Wat vinden bewoners? Hoe bewoners denken over de toekomst van Slotermeer
‘Het groen in het gebied is zeer belangrijk en mag wel meer worden.’
Vernieuwing Slotermeer De vernieuwing in Amsterdam Nieuw-West is al geruime tijd bezig. In Slotermeer Noord, Slotermeer Zuid en de Noordoever gaat deze nu ook van start. De vernieuwing gaat over een prettige en veilige omgeving voor iedereen, over wonen, werken, onderwijs en vrije tijd. Als start van de vernieuwing willen Stadsdeel GeuzenveldSlotermeer en de woningcorporaties in het gebied (de AWV, de Alliantie, Eigen Haard, Far West en Ymere) graag van bewoners horen hoe zij denken over de toekomst van Slotermeer. Wat is belangrijk als het gaat om prettig en goed wonen, werken en onderwijs, vrije tijd en je thuis voelen in Slotermeer? Wat is er goed, wat niet en wat kan er beter? Dit zeggen de bewoners Bewoners praten actief mee over de vernieuwing van Slotermeer. In totaal hebben inmiddels ruim 1600 bewoners van zich laten horen op verschillende manieren. In gesprekken met kleine groepjes van vier tot tien bewoners. In gesprekken met specifieke groepen, zoals: ondernemers, jongeren, kinderen en senioren. In één op één gesprekken, onder andere op de zaterdagmarkt op Plein ‘40-’45. En in tien grote buurtbijeenkomsten in verschillende buurten in Slotermeer.
Inhoud van deze krant Dit is nog geen plan voor Slotermeer. Dit is een samenvatting van wat de bewoners van Slotermeer ons tot nu toe verteld hebben. In het hoofdstuk ‘Hoe nu verder?’ kunt u lezen welke stappen we doorlopen om de vernieuwingsplannen voor Slotermeer te maken en hoe de bijdrage van de bewoners daar in past.
Inhoud 2 3 5
Wat doet er toe in Slotermeer? Wat springt er uit? De buurt in… de belangrijkste onderwerpen per buurt. 11 Hoe nu verder? U kunt reageren!
2
Wat doet er toe in Slotermeer? Ruim 1600 bewoners die meegedaan hebben aan de buurtbijeenkomsten of andere gesprekken, hebben gezegd wat ze vonden van talloze onderwerpen Groen vinden bewoners goed Slotermeer is een gewone, rustige woonwijk en dat vinden de bewoners fijn.Bijna alle bewoners willen dan ook in hun wijk in Slotermeer blijven wonen. Er mag in Slotermeer wel iets meer verrassing, dynamiek en cultuur komen. Het liefst op Plein ‘40-’45 en bij de Sloterplas.
Slotermeer is een tuinstad (groen, water, open ruimte) en dat moet ook het uitgangspunt blijven. De Sloterplas is een parel in de westelijke tuinsteden. Het accent moet blijven liggen op groen, rust, ruimte, ontmoeten en sporten, maar een beetje levendigheid vinden bewoners wel leuk.
Geel is wat voldoende is, maar toch beter moet Bewoners zullen de uiteindelijke plannen en ideeën voor de buurt meer beoordelen op betaalbaarheid dan op kwaliteit, functionaliteit of uiterlijk. Dit kan niet vaak genoeg benadrukt worden. Plein ‘40-’45 kan een sterk, bruisend hart van de buurt worden, maar zoals het nu is, is het te mager. In veel buurten en straten zijn buurtcontacten. Soms goed, soms gering en broos. In een aantal buurten staat het onderlinge contact onder druk doordat er steeds meer mensen komen die er kort wonen en die vaak
extra problemen meenemen. Denk aan: dealers, illegale onderhuurders en dubieuze wiettelers. Bewoners vragen stadsdeel, woningcorporaties en politie om in te grijpen (een sociaal interventiebeleid). Oude en nieuwe bewoners werken aan het maken van burencontacten. Beiden willen dat, maar toch loopt het niet altijd soepel. Bewoners willen meer straatgerichte programma’s om mensen met elkaar in contact te brengen. Met name oudere bewoners zien hun sociale netwerk snel afnemen. Velen
hebben weinig tot geen dagelijkse contacten. Eenzaamheid is vaak genoemd. Deze groep wil activiteiten met lichte contacten. Ook de zorg door familie en vrienden neemt af. Dit is een besef dat vooral door allochtone ouderen wordt genoemd. Het zorgaanbod moet daar op inspelen en er gerichter op communiceren. Vooral veel vrouwen willen ‘er nu de schouders onder zetten’ om actief aan de slag te gaan. Zij willen graag passend werk, in deeltijd en bij voorkeur in de welzijn- en zorgsector.
Rood vinden bewoners slecht De openbare ruimte wordt steeds meer een rotzooi. Dit komt door afval dat bij de ondergrondse containers neergezet wordt, maar ook door troep in portieken en rondom winkels. De rotzooi zorgt ervoor dat het leefklimaat achteruitgaat. Dit punt staat met stip op één in alle buurten. De kansen van kinderen om zich te ontwikkelen in de Nederlandse samenleving, worden geremd door het feit dat een aantal kinderen op school en thuis bijna niet meer in contact
komt met Nederlandse mensen, taal en gewoontes. Het aanbod van de winkels aan de Burgemeester de Vlugtlaan, in het winkelcentrum Plein ‘40-’45 en op de markt is te eenzijdig. Ook de presentatie van de winkels en marktkramen is te saai. Op een groot aantal plekken in Slotermeer lukt het niet goed om regels met elkaar af te spreken en elkaar daar ook op aan te spreken.
