerd. Het eerste jaar uit de meerjarenbegroting, de eerste jaarschijf, vormt het kader voor de jaarbegroting. De uitgangspunten die zijn gehanteerd bij het opstellen van de meerjarenbegroting, vormen ieder jaar onderwerp van beoordeling en kunnen dus jaarlijks bijgesteld worden. In 2014 is zoals ieder jaar rekening gehouden met de bijgestelde leerlingprognose en is deze verdisconteerd naar de komende 4 jaar. Ook is rekening gehouden met (voorgenomen) wijzigingen in wet- en regelgeving en bekostiging. De investeringsbudgetten op schoolniveau en de hiermee gepaard gaande afschrijvingslasten worden normatief bepaald aan de hand van het leerlingaantal en de liquiditeitspositie van SKOzoK. Tenslotte is de dotatie aan de voorziening onderhoud aangepast op basis van het lange termijn perspectief van het meerjarenonderhoudsplan.
Jaarbegroting
Daar waar de meerjarenbegroting een financiële trendmatige focus heeft, is de jaarbegroting 2014 een expliciete (kwantitatieve) koppeling tussen doelstellingen/ focuspunten van SKOzoK en financiële middelen binnen het begrotingsjaar. De investeringsbudgetten op schoolniveau zijn afhankelijk gemaakt van het leerlingaantal, voor de stichting als geheel is investeringsbudget gericht geweest op het realiseren van de focuspunten. In de begroting 2014 zijn de middelen in het kader van de prestatiebox meegenomen in de begroting. De dotatie aan de voorziening onderhoud is verhoogd van € 220.000 naar € 340.000 om onze scholen nog beter te onderhouden en in het licht van de komende doordecentralisatie van groot onderhoud. In 2014 is afgezien van een dotatie aan de voorziening personele verplichtingen; hier was op basis van de beschikbare informatie geen aanleiding voor.
SKOzoK Jaarverslag 2014
bijlagen
Tussentijdse verantwoording Directeuren – College van Bestuur Directeuren hebben verantwoording afgelegd in periodieke rapportages aan het CvB. In het overleg worden een aantal gerealiseerde prestatie indicatoren op het gebied van personeel, financiën en onderwijs besproken in relatie tot de doelstellingen. De invoering van het nieuwe informatiesysteem AFAS biedt nieuwe mogelijkheden voor standaard- en dashboardrapportages en zal in 2015 worden gerealiseerd. College van Bestuur – Raad van Toezicht Het College van Bestuur heeft over twee periodes door middel van een financieel verslag verantwoording afgelegd aan de Raad van Toezicht; over de periode januari tot en met april 2014 en over januari tot en met september 2014. In het financieel verslag is standaard een prognose van het resultaat voor het lopende jaar opgenomen. De realisatie week in beide rapportages steeds in positieve zin af van de raming door met name onverwachte incidentele baten. In de begroting van 2015 is een onderscheid gemaakt tussen incidentele en structurele baten en lasten om zodoende in de raming beter inzicht te geven tussen ontwikkeling van het oorspronkelijke plan en het effect op de uiteindelijke raming en realisatie door incidentele baten en lasten.
Interim-controle
In de P&C-cyclus is opgenomen dat deze controle door de accountant eenmaal in de twee jaar plaatsvindt. Eind 2014 heeft er weer een interim-controle door de accountant plaatsgevonden. Het was de eerste keer dat ons eigen personeel- en administratie systeem werd getoetst door een externe accountant; voorheen gebeurde dit bij ons administratiekantoor. Er zal in 2015 de nodige aandacht worden besteed aan de opvolging van de aanbevelingen. Die zijn met name gericht op het zichtbaar vastleggen van controles, functiescheidingen in het systeem en extra aandacht voor de betrouwbaarheid van het dashboard en rapportages. Als gevolg van de verandering van systeem én dienstverlener zijn nieuwe procedures en afspraken van toepassing, die nog beter schriftelijk moeten worden vastgelegd.
27
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Jaarverslag
Sluitstuk van de P&C-cyclus betreft het jaarverslag, inclusief de jaarrekening. Door middel van dit document wordt intern en extern integraal verantwoording afgelegd aan alle belanghebbenden. De continuïteitsparagraaf geeft inzicht in de ontwikkelingen op het gebied van personeel, leerlingen en financiën. Voor de verschillen tussen de begroting en de realisatie op het gebied van financiën wordt verwezen naar de financiële toelichting op de jaarrekening.
Netwerkcommissies
Binnen SKOzoK zijn er netwerk overleggen tussen de verschillende disciplines en verantwoordelijkheden, onder andere op het gebied van personeel, financiën en onderwijs. Op deze manier wordt voeling gehouden met de gehele organisatie en kan kennis worden gedeeld en signalen worden uitgewisseld hetgeen een preventieve controlewerking heeft.
Europese aanbesteding In 2014 zijn geen Europese aanbestedingstrajecten gestart. In 2015 zal er weer een Europees aanbestedingstraject opgestart worden voor de levering van repro (kopieerapparatuur).
bijlagen
Continuïteitsparagraaf Vanzelfsprekend wil SKOzoK graag een doorkijk geven naar het voorgenomen beleid in de toekomst. Wij doen dit aan de hand van tabellen en grafieken die zijn ontleend aan de meerjarenbegroting 2015-2018. Wij presenteren de kengetallen op basis van schooljaren in plaats van kalenderjaren.
