Wat is 1000 Voices for Peace? In 2014 is het 100 jaar geleden dat Europa en een groot deel van de wereld zich in een oorlog stortte die voor de hele wereld diepgaande en onomkeerbare gevolgen zou hebben. Oude structuren en machtsblokken werden vernietigd, nieuwe staten ontstonden, de wereld van voor 1914 was definitief afgelopen.
39 nationale en internationale koren gingen in op de uitnodiging van het Festival van Vlaanderen Brussel om deel te nemen aan een hommage aan de vrede. Ter herdenking van de Grote Oorlog staan meer dan 1000 professionele en niet-professionele zangers uit landen die 100 jaar geleden betrokken waren bij de Eerste Wereldoorlog zij aan zij. Het Festival van Vlaanderen Brussel bevestigt hiermee de rol van kunst, en samen zingen in het bijzonder, als universeel bindmiddel tussen de mensen.
17 buitenlandse en 22 Belgische koren ontmoeten elkaar tussen 3 en 9 november 2014. Ze smeden vriendschappen, ontdekken ons land en verkennen mekaars zangtradities tijdens 17 dubbelconcerten in 17 Belgische gemeenten. Een week van ontmoeting en samenzang wordt bekroond met een onvergetelijk slotconcert op 9 november waarbij alle 1300 zangers samen met het Brussels Philharmonic nieuw werk van Krzysztof Penderecki brengen: een bevlogen pleidooi voor de vrede in de Basiliek van Koekelberg.
In het kort 5, 6, 7 november 2014: 17 Dubbelconcerten in Vlaanderen, Wallonië en Brussel p.3-4 9 november 2014: Monumentaal slotconcert p.5-6
39 Koren & Brussels Philharmonic o.l.v. Andres Mustonen met muziek van Tan Dun, Ola Gjeilo, Sofia Gubaidulina, André Devaere & de wereldpremière van Dies Illa van Krzysztof Penderecki, g r o o t symfonisch werk voor koor & orkest, massakoor & solisten. Basiliek van Koekelberg / Koekelberg / 17:00 1
39 koren uit 18 landen ontmoeten elkaar voor een monumentaal vredesstatement 1. Canada
La Villanelle
10. Estland
Hart House Chorus
Leuvens Universitair Koor
Voces Musicales
2. Duitsland Junges Vokalensemble Hannover
Manteliusensemble Octopus Kamerkoor
Chorale du Lycée Aline Mayrisch 4. België Amabile Café Latte Cantores
Vlaams Radio Koor
Don Boscokoor Hoboken Ensemble vocal du
Arabesk
Lautitia Youth Choir
Vrouwenkoor Makeblijde 5. Ierland Irish World Academy of Music and Dance Choir 6. Verenigd Koninkrijk Senior Chamber Choir of Hereford Cathedral School
Gents Universitair Koor
Studentenkoor Amsterdam
Kamerkoor Furiant
8. Denemarken Treenighedskirkens Drengekor
Jubilo
15. Malta Amadeus Chamber Choir 16. India Nagaland Singing Ambassadors 17. Thailand Suanplu Chorus 18. Australië Brighton Secondary School Vocal Ensemble South
Kathedraalkoor HasseltKnapenkoor In Dulci
14. Kroatië Girls Choir Zvjezdice
7. Nederland
Iepers Kamerkoor
Canzona Neosolium 13. Hongarije
Conservatoire de Tournai
Helicon
12. Slovakije
Vocaal Damesensemble
Colom Con Cuore
Female Choir BALTA
Sing-in BOZAR Villanella Jeugdkoor
3. Luxemburg
11. Letland
9. Polen
Australia
Medici Cantantes
2
5, 6, 7 november 2014: 17 Dubbelconcerten in Vlaanderen, Wallonië en Brussel Het kruim van de Belgische amateurkoren ontvangt buitenlandse koren in hun thuishaven, waar ze samen aan een concert zullen bouwen. Op basis van gemeenschappelijke eigenschappen (repertoire, leeftijd, bestaande linken tussen gemeenten en landen,…) verbroedert elk Belgisch koor met een buitenlands koor. Nieuwe vriendschappen ontstaan, lands- en taalgrenzen vervagen. De kracht van de menselijke stem raakt, brengt vrede en laat een onuitwisbare indruk na bij eenieder die zich laat meevoeren in dit universele verhaal.