3
Wat springt er uit? Plein ‘40-’45, de markt en de Burgemeester de Vlugtlaan Bewoners vinden het winkelaanbod in Slotermeer onvoldoende en te eenzijdig. Er is geen enkele winkel waarvoor je echt naar één van die straten toe gaat en er is geen voorziening of attractie die echt mensen trekt. Aan stadsdeel en corporaties wordt gevraagd om erop te letten dat er meer verschillende soorten winkels komen. De winkeliers zouden zich moeten organiseren om braderieën en etalagewedstrijden te organiseren. Veel bewoners willen dat Plein ’40-’45 het culturele, levendige winkelhart van het stadsdeel wordt. De Burgemeester de Vlugtlaan zou daar op aan moeten sluiten met een gevarieerd aanbod van speciaalzaken, maar de focus moet op Plein ’40-’45 liggen. ‘Een plein met allure moet het worden’, vinden bewoners, ‘het middelpunt van het stadsdeel’. Het zou de nieuwbouwuitstraling van Bos en Lommer en Osdorp moeten overtreffen. Het mag ook groter, zelfs als dat consequenties heeft voor de woningen aan de achterzijde. En waarom benutten we het water van de Van Tienhovengracht niet als trekker? Het gebouw
van de Aldi vinden bewoners ronduit lelijk. ‘Laten we de grootste woontoren van Europa bouwen’, opperde een bewoner,’ met allemaal verschillende woningen, voor alle groepen mensen. Iedereen moet naar ons toe willen komen.’ Een ander idee van bewoners was om er een weerbestendig plein van te maken. Twee verdiepingen: één onder de grond en één boven de grond. Bij mooi weer staan de auto’s op een parkeerplaats onder de grond en is de markt boven de grond. Bij regen en storm is het omgekeerd. Als het gaat om activiteiten op het plein, zouden bewoners graag een bioscoop of theatertje willen. Een variant op Podium Mozaïek. Andere ideeën die geopperd zijn: voorstellingen, wedstrijden voor fanfarekorpsen, een fontein, een disco in een kelder onder het plein en meer sport. Bijvoorbeeld een kunststof ijsbaan en elke zondagmiddag een activiteit, te beginnen in de zomer van 2008. Als het om horeca gaat, willen bewoners graag een restaurant, terrasjes en een grand café. Ook bomen en bankjes worden genoemd als mogelijkheden om het plein aantrekkelijker te maken.
De Sloterplas De algemene mening van bewoners over de Sloterplas is duidelijk: ‘niet aankomen’. Bewoners willen de Sloterplas houden zoals het nu is. Dat betekent: rust, groen, sport en ontmoeten. En vooral niet bouwen aan de oever. Een blowverbod en de verplichting om honden aan de lijn te houden, zouden bewoners ook fijn vinden. Het strandje mag wel uitgebreid worden met toiletten en een ijscokarretje, maar moet niet te groot worden. Ook een restaurant of cafeetje op de plek van het oude pierebad past volgens de bewoners bij de ontmoetingsfunctie van deze plek. ‘Benadruk de sterke punten van de Sloter-
plas, hou die vast en bouw ze uit’, zeggen bewoners. ‘Dus maak het groen aan de randen nog groener, maak het levendiger waar het al levendig is bijvoorbeeld op de kop bij café Oostoever en steniger waar al steen is (in Osdorp).’ Er mag wel wat meer georganiseerd worden rondom de Sloterplas, maar geen festivals met massapubliek. Hoewel zelfs dat voor een enkele keer wel zou kunnen. Bewoners willen wel graag kleine, tijdelijke, laagdrempelige activiteiten en dan het liefst aan de noordkant bij Café Oostoever. Bewoners laten zich graag verrassen zoals de afgelopen jaren met de beachclub Difrin in de zomer van 2007,
drijvende bootjes met bioscoopschermen, een rapfestival of een klein feestje van Hindoestaanse buurtbewoners. Soms mag het ook iets groter zijn, zoals de drakenbootrace, het vuurwerk of het Waterfestival. Ouderen zouden graag concerten meemaken aan de Sloterplas. Maar de omwonenden aan de Sloterplas willen niet in een pretpark leven. Ze vinden dat de Sloterplas er primair is voor de bewoners van de wijk. Een aantal evenementen is prima, maar gezien de overlast (lawaai, rommel, parkeren) willen bewoners graag dat het beperkt blijft.
4
Cultuur in de wijk Bewoners vinden dat er een open cultuurplek in de wijk zou moeten zijn. Geen meetingpoint voor artiesten of broedplaats, maar plekken waar de nadruk ligt op het sociale karakter van cultuur: stimuleren, ontmoeten, delen, inspireren. Groene tuinstad Tuinstad Slotermeer is groen en ruim. Het groen wordt enorm gewaardeerd, maar het onderhoud kan beter. Vroeger deden de bewoners dit vaak, maar ook dat is veranderd. Bewoners vragen ook om meer afwisseling in het groen. Naar de maatstaven van 2008 is Slotermeer een milieulocatie. Eén bewoner stelde voor om in te springen op de wens en noodzaak om CO2-neutraal te werken. ‘Zouden we de vernieuwing in de groenste wijk van Amsterdam niet CO2-neutraal aan kunnen pakken?’ Betaalbare huur of een ton voor een huis In één van de bewonersgesprekken kwam naar boven dat starters bereid zijn om 300 euro huur of een koopprijs van 100.000 euro te betalen voor een woning van 50 vierkante meter. De bewoners benadrukten dat er woningen zijn in Slotermeer die aan deze eisen kunnen voldoen. Als dit soort woningen beschikbaar zijn, kunnen jonge mensen als eerste stap in hun wooncarrière een woning kopen in Slotermeer. Deze groep heeft veel potentie en wil hier wel wonen. Met het huidige imago van Slotermeer, het groen, de Sloterplas en de oprit aan de ring is het gebied aantrekkelijk, maar starters baseren de keuze voor een woning op geld. Meer starters in de wijk zou een eerste stap kunnen zijn in het gewenste sociale interventiebeleid. Invloed en vertrouwen Bewoners noemen heel vaak dat hun opvattingen er weinig toe doen bij de uiteindelijke besluitvorming in het Stadsdeel of bij de corporaties. Dingen die genoemd worden zijn buslijn 21, een buurtcentrum in de Dobbebuurt dat beloofd zou zijn en al dan niet goede afspraken over de ondergrondse containers. Bewoners zien in Slotermeer gebeuren wat er ook in andere stadsdelen gebeurde. Ze hebben daar geen goede dingen over gehoord. Ze hebben heel weinig of geen vertrouwen in het stads-
deel en de corporaties. Er zijn een aantal actieve groepen die óf nog minder vertrouwen hebben óf meer omdat ze goede ervaringen hebben opgedaan. Bewoners hebben wel vertrouwen in leerkrachten op de scholen, buurtcoördinatoren en complexbeheerders van corporaties. Stadsdeel en corporaties zullen de komende jaren meer partnerships met bewoners aan moeten gaan. En ze moeten duidelijk zijn tijdens de planvorming van de stedelijke vernieuwing. Heldere afspraken maken vergroot de betrouwbaarheid. Afval De uiterlijke verslonzing van de buurten is veel bewoners een doorn in het oog. Het valt nog extra op omdat Slotermeer een Tuinstad is. De verslonzing is het meest zichtbaar rond de afvalcontainers en bij een aantal winkels en in portieken. Het wordt volgens bewoners veroorzaakt door verschillende factoren. Een goed afvalplan opstellen, samen met bewoners en ondernemers, zou een stap in de goede richting kunnen zijn.
