Wateroverlast in de gemeente Roosendaal
Colofon Gemeente Roosendaal Afdeling Faciliteiten Team Onderzoek, informatiebeheer en datamanagement Postbus 5000 4700 KA Roosendaal Contactpersonen: Twan van den Hurk Telefoon: (0165) 579 704 E-mail:
[email protected] Marga Bogers Telefoon: (0165) 579 316 E-mail:
[email protected] Overname uit dit rapport is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld. Juli 2008
2
Inhoudsopgave
INHOUDSOPGAVE ...................................................................................................................... 3 1. INLEIDING ................................................................................................................................ 4 2. WATEROVERLAST ................................................................................................................. 6 3. OORZAKEN WATEROVERLAST............................................................................................ 7 4. SCHADE ................................................................................................................................... 8 5. ONDERNOMEN ACTIE ............................................................................................................ 8
3
1. Inleiding Wateroverlast Per 1 januari 2008 is de Wet gemeentelijke watertaken in werking getreden. De wet regelt de uitbreiding van gemeentelijke taken met zorg voor de inzameling van regenwater en een zorgplicht voor het ondiepe (freatische) grondwater. De Wet gemeentelijke watertaken maakt de verbreding van het gemeentelijke rioolrecht mogelijk. Hiermee kan de gemeente ook voorzieningen bekostigen voor regenwaterafvoer en de aanpak van grondwaterproblemen in bebouwd gebied. De wettelijke verplichtingen die nu gelden voor gemeentelijke rioleringsplannen worden ook van toepassing op gemeentelijke voorzieningen voor regenwaterinzameling en aanpak van grondwaterproblemen. Concreet betekent dit een uitbreiding van het gemeentelijk rioleringsplan met plannen voor de wijze waarop omgegaan wordt met regenwaterinzameling en plannen om grondwaterproblemen aan te pakken.
In dit rapport wordt ingegaan op de door inwoners van de gemeente Roosendaal ervaren vormen van wateroverlast. In deze rapportage komen de volgende vragen aan bod:
Hoe groot is het aandeel Roosendalers dat weleens overlast ervaart als gevolg van te veel
Hoe groot is het aandeel Roosendalers dat weleens overlast ervaart als gevolg van een te hoge
Hoe groot is het aandeel Roosendalers dat overlast ervaart als gevolg van het buiten de oevers
Hoe groot is het aandeel Roosendalers dat weleens last heeft gehad van omhoogkomend water in
regenwater op straat, in het openbaar groen of op eigen terrein? grondwaterstand? treden van oppervlaktewater (vijvers, singels, sloten, beken)? de toilet of badkamer.
Onderzoeksmethode In 2007 is het team Onderzoek, Informatiebeheer en Datamanagement van de gemeente Roosendaal gestart met de vorming van een digitaal panel. De werving van panelleden van 16 jaar en ouder uit de gemeente Roosendaal is verlopen via de Bewonersenquête van 2007. In de Bewonersenquête van 2007 is aan inwoners gevraagd of men lid wilde worden van een digitaal panel, en zo ja, of men het e-mail adres op wilde schrijven. Van de deelnemers aan de Bewonersenquête heeft 35 procent aangegeven lid te willen worden van zo’n panel. Ruim 1.200 respondenten noteerden een bruikbaar emailadres op de vragenlijst. De tweede meting is in juni/juli 2008 uitgevoerd en had uitsluitend betrekking op het thema wateroverlast. De deelnamebereidheid van het panel was hoog: 70 procent van de 1.207 leden heeft deelgenomen aan de vragenlijst. Het digitaal panel is, na raadpleging van het panel, gedoopt tot ‘Digipanel Roosendaal’. Wateroverlast is een kenmerk wat meer van toepassing is op huishoudens dan op personen. Er is sprake van een duidelijke ondervertegenwoordiging van alleenstaanden. De scheefheid in de respons op type huishouden wordt ten opzichte van de verdeling in de populatie in de resultaten recht getrokken door middel van een weging. Grafiek 1 geeft een overzicht van de verdeling naar huishoudtype in de respons vergeleken met de Roosendaalse populatie.
4
Grafiek 1 Populatie en respons naar huishoudtype
eenoudergezin
paar zonder kind
paar met kind
alleenstaand
0%
10%
20%
30%
40%
50%
% huishoudens populatie
respons
Bron: Digipanel Roosendaal (juni/juli 2008) en Wijkatlas (januari 2007)
5
2. Wateroverlast De volgende vijf vormen van wateroverlast worden geïdentificeerd: 1.
water op straat
2.
water in het openbaar groen
3.
water in de tuin
4.
omhoogkomend water in toilet of badkamer
5.
ondergelopen kruipruimte of kelder
In de vragenlijst wordt per overlastvorm gevraagd: -
of men er in de afgelopen 5 jaar last van heeft gehad
-
of de overlast structureel of incidenteel van aard is
-
wat volgens de respondent de oorzaak van de overlast is
-
wat het eventuele schadebedrag was
Van alle huishoudens heeft 53% in de afgelopen 5 jaren weleens een vorm van wateroverlast ervaren. Bij een derde van de huishoudens was sprake van een structurele vorm van overlast. 16% ervaart structureel overlast door water op straat.