Algemene gegevens Kengetal peildatum 1 oktober Personele bezetting in fte - management/directie - onderwijzend personeel - overige medewerkers Leerlingenaantallen
2014
2015
2016
2017
2018
382
384
377
371
362
22
22
22
22
22
300
297
296
291
282
60
65
59
58
58
5.892
5.683
5.628
5.473
5.290
Het aantal leerlingen per 1 oktober 2014 (5.892) is inclusief twee nieuwe asielzoekersscholen die in 2014 zijn gestart (180 leerlingen op teldatum). Grafisch weergegeven geeft bovenstaande tabel het volgende beeld: Personele bezetting t.o.v. leerlingaantallen 6000
400
5892 384
5800 382
5683
5600
380 5628 377
371 5473
370
5400 4290
5200
362
360
350
5000
340
4800 2014
2015
2016
2017
2018
Aantal leerlingen per 1 oktober Personele bezetting
SKOzoK Jaarverslag 2014
28
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Uit de tabel en grafiek is af te leiden dat de terugloop in het leerlingaantal zich voortzet (van 1 oktober 2014 tot en met 1 oktober 2018 met 10,2%). De laatste jaren neemt het aandeel onderbouwleerlingen weer wat toe. SKOzoK ziet ook dat de instroom van leerlingen bij haar scholen op orde is. Het personeelsbestand neemt ook af (van 1 oktober 2014 tot en met 1 oktober 2018 met 5,2%). De terugloop is minder dan bij het leerlingaantal. SKOzoK heeft besloten om de middelen in het kader van het Nationaal Onderwijs Akkoord in vier jaar (2014-2017) ten gunste te laten komen van de organisatie. Dit uit zich onder andere in een relatief hoge inzet van personeel.
Meerjarenbegroting SKOzoK verwacht voor de komende jaren de volgende ontwikkelingen in de balanssfeer: ACTIVA
Balans 2014
Prognose 2015
Prognose 2016
Prognose 2016
Prognose 2016
Vaste activa
3.407.047
3.245.047
3.198.047
3.036.047
2.874.047
Vlottende Activa
11.199.522
10.962.942
10.452.317
10.030.802
9.499.505
14.606.569
14.207.988
13.650.363
13.066.848
12.373.551
9.058.575
8.907.988
8.450.363
7.966.848
7.373.551
TOTALE ACTIVA
bijlagen
uitgangspunten zoals opgenomen in het meerjaren financieel beleidsplan. In de loop van 2015 zal worden bezien wat de omvang van de voorziening voor onderhoud moet gaan worden als gevolg van een herijking van de staat van het onderhoud van de scholen (herziening meerjarenonderhouds-plan) en de doordecentralisatie van het buitenonderhoud. Een extra dotatie aan de voorziening zal een (negatief) effect hebben op het eigen vermogen en geen gevolgen voor het verwachte balanstotaal. De liquiditeit van SKOzoK is hoog. Wij verwachten voor de komende jaren dan ook geen beroep te hoeven doen op de financieringsmarkt. De terugloop in het leerlingaantal zorgt in steeds grotere mate voor een disbalans tussen het aantal beschikbare meters voor huisvesting en het aantal bekostigde meters (de norm). De mogelijkheden om flexibel met huisvesting om te gaan, zijn beperkt. Dit vormt dus een zeker risico voor de organisatie. In 2015 komen hier ook de lasten bij voor de niet gebruikte meters voor onderhoud aan de buitenkant van het schoolgebouw. Aan de gemeenten waar sprake is van het gebruik van een multifunctionele accommodatie én waar het gebouw eigendom is van een ander dan SKOzoK, zal met ingang van 2015 een vergoeding voor groot onderhoud betaald moeten worden.
PASSIVA Eigen vermogen Voorzieningen Kortlopende schulden TOTALE PASSIVA
2.582.116
2.500.000
2.450.000
2.400.000
2.350.000
2.965.877
2.800.000
2.750.000
2.700.000
2.650.000
14.606.569
14.207.988
13.650.363
13.066.848
12.373.551
Als gevolg van met name de investeringen die SKOzoK de komende jaren gaat plegen met betrekking tot onder andere de inzet van personeel, voorzien wij een exploitatietekort voor de komende jaren. Dit wordt deels gedekt vanuit de gedeeltelijke vrijval van de bestemmingsreserve Nationaal Onderwijs Akkoord tot 2016. Vanaf 2016 zal het balanstotaal en het eigen vermogen bij ongewijzigd beleid substantieel gaan dalen. Dit is in lijn met de vastgestelde
SKOzoK Jaarverslag 2014
29
inhoud
welkom
Exploitatie Bedragen keer € 1.000
strategie
onderwijs &
financiën
Raming 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
29.036
28.550
27.830
27.174
26.596
226
67
65
65
65
Bekostiging Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen en -subsidies Overige baten TOTALE BEKOSTIGING
302
172
160
160
160
29.565
28.789
28.055
27.399
26.821
24.358
24.372
24.124
23.179
22.769
795
674
674
674
674
Kosten Personeelslasten Afschrijvingen
1.861
2.058
2.028
2.028
2.028
Overige lasten
Huisvestingslasten
2.369
2.200
2.068
2.073
2.013
TOTALE KOSTEN
29.383
29.304
28.894
27.954
27.484
Financiële baten en lasten
269
70
70
70
70
FINANCIËLE BATEN
269
70
70
70
70
Met betrekking tot de resultatenrekening verwacht SKOzoK de komende jaren het volgende: • De rijksbijdrage zal afnemen in overeenstemming met de daling van het leerlingaantal. Een uitzondering hierop betreft de middelen in het kader van doordecentralisatie van de vergoedingen voor buitenonderhoud. • Door de afname van het aantal leerlingen is ook een afname van de formatie en dus ook een afname in de overige personeelslasten geraamd. • Bij het bepalen van het investeringsbudget gaat de organisatie uit van een normafschrijving per leerling. Dit heeft tot gevolg dat bij een afname van het leerlingaantal op den duur ook de afschrijvingen op organisatieniveau zullen dalen. Hier is geen rekening mee gehouden in de berekening. • De huisvestingslasten zijn als vast beschouwd. De overige lasten nemen af conform het leerlingaantal. • Tenslotte verwacht SKOzoK dat het financiële resultaat zal afnemen.
