WANDEL- EN FIETSROUTES
Waregem binnenste buiten (17) wandeling langs de residentiële straten van het Gaverke en het centrum van Waregem, met vertrek en aankomst aan het station Manette NOLF Startplaats: Parkeermogelijkheden: Lengte wandeling: Toegankelijkheid:
station Waregem achterkant station in de Boulezlaan 4,6 km voor iedereen
Routebeschrijving:
Start: uitgang station in de Boulezlaan links Boulezlaan rechts August Craslaan rechtdoor pad rechtdoor Roger Van Steenbruggestraat links Roger Van Steenbruggestraat rechts Hugo Verrieststraat rechts het pad voorbij nr 53 naar de Mussekouter rechtdoor via pad naar Stuifkouter links Haantjesstraat links Roterijstraat rechts het pad voorbij nr 61 links Repelstraat en Botestraat
de Gavergids 2006 / 2
rechts Roterijstraat links Groene Wandeling onder tunnel links Gaverkestraat links fietspad rechts René Sabbestraat rechtdoor Molenstraat links Processiestraat links Olmstraat rechts Nieuwe Olm rechtdoor langs Vredegerecht links Stationsstraat onder tunnel links Boulezlaan
25
Station Waregem Het station van Waregem kwam er in 1839 bij de aanleg van de spoorlijn Gent-Kortrijk. Het was in de eerste plaats een goederenstation. Tijdens W.O.I werden de spoorweginstallaties uitgebreid. In 1917 moesten daarvoor de villa Boulez (zie verder) en enkele hofsteden plaats ruimen. Op 19 oktober 1918 werd het station door de wegtrekkende Duitsers gedynamiteerd. Sporen en gebouwen werden grondig vernield. Het voorlopige station dat daarna werd opgetrokken heeft het noodgedwongen zeer lang ‘voorlopig’ uitgehouden. Pas in 1980 kwam het huidige station er. Dit ging gepaard met de electrificatie van de spoorlijn. Boulezlaan Godefroid Boulez was burgemeester van Waregem van 1804 tot 1819. Zijn zoon Bernard bouwde in 1841 een villa in de nabijheid van het Waregemse station waar nu de parkeerhaven ligt, op de hoek van de Vijfseweg en de Boulezlaan. Deze villa diende in 1917 te worden afgebroken op Duits bevel om het goederenstation uit te breiden. August Craslaan Deze woonwijk werd aangelegd in 1978. August Cras (1895-1957) was burgemeester van Waregem tussen 1945 en 1957. Hij was ook eigenaar van een houtbedrijf dat hier gevestigd was. In het begin van de 20ste eeuw was de buurt rond het station het belangrijkste industriegebied van Waregem. Goederentransport gebeurde toen nog hoofdzakelijk per spoor. Na de aanleg van de autosnelweg rond 1970 verhuisden de meeste Waregemse bedrijven naar de industriezones bij de oprit van de E17. Ook Cras Hout verhuisde mee en heeft nu zijn vestiging in de Industrielaan. Roger Van Steenbruggestraat Roger Van Steenbrugge was actief in het Waregemse verzet tijdens W.O.II. Hij kwam om op 6 september 1944 in de Wortegemse bossen bij een Duitse hinderlaag, samen met zes andere mannen. Voor hen werd door Heldentrouw in 1945 een monument opgericht langs de Anzegemseweg bestaande uit een gedenkzuil en 7 witte grafstenen. Hugo Verrieststraat De straatnaam dateert uit 1960. Hugo Verriest werd geboren te Deerlijk en stierf te Ingooigem Hij was priester te Wakken en Ingooigem, leraar aan het Klein Seminarie van Roeselare, cultuurflamingant, schrijver en gevierd causeur in België en Nederland. Eén van zijn bekende leerlingen in Roeselare was Albrecht Rodenbach. Zelf was hij in Roeselare leerling geweest van Guido Gezelle.
Hugo Verriest (1840-1922)
de Gavergids 2006 / 2
26
Mussekouter en Stuífkouter Het toponiem Musschecoutere wordt al vermeld in 1568. Oorspronkelijk was een kouter een open, vruchtbaar, gemakkelijk te bebouwen veld. De oorspronkelijke kouters waren de oudst bebouwde gronden van de gemeente. Haantjesstraat De naam dateert officieel uit 1970. Het is niet duidelijk wat de oorsprong ervan is. Mogelijk verwijst hij naar een vroegere herberg in de buurt. Roterijstraat De naam verwijst naar een grote - nu verdwenen - roterij die zich bevond bij het begin van de straat op het grondgebied van Sint-Eloois-Vijve. Een roterij is een gebouw waar Vlas geroot wordt opdat de vezels zouden loskomen van de bast van de vlasstengel. Een roterij bestaat uit een aantal rootkamers, een installatie om water op te warmen en enkele opslagruimten. De rootkamers werden volgestouwd met vlasbundels en daarna gevuld met lauw water. Het roten duurde enkele dagen. Tot in 1943 werd er geroot in de Leie. Nadat dit verboden werd, rezen overal roterijen op. De meeste daarvan zijn nu verdwenen of kregen een andere bestemming.
roterij langs de Leie
Repelstraat en Botestraat Deze wijk dateert uit 1978. De nabijheid van de Roterijstraat bracht de naamgevers op het idee te zoeken in de rijke woordenschat van het vlas en de vlasbewerking. Een bote is een knot of bundel gezwingeld vlas. Een repel is een kam met dicht tegen elkaar staande ijzeren pinnen waarmee de zaadbolletjes van de vlasstengels werden getrokken. Groene Wandeling In de Groene Wandeling was de naam van een herberg gelegen op het kruispunt met de Roterijstraat. Waarschijnlijk dateerde deze uit het begin van de 19de eeuw. ‘Wandeling’ had vroeger de betekenis ‘wandelpad’ of ‘weg speciaal aangelegd om er te wandelen’.
de Gavergids 2006 / 2
27
Tunnel Sedert de electrificatie van de spoorlijn Gent-Kortrijk zijn alle spoorovergangen in Waregem vervangen door tunnels of bruggen. Gaverkestraat De straatnaam dateert uit 1960 maar de plaatsnaam is veel ouder. Al in 1562 wordt Tgaverkin genoemd als één van de acht wijken van Waregem. Fietspad Het fietspad is aangelegd op de bedding van de vroegere spoorweg Ingelmunster-Anzegem, die een onderdeel was van de verbinding tussen Wallonië en de Kust. De lijn werd echter geen groot succes en werd vooral gebruikt voor goederenvervoer. Tijdens W.O.II werd de brug over de toen nog niet rechtgetrokken Leie kapotgeschoten en nooit heropgebouwd. Tot eind jaren ‘60 reden er wel nog goederentreinen tot Wielsbeke en anderzijds tot de Heirweg (Anzegem) vooral voor de firma Douterloigne. Later werd de spoorlijn nog gebruikt door de firma Cras. René Sabbestraat Vroeger heette deze weg de Vennestraat. René Sabbe was actief in het verzet tijdens W.O.I. Hij werd opgepakt en gefusilleerd te Gent door de Duitse bezetter in 1917, samen met Oscar Verschuere, op beschuldiging van spionage. De grote weg die we dwarsen is de Westerlaan, die deel uitmaakt van de stadsring. Molenstraat Den Molenwegh wordt al vermeld in 1614. Het was de straat die leidde naar den Plaetse Meulen, één van de vele wind- en watermolens die Waregem rijk was. Hij stond op het kruispunt van de Molen- en de Processiestraat. Het was een staakmolen of standaardmolen, waarbij heel de houten molenkast op een spil (of ‘staak’) draait wanneer de molen naar de heersende windrichting gedraaid of ‘gekruid’ wordt. De staakmolen is het oudste molentype in Vlaanderen. De bovenkruier, met een gemetselde romp en een beweegbare kop, deed bij ons pas vanaf de 19de eeuw zijn intrede. De Plaetse Meulen brandde af in 1911.
de Poelbergmolen in Tielt (staakmolen)
de Gavergids 2006 / 2
Hostesmolen in Ruislede (bovenkruier)
28
Processiestraat De naam was al bekend in 1846. De straat was vroeger gewoon een wegel waar de jaarlijkse sacramentsprocessie werd gevormd om vervolgens op te trekken naar de kerk. Olmstraat Al in 1846 is er sprake van de Halmstraat en de Kleine Halmstraat. De straat werd waarschijnlijk genoemd naar een opvallende olm of iep. Er stond zo'n olm op een verbreding van de weg, ter hoogte van het kerkhof. Het kerkhof dat zich in de hoek van de parking bevindt, was trouwens bekend onder de naam Den olm. Nieuwe Olm Enkele weverijen uit de Olmstraat hebben plaats gemaakt voor een nieuw woongebied. De Nieuwe Olm heeft een doorgang die uitmondt in de Stationsstraat, naast het Vredegerecht.
knoppen, vruchten, silhouet, verspreiding en blad van de Ulmus glabra (olm)
Stationsstraat De straatnaam, oorspronkelijk de Statiestraete, moet dateren uit de periode 1839. Op het einde van de jaren ‘30 werd immers de spoorlijn Gent-Kortrijk aangelegd. In 1839 reed de eerste trein. Voordien heette de Stationsstraat gewoon de Vijvestraat (de weg naar Sint- ElooisVijve). De tunnel onder de spoorweg brengt ons terug naar de startplaats. Bronnen
officieel stedelijk stratenplan gerealiseerd door Stad Waregem Patrick Meuris, Straatnamen in Waregem: een bespreking van de Waregemse straatnamen anno 1992, seminariewerk cursus Toeristisch Gids, Tielt, 1992. www.dbnl.org (foto Hugo Verriest) www.molenmagazine.centerall.com (foto’s molens) www.hullabaloo.be (foto vlasroterij) www.skogssverige.se (tekening olm)
de Gavergids 2006 / 2
29
