Wat gaan wij dit jaar - en de komende jaren - voor u doen? Begrotingskrant Gemeente Grave

Wat gaan wij dit jaar - en de komende jaren - voor u doen?

Begrotingskrant 2005

Gemeente Grave

Begrotingskrant 2005 Gemeente Grave

3

Het college van burgemeester en wethouders. v.l.n.r. wethouder H. Willemse, wethouder H. Bos, burgemeester P. Zelissen, wethouder G. Peeters en gemeentesecretaris C. Roelofs.

VOORWOORD Voor u ligt de begrotingskrant nieuwe stijl, althans een

op diverse onderwerpen. Deze onderwerpen zijn gekoppeld

proef. Het is een prijs die onze gemeente in juni 2004

aan de huidige programmabegroting die wij sinds 2004

gewonnen heeft tijdens een VNG-congres te Zaandam. Een

opstellen. In verband met de Wet Dualisering is er vanaf

VNG-congres is een congres voor gemeentebesturen in

2004 een nieuwe opzet van begroting en rekening voorge-

Nederland. VNG staat dan ook voor Vereniging Nederlandse

schreven. Met behulp van de programmabegroting probe-

Gemeenten. De prijs houdt in dat de kosten voor deze krant

ren wij onze burgers helder te vertellen wat er komend jaar

door de uitgever worden betaald.

gaat gebeuren.

Het uitbrengen van zo’n begrotingskrant is een mooie gele-

Ik hoop dat u na het lezen van deze krant een beter beeld

genheid om u eens op een andere manier kennis te laten

heeft gekregen in de uit te voeren taken van onze gemeen-

maken met de financiën van de gemeente. Juist in deze tijd

te. Ik zie met belangstelling uw reactie tegemoet.

is dat van belang. We hebben immers de laatste drie jaren behoorlijk moeten bezuinigen om de begroting sluitend te

Hans Bos, wethouder Middelen, Toerisme, Recreatie en

krijgen. Dan is het zaak om u nog beter te informeren over

Economische aangelegenheden.

de voorgenomen besteding van het gemeentegeld.

Kort gezegd: “Waar worden de centen aan besteed?” Om onze communicatie richting burgers nog beter te doen, vraag ik uw medewerking. Alleen met uw hulp is de gemeente in staat om de begrotingsinformatie te verbeteren. Ik nodig u uit om de antwoordbon achter in deze krant in te vullen en op te sturen. Ook kunt u per e-mail reageren. Stuur uw reactie naar [email protected] met als onderwerp “Begrotingskrant”. De reacties bepalen mede of de gemeente met deze wijze van communiceren moet doorgaan. Alvast bedankt voor uw medewerking. Hierna treft u de uitleg aan waarom een gemeente de uitgaven en inkomsten begroot. Na deze uitleg wordt ingegaan

Wethouder Hans Bos

Colofon Uitgave in opdracht van de Gemeente Grave Uitgever ETT Media Postbus 70112, 9704 AC Groningen. Telefoon 050 313 76 00. Email [email protected] Internet www.ettmedia.nl Teksten Gemeente Grave Foto’s Hans Bos, Jan van Galen, Frans Hoppenbrouwers en Henk Ruijs Vormgeving Studio ETT Advertentie-acquisitie ETT Media Druk Drukkerij Noord-Holland, Alkmaar Verspreiding Netwerk/VSP Meppel Oplage 6.000 exemplaren. Overname van artikelen is in beginsel toegestaan mits vooraf toestemming van de uitgever of de Gemeente wordt verkregen. Deze krant is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Zowel de uitgever als de Gemeente zijn niet aansprakelijk voor fouten en/of omissies in deze krant. Klachten over de verspreiding? Bel 040-2628017. Krant niet ontvangen? Bel 050-3137600.


4

PROGRAMMA BEGROTING 2005 In 2002 trad de Wet dualisering gemeentebestuur in werking.

In november vorig jaar behandelde de gemeenteraad de

Deze wet is onder andere bedoeld om burgers meer bij de

Programmabegroting 2005. Deze begroting kunt u vinden op

gemeentepolitiek te betrekken. Maar ook om de positie van

de gemeentelijke website www.grave.nl In deze krant leest u

de gemeenteraad te versterken. Zo is er nu meer dan voor-

meer over de belangrijkste punten uit de

heen een scheiding van de taken en bevoegdheden tussen de

Programmabegroting 2005. Wat gaat de gemeente voor u

gemeenteraad en het college. De gemeenteraad stelt vooral

doen in 2005 en de daaropvolgende jaren? Zo krijgt ook u

de kaders en controleert. En het college voert het beleid uit.

inzicht in de antwoorden op de drie W-vragen.

Het dualisme heeft ook gevolgen voor de gemeentebegroting. Die wordt voortaan anders opgezet. Voortaan verschijnt

Kerncijfers gemeente Grave

er een zogenaamde programmabegroting. Dat is een begro-

Aantal inwoners

ting die de kaderstellende en controlerende functie van de

Totaal inwoners per 1 januari

12.770

gemeenteraad recht doet.

- waarvan 0 - 19 jaar

3.214

- waarvan 65 jaar en ouder

1.605

Overgang Over 2004 werd in Grave de eerste programmabegroting uit-

Sociale voorzieningen

2004

2004

gebracht. Eerst benoemde de gemeenteraad zeven

Aantal periodieke bijstandgerechtigden

137

programma’s. Elk programma is feitelijk een gemeentelijk

- waarvan personen beneden de 65 jaar

124

beleidsveld. De programma’s zijn:

- waarvan personen van 65 jaar en ouder

5

- waarvan uitkeringsgerechtigden 1.

Veiligheid en handhaving;

ingevolge de I.O.A.W

2.

Woon- en leefomgeving;

- waarvan uitkeringsgerechtigden

3.

Voorzieningen en sociale samenhang;

ingevolge de I.O.A.Z.

4.

Economische aangelegenheden, toerisme en recreatie;

Woonruimten en oppervlakte

5.

Duurzame ruimtelijke ontwikkeling;

Aantal woonruimten

5.711

6.

Publieke dienstverlening en communicatie;

Oppervlakte gemeente totaal

2.797 ha

7.

Financiële kaderstelling en bedrijfsvoering.

- waarvan binnenwater

63 ha

- waarvan historische stads- of dorpskernen

8 ha

5 3 2004

Drie W-vragen

Aantal m2 openbaar groen

Binnen elk programma stelt de gemeenteraad zichzelf drie

(parken en plantsoenen)

52 ha

vragen:

Aantal m2 bos en natuurterrein

129 ha

Wat willen we bereiken?

Wegennet

2004

Wat gaan we er voor doen?

Lengte verharde wegen

89.700 m

Wat mag het kosten?

Lengte wegen buiten de bebouwde kom

54.500 m

Lengte wegen binnen bebouwde kom

35.200 m

Als de programmabegroting is vastgesteld kan het college

Lengte onverharde wegen

33.268 m

aan de slag. Wat de gemeenteraad wil bereiken is immers

Lengte recreatieve fiets-,

duidelijk en hoe men dat wil doen ook. En ook weet het colle-

wandel- en ruiterpaden

9.500 m

ge precies hoeveel geld daaraan besteed mag worden.

Lengte van waterwegen (Maas)

6.500 m

Begrotingskrant 2005 Gemeente Grave Gemeente-inkomsten en -uitgaven begroting 2005 Het verschil tussen de inkomsten en uitgaven in de primitieve

Overige inkom-

begroting bedraagt € 21.000,--. Dit is dus het batig saldo van

sten 23 %

de begroting 2005. Gemeente-inkomsten Algemene uitkering

Gemeente-uitgaven Algemene uitkering 37%

in duizenden euro’s 7.408

Doeluitkeringen

Belastingen /

Bijstand

2.477

Overig

729

heffingen 24% Doeluitkeringen 16%

5 in duizenden euro’s

Salarissen

5.349

Rente en Afschrijving

1.937

Subsidies / bijdragen

3.367

Bijstand

2.252

Overige goederen en diensten

2.917

Grondexploitatie

2.104

Reserveringen

1.934 19.861

Belastingen / heffingen Onroerende zaakbelastingen

2.295

Rioolrecht

831

Als u zich in de gemeentebegroting verdiept dan is het

Reserveringen 10% Salarissen 26%

handig om inzicht te hebben in de zogenaamde begro-

Reinigingsheffingen

762

Grondexploitatie

tings- of jaarcyclus. Dat is het jaarlijks terugkerend proces

Overig

891

11%

van begroting (omstreeks november), kadernota (voor-

Rente en financieringsmiddelen

1.287

Overige goederen en

vormt voor de gemeenteraad een goed bestuursinstru-

Huren en pachten

124

diensten 15%

Onttrekkingen aan reserves

616

Overig

274

Bouwgrondexploitatie

2.188

Overige inkomsten

jaar), en jaarrekening (omstreeks maart). Deze cyclus

Bijstand 11%

Rente en afschrijving 10%

meerdere momenten in het jaar zichtbaar. Er kan dus ook

Subsidies / bijdragen 17%

19.882

ment want de stand van zaken met betrekking tot de uitvoering van beleid en de uitgaven en inkomsten zijn op gemakkelijk tussentijds bijgestuurd worden.

In de begroting is weergegeven wat het gemeentebestuur in het het komende jaar wil bereiken op het gebied van de veiligheid in Grave. Ook is aangegeven hoe men één van de belangrijkste taken van de gemeente verder gaat invullen. Het gaat om het handhaven van regels en voorschriften op allerlei terreinen. Handhaven komt de veiligheid ook ten goede.

Brandweer De gemeentelijke, vrijwillige brandweer speelt bij “veiligheid” een belangrijke rol. Uiteraard in het voorkomen en het bestrijden van brand maar ook bij rampen en crisisbestrijding. Goed materieel, gemotiveerd en geoefend personeel zijn daarbij onontbeerlijk. Samenwerking met andere gemeenten in de regio is van groot belang. Niet alleen om goed op elkaar ingespeeld te zijn bij gemeentegrensoverschrijdende rampen maar ook om de kosten te drukken. Bij rampen en crisisbestrijding speelt ook het overige gemeentepersoneel een belangrijke rol. Bijvoorbeeld bij zaken als voorlichting, evacuatie, opvang en nazorg. Gemeentebestuur en personeel dienen goed op dit soort crisissituaties te zijn voorbereid. In 2005 wordt het hulpverleningsvoertuig vervangen. Met het nieuwe, uiterst moderne voertuig moet de brandweer zo’n 15 jaar vooruit kunnen.

Door samenwerking tussen de gemeenten in het Land van Cuijk zijn (financiële) voordelen te behalen. Niet alleen de brandweer zal meer gaan samenwerken met korpsen in de regio. Ook op het gebied van Sociale Zaken wordt tussen Grave en Mill al samengewerkt. De gemeenteraad wil de samenwerking de komende jaren uitbreiden tot nog meer terreinen en met nog meer gemeenten. Gedacht wordt bijvoorbeeld aan personeelszaken, stadswachten en handhaving. De eerste aanzetten hiertoe zijn gemaakt. De komende jaren moet duidelijk worden wat de samenwerking aan besparingen oplevert.

VEILIGHEID EN HANDHAVING voorbeelden van uitgaven Brandweer

€ 554.000

ming tussen alle partijen die betrokken zijn bij de “veiligheid”. Daarbij gaat het niet alleen om de politie of de brandweer maar ook om de stadswachten, de inspectiediensten en het gemeentebestuur zelf. Hoewel die afstemming steeds meer

Integrale veiligheid en handhaving

vorm krijgt, kan er altijd nog het nodige verbeterd worden.

Integrale veiligheid staat hoog in het gemeentelijk vaandel. Bij

Hetzelfde geldt voor integrale handhaving. Te vaak komt het

integrale veiligheid gaat het om de samenhang tussen ver-

nog voor dat diensten en afdelingen solistisch werken. Er is

schillende beleidsterreinen en vooral om een goede afstem-

nog veel winst te behalen als wordt overgegaan op een integraal handhavingsbeleid. Hierbij worden bouwen en wonen, milieu, gebruiksvergunningen, etc. op een samenhangende wijze benaderd en ook uitgevoerd.

voorbeelden van uitgaven Rampenbestrijding

€ 43.000

Stadswachten

€ 44.000

Bewaakte fietsenstalling

€ 46.000


7

WOON- EN LEEFOMGEVING Het gemeentebestuur wil dat Grave leefbaar en veilig is

Verkeer

plan te maken voor het groene gebied rond het Arsenaal (de

voor alle inwoners en voor alle bezoekers. Dat betekent

Bij verkeer gaat het onder meer om de aanleg van nieuwe

Kat) en voor het halfbastion Bekaf. In 2005 wordt de levering

investeren in het aanpakken van onveilige sitiuaties.

parkeervoorzieningen waar dat nodig is en vooral over

van deze plannen verwacht.

“Veiligheid” moet breed opgevat worden. Het gaat niet

verkeersveiligheid. Onder de noemer van Duurzaam veilig zijn

alleen om verkeersveiligheid maar ook om sociale veilig-

per wijk plannen ontwikkeld. Verspreid over een aantal jaren

heid. Veiligheid betekent ook dat regels en voorschriften

voorzien die in de aanleg van drempels, punaises en andere

Bossen

€ 61.000

nageleefd moeten worden. Goedwillende burgers mogen

veiligheidsverhogende maatregelen. Op diverse plaatsen in

Parken en plantsoenen

€ 511.000

niet lijden onder hen die de regels overtreden.

de gemeente zijn al veiligheidsmaatregelen ingevoerd. In de

Speeltuinen,- weiden en trapveldjes

€ 44.000

Daarnaast is de kwaliteit van de woon- en leefomgeving

rest van de gemeente worden die nog uitgevoerd.

van belang. Die bepaalt het woongenot van de inwoners.

Wat staat er voor 2005 op stapel? Het Estersveld en de Zittert

Contactraden

De kwaliteit van die omgeving, zeg maar de openbare

worden 30-kilometerzones. Daarbij worden diverse snelheids-

Het gemeentebestuur wil graag de inwoners uit de kernen en

ruimte, wordt door veel zaken bepaald. Denk aan de uit-

remmende maatregelen getroffen. Het kruispunt bij Esterade

wijken, bij het vormgeven van de eigen woonomgeving betrek-

straling en het niveau van plantsoenen, bestratingen,

krijgt een nieuwe verkeerslichteninstallatie. Aan de

ken. In de gemeente zijn dan ook diverse wijken dorpsraden

banken en ander straatmeubilair. Maar ook belangrijk is

Cuykschesteeg wordt een fietsstrook gerealiseerd en in Gassel

actief. In 2004 is mede naar aanleiding van de wijkschouwen

de aanwezigheid van voorzieningen, zoals winkels, een

wordt “Het Erf” afgewerkt. In de Dr. Wierstraat wordt de riole-

(gesprekken met bewoners over woningbouw en leefbaarheid)

gemeenschapshuis en sportaccommodaties. Ook het

ring vervangen en in het buitengebied wordt de aanleg van de

het wijken buurtbeheer herstart. Zo zijn er wijkteams ingesteld

verenigingsleven en een gevarieerd woningaanbod zijn

drukriolering afgerond. Aan de Trompetterstraat komen extra

die 1x per kwartaal overleggen met de diverse wijk en dorpsra-

belangrijk als het gaat om de manier waarop de leef- en

parkeervakken.

den. De daaruit voortvloeiende acties worden op een meer adequate wijze opgepakt binnen de ambtelijke organisatie. In 2005

woonomgeving wordt gewaardeerd. Wat wil het

voorbeelden van uitgaven

gemeentebestuur in 2005 en de daarop volgende jaren zoal gaan doen?


Wegen

€ 354.000

Verlichting

€ 128.000

Gladheidsbestrijding

€ 27.000

Straatmeubilair

€ 34.000

Parkeren

€ 55.000

Uitvoering Rioolbeheerplan

€ 756.000

wordt deze werkwijze met de wijkraden geëvalueerd.

voorbeelden van uitgaven Wijk- en dorpsbeheer

€ 42.000

Groen In het afgelopen jaar zijn in de Mars diverse “groenwerkzaamheden” uitgevoerd. De uitvoering van de groenrenovatie voor het deel Raam en Hertogswetering zal naar verwachting in 2005 plaatsvinden. Verder heeft het gemeentebestuur opdracht verstrekt voor de ontwikkeling van een groenstructuurplan (deel

Het gemeentebestuur hecht bijzonder veel waarde aan het

1). Hierin staat hoe het bestaande groen binnen de bebouwde

in stand houden van de natuur en het groen in de directe

kom beschermd wordt. Ook geeft het een kader voor de aan-

leefomgeving. Cultuurhistorisch groen wil men accentueren.

plant van nieuw openbaar groen. In het tweede deel wordt dit

Men wil ook een versterking van het planten- en dierenleven

plan uitgewerkt naar het straatniveau waarbij aantallen en soor-

in de bossen. Voor dit alles is geld in de begroting uitgetrok-

ten planten worden beschreven. Dit plan zal naar verwachting in

ken. Anderzijds wil de gemeenteraad ook besparen. Dat zal

2005 gereed zijn. Daarna wordt de uitwerking aangepakt, mits

o.a. gebeuren door groenstroken met heesters om te zetten

er dan voldoende financiële middelen beschikbaar zijn. Aan een

naar gras- of bosplantsoen (minder onderhoud) en door de

gespecialiseerd bureau is opdracht gegeven een herinrichtings-

dierenparken en volière over te dragen aan particulieren.


8

VOORZIENINGEN EN SOCIALE SAMENHANG Het programma “Voorzieningen en sociale samenhang”

Onderwijs

bevat een breed scala aan onderwerpen. Bijvoorbeeld

Het gemeentebestuur zal medewerking verlenen aan de uit-

jongeren, ouderen, minima, onderwijs, vluchtelingen,

breiding van het Merletcollege. Daarnaast wordt de uitbrei-

gemeenschapsaccommodaties, maatschappelijke voorzie-

ding van openbare basisschool Hartenaas onderzocht. Door

ningen, kinderopvang, peuterspeelzalen, kunst en cul-

het rijk wordt aan gemeenten sinds enkele jaren extra geld

tuur. Eigenlijk allemaal onderwerpen die betrekking heb-

beschikbaar gesteld. Dat is bedoeld voor de aanpassing van

ben op het voorzieningenniveau in onze gemeente. Dat

onderwijsgebouwen in verband met onderwijskundige ver-

niveau moet op peil blijven en waar mogelijk verbeterd.

nieuwingen. Denk daarbij aan ICT, Weer Samen naar School

Niet alles waar de gemeente in investeert is wettelijk ver-

en het studiehuis. In 2005 zal worden besloten hoe dit geld

plicht, maar vaak zo wenselijk dat de gemeente bereid is

aan de scholen beschikbaar wordt gesteld.

daarin te investeren. Zeker als dat de sociale samenhang in de gemeente kan bevorderen. Wat kunt u de komende jaren zoal verwachten?

Onderhoud en uitbreiding scholen

voorbeelden van uitgaven De bibliotheek


€ 235.000

€ 840.000

Ouderen De Nota ouderenbeleid is in november 2003 vastgesteld. De budgetbehoefte wordt jaarlijks beoordeeld. De algemene

Jeugdbeleid

doelstelling bij het ouderenbeleid is: het optimaliseren van

De Nota jeugdbeleid is tot stand gekomen door samenwer-

het aanbod van sociale, maatschappelijke en sociaal-culturele

king met vele organisaties en instellingen die actief zijn op

voorzieningen in Grave, zowel kwantitatief als kwalitatief,

het gebied van de jeugd. Ook jeugdigen zelf hebben er een

zodat inwoners daar maximaal van kunnen profiteren.

bijdrage aan geleverd. In de nota zijn conclusies en aanbeve-

In 2005 wordt een steunpunt Mantelzorg opgericht, niet

lingen geformuleerd die de gemeente in overleg met betrok-

alleen voor ouderen maar ook voor andere doelgroepen.

kenen verder gaat uitwerken. De tijdsperiode van deze notitie loopt tot 2007. In 2005 wil de gemeente voortgang boeken met het uitwerken van een jongerencentrum. Daarnaast wil

voorbeelden van uitgaven Ouderenzorg

€ 143.000

het gemeentebestuur in 2005 een mobiele ontmoetingsruim-

Het museum van de Stichting Graeft Voort is te krap. Het

te ingezet hebben.

voorbeelden van uitgaven Jeugdbeleid

€ 214.000

gemeentebestuur wil meewerken aan de wens van Graeft Voort om het museum over te huizen naar de rechtervleugel van de Hampoort. Na bouwkundige aanpassing van dit gedeelte - dat jarenlang dienst deed als woonhuis - kan hier

Minimabeleid

op een goede manier het beoogde museum gerealiseerd

Het gemeentebestuur wil armoede voorkomen. Personen die

worden. Grave kan zich daarmee ook toeristisch profileren.

geen inkomen uit arbeid hebben en die niet arbeidsongeschikt zijn worden gestimuleerd door te stromen naar betaalde arbeid. In 2005 zal het accent met name komen te liggen op zogeheten reïntegratietrajecten. Het gaat hier om begeleiding naar werk van mensen die een tijdlang geen betaalde arbeid hebben verricht. Met alle cliënten met een uitkering van de gemeente zal in 2005 een reïntegratiegesprek worden gevoerd.

voorbeelden van uitgaven Reïntegratie activiteiten

€ 188.000


9

ECONOMIE, RECREATIE EN TOERISME Grave op de kaart zetten. Dat is waar het kort gezegd om

bestuur wil dat op een aantal manieren bereiken: door het

gaat bij het programma Economie, toerisme en recreatie.

profileren van Grave als toeristisch-recreatieve gemeente en

Grave als stad en ontmoetingsplaats heeft zowel de

door het versterken van de kwaliteit van bestaande

bezoeker als de ondernemer veel te bieden, zoals de oude

toeristisch-recreatieve voorzieningen. Daarnaast wil het

vestingstad, de rijke cultuurhistorie, de Maas en het aan-

gemeentebestuur nieuwe toeristisch-recreatieve

trekkelijke achterland. Het gemeentebestuur vindt dat dit

voorzieningen creëren. Om de samenwerking tussen

gegeven onvoldoende te gelde wordt gemaakt. Reden

ondernemers en instellingen op toeristisch-recreatief gebied

waarom de komende jaren fors wordt ingezet op dit

te bevorderen is een Bezoekersmanagement ingesteld.

beleidsterrein. Voor de duur van twee jaar is de ambtelijke formatie uitgebreid met een bedrijfscontactfunctiona-

Een bijzonder toeristisch project waaraan gewerkt

ris om onder meer het structurele overleg met het

wordt, is een zogenaamde fietspendelboot.

bedrijfsleven, de kamer van koophandel en overige partij-

Vijf gemeenten in de regio willen zo’n boot laten

en ‘in het veld’ vorm en inhoud te kunnen geven.

varen tussen Mook en Grave. Zo kunnen fietsers tus-

Bedrijventerreinen

sluiten aan op toeristische fietsroutes. De Euregio

sen de Maasoevers pendelen. De in- en uitstapplaatsen Om het bedrijfsleven meer kans te geven worden nieuwe en

draagt 75.000 euro bij. Om het project een kans van

op maat gesneden bedrijfslocaties ontwikkeld. Een eerste ter-

slagen te geven wil de gemeenteraad voor 2005 en

rein dat aangepakt wordt, is de revitalisering van het bedrij-

2006 garant staan voor eventuele aanloopverliezen.

venterrein Wisseveld. Hier worden niet alleen woningen

Ook wil de gemeenteraad geld uittrekken voor

gebouwd, ook zullen er mogelijkheden zijn voor bedrijfsvesti-

verlenging van de drijvende steiger aan de Loswal.

ging. Het zal dan gaan om bedrijven die niet hinderlijk zijn

Door de toenemende pleziervaart is er ’s zomers vaak

voor de woonomgeving. Het zuidelijk gedeelte van de voor-

geen afmeermogelijkheid voor jachten.

malige Generaal de Bonskazerne wordt ook ontwikkeld tot bedrijventerrein. Met name bedrijven die lokaal en regionaal georiënteerd zijn, kunnen hier een plaats krijgen. De mogelijkheid bestaat om bij het bedrijf een bedrijfswoning te bouwen. Samen met andere gemeenten in de regio werkt Grave ook nog aan een groot regionaal bedrijfsterrein. Dit terrein, dat bij Haps komt te liggen is vooral bedoeld voor grotere bedrijven.

Bedrijfscontactfunctionaris Grave heeft sinds enige tijd een bedrijfscontactfunctionaris voor al uw vragen over economie, bedrijfsvestiging e.d. Vraag naar de heer H.J. Weenink 0486-477261 of e-mail naar [email protected]

Recreatie en toerisme Het versterken van de toeristisch-recreatieve aantrekkelijkheid van Grave voor bewoners en bezoekers. Dat is kort gezegd de doelstelling bij dit beleidsterrein. Het gemeente-

voorbeelden van uitgaven Recreatie en toerisme

€ 41.000


10

Als we praten over de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente dan is het duidelijk dat er een heldere, langetermijnvisie moet zijn. Het gaat immers om het bouwen van woningen, het herinrichten van het buitengebied en het in standhouden en herstellen van natuurgebieden. Dat zijn allemaal zaken die meerdere jaren duren. Wat kunt u de komende jaren verwachten?

Reconstructie Het Brabantse platteland is toe aan een grondige opknapbeurt. Dat is nodig omdat agrariërs, inwoners en toeristen er intensief gebruik van maken. Hierdoorstaat het platteland onder grote druk. De komende jaren staat de landbouw, één van de grootste gebruikers van het platteland, voor een zware opgave. De landbouw moet voldoen aan allerlei maatschappelijke wensen, markt en regelgeving. Het is dan ook van belang dat de betrokken partijen zich inspannen om grote delen van het platteland in de regio beter leefbaar te maken. Dat geschiedt volgens de zogenaamde reconstructie; de herinrichting van het platteland. Het provinciebestuur is verantwoordelijk voor deze reconstructie. Omdat de provincie zich goed wil laten adviseren zijn er reconstructiecommissies ingesteld. Elke commissie buigt zich over een bepaald gebied. Voor ons gebied is dat de reconstructiecommissie “Peel en Maas”. De reconstructiecommissie Peel en Maas is samengesteld uit afgevaardigden van o.a. alle gemeenten, de

RUIMTELIJKE ONTWIKKELING

waterschappen, de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO) en de Brabantse Milieufederatie (BMF). Het

Woningbouw

Reconstructieplan is nu gereed. In alle gemeenten moet het

De gemeente Grave voert de komende jaren een ambitieus woningbouwprogramma uit. Dat is nodig, want de vraag naar woningen is zeer groot. Woningbouw is belangrijk maar de kwaliteit van de leefomgeving ook. Daar wordt goed op gelet. Tenslotte wil het gemeentebestuur ook dat de gemeente financieel gezond blijft. Woningen leveren geld op maar het aankopen van grond, het aanbrengen van openbare voorzieningen en dergelijke kost ook veel. Uiteindelijk moet het woningbouwprogramma op zijn minst budgettair neutraal zijn. Dat wil zeggen dat de uitgaven tegen de inkomsten weggestreept moeten kunnen worden. Waar kunt u woning-

Havenstraat

bouw verwachten in 2005 en daarop volgende jaren? Enkele

Aan de Havenstraat, bij het Bastion Bekaf, wordt de derde

voorbeelden

fase en laatste van het project Havenstraat gerealiseerd. Er

plan nu goedgekeurd worden. Daarna zal het verder uitge-

worden zes nieuwe woningen gebouwd in het hogere prijs-

werkt worden. In onze gemeente gaat het o.a. om de verbe-

Klinkerstraat 8 en 10

klassensegment. Daarvoor is de sloop van één woning nood-

tering en het /herstel van oude dijkrestanten in het gebied

Op de locatie van Klinkerstraat 8 en 10 is een klein inbrei-

zakelijk. De bouw van de woningen vormt stedenbouwkundig

van de Beersche Overlaat, het ontwikkelen van een recreatie-

dingsplannetje voorzien. Het gaat om een plan van de

gezien een aantrekkelijke afronding van het havenfront. Naar

ve route in het Raamdal, het verplaatsen van een dassen-

Graafse architect Peer van de Weem. Waar nu nog enkele

verwachting kan in het voorjaar van 2005 gestart worden

burcht etc. Het zal vele jaren duren voordat het

oude panden staan, vindt nieuwbouw plaats, modern, maar

met de bouw.

Reconstructieplan is uitgewerkt. De eerste werkzaamheden

in harmonie met de historische omgeving. In 2005 start de

zullen echter al in 2005 uitgevoerd gaan worden.

bouw.

Christus’ Hemelvaartkerk Het kerkbezoek in Nederland loopt terug. In Grave is dat niet anders. In 2000 is om deze reden besloten de Christus’ Hemelvaartkerk te sluiten. Vastgoedontwikkelaar Artica gaat nu op deze locatie een woonwinkelcomplex bouwen. Het gaat om 51 woningen, 50% in de koop en 50% in de huursector. Ook zal supermarkt “Jan Linders” zich in dit complex vestigen. Ook de bouw van dit project start naar verwachting in het voorjaar van 2005. lees verder op de pagina hiernaast

Bij het uitvoeren van het woningbouwprogramma wordt Grave een handje geholpen door de provincie. Want Grave is een van de 7 Brabantse gemeenten die meedoen aan het project “Bouwen binnen strakke contouren”. Het gaat om een experiment waarbij de deelnemende gemeenten hun goedgekeurde uitbreidingsplannen intrekken. Vervolgens ontwikkelen zij binnen het bestaande, stedelijke gebied, in een periode van vijf jaar, plannen voor woningbouw. Op deze woningbouw wordt door de provincie geen beperking gelegd. De pilot is met name bedoeld om het bedrijventerrein Wisseveld te herstructureren. Maar ook in andere delen van de gemeente biedt de pilot kansen. Kansen om woningen naar behoefte te bouwen.


11

Woningbouw Gasthuisstraat Aan de Gasthuisstraat is – op het terrein van de voormalige drukkerij van Verhaak – woningbouw gepland. De eigendomsverhoudingen met betrekking tot de ondergrond en het feit dat de bedrijven aldaar aan de achterkant bereikbaar moeten blijven maakt woningbouw tot een moeilijke opdracht. Uitgangspunt is echter dat de straatwand van de Gasthuisstraat hersteld wordt en dat de bebouwing moet harmoniëren met de omgeving. Wanneer de bouw kan starten is nog niet bekend.

Herontwikkeling Wisseveld Het projectgebied “Wisseveld” betreft het bedrijventerrein Wisseveld aan de noordzijde van Grave dicht bij de oude vesting, de voormalige locatie Merletcollege en de (omgeving) Nieuwe Haven. Het bedrijventerrein Wisseveld wordt de komende jaren herontwikkeld tot een aantrekkelijke woon- en werklocatie voor diverse doelgroepen. Onderdeel van de herontwikkeling is het realiseren van de nieuwbouw voor Zorgcentrum Maaszicht. De zijde van het water en de dijk is voorzien voor woningen, waarbij de relatie met het rivierenlandschap een belangrijk ontwerpthema is. In totaal zullen er zo’n 600 woningen verrijzen. Daarnaast wordt onderzocht of de bestaande jachthaven kan worden uitgebreid. Hoewel het hier niet om woningbouw gaat, zijn er ook nog twee andere projecten die in 2005 van start gaan:

Gemeenschapsaccommodatie Velp De gemeente Grave heeft gemeenschapsaccommodaties in de verschillende wijken en dorpen. De huidige gemeenschapsaccommodatie in Velp is een aan de Sint-Jozefschool aangebouwd lokaal. Het voldoet al lang niet meer aan de eisen des tijds. Veranderingen zijn wenselijk en dat

PUBLIEKE DIENSTVERLENING EN COMMUNICATIE

is door het gemeentebestuur opgepakt. Samen met Vizier en


de Samenwerkende Verenigingen en Belangengroeperingen

Hoe sneller en adequater een burger wordt geholpen des

Velp (SVB) wil Grave een nieuwe gemeenschapsaccommodatie

te beter het beeld is dat hij of zij heeft van “de gemeen-

bouwen. Deze accommodatie moet tegelijkertijd ook een bij-

te”. Of dat nu is voor een paspoort, bouwvergunning, uit-

drage leveren aan de integratie van de Velpse bevolking en de

kering, hondenbelasting of leerlingenvervoer. De aanvra-

baar is Een aandachtspunt in 2005 wordt de verbetering van

cliënten van Vizier. Het idee is een moderne voorziening te rea-

ger is meestal niet geïnteresseerd in hoe de gemeentelij-

de gemeentelijke informatierubriek in de Graafsche Courant.

liseren die zowel door de Velpse bewoners als de cliënten kan

ke organisatie met een vraag of verzoek omgaat of welk

Deze rubriek bestaat inmiddels zo’n zestien jaar en kan een

worden gebruikt. De gemeenschapsaccommodatie krijgt een

bureau daarvoor verantwoordelijk is. Het resultaat telt en

face-lift gebruiken. Zonder dat dit al te veel extra geld kost.

plaatsje op het terrein van Vizier. In 2005 wordt met de bouw

hij of zij wil telefonisch, aan de balie en schriftelijk snel

Het gemeentebestuur wil ook investeren in het overleg met

begonnen. Voor dit project is tot maximaal 515.000 euro aan

en vriendelijk worden geholpen. Klantvriendelijkheid en

groepen betrokken burgers over zaken die hen aangaan. Een

Europese en provinciale subsidies toegezegd.

klantgerichtheid zijn zaken waarin altijd verbetering kan

belangrijk middel dat verder wordt uitgebouwd is het wijken

worden aangebracht. De telefonische bereikbaarheid is

buurtoverleg. Hierin praten ambtenaren en bestuurders met

Project Zuidooster

goed, maar kan beter, zo blijkt uit metingen. Brieven kun-

wijkbewoners over onderwerpen die in die wijk leven.

Pal aan de provinciale weg Den Bosch-Nijmegen (N324), op het

nen sneller en in een meer eigentijdse vorm worden

De digitalisering van onze samenleving neemt steeds meer

voormalige terrein van busmaatschappij Zuidooster wordt door

beantwoord. Digitaal is al een grote stap gedaan met de

toe. De gemeentelijke website zal in de komende jaren steeds

Woonmaatschappij Maasland een kantorencomplex ontwik-

nieuwe website, maar ook daarin kan nog het nodige

meer een hulpmiddel worden voor burgers die informatie over

keld. Hierin komt Woonmaatschappij Maasland, het nieuwe

worden verbeterd en uitgebreid. De komende jaren zal in

de gemeente willen hebben. Ook zal de dienstverlening via de

stadhuis van de gemeente Grave en een regiovestiging (met

het teken staan van de verdere verbetering van de dienst-

studiezaal en archiefdepot) van Streekarchief Brabant-

verlening.

Communicatie en voorlichting

€ 138.000

Noordoost. Ook voor dit project zullen in 2005 de eerste bouwactiviteiten te zien zijn.

Centrale balie Als over enkele jaren het nieuwe stadhuis kan worden betrokken, zal volgens het principe van de Centrale Balie worden gewerkt. Het betreft (letterlijk) één balie, direct na de entree van het stadhuis waar burgers met al hun vragen terecht kunnen. Niet meer van het ene loket naar het andere. Bovendien wil de gemeente veel meer dan nu “klaar terwijl u wacht”producten ontwikkelen. Het opzetten van een centrale balie lijkt eenvoudig maar dat is het niet. In 2004 is al geruime tijd besteed aan de voorbereidingen van deze centrale balie. In 2005 gaat deze ontwikkeling onverdroten voort.

Als u de voortgang van deze – en andere – projecten wilt volgen, surf dan eens naar www.grave.nl en klik op de but-

voorbeelden van uitgaven Ontwikkeling publieksbalie nieuw stadshuis

€ 45.000

website verder ontwikkeld worden.

Jaarlijks geeft de gemeente een gemeentegids uit. Deze

ton “Op weg naar 2010”.

gemeentegids wordt huis aan huis verspreid en was tot vorig

Of breng een bezoek aan de gemeentelijke projectenwinkel,

jaar gratis. De uitgever haalde de inkomsten uit advertenties.

Trompetterstraat 28. Openingstijden: iedere woensdag van

Communicatie

In verband met een gewijzigde opzet vraagt de uitgever nu

14.00 – 17.00 uur en iedere vrijdag van 09.00 – 12.00 uur.

De communicatie met de klanten kan altijd beter. Daarin

een bedrag van de gemeente. Daar wil de gemeenteraad nu

Groepen ook op afspraak. Informatie: H. Ruijs, voorlichter,

wordt de komende jaren dan ook geïnvesteerd. Dit is ook

van af, desnoods gaat men naar een andere uitgeverij. De

telefoon: 0486 – 477299.

mogelijk omdat daar meer ambtelijke formatie voor beschik-

gemeenteraad wil zo 1.600 euro op jaarbasis besparen.


13

Een gemeente heeft inkomsten nodig. Het grootste deel van het inkomen van een gemeente bestaat uit geld dat gegeven wordt door het Rijk. Maar een gemeente heeft ook zelf de mogelijkheid om inkomsten te verwerven. Dat kan door lokale belastingen te heffen. Hoe ziet dat er voor 2005 uit?

Onroerende zaakbelastingen De onroerende zaakbelastingen (ozb) worden beperkt verhoogd. Behalve een trendmatige verhoging van 1,15% op grond van loon- en prijsontwikkelingen (inflatie) heeft het gemeentebestuur besloten de ozb met 5% te verhogen. Die extra inkomsten zijn nodig om de begroting sluitend te krijgen. Ozb wordt geheven van de eigenaar en de gebruiker van een onroerende zaak. De gebruikersbelasting wordt in rekening gebracht bij de bewoner, huurder of degene die op een andere wijze gebruik maakt van een onroerende zaak. De eigenarenbelasting wordt geheven van degene die eigenaar is van een onroerende zaak.

Rioolrecht en reinigingsheffingen Bij het rioolrecht gaat het gemeentelijk beleid uit van 100% kostendekking. De tarieven stijgen dit jaar niet meer dan de

HEFFINGEN EN BELASTINGEN

inflatiecorrectie (1.15%). Reinigingsheffingen is de verzamelnaam van afvalstoffenheffing en reinigingsrechten. Ook hier

Jaarlijks brengt de provincie Noord-Brabant een special

gaat het gemeentelijk beleid uit van 100% kostendekking.

‘gemeentelijke belastingen’ uit. Daarmee kan een gemeente,

Afvalstoffenheffing is de heffing voor het inzamelen van huis-

wat betreft de belastingdruk, zich spiegelen aan andere

houdelijke afvalstoffen. Reinigingsrechten zijn verschuldigd

gemeenten in Noord-Brabant. De belastingdruk (OZB-wonin-

voor het ophalen van bedrijfsafval. Door gunstige ontwikke-

gen + afvalstoffenheffingen + rioolrechten) op basis van de

lingen in de begroting 2005 van het Regionaal Milieubedrijf,

gemeentebegroting 2005 ligt in Grave op gemiddeld 566

is het mogelijk om het tarief voor de afvalstoffenheffing en

euro. Grave staat daarmee op de 16e plaats van de gemeen-

het reinigingsrecht met ruim € 12 te verlagen.

ten met de laagste belastingdruk. Vorig jaar stond Grave nog op de 15e plaats dus de belastingdruk is iets toegenomen.

De gemeente Grave kent een actief kwijtscheldingsbeleid. Iemand die twee aaneengesloten jaren kwijtschelding voor de gemeentelijke belastingen krijgt, heeft het jaar daarop automatisch kwijtschel-

Belasting Onroerende zaakbelastingen

ding. Steekproeven wijzen uit of kwijtschelding nog gerechtvaardigd is. Het is altijd mogelijk om na

Aanvullende opmerking

Tarief 2005

Tarief 2004

gebruiker woning eigenaar woning totaal woning

1,73 2,16 3,89

2,48 3,10 5,58

gebruiker niet-woning eigenaar niet-woning totaal niet-woning

3,09 3,86 6,95

3,14 3,92 7,06

ontvangst van een aanslagbiljet om kwijtschelding te verzoeken. Bij berekening van de kwijtschelding geldt de 100%-norm. Dat betekent dat 100% kwijtschelding kan worden verleend voor ozb, afvalstoffenheffing en rioolrecht.

Rioolrecht

vastrecht opslag boven de 449 m3

175,08 0,22

173,04 0,21

Afvalstoffenheffing

vastrecht opdrukzak per 10 zakken

155,76 10,20

168,48 10,20

Reinigingsrecht

vastrecht exclusief BTW opdrukzak per 10 zakken

155,76 10,20

168,40 10,20

Hondenbelasting

1e hond 2e hond 3e hond en volgende kennel

44,04 65,76 87,84 146,16

43,56 65,04 86,88 144,48

0*

45,38

8,00 37,00 38,83 180,00 100,00 60,00

7,90 30,10 37,96 170,00 112,00 67,20

1.580,00 605,00 670,00 790,00

1.040,00 397,00 442,00 520,00

0,35 4,05

0,31 3,66

Hondenbelasting Houders van een of meer honden moeten hondenbelasting betalen. Aangifte- en afmeldingsformulieren zijn verkrijgbaar bij het Bureau Bedrijfsvoering en Financiën; deze formulieren kunt u ook via www.grave.nl inzenden. De inning van de hondenbelasting geschiedt via het gecombineerde aanslagbiljet gemeentelijke belastingen.

Lastenverlichting Leges

beschikking algemeen rijbewijs paspoort (wettelijk tarief) huwelijk ma t/m vr-ochtend reguliere bouwvergunning vanaf lichte bouwvergunning vanaf

Lijkbezorgingsrechten

recht tot begraven begraven in enkeldiep graf begraven in dubbeldiep graf verlenging 10 jaar graf

Marktgelden

per m2 per dag per m2 per kwartaal

Precariobelasting Deze belasting wordt geheven wanneer iemand gebruik maakt van de openbare gemeentegrond. Er moet bijvoorbeeld precariobelasting betaald worden als een persoon een marktkraam op, een reclamebord boven of een leiding onder de openbare gemeentegrond heeft. Tarief en heffingsgrondslagen zijn vastgelegd in een verordening.

*) rijksvoornemen om lastenverlichting af te schaffen per 1-1-2005 moet nog in wetgeving omgezet worden.


15

Het gemeentebestuur van Grave hoort graag hoe u denkt over het gemeentelijk beleid. En stelt het ook op prijs u actief meedenkt. Uw betrokkenheid op het gemeentelijk beleid hoeft zich niet te beperken tot het een keer per vier jaar uw stem uitbrengen. Meedenken, meepraten en meebeslissen wordt op prijs gesteld. Ook voor vragen of verzoeken heeft het gemeentebestuur een open oor. Er zijn verschillende manieren om (rechtstreeks) invloed uit te oefenen op het gemeentelijk beleid. Of om in contact te treden met een lid van het college of van de gemeenteraad. U kunt dan uw vraag voorleggen of uw zaak bepleiten. Welke mogelijkheden zijn er zoal?

Spreekrecht bij raadsvergaderingen U kunt tijdens raadsvergaderingen de gemeenteraad toespreken en bijvoorbeeld aandacht vragen voor een bepaald onderwerp. U kunt over elk onderwerp spreken, ook over niet-agendapunten. De maximaal toegestane spreektijd is vijf minuten. Wilt u gebruik maken van het spreekrecht, meldt u zich dan vooraf aan bij de griffier, de heer J. Roelofs. Zijn telefoonnummer is (0486) 477259. Als u naar de gemeentelijke website www.grave.nl gaat, kunt u ook gebruik maken van een digitaal aanmeldingsformulier. Klik op de homepage op de button “Algemeen” en dan op “Uw mening telt”.

De gemeenteraad van Grave heeft 15 zetels. De verdeling is als volgt:

INVLOED OP GEMEENTELIJK BELEID

3Dorpenpartij; 3 zetels, CDA; 3 zetels, D66; 1 zetel, GroenLinks; 2 zetels, Lokale Partij Grave; 3 zetels, PvdA; 1 zetel, VVD; 2 zetels.

De burgemeester en de drie wethouders hebben ieder hun

Burgerinitiatief

eigen “portefeuille”. Dat is een ander woord voor het

De gemeenteraad heeft een Verordening Burgerinitiatief vast-

Wethouder Willemse is van de fractie 3Dorpenpartij,

beleidsterrein waarvoor men verantwoordelijk is. Het is dus

gesteld. Daarmee hebben (groepen) burgers de mogelijkheid

wethouder Peeters van de samenwerkende fracties

z a a k o m m e t u w v r a a g o f v e r z o ek b i j d e j u i s t e p o r t e f e u i l l e -

om bij de gemeenteraad een gemotiveerd raadsvoorstel in te

PvdA/GroenLinks/D66 en wethouder Bos van de fractie VVD.

houder aan te kloppen. De portefeuilles zijn als volgt ver -

dienen. Daarmee kunnen burgers dus zelf een voorstel agen-

deeld:

deren voor de raadsvergadering. Indieners van een voorstel

B u rg e m e e s t e r P . G . J . Z e l i s s e n : o p e n b a r e o r d e e n v e i l i g h e i d ,

moeten ondersteund worden door minimaal 25 personen.

Spreekrecht bij commissievergaderingen

b r a n d w e e r , b u r g e r j a a r v e r s l a g , b e l e i d s c o ö r d i na t i e e n i n t e g r i -

In de gemeentelijke website www.grave.nl vindt u een aan-

U kunt ook gebruik maken van het spreekrecht bij commissie-

teit, voorlichting en representatie, kunst- cultuurbeleid.

vraagformulier. U kunt ook een papieren versie krijgen in het

vergaderingen. Commissievergaderingen zijn bedoeld ter

W e t h o u d e r H . T . A . W i l l e m se : s o c i a l e z a k e n , w e r k g e l e g e n -

stadhuis.

voorbereiding van de daar op volgende raadsvergadering. Het

heid, wet voorziening gehandicapten, sport, burgerzaken,

is het momenten waarop het standpunt van de politieke par-

onderwijs en educatie, wijken buurtbeheer, ouderen- en

Burgerjaarverslag

tijen meestal nog te beïnvloeden is. Ook tijdens commissie-

jongerenbeleid, gehandicaptenbeleid, vluchtelingenbelei d,

Ieder jaar brengt de burgemeester een Burgerjaarverslag uit.

vergaderingen kunt u gebruik maken van spreekrecht.

gezondheidszorg, emancipatie.

In dat verslag blikt de burgemeester terug op het afgelopen

Aanmelden gaat ook weer via de heer J. Roelofs, telefoon

Wethouder G.P.M. Peeters: ruimtelijke ontwikkeling, monu -

jaar en legt hij verantwoording af over de kwaliteit van de

(0486) 477259. Ook voor spreekrecht bij de commissieverga-

mentenzorg, beheer openbare ruimte, milieu, verkeer, volks -

gemeentelijke dienstverlening. Ook vertelt hij hoe burgers

deringen kunt u gebruik maken van het digitale formulier op

huisvesting, grondzaken.

hebben meegedacht en -gewerkt aan de vorming van

de website.

W e t h o u d e r G . J . B o s : p er s o n e e l e n o r g a n i s a t i e , e c o n o m i s c h e

gemeentelijkbeleid. Bij het Burgerjaarverslag zit een ant-

zaken, toerisme en recreatie, financieel beheer en beleid,

woordkaart waarmee u richting gemeente kunt reageren.

i n f o rm a t i s e r i n g e n a u t o m a t i s e r i n g .

De reacties helpen de burgemeester en het college om het

Spreekuur collegeleden Kom op het spreekuur van de burgemeester of een van de wethouders en stel hem uw vraag. Of bespreek uw probleem of idee. Het spreekuur is elke dinsdag van 16.00 tot 18.00.

voorbeelden van uitgaven Kosten Bestuur

€ 956.000

gemeentelijk beleid bij te sturen of anders uit te voeren.

Reageer op deze begrotingskrant! Wat vindt van deze begrotingskrant? Moet de gemeente

Het is ook mogelijk om leden van het college op een andere dag of tijdstip te ontmoeten. Maak voordat u op het spreek-

Wijk- of contactraden

vaker een dergelijke krant uitbrengen? Mist u onderwerpen in

uur komt eerst een afspraak met het Bestuurssecretariaat. U

Ga na of er in uw woonomgeving een wijk- of contactraad is.

deze krant? Heeft u andere opmerkingen of suggesties? Vul

voorkomt dan dat het spreekuur “vol” is. Als u dan vooraf

Met dergelijke wijken contactraden bespreekt de gemeente

deze “bon” in, knip hem uit en stuur hem in een ongefran-

aangeeft waarover u de burgemeester of een van de wethou-

de vragen, wensen of problemen die in uw buurt spelen.

keerde envelop naar: Gemeente Grave, Antwoordnummer

ders wilt spreken, dan kan dat de afhandeling van uw vraag

Samen met de wijken contactraden wordt bekeken of wen-

10018, 5360 VB Grave.

bespoedigen. Het telefoonnummer van het

sen vervuld of problemen opgelost kunnen worden. De wijk-

U kunt ook per e-mail reageren. Stuur een email naar

Bestuurssecretariaat is (0486) 47 72 60. Ook kunt u spreek-

of contactraden hebben ook een klein budget. Daarmee kun-

[email protected]. Zet bij het onderwerp: “Begrotingskrant”.

uurtijd aanvragen met het digitale aanvraagformulier op

nen zij in overleg met de gemeente zelf in hun wijk kleine

www.grave.nl.

voorzieningen realiseren. Bijvoorbeeld speeltoestellen voor

Naam:

kinderen. Een overzicht van de wijken contactraden vindt u op de gemeentelijke website www.grave.nl.

Adres:

Fractieberaad

Postcode en plaats:

Bezoek de fractievergadering van een politieke partij van uw voorkeur. Voorafgaand aan de raadsvergadering vergaderen deze fracties om een standpunt in te nemen over een specifiek raadsvoorstel en over het gemeentelijk beleid in het algemeen. Uw stem daarbij kan van invloed zijn. De data en tijdstippen van de fractievergaderingen worden onder andere via de Graafsche Courant bekend gemaakt.

Uw opmerking:

Wat gaan wij dit jaar - en de komende jaren - voor u doen? Begrotingskrant Gemeente Grave

Recommend Documents