5
De buurt in! Slotermeer-Noord In Slotermeer-Noord zijn vijf, vaak druk bezochte, buurtbijeenkomsten geweest. Het westelijk deel tussen de Haarlemmerweg, de Burgemeester Eliasstraat, de Burgemeester de Vlugtlaan en de Jan de Louterstraat. Op 13 februari gingen ruim 140 bewoners met elkaar in gesprek in het Nova College aan de Burgemeester de Vlugtlaan. Het noordoostelijk deel tussen de Haarlemmerweg, de Burgemeester Eliasstraat, de Burgemeester de Vlugtlaan en het spoor. Op 12 februari waren in het gebouw van het Leger des Heils aan de Vening Meineszlaan 70 bewoners met elkaar in gesprek. Het gebied achter het winkelcentrum, Arend Bontekoeplantsoen en omgeving, ten zuiden van de Burgemeester de Vlugtlaan, tot aan de burgemeester Eliasstraat is een klein gebied. De opkomst was hier dan ook gering. 22 bewoners kwamen op 19 februari naar het Nova College op de Burgemeester de Vlugtlaan. Het gebied dat aangemerkt is als het ‘Van Eesterenmuseum’ tussen de Vening Meineszlaan, het spoor, de Burgemeester de Vlugtlaan en de Burgemeester Eliasstraat. Op de Slootermeerschool waren op 27 februari 98 bewoners van de partij. De Dobbebuurt, het deel tussen de Burgemeester de Vlugtlaan, het spoor, de Burgemeester Eliasstraat, en de Van Tienhovengracht. In deze buurt kwamen op 20 februari 70 buurtbewoners meepraten.
West Tussen de Haarlemmerweg- Burgemeester Eliasstraat – Burgemeester de Vlugtlaan - Slotermeerlaan - Jan de Louterstraat
Verpaupering van de openbare ruimte Op veel plekken in de buurt is er uiterlijke verpaupering. Er moet een stevige aanpak komen die gericht is op het afval rond de woningen, de flats, in de portieken en rond de afvalcontainers. Onderdelen van de aanpak zijn: bewonersgedrag, betere ophaal door reiniging, regels afspreken en bekend maken, portiekaanpak e.d. Oude woningen De woningen zijn oud, maar er wordt per blok anders gedacht over de vraag of er ook ingrepen plaats moeten vinden. Bewoners uit het gebied van de Anton Struijkstraat en omgeving willen een beperkte ingreep. Bewoners hechten er ook aan dat de indeling van het gebied (groenstroken, huizenblokken, laagbouw) blijft zoals het is. In andere blokken, zoals
de Jan Zwanenburg en omgeving, worden verschillende ingrepen voorgesteld. Van groot onderhoud (met name isolatie, geluidsdemping en veiligheidsingrepen bij de garageboxen en zolders) tot renovatie (onder andere samenvoegen). Een beperkte groep staat open voor de mogelijkheid van sloop en nieuwbouw. Jongere bewoners kiezen voor grote ingrepen en zelfs sloop/nieuwbouw zodat de woningen weer 30-50 jaar mee kunnen. Meer aandacht voor jongeren ‘We hebben meer kinder- en jongerenopvang nodig’, zeggen de bewoners. ‘En ook een aanpak gericht op buurtopvoeding voor jongeren en ouders.’ Dat wil zeggen dat er afspraken gemaakt moeten worden rond buurtgedrag. Door middel van beleid vooraf (ouders leren om
grenzen te stellen, voorzieningen, regels opstellen) en beleid achteraf (handhaven, ouders kosten laten betalen). Meer leven op Plein ’40-‘45 De bewoners zijn buren van Plein ‘40-’45. Net als in bijna alle andere buurtbijeenkomsten wordt er gevraagd om een levendiger plein. Met meer cultuur (‘een fontein graag’), meer winkels (‘Aldigebouw mag weg’), gezelliger (‘wat fruitbomen’) en goede fietsverbindingen. Op dit moment vind men dat het plein er niet uitziet. Groen Het groen in het gebied is zeer belangrijk en mag wel meer worden. Het geeft privacy, warmte en frisheid, maar het kan beter. Het moet mogelijk heringericht worden en zeker zorgvuldiger beheerd.
6
‘Slotermeer, en dan vooral deze buurt, mag wel wat meer trots en uistraling krijgen.’