bijlagen
Overige rapportages Aanwezigheid en werking van het interne risicobeheersings- en controlesyteem Onder het stuk Planning en Control is het interne beheersings- en controlesysteem van SKOzoK al aan bod gekomen. Voor dit onderwerp wordt dan ook verwezen naar de betreffende uiteenzetting. Beschrijving van de belangrijkste risico’s en onzekerheden De risicoanalyse is ook aan bod gekomen in het stuk Planning en Control. Naast de financiële risico’s zoals die worden beheerst met een begroting, de meerjarenbegroting en periodieke rapportages, heeft SKOzoK de volgende risicogebieden onderkend: Bouwsteen
Risico
Beheersingsmaatregel
Onderwijskwaliteit
Negatief imago bij belanghebbenden door onvoldoende aandacht voor veiligheid en omgangsvormen
Gesprekscyclus met personeel
Imagoschade en afname leerlingaantallen door onvoldoende samenwerking
Kwaliteitsondersteuning op gemeenschappelijk niveau en onder centrale coördinatie
Functiewaardering Actief communiceren over beleid
Professionalsieringtrajecten gericht op samenwerking Geen geformaliseerd personeelsbeleid
Inmiddels geformaliseerd meerjarenpersoneelsbeleidsplan
Onjuiste toepassing van personeelsinstrumenten personeelsbeleid
Gesprekscyclus met personeel
Personeel / PR en communcatie
Onjuiste toepassing van personeelsinstrumenten
Gesprekscyclus met personeel
PR en Communicatie
Niet voldoen aan verwachting van stakeholders
Koppeling beleid-doelstellingen in communictiebeleidsplan
Personeel
Functiewaardering Beleid ten aanzien van Professionalisering Functiewaardering
Actief communiceren over beleid
Rapportage toezichthoudend orgaan
Hiervoor wordt verwezen naar het verslag van de Raad van Toezicht eerder in dit jaarverslag.
SKOzoK Jaarverslag 2014
30
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Bijlage:
Financiële toelichting op de jaarrekening Het begrote resultaat over 2014 was € 632.000 negatief. Over dit jaar is € 451.000 positief gerealiseerd. Het verschil tussen begroting en realisatie, € 1.083.000, is hoofdzakelijk veroorzaakt door incidentele baten, een behoudende begroting ten aanzien van het Passend Onderwijs en minder personele inzet dan begroot. • De personele bekostiging is € 240.000 hoger dan was begroot. • In de begroting voor de personele bekostiging was geen extra groeibekostiging voorzien in 2014, die is wel toegekend: € 110.000. • De invoering van Passend Onderwijs heeft door een eenmalige bijdrage van het vorige samenwerkingsverband ten behoeve van de implementatie van Passend Onderwijs geleid tot extra middelen, € 150.000. • Voor LGF en Passend Onderwijs is € 359.000 meer begroot. Omschrijving Hogere personele bekostiging
€
Incidenteel / structureel
+ 240.000
Incidenteel
Groeibekostiging
+ 110.000
Incidenteel
Invoering Passend Onderwijs
+ 150.000
Incidenteel
Samenwerkingsverband PO De Kempen
+ 359.000
Incidenteel
Verkoop financiële vaste activa
+ 118.000
Incidenteel
Lagere personele inzet en lagere GPL
+ 360.000
Extra uitgaven ICT (tablets en licenties)
- 300.000
Overige
+ 46.000
Incidenteel / structureel Incidenteel Incidenteel / structureel
• De totale lasten, € 29.283.000, zijn in 2014 op het niveau van de begroting gebleven, € 29.358.000. Echter door een lagere personele inzet en door een lagere gemiddelde personeelslast per FTE dan begroot, zijn de werkelijke personeelslasten uiteindelijk per saldo € 360.000 lager dan begroot. De overige lasten zijn daarentegen door de aanschaf van tablets en hogere licentiekosten voor leermethoden (€ 150.000 resp. € 150.000) met ongeveer eenzelfde bedrag hoger dan begroot. SKOzoK Jaarverslag 2014
bijlagen
Materiële vaste activa (€ 3.122.000) SKOzoK 2014
36%
SKOzoK 2013
41%
Kengetal: materiële vaste activa / eigen vermogen * 100% Indicatie van de omvang van het in materiële vaste activa vastgelegde (eigen) vermogen Dit kengetal is ten opzichte van vorig jaar gedaald als gevolg van een lagere boekwaarde van de materiële vaste activa met € 387.000 en de stijging van het eigen vermogen door het positieve resultaat over 2014. In 2014 is er in totaal voor een bedrag van € 410.000 (2013: € 625.000) geïnvesteerd.
In de begroting was rekening gehouden met een investeringsbedrag van € 498.000. Er is € 134.000 minder geïnvesteerd in leermethoden. De investeringen in leermiddelen blijven al enige jaren achter op de planning; leermethoden worden steeds meer op ICT georiënteerd, hetgeen leidt tot hogere jaarlijkse licentiekosten en minder investeringen. Aan hardware is in lijn met de begroting ca. € 181.000 geïnvesteerd. Een gedeelte van de aangeschafte hardware, de aanschaf voor het tablet-project (ca. € 150.000), is direct in de exploitatie opgenomen vanwege het experimentele karakter van het project en niet geactiveerd. De afgelopen jaren is er vaker een extra impuls aan ICT gegeven. In 2013 was er voor een bedrag van € 278.000 geïnvesteerd in ICT. In 2015 zullen de processoren van de digitale borden vervangen worden om de nieuwste software te kunnen blijven gebruiken op de borden.
