wandelen over de onbekende Veluwe Rob Wolfs 20 dagtochten van 15 km over ongebaande paden 90% zandpad-garantie!
Gegarandeerd Onregelmatig
Startpunten ZWOLLE Wezep Elburg Oldebroek
Hattem
’t Harde Heerde
Nunspeet
HARDERWIJK 19 Ermelo
17
18
Elspeet
16
Beekbergen
13 Harskamp Otterlo
7
1
EDE 2 3
APELDOORN
14
Voorthuizen Kootwijk
Lunteren
Emst
15
Garderen
12 BARNEVELD
Epe
Vaassen
Uddel
Putten
NIJKERK
20 Vierhouten
Hoenderloo
8
10
11
Loenen Eerbeek Dieren
6 9
Wolfheze Bennekom Oosterbeek Renkum 5
4
WAGENINGEN
ARNHEM
1 Lunteren p. 04 11 Deelerwoud Ecestibus, est etur re magnit, con 2 Ede - Wolfheze p. 10 12 Kootwijk resersp ernatissitis ani commod mos 3 Bennekom p. 14 13 Hoog Buurlo
p. 64 p. 70
p. 76 est, corerum, quiam fugitiuntium landae 4 Doorwerth p. 20 14 Hoog Soeren p. 82 maxim et ipsuntibus eosae nimus. 5 Arnhem p. 28 15 Wiesel p. 88 Moditatius earitas cum vendia pa 6 Mossel p. 34 16 Garderen p. 94 dolorpor suntinis quo 7 Otterlo p. 40 reri sa 17 pe Staverden p. 100 quaecto maxim ipsum natemol oratatet 8 Hoenderloo p. 46 18 Elspeet p. 106 eata quis voluptatias non con ent, 9 Imbos p. 52 19 Vierhouten p. 112 volorrum consectatem la 10 Loenermark p. 58 20laborrumque Epe porporroriae cum veliquis dia sediate.
p. 118
wandelen over de onbekende Veluwe 20 dagtochten van 15 km
Gegarandeerd Onregelmatig | Rob Wolfs
de onbekende veluwe Eindeloos zwerven De Veluwe. Dan denken we aan uitgestrekte bossen, heidevelden en zandverstuivingen. Eindeloos dwalen door het grootste aaneengesloten natuurgebied van Nederland. Tegelijkertijd is het een lappendeken van veel verschillende terreinen. Grote en kleine infrastructuur, afgesloten jachtgebieden en militaire oefenterreinen hebben de Veluwe verbrokkeld. Gelukkig staan ‘ontsnippering’ en ‘onthekking’ hoog op de agenda. Natuurorganisaties werken samen om edelherten en wilde zwijnen meer ruimte te geven. Ecoducten worden aangelegd om het wild te laten zwerven. Als wandelaar zwerf ik al heel wat jaren over de Veluwe en ben ik juist op zoek naar de minder bekende kanten van het gebied. De wandelroutes in deze gids gaan niet altijd over gebaande paden, maar zoeken juist zoveel mogelijk onverharde wegen die niet gemarkeerd zijn met paaltjes, bordjes of knooppunten. Natte Veluwe Minder bekend is dat de Veluwe ook nat is. ‘Op de Veluwe zit je hoog en droog.’ Dat de Veluwe rijk aan water is vinden de meeste mensen eigenlijk maar raar. En toch is het écht zo. Want hier valt net zoveel regenwater als in de rest van Nederland, met een gemiddelde van meer dan 800 mm per jaar. Alleen zakt het hemelwater eerst diep de grond in. Na zo’n vijftig jaar sijpelt het aan de zijkanten van de enorme Veluwse zandbult weer naar buiten. Soms zijn er natuurlijke beken ontstaan.