5 november 2014 Brugge ontmoet Australië Cantores & Brighton Secondary School Vocal Ensemble South Australia CC Brugge, Magdalenazaal / Brugge / 20:00 Met de steun van: de ambassade van Australië en de Ereconsul voor België in Adelaide
Gent ontmoet Thailand Kamerkoor Furiant & Suanplu Chorus Sint-Niklaaskerk / Gent / 20:00 Met de steun van: de provincie Oost-Vlaanderen en de ambassade van het Koninkrijk Thailand.
Laakdal ontmoet Hongarije Villanella Jeugdkoor & Lautitia Youth Choir Sint-Niklaaskerk / Vorst-Laakdal / 20:00 Met de steun van: gemeente Laakdal en het Balassi Institute.
Zele ontmoet het Verenigd Koninkrijk Makeblijde & Senior Chamber Choir of Hereford Cathedral School Sint-Ludgeruskerk / Zele / 20:00 Met de steun van: de provincie Oost-Vlaanderen, de gemeente Zele, de ambassade van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland en Eurostar
Leuven ontmoet Nederland Leuvens Universitair Koor & Studentenkoor Amsterdam Maria Theresiacollege / Leuven / 20:30 Met de steun van: de KU Leuven en de ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden
Waterloo & Doornik ontmoeten Luxemburg La Villanelle + Ensemble vocal du Conservatoire de Tournai & Chorale du Lycée Aline Mayrisch Stadhuis, Salon de la Reine / Doornik / 20:00 Met de steun van: de ambassade van het Groothertogdom Luxemburg, INECC Luxembourg en de Benelux Unie
3
6 november 2014 Waregem ontmoet Slovakije Con Cuore & Canzona Neosolium Sint-Amanduskerk / Waregem / 20:00 Met de steun van: stad Waregem en de ambassade van de Republiek Slovakije
Ieper ontmoet Polen Het Iepers Kamerkoor & Medici Cantantes / 20:00 – Deel I: beide koren nemen deel aan de Last Post ceremonie / Menenpoort / Ieper 21:00 – Deel II: Sint-Jacobskerk / Ieper Met de steun van: de stad Ieper, het Pools Instituut – Dienst Cultuur van de ambassade van Polen en de Last Post Association
Geraardsbergen ontmoet Duitsland Vocaal damesensemble Arabesk & Junges Vokalensemble Hannover Sint-Bartholomeuskerk / Geraardsbergen / 20:00 Met de steun van: de provincie Oost-Vlaanderen, de stad Geraardsbergen, CC de Abdij, de Kunstacademie Geraardsbergen, Jeugd & Muziek en het Goethe-Institut Brüssel
Gent ontmoet Ierland Gents Universitair Koor & Irish World Academy of Music and Dance choir Aula UGent / Gent / 20:00 Met de steun van: de provincie Oost-Vlaanderen, de Universiteit Gent en de ambassade van Ierland
Lier ontmoet Kroatië Helicon & Girls Choir Zvjezdice Jezuïetenkerk / Lier / 20:00 Met de steun van: UiT in Lier, de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten Lier, de Stedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans Lier en de ambassade van de Republiek Kroatië
Antwerpen ontmoet Canada Don Boscokoor Hoboken & Hart House Chorus Heilige Familiekerk / Hoboken / 19:30 Met de steun van: de ambassade van Canada en de Ereconsul van Canada voor Vlaanderen
4
Neerpelt ontmoet Malta Amabile & Amadeus Chamber Choir Hubertustheater / Neerpelt / 20:00 Met de steun van: de gemeente Neerpelt, WICO Campus Sint-Hubertus Neerpelt en de ambassade van de Republiek Malta
7 november 2014 Sint-Niklaas ontmoet Denemarken Knapenkoor In Dulci Jubilo & Treenighedskirkens Drengekor Sint-Nicolaaskerk / Sint-Niklaas / 20:00 Met de steun van: de provincie Oost-Vlaanderen, de stad Sint-Niklaas, CC Stadsschouwburg Sint-Niklaas en het Deens Cultureel Instituut te Brussel
Hasselt ontmoet Letland Kathedraalkoor Hasselt + Manteliusensemble & BALTA Sint-Quintinuskathedraal / Hasselt / 20:30 Met de steun van: de provincie Limburg, de Kathedraal Hasselt, de stad Hasselt en de ambassade van de Republiek Letland
5
9 november 2014: Monumentaal slotconcert 39 koren worden één 1300 zangers en Brussels Philharmonic