Financiële vaste activa (€ 285.000) SKOzoK 2014
0%
SKOzoK 2013
32%
Kengetal: beleggingen / eigen vermogen * 100 Indicatie van het deel van het vermogen dat langlopend is vastgezet om rendement te genereren
SKOzoK heeft haar effecten verkocht en de opbrengst, € 2.500.000, toegevoegd aan haar vlottende activa. Het effectieve rendement was te laag om de kosten nog te kunnen dekken en lager dan de renteopbrengsten op spaarrekeningen. Met de verkoop is een boekwinst van € 118.000 gerealiseerd. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar het treasuryverslag. Een bedrag van € 285.000 ‘overige financiële vaste activa’ heeft betrekking op het gegeven dat het pand aan het Pastoor Jansenplein te Veldhoven formeel eigendom is van het Besturenbureau Kempenland. SKOzoK heeft, evenals Veldvest, vijf jaar geleden 50% van de financiering van dit pand betaald. 31
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Vorderingen (€ 3.117.000)
Deze post is met € 1.275.000 toegenomen ten opzichte van verleden jaar. Er doet zich een aantal bijzonderheden voor: Bij een aantal scholen is er een traject om te komen tot nieuw- of verbouw opgestart dan wel afgerond. Met de gemeenten is afgesproken dat SKOzoK de betreffende facturen eerst voldoet en vervolgens een declaratie indient bij de gemeente. Een gemeente heeft een aanzienlijke betaalachterstand per jaareinde 2014, zodat er per saldo een vordering van € 780.000 op deze gemeente van toepassing is. Het bedrag is overigens in het eerste kwartaal van 2015 voldaan. De belangrijkste post die is gestegen ten opzichte van 2013, is de vordering op OCW. De vordering is ca. € 400.000 hoger door nog niet ontvangen bekostiging die betrekking heeft op 2014.
Liquide middelen (€ 8.082.000) SKOzoK 2014
385%
SKOzoK 2013
236%
Kengetal: vlottende activa / kortlopende schulden * 100% (‘liquiditeit’) Indicatie van mate waarin op korte termijn aan verplichtingen kan worden voldaan.
Voor het kengetal liquiditeit wordt door de Commissie Don en in navolging hiervan de Inspectie van het Onderwijs, een ondergrens van 50% en een bovengrens van 150% gehanteerd. De liquiditeit van SKOzoK bevindt zich sinds 2013 op een veel hoger niveau. Het hoge liquiditeitsratio van 385% geeft aan dat wij voldoende ruimte hebben om te investeren. De hoge liquiditeitsratio is het gevolg van de gehele overheveling van de effectenportefeuille naar liquide middelen en het positieve exploitatiesaldo. De afgelopen jaren is het effectief rendement op obligaties lager dan het rendement op een spaarrekening. Dit heeft er toe geleid dat de middelen die (aanvullend) renderend weggezet kunnen worden, op een spaarrekening worden ondergebracht.
SKOzoK Jaarverslag 2014
bijlagen
Eigen vermogen (€ 9.059.000)
De commissie Don gebruikt de kengetallen solvabiliteit en kapitalisatiefactor om het financiële beheer van onderwijsorganisaties te duiden. SKOzoK 2014 (solvabiliteit 2)
80%
SKOzoK 2013 (solvabiliteit 2)
76%
Kengetal: (eigen vermogen + voorzieningen) / totale passiva * 100% Indicatie mate waarin op lange termijn aan verplichtingen kan worden voldaan.
De commissie Don heeft als signaleringsgrens voor het financieel beheer van onderwijsinstellingen een ondergrens van 30% aangegeven voor de solvabiliteit. Een bovengrens is niet van toepassing. Hierbij dient te worden opgemerkt dat de commissie Don bij het bepalen van de solvabiliteit de omvang van de voorzieningen meeneemt om te bepalen in hoeverre organisaties op lange termijn aan de verplichtingen kunnen voldoen. In de solvabiliteitsberekening zijn de voorzieningen, € 2.582.000, meegenomen. SKOzoK ziet de voorzieningen echter niet als besteedbaar vermogen; de omvang is immers bepaald aan de hand van een raming van de toekomstige verplichtingen. De solvabiliteitsratio van SKOzoK zonder de voorzieningen bedraagt 62% (2013: 58%). Risico’s ten aanzien van de omvang van de solvabiliteit zijn bij SKOzoK dan ook op korte termijn niet te verwachten. SKOzoK 2014 (kapitalisatiefactor)
48%
SKOzoK 2013 (kapitalisatiefactor)
47%
Kengetal: (totaal activa – gebouwen/terreinen) / totale baten * 100% (‘kapitalisatiefactor’) Indicatie mate waarin kapitaal niet of inefficiënt benut wordt voor de vervulling van de taken.
