Wat weten we van de Nederlandse drugseconomie? Nicole Maalsté
Boeken en reportages
www.accesinterdit.nl
DRUGSCONSUMPTIE
LIFE TIME drugsgebruik 15-64 jaar
(Nationale Drugmonitor, 2012) 30
25,7
25
22,6 19,5
19,1
20 15 10 5 0
2,3 2,2 2,6
1997
XTC
3,2
2
2,1
2001
Amfetamine
4,3
6,2 2,1
3,4
2005
Cocaine
3,1
5,2
2009
Cannabis
Na 2005 is een andere onderzoeksmethode gebruikt. Dit kan de cijfers beïnvloeden.
ACTUEEL drugsgebruik 15-64 jaar
(Nationale Drugmonitor, 2012) 4,5
4,2
4
3,4
3,5
3,3
3
3 2,5 2 1,5 1 0,5 0
0,3
0,1
0,3
1997
XTC
0,3
0
0,1
2001
Amfetamine
0,4
0,2 0,3
2005
Cocaine
0,4
0,2
0,5
2009
Cannabis
Na 2005 is een andere onderzoeksmethode gebruikt. Dit kan de cijfers beïnvloeden.
Trends en ontwikkelingen consumptie (Nationale Drugmonitor, 2012)
Cannabis is de meest populaire illegale drug; daarna XTC Er lijkt na 2005 een stijging van het gebruik van cannabis, cocaïne en XTC (maar dat kan ook aan de nieuwe onderzoeksmethode liggen) Cocaïne minder populair in uitgaansleven dan XTC Opiaatgebruikers verouderen Sinds 2011 stagneert de hulpvraag voor problematisch drugsgebruik (eigen bijdrage?)
Drugsgebruik afgelopen jaar 15-64 jaar (EMCDDA, 2014) 8
7
7 6
5,3
5 4 3 2 1 0
1,4 0,5
XTC
0,4
0,4
Amfetamine EU-27
0,9
1,2
Cocaine/ crack
Cannabis
NL
Laatste gegevens uit Nederland stammen uit 2009 en zijn niet volledig betrouwbaar.
Drugsgebruik afgelopen jaar 15-34 jaar (EMCDDA, 2014) 20
18,5
18 16
13,7
14 12
11,2
10 8 6 4 2 0
3,1 3,1 0,1
1
XTC
Laagste
3,6
2,5 0
0,9
Amfetamine
EU-27 gemiddeld
1,7
2,4
0,2
Cocaine/ crack
Hoogste
0,4
Cannabis
Nederland
Laatste gegevens uit Nederland stammen uit 2009 en zijn niet volledig betrouwbaar.
Cannabisgebruik 15-34 jarigen
(EMCDDA, 2014)
Actueel (afgelopen maand) 14
12,5
12 10 8 6 4 2 0
9,8
8,9 7,7
6,9
6,4 5,3
4,5 3,3
3,1
0,2
Belangrijkste stimulerende drug per land afgaande op prevalentie 15-34 (EMCDDA, 2014)
Prijs voor 1 gram cocaïne en heroïne
(EMCDDA, 2014) 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0
181
114 84 46 38
48 28
52 25
54 34
5959
60 30
Cocaine
66
70 42
70 43
Heroine
71 43
85 57
95
106
Prijs voor 1 gram hasj en marihuana
(EMCDDA, 2014) 18
17
16 14 12 10 8 6
9 9
9
10 8
11
10 8
7
9
8
13 12
12 10
10 7
7
8
8
5
5
4 2 0
Marihuana
Hasj
6
9 7
OPSPORING
Geregistreerde drugsmisdrijven 2005 – 2012 in NL (WODC/ CBS, 2013) 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0
2005
2006
2007
2008
Harddrugs
2009
2010
Softdrugs
2011
2012
In beslaggenomen XTC-pillen in 2012
(EMCDDA, 2014) 3000000 2442200
2500000 2000000 1500000 1000000 500000 0
137
867
1782
3253
72654 6579 19051 26874 31092 38630
473000 313179 156337175381
In beslaggenomen kilo’s heroïne in 2012
(EMCDDA, 2014) 1000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0
951 831 701
331 229
3
8
8
36
41
45
66
112
242
750
In beslaggenomen kilo’s cocaïne in 2012
(EMCDDA, 2014) 25000 20754 19178
20000 15000
10000
10000 5000 0
3324 2
8
34
42
67
201
213
1258
4020
5319 5602
In beslaggenomen hennepplanten in 2012
(EMCDDA, 2014) 4500000
4122617
4000000 3500000 3000000 2500000 2000000
1400000
1500000 1000000 500000 0
39
555625 330675 131307175381 7788 34040 61585 90091 97829
COFFEESHOPS EN HENNEPTEELT
THC-gehalte in nederwiet en geïmporteerde hasj (Trimbos-instituut, 2014) 25 20 15 10 5 0
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Nederwiet
Hasj
Prijs van nederwiet en hasj 2000-2011 (Bron: Trimbos-instituut, 2014) 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 200020012002200320042005200620072008200920102011201220132014 Nederwiet
Hasj
Aantal coffeeshops, gemeenten en coffeeshopgemeenten (Intraval/ Acces Interdit, 2014) 900
846
813
800
805
782
754
737
729
719
700 600
538
537
500
504
496
489
483
467
702
700
666
660
651
617
614
608
458
443
443
441
431
418
415
408
403
105
106
105
101
101
104
103
103
103
400 300 200 100 0
105
103
105
107
105
103
105
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
coffeeshops
gemeenten
coffeeshopgemeenten
Ivo Opstelten in brief aan de Tweede Kamer, 18 dec. 2013
“Bij 90% van de coffeeshopgemeenten maakt ingezetenencriterium onderdeel uit of gaat het zeer toekomstig deel uitmaken van het coffeeshopbeleid.”
