“WEES WIJS, ga beschermd op reis!” Gezondheidsinformatie voor studenten naar risicogebieden
www.ggdreisvaccinaties.nl
WEES WIJS, GA BESCHERMD OP REIS!
GGD Gelderland-Midden geeft jou, via deze folder, informatie over de eventuele gezondheidsrisico’s tijdens de stage. Algemeen • Zorg voor een goede reisverzekering. • Neem je inentingsboekje mee op reis en bewaar dit bij je paspoort. • Bij gebruik van chronische medicatie: neem je geneesmiddelenpaspoort mee. Deze is bij de apotheek verkrijgbaar. Een groot aantal zorgverzekeraars vergoedt (gedeeltelijk) de kosten voor de vaccinaties. Je kunt dit in je polis of polisvoorwaarden nagaan. Voorkomen van (reizigers) diarree De meeste soorten diarree worden veroorzaakt door het eten en drinken van besmet voedsel en drinkwater. Meestal duurt deze ‘reizigersdiarree’ niet langer dan twee dagen. Het risico op het krijgen van diarree wordt aanzienlijk beperkt als een goede hygiëne in acht wordt genomen. Zorg dat je geen besmet voedsel en water binnen krijgt. Adviezen • Drink flessenwater (verzegeld). • Vermijd rauw vlees of vis. • Wees voorzichtig met rauwe groenten zoals rauwkost en sla. • Neem alleen ongeschild fruit. • Zorg voor goede handhygiëne. • Eet geen schepijs en geen ijsklontjes. Hoe te handelen bij reizigersdiarree? Het grootste gevaar bij diarree is uitdroging, dus zorg voor voldoende vocht. Je kunt ORS gebruiken. Dit is een suiker/zout oplossing die zorgt dat vocht en mineralen snel door het lichaam opgenomen worden. Zo nodig kan bij diarree een stopmiddel worden gebruikt. Bedenk echter dat stopmiddelen de darmwerking vertragen en gifstoffen daardoor langer in het lichaam blijven. Diacure of Immodium (Loperamide) zijn stopmiddelen. Buiktyfus Buiktyfus wordt veroorzaakt door een bacterie en komt in veel tropische landen voor.
pagina 2
www.vggm.nl
De bacterie wordt overgebracht door besmet voedsel en drinkwater. Wij adviseren om de buiktyfus vaccinatie te nemen voor alle risicogebieden, afhankelijk van de reisduur en de gezondheidstoestand. Meestal is een vaccinatie niet nodig bij een reis korter dan twee weken. Hepatitis A Hepatitis A is een vorm van leverontsteking die wordt veroorzaakt door het Hepatitis A virus. Het wordt verspreid via de ontlasting van mensen die besmet zijn met dit virus en ook door besmette voorwerpen. Wanneer de riolering en watervoorziening in landen onvoldoende is, kan hepatitis A via besmet water en voedsel worden overgedragen. De duur en de ernst van de ziekte nemen met de leeftijd toe. Helaas kan men Hepatitis A niet ‘herkennen’. Ook in luxe restaurants of hotels kan Hepatitis A ‘geserveerd’ worden. Om niet ziek te worden kun jij je laten inenten door een serie van twee vaccinaties. Na de eerste vaccinatie is vrijwel iedereen direct beschermd voor een jaar. Een tweede vaccinatie, na 6-12 maanden, geeft een langdurige bescherming van minimaal 25 jaar. Hepatitis B Hepatitis B is een vorm van leverontsteking die wordt veroorzaakt door het hepatitis B virus. Dit virus wordt overgedragen via besmet bloed of onveilig seksueel contact (bijv. zonder condoom). In landen waar minder aandacht wordt besteed aan hygiëne, wordt hepatitis B vaak overgedragen door bijvoorbeeld niet-steriele handschoenen of naalden, het laten zetten van tatoeages of bij medische handelingen. Welke mensen hebben risico op Hepatitis B? • Mensen die werken in de gezondheidszorg, met verslaafden of die in aanraking komen met agressieve mensen. • Mensen met wisselende en onveilige seksuele contacten. • Reizigers die piercings en/of tatoeages laten zetten. • Reizigers die gevaarlijke sporten gaan beoefenen. • Reizigers die lang en vaak reizen. Hoe kan jij je beschermen tegen hepatitis B voor de reis? • Heb geen onveilige seks. • Laat je gebit saneren. • Laat geen tatoeages of piercings zetten.
pagina 3
WEES WIJS, GA BESCHERMD OP REIS!
• Laat je vaccineren. Dit is een serie van drie prikken, en incidenteel een bloedafname. Daarna ben je voor lange (vaak levenslange) duur beschermd. Het is ook mogelijk om een combinatievaccin te krijgen tegen Hepatitis A&B. Soa Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa) komen in sommige (vakantie) landen veel vaker voor dan in Nederland. Ver van de vertrouwde omgeving, onder bijzondere omstandigheden en in een andere stemming (bijvoorbeeld bij alcoholgebruik), verliezen veel mensen de risico’s uit het oog. Vaak ontbreken in het buitenland ook de mogelijkheden voor onderzoek en behandeling ter plaatse als je ziek wordt. Dit geldt ook voor soa. Ieder jaar komen mensen terug van een reis met een soa als souvenir. Veilig vrijen vermindert dit risico. Tips voor op reis • Neem voor de zekerheid condooms mee uit Nederland vanwege de betrouwbare kwaliteit. • Vermijd risicovol gedrag. Met het blote oog is niet te zien of iemand een soa heeft. Laat je zo nodig testen op soa bij terugkomst in Nederland. Voor al je vragen over soa en veilig vrijen kun je terecht bij het soa spreekuur van GGD Gelderland-Midden. Telefoonnummer: 088 355 66 00 (bereikbaar op maandag t/m vrijdag tussen 10.00-12.30 uur). Voor meer informatie kijk op www.vggm.nl/sense Dengue Dengue wordt ook wel knokkelkoorts genoemd. Deze virusinfectie wordt overgebracht via een geïnfecteerde mug. Deze muggen steken voornamelijk overdag. Er bestaat geen vaccinatie tegen Dengue. Probeer te voorkomen dat je gestoken wordt door een insectenwerend middel te gebruiken dat DEET bevat (30-50%, kinderen en zwangere <30%), bedekkende kleding in een lichte kleur te dragen en de airco of ventilator te gebruiken. DEET is verkrijgbaar bij drogist of apotheek.
pagina 4
www.vggm.nl
Naast Dengue is malaria ook een ernstige infectieziekte die in de (sub)tropen voorkomt. Meer informatie: www.ggdreisvaccinaties.nl
Gele koorts Gele koorts is een zeer ernstige ziekte die voorkomt in delen van Afrika en Zuid-Amerika en wordt overgedragen door muggen. Deze ziekte is te voorkomen door een gele koorts vaccinatie, deze geeft 10 jaar bescherming. In sommige gevallen is deze vaccinatie verplicht. Zwemmen Zwemmen in zoet water (rivieren, meren en poelen) is meestal af te raden. Hierdoor kun je Bilharzia ofwel Schistosomiasis oplopen. Dit is een wormziekte die verschijnselen als buikklachten, leverafwijkingen, klachten bij het urineren en nier- en blaasafwijkingen kan veroorzaken. Bilharzia is alleen te voorkomen door niet te zwemmen of pootje te baden in besmet zoetwater. Rabiës (Hondsdolheid) Een infectie ontstaat meestal door een beet of het krabben van een met rabiës besmet zoogdier (bijv. een hond, kat, aap,vleermuis). Vermijd het aanraken van zoogdieren en dode dieren, want zoogdieren kunnen via hun slijmvliezen rabiës overdragen. De ziekte verloopt bijna altijd dodelijk! Zoek zo snel mogelijk medische hulp, binnen 24 uur, want je hebt het antiserum Marig nodig. Op de achterzijde van de zorgpas vind je het nummer van de alarmcentrale, dat in geval van nood behulpzaam kan zijn. In sommige gevallen wordt een vaccinatieserie aangeraden. Het rabiës vaccinatieschema bestaat uit drie vaccinaties, die gegeven worden op dag 0, 7 en na 21-28 dagen. Na deze drie vaccinaties ben je basis beschermd tegen rabiës. Bij blootstelling aan het rabiësvirus moet je nog wel minimaal 2 gewone rabiës vaccinaties halen en daar krijg je 48 uur de tijd voor.
pagina 5
WEES WIJS, GA BESCHERMD OP REIS!
Ziekten overgebracht door teken Teken leven wereldwijd in bossen en op grasland. Ze zijn actief als het voldoende warm is, in gematigde gebieden van maart tot november. Ziekte van Lyme Deze ziekte komt vrijwel overal ter wereld voor. Na de beet van een besmette teek kan na een paar dagen tot een paar weken op de beetplaats een rode kring ontstaan die langzaam groter wordt. Zonder behandeling met antibiotica kan de ziekte aanleiding geven tot complicaties in huid, gewrichten en interne organen. Tekenencefalitis (FSME) Deze ziekte komt veel voor in Oost-Europa, Scandinavië en Rusland. Het virus kan onder andere worden overgedragen door een tekenbeet. Een klein deel van de mensen die zo met het virus besmet wordt, krijgt na een paar dagen een griepachtig beeld met verschijnselen van een ontsteking van de hersenen. Voor mensen die kortdurend in FSME-gebieden verblijven, zijn de algemeen preventieve aanbevelingen om muggen- en insectensteken (muggenmelk met DEET) te voorkomen voldoende. Bij langdurig verblijf (bijvoorbeeld kamperen) kan vaccinatie overwogen worden. Een volledige serie bestaat uit drie injecties. Het verwijderen van teken Controleer de huid en kleding op teken. Verwijder een teek binnen 24 uur: de teek niet verdoven of verbranden. De teek zo dicht mogelijk bij de huid beetpakken, het liefst met een pincet en er voorzichtig uitdraaien. De teek niet platdrukken. Vervolgens de beetplaats ontsmetten. Noteer de datum. Indien na verloop van tijd, twee weken tot drie maanden op de plaats van de beet een rode kring ontstaat, is het van belang een arts te raadplegen in verband met het behandelen van een besmetting met de ‘tekenbeetziekte’ (ziekte van Lyme). Bedwantsen Net terug van vakantie, en dan ontdekken dat er bedwantsen met u mee naar huis zijn gereisd? Bedwantsen komen over de hele wereld voor en ze nemen in aantal toe omdat ze resistent worden voor bestrijdingsmiddelen. Bedwantsen bijten en veroorzaken jeuk. Bovendien zijn ze lastig weg te krijgen. GGD Gelderland-Midden geeft tips om problemen met de bedwants te voorkomen. www.vggm.nl/bedwantsen.
pagina 6
www.vggm.nl
Tuberculose (TBC) Tuberculose is een infectieziekte die wordt overgedragen door het inademen van bacteriën die door iemand met open (besmettelijke) tuberculose worden uitgehoest. Wanneer je op familiebezoek gaat of gaat werken in een land waar TBC veel voorkomt onder de lokale bevolking kan het zinvol zijn je te beschermen tegen TBC (vaccinatie of mantouxtest). Meer informatie via telefoonnummer: 088 355 57 00 (bereikbaar maandag t/m vrijdag van 08.30-9.00 en 12.30-14.00 uur) of kijk op: www.vggm.nl/tuberculose. Meningitis Meningitis is een hersenvliesontsteking. Een ernstige ziekte die meestal wordt overgedragen door een bacterie of een virus. De ziekte wordt overgebracht door hoesten. Je kunt je laten vaccineren tegen Meningitis. Deze vaccinatie geeft 3 jaar bescherming. DTP (Difterie, Tetanus & Polio) Difterie is een ziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie. De ziekte wordt overgebracht via hoesten. Tetanus, wordt veroorzaakt door een bacterie die vooral in aarde en straatvuil zit. De ziekte is altijd dodelijk zonder behandeling. De bacterie komt in alle landen voor, ook in Nederland. Als je gevaccineerd bent voor DTP voorkom je dat je in het binnenland en buitenland een injectie voor tetanus krijgt als je een wondje oploopt. Polio is een virusziekte die van ontlasting naar de mond en soms ook via hoesten wordt overgebracht. Om polio te voorkomen is goede hygiëne belangrijk: dus handen wassen na toiletbezoek en voor het eten. De DTP vaccinatie geeft na 1 vaccinatie,10 jaar bescherming. Overige vaccinatie • Japanse Encefalititis (Azië, tijdens regenseizoen en/of wonen en werken rijstvelden) Overige links www.lcr.nl
pagina 7
Voor informatie en afspraken Dagelijks van 09.00-17.00 uur (ma. t/m vrij.) Telefoon: 088 355 51 00 Algemeen: 0800 8446 000 (voor annuleren afspraken) Fax: 088 355 59 00 E-mail:
[email protected] Website: www.ggdreisvaccinaties.nl Bezoekadressen: Eusebiusbuitensingel 43 6802 EJ Arnhem Stationsweg 60 6711 PT Ede
M007-072014
www.ggdreisvaccinaties.nl