Arend Bontekoeplantsoen en omgeving Burgemeester de Vlugtlaan – Burgemeester Eliasstraat – Van Tienhovengracht – Slotermeerlaan dat organiseren), goede afvalbakken, de gemeenschappelijke tuinen omzoomen met hekken, projecten met ‘jongeren en schone omgeving’ opstarten. Dit wordt onderstreept met de oproep van bewoners: ‘We willen Appie, Henkie en Theo terug’. Actieve straatschoonmakers die straatacties opzetten, afspraken maakten, vrolijke praatjes maakten, mensen aanspraken, zelf veegden en kinderenactiviteiten organiseerden. Rommel op straat De ‘verrommeling’ van de openbare ruimte in de buurt is de grootste zorg van de bewoners: afval bij de containers, afval aan de achterzijde van de winkels, vieze portieken en er wordt onvoldoende geveegd op de speelplek. Bewoners willen graag leefnormen in de buurt: regels stellen en handhaven, borden bij containers, een programma voor woongedrag en lessen opstellen voor hoe om te gaan met je woning (één bewoonster wil
Uitstraling Slotermeer, en dan vooral deze buurt, mag wel wat meer trots en uitstraling krijgen. Zorg dat de Burgemeester de Vlugtlaan een sterke winkelstraat wordt. Waar het ‘sappelen is’, kun je er beter appartementenblokken van maken. Leg het accent op Plein ‘40-‘45 als hoogwaardige concurrent van Bos en Lommer of Osdorp. Denk ook aan wonen of winkelen aan het water van de Van Tienhovengracht.
Ruimte voor jongeren Er moet ruimte komen voor jongeren. Dit kan bijvoorbeeld door het bestaande speelplekje tussen de flats te verplaatsen en te zorgen voor een trapveldje in het Gerbrandypark. Verder moet er een ontmoetingsplek voor jongeren komen waar ze niet te zichtbaar zijn (‘een zoenplek’). Die moet de huidige plek bij het Van Rijplantsoen vervangen. Tuin bij de woning betrekken De bewoners van met name de drie flats die haaks op de Jan de Jonghstraat staan, willen de tuin meer betrekken bij de woning. Er is nu geen contact tussen de woning en het groen. Bewoners betrekken bij de buurt De bewoners die op de buurtbijeenkomst aanwezig zijn, willen graag met andere bewoners uit de buurt praten over mogelijke verbeteringen voor de wijk.
7
‘In de avond is er sprake van steeds meer straatangst. De overlast van jongeren is gering, maar neemt wel snel toe.’
Noord-Oost Haarlemmerweg – Spoor – Burgemeester de Vlugtlaan - Burgemeester Eliasstraat Groen Bewoners wonen er met veel, zelfs heel veel, plezier. De buurt ziet er in fysieke zin goed uit. Het groene karakter is een enorme plus en mag zelfs nog beter. Bewoners waarderen ook de diversiteit in huizen. Om het tuinstadbeeld te versterken, willen bewoners samen met partijen een groenbeheerplan (beheer en mogelijk inrichten) maken. De verkeersveiligheid aan de Vening Meineszlaan moet ook aangepakt worden, vinden de bewoners, ‘langzamer rijden en een fietspad’. Afval De snel groeiende afvalberg rond de afvalcontainers en sommige straathoeken is de bewoners een doorn in het (groene) oog. Misschien kan er een veegplan opgesteld worden tussen bewoners en stadsdeel: betere kliko’s, betere afvalcontainers, meer ophaaldagen (momenten), bewoners leren om hun buurt schoon te houden, aanpak van de hondenpoep, snellere actie na melding en handhaving. Goede contacten, ook eenzaamheid Er zijn veel goede contacten tussen buren, er zijn buurtactiviteiten en er is overleg met elkaar. Bewoners willen deze sterke kant uitbouwen. Er is zorg om de groeiende groep nieuwe bewoners die
‘De buurt ziet er in fysieke zin goed uit. Het groene karakter is een enorme plus en mag zelfs nog beter.’
niet meer mee doet aan activiteiten. Bewoners willen graag activiteiten opzetten voor ontmoeting en recreatie, bijvoorbeeld: eetgroepen, leesclubs, praatclubs, wandelclubs of samen uitgaan. Dat zou ook een antwoord kunnen zijn op signalen van ‘eenzaamheid’. Dit laatste wordt gezien als de snelst groeiende zorg voor de groep echte oude mensen in de buurt. Een buurthuis (of het model buurtkamer), zou een deel van de oplossing kunnen zijn. (On)veiligheid Overdag voelen bewoners zich veilig. In de avond is er sprake van steeds meer straatangst. De overlast van jongeren is gering, maar neemt wel snel toe. Levendigheid Om een vorm van levendigheid in de wijk te krijgen, is het verstandig om de winkelstrips vrij te maken voor degelijke winkels, starters of kleine bedrijfjes. Ook varianten van ‘werken aan huis’ kunnen zorgen voor een combinatie van een degelijke woonbuurt met ook overdag een beetje dynamiek.
8
Van Eesterenmuseum Vening Meineszlaan – Spoor- Burgemeester de Vlugtlaan- Burgemeester Eliasstraat
Dorpsgevoel Er is een hoge mate van tevredenheid over het samenleven in dit woongebied: ‘een dorpsgevoel’. Keuzes voor een mogelijke ingreep in de woningen hebben daar mee te maken. Veel bewoners verwachten dat bij een renovatie of eventuele sloop-nieuwbouw de samenstelling van de wijk zal veranderen en dat willen ze niet, omdat ze tevreden zijn over de huidige wijze van samenleven in straten en hofjes. Een grote meerderheid kiest daarom voor behoud van de bestaande woning, maar wil wel graag dat de woning verbeterd wordt naar een goed wooncomfort anno 2008. Opknappen en verbeteren van de woning moet vooral bedoeld zijn voor huidige bewoners. Die willen hier graag blijven wonen omwille van de prettige sociale samenstelling. Dus geen woningen in verschillende prijsklassen, want dan moet een deel van de huidige bewoners verhuizen. Als er nieuwbouw gebouwd wordt, wordt toch een deel van de buurt op zijn kop gezet. Dan mogen er wel prijsverschillen zijn, als er dan maar woningen met meer kwaliteit komen. Binnenkant woning Veel mensen willen de binnenkant van de woning graag verbeterd zien en liefst groter wonen. Dit willen met name de jonge gezinnen van vier á vijf personen. Het ontduplexen van woningen hoort daarbij en dat idee ondersteunen bewoners ook. Belangrijkste motief daarbij is dat het zorgt voor meer grotere huishoudens (gezinnen) en daardoor stabiliteit in de buurt.