Meer dan 1000 zangers, professionele en niet-professionele, verenigen zich met Brussels Philharmonic in hun engagement voor kunst en muziek. 9 november 2014 vormt het sluitstuk van een intense week van ontmoetingen en samen zingen. Onder leiding van de Estse dirigent Andres Mustonen weerklinkt er werk van: de Chinese topcomponist Tan Dun, de jonge beloftevolle Noor Ola Gjeilo, de Russische grand lady Sofia Gubaidulina en de Belg André Devaere. Die laatste sneuvelde in 1914 als piepjonge muzikant en componist. Daarenboven
wordt
deze
muziek
afgewisseld
met
universele
gedichten
en
dagboekfragmenten uit de Eerste Wereldoorlog. De wereldpremière van Krzysztof Penderecki’s Dies Illa symboliseert de urgentie van 1000 Voices for Peace: HOOP! De hoop die wij nooit mogen verliezen om samen te streven naar een vreedzame wereldgemeenschap. Penderecki draagt zijn werk op aan alle slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog.
Met een live verbinding naar het Internationaal Ruimtestation ISS richt het Festival van Vlaanderen Brussel zijn blik naar de toekomst. Letterlijk boven alle grenzen werken mensen vreedzaam samen, terwijl hun thuislanden de afgelopen 100 jaar herhaaldelijk met elkaar in conflict kwamen. We ontvangen een vredesboodschap van de Duitse astronaut Alexander Gerst. Een sterk signaal!
6
Gepatroneerd door Herman Van Rompuy Met zijn niet-aflatend engagement voor duurzame vrede, drukte Herman Van Rompuy een onuitwisbare stempel op het nieuwe Europese presidentschap dat hij gedurende 5 jaar bekleedde. Festival van Vlaanderen Brussel zet met het concert van 9 november 2014 zijn inspirerende en drijvende kracht als bruggenbouwer tussen landen en culturen in de kijker.
Vrede en wereldburgerschap staan centraal!
Credits Muziek: Krzysztof Penderecki – wereldcreatie Creatieopdracht Festival van Vlaanderen Brussel met de steun van het Pools Instituut Brussel Muzikale leiding: Andres Mustonen Regie & artistieke coördinatie: Anthony Heidweiller Orkest: Brussels Philharmonic Werken: Tan Dun / Hero Concerto, VIII “Sorrow in the Desert” Ola Gjeilo / Sunrise Mass III “The City” Catalaans Volkslied / El cant dels ocells Sofia Gubaidulina / The Rider on the White Horse Andre Devaere / Preludium en Fugue, Preludium Krzysztof Penderecki / Dies Illa, symfonisch werk voor orkest, massakoor en 3 solisten Koren: Café Latte, Hart House Chorus, Iepers Kamerkoor, Irish World Academy of Music and Dance choir, Vlaams Radio Koor, Amabile, Amadeus Chamber Choir, BALTA, Brighton Secondary School Vocal Ensemble South Australia, Cantores, Canzona Neosolium, Colom, Con Cuore, Don Boscokoor Hoboken, Doornik, Ensemble vocal du Conservatoire de Tournai, Girls Choir Zvjezdice, GUK, Helicon, In Dulci Jubilo, Junges Vokalensemble Hannover, Kamerkoor Furiant, Kathedraalkoor Hasselt, La Villanelle, Lautitia Youth Choir, LUK, Lycée Aline Mayrisch Choir, Makeblijde, Manteliusensemble, Medici Cantantes, Octopus Kamerkoor, Senior Chamber Choir of Hereford Cathedral School,
Singin BOZAR, Studentenkoor Amsterdam, Suanplu
Chorus,Treenighedskirkens Drengekor, Villanella Jeugdkoor, Vocaal damesensemble Arabesk, Voces Musicales Productie & eindverantwoordelijkheid: Festival van Vlaanderen Brussel
7
Biografieën Festival van Vlaanderen Brussel Het Festival van Vlaanderen Brussel – Europa (°1969) kan zich, buigend op een geschiedenis van meer dan 40 jaar, met recht en rede een unieke en belangrijke speler noemen binnen de klassieke muziekfestivals. Naast invloedrijke terugkerende evenementen als het KlaraFestival of the European Galas heeft het Festival van Vlaanderen Brussel zich steeds gewaagd aan grote, diverse en uitdagende projecten. Voor het gigantische 1000 Voices for Peace bundelt het hele team zijn krachten, waarbij we ondersteund zullen worden door 100-en vrijwillige medewerkers.