4
Op andere plekken werd het water doelbewust tevoorschijn getoverd. Hier zijn waterbronnen aangeboord en kunstmatige beken gegraven. Diverse routes uit deze gids komen langs zulke sprengen en beken. Boeren op de Veluwe Minder bekend is dat op de Veluwe ook geboerd wordt. De oudste boeren op de Veluwe leefden van de bossen. Rond 1000 veranderde de situatie en ging de hei een grotere rol spelen. De beste vestigingsplaatsen voor boeren lagen toen aan de randen van de Veluwe: hei voor de schapen aan de ene kant, grazige weilanden aan de andere kant en de landbouwgronden op de overgang en rond het dorp. Verspreid over de Veluwe liggen ook enkele landbouwenclaves, die honderden jaren geleden zijn ontstaan als ontginningen in de toenmalige bossen. Zoals in Mossel, Wiesel, Garderen en Speuld waar het oude cultuurlandschap nog heel goed herkenbaar is. De landschappelijke variatie is hier groot door de afwisseling van bolle essen, houtwallen, zandwegen en historische boerderijen. Veel routes uit deze gids komen op de rand van bos en boerenland. De gps-tracks en routebeschrijvingen van deze wandelingen kunnen gratis gedownload worden op www.wandelzoekpagina.nl/trage-tochten. Ik wil Lourens Vellinga, Truus Wijnen en Henk-Jan van der Klis bedanken voor het nalopen en controleren van de routes. Tot slot bedank ik opnieuw Erna, mijn vrouw, die mijn wandelwerk heeft gefaciliteerd en die altijd met mij meewandelt.
1 lunteren startpunt
station lunteren openbaar vervoer
station lunteren aan de valleilijn ede/wageningenamersfoort lengte
19 km onverhard
horeca
pannenkoekenhuis het uilenbos de lunterse boer de goudsberg
6
We wandelen vanaf het station al snel het Lunterse Buurtbos in. De notarissen van de Ham en Dinger hebben beiden een belangrijke rol gespeeld bij de totstandkoming van het bos aan het begin van de 20e eeuw. Op verschillende plaatsen in het bos worden ze nu nog geëerd met een eigen boom of bank. Het bos is afwisselend door de glooiingen en de padenstructuur. De paden hebben de vorm van een twijg met bladeren. Bovenop een heuvel staat uitzichttoren De Koepel. Mede dankzij de inspanningen van de vereniging ´Vrienden van het Luntersche Buurtbos´ kon de koepel, na een opknapbeurt in 1982, worden opengesteld. De route vervolgt langs de randen van het boerenland van de Driesprong en langs de rand van natuurgebied het Wekeromse Zand. We passeren de Celtic Fields en de Germaanse Put. Dan duiken we de bossen weer in om uit te komen bij het zogenaamde Middelpunt van Nederland. Niet echt het middelpunt, maar toch mooi die grote steen. Langs de randen van de Goudsberg met prachtige uitzichten over het glooiende boerenland keren we terug naar het station.
7
1
Vanaf het station linksaf, op klinkerweg rechtdoor. Aan het eind linksaf, Boslaan. Spoor oversteken en rechtdoor. Op driesprong rechtsaf en direct daarna naar links oversteken en schuin rechts, bospaadje langs bordje ‘Het Lunterse Buurtbos’. Na 30 meter op vijfsprong rechtdoor, parallel aan een asfaltweg aan je rechterhand. Op driesprong met bankjes rondom rechtdoor. Nu alle zijpaden negeren. Dit brede bospad steeds blijven volgen. Je komt uit bij een splitsing bij picknickbank en Notaris Dinger Boom. Direct daarna kom je op een kruising. Hier ga je rechtsaf, een brede halfverharde weg. Toegangsweg naar nummer 35a negeren. Je passeert nummer 37 aan je linkerhand, nu weer een bospad. Pad naar rechts negeren. Op Y-splitsing rechts aanhouden in de richting van een zandweg met asfaltfietspad.
2
Hier ga je linksaf. Op kruising na huisnummer 82 aan je rechterhand rechtsaf, brede bosweg die heel licht omhoog gaat. Zijpaden negeren, steeds rechtdoor. Je passeert een witte afsluitboom van de Gemeente Ede en je gaat rechtdoor. Je passeert aan je linkerhand Het Uilenbos. Steeds rechtdoor tot ongeveer 75 meter voor een volgende slagboom van de Gemeente Ede. Hier ga je rechtsaf tussen houten paaltjes door en langs een bordje ‘Het Lunterse Buurtbos’, een bospad dat omhoog gaat. Direct aan het begin een pad naar rechts negeren. Op Y-splitsing rechts aanhouden. Het pad gaat dalen. Pad dat schuin rechts van achteren komt negeren en direct daarna op vijfsprong rechtsaf. Direct daarna de eerste brede bosweg links, die verder gaat dalen. Zijpaden negeren. Je passeert houten paaltjes en komt uit op een brede zandweg met fietspad. Hier ga je rechtsaf. Het wordt een asfaltweg. Je passeert het Bosbad en even verder kom je bij de Lunterse Boer.
3
2
1
Tegenover Lunterse Boer linksaf richting Uitkijktoren De Koepel, brede bosweg die licht stijgt. Op vijfsprong neem je het tweede halfverharde pad schuin rechts richting de Koepel. Zijpaden negeren. Vlak voor kruising ga je rechtsaf richting de Koepel. Links aanhouden langs de toren. Na de koepel het eerste pad schuin links naar beneden. Dit paadje helemaal uitlopen tot je uitkomt op een breder halfverhard pad. Hier ga je linksaf. Twee paden naar rechts negeren en even daarna op een kruising rechtsaf. Dit pad gaat dalen. Op kruising in dalletje
8
lunteren
5
6
3
4
rechtdoor, nu weer stijgen. Steeds rechtdoor, zijpaden negeren. Op splitsing van drie paden rechts aanhouden. Met een bocht naar links volgen. Nu rechtdoor tot je uitkomt op een ander pad; hier ga je rechtsaf. Direct daarna op
lunteren
9
Y-splitsing rechtdoor, verder naar beneden, mul ruiterpad. Aan het eind linksaf. Op vijfsprong scherp rechts naar beneden in de richting van brede halfverharde weg met fietspad. Daar ga je linksaf. Nu neem je het eerste pad naar rechts, een bospad dat licht omhoog gaat. Je komt uit op een asfaltweggetje.
4
lunterse buurtbos Het Luntersche Buurtbosch is in de negentiger jaren van de negentiende eeuw aangelegd door notaris van den Ham (1822-1912). In 1889 begon hij op eigen kosten, als een soort werkgelegenheidsproject, met de aanplant van het bos. Een groot wandelbos dat hij openstelde voor alle inwoners van Lunteren. Van den Ham zelf maakte het ontwerp van het buurtplantsoen, dat de vorm moest krijgen van een boom met bladen. Dit padenpatroon, dat voor een deel recent weer hersteld is, is nog duidelijk terug te vinden in het bos. Bij zijn overlijden ging het eigendom over op een stichting, die tot nu toe het bos beheert. Toen notaris Van den Ham begon met de aanleg van het Buurtbos liet hij op de Galgenberg eerst een schuurtje bouwen. Later bouwde hij op dezelfde plaats een stenen koepeltje met een rieten puntdak. In 1913 werd het gebouw naar een ontwerp van W.O.J. Nieuwenkamp uitgebreid. Nieuwenkamp maakte de toren zo, dat hij gemakkelijk zou kunnen worden verhoogd als de omringende bomen het uitzicht zouden belemmeren. Dat gebeurde in de zestiger jaren van de vorige eeuw. De toren is nu 22 meter hoog en staat op de Galgenberg die 34 meter boven NAP ligt. De Koepel is in 2009 gerestaureerd en is tegenwoordig rijksmonument.
Hier ga je linksaf. Na huisnummer 114 rechtsaf, Schaffelaarsweg. Aan het eind rechtsaf, Peteweg, zandweg met fietspad. Direct na groot metalen hek met nummer 29 linksaf, bospad in. Je passeert bordje ‘Edese bos’. Dit pad steeds rechtdoor volgen tot een houten afsluitboom. Daarna kom je uit op een zandweg met fietspad. Hier ga je linksaf. Deze weg blijf je voorlopig volgen. Aan het eind van Recreatiepark Het Gelloo aan je linkerhand op driesprong rechtdoor, nu asfaltweg met fietspad vervolgen door boerenland. Hessenweg kruisen en rechtdoor, doodlopende weg in, even verder onverhard karrenspoor. Aan het eind linksaf, grassige veldweg tussen graslanden en akkers door. Aan het eind, voor een hek, rechtsaf over een grasweg (gras kan hier soms behoorlijk hoog staan). Aan eind linksaf, een brede onverharde weg. Je komt uit op een brede zandweg met fietspad. Hier ga je rechtsaf. Op kruising linksaf, Hoge Valksedijk, zandweg met naastliggend asfaltfietspad. Deze weg blijf je 2,5 km volgen langs rand van Wekeromse Zand tot de eerstvolgende vijfsprong. Je passeert vlak voor die vijfsprong aan je rechterhand de Celtic Fields met uitkijktoren.
10
lunteren
5
Op de vijfsprong ga je linksaf, zandweg met fietspad, Vijfsprongweg. Je passeert huisnummer 13 aan je linkerhand en daarna neem je de eerste veldweg naar links bij een grote steen, tussen akkers door en licht naar beneden. Je passeert aan je rechterhand een bosje met de Germaanse Put. Op kruising linksaf. Pad loopt het bos in. Je passeert een bordje ‘Wekeromse Zand’. Dan neem je het eerste pad rechtsaf. Aan het eind rechts, een breder bospad. Met de bocht mee naar links. Vrijwel direct daarna neem je het eerste pad naar rechts, een karrenspoor met aan je linkerhand een bomenstrook. Dit pad rechtdoor blijven volgen. Gaat het bos weer in. Op een driesprong met een weg van links ga je rechtdoor. Op een volgende driesprong met een bredere hafverharde weg van links ga je ook rechtdoor. Een klein stukje asfalt en dan brede grindweg. Direct daarna neem je het eerste smallere bospaadje naar rechts. Aan het eind linksaf. Alle zijpaden negeren. Met het pad meebuigen naar rechts en weer naar links. Direct daarna op splitsing ook weer met het pad meebuigen naar links in de richting van een grote steen en picknickbank. Rechts aanhouden tussen twee stenen door. Op splitsing van drie paden neem je het middelste pad naar beneden. Op Y-splitsing links aanhouden. Je komt uit bij stenen bank. Daar ga je linksaf. Je negeert een paadje naar rechts en dan rechts aanhouden langs een boom met een geel-rode markering. Zijpaden negeren. Pad gaat naar beneden. Op de hoek van grasland rechtoor, licht omhoog langs bosrand. Je komt uit op een asfaltweg met fietspad.
6
Hier ga je rechtsaf. Je passeert restaurant de Goudsberg en je gaat direct daarna linksaf, bospaadje langs bordje ‘Gemeente Ede’. Je negeert een pad naar links. Direct daarna op Y-splitsing rechts, paadje naar beneden. Je komt uit op een fietspad; hier linksaf omhoog. Dit fietspad loopt langs de voet van Goudsberg. Op splitsing van paden rechtdoor fietspad vervolgen, nu met naastliggend zandpad. Hierna neem je het eerste pad naar rechts en direct weer rechts aanhouden, een brede zandweg. Op kruising met Molenweg rechtdoor. Aan het eind linksaf. Je komt uit op de Beukenlaan, asfaltweggetje; hier ga je rechtsaf. Pal voor huisnummer 2 ga je rechtsaf over een smal paadje langs bomenrand aan je linkerhand, licht omhoog. Je komt uit op een brede zandweg, hier ga je rechtdoor. Direct daarna, voor het volgende huis, ga je linksaf tussen twee metalen hekjes door, een halfverhard paadje licht omhoog. Paadje gaat achter huizen langs. Met bochten blijven volgen. germaanse put Brede toegangsweg naar villa (twee De Germaanse Put is een grote kuil klinkersporen met gras er tussen in) in een dekzandrug. Archeologisch oversteken en rechtdoor via klaphekje onderzoek heeft uitgewezen dat het paadje vervolgen. Je komt uit op een uitgeholde boomstam als waeen asfaltweg. Hier ga je rechtdoor, terput heeft gediend. In de kuil was Valkseweg Oost. Aan het eind linksaf, geen put meer te zien, maar nu is Park Den Eng. Met de weg meebuigen de kuil opgeschoond en de put door naar rechts. Aan het eind rechtsaf. een nieuwe eikenhouten putrand Spoor oversteken en linksaf, deels gereconstrueerd. Spoorstraat terug naar het station.
lunteren
11
6 mossel startpunt
natuurcentrum veluwe grootginkelseweg 2a ede openbaar vervoer
niet bereikbaar met ov, maar je kunt op station edewageningen een ovfiets huren en naar het beginpunt fietsen, ca. 6 km lengte
14 km onverhard
horeca
natuurcentrum veluwe boerderij/ theeschenkerij mossel
12
We wandelen vanaf Natuurcentrum Veluwe ten oosten van Ede langs en over heidevelden en door de uitgestrekte licht heuvelachtige Veluwse bossen. Het is beslist de moeite waard om eerst even het Natuurcentrum te bezoeken. De wandeling voert langs de rand van de Ginkelse hei. We komen langs een van de schaapskooien en met een beetje geluk zien we de schapen op de hei rondscharrelen. De Kreelse Plas maakt deel uit van de landbouwenclave Hindekamp. Zo’n nat gebied midden op de droge Veluwe komt bijna niet voor. We kunnen om de plas heen lopen via een planken pad. We steken het bos door en lopen nog een stuk over de Edese heide. Op het tweede deel van de route wandelen we om de open vlakte ´Mosselse Veld´ heen. Boerderij annex Theehuis Mossel ligt op een prachtige plek midden in natuur en het is hier goed rusten en genieten van alle lekkers. Het gekras van twee raven begeleidt ons door het bos weer terug naar de Hindekamp en het Natuurcentrum.
13
1
Vanaf het parkeerterrein bij het Natuurcentrum loop je terug naar de toegangsweg. Oversteken in de richting van een klaphek bij de hei. Je gaat het klaphek door en direct rechtsaf over een grassig pad langs het hek. Op de hoek meebuigen naar links langs de rand van de hei. Je komt uit op een brede zandweg; hier rechtdoor nog steeds langs de rand van de hei. Je passeert een schaapskooi aan je rechterhand. Opnieuw steeds langs het hek blijven lopen, dus alle zijpaden de hei op negeren. Op kruising rechtsaf, brede bosweg met naastliggend fietspad van betonplaten. Je passeert aan je rechterhand de Kreelse Plas. (Je kunt over een plankenpad naar en om de plas heen lopen.) Wildrooster over en rechtdoor bosweg met fietspad vervolgen. Je passeert een bordje ‘Noord Ginkel’.
2
Waar de zandweg overgaat in een weg van betonplaten en pal voor huisnummer 103 aan je linkerhand ga je linksaf door een hoog klaphek. Je volgt een smal bospaadje en passeert het huis aan je rechterhand. Daarna wordt het een breder bospad. Op driesprong rechtdoor. Hierna ook steeds rechtdoor, dus alle zijpaden negeren. Het pad komt uit bij de rand van de hei. Hier ga je linksaf, brede zandweg met bochten volgen. Op kruising rechtdoor dwars het heideveld over. Zijpaden negeren en op kruisingen rechtdoor. Aan het eind van dit pad bij de bosrand rechtsaf, brede zandweg die gaat stijgen. Nu op driesprong (met zicht over de heide aan je rechterhand) linksaf. Dit pad volgen met een bocht naar rechts en een bocht naar links en zijpaden negeren. Daarna op driesprong rechtdoor langs stenen paaltje met de nummers 068. Je gaat iets naar beneden. Aan je rechterhand een dubbele rij beuken. Zijpaden naar links negeren.
14
mossel
3
4
mossel
2
1
De nederzetting dateert uit de 15e eeuw. Veel groter dan twee boerderijen is het nooit geweest. Op de velden en akkers worden herten met rust gelaten. Eventuele schade wordt aan de boeren vergoed. De boerderij stamt uit 1863, maar al in 1500 kwam de naam “Mosschel” voor. Mossel heeft niets met het schelpdier te maken, maar van alles met mos. Honderden jaren geleden trokken de herders met hun kuddes de Veluwe over en verbleven dan tijdens de lente en zomermaanden buiten, ook rondom het huidige Mossel. Zij bouwden dan hutjes en schuilplaatsen van mos waarin zij de nachten door konden brengen. Uiteindelijk is Mossel een permanente hoeve geworden, de oude landbouwgronden rondom de boerderij zijn reeds vanaf 1500 in gebruik. Vanaf half jaren negentig vorge eeuw zijn de landbouwgronden teruggegeven aan de natuur. Tegenwoordig grazen er New Forest pony’s en Schotse Hooglanders.
mossel
15
3
Op kruising met fietspad en bosweg rechtdoor. Je loopt in de bosrand en hebt zicht op het Mosselse veld aan je rechterhand. Je komt uit op een zandweg met asfaltfietspad; hier ga je rechtsaf. Je gaat een wildrooster over of door een klaphek en direct daarna rechtsaf. Na ca. 500 meter op Y-splitsing rechts aanhouden. Op kruising rechtdoor. Je komt uit bij een fietspad. Hier ga je rechtsaf, het fietspad volgen. Het fietspad komt uit op een brede zandweg aan de rand van de hei, hier ga je linksaf. Je passeert P-25339/001 en je gaat rechtdoor over een veerooster. Je loopt tussen de gebouwen van boerderij Mossel door.
ree De slanke, sierlijk ree is de kleinste van de inlandse herten. De ree heeft een zandgele tot roodbruine zomervacht, 's winters is deze meer grijsbruin tot zwart van kleur. Een mannetjesree heet bok, een vrouwtje geit, een jong een reekalf en een groep een sprong. De ree leeft in bosachtige streken met open plekken en aangrenzende velden, maar ook in heidevelden, rietvelden, duinen en akkerbouwgebieden. ’s Winters leven reeën in roedels van twee tot vijf dieren. In het voorjaar vallen die groepjes uiteen. Ze leven dan in een vast gebied. Eind mei, begin juni worden de reekalfjes geboren. Reeën zijn schuwe dieren die snel op de vlucht slaan.
16
mossel
4
Je passeert een wildrooster en vervolgt de zandweg met fietspad rechtdoor, licht omhoog. Zijwegen negeren. Op kruising bij P-25340/001 rechtdoor over de zandweg. De weg buigt naar links en even daarna kruis je het fietspad en dan buig je met de zandweg mee naar rechts. Je passeert een wildrooster en vervolgt de zandweg rechtdoor. Het wordt een asfaltweg en even daarna bij P-23598/001 ga je linksaf richting Natuurcentrum Veluwe, Grootginkelseweg. Bij P-23599/001 rechtdoor, asfaltweg vervolgen. Op de hoek van de hei aan je rechterhand kun je links naar het Natuurcentrum. Verder rechtdoor voor de parkeerplaats. Je passeert een wit hek ‘De Ginkel’ en even verder, waar de weg een bocht naar rechts maakt, ga je linksaf terug naar de parkeerplaats.
hindekamp De Hindekamp is een landbouwenclave temidden van bossen en heide. Dit gebied is uniek omdat een nat gebied midden op de droge Veluwe bijna niet voorkomt. De Ginkel ligt op een punt waar twee oude smeltwaterdalen samenkomen. In de grond heeft zich een ondoorlaatbare leemlaag gevormd, waardoor er ondiep grondwater voorkomt. Het gevolg is dat de enclave veel natter is dan zijn omgeving en daardoor geschikt is voor landbouw. Het verklaart ook waarom er in deze omgeving plassen als de Heidebloemplas en de Kreelse Plas zijn. Vanaf de middeleeuwen wordt hier al landbouw bedreven en het oude agrarische gebruik van dit gebied is nog duidelijk herkenbaar. De akkers, graslanden en boerderijtjes temidden van natuurgebied zijn nog steeds in gebruik en grotendeels privéterrein. De enclave is volledig afgerasterd om te voorkomen dat edelherten en zwijnen uit omliggende bossen de bouwlanden plunderen.
mossel
17
colofon nr naam route Cartografie: Kadaster Geo-Informatie Fotografie: André Denekamp, Ad Snelderwaard, Lourens Vellinga en Rob Wolfs Routes en tekst: Rob Wolfs Voor opmerkingen en suggesties:
[email protected] GPS-tracks van de wandelroutes zijn te downloaden op: www.wandelzoekpagina.nl/trage-tochten www.gegarandeerdonregelmatig.nl Ontwerp en uitvoering: Ontwerpbureau Lood, Raalte © 2013 Uitgeverij Gegarandeerd Onregelmatig Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, geluidsband, elektronisch of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De routes in deze gids zijn met de grootst mogelijke zorg samengesteld en gecontroleerd. Niettemin geldt dat het een momentopname betreft en dat wijzigingen in het landschap of openingstijden voor kunnen komen. Daarom is het verstandig om voor vertrek altijd de actuele stand van zaken te controleren. De makers en uitgeverij kunnen niet aansprakelijk worden gesteld voor enige schade dan ook bij het volgen van de routes.
128
Legenda Bushalte Treinstation Parkeerplaats Horeca 1 cm op de kaart is 250 meter
Rob Wolfs is als ‘promenoloog’ doorlopend bezig met het zoeken van mooie nieuwe routes voor de wandelaar. Hij was voor Uitgeverij Gegarandeerd Onregelmatig auteur van de succesvolle gids ‘Wandelen op de grens van bos en boerenland’ en werkte o.a. mee aan vele LAWgidsen voor het Wandelplatform. De nieuwste wandelingen van Rob Wolfs zijn onder de serienaam Trage Tochten