‘Er is een hoge mate van tevredenheid over het samenleven in dit woongebied: een dorpsgevoel.’
Buitenkant woning Er is sprake van een tweedeling als het gaat om behoud van de woning. De gezinswoningen in het gebied aan en boven de Tourton Bruynsstraat en de Johannes Poststraat worden zeer gewaardeerd. Onder andere door de uitstraling. Deze woningen moeten zeker behouden blijven, vinden bewoners, maar wel verbeterd. Dat geldt minder voor de woningen aan de zeven hofjes die grenzen aan de noordzijde van de Burgemeester de Vlugtlaan. De meerderheid van de bewoners vertelt dat dit in 1953 noodwoningen waren en dat ze eigenlijk gesloopt zouden moeten worden als je ze woontechnisch bekijkt. Als je de verschillen in het achterhoofd houdt, zou er per blok en straat een eigen oplossing gekozen moeten worden. Afval Het afval op allerlei plekken in de wijk wordt een snel toenemende ergernis. Misschien kan er een veegplan opgesteld worden tussen bewoners en stadsdeel: betere kliko’s, betere afvalcontainers, meer ophaaldagen (momenten), bewoners leren om hun buurt schoon te houden, snellere actie na melding en handhaving. Onderwijs Het onderwijs in de wijk moet meer gericht zijn op ‘samen optrekken’. Twee opties: 1 Meer inzetten op de komst van Nederlandse kinderen op de scholen, zodat alle kinderen meer ‘op zijn Nederlands’ kansen krijgen in de Amsterdamse samenleving. 2 Tot 16 jaar zouden alle jongeren hetzelfde onderwijs moeten hebben. Daarna pas vrijheid van richtingkeuzes.
Spookwoningen ‘Spookwoningen’, zo noemen bewoners de woningen die leeg staan, illegaal verhuurd worden, dichtgeplakt zijn (wiethandel), waar huurders hele lange vakanties houden, die veel autoverkeer aantrekken en waar nachtelijke overlast is. Kortom er is veel onzekerheid en onrust rond dit soort plekken in de buurt. Bewoners kennen de plekken precies. Corporatie, politie en andere partijen, zoals stadsdeel, moeten samen met bewoners actiever inzetten op woonfraude en overgaan tot een sociaal interimbeleid om verder afglijden te keren.
9
‘Er moet gericht gewerkt worden aan het versterken van de dagelijkse bewonerscontacten.’
‘De openbare ruimte moet aangepakt worden.’
Dobbebuurt Burgemeester de Vlugtlaan – Spoor - Van Tienhovengracht - Burgemeester Eliasstraat
Ingrijpen in de woningen Bewoners gaan voor een goede ingreep in de woning. De één wil woningen samenvoegen en de ander wil juist de kleinheid bewaren. Er wordt gepleit voor variatie in de woningen: gezinswoningen, woningen voor alleenstaanden en starterswoningen. Bewoners vinden ook grote ingrepen nodig, omdat de woningen slecht zijn: gehorig, vochtig, ongedierte, tochtig, zeer klein, houten trap, enzovoorts. Een andere reden voor ingrepen is dat er een groep bewoners is die vooral een grotere woning wil en meer wooncomfort. Deze groep, veelal startende gezinnen, is voorstander van nieuwbouw. Bewonerscontacten sterker maken De menging van woningen en bedrijfjes en van mensen en culturen wordt bijna als vanzelfsprekend gezien als gewenst: ‘we willen toch sjeu in de buurt?’ Tegelijkertijd wordt gezegd dat er wel gericht gewerkt moet worden aan het
versterken van de dagelijkse bewonerscontacten. Want ‘je voelt nog altijd iets van afstand’ en dat wil niemand, maar het gebeurt toch. Bij de contacten hoort ook dat Nederlands de dagelijkse spreektaal moet zijn. Bewoners vragen om straatgerichte vormen van samenlevingsopbouw. Openbare ruimte aanpakken De openbare ruimte moet aangepakt worden. Om te beginnen met de groeiende rotzooi in de omgeving, zoals: grof vuil, te volle containers, vuil dat niet op de juiste momenten buitengezet wordt, vuil dat niet opgehaald wordt, vreemde ophaaldiensten, hondenpoep, duivenpoep, kakkerlakken, ratten en vieze portieken. De bewoners zien twee mogelijke oplossingen voor dit soort problemen: 1 Weer iemand als Theo in de buurt. Theo staat voor: zelf schoonmaken, mensen aanspreken, barbeque organiseren, acties opzetten, normen stellen, een vrolijk praatje maken, muziek van Koos
Alberts in zijn veegkarretje, enzovoorts. 2 Handhaven door: milieupolitie, huismeesters, schoonmakers, ongediertebestrijding en per portiek gedragregels afspreken. Opvoeden op straat. Het gedrag van kinderen heeft veel met het gedrag van ouders te maken, zeggen de bewoners. Ze roepen ouders op om een actieve en stimulerende rol op te nemen ten aanzien van het opgroeien van hun kinderen. Het gaat erom de ouders te stimuleren om met de kinderen er op uit te gaan, te spelen en te zorgen dat je als ouder actief betrokken bent bij de school (ouderavonden, leesmoeders). Verder is het ook nodig om regels te stellen over wat wel en niet kan op straat. Hier zou aan gewerkt moeten worden in samenwerking met scholen, het stadsdeel (SPARK) of een soort buurthuis (via stichting Dock).