Krzysztof Penderecki (1933) Penderecki is een gerenommeerde Poolse componist, dirigent en muziekpedagoog. Hij staat bekend als een van de meest toonaangevende Poolse avant-garde componisten, maar in de loop van de jaren evolueerde zijn stijl of, zoals hij het zelf verwoord: "Mijn huidig werk is vooral een synthese van het verleden, het heden en de toekomstgerichtheid."
Tot zijn meest bekende werken behoren Trauermusik für die Opfer von Hiroshima (Threnos), Lukas Passie, Pools Requiem, Anaklasis en verder talrijke opera's, symfonieën, kamermuziek en instrumentale werken ... De lijst is eindeloos! Maar naast deze werken, is Penderecki ook bekend voor zijn filmmuziek. In eerste instantie was zijn muziek te horen in Poolse films zoals The Saragossa Manuscript en Katyn. Al snel werd Penderecki ontdekt door grote internationale regisseurs zoals William Friedkin (The Exorcist), Stanley Kubrick (The Shining), Andrzej Wajda (Katyń) en Martin Scorsese (Shutter Island). Tijdens
zijn
carrière
ontving
Penderecki
ontelbare
onderscheidingen en eretitels voor zijn prachtige werk.
8
nationale
en
internationale
Andres Mustonen (1953) Mustonen is een van Estlands meest vooraanstaande dirigent. In 1972 studeerde hij af als violist aan de muziekacademie van Tallinn en vijf jaar later haalde hij zijn diploma aan het Conservatorium van Tallinn. Hij richtte vrijwel meteen zijn eigen ensemble, Hortus Musicus, op. Hortus Musicus was te gast op vele internationale festivals en podia voor oude muziek. Met de jaren nam zijn werk als dirigent steeds meer ruimte in, zo werkte hij voor de grote orkesten, theaters en operahuizen over heel de wereld. Improvisatie en spontaniteit zijn de kenmerken van zijn dirigeerstijl, of zoals Mustonen het zelf verwoord: "Voor mij, is een orkest geen statisch gegeven, maar een levend organisme waar de verschillende onderdelen elkaar positief beïnvloeden en verheffen." Mustonen beheerst een brede waaier aan repertoires: van klassiek over romantisch tot het moderne werk.
Anthony Heidweiller (1961) Heidweiller is een Nederlands-Surinaamse artiest. Hij is een veel gevraagde operazanger en ervaren artistiek leider
en coördinator van participatieve projecten.
Heidweiller studeerde zang aan het Conservatorium van Utrecht en voltooide er zijn opleiding in 1991. Naast zijn talrijke opdrachten als bariton, heeft Anthony Heidweiller een stevige reputatie opgebouwd op het vlak van participatieprojecten.
In
1997
jongerenoperagezelschap
Buffo
richtte
hij
het
Operamakers
op.
Professionele en amateurmusici werden samen gebracht en dit resulteerde in een gemengd ensemble met mensen van verschillende achtergronden en culturen. In 2001 begon Heidweiller met Yo! Opera Festival, een jongerenoperafestival, iets dat nog niemand hem had voorgedaan. Hij wil opera minder elitair maken en terug naar zijn roots brengen: ‘de straat'.