De kapitalisatiefactor zou moeten signaleren of misschien een deel van de middelen niet efficiënt benut wordt voor de vervulling van onze onderwijstaken. Voor besturen van een grote omvang (jaarlijkse baten > € 8.000.000) heeft de commissie Don een bovengrens van 35% aangegeven. Een ondergrens is voor dit kengetal niet van toepassing. De kapitalisatiefactor is als gevolg van het positieve exploitatiesaldo over 2014 licht gestegen. De kapitalisatiefactor wordt uitgesplitst in een drietal aspecten, waarbij met name de omvang van de bufferfunctie door de Onderwijsinspectie van belang wordt geacht. De kapitalisatiefactor is als volgt opgebouwd: 32
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Transactiefunctie
Financieringsfunctie
Bufferfunctie
Kapitalisatiefactor
SKOzoK 2014
10%
20%
18%
48%
SKOzoK 2013
12%
20%
15%
47%
Norm groot bestuur
9%
21%
5%
35%
Uit het overzicht blijkt een afname van de transactiefunctie en een toename van de bufferfunctie ten opzichte van 2013. Dit is een gevolg van het gegeven dat in 2014 de kortlopende schulden met 13% zijn gedaald ten opzichte van 2013, oftewel verlaging van de kapitaalbehoefte om aan de verplichtingen te voldoen. Bij de berekening van de financieringsfunctie is de vervangingswaarde van de materiële vaste activa berekend op basis van een vast percentage (37%) van de totale baten. Deze daadwerkelijke vervangingswaarde zou hier vanaf kunnen wijken. Uit de meerjarenbegroting blijkt dat de komende jaren het eigen vermogen zal worden aangesproken voor het doen van extra investeringen, met name op de verdere professionalisering van personeel. De bufferfunctie zal derhalve de komende jaren gaan dalen. Op grond van het relatief hoge risicoprofiel van SKOzoK zal echter een hogere buffer aangehouden worden dan de 5% die de commissie Don adviseert. SKOzoK 2014 (weerstandsvermogen)
20%
SKOzoK 2013 (weerstandsvermogen)
17%
Kengetal: (eigen vermogen -/- MVA) / rijksbijdrage * 100% (‘weerstandsvermogen’)
SKOzoK Jaarverslag 2014
bijlagen
Naast vermogen dat wordt aangehouden in het kader van de bufferfunctie gebruikt SKOzoK het kengetal ‘weerstandsvermogen’. In het vigerende financieel beleidsplan is opgenomen dat SKOzoK een ondergrens van 10% hanteert voor het weerstandsvermogen en dat bij een percentage hoger dan 15% in de meerjarenbegroting wordt opgenomen hoe extra middelen zullen worden ingezet ter verbetering van de onderwijskwaliteit. Op basis van de ondergrens is het gerealiseerde weerstandsvermogen op orde. We hebben in de meerjarenbegroting 2015-2019 geformuleerd hoe we ons vermogen de komende jaren gaan inzetten. De grafiek geeft meerjarig perspectief in de ontwikkeling van het weerstandsvermogen van SKOzoK. Met ingang van 2014 worden een aantal bestemmingsreserves niet meer apart verantwoord, namelijk voor BAPO, MVA en de bestemmingsreserve voor het Eigen Risico voor vervanging. In het financieel beleidsplan is vastgelegd dat de bestemmingsreserves onder de algemene reserve worden verantwoord.
WEERSTANDSVERMOGEN PO
uit: toetsingskader verantwoording PO-Raad 2010
30% 20% 2014
2011
10% 0%
De in 2013 gevormde bestemmings reserve uit hoofde van het Nationaal Onderwijs Akkoord is wel apart verantwoord en zal in de periode 2014 tot 2017 geleidelijk vrijvallen ten gunste van de algemene reserve. De jaarlijkse vrijval is € 311.000.
2013
2012 blauwe lijn: bovengrens: 20% groen: uitkomst rood: ondergrens: 0%
33
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Voorzieningen (€ 2.582.000) SKOzoK 2014
438
SKOzoK 2013
432
Kengetal: voorzieningen / leerling Indicatie van de omvang van de langlopende verplichtingen.
• Voorziening personele verplichtingen (€ 118.000) Deze voorziening wordt sinds 2010 in de verantwoording opgenomen omdat onderwijs instellingen steeds vaker geconfronteerd werden met negatieve beslissingen over de instroomtoets door het Participatiefonds, onder andere omdat de toetsingscriteria geregeld wijzigen. Als gevolg daarvan wordt de WW-uitkering van voormalige medewerkers bij de besturen in rekening gebracht. In 2014 hebben hiervoor geen verrekeningen plaatsgevonden vanuit het Participatiefonds. Echter de verrekening van dergelijke uitkeringen kan zelfs nog na een aantal jaren na de uitkeringsperiode geschieden en het Participatiefonds verschaft geen tussentijdse informatie over de stand van zaken, waardoor de inschatting van de toekomstige verplichtingen in dit kader lastig is. De voorziening (€ 118.000) is toereikend om de geraamde uitkeringskosten over een periode van drie jaar te kunnen bekostigen. In 2014 is een aantal outplacementtrajecten afgerond. Dit heeft een onttrekking van € 6.400 tot gevolg gehad. • Voorziening jubilea (€ 298.000) Deze voorziening is bedoeld om de uitgaven voor toekomstige jubileumgratificaties te kunnen bekostigen. Op basis van het huidige personeelsbestand en hantering van dezelfde uitgangspunten als voorgaand jaar is de omvang van de voorziening jubilea, € 298.000, voldoende.
bijlagen
• Voorziening spaarverlof (€ 43.000) De voorziening spaarverlof is bedoeld om de vervanging van de verlofaanspraken in de toekomst te kunnen bekostigen. Omdat de regeling in 2013 is aangepast, wordt momenteel niet meer extra gespaard voor verlof en betreft de voorziening alleen nog oude rechten. De voorziening zal daarom in de loop van tijd verdwijnen.
Kortlopende schulden (€ 2.966.000) SKOzoK 2014
35 dagen
SKOzoK 2013
42 dagen
Kengetal: kortlopende schulden / totale baten * 365 Indicatie van het (extern) kapitaalgebruik in dagen.