Onderzoek: ‘Verplicht nummer’ (Acces Interdit, 2014)
Ingezetenencriterium in 103 coffeeshopgemeenten
Geen handhaving Niet in beleid, geen handhaving
34%
46% Wel in beleid
69%
Wel handhaving
23%
Aantal vernietigde hennepplanten 1991-2011 (WODC/ CBS, 2013) 2.000.000 1.800.000 1.600.000 1.400.000 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 0
Aantal vernietigde planten
Aantal opgerolde kwekerijen en aantal hennepplanten per kwekerij 1993-2011 (WODC/ CBS, 2013) 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0
Aantal opgerolde kwekerijen
Gemiddeld aantal planten per kwekerij
Berekening omvang nederwiet 2011(KLPD, 2012) Bron
Aanname
Platform Energiediefstal
Gestolen energie door hennepteelt (90%) 0,9 miljard KwH
Platform Energiediefstal Platform Energiediefstal
Energieverbruik hennepplantage per jaar 36.000 KwH Geschatte aantal hennepplantages 25.000
KLPD/ IPOL
Aantal opgerolde hennepplantages 2011 5.435
Platform Energiediefstal
Gestolen energie per jaar
Resultaat
1 miljard KwH
ENKELVOUDIGE PAKKANS (PER OOGST)
4-10-21%
KLPD/IPOL
Aantal opgerolde hennepplanten 2011
1.764.709
BOOM , 2005
Opbrengst per plant
28,2 gram
TOTALE OMVANG IN BESLAGGENOMEN HENNEP
50 ton
KLPD/IPOL
Aantal hennepplanten per kwekerij
325
KLPD/ IPOL
Aantal oogsten per jaar
3-5
TOTALE OMVANG HENNEP OP MARKT
5.435 kwekerijen x 325 planten x 28,2 gram/ 0,21 – 50 ton 187 á1.196 ton 5.435 kwekerijen x 325 planten x 28,2 gram /0,04 – 50 ton
Berekening omvang nederwietconsumptie (KLPD, 2012) Bron
Aanname
Resultaat
Nationale Drugmonitor
Aantal dagelijks gebruikers
141.000
Nationale Drugmonitor KLPD
Jaarlijkse consumptie cannabis Schatting aandeel nederwiet
76-160 gram 60-71%
Nationale Drugmonitor
Aantal actuele gebruikers
466.000
ONDERGRENS (466.000 x 76 gram) x 0,64 x 2 (non-respons)
46 ton
BOVENGRENS (466.000 x 160 gram) x 0,71 x 2 (non-respons)
104 ton
Korf, 2003
6,6 – 13,3 ton
Consumptie drugstoeristen
TOTALE OMVANG CONSUMPTIE GEMIDDELD
33 á 97 TON 65 TON
Berekening omvang Brabantse hennepteelt (‘Tilburg wietstad’, NRC, 25 januari 2014) Bron
Aanname
Resultaat
Platform Energiediefstal
Gestolen energie door hennepteelt
90%
Platform Energiediefstal Platform Energiediefstal
Energieverbruik hennepplantages per jaar Geschatte aantal hennepplantages
35.000 KwH 30.000
KLPD/ IPOL
Aantal opgerolde hennepplantages per jaar
5.000-6.000
Platform Energiediefstal
Gestolen energie per jaar
PAKKANS
1 miljard KwH
16-20%
KLPD/IPOL
Aantal opgerolde hennepplanten in Brabant
280.000
Spijtoptant
Aantal planten per hennepplantage
260
TOTAAL AANTAL PLANTAGES IN BRABANT
5.500-6.800
Spijtoptant
Aantal oogsten per jaar
6
Spijtoptant
Opbrengst per plant
40-57 gram
TOTALE JAARPRODUCTIE WIET IN BRABANT
5.500 kwekerijen x 260 planten x 40 gram per plant x 6 oogsten per jaar
343 ton
Belangrijkste trends en ontwikkelingen
cannabisbeleid
THC-gehalte in nederwiet is afgelopen jaren gedaald Binnenwiet heeft te laag CBD-gehalte Prijs is sinds 2005-2006 verdubbeld Aantal coffeeshops is gedaald; klantenkring per coffeeshop stijgt Ingezetenencriterium is in veel gemeenten dode letter Sinds 2005 worden er meer kleine kwekerijen opgerold Berekeningen van wietproductie, consumptie en omvang export zijn deels gebaseerd op onjuiste aannames
