Wat geloven katholieken? Wat heeft dit met het dagelijkse leven te maken?

Wat geloven katholieken? Wat heeft dit met het dagelijkse leven te maken?

Er zijn meer dan een miljard katholieken over de hele wereld. Toch leeft bij velen de vraag waar katholieken in geloven, en wat het katholieke geloof met het dagelijkse leven te maken heeft. Wat betekent dit geloof voor hun leven en hun handelen? Wat inspireert hen, en geeft hen vreugde. Vanuit welke bron leven en werken ze?


Misschien kunnen we het nog het best samenvatten met de drie deugden die volgens het katholieke geloof geschenken van God zelf aan de mens zijn: geloof, hoop en liefde.


De katholieke Kerk is een gemeenschap van mensen die in Jezus Christus en de kracht van zijn verrijzenis gelooft. Gelovigen brengen dit tot uiting in hun denken en overwegen, in hun vieren en in hun handelen. Met vallen en opstaan, maar in de wetenschap dat zij op deze manier menselijkheid realiseren in deze wereld.


Katholieken geloven tevens in de liefde. Gods liefde maakt 's mensen liefde mogelijk. Deze liefde vormt de wereld om en doet haar tot haar volle menselijkheid komen. Het is die liefde waar Paulus het over heeft in zijn beroemde tekst uit de eerste brief aan de Korintiërs: "…De liefde is geduldig en vol goedheid. De liefde kent geen afgunst, geen ijdel vertoon en geen zelfgenoegzaamheid. Ze is niet grof en niet zelfzuchtig, ze laat zich niet boos maken en rekent het kwaad niet aan, ze verheugt zich niet over het onrecht maar vindt vreugde in de waarheid…”


Katholieken zijn ook mensen van de hoop. Zij kennen uiteraard dezelf-de zorgen en hetzelfde verdriet, dezelfde angsten en pijn als de mensen die hun geloof niet delen. Maar ze willen nooit de hoop verliezen. In de eerste brief van Petrus staat die prachtige zin: "Vraagt iemand u waarop de hoop die in u leeft gebaseerd is, wees dan steeds bereid om u te verantwoorden. Doe dat dan vooral zachtmoedig en met respect". Die hoop dat er altijd een uitweg is omdat God er is, is in deze tijd wellicht de sterkste kracht van dit geloof.

Viering van de Eucharistie

Inscriptie: “Anna Catharina Verschuren dono dedit 1821” B. Rijke (1796-1825) ‘s Hertogenbosch

Geschenk van de parochie aan Pastoor Boelens bij zijn 25 jr jubileum Chr. Van Hemert (1854-1897) ‘s Hertogenbosch

ca 1865

Inscriptie: “Josephus van Bakel dono dedit Dec. 1915” J. Hamers Tilburg

H. Blom (1880) ‘s Hertogenbosch

W.W. Manders (1899)

W.F. Hermans (1853) Eindhoven

Kazuifel

Het woord "kazuifel" komt van het Latijnse woord casula, dat huisje betekent.

Het is het liturgische gewaad van de priester tijdens de eucharistieviering. Het heeft de vorm van een wijde cape zonder mouwen. Onder het kazuifel draagt de priester een albe.

De liturgische kleuren Groen wordt gedragen in de tijd door het jaar. Het is de kleur van de hoop.

Rood wordt gedragen op feestdagen van de Heilige Geest, bijvoorbeeld Pinksteren, en op feestdagen van martelaren (bloed), bijvoorbeeld op tweede kerstdag (26 december): St.-Stefanus Paars wordt gedragen in tijden van boete: de vastentijd en de advent. Ook wordt paars tijdens uitvaarten gedragen. Wit is van alle andere (hoog)feesten. Bij Mariafeesten worden witte kazuifels met blauwe accenten gedragen, daar blauw geen liturgische kleur is. Goud kan vooral met Pasen worden gedragen als vervanging van wit, om een extra feestelijk tintje te geven. Zwart is enigszins in onbruik geraakt maar wordt/ werd gedragen tijdens uitvaarten en op Allerzielen. Het is de kleur van rouw.

Ambt of functie

Priester

Diaken

Pastoraal werker

Gew aad

Wijding / aanstelling Man Ongehuwd / celibatair Wijding, gevolgd door benoeming door bisschop

Man Gehuwd of ongehuwd Wijding, gevolgd door benoeming door bisschop

Man of vrouw Kerkelijke zending, gevolgd door benoeming door bisschop

Taken en bevoegdheden Formele leiding parochie Voorgaan in eucharistie en verkondiging (preek) Bediening doopsel, biecht, huwelijkssluiting en ziekenzalving.

Bediening doopsel en huwelijkssluiting Assistentie bij de eucharistie Voorgaan in verkondiging Diakonale activiteiten in zielzorg

Assistentie organisatie parochie Voorgaan in woorden communievieringen In sommige gevallen verkondiging Zielzorg in ziekenhuis, gevangenis e.d.

Heemschuur Maasland Schoonstraat 35 Heesch

Bijbel en Evangelie

- boeken

goede/blijde boodschap

De Bijbel is voor christenen de openbaring van Gods Woord. Hij bestaat uit twee delen: het Oude en het Nieuwe Testament. Het Nieuwe Testament bevat vier Evangelies, en wel die van Matteüs, Marcus, Lucas en Johannes. Elke evangelist vertelt op zijn eigen manier over het leven, het optreden, het lijden, het sterven en het verrijzen of de opstanding van Jezus Christus. Tijdens de Eucharistievieringen, of de Woord en Communie vieringen, wordt er steeds een ander gedeelte uit een Evangelie voorgelezen. In de preek wordt de betekenis van het verhaal uitgelegd. De Evangelies zijn namelijk geen letterlijke geschiedenisverhalen maar willen een duidelijk beeld geven van de persoon en de betekenis van Jezus.

goede/blijde boodschap

De bijbel geeft geen geschiedschrijving, maar vertelt hoe God zich inlaat met de geschiedenis van de mensen. Het centrale verhaal in het Oude Testament is dat van de uittocht (Exodus). Het beschrijft hoe God zijn volk uit Egypte bevrijdt en een nieuwe toekomst schenkt: het beloofde land. Deze basiservaring - God die zijn volk trouw blijft en hen telkens weer kansen geeft - vormt de grondtoon van de bijbel. De scheppingsverhalen zijn geen wetenschappelijk rapport omtrent de leeftijd van de aarde. Ze drukken wel uit hoe God schepper is: er is een oorsprong en doel in de schepping. In het Nieuwe Testament wordt verteld wat in Jezus gebeurt als de voortzetting van dit "oude" verbond en de vervulling van de belofte van God, dat er een Messias zal komen. Christenen geloven dat in Jezus God zelf mens is geworden.

Eikenhouten reliëf ca 1850 preekstoel kerk St. Petrus Banden Heesch (afgebroken na brand in 1964)

EVANGELIST MATTEÜS symbool – engel (mens)

Zijn evangelie begint met de menselijke geboorte van Christus


EVANGELIST MARCUS symbool - leeuw

Zijn evangelie begint met de prediking van Johannes de Doper in de woestijn

Het eerste evangelie in het Nieuwe Testament. In de vroege kerk was dit het belangrijkste evangelie. Volgens een reeds vroeg beginnende traditie staat het op naam van de apostel Matteüs. Het is waarschijnlijk geschreven na het jaar 70 n.C.in een gemeente die in een joodse omgeving leefde en voornamelijk bestond uit joden-christenen. Matteüs sluit zich sterk aan bij het evangelie van Marcus, dat hij als zijn bron gebruikt. Met Lucas heeft hij veel woorden en gelijkenissen van Jezus gemeenschappelijk Vrij veel gebeurtenissen vindt men alleen bij hem:o.a. in de geboorteverhalen, gelijkenissen van de wijze en dwaze maagden, en de talenten, handenwassing van Pilatus.

Matteüs

Het oudste evangelie (ca 70 n.C. maar wellicht vroeger). De plaats van schrijven is niet zeker. Degenen die nadruk leggen op het contact met Petrus, denken aan Rome. Marcus richt zich tot niet-joodse lezers; hij verklaart voor hen joodse gebruiken. Hij schrijft een eenvoudig en direct Grieks en heeft nogal een voorliefde voor details. Zijn evangelie is een belangrijke bron geweest voor Matteüs en Lucas.

Marcus


EVANGELIST LUCAS symbool - stier

Zijn evangelie begint met het offer van Zacharias in de tempel


EVANGELIST JOHANNES symbool - adelaar

In het eerste hoofdstuk van zijn evangelie nemen zijn woorden een hoge vlucht

Het derde evangelie in het Nieuwe Testament. De auteur ervan heeft ook het boek Handelingen der Apostelen geschreven. De overlevering vereenzelvigt hem met de arts Lucas, een metgezel van Paulus. Hij schreef het evangelie tussen 60 en 80 n.C. Het heeft veel gemeenschappelijk met de teksten van Marcus en Matteüs, maar bevat ook veel nieuw materiaal (geboorteverhaal, barmhartige Samaritaan, de verloren zoon, verhoor door Herodes, de Emmaüsgangers). De gedetailleerde beschrijving van de geboorte van Jezus is de bron van het huidige Kerstverhaal.

Lucas

Het vierde evangelie. Er is veel overeenkomst met de andere drie teksten maar er zijn ook wezenlijke verschillen. Zo begint het evangelie niet met het geboorteverhaal maar met een uitvoerig voorwoord. Opvallend is de telkens terugkerende terminologie van licht en duisternis, leven en dood. Het schetst uitdrukkelijk de unieke betekenis van Christus: Jezus zélf weidt in lange redevoeringen uit over het heel bijzondere van zijn komen en zijn verhouding tot de Vader. Daarnaast treft een bijzondere nadruk op het werk van de Heilige Geest.

Johannes


APOSTEL PETRUS Petrus, ook Simon Petrus genoemd, was één van de twaalf door Jezus uit zijn leerlingen gekozen apostelen. Hij kwam in het jaar 61 naar Rome en stierf de marteldood onder keizer Nero (64–67). Petrus geldt in de Rooms Katholieke traditie als de eerste paus (van 32 tot 64-67), en ligt begraven op de plaats waar later de Sint Pieter is gebouwd.

Gij zijt Petrus en op deze steen zal ik mijn kerk bouwen en ik zal u de sleutels geven van het hemels koninkrijk Tu es Petrus et super hanc petram aedificabo Ecclesiam meam et tibi dabo clavis regni coelorum

Sint Pieter - Rome

Eikenhouten reliëf ca 1865 communiebank kerk St. Petrus Banden Heesch (afgebroken na brand in 1964)

Het Laatste Avondmaal

Want dit is mijn Lichaam Want dit is de Kelk van het nieuwe en eeuwige verbond, het mysterie van het geloof, mijn Bloed dat voor u en voor velen wordt vergoten tot vergeving van de zonden

Leonardo da Vinci (1495)

Heiligen

In het beginnende christendom betekende 'heilige‘ hetzelfde als 'gelovige'.Later werd de term gereserveerd voor gelovigen die door hun leven en eventueel sterven (martelaren) getuigenis hadden afgelegd van hun geloof in Jezus Christus. Rondom deze heiligen ontwikkelden zich legenden en devoties. Kerkelijk gezien is iemand heilig als hij / zij door de paus heilig is verklaard. Aan de heiligverklaring gaan in de roomskatholieke kerk zorgvuldige onderzoekingen vooraf. De eerste heiligverklaring vond plaats in 993.

H. BARBARA van Nicomedië ca 306 feest: 4 december Petrus Verhoeven (1729-1810)

Barbara, dochter van Dioscurus uit Nicomedië. Om haar tegen ongewenste invloeden te beschermen sloot hij haar op in een toren. Desondanks werd zij bekeerd tot het Christendom. Haar vader ontdekte dit toen Barbara vroeg om een derde venster in haar toren aan te brengen ter ere van de Heilige Drie-Eenheid. Hij liet haar folteren om haar tot geloofsafval te dwingen. Toen dat niet lukte, onthoofdde hij zijn dochter. Meteen daarna werd hij gestraft: een bliksemschicht doodde hem. Patrones van bouwlieden en beiaardiers.

H. LUCIA van Syracuse ca 304 feest: 13 december Brabants (ca 1500) Petrus Verhoeven (1729-1810)

Volgens de legende bezocht zij met haar zieke moederhet graf van de heilige Agatha bij Syracuse. Toen moeder op wonderbare wijze genas, schonk Lucia haar bezittingen aan de armen. Haar heidense bruidegom kon dat niet waarderen en klaagde haar aan vanwege haar geloof in Christus. Lucia werd veroordeeld om in een bordeel te gaan werken. Maar zelfs een span ossen kon haar niet van haar plaats krijgen: zo onverzettelijk bleek zij. Ook op de brandstapel had zij nergens last van. Tenslotte stootte de beul haar een zwaard door de keel. Zij wordt vereerd als patrones van het licht in de ogen; vandaar ook van blinden en slechtzienden, van artsen, oogartsen en opticiëns

H. JOHANNES (?) apostel en evangelist ca 104 feest: 27 december Petrus Verhoeven (1729-1810)

Wie was Johannes? Vanaf de vroegste kerkgeschiedenis is daar onduidelijkheid over. Er was in ieder geval een apostel die zo heette. Dat blijkt uit de evangelies van Matteus, Markus en Lukas. We moeten hem onderscheiden van zijn naamgenoot de Doper. Hij was één van de twaalf leerlingen van Jezus; volgens de overlevering was hij de jongste, en een broer van Sint Jacobus de Meerdere. Op het moment dat Jezus hen riep waren zij als vissers in dienst bij hun vader Zebedeus. Het vierde evangelie wordt toegeschreven aan Johannes. Het neemt een aparte plaats in, doordat het poëtischer, beschouwender en theologischer van karakter is dan de andere drie. Hij is de patroon van o.a. boekbinders, scheikundigen, schrijvers, vissers.

H. JOZEF voedstervader van Jezus

0-25 feest: 19 maart Petrus Verhoeven (1729-1810)

In de evangelieverhalen komt Jozef alleen voor in de kindheidsverhalen Van Jezus. Hij is een afstammeling van David. Hij is timmerman en woont in Nazareth. Hij is een rechtschapen mens en hij zorgt goed en liefdevol voor Maria en haar kind. Meer weten we eigenlijk niet van hem. Hij is beschermheilige van de hele kerkgemeenschap, van de huisvaders en van de handarbeiders, vooral timmerlieden, meubelmakers en schrijnwerkers. In verband hiermee heeft Paus Pius XII in 1956 de feestdag ingesteld van Jozef werkman op 1 mei; de dag dat de communisten en socialisten, de dag van de arbeid vierden.

Wat geloven katholieken? Wat heeft dit met het dagelijkse leven te maken?

Recommend Documents