17-2-2016
WELKOM! Wat is nu Evidence-Based Practice ?
Workshop Philips 17 februari 2016
Definitie EBP
Belangrijke vraag bij EBP
Het nemen van een beslissing op basis van het Wat is de best beschikbare behandeling volgens de evidentie,
beschikbare bewijs in combinatie met persoonlijke kennis en ervaring van de behandelaar afgestemd op de behoeften en voorkeuren van de patiënt
3 Perspectieven EBP
-
passend bij deze patiënt,
die ik als mondhygiënist kan bieden ?
3 Perspectieven Evidence-Based Practice
Besluitvorming behandeling op basis van 3 perspectieven: Ervaring en kennis behandelaar Voorkeur en waarden patiënt Best beschikbare bewijs (evidentie) Beslissing
Bron afbeelding: http://ebd.ada.org/en/about/
1
17-2-2016
Belangrijk
5 stappen methodiek EBP 1.
Kennis, ervaring en persoonlijke voorkeur van
Klinische probleem vertalen in beantwoorde vraag (onderzoeksvraag)
mondzorgprofessional én patiënt heeft
2.
Efficiënt zoeken beste bewijsmateriaal (PICO-vraag)
3.
Beoordelen gevonden bewijs op methodologische kwaliteit en toepasbaarheid
invloed op de beslissing (behandeling)
4.
Toepassen gevonden resultaat praktijk
5.
Regelmatig evalueren proces en het resultaat
Bron: Evidence-based practice voor paramedici (2008) – C.Kuiper, 2e druk Lemma, blz 21
Waarom zou een mondzorgprofessional evidence based werken ?
Waarom is evidence-based mondzorg nodig ? O.a.
Veel informatie mondzorg/verzorging in media en
internet
Nieuwe ontwikkelingen in behandelingen,
Leuk! Op zoek naar nog betere effectieve behandelingen, eer van mijn werk Geen enkele patiënt is hetzelfde!
producten en materialen
Bijhouden vakkennis & Levenlang leren
Tarieven verantwoorden
Betaalbare, kwalitatief goede en verantwoorde zorg
Kwalitatief goede zorg bieden voor de patiënt volgens recente inzichten Ontwikkeling eigen deskundigheid Hoort bij professionele attitude
Verschil Evidentie en Bewijs Bewijskracht onderzoek
Evidentie = Kennis, waaronder wetenschappelijk bewijs (dus niet alleen
Ladder van evidentie, RCT, SR, Cochrane,
wetenschappelijk!), gebaseerd op verschillende bronnen, die getoetst is en betrouwbaar is bevonden
(Higg & Jones, 2000)
Bewijs = wetenschappelijk bewijs
Empirisch bewijs (empirical evidence) = Bewijs op basis van eigen (behandel)ervaring en resultaten
2
17-2-2016
Ladder van Evidentie
Huidige beste bewijsmateriaal (evidentie)
-
Evidentie: Ladder van evidentie Belangrijk: Wat is het beschikbare evidentie ? Wat is de bewijskracht voor de bepaalde interventie ?
Wat is een systematic review?
Cochrane
Bron:Bron afbeelding: Stegenga B & Dijkstra PU. Principes van evidence based medicine toegepast in de tandheelkunde. Ned Tijdschrift voor Tandheelkunde 2007; 114; 155-160
Cochrane = Wetenschappelijke database met o.a SR’s
Systematic Review (SR) is een wetenschappelijke artikel, waarin alle wetenschappelijke onderzoeken over hetzelfde onderwerp worden
Systematic Reviews = hoogste wetenschappelijke bewijskracht
geanalyseerd op methodologie en de resultaten gestructureerd worden vergeleken.
SR bevat een samenvatting van de eindconclusies van deze onderzoeken
Geeft antwoord op jouw onderzoeksvraag.
Ladder van Evidentie
Ultieme Evidentie !!!
Bij (recente) Review: verder zoeken niet noodzakelijk! -> wel gewenst!!!
Randomized Clinical Trail (RTC) •
•
•
RCT wordt vaak gebruikt om de werking van een middel aan te tonen Niet altijd mogelijk → ethisch onverantwoord Bijv. wel/niet geven medicatie patiënt ‘Blind’: onderzoeker en/of patiënt weet in welke onderzoeksgroep de patiënt meedoet ↓ Voorkomen placebo-effect
3
17-2-2016
Voorbeeld RCT: Split mouth design - onderzoek Randomiseren = Het toevallig toewijzen van proefpersonen aan een onderzoeksgroep of behandeling (bijv. door loting) •
Zorgt voor gelijke groepen op allerlei eigenschappen
•
Belangrijk om verbanden te leggen of aantonen effect behandeling!!
•
Bijv. werking spoelmiddel, effect poetsmethoden vergelijken
Welke interventie zorgt voor de beste vermindering interdentale bloedingen?
Gebit in 2 delen op splitsen →
Randomisatie kwadranten
Bijv. Interventie A stokers: in 1 e en 3e kw
1 deel Interventie A en 1 deel Interventie B
Interventie B ragers: in 2 e en 4e kw
Blindering
Voordelen Blindering
Single- blind: proefpersoon of onderzoeker blind
Dubbel-blind: proefpersoon en onderzoeker blind
Dubbel blind is niet altijd mogelijk. Ligt aan interventie!
Geen beïnvloeding onderzoeker of proefpersoon Vooroordeel werking of effect interventie / product / medicijn Placebo-effect
Steekproefgrootte Onderzoeksmethodologie Steekproefgrootte, In Vivo/Vitro, Impact factor
Hoe groter de steekproef, hoe betrouwbaarder
Omvang steekproef hangt af van:
-
Grootte van het verband of effect wat je verwacht groter effect, kleinere steekproef nodig
-
Spreiding van de te meten kenmerken meten bestaand verschil makkelijker bij grotere spreiding
4
17-2-2016
In Vitro versus In Vivo
Steekproefgrootte
Hoe groter de steekproef, hoe betrouwbaarder
Geen algemene richtlijn voor steekproefgrootte voor
onderzoek gezondheidszorg
In Vitro
Hangt ook af van wat je wilt onderzoeken bij welke doelgroep → bijv. (zeldzame) ziekte, behandeling, medicijn
Bijv. Effect nieuwe orthodontische behandeling bij schisis vs
Wat is de Impactfactor ? Frequentie waarmee artikelen uit een tijdschrift worden geciteerd in andere artikelen in bepaalde indexen ‘Kwaliteitsindicator’ tijdschrift
Belangrijkheid tijdschrift
Impactfactor met voorzichtigheid gebruiken
In het lichaam Bij proefpersonen Onderzoeksomgeving kan veranderen Resultaten makkelijker te vertalen naar mensen
Waarde impact factor
Buiten het lichaam Meestal laboratorium Standaardiseren onderzoeksomgeving (experiment) Resultaten niet meteen te vertalen naar In vivo
Voorbeeld: whitening-effect onderzoeken bij gebruik nieuwe tandpasta
‘gezonde’ kinderen
In Vivo
Hoe wetenschappelijker → hogere impactfactor Hoe maatschappelijker /praktijkgerichter → lagere impactfactor Gebruikte onderzoeksmethode van invloed op impactfactor Bron‘: Hoe Wetenschappelijk is het beoordelen van wetenschappelijk werk aan de hand van impactfactoren van tijdschrijften ? - Van Driel, de Maseseneer, de Sutter, de Bacquer, de Backer & Christiaens, Tijdschrift voor Geneerskunde, 64, nr.9, 2008.
Laten we in-Zoom-en…. Statistiek In-ZOOM-en Box-plot, grafieken, uitleg resultaten Bewijskracht, Significantie, Mediaan, Gemiddelden
5
17-2-2016
Wat is een Box Plot ?
Mediaan = centrummaat = midden van gegevensverzameling De mediaan is het middelste getal in de waarnemingen als je die getallen op volgorde zet. Je kan dus zeggen dat 50% van de waarnemingen onder de mediaan en 50% boven de mediaan bevinden.
Kwartiel = spreidingsmaat = verdeelt gegevens in 4 gelijke delen Het 1e kwartiel (Q1) is de mediaan van de eerste helft waarnemingsgetallen.
Bron: http://www.dr-aart.nl/Statistiek-boxplot.html
Het 3e kwartiel (Q3) is de mediaan van de tweede helft waarnemingsgetallen.
…Verder in-Zoom-en….
Wat is het (hoofd)doel van het onderzoek ?
-
Secondary Objective: 5 subdoelen, waaronder ook: perceptie van proefpersonen over de gevoeligheid en veiligheid producten
-
Wat is het (hoofd)doel van het onderzoek ? Objective: Het vergelijken van het ‘whitening’ effect van Philips Zoom White Speed (ZWS) en Opalenscence Boost (OBF) 7 dagen na applicatie
Welke variabelen worden gemeten ? Vita Easy Shade = VES Vita Classic Shade = VCS Vita Bleachguide = VBG
6
17-2-2016
Meetinstrumenten
Hoe vaak wordt er gemeten ? 6 meet momenten: (zie study design) - screening - baseline - direct na applicatie, - 7 dagen na applicatie - 30 dagen na applicatie - 90 dagen na applicatie
Deze poster beschrijft Phase 1 -> Screening t/m Dag 7
Boxplots : Assessment of whitening efficacy of two In-office Professional Bleaching Regimens – Lee et al
Aantal proefpersonen ? Screening: 394 proefpersonen
Opdracht: 5 min
Geef het volgende aan in Boxplot Post Bleaching ZWS: - Mediaan
Deelname behandeling: -> randomisatie 67 in ZWS, 69 in OBF = totaal 136
- Kleinste en grootste waarneming - 1e en 3e kwartiel
Phase 1 afgemaakt (t/m Day 7): 135, 1 drop-out
- Bepaal ook de score van Delta E van deze zaken
- Wat betekent de score Delta E ?
Welke zaken/teken ken je niet ?
Boxplots : Assessment of whitening efficacy of two In-office Professional Bleaching Regimens – Lee et al
Post – Bleaching ZWS
Mediaan = 5.12
Boxplots : Assessment of whitening efficacy of two In-office Professional Bleaching Regimens – Lee et al
Post – Bleaching
Delta E (ΔE) = Verschil score Treatment Pre/Post color
Kleinste waarneming = 1
Grootste waarneming = 18
assessment
ΔE = baseline score – post bleaching score (voor – na)
1e kwartiel = 4
3e kwartiel = 9
Hoe groter ΔE , hoe groter het verschil tussen voor – en nameting (hoe meer whitening-effect)
7
17-2-2016
Hoe groter ΔE , hoe groter het verschil tussen voor – en nameting hoe meer whitening-effect Post
ΔE
Voor
Hoe groter ΔE, hoe groter het verschil tussen voor – en nameting
Mediaan ZWS = 5.12 Mediaan OBF = 2.55 Verschil is significant <.0001
Δ = symbool verschil ‘Whitening effect’ wordt bepaald door het verschil vanaf baseline en direct na bleken, en 7 of 30 dagen na applicatie
VITA Classical Shade
Wat betekent deze significantie nu ? (2min) ZWS zorgt voor een groter verschil in score dan OBF na gebruik (groter ‘whitening’-effect direct na gebruik)
VITA Classical Shade
-
Wat wordt hier uitgebeeld ?
-
Wat valt je op ?
-
Wat wordt hier gemeten ?
-
Wat kan je concluderen ?
-
Gemiddelde VSC- Scores van
-
Hoe lager VSC-score, hoe wittere
proefpersonen in beide groepen bij
tanden
screening en baseline -
-
Gemiddelde afname VSC-score Post
Day 7 in beide groepen wittere
bleaching
tanden dan baseline
(mean VSC score Pre – post treatment) -
-
apart (baseline score vs Post bleaching)
scoredag 7)
Er is geen significant verschil tussen de gemiddelde VSC-score (witheid tanden) van ZWS en OBF proefpersonen vóór de start onderzoek (baseline) Wat betekent deze niet significantie nu ? (2min) De proefpersonen in beide groepen verschillen gemiddeld niet in witheid van hun tanden vóór de start onderzoek Is dat goed of slecht nieuws ? Goed. Beide groepen zijn gelijk bij start onderzoek Witheid van de tanden verschilt niet bij de start
Missend is significantie berekening voor beide groepen
Gemiddelde afname VSC-score dag 7 (mean VSC score post bleach –
Opvallend: bij post-bleaching en
Wat waren de bijwerkingen (adverse events = AEs) ? Er zijn bijwerkingen. Maar wat…is onbekend Wat is er bekend over de gevoeligheid ? Er wordt gevoeligheid gemeld. Is dit verschil significant tussen ZWS en OBF ?
8
17-2-2016
ΔE = grootte van kleurverandering / whitening-effect Alleen onderlinge product vergelijking, maar niet per product per meetmoment
VITA Classical Shade
Bijwerkingen
Well tolerated and low incidence of sensitivity…?
En………..vragen ?
Nee, je bent niet Stupid!
Statistiek is lastig
Oefening baart kunst
Afronding en evaluatie
9
17-2-2016
Tips en Tops
Gebruik de onderstaande link:
Vragen ??
http://padlet.com/v_hollaar/philips_17febr16
www.oralevidence.nl
Typ je naam en 2 tips en tops
www.facebook.com/oralevidence Twitter: @oralevidence
[email protected]
10