10
Slotermeer-Zuid In Slotermeer-Zuid zijn twee, volle, buurtbijeenkomsten geweest. Voor het westelijke deel van het gebied was dat op 26 februari in De Ontmoetingskerk. Meer dan 80 bewoners die wonen tussen de Van Tienhovengracht, de Burgemeester Eliasstraat, de Burgemeester Roëlstraat en Slotermeerlaan waren erbij. Het oostelijke deel dat loopt van de Burgemeester Eliasstraat tot aan het spoor. Met aan de noordzijde de Van Tienhovengracht en aan de zuidkant de Burgemeester Roëlstraat. De bewoners van deze buurt zaten op 11 maart met 145 buurtgenoten rond de gesprekstafels in het Nova College.
Henriette Roland Holststraat en omgeving Van Tienhovengracht – Burgemeester Eliasstraat – Burgemeester Roelstraat- Slotermeerlaan
Onrust in de buurt Het gevoel van zekerheid en de vertrouwdheid in de buurt is in pakweg drie jaar weggevallen. Belangrijkste oorzaak is de komst van veel junks, dealers en randfiguren die in de goedkope en kleine woningen zijn komen wonen. Ze dealen, maken lawaai en veroorzaken ‘s nachts overlast. In het kielzog van deze huurders volgen lichte criminaliteit, inbraakjes en vernielingen. Bewoners vragen om een sociaal interventiebeleid dat in elk geval weer leidt tot enige rust. Toekomst van de woning Als het gaat om de toekomst van de woningen zijn er twee stromingen in het gebied. 1 Een groot deel van de bewoners vraagt om minimale ingrepen (comfortverbetering) of helemaal niets. Dit zijn veelal de 75-plus bewoners. 2 Een tweede groep, met name 50-plus bewoners, wil wel woningrenovatie en sloop in verband met de slechte kwaliteit van de woningen. Bewoners geven aan dat sommige huizen samengevoegd kunnen worden. Kies in deze buurt niet voor één totaalmaatregel maar maak keuzes per woningblok.
Bomen vervangen Bewoners zijn trots op hun mooie, groene buurtje. Helaas is er veel kaalslag gepleegd, wat weer tot onrust en roddels leidde. Bewoners vinden dat de verdwenen bomen vervangen moeten worden. Activiteiten voor ouderen Er is behoefte aan activiteiten voor ouderen. ‘Kleine activiteiten om tot elkaar te komen,’ zei een van de bewoners. Activiteiten die er al zijn, zouden beter bekend gemaakt moeten worden en er zou een stimuleringsfonds voor kleine activiteiten moeten komen. Winkels en kleine bedrijfjes Het zou goed zijn als er winkels en kleine bedrijfjes in de winkelstrips zouden komen. Dat maakt de wijk levendiger en veiliger.
‘Bewoners zijn trots op hun groene buurtje. Ze vinden dat de verdwenen bomen vervangen moet worden.’
11
Louis Couperusstraat en omgeving Van Tienhovengracht – Spoor – Burgemeester Roelstraat – Burgemeester Eliasstraat
Bewoners zijn in algemene zin tevreden over de woningen en over het wonen in deze wijk. De slechte kwaliteit van de woningen (vocht, lawaai, energie) maakt het wel noodzakelijk dat er iets gedaan wordt. Volgens de bewoners zijn er vier mogelijkheden: een deel van de kleine woningen behouden, duplexwoningen samenvoegen, renoveren of beperkt nieuw bouwen. Bij alles wat bewoners opperen is betaalbaarheid het belangrijkste meetpunt waarop bewoners baseren of er wel of niet iets moet gebeuren. Wat er zou moeten gebeuren met een woning hangt voor een deel af van het soort woning: duplex, appartement of gezinswoning, maar ook van de kosten die ermee gemoeid zijn. Veel bewoners hebben zelf veel geïnvesteerd in hun woning. Wat het meest bepaalt of er wel of niet iets moet gebeuren, is de samenstelling van het huishouden. Ouderen van 75-plus willen het liefst niet meer dan een paar aanpassingen. Alleenstaanden vinden aanpassingen niet echt nodig, maar een kleine renovatie – mits betaalbaar – vinden ze wel goed. Jonge gezinnen willen wel graag meer ingrepen in de woning. Het is in deze buurt belangrijk dat ouderen er kunnen wonen en dat er een goed zorgaanbod is. Denk aan seniorenwoningen en bijvoorbeeld een woongroep voor ouderen. Tuinstad Het Tuinstadconcept komt goed tot zijn recht in deze wijk. Het is open, groen en ruim met veel water en bomen. Dit moet vooral zo blijven. Het groenbeheer moet wel beter, vinden de bewoners. Burencontact voldoende Er is genoeg buren- en buurtcontact. Mensen gaan niet bij elkaar op de koffie,
maar dat hoeft ook niet. Het moet echter ook niet minder worden dan het nu is. Bewoners willen graag ‘werken aan sociale contactontwikkeling’. Om elkaar te leren kennen, om normen en regels te delen met elkaar en elkaar daar ook op aan te spreken en om ‘luchtiger’ met elkaar om te gaan. Om ook te kunnen lachen met elkaar, als er eens iets fout gaat. Nederlands als straattaal is daarbij wel een voorwaarde. Vooral vrouwen met kinderen hebben er behoefte aan elkaar te ontmoeten rond onderwerpen als educatie, recreatie, ontwikkeling, enzovoorts. Effecten van vernieuwing onduidelijk De aankondiging dat de stedelijke vernieuwing begonnen is, zorgt in de buurt voor een proces van verwarring en angst voor afglijden. Het is verwarrend dat je niet weet waar je aan toe bent, wanneer, wie welke zaken regelt, welke vergoeding je krijgt, of je terug kunt komen enzovoorts. Het gevolg is dat je als bewoner maar op safe speelt en zegt: ‘ik doe niet mee’. De angst voor afglijden van de buurt heeft ermee te maken dat nieuwe bewoners niet meer echt kiezen voor de wijk. Er komen mensen wonen voor wie deze buurt tweede of derde keus is, omdat de toekomst van de buurt onduidelijk is. Die zijn vaak minder betrokken en daardoor gaat de leefbaarheid sneller achteruit. De onzekerheid over de plannen leidt er ook toe dat huidige bewoners die weg willen en kunnen, vertrekken. Dus groeit de groep ‘restfiguren’ in de wijk. Dit proces gaat steeds sneller. Bewoners willen snel duidelijkheid en houvast. Vage afspraken, zoals in andere stedelijke vernieuwingsgebieden, moeten hier beter. Bewoners willen dat er interimbeleid komt om het afglijden van de buurt tegen te houden.