Bevindingen kwalitatief onderzoek (bijv: KLPD, Politie-academie, UU, UvT, UvA)
Nauwelijks onderzoek van ‘binnenuit’ Vraag is onveranderd gebleven Kleine telers vervangen door criminele organisaties Tussenhandelaren bepalen prijs en afzet Coffeeshops geen direct contact met telers Verharding sector: ripdeals, bedreiging, beveiliging Binnenlandse markt en export loopt door elkaar Verplaatsing activiteiten naar het buitenland Toename gebruik chemicaliën en versnijdingsproducten Kiloprijs is verdubbeld Kwaliteit en variëteit producten gaat achteruit
KOSTEN EN BATEN CANNABISBELEID
The narrow margins of the Dutch Drug Policy : a cost-benefit analysis
(Van Dijk in: Eur. J of Crim. Policy and Research, 1998) Legalisering Prevalentie verslaafden Hoger (-) Ziekte/ sterftegevallen Lager (+) Prevalentie van cannabis Geen effect (0) Drugsgerel. criminaliteit Lager (+) Georganiseerde criminaliteit Hoger (-) Overlast Aantr. werking (-) Internationale relaties Negatief (-) Kosten hulpverlening Geen effect (0) Kosten handhaving Lager (+) Belastingink. coffeeshops Hoger (+) TOTAAL ++++/00/----
(Re)criminalisering Hoger? (-) Hoger (-) Geen effect (0) Geen effect (0) Geen effect (0) Lager (+) Positief (+) Geen effect? (0) Hoger (-) Lager (-) ++/0000/----
Kosten- en batenanalyse Nederlandse drugsbeleid (prof. J. van Dijk, Nottingham,19 juni 2013)
Prevalentie verslaafden Sterfte door drugsgebruik Aids Prevalentie cannabis/ XTC Drugsgerelateerde criminaliteit Georganiseerde criminaliteit Overlast in grensgebieden Imago in buitenland Kosten hulpverlening Kosten handhaving
Laag Laag Laag Gemiddeld Gemiddeld Hoog Hoog Verbeterd Hoog Hoog
Kosten- en batenanalyse van regulering teelt & aanvoer (prof. J. van Dijk, Utrecht, 1 november 2013)
Meer gebruik/minderjarigen 0 Minder georganiseerde misdaad Minder overlast/gevaar + Controle op kwaliteit + Inkomsten (500 mil.) + Minder handhaving (-160 mil) + Meer rechtszekerheid + Buitenlandse kritiek Som
0
+++++/00/-
Voordelen van lokale proeven groter dan nadelen
Opinie-onderzoek
(Peil.nl, december 2013)
Visie van Nederlandse bevolking op legalisering van cannabisteelt Totaal
VVD
PvdA
CDA
D66
SP
PVV
50 PLUS
Voor
65%
65%
67%
49%
82%
74%
60%
67%
Tegen
28%
27%
25%
43%
11%
19%
33%
25%
8%
8%
8%
8%
7%
7%
7%
8%
Geen mening
Invalshoeken beoordelen drugsbeleid Illegale markt Politiek bestuurlijk Drugstoerisme
Handhaving Economie
Drugsbeleid
Juridisch Volksgezondheid
Overlast
Bevindingen kwalitatief onderzoek (bijv: KLPD, Politie-academie, UU, UvT, UvA)
Nauwelijks onderzoek van ‘binnenuit’ Vraag is onveranderd gebleven Kleine telers vervangen door criminele organisaties Tussenhandelaren bepalen prijs en afzet Coffeeshops geen direct contact met telers Verharding sector: ripdeals, bedreiging, beveiliging Binnenlandse markt en export loopt door elkaar Verplaatsing activiteiten naar het buitenland Toename gebruik chemicaliën en versnijdingsproducten Kiloprijs is verdubbeld Kwaliteit en variëteit producten gaat achteruit
Contact en samenwerking Email:
[email protected] Mobiele nummer: 06 28766603 Internet: www.accesinterdit.nl