Deze post is met € 429.000 afgenomen ten opzichte van verleden jaar (2013: € 3.395.000), het kapitaalgebruik is dan ook aanzienlijk lager dan voorgaand jaar. Er doen zich twee bijzonderheden voor: • De post ‘nog te ontvangen bedragen/facturen’ is aanzienlijk lager dan vorig jaar. In verband met de overgang van OSG naar onze eigen AFAS administratie heeft een aantal weken voor jaareinde in 2013 geen crediteurenverwerking plaatsgevonden maar zijn de facturen verwerkt in 2014. • De crediteuren zijn daarentegen wel gestegen ten opzichte van vorig jaar, als gevolg van twee forse nota’s aan het einde van het jaar.
• Voorziening onderhoud (€ 2.124.000) De huidige meerjarenonderhoudsplanning is laatst opgesteld in 2012. Op basis van de actualiteit wordt bekeken of het noodzakelijke onderhoud kan worden uitgevoerd en of de voorziening toereikend is voor het uitvoeren van al het onderhoud voor de komende 10 jaar. Op basis van deze bijgestelde planning is berekend dat een dotatie van € 340.000 in 2014 toereikend is om de voorziening op niveau te houden. In 2014 is minder aan de voorziening onttrokken dan gedoteerd, waardoor de voorziening met € 106.000 is gestegen ten opzichte van vorig jaar. In 2015 zal de meerjarenonderhouds planning worden geactualiseerd en zullen alle scholen opnieuw worden geschouwd.
SKOzoK Jaarverslag 2014
34
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Exploitatierekening
Prestatieboxmiddelen
SKOzoK heeft in 2014 € 598.000 budget in het kader van de prestatiebox ontvangen. Het budget is specifiek bedoeld om investeringen te versterken en te versnellen die de prestaties van leerlingen, leraren en schoolleiders verbeteren. Het budget is opgebouwd uit een bedrag per leerling (€ 10.90) en een bedrag per school. Schoolbesturen kunnen de middelen naar eigen inzicht besteden. Wij hebben de middelen in 2014 besteed aan: • Professionalisering van medewerkers (€ 523.000) • Cultuureducatie (€ 44.000) • Leerlingondersteuning (€ 36.000)
Exploitatieresultaat (€ 451.000) SKOzoK 2014
+ 1,5%
SKOzoK 2013
+ 5,7%
Kengetal: exploitatieresultaat / totale baten (‘rentabiliteit’) * 100% Indicatie mate waarin effectief met opbrengsten wordt omgegaan.
Rijksbijdragen (€ 29.036.000) SKOzoK 2014
98,1%
SKOzoK 2013
95,3%
Overige overheidsbijdragen (€ 226.000)
Kengetal: rijksbijdrage / totale baten * 100% Indicatie mate waarin organisatie afhankelijk is van bijdrage Rijk.
Het resultaat is € 1.083.000 hoger dan begroot (-€ 632.000.) Dit wordt in belangrijke mate veroorzaakt door de hogere rijksbijdrage (€ 848.000). De belangrijkste verschillen zijn: Lagere Personele bekostiging Regulier (incl. groei) door dalende leerlingenaantal
– € 235.000
Groeibekostiging
+ € 110.000
Verhoging Bekostiging Personeel en Arbeidsmarktbeleid
+ € 464.000
Bijdrage 1e Opvang in verband met 2 nieuwe asielzoekersscholen
+ € 215.000
Extra middelen SWV in verband met invoering van Passend Onderwijs
+ € 284.000
SKOzoK Jaarverslag 2014
bijlagen
SKOzoK 2014
0,8%
SKOzoK 2013
0,9%
Kengetal: overige overheidsbijdragen / totale baten (exclusief financiële baten) * 100% Indicatie mate waarin organisatie afhankelijk is van bijdrage andere overheidsinstanties
De gerealiseerde overige overheidsbijdragen en -subsidies zijn lager dan vorig jaar (2013: € 284.000) maar liggen in lijn met de begroting, € 250.000. De overige overheids bijdragen bestaan voornamelijk uit de doordecentralisatievergoedingen van gemeenten. De hogere overheidsbijdragen van 2013 waren incidenteel voor de vergoeding voor asbestverwijdering.
Overige baten (€ 302.000) Deze post is € 100.000 hoger uitgevallen dan in 2013 en is ook € 140.000 hoger dan begroot. De belangrijkste oorzaken zijn: Niet begrote bijdrage van de gemeente Cranendonck voor het inrichten van twee asielzoekersscholen Fleurrijk en Kleurrijk
+ € 148.000
Lagere huuropbrengsten door aanpassing tarieven medegebruik
– € 30.000
35
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Personele lasten (€ 24.358.000) SKOzoK 2014
84%
SKOzoK 2013
83%
Het intensieve praktijk gestuurde professionaliseringstraject voor met name leerkrachten, loopt sinds 2013. Een deel van de kosten van de in 2013 gestarte trajecten zijn in 2014 in de kosten terecht gekomen, waardoor de lagere last van 2013 is verschoven naar boekjaar 2014. De overige personeelskosten liggen onder het niveau van 2013, maar liggen wel in lijn met de begroting.
Kengetal: personele lasten / rijksbijdragen * 100% Mate waarin rijksbijdrage wordt aangewend voor personele lasten.