‘Er is voldoende burenen buurtcontact. Mensen gaan niet bij elkaar op de koffie, maar dat hoeft ook niet.’
12
Noordoever De Noordoever betreft het deel ten zuiden van de burgemeester Roëlstraat en noordelijk van de Sloterplas. In dit gebied zijn drie buurtbijeenkomsten geweest: De bewoners van het meest oostelijke deel, de burgemeester Hogguerstraat en omgeving, gingen op 4 maart met elkaar in gesprek in het Nova College. 45 bewoners deden mee. De bewoners van de drie hofjes: Cupidohof, Dorus Rijkerhof, Frans Naerebouthof, gingen op 12 maart met elkaar in gesprek in het Nova College. Met 8 mensen was de deelname gering. De bewoners van het Noorderhof gingen op 5 maart met elkaar in gesprek in het Nova College. Met slechts 7 bewoners was de opkomst hier het laagst.
Noorderhof
Begeleiding bij opvoeden Hoewel de ene bewoner het niet als last ervaart en de andere wel, is er gepraat over ongewenst gedrag van met name jongeren. Bewoners vragen actief ingrijpen van bestuurders, professionals en instanties. Om het goed op te lossen moet er strenge begeleiding komen bij de opvoeding al vanaf het consultatiebureau. Ouders moeten de verantwoordelijkheid nemen voor het gedrag van hun kinderen en daar op aangesproken worden door handhavers. Politie en straatcoaches kunnen een verbetering zijn.
‘Er zijn bewoners die de scooters die door de buurt racen als storend ervaren.’
Meer contact tussen culturen gewenst Er is vraag naar meer contact tussen culturen, maar op de schaal van de straat. Dus meer dagelijkse straatcontacten. Autochtone en allochtone bewoners willen het allebei en toch gaat het niet soepel. Het is geen vraag, maar een roep om mensen die ‘dit voor ons organiseren. Het lukt ons niet meer. We moeten een duwtje hebben.’ Leuke initiatieven ondersteunen Om wat cultureel en sociaal leven in de wijk te krijgen, moeten er vaker en meer leuke initiatieven ondersteund worden. Eenvoudige voorbeelden zoals een clubje
Hindoestaanse bewoners die iets doen of de omroepers met de megafoon op de bakfiets die oproepen voor de buurtbijeenkomsten zorgen voor een glimlach. ‘Dat soort dingen moeten vaker gedaan worden.’ Een stimuleringsregeling voor leuke initiatieven zou dat kunnen ondersteunen. Gekapte bomen vervangen Momenteel worden er bomen gekapt. Bewoners vragen voor elke gekapte boom een boom terug. Scooters maken te veel lawaai Er zijn bewoners die de scooters die door de buurt racen als storend ervaren. Er ontstaat ter plekke het voorstel voor een nieuwe verkeersstroom in het Noorderhof. De bewoners stellen voor de straat in het midden te blokkeren. Dan ontstaat er een brinkje en dat remt scooters af. De toegang kan via andere wegen. Ze stellen voor om dit een maand of zo te proberen.
13
‘Er is behoefte aan een permanent speelveld voor kinderen van 8 tot 15 jaar.’
Cupidohof, Dorus Rijkerhof, Frans Naerebouthof
Woningen zijn goed, kleine verbeteringen nodig De bewoners zijn gehecht aan de plek waar ze wonen en ervaren de woning als goed. Er moet wel een beter wooncomfort komen en de geluidsoverlast moet aangepakt worden. Ook de veiligheid moet verbeterd worden. Bewoners vinden renovatie of sloop-nieuwbouw van hun woning niet nodig. Mocht er tegen hun wens in toch besloten worden tot sloopnieuwbouw, dan willen ze terug naar hetzelfde plekje (mits het betaalbaar blijft). Sloterplas houden zoals het nu is De Sloterplas is de plek voor rust, ruimte, contact met anderen, een loopje met de kinderen of met buren (‘ik wandel twee keer per week met mijn buurman rond de plas’). Een hotel aan de oevers van de Sloterplas past niet bij dit rustbeeld. ‘Maak er geen toeristische attractie van. Het hoeft geen Zandvoort te worden.’ Speelveld voor kinderen Er is behoefte aan een permanent speelveld voor kinderen van acht tot vijftien jaar. Het bestaande voetbalveldje staat acht maanden per jaar onder water. Be-
woners vragen of er samen met de buurt een speelplan opgezet kan worden. Een goede basisschool Er wordt gezegd dat een goede basisschool van belang is voor de huidige kinderen en ook om nieuwe bewoners te trekken. De bewoners geven aan dat veel ouders hun kinderen op dit moment in andere stadsdelen naar school brengen. De school zou een voorbeeldfunctie moeten hebben voor kinderen. Burencontacten soms goed, soms minder De mate van contact tussen bewoners verschilt per portiek. Als de bewoners elkaar kennen is het leefklimaat beter, ziet de omgeving er schoner uit, zijn de portieken schoner en is de wederzijdse hulp groter. In een aantal portieken is dat niet zo. Voor die portieken moet je portiekgesprekken opzetten en dan werken aan portiekafspraken. Het schoonmaakbedrijf dat is ingehuurd door de corporatie, komt te weinig langs en het duurt soms lang voordat ze komen. Daar moet iets aan gedaan worden.