Yo! Opera Festival richt zich niet alleen tot kinderen en jongeren, maar nodigt ze ook uit om te zingen, te schrijven en te componeren. In 2011 lanceerde Heidweiller de stichting Operamakers voor het ontwikkelen en produceren van educatie en participatie projecten. In 2008 ontving hij de Prins Bernhard Cultuurprijs voor Educatie en in 2011 de Cultuurprijs van de stad Utrecht. 9
Brussels Philharmonic Brussels
Philharmonic
werd
in
1935
opgericht door de openbare omroep (NIR). Doorheen zijn bestaan werkte het orkest samen met grote dirigenten, solisten en wereldvermaarde Stravinsky,
componisten
Bartók,
Francesconi.
Sinds
Messiaen 2008
als en is
muziekdirecteur Michel Tabachnik een sleutelfiguur in de werking van het orkest, en weet hij het grote orkestrepertoire met de muziek van de 20ste eeuw te koppelen.
Het orkest is in residentie in Brussel, waar het repeteert in de akoestisch tot de wereldtop behorende Studio 4 van Flagey. Daarnaast is het orkest thuis op de grote podia in Vlaanderen, maar ook in de rest van Europa, met een residentie in het Parijse Cité de la musique, jaarlijkse concerten in het Concertgebouw Amsterdam, het Festival Musica in Strasbourg en het Festival de Besançon, maar ook met tournees in Europa (Duitsland, Oostenrijk, UK, Italië) en concerten op gerenommeerde podia zoals het Grosses Festspielhaus in Salzburg, de Musikverein in Wenen en het Konzerthaus in Berlijn.
Ook met de specialisatie in filmmuziek wist Brussels Philharmonic internationaal door te breken. Voor het opnemen en uitvoeren van filmmuziek van grote namen zoals Howard Shore, John Williams of Alberto Iglesias, is het Filmfestival Gent vaste partner. Internationale erkenning kwam er met de Golden Globe-winnende soundtrack voor ‘The Aviator’ van Martin Scorsese (2005), en meer recent dankzij de Oscar-winnende muziek voor ‘The Artist’ (muziek van Ludovic Bource). Brussels Philharmonic is een instelling van de Vlaamse Gemeenschap.
10
Het Brussels verhaal Uitmuntende professionele en niet-professionele zangers hebben hun medewerking aan 1000 Voices for Peace toegezegd. Bij de keuze voor een koor in zijn thuisstad sloeg het Festival van Vlaanderen Brussel een geheel eigen weg in. Sing-in Bozar en Café Latte VUB – één gedeeld engagement 1000 Voices for Peace herinnert ons aan de grote diversiteit aan volkeren die bij de Groote Oorlog betrokken waren, een diversiteit die Brussel op de dag van vandaag in zich draagt. Daarom werkt het Festival van Vlaanderen Brussel samen met Café Latte (studentenkoor VUB) en het korenproject Sing-in BOZAR. Met hen deelt het Festival van Vlaanderen Brussel éénzelfde engagement namelijk kunst, en samen zingen in het bijzonder, als universeel bindmiddel tussen de mensen. Colom – de creatie van een nieuw koor
1000 Voices for Peace zorgde voor het ontstaan van Colom: het koor van het Koninklijk Atheneum van Koekelberg. In het voorjaar van 2014 leidden projectleider Anthony Heidweiller
en
Brussels
Philharmonics
eerste
cellist
Luc
Tooten
twee
intense
workshopdagen. Als gevolg daarvan kozen 75 leerlingen om deel te nemen aan 1000 Voices for Peace. Een nieuw koor was geboren. Ze werken voort op het verhaal dat hun allen bijzonder raakte tijdens de workshops: in 1989 bewezen de Baltische staten met de Zingende Revolutie dat samen zingen wel degelijk het verschil kan maken. Met zang herwonnen de inwoners van deze landen hun onafhankelijkheid van de Sovjet Unie. Zo ontmoeten de jonge zangers van Colom in de week van 3-9 november 2014 het Estse koor Voces Musicales. Een onvergetelijke workshopweek op weg naar het grote slotconcert op 9 november 2014 in ‘hun’ Basiliek van Koekelberg.