Tabel 1 Aandeel huishoudens dat wateroverlast ervaart
31%
% huishoudens dat structureel overlast ervaart 16%
% huishoudens Water op straat Water in het openbaar groen
13%
9%
Water in de tuin
17%
10%
Omhoogkomend water in toilet of badkamer
17%
6%
Ondergelopen kruipruimte
9%
6%
overlast
53%
33%
Bron: Digipanel Roosendaal (mei 2008)
6
3. Oorzaken wateroverlast Aan de respondenten is per overlastvorm gevraagd wat in hun ogen de oorzaak er van was. Respondenten konden meer dan een oorzaak aangeven. Tabel 2 geeft een overzicht van de oorzaken per overlastvorm. De meest genoemde oorzaak bij elke vorm van overlast is ‘hevige neerslag’. In feite is hevige neerslag eerder een bron (van het water) dan een oorzaak van de overlast. De capaciteit van de afwatering bepaalt immers of er overlast ontstaat. Tabel 2 Ervaren wateroverlast en oorzaken oorzaak :
hevige neerslag
hoge grondwaterstand
riool in de straat kon het niet aan
eigen afvoer kon het niet aan
overlast:
overstromen nabijgelegen oppervlaktewater
verstopte afvoer op straat
anders
water op straat
73%
3%
59%
2%
1%
27%
11%
water in het openbaar groen
78%
25%
18%
4%
3%
5%
12%
water in de tuin
74%
29%
18%
13%
5%
4%
14%
omhoogkomend water in toilet of badkamer
53%
8%
40%
21%
-
23%
11%
ondergelopen kelder of kruipruimte
49%
72%
24%
6%
-
-
-
Bron: Digipanel Roosendaal (mei 2008) Leesvoorbeeld: Van de huishoudens die overlast ervaren van water op straat geeft 75% aan dat hevige neerslag hiervan een oorzaak is. 59% geeft aan dat het riool in de straat het niet aan kon.
7
4. Schade Aan de respondenten die overlast ervaren hebben is gevraagd of zij schade hebben geleden. Indien ja is gevraagd wat ongeveer het bedrag van deze schade was. Van alle respondenten heeft 7% schade ondervonden van de overlast . De aangegeven schadebedragen variëren van €10,- tot €15.000,- (over een periode van 5 jaar. Het gemiddelde schadebedrag ligt op €1000,- (over een periode van 5 jaar).
5. Ondernomen actie Aan de respondenten die overlast ervaren hebben is gevraagd of zij actie ondernomen hebben om de overlast te verhelpen. En zo ja, waaruit die actie bestond. In de meeste gevallen ondernemen huishoudens die wateroverlast ervaren geen actie. In geval van water op straat en water in het openbaar groen wordt het meest bij de gemeente aan de bel getrokken. Omhoogkomend water in toilet of badkamer en een ondergelopen kelder of kruipruimte wordt (ook) vaak zelf opgelost. Tabel 3 ondernomen actie (meer antwoorden mogelijk)
geen actie 74%
brandweer gebeld 1%
gemeente gebeld 16%
water in het openbaar groen
84%
1%
9%
water in de tuin
78%
1%
3%
omhoogkomend water in toilet of badkamer
68%
1%
16%
ondergelopen kelder of kruipruimte
53%
1%
8%
water op straat
politie gebeld 2% -
-
waterschap gebeld 1%
anders 11%
1%
5%
1%
1%
19%
1%
1%
21%
1%
40%
Bron: Digipanel Roosendaal (mei 2008) Leesvoorbeeld: Van de huishoudens die overlast ervaren van water op straat geeft 74% aan dat zij naar aanleiding van de overlast geen actie heeft ondernomen; 16% heeft de gemeente gebeld en 11% heeft een andere dan de vermelde acties ondernomen.
Voor een overzicht van de gegeven andere antwoorden wordt verwezen naar de bijlage.
