Looptraining
LOOPTRAINING Looptraining is de behandeling van eerste keus bij patiënten bij wie de diagnose etalagebenen, ook wel claudicatio intermittens genoemd, is gesteld. Het is mogelijk zelfstandig aan looptraining te doen; echter een aantal patiënten heeft daar in het begin wat hulp en/of begeleiding bij nodig. Het is verder uit onderzoek gebleken dat ondersteuning bij looptraining door een fysiotherapeut betere resultaten geeft. De vaatchirurg bepaalt in overleg met u of u in eerste instantie in aanmerking komt voor looptraining onder begeleiding in het Kennemer Gasthuis (of eventueel bij een fysiotherapeut bij u in de buurt). Wat is looptraining? Er is bij u een afwijking in één van de slagaders naar of in uw benen vastgesteld. Die afwijking is het gevolg van de afzetting van vet in de wand van de slagader en van verkalking van de wand van de slagader. Meestal leidt slagaderverkalking (atherosclerose) tot vernauwing of zelfs totale afsluiting van de slagader. De beenspieren hebben bij inspanning als lopen, rennen of traplopen meer bloed en zuurstof nodig, dan in rust. Vernauwing of afsluiting van een slagader naar of in de benen heeft tot gevolg dat er minder bloed kan doorstromen. Hierdoor schiet de bloedtoevoer en daarmee de zuurstofvoorziening van de benen te kort. Bij een gebrek aan zuurstof ontstaat verzuring van de spieren, wat een krampende pijn veroorzaakt. Het gevolg daarvan kan zijn dat u na een stukje lopen pijn krijgt in de kuit. Na korte tijd rusten zakt de pijn af en kunt u weer een stukje verder lopen. Doel van de looptraining is de doorbloeding en de vorming van kleine bloedvaten in de benen te stimuleren en te verbeteren. Wanneer u loopt, hebben de spieren meer zuurstof nodig, maar de normale toevoerwegen zijn verstopt of vernauwd. Het lichaam zoekt dan naar andere wegen om die zuurstof toch aan te voeren en dat gebeurd via sluiproutes die ook wel ‘collateralen’ 1
genoemd worden. Collateralen zijn bloedvaatjes in de spieren die dan noodgedwongen de functie van de vernauwde bloedvaten deels overnemen. Door de loopoefeningen kunt u het ziekteproces afremmen en soms zelfs stilzetten. Daarnaast vergroot de training de pijnvrije loopafstand. Programma Het looptrainingsschema in het Kennemer Gasthuis duurt 10 maanden en bestaat uit 24 trainingsdagen in groepsverband. U wordt begeleid door de fysiotherapeuten van het Kennemer Gasthuis. De eerste weken is de begeleiding intensief. Uiteindelijk leert u om steeds meer zelfstandig te trainen. Het programma bestaat uit vijf onderdelen. De startfase De startfase duurt een week. Tijdens deze week volgen drie behandelingen. Tijdens de eerste behandeling krijgt u uitleg over het programma en de oefeningen. Daarna volgt een onderzoek op de loopband om de pijnvrije loopafstand te bepalen en de maximale loopafstand te bepalen. De pijnvrije loopafstand is de afstand die u kunt lopen tot het moment dat u pijn krijgt. De maximale loopafstand is de afstand die u in totaal, door de pijn heen, kunt lopen. Tijdens de tweede en derde behandeling gaat u een uur onder begeleiding van de fysiotherapeut lopen en oefeningen doen. Trainingsfase De trainingsfase duurt vier weken. U komt in deze fase twee keer in de week bijeen om per keer een uur te oefenen met de fysiotherapeut. Zelftrainingsfase Deze fase duurt vijf weken. Tijdens deze fase komt u een keer per week bijeen om een uur te oefenen met de fysiotherapeut. Onderhoudsfase Deze fase duurt twee weken. Tijdens deze fase komt u een keer in de week bijeen om te oefenen met de fysiotherapeut.
2
Nazorgfase De nazorgfase duurt zes weken en u komt een keer in de week bijeen om per keer een uur te oefenen met de fysiotherapeut. Ongeveer zes maanden na het afronden van het programma volgt nog een eenmalige controle hoe het gaat en hoe het met oefenen gaat. Uw maximale loopafstand en uw algehele lichamelijke conditie zullen aanzienlijk verbeterd zijn. De maximale loopafstand zal nog een keer gecontroleerd worden door de fysiotherapeut. Voor het succes van de looptraining is het noodzakelijk om naast de trainingsdagen iedere dag een aantal keer de maximale loopafstand te lopen. Ook na afloop van de looptraining blijft het belangrijk om het lopen, liefst dagelijks, vol te houden. Begeleiding De risicofactoren voor het krijgen van etalagebenen zijn roken, ongezonde voeding, onvoldoende lichaamsbeweging, een te hoog cholesterolgehalte, een te hoge bloeddruk en diabetes mellitus (suikerziekte). De behandeling is, naast de looptraining, ook gericht op het beperken van de aanwezige risicofactoren. Daarom zult u tijdens het programma op vier á vijf verschillende middagen voorlichting krijgen van verschillende disciplines. Dit is in combinatie met de looptraining van de fysiotherapeut. Tijdens deze middagen wordt u een lunch aangeboden. Vaatchirurg Tijdens de training krijgt u tweemaal voorlichting van een vaatchirurg over het ontstaan van slagaderverkalking, de klachten, de behandelingsmogelijkheden en toekomstperspectieven en is er ruimte voor u om vragen te stellen. Longverpleegkundige Uit onderzoek is gebleken dat de pijnvrije loopafstand van vaatpatiënten die gestopt zijn met roken met 40% meer verbetert vergeleken met vaatpatiënten die nog roken. Voor een optimaal resultaat van de behandeling is het dan ook zeer belangrijk dat u stopt met roken. 3
De longverpleegkundige zal voorlichting geven over het effect van roken op uw ziekte. Ook zal zij tips geven voor het stoppen met roken en zij kan u eventueel begeleiden bij het stoppen met roken. Diëtiste Gezonde voeding is van belang om het cholesterolgehalte en lichaamsgewicht onder controle te houden. Overgewicht moet voorkomen worden omdat dit een belangrijke risicofactor is voor hoge bloeddruk en bloedsuiker. De diëtiste zal u voorlichting geven over het belang van goede voeding. Partners zijn bij deze voorlichting ook uitgenodigd. Diabetesverpleegkundige Bij mensen met diabetes gaat de slagaderverkalking sneller dan bij mensen zonder diabetes. De diabetesverpleegkundige zal een voorlichting geven over hoe u diabetes kunt proberen te voorkomen en het effect van diabetes op uw ziekte. Maatschappelijk werk Om de looptraining te doen slagen zult u uw leefstijl moeten veranderen. Dit vraagt veel discipline van u en kan veel invloed hebben op uw leven. Maatschappelijk werk kan u hierbij ondersteunen als u hier behoefte aan heeft. Vaatverpleegkundige De vaatverpleegkundige regelt alles omtrent de looptraining en is tevens gastvrouw bij de voorlichtingsmiddagen. Zij onderhoudt contact met u en tussen de verschillende disciplines. De vaatverpleegkundige, werkzaam op de afdeling vaatchirurgie, is bereikbaar voor vragen van maandag t/m vrijdag van 11.00–12.00 uur en van 14.00–15.00 uur, via telefoonnummer (023) 545 3915. Vergoeding De eerste negen behandelingen krijgt u, afhankelijk van uw verzekering, meestal via de aanvullende verzekering deels of volledig vergoed. Vanaf de 10e behandeling worden de kosten vergoed vanuit de basisverzekering. Neem voor de zekerheid eerst contact op 4
met uw zorgverzekeraar over een vergoeding van de kosten. Aanvullende informatie Folders - Looptraining. Lopen...Lopen...Lopen. Uitgave van De Hart & Vaatgroep. - Vernauwing van de slagaders in de benen (etalagebenen). Uitgave van de Nederlandse Hartstichting - Etalagebenen (claudicatio intermittens) Kennemer Gasthuis Websites www.hartenvaatgroep.nl www.hartstichting.nl
www.kg.nl
Locatie noord Vondelweg 999 Haarlem Locatie zuid Boerhaavelaan 22 Haarlem Postadres Postbus 417 2000 AK Haarlem Telefoon: (023) 545 35 45 e-mail:
[email protected]
1086228-06-2009