‘De bewoners zijn gehecht aan de plek waar ze wonen.’
14
‘De Sloterplas moet zijn bestaande karakter van rust, groen en sportplek behouden.’
Burgemeester Hogguerstraat en omgeving Burgemeester Roelstraat – Spoor – Sloterplas- Burgermeester Rendorpstraat
Blij met de Sloterplas Bewoners zijn blij met de Sloterplas. Ze vinden het van belang, meer nog dan bewoners in andere gebieden, dat de Sloterplas zijn bestaande karakter van rust, groen en sportplek houdt. Kleine culturele activiteiten, gericht op Slotermeer, vindt men prima, maar in beperkte mate en in het besef dat de combinatie van water en hoge flats (10 etages) als klankkast werkt. Het is dus al snel te lawaaierig.
Hulp bij opzetten kleine activiteiten De bewoners willen graag regelmatig kleine activiteiten opzetten op flat- of buurtniveau. Dat begint altijd heel voorzichtig en het lijkt niet echt tot wasdom te komen. Om de één of andere reden lukt het niet om dit soort activiteiten echt van de grond te krijgen. Bewoners zouden graag een beetje professionele steun krijgen om door te zetten na de eerste voorzichtige ideeën.
Investeren in de jeugd Bewoners willen investeren in de jeugd. Dat zijn de nieuwe buurtbewoners die ervoor moeten zorgen dat vraagstukken rond veiligheid, multiculturaliteit, ondernemerschap of sociaal samenleven zich goed ontwikkelen in de buurt. Daarom moeten er meer ontwikkelprogramma’s komen voor de jeugd en ruimte, bijvoorbeeld in het Nova-College.
Gemengde bevolking Bewoners vinden het belangrijk dat er over heel Slotermeer een gemengde bevolkingssamenstelling is, om ervoor te zorgen dat de gewenste voorzieningen en winkels op niveau blijven.
‘Bewoners zouden graag een klein beetje professionele steun krijgen bij het organiseren van kleine activiteiten.’
15
Hoe nu verder? Het opstellen van een visie voor Slotermeer gebeurt in etappes: Januari tot en met maart 2008 Buurtgesprekken met bewoners en ondernemers. Deze zijn nu achter de rug. Meer dan 1600 bewoners hebben gezegd wat zij belangrijk vinden voor Slotermeer. April tot en met mei 2008 In deze ronde komt het erop aan wat volgens andere professionals in Slotermeer van belang is voor Slotermeer. En vooral, hoe het stadsdeel en de corporaties in het gebied (de Alliantie, AWV, Eigen Haard, Far West en Ymere) denken over de toekomst van Slotermeer. De opvattingen van bewoners en van de corporaties en stadsdeel worden samengevoegd tot één visie voor Slotermeer. Mei en juni 2008 Nu ligt er één visie voor Slotermeer. Deze visie zullen we presenteren aan de bewoners. Die worden uiteraard uitgenodigd om hierover met elkaar en met medewerkers van stadsdeel en corporaties in gesprek te gaan. U ontvangt hiervoor te zijner tijd een uitnodiging.
Najaar 2008 Als alle meningen zijn gehoord en uitgewisseld, nemen de stadsdeelraad van Geuzenveld-Slotermeer en de besturen van de woningcorporaties een besluit over de visie voor Slotermeer. Na vaststelling van de visie worden er vernieuwingsplannen voor Slotermeer geschreven. Daarover zal dan nog inspraak en besluitvorming plaatsvinden. Daar zijn we tot en met de zomer van 2009 mee bezig.
U kunt reageren Dit krantje is nog geen plan voor Slotermeer. Het is een samenvatting van wat de bewoners van Slotermeer ons tot nu toe verteld. Bent u niet in de gelegenheid geweest om te vertellen wat volgens u belangrijk is voor Slotermeer, dan kunt u dat nu alsnog doen. U kunt langskomen Wij zullen het resultaat tot nu toe aan u terugkoppelen: op 17 april van 18.00 tot 20.00 uur, op 18 april van 14.00 tot 17.00 uur in Informatiecentrum Vernieuwing Slotermeer, Burgemeester de Vlugtlaan 21. Op 19 april van 11.00 tot 15.00 uur staan wij op de markt op Plein ‘40-’45 waar u ook van harte welkom bent. U kunt ons e-mailen: Informatiecentrum@geuzenveld. amsterdam.nl U kunt ons bellen: 020 50 60 340 U kunt onderstaand kaartje inleveren: bij Informatiecentrum Vernieuwing Slotermeer, Burgemeester de Vlugtlaan 21, of bij de receptie van het Stadsdeelkantoor, Plein ‘40-’45, nummer 1
Dit vind ik belangrijk voor de toekomst van Slotermeer:
Afzender:
16
samen met: Vernieuwing Slotermeer
Het Informatiecentrum Vernieuwing Slotermeer aan de Burgemeester de Vlugtlaan 21 is vanaf 14 april geopend van dinsdag tot en met vrijdag van 10.00 tot 16.00 uur. In het Informatiecentrum kunt u voortaan terecht met uw vragen over de vernieuwing van Slotermeer. Tekst: Joop Hofman Allianties, foto’s: Procesbureau Stedelijke Vernieuwing Geuzenveld-Slotermeer vormgeving: Cunera Joosten, druk: Johan Enschedé Amsterdam
Geuzenveld-Slotermeer verandert!