8
Bijlagen Heeft u naar aanleiding van de overlast door water op straat actie ondernomen? Ja, anders nml.… afvoerput gereinigd Afvoerputten vrijhouden auto verzet bewonerscomité buren hebben gebeld e mail over het vuil op straat er ligt een nieuwe riolering bij mij in de straat maar onze huizen zijn nog op het oude riool aangesloten er staat altijd water na een regenval in de bocht bij ons huis, er zwommen een aantal jaren terug (toen de eenden nog niet afgeschoten waren) altijd eenden in, 1x gebeld en heeft men er naar gekeken????, maar er staat nog steeds veel water in de bocht bij foto naar krant gestuurd gemeente doet er toch niets aan probleem is bekend iets tegen huis aan gelegd ter bescherming woning kolken schoongemaakt Lijdzaam toekijken, er is niets aan te doen/wordt geen aktie ondernomen, zelfs de straat moeten we nog zelf afzetten tegen verdere overlast man is bekend met kolken, heeft deze mbv schop leeggeschept, doet hij nu regelmatig melding gemeente via internet personeel GAB hierover aangesproken probleem is bekend bij de gemeente putten laten schoonmaken Reeds vanaf 1986 rioolreinigers gevraagd ook de afvoer in de brandgang te reinigen straat comité straat wordt opgeknapt vegen vuil uit put gehaald warenbij de ergste overlast zelf op vakantie, garage was al droog bij terugkomst zelf de put schoongemaakt. zelf opgelost Gemeente reageert niet zelf opgeruimd zelf weggepompt Zelf opgelost Heeft u naar aanleiding van de overlast door water in het openbaar groen actie ondernomen? Ja, anders nml.… drainage gebeld en na veel maal te zijn doorverbonden heeft Brabant water er de volgende dag naar gekeken, met heeft ook actie ondernomen, en zover als ik het nu kan beoordelen is het opgelost. gemeente mail gestuurd heijmans geïnformeerd reeds vanaf 1986
9
Heeft u naar aanleiding van de overlast door water in de tuin actie ondernomen? Ja, anders nml.… aanpassing bestrating afvoerput laten nakijken bedrijf om advies gevraagd Belgische Brandweer betere drainage aangebracht bewonerscomité bouwmaatschappij contact met buren contact opgenomen met de buren drainage drainage aangelegd drainage aangelegt drainage andere beplanting, nu van ellende maar bestrating met grind bak en zelf aktie ondernomen extra gaten in de leemlaag gemaakt gaten geboord en grint daarin gestort gedraineerd heijmans geïnformeerd Ik heb mondeling en schriftelijk contact opgenomen met de gemeente i.v.m. veel overlast van Acaciabomen naast mijn huis die heel het jaar door bladeren en bloemen laten vallen, waardoor de afvoeren in mijn tuin en dakgoten verstopt raken en mij op kosten jaagt nieuwe riolering aangelegd Project aannemer gebeld, geschreven, gemaand etc. putten open gezet Reeds vanaf 1986 riolering verlegd sleuven graven stenen opnieuw gelegd Tuin om laten spitten weg laten pompen weggeveegd Zelf de tuin afgegraven en drainagebuizen neergelegd zelf service zelf verholpen
10
Heeft u naar aanleiding van de overlast door omhoogkomend water in toilet of badkamer actie ondernomen? Ja, anders nml.… afvoer ontstopt alert geweest op overstroming de buren hadden al gebeld eerst part. bedr.benaderd Eigen afvoer verbeterd. er waren rioolwerkzaamheden in de straat extra afvoer van dak gemeente heeft vorig jaar nieuwe afvoerpijp aangebracht; breuk in oude naar riool loodgieter ontstoppingsdienst ingeschakeld projectontwikkelaar gebeld reeds vanaf 1986 Riolering onder huis en tuin laten vernieuwen door Rioolservice bedrijf. riolering vervangen riooldiensten rioolontsoppingsbedrijf gebeld schoonmaken storingsnr rioolkast gebeld vd Maagdenberg laten komen Wist dat ze met de riolering bezig waren om door te spuiten of schoon temaken met hoge druk. woningbouw woningbouw gebeld woningstichting zelf aan het dweilen geweest water overlast doordat de riolering het niet aan kon zelf aktie ondernomen zelf opgelost zelf opgelost Gemeente reageert niet zelf opgeruimd zelf oplossen zelf vrijgemaakt
11
Heeft u naar aanleiding van de overlast door ondergelopen kelder of kruipruimte actie ondernomen? Ja, anders nml.… aannemer ingeschakeld bedrijf gebeld bewonerscomité de verhuurder drainage aangelegd dweilen impregneren van de muren kelder leeg kelder waterdicht maken tot grotere hoogte via gespecialiseerd bedrijf kruipruimte leeg gepompt leeggepompt leeggepompt loodgieter gebeld Nog steeds in conclaaf met Dura-AM wonen opgeruimd reeds vanaf 1986 Regelmatige controle verzekering en zelf opgelost verzekering gebeld, rioolbedrijf e.d. via vereniging van huiseigenaren onderzoek laten doen naar mogelijke oorzaken vloeren e.d. aangepast op advies van expertisebureau vochtplekken op muren, schilder woningcorporatie zelf kelder droog gemaakt Zelf opgelost, gemeente reageert niet zelf opgeruimd zelf pomp geplaatst zelf ruimen zelf schoongemaakt zelf verholpen zelf water eruit gehaald
12