Onder deze post zijn alle lasten opgenomen die verband houden met het in dienst hebben van personeel. De gerealiseerde personele lasten zijn hoger dan in 2013 (247.000) maar lager dan begroot (€ 277.000). De belangrijkste oorzaken zijn: De hogere kosten t.o.v. 2013 worden veroorzaakt door: • Lagere salarislasten • Hogere cursuskosten • Lagere overige personele lasten • Lagere (geen) opbrengst VVF
– € 50.000 + € 215.000 – € 85.000 + € 160.000
De lagere realisatie t.o.v. de begroting wordt veroorzaakt door: • Lagere gemiddelde personeelslast en minder vervangingen dan begroot
– € 240.000
Uit onderstaande linker grafiek blijkt dat de baten en lasten in 2014 per leerling ongeveer gelijk zijn, circa € 5.000 per leerling. Daarnaast blijkt uit de rechter grafiek met de leerlingfte ratio dat deze het afgelopen kalenderjaar is gedaald van 15,5 naar 14,9. Voor FTE OP is dit ook gedaald van 20 naar 19,3 leerlingen. De ratio’s zijn berekend op peilmoment oktober van desbetreffende jaar. Baten en lasten per leerling
Leerling FTE-ratio
€ 5.400
25,00
€ 5.200
bijlagen
WNT
Per 1 januari 2013 is de ‘Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector’ (WNT) in werking getreden. Doel van deze regeling is het bevorderen van transparantie en openheid aangaandede norm voor maximale bezoldiging van de functionarissen wordt overschreden. De bezoldigingsnorm voor primair onderwijs in 2014 is € 165.901. Het honorarium binnen SKOzoK is bij geen van onze medewerkers hoger dan de bezoldigingsnorm.
Afschrijvingslasten (€ 795.000)
De afschrijvingslasten zijn hoger (€ 57.000) dan begroot. Bij het opstellen van de begroting 2014 is rekening gehouden met de activa die begin december 2013 in de boekhouding stonden. Echter bij de overgang van OSG naar AFAS zijn een groot aantal facturen ‘vastgehouden’ om te worden verwerkt in 2014, toen de begroting al gereed was. De afschrijvingslasten zijn hoger dan verleden jaar (€ 59.000). In 2013 is veel geïnvesteerd in meubilair en leermethoden in verband met de opening van nieuwe schoolgebouw (de Boogurt). De gestegen afschrijvingslasten volgen pas een jaar later omdat met afschrijven wordt begonnen in het jaar volgend op het jaar waarin de investering heeft plaatsgevonden.
20,00
€ 5.000 15,00
€ 4.800 € 4.600
10,00
€ 4.400 5,00 € 4.200 0,00
€ 4.000 2010
2011
Baten per leerling
SKOzoK Jaarverslag 2014
2012
2013
2014
Lasten per leerling
2010
2011
Leerling FTE
2012
2013
2014
Leerling FTE OP
36
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
bijlagen
Huisvestingslasten (€ 1.861.000)
Overige lasten (€ 2.369.000)
• Energie en water (-€ 173.000) De belangrijkste oorzaak voor de lagere huisvestingslasten zijn de uitgaven voor energie. In 2013, waarop de begroting voor deze post grotendeels is gebaseerd, is door de energiemaatschappij te veel in rekening gebracht. Dit heeft tot gevolg gehad dat in 2014 de hoge eindafrekening (€ 113.000) is teruggedraaid. De facturering van de voorschotnota’s door de energiemaatschappij over de tweede helft van het jaar, is pas in 2014 op gang gekomen. De afwijking was voorzien in de toelichting van de jaarrekening 2013.
• Licenties (+€ 105.000) De traditionele leermethoden worden steeds vaker in combinatie met software aangeboden. Voor de software dient dan een jaarlijkse fee betaald te worden. Met deze extra kosten is geen rekening gehouden in de begroting hetgeen tot overschrijding heeft geleid. De gangbare uitgaven aan leermiddelen liggen op het niveau van voorgaande jaren en vallen binnen de begroting.
Aan huisvesting is per saldo minder uitgegeven dan begroot (€ 72.000). De volgende redenen liggen hier onder andere aan ten grondslag:
• Schoonmaakkosten (+€ 65.000) De schoonmaakkosten zijn iets hoger door extra schoonmaakkosten bij de asielzoekersscholen die niet waren voorzien. Bovendien wordt het schoonmaakpersoneel van SKOzoK bij uitdiensttreding vervangen door ingehuurd personeel. Deze zijn iets duurder. • Klein onderhoud (+€ 40.000) Naast het onderhoud dat is gepland op de lange termijn via de meerjarenonderhouds planning, wordt ook jaarlijks onderhoud uitgevoerd en worden incidenten opgelost. De totale uitgaven voor klein onderhoud betroffen voor 2014 € 304.000. Een groot deel is geregeld via vaste contracten. Echter een deel is incidenteel en lastig te begroten en heeft geleid tot een overschrijding van € 40.000 ten opzichte van de begroting.
De post overige instellingslasten is € 294.000 hoger dan begroot. De belangrijkste oorzaak is de budgetoverschrijding van de rubriek inventaris en apparatuur en dan met name de ICT kosten en licenties.
• ICT hardware (+€ 175.000) Onder de ICT kosten is de aanschaf van tablets opgenomen (€ 150.000). Omdat dit wordt gezien als een eenmalige impuls én de gebruiksduur korter zal zijn dan van de andere ICT-devices, is besloten om deze aanschaf ineens ten laste van de exploitatie te brengen.
Financiële baten (€ 279.000) en lasten (€ 10.000) SKOzoK 2014
3,1%
SKOzoK 2013
2,3%
Kengetal: saldo financiële baten en lasten / eigen vermogen Indicatie van het rendement
Het verschil met de begroting bedraagt € 87.000 voordelig. Dit voordelige resultaat is bereikt door de verkoop van de effecten (€ 118.000). De renteopbrengsten daarentegen zijn lager dan begroot (€ 30.000). Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar het treasuryverslag.