11
Locatie De nationale spreiding onderscheidt het 1000 Voices for Peace-project van de talrijke plaatselijke herdenkingsevenementen. Het Wereldoorlog I herdenkingsproject gaat door op verschillende locaties in Vlaanderen, Wallonië en Brussel met als hoogtepunt de samenkomst van alle zangers in de Basiliek van Koekelberg. De vijfde grootste kerk ter wereld biedt niet enkel voldoende ruimte, maar verzekert ook de perfecte omkadering voor deze grootste ode aan de vrede. De Basiliek is een nationaal monument, gewijd aan de gesneuvelden van de Eerste Wereldoorlog, door iedereen gekend en beladen met een belangrijke symboolwaarde, maar het zal slechts door de overweldigende concertervaring van 1000 Voices for Peace zijn dat 3000 mensen de kerk voor het eerst betreden.
Volg ons op de voet facebook.com/1000voicesforpeace #1000VoicesPeace flickr.com/photos/1000voicesforpeace youtube.com/user/1000VoicesforPeace
12
Wij danken onze partners Overheidssteun
Met de steun van Geert Bourgeois, Minister-president van de Vlaamse Regering
Met dank aan De gemeentebesturen van Ganshoren, Geraardsbergen, Ieper, Koekelberg, Laakdal, Lier, Neerpelt, Sint-Niklaas, Waregem en Zele. De ambassades en vertegenwoordigers van Australië, Canada, Kroatië, Ierland, Estland, Letland, Thailand, Verenigd Koninkrijk, Luxemburg, Slovakije, Nederland, Malta en India. Frédéric Agneessens – Canadese Ereconsul voor Vlaanderen, Internationaal Vlaanderen, Heidi Van Gerwen – Belgische consul voor Australië, Pools Cultureel Instituut, Deens Cultureel Instituut, Goethe-Institut Brüssel en Balassi Institute (Hongarije).
Structurele partner
Social Responsibility Partner
Artistieke Partner
Business Seats
13
Concert Partner
Steunende Partners
Mediapartners
Participatieve partners HOWEST Hogeschool West-Vlaanderen, PXL Hogeschool Hasselt, Erasmus Hogeschool Brussel, COLOMAplus Mechelen, Willemsfonds, Femma, Vermeylenfonds, FED+, Klasse, PlusPas, Dertien, Markant, Gezinsbond, Koor & Stem, GC Platoo, Cultuurcentrum Brugge, KULeuven, Universiteit Gent, Last Post Association, CC de Abdij, Kunstacademie Geraardsbergen, Jeugd & Muziek (Geeraardsbergen), UIT in Lier, Stedelijke Academie voor Schone Kunsten Lier, Stedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans Lier, WICO Campus Sint-Hubertus Neerpelt, CC Stadsschouwburg Sint-Niklaas, Kathedraal Hasselt, Basiliek van Koekelberg, gemeente Ganshoren, VUB, Koninklijk Atheneum Koek, BOZAR, gemeente Koekelberg, Festival de Wallonie, Fédération Chorale Wallonie-Bruxelles A Coeur Joie, Brussels Booking Desk.
14
Colofon Contact Sonja Peters Communicatie
[email protected] +32 (0)486 07 94 94
Team Bojan Bobic / Els Buffel / Lore Claes / Timothy Claeyé / Hanna Claeys / Ilse Cox / Famke Crabbe / Rita De Brauwer / Ann-Katrien de Clippele / Sabrina De Croock / Michaela Defever / Frederica De Rop / Sophie Detremmerie / Charlotte Gyselinck / Roxanne Heemskerk / Anthony Heidweiller / Stef Heremans / Brecht Hermans / Eliane Joos / Julie Jouret / Sonja Peters / Hendrik Storme / Ruben Vandersteen / Kelly Van Dingenen / Eve Van Goey / Silke Winters
Festival van Vlaanderen Brussel Zinnerstraat 1 B-1000 Brussels, Belgium T +32 (0)2 548 95 95 M +32 (0)486 07 94 94 www.festivalbrxl.be
15