! ! ! ! ! !
‚we delen de buurt’
Participerend onderzoek Buurtcamping 2014
!
Simone Knaapen "
! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! !
!
1
Inleiding"
!
Drie dagen lang heb ik doorgebracht op de Buurtcamping. Ik ben van park naar park getrokken. ! Van vrijdagmiddag tot en met vrijdagnacht ben ik aanwezig geweest op de Buurtcamping Noorderpark. Zaterdag ben ik vanaf half twaalf ‚s ochtends tot half twaalf ‚s avonds in het Oosterpark gebleven. Omdat bij de Buurtcamping Rembrandtpark vanwege het slechte weer al vroeg werd ingepakt was ik daar zondagochtend slechts tussen tien en één uur. !
!
De observaties waar dit onderzoek op zijn gebaseerd, zijn tot stand gekomen door talloze spontane gesprekken met mensen te voeren of af te luisteren. Interviews heb ik niet gehouden. De besproken onderwerpen zijn door mensen zelf aangesneden. Hen heb ik niets in de mond gelegd, maar door het stellen van open vragen heb ik ze wel aangemoedigd om verder te vertellen.!
!
Het kan zijn dat mijn beeld gekleurd is door de toevalligheid van mensen die ik wel en niet gesproken heb, en door het tijdstip waarop ik (niet) aanwezig is. Misschien heb ik zaken gemist omdat ik niet ben blijven overnachten, en van camping naar camping getrokken ben. Waarschijnlijk zijn er ook nog ándere verhalen over de Buurtcamping te vertellen. Dit is in elk geval één ervan.!
!
Mijn sociologische blik ! De blik waarmee ik naar de Buurtcamping gekeken heb, is gestuurd door de sociologische theorie van Ervin Goffman, Emile Durkheim en Randall Collins. Ervin Goffman toont hoe het gedrag van mensen wordt bepaald door de verwachtingen en opvattingen over gedrag dat hoort bij de specifieke setting waar zij zich in bevinden. Bijvoorbeeld, door de setting van een camping te kopiëren naar een park, gedragen buurtbewoners zich er zoals dat hoort op een camping. Daar is het volstrekt normaal om iedereen gedag te zeggen en te hulp te vragen en te geven. Normaal gesproken doe je dat niet in een gewoon park. In dit verslag probeer ik te beschrijven: hoe hoort het eigenlijk op de Buurtcamping? Welk gedrag heb ik waargenomen?!
!
Emile Durkheim en Randall Collins hebben inzichtelijk gemaakt hoe een groepsgevoel tot stand komt (zie figuur in de bijlage). Collins formuleert vier voorwaarden en vier resultaten van interactie tussen mensen waardoor, al dan niet, een wij-gevoel kan ontstaan. In de eerste plaats dienen mensen fysiek bij elkaar aanwezig te zijn, en dient er een duidelijke grens met buitenstaanders te zijn. Dat betekent dat het voor mensen duidelijk moet zijn wat hen bindt met de andere aanwezigen Ook is het noodzakelijk dat mensen een gezamenlijke focus, eenzelfde doel voor ogen hebben en daarbij dezelfde activiteiten ondernemen. Als ten slotte, onder betrokkenen een gelijkgezinde stemming heerst, als zij dezelfde insteek en mentaliteit delen, zal dit leiden tot een energiek groepsgevoel, collective effervescence.!
!
Daar waar mensen zich onderdeel van een groter geheel voelen, ontstaat betrokkenheid en solidariteit met elkaar. Een sterk positief groepsgevoel leidt ook op individueel niveau tot het vergroten van o.a. het zelfvertrouwen van betrokken individuen. Zij doen dingen die ze normaal gesproken niet zouden doen. Zij worden meegenomen in de sfeer van collectief enthousiasme en doelgerichtheid waardoor zij zichzelf krachtiger en vrijer voelen dan anders. Voor mij was de vraag: is het groepsgevoel aanwezig, en hoe manifesteert zich dat op de Buurtcamping?!
!
Samenvattend! !
!
2
De Buurtcamping is een zone van gemoedelijkheid, waar iedereen anders en toch gelijk is. ! Het ontmoeten van mensen en elkaar helpen is er vanzelfsprekend. Thema’s die in de buurt spelen, worden op de Buurtcamping zichtbaar. De betrokkenheid bij de buurt wordt er gewerkt, gevoed en versterkt. De Buurtcamping vormt een mini-samenleving waar het ideaal van de doe-democratie volledig in de praktijk wordt gebracht. ‚Zelf doen’ is hier de norm, waarbij mensen individueel de kans krijgen te groeien en boven zichzelf uit te stijgen. Spannend is of en hoe dit wij-gevoel in de buurt en op de camping vastgehouden en versterkt kan worden.!
!
De drie dagen op de Buurtcamping waren één aaneenschakeling van spontane gebeurtenissen. Met het schrijven van dit verslag heb ik het Buurtcamping-gevoel nog langer vast kunnen houden. ! Hopelijk raakt u tijdens het lezen ook (weer) aangestoken door het Buurtcamping-virus.!
!
Simone Knaapen
[email protected]
06 - 194 84 977!
! ! !
!
! ! ! !
!
!
3
! Een zone van gemoedelijkheid" ! Op de Buurtcamping voelen mensen zich speciaal in hun alledaagse omgeving.! ! Ik voel me te gast in mijn eigen straat.! ! Ik voel me net echt op vakantie! !Het buiten zijn in de groene omgeving draagt bij aan de relaxte sfeer.
! [Noorderpark]!
[Oosterpark]!
Om 13 uur ’s middags zegt een man tegen zijn zoontje;
„Ik kan niet wachten tot ik naar bed mag.
Ik vind het heerlijk om buiten te slapen.”!
!
[Noorderpark]!
‚Ik dacht ik ga lekker even naar huis tussendoor.
Maar eenmaal thuis was het er saai.
Vier rechte muren.
Het is zo heerlijk om hier buiten te zijn.
!Hoewel mensen ook zeggen: ! !
[Noorderpark]!
„ik hou niet van kamperen, waarom zou ik, ik woon toch om de hoek.”
!
[Noorderpark]!
Nee hoor, ik woon hier drie minuten vandaan. Dan ga ik toch niet kamperen.! [Noorderpark]!
Zien de kampeerders dat anders:!
! !
Als je niet blijft slapen, mis je echt iets, je zit er dan toch niet helemaal in.
[Oosterpark] !
Wanneer ik fiets van park naar park realiseer ik me dat als ik het park verlaat, ik het gevoel heb dat ik uit een zone van gemoedelijkheid stap, het drukke stadsleven in. Ongeveer twaalf uur ben ik onafgebroken in het Oosterpark geweest. Normaal gesproken ben ik er hooguit een hele middag of avond. Het lage tempo, de afwezigheid van intense prikkels en de groene omgeving van de Buurtcamping geven een rustig gevoel. Normaal gesproken is er altijd nog wel iets dat moet, of ga je van afspraak naar afspraak. Dat is op de Buurtcamping totaal afwezig.!
! Deze gemoedelijke en informele sfeer is precies zoals-ie bedoeld is. ! !
‚Willen jullie naar het kampvuur met marshmallows?’! „Neuh, we lopen wat rond. We zien wel”.! Dát is de juiste instelling, jongens.!
[initiatiefnemer Buurtcamping in gesprek met twee jongens van 10 jaar, Noorderpark]!
!
Ook het feit dat er geen elektrisch versterkte muziek is, geeft een rustig gevoel. !
!
Net klonk er even harde muziek ergens, en dat klopte gewoon niet
Het was juist zo lekker gemoedelijk.
[Oosterpark] !
!
!
!
4
Ook als faciliteiten haperen, deert dat niet. Er ontstaan geen lange rijen of irritaties.!
!
„Sorry, de stroom is uitgevallen
en de koffiekan is net leeg, dus ik heb nu geen koffie.
Dat geeft niet, dan wachten we even”.
[Oosterpark] !
! De regels van alledag mogen overboord. Mensen voelen zich vrij.
!
„Ik loop al het hele weekend in een joggingbroek
die ik normaal alleen binnen draag.
In deze broek en op m’n badslippers
ben ik dus net naar de supermarkt gegaan.
Gewoon lekker laten gaan, lekker doen.”
[Oosterpark] !
Kinderen mogen er laat opblijven.!
!
!
„hoe laat wordt het vuur gestookt?
Om negen uur. Dan is het donker.
Zooooooo laat? Zo laat mag ik noooooooooit naar bed.”
… even later…..
„jaaaaaaaaaa!
Ik mag om tien uur naar bed vanavond.”
[Oosterpark] !
! Ook bij de activiteiten is de sfeer los en dat wordt gewaardeerd.! !
!
Gister bij het kampvuur waren we lekker liedjes aan het zingen,
Guus Meeuwis enzo, maar toen kwam er zo’n yup met een liedjesboekje,
met veel te moeilijke liedjes en veel te kleine lettertjes,
die het zingen wou organiseren. Dan moet het zo gestructureerd worden,
en dan gaat het spontane er helemaal af.
[Oosterpark] !
Bij de inschrijftafel van de Zeskamp in het Noorderpark op vrijdagmiddag is het één en al gezelligheid. !
!
’joh, we doen maar wat,
we schrijven gewoon van iedereen de naam op.
Of er nou acht teams zijn of tien, geen idee.
Iedereen lekker door elkaar.
!Een spelbegeleider van de Zeskamp geeft advies, en vat daarmee de sfeer op de Buurtcamping [Noorderpark]!
mooi samen.
!
„ Zolang je maar enthousiast bent,
daar gaat het om, niet om winnen.
En om samenwerken. Als je samenwerkt, gaat het beter.”
! !
[Noorderpark]!
!
!
5
! Iedereen is anders en toch gelijk" ! De Buurtcamping slaagt er in om mensen uit verschillende ‚lagen’ van de buurt samen te brengen.! ! Normaal gesproken zie je op een festival of in café altijd dezelfde soort mensen.
Hier loopt iedereen door elkaar, dat is zo leuk hier.!
! Oude bewoners, nieuwe bewoners, het is lastig om hun te mengen, maar hier zijn ze allemaal.! ! Alle standen, alle leeftijden, alle afkomsten zijn hier. Dat is een leuke sfeer.
[Oosterpark]!
[Noorderpark]!
[Oosterpark]
!
!
De hele dag is een groep tieners met hun vrijwillige maatje hier geweest. ! Zo leuk voor die kids, die normaal gesproken niet zo veel uitjes hebben.
!! Bezoekers weten van elkaar dat ze een gemeenschappelijke deler hebben.! ! „We delen de buurt.”
! ! [Rembrandtpark]!
[Oosterpark]
Juist de aanwezigheid van verschillende groepen wordt gewaardeerd. De buurt is wat hen bindt, dat geeft een gemeenschappelijk gevoel. Iedereen is welkom. !
!
„‚Ik heb net geholpen met het verhuizen van de mensen uit de Vluchtkerk van Oost
naar een nieuw onderkomen in Zuid.’
‚Oh wat jammer, we hadden hen op de buurtcamping moeten uitnodigen. Dan hadden ze hier even een weekend vakantie kunnen hebben’.”
[Oosterpark]!
!
Het is ook de sfeer van de camping die allen gelijk maakt. Het gevoel van eenheid wordt versterkt doordat je met z’n allen, in deze situatie, je toch niet anders kunt voordoen dan je bent.! ! Hier mag je zijn zoals je bent,
we staan met ons allen in ons boxershort bij de toiletten, met onze stinkadem ’s ochtends,
het maakt helemaal niets uit.
We zitten met z’n allen in hetzelfde schuitje
en we maken er iets van, hoe dan ook.!
!Wat de Buurtcamping zo onderscheidend maakt van andere projecten of festivals is dat een on[Rembrandtpark]!
derscheid tussen organisatie, artiest en publiek volledig afwezig is. Iedereen is zowel maker, als publiek, als medewerker. Iedereen wordt uitgenodigd om ook een andere rol op zich te nemen. !
! Zoals de presentator van het poëzieprogramma in het Oosterpark illustreert: ! ! „het programma is nu afgelopen. ! Iedereen die wil mag nog iets komen vertellen”. !
!
[Oosterpark]!
Die kans wordt direct aangegrepen. !
! !
!
6
! ! Ook de scheidslijn tussen vrijwilliger en bezoeker is niet strak.
!
We waren hier officieel met dertig vrijwilligers maar! tijdens de camping hebben er nog zoveel mensen ! spontaan met van alles geholpen.!
!Als dat niet gebeurt, is het ook goed. ! ! !
[beheerder Rembrandtpark]!
„ik ben vrijwilliger maar ik ben er nog niet aan toegekomen.
Ik ben laat opgestaan, heb ontbeten en ben steeds
maar aan de praat geraakt met iedereen.
Ik zal me zo eens even melden”.
[Oosterpark] !
Een backstage, waar buiten het zicht van het publiek, de organisatorische zaken worden geregeld bestaat op de Buurtcamping niet. !
!
De gezamenlijke activiteiten bij het kampvuur, het ontbijt, de bingo en de bonte avond, dragen bij aan de eengezindheid. De hottub wordt bevolkt door een voortdurende wisselende samenstelling van mensen; kinderen en volwassenen, mannen en vrouwen, jong en oud, blank en donker. !
!
Het in de brand steken van het bouwwerk dat overdag gezamenlijk getimmerd is, vormt onmiskenbaar een hoogtepunt van het weekend.!
!
„Het mooie van vuur is dat je er met z’n allen samen bent,
maar niet hoeft te communiceren.
Je bent, je kijkt en deelt hetzelfde gevoel’.
!! Ontmoetingen en helpen zijn vanzelfsprekend" ! [Oosterpark]!
De normale regels van een camping, waarbij iedereen elkaar gedag zegt en de drempel laag is om elkaar te helpen, komen helemaal terug op de Buurtcamping. In deze setting voelen buurtbewoners zich heel uitgenodigd om met elkaar in contact te komen en elkaar te hulp te schieten. Op de Buurtcamping is dat normaal. Het geeft een dorps gevoel in de grote stad.!
! ! !
Bij de toiletten zegt iedereen elkaar gedag.
[Oosterpark]!
We zitten in de stad, maar we zijn net een klein dorpje
hier dit weekend. iedereen helpt elkaar. ! [Oosterpark]!
Dankzij teamwork zijn we er in geslaagd om
zo’n 45 seconden uitvouw-tent in 54 seconden in elkaar te vouwen.
!De Buurtcamping is een plek om nieuwe mensen te leren kennen.
! [Oosterpark]!
Ik ben nieuw in de buurt en pas gescheiden na een huwelijk van dertig jaar.
Op deze manier leer ik heel veel mensen kennen, en geniet ik !
!
!
7
!
van de positieve energie dit meebrengt.
[Noorderpark]! Net vroeg mij iemand hoeveel mensen ! ik hier heb ontmoet. Ik denk wel tien. ! Het is pas zaterdagmiddag.! [Oosterpark]!
!
Het is zo leuk voor de kleintjes. ! Zij, van twee jaar oud, zijn dikke vrienden geworden.
! ik dacht ze elkaar al kenden, ! [Rembrandtpark]!
maar ze zijn hier vanmiddag vriendjes geworden. ! Precies zoals dat gaat op de camping’ !
!
[Noorderpark]!
Hoe kennen jullie elkaar eigenlijk?
Van hier.
Oh huh, ik dacht dat jullie elkaar al heel lang kennen.
Nee, Sinds gisteren.
!Of waar je vage of oude bekenden weer eens tegen komt of beter leert kennen.! ! [Oosterpark]!
Hier kom ik er achter dat ik meer mensen in mijn buurt ken, dan ik dacht. ! Mensen die je van gezicht wel vaag kent, raak ik hiermee aan de praat.
!
[Oosterpark]!
Nieuwe mensen heb ik nog niet ontmoet, ! maar het is heel leuk om andere buurtgenoten ! die ik als vrijwilliger bij andere plekken ook tegenkom, ! hier ook tegen het lijf te lopen.
!
[Noorderpark]!
„zo ben ik m’n ex-zwager, een kennis en zijn vrouw
en oud-collega’s van de Reiniging, allemaal tegengekomen.
!Ook je echte vrienden kun je op de Buurtcamping van een nieuwe kant zien.! ! [Noorderpark]!
‚ nee schat, dank je. Ik kan niet alles eten. ! Ik heb een darmprobleem. Dan zit ik de hele avond op de pot. ! ‚Op de camping leer je elkaar echt kennen he’.! [twee vriendinnen rond de zestig die elkaar al jaren kennen.] ! [Noorderpark]!
!
Ook bij de activiteiten ligt de nadruk op ontmoeting en gezamenlijkheid: stuur flessenpost naar je vriendje, ga op avonturenwandeling, samen een bulldozer timmeren of met z’n allen zingen bij de bingo. !
!
Zelfs de regen kan ontmoeting bevorderen. Om te schuilen stap ik onder een afdakje en als het tien minuten later weer droog is, ben ik drie ontmoetingen rijker. !
! ! ! !
!
8
! Thema’s die in de buurt spelen, worden zichtbaar" !
Hoewel mensen zich speciaal voelen, even uit hun dagelijkse sfeer worden gehaald en de sfeer op de camping heel gemoedelijk en open is, is het niet zo dat de Buurtcamping helemaal losstaat van het dagelijkse leven. Juist niet. Op de Buurtcamping zijn thema’s die in de wijk spelen juist een favoriet gespreksonderwerp.!
!
In Noord is dat de afstand die ‚oude of echte Noorderlingen’ en ‚de nieuwe bewoners’ tussen elkaar ervaren. !
!
„Het blijft lastig om die groepen bij elkaar te brengen.
Hier op de camping lukt het ook niet helemaal. Ze blijven toch apart daar zitten.”
!Niet alleen op de Buurtcamping, ook bij andere activiteiten in Noord wordt het matchen van groe[Noorderpark]!
pen zo ervaren. !
!
„Ik deed mee aan een bewegingsclub en die was in de ochtend.
Maar dat was te vroeg voor de vrouwen voor wie het echt bedoeld is,
dus nu is het naar de middag verplaatst, maar dan heb ik weer andere dingen te doen. !
!Zo ziet een bewoonster, een echte Noorderling, de buurt veranderen en daar is ze niet altijd even [Noorderpark]!
blij mee. Voor haar is het alsof de nieuwe bewoners hun eigen regels opleggen aan de oude bewoners.!
!
„Neem nou de alcoholisten. Ik ken ze al jaren.
Maak altijd een praatje met ze. Ze doen geen vlieg kwaad.
Met hun voel ik me veilig. Dat er nu nieuwe bewoners zijn die ze
weg willen hebben, vind ik heel erg’.
!Maar vandaag telt dat niet. Op de Buurtcamping zijn zij allemaal vrijwilliger. Dezelfde mevrouw:! ! [Noorderpark]!
!
„Nee hier niet, hier is het echt gezellig. Hier zijn ze allemaal vrijwilliger. Dit is leuk.
We kwamen in het park om de hond uit te laten, maar we zijn de hele middag gebleven.”
[Noorderpark] !
Op de vraag waarom één van de vaste bezoeker van het park niet blijft kamperen, maakt hij een wegwerpgebaar: !
! „Niet mijn slag mensen hier. Verder wil ik daar niks over zeggen”.
!Ook blijkt dat er nog een derde groep Noorderlingen is. Bewoners die al jaren in Noord wonen, [Noorderpark]!
soms al decennia, maar geen échte Noorderling zijn.
!
„Dan moeten je ouders ook in Noord geboren zijn, en in wel in Floradorp of Oud-Noord.” ! [Noorderpark]!
!
Op de Buurtcamping in Oost houdt de renovatie van het Oosterpark de gemoederen bezig. ! Op verschillende momenten duikt het onderwerp op. !
! !
„Het Oosterpark is bijna mijn achtertuin. Ik kom hier heel graag.
Ik ben wel bezorgd over de renovatie plannen, maar het fijne weet ik er niet van.
!
9
Ik zou me daar eens wat meer in moeten verdiepen.
Gelukkig zijn er buurtbewoners die dat wel doen.” !
!! ’s Middags wordt er tijdens het poëzie-programma aandacht geschonken aan de plannen en wordt [Oosterpark]!
er opgeroepen mee te lopen in een demonstratie. !
!
„Er gaan 450 bomen gekapt worden. Over twee weken is er een demonstratie.
Kom doe mee”.!
!Zo vormt de Buurtcamping een plek waar bewoners, op een laagdrempelige, spontane manier zich [Oosterpark]!
kunnen informeren over buurtkwesties.!
!
De houten bulldozer die overdag door vele campinggasten samen is gebouwd, staat symbool voor de aanstaande verbouwing van het Oosterpark. De maker heeft gedurende de dag respect afgedwongen bij de bezoekers. !
! !
„Die timmerman is geniaal”.
[Oosterpark] !
Deze timmerman, die in het dagelijks leven civiel bouwtechnisch ingenieur is, spreekt de aanwezigen bemoedigend toe, voorafgaand aan het in de brand steken.!
!
„uit ervaring weet ik dat een verbouwing gepaard gaat met veel pijn.
Ik ben ervan overtuigd dat er daarna, met ons allen,
weer een heel mooi Oosterpark ontstaat.’!
!De Buurtcamping is dus geen plek waar de verschillen of geschillen uit het dagelijks leven niet tel[Oosterpark]!
len. Kwesties uit het dagelijks leven worden er niet losgelaten zoals dat op vakantie gebeurt. Binnen de gemoedelijke setting van de Buurtcamping is er juist aandacht voor de verschillen of geschillen die in het dagelijkse leven van de buurt spelen, maar wel op een informele en ontspannen manier en waar er misschien wel wordt bijgedragen aan verbetering/vermindering van de kwesties.!
!
[Bij het Rembrandtpark ben ik, op de verwaaide zondag, te kort geweest om een indruk van de actuele buurtkwestie te krijgen.]!
! Betrokkenheid wordt gewekt, gevoed en versterkt" !
De drempel om bij de Buurtcamping als vrijwilliger mee te doen is laag. De tijdsinvestering is klein, de werkzaamheden sluiten aan bij verschillende niveau’s & interesses en vinden plaats in een vrolijke sfeer. !
!
Vrijwilliger zijn bij de Buurtcamping kan een mooie glijbaan vormen om elders actief te gaan worden.!
!
„We zagen een poster hangen en we vonden het heel leuk
om hier een dagje te komen helpen. Maakt niet uit wat. ! Nu staan we bij de kinderboerderij, en gaat mijn vriendin
waarschijnlijk vast vrijwilliger worden bij de kinderboerderij in de buurt.”!
!Mensen die al heel actief zijn, willen zich óók inzetten voor de Buurtcamping.! ! [Oosterpark]!
!
!
10
Ik doe veel vrijwilligerswerk. Zo kwam ik Jenny tegen.
Zij vroeg mijn hulp. Eerst dacht ik nog, ik doe al zoveel, maar
toen hoorde ik dat het voor de Buurtcamping was, zei ik meteen ja!
De volgende dag was ik bij de vergadering, en nu ben ik hier” ! [Oosterpark]!
!
Hetzelfde geldt voor Jasmijn. Tussen het bakken van zestig cupcakes voor de verjaardag van haar moeder en de verzorging van twee halfzieke kinderen door, komt ze vrijwillig meewerken. !
!
„Toen ik een flyer bij het zwembad zag hangen, ! wist ik meteen dat ik iets wilde doen. ! Op Facebook las ik dat ze schrijvers voor de ! campingkrant zochten en dat past precies bij mij,
omdat ik zelf een blog schrijf” !
!Dankzij het camping-gevoel is de drempel voor bezoekers om elkaar aan te spreken laag, en in ‚de [Noorderpark]!
buurt’ heb je altijd een gemeenschappelijk gespreksonderwerp. Iedereen kan er wel iets over vertellen. Zo is de Buurtcamping een plek waar mensen onderling praten over hoe de inrichting van de buurt beter kan, zij spreken over hun ideeën en nieuwtjes worden uitgewisseld. !
!
‚het park is nu geen fijne plek om te liggen zonnen.
Als de struiken weg gaan, hier meer openheid gemaakt wordt,
zou het al een stuk beter zijn.
!
[Noorderpark]!
Ik vind het heel jammer dat er behalve de Noorderparkbar
geen gewone plek in de buurt van het park is, waar je iets te eten of drinken ! kunt kopen in het park. De Noorderparkbar is toch wel heel yuppie en creatief.
Een gewoon plekje waar je even iets kunt halen, waar meer mensen zich thuis voelen.!
!De Buurtcamping blijkt een plek voor bewoners waar zij voorzieningen in hun buurt leren kennen, [Noorderpark]!
waar zij normaal gesproken niet naar binnen gaan.!
!
Het is zo’n leuke manier om nieuwe plekken in je buurt te leren kennen.
Normaal stap je toch niet zomaar ergens binnen. Hier is het laagdrempelig.
Normaal fiets ik er wel langs, maar je weet niet wat er allemaal achter de deuren schuil gaat.
Er is zoveel aanbod in Amsterdam, je weet het gewoon allemaal niet. !
!
[Oosterpark]!
Alle betrokkenheid wekt enthousiasme op om óók aan de slag te willen gaan. !
!
Ik, als nieuwe buurtbewoner, ben erg onder de indruk
van de hele waslijst aan initiatieven die hier op de camping.
Dat moet toch een effect hebben op de hele buurt!
Ik ben trots dat ik hier ben komen wonen.
Ik heb helemaal zin om ook iets te gaan doen.
[Rembrandtpark]!
!
Vraag en aanbod vindt elkaar op de Buurtcamping. Voor initiatiefnemers vormt de Buurtcamping een plek om plannen uit te dragen en medestanders te vinden. Dit gebeurt op actieve, informele manier, gewoon tussen mensen onderling.!
!
„Ik hoor dat er ook een pluktuin is?
Nee nog niet, daar zijn we wel mee bezig. Doe je mee?”! [Noorderpark]!
!
!
11
!Mensen vinden elkaar op gemeenschappelijke interesses. Een gesprek tussen twee bezoekers die elkaar net ontmoet hebben gaat al snel over het bouwen van een eigen huis. De één vertelt dat hij met een aantal anderen bezig is om met elkaar een bouwkavel te kopen. De ander zegt dat zij dat ook graag zou willen willen. Dat komt mooi uit, want zij zoeken nog medestanders. Ter plekke worden telefoonnummers uitgewisseld. !
!
De Buurtcamping slaagt er in om mensen met elkaar in gesprek te laten gaan over onderwerpen die meestal lastig te agenderen zijn zoals vrijwilligerswerk en bewoners-betrokkenheid.!
! Zelf doen is hier de norm " !
De Buurtcamping vormt een mini-samenleving waar het ideaal van de doe-democratie volledig in de praktijk wordt gebracht. Het volledige programma van iedere Buurtcamping is het resultaat van ideeën en initiatieven uit de buurt. Ideeën worden aangemoedigd én er wordt naar geluisterd en meegedacht.!
!
Alle betrokkenen doen mee vanuit hun enthousiasme en hun motivatie om van de Buurtcamping iets moois te maken. De camping-beheerders zijn mensen uit de buurt die zich in ruil voor een kleine onkostenvergoeding inzetten om de Buurtcamping te organiseren.!
!
‚wij krijgen een vergoeding maar dat staat tot geen enkele manier
in verhouding tot de hoeveelheid die we erin steken. ! We doen echt omdat het zo belangrijk en leuk is om te doen’
! Niemand wordt gedreven door het belang om geld te verdienen. Daarmee is de Buurtcamping een [Rembrandtpark]!
festival waar bezoekers niet als consument worden aangesproken. Mensen mogen ‚gewoon’ hun eigen eten en drinken meenemen. Drank wordt er niet verkocht. Alle catering is zelfgemaakt door bewoners of particuliere ondernemers uit de buurt die graag ‚zelf doen’.!
!
„Zelfgemaakte broodjes, taartjes. Ik heb altijd in de horeca gewerkt,
maar nu wilde ik het zelf gaan doen, op mijn eigen manier.”!
!! Maatschappelijk Betrokken Ondernemen gaat hier ‚vanzelf’. Ondernemers uit de buurt aarzelen [Lokale ondernemer die pas een eigen zaak is gestart - Oosterpark]!
niet om bij te dragen, bijvoorbeeld door het ontbijt voor alle campinggangers te sponsoren. !
!
Waar in de echte wereld initiatieven zich aan regelgeving en vergunningen moeten houden, is de Buurtcamping een proeftuin om ideeën te toetsen.!
!
„Ik ben werkloos, en in afwachting van een vergunning om
eetstalletjes te starten in de buurt van de stations.
Hier kan ik vast proefdraaien. Vind je het lekker?
!Dat hij dan taalfouten in zijn reclamebord heeft gemaakt, is op de Buurtcamping niet erg. Mensen [Oosterpark]!
krijgen er de kans om iets te proberen. Enthousiasme en een persoonlijk verhaal zijn op de Buurtcamping belangrijker dan perfectie en deskundigheid. Op de Buurtcamping mag iedereen het podium beklimmen. Iedereen wordt uitgenodigd om zijn talent of kennis te etaleren. Je hoeft geen expert te zijn.!
! !
„Als jullie een bomen-deskundige verwachten, ben je aan het verkeerde adres.
Ik ga jullie MIJN Noorderpark laten zien’,
aldus de gids tijdens de avonturenwandeling.”! !
12
[Noorderpark]!
!
Bij de Buurtcamping draait het juist om enthousiasme en een persoonlijk verhaal. Enthousiasme wekt sympathie op, waardoor mensen graag meedoen. !
!
!
Via mijn werkgever doe ik ook wel eens vrijwilligerswerk.
Hij is zo enthousiast over allerlei projecten die hij vrijwillig initieert, ! dat ik daardoor zelf helemaal enthousiast wordt.
Hij doet het zelf gewoon omdat hij het leuk vindt.
Als iemand zo enthousiast vertelt,
dan wil je alles voor die persoon doen.
Dan is het ‚ tuurlijk, zeg het maar wat kan ik doen’.
[Oosterpark]!
Ook de tijdsgeest van duurzaam, recyclen en innovatie komt op de Buurtcamping samen. Mensen worden aangemoedigd om via het online-platform Peerby spullen te lenen. Lege melk- en limonadepakken krijgen een tweede leven in de vorm van een tent en speelgoed. Publiek maakt kennis met een 3d-printer en met het zelf verbouwen van groente. !
!
Het gezamenlijk zelf bouwen én in de brand steken van een bouwsel op de zaterdagavond sluit helemaal mooi aan bij de tijdsgeest van ambachtelijk, ‚zelf doen’ en het ondergeschikt vinden van bezit. Als het gebruikte hout tweedehands en FSC-gecertificeerd is, klopt het helemaal.!
!
Waar de participatiesamenleving in het dagelijks leven een gewenst streven is, is ‚zelf doen’, betrokkenheid en elkaar helpen, de normaalste zaak van de wereld.!
! Waar mensen boven zichzelf uitstijgen" !
Op de Buurtcamping krijgen mensen de mogelijkheid om een andere rol op zich te nemen. Zo krijgen zij de kans om te groeien. Om zich op een andere manier dan normaal uitgedaagd en gewaardeerd te voelen. !
!
Zoals de campinggast die al jaren in de ziektewet zit. Hij heeft dertig jaar werkervaring als beveiliger en op de Buurtcamping kan hij zijn oude vak weer eens beoefenen. Hij neemt zijn taak zeer serieus. !
!
„Ik heb hier wel wat verbeterpunten voor de beveiliging opgeschreven
en het is me opgevallen dat de echte beveiligers
hun identiteitskaart niet bij zich hebben, dat kan dus echt niet”.!
! !Maar ook de hoogopgeleide, werkende, dertiger wordt aangesproken op interesses en vaardighe[Noorderpark]!
den, waar normaal geen aandacht voor is.!
!
„Sinds de middelbare school ben ik niet meer uitgedaagd om creatief te zijn,
om in projecten te stappen. Nu als vrijwilliger bij de Buurtcamping h
eb ik dat gevoel weer. We zijn ook echt helemaal los gegaan om
er iets tofs van te maken, als badmeester bij de sauna.”
!! ! Het Wij-gevoel vasthouden en versterken" ! [Oosterpark]!
!
!
13
Als de haringen uit de grond zijn getrokken en de tent weer opgeborgen, wordt het terrein van de buurtcamping weer ‚gewoon’ park. !
! Maar! ! Vanaf nu is dit park voor altijd verbonden aan de herinnering van deze camping.
!Dit ‚ festivalterrein’ blijft onderdeel van het dagelijks leven van de bezoeker. De sfeer die zij hier [Rembrandtpark]!
ervaren hebben tijdens de Buurtcamping zullen zij zich herinneren als ze er weer komen. Is het dan ook makkelijker om een praatje aan te kopen, of een ander een helpende hand te reiken?!
! Bezoekers vragen zich ook af of de Buurtcamping haar karakter kan blijven behouden.
!
„ nu maar hopen dat het zo leuk blijft. Zo gaat het toch altijd met nieuwe dingen.
Het wordt steeds groter en drukker en duurder. Ik hoop dat dit zo blijft. !
!Gedurende drie dagen hebben buurtgenoten met elkaar dezelfde ervaring gedeeld. Blijft daar iets [Oosterpark]!
van over als de Buurtcamping voorbij is? Als zij elkaar in de supermarkt herkennen aan een ‚ pleerol’ - tshirt, herken ik hem of haar direct als gelijkgestemde, een praatje is zo aangeknoopt.!
!
Ontstaan er blijvende contacten? Zoals het voornemen van twee vrijwilligers, die ter plekke afspraken maken om elkaar buddy te worden om elkaar creatief te blijven uitdagen. !
!
Stappen bezoekers nu makkelijker een plek als kinderboerderij binnen? Of zouden zij een handje geholpen moeten worden door in de winter in het buurthuis een Buurtcamping - reüniedag te organiseren?
!
!
14
!
Bijlage figuur Interaction Ritual, Randall Collins.
!
Voorwaarden en uitkomsten van dynamiek tussen mensen waarin groepsgevoel, ‚collectieve opwinding’, kan ontstaan en versterkt worden.!
! ! ! ! ! ! ! !
!
!
15