SKOzoK Jaarverslag 2014
37
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
Bijlage:
Treasuryverslag In het financieel beleidsplan 2014-2018 is het treasurystatuut van SKOzoK opgenomen. In dit statuut is het beleid van SKOzoK ten aanzien van beleggen en belenen verwoord. SKOzoK voert een zodanig financieel beleid en beheer, dat haar voortbestaan in financieel opzicht is gewaarborgd. Gezien onze publieke functie en bekostiging, zijn de leidende principes bij het uitvoeren van de treasuryfunctie voorzichtigheid en uitlegbaarheid. Het algemene uitgangspunt voor het uitoefenen van de treasuryfunctie is derhalve dat wij uitsluitend risicomijdend beleggen en belenen. Het beleid is in overeenstemming met de OCW-regeling inzake beleggen en belenen. Op 1 januari 2010 is een nieuwe regeling van kracht geworden. Voor transacties die gesloten worden na deze datum, is de nieuwe regeling van kracht. Deze regeling stelt (nog) striktere eisen ten aanzien van het beleggingsbeleid. De volgende onderwerpen komen in het treasuryverslag aan bod: • Een liquiditeitsprognose voor de korte en middellange termijn; • Een overzicht en analyse van de huidige liquiditeits- en risicopositie; • Een prognose van de ontwikkelingen op de financiële markten (rentevisie) en het financieel resultaat; • Een overzicht van de transacties die de afgelopen periode zijn aangegaan op de geld- of kapitaalmarkt; • Een overzicht van gegoede debiteuren, omdat de kredietwaardigheid van tegenpartijen onderhevig kan zijn aan veranderingen.
bijlagen
Liquiditeitsprognose Korte termijn Uit de begroting 2015 blijkt dat SKOzoK verwacht dat het saldo financiële vaste activa/ liquide middelen met ca. € 170.000 zal afnemen. Omdat het rendement op de beleggingsportefeuille bijzonder laag was, heeft SKOzoK geen financiële vaste activa meer sinds medio 2014 en zijn alle middelen omgezet in liquide middelen. De middelen zijn hiermee direct opeisbaar en inzetbaar. Middellange termijn Uitgaande van de huidige (obligatie)markt zullen de middelen als liquiditeiten worden aangehouden. SKOzoK verwacht dan ook geen liquiditeitstekort op middellange termijn.
Liquiditeits- en risicopositie De liquide middelen van SKOzoK per 31 december 2014: Bank
Product
ABN AMRO
Bank 41.94.43.258 Spaardeposito 52.19.49.785 TOP deposito Extra
RABO
Bank 10.34.18.229 Beleggersrekening 15.66.20.987 Bedrijfsbonusrekening Kassen
TOTAAL
Nom saldo 31-12-14
Marktwaarde 31-12-14
Rente per 31-12-14
Expiratiedatum
555
555
n.v.t.
n.v.t.
0
0
n.v.t.
2014
4.000.000
4.000.000
0,65%
n.v.t.
86.660
86.660
n.v.t.
n.v.t.
0
0
n.v.t.
n.v.t.
3.991.246
3.991.246
0,5%
n.v.t.
3.689
3.689
n.v.t.
n.v.t.
8.082.150
8.082.150
De ingenomen posities voldoen allen aan de eis met betrekking tot de rating zoals deze wordt geëist op grond van de regeling beleggen en belenen; deze dient minimaal A te bedragen. Bovengenoemde bankrekeningen en spaarproducten hebben een A-rating.
SKOzoK Jaarverslag 2014
38
inhoud
welkom
strategie
onderwijs &
financiën
bijlagen
Rentevisie en financieel resultaat
De rentevergoeding die SKOzoK krijgt op de betaalrekening is gebaseerd op euribor. Over 2014 was het euriborpercentage gemiddeld 0,2%. Aangezien er een afslag van 0,5% wordt gehanteerd, is er geen rente uitgekeerd. De verwachting is dat de rente laag zal blijven de komende periode. Het blijft derhalve van belang om het saldo op de betaalrekening te minimaliseren, zodat de middelen nog enigszins renderend (tijdelijk) weggezet kunnen worden. De in de begroting 2014 opgenomen financiële bate bedraagt € 191.000. Er is een financiële bate van € 279.000 gerealiseerd. Het volgende overzicht is te genereren. Financiële bate Bankrekening
Begroting
Realisatie
€0
€0
€ 105.000
€ 113.000
Opbrengst FVA
€ 86.000
€ 166.000
Totaal
€ 191.000
€ 279.000
Rente spaarrekening
Toelichting Euribor is lager dan 0,5% Variabel rentepercentage in de loop van 2014 verlaagd naar ca. 0,5% Boekwinst verkoop obligatie € 7.000
Niet-gerealiseerde rentevergoeding pand Pastoor Jansenplein (- € 15.000)
In 2014 zijn alle effecten verkocht voor € 118.000 meer dan de boekwaarde. De vrijgevallen middelen zijn overgebracht naar de spaarrekening. In de begroting 2014 is rekening gehouden met een rentevergoeding als gevolg van het gegeven dat SKOzoK een vordering (FVA) heeft op de Stichting Besturenbureau Kempenland. Vergoeding van rente heeft in 2014 niet plaatsgevonden. Overzicht van transacties Er zijn, naast de verkoop van de effecten geen transacties geweest; er heeft alleen een aantal malen een overboeking plaatsgevonden tussen de betaalrekening en de beleggersrekening. Dit om enerzijds het saldo op de betaalrekening te minimaliseren en anderzijds voldoende middelen beschikbaar te hebben om betalingen te verrichten. Overzicht van gegoede debiteuren SKOzoK houdt geen effectenportefeuille meer aan en heeft dan ook in tegenstelling tot voorgaand jaar geen overzicht met gegoede debiteuren opgesteld.
SKOzoK Jaarverslag 2014
39