WELKE PENSIOENREGELING IS TOEKOMSTBESTENDIG? Huidige regelingen & recente ontwikkelingen Stacey René & Hans Kennis 29 oktober 2015
Agenda
Welke pensioenstelsels zijn er?
Wat is de houdbaarheid van het huidige stelsel?
Wat zijn alternatieven?
2
PENSIOENSTELSEL
Defined Benefit vs Defined Contribution Defined Benefit
$
Defined Contribution
pensioen
Defined pension Uitkering is zeker Variabele premie Premie is onzeker Eindloon DB
Middelloon DB
$
pensioen
Defined contribution Uitkering is onzeker Variabel pensioen Premie inleg ligt vast Hybride (bijv. CDC)
DC met garanties
Individueel DC
Defined Benefit: Eindloon Backservice
Ouderdomspensioen
Opbouwjaren
Pensioendatum
5
Defined Benefit : Middelloon
Ouderdomspensioen
Opbouwjaren
Pensioendatum
6
Individueel Defined Contribution Wat te doen met spaarpot op 65 jaar?
‘spaarpot’
Gegarandeerd pensioen aankopen Gegarandeerd pensioen aankopen
65 jaar 7
Collective Defined Contribution
Output: In principe middelloonrecht, eventueel wordt dit verhoogd met indexatie en (indien er ruimte is) buffers/toeslagfonds.
Input: Vaste premie, Bijvoorbeeld % van loonsom.
Premie niet toereikend? Aanpassing opbouw van dat jaar. Premie overschot? Ruimte voor indexatie in dat jaar en/of sparen voor indexatie in komende jaren in bv. toeslagfonds en/of inhaalindexatie.
8
HOUDBAARHEID HUIDIGE PENSIOENSTELSEL WAT IS HET PROBLEEM?
Er zijn TWEE grote problemen
GESTEGEN LEVENSVERWACHTING
DALENDE RENDEMENTEN
10
Levensverwachting Hogere levensverwachting op Aruba (2010) Female: 82,2 Male: 76,4
Bron: CBS Curacao, November 2014
11
Kosten langer leven?
Veel pensioenfondsen in de regio hanteren een Nederlandse overlevingstafel zonder trend voor langleven
Indien pensioenfondsen in de regio overstappen naar de huidige Nederlandse prognosetafels zal de dekkingsgraad circa 10% 15% dalen
12
Benodigd rendement Welk rendement is nodig? Minimaal: 4% om de pensioenen te garanderen Indexatie: bijvoorbeeld 2% indexatie = 2% rendement Benodigde rendement = 4% (rekenrente) + 2% (indexatie) = 6%
Maar wordt deze 4% of 6% gehaald!?
13
Daling rendementen Vereiste dat 60% lokaal belegd wordt Veel belegd in overheidsobligaties Grote daling rentes op overheidsobligaties
Grafiek: Rentes van overheidsobligaties Ned Ant. (tot 10/10/10), CUR en SXM na 10/10/10
14
Bij rendementen lager dan 4% Zal er niet worden geïndexeerd Rekenrente zal omlaag moeten om dit stelsel houdbaar te laten zijn: Grote kostenstijging als rekenrente wordt aangepast rekenrente daling van 4% naar 3% doet kosten ca. 25% stijgingen Als rekenrente niet wordt aangepast doorschuiven probleem naar toekomstige generaties omdat meer geld wordt uitgekeerd dan op basis van het werkelijke rendement van uit mag worden gegaan er wordt ingeteerd
15
Zwaktes huidige (gangbare) DB-regelingen Stijging levensverwachting doet kosten pensioenregeling stijgen Geen koopkrachtsbestendig pensioen: Door te lage rendementen kan niet worden geïndexeerd Vertrouwen zal dalen door achterblijven indexatie Pro-cyclische economische effecten Bij neergaande economie dalen rendementen. Als rendementen te laag worden zal premie moeten worden verhoogd Bij stijgende economie stijgen rendementen en kan premie worden verlaagd.
16
DISCUSSIE OM TE KOMEN TOT EEN NIEUW PENSIOENSTELSEL?
Stelling: DB-regelingen er is geen probleem
De huidige DB-regelingen zijn prima. Er zijn geen wijzigingen nodig. Steek uw groene kaart op als u het hier mee eens bent Steek uw oranje kaart op als u het (nog) niet weet/twijfelt Steek uw rode kaart op als u het hier NIET mee eens bent
18
Stelling: oplossing DB
Als bij een DB-regeling de pensioenleeftijd wordt gekoppeld aan de levensverwachting is het probleem van stijgende kosten opgelost! (als levensverwachting hoger wordt gaat je pensioen later uitgekeerd worden)
Steek uw groene kaart op als u het hier mee eens bent Steek uw rode kaart op als u het hier NIET mee eens bent
19
Probleem van stijgende levensverwachting
80 jaar
65 jaar
20
Eenvoudige oplossing DB?
Uitkering koppelen aan levensverwachting lost slechts een deel van het probleem op Wat doen we met tegenvallende rendementen waardoor: De rekenrente verlaagd zou moeten worden Er geen indexatie is?
21
Stelling: DB onhoudbaar
Een pensioenregeling afspreken waarbij geen duidelijke afspraken zijn gemaakt over de kostenstijging is onhoudbaar Steek uw groene kaart op als u het hier mee eens bent Steek uw rode kaart op als u het hier NIET mee eens bent
22
Stelling: zekerheid
Liever een laag gegarandeerd pensioen dan een onzeker hoog pensioen.
Steek uw groene kaart op als u het hier mee eens bent Steek uw rode kaart op als u het hier NIET mee eens bent
Wat is zekerheid?
Een gegarandeerd pensioen kan ook leiden tot een gegarandeerd LAAG pensioen Op welk moment geef je zekerheid? Zekerheid vanaf datum in dienst (op jonge leeftijd) of zekerheid op pensioendatum? - Zekerheid op jonge leeftijd grote onzekerheid over (toekomstige) kosten - Zekerheid op pensioendatum onzekerheid over (toekomstige) kosten wordt verlaagd Zekerheid wat betreft ‘slechts’ de hoogte van het pensioen of ook zekerheid wat betreft de duur (levenslang vanaf 65 jaar)? - Zekerheid koppelen aan ‘uitkeringsduur’ beperkt de (kosten) risico’s
24
Stelling: DC Op termijn is een DC-regeling (IDC of CDC) onontkoombaar Steek uw groene kaart op als u het hier mee eens bent Steek uw rode kaart op als u het hier NIET mee eens bent
Richting DC?
Kenmerkend van CDC is dat risico’s gedeeld kunnen worden Er moet een goede balans zijn tussen risico’s en keuzevrijheden, bij IDC zijn de risico’s bij zelf beleggen hoog en bij een garantieregeling (3%) is het rendement juist te laag Let op bij beleggen: pensioen wordt zeer volatiel wat als jouw generatie net “pech” heeft? Oplossing gezamenlijk beleggen waarbij deel van de rendementen in een gezamenlijke buffer komen?
26
Vraag: DB, DC of CDC
Welke van de drie genoemde stelsels is volgens u over 20 jaar gangbaar in de Dutch Caribbean? Steek uw groene kaart op bij DB Steek uw oranje kaart op bij (I)DC Steek uw rode kaart op bij CDC
27
Samengevat: ter overweging
Inzicht in (toekomstige) kosten is cruciaal Bij onbeheersbaar worden van de kosten is ingrijpen noodzakelijk Garanties zijn duur en onbeheersbaar Deelnemers vinden garanties belangrijk Wees eerlijk over garanties Welke vorm van garanties is wenselijk? Welke mate van solidariteit is gewenst? Goede en heldere communicatie is essentieel! Aanpassen DB is (op termijn) onvermijdbaar: Opbouw verlagen? Pensioenleeftijd verder verhogen? Of toch een vorm van DC (IDC-CDC)? 28
Blijf nadenken en neem tijdig maatregelen
29
Contact
Stacey Rene Directeur Montae Caribbean
[email protected]
Hans Kennis Senior Partner Montae
[email protected]
30
Montae Caribbean Schout bij Nacht Doormanweg 40 Willemstad Curaçao www.montaecaribbean.com + 599 9 522 2082
WWW.MONTAECARIBBEAN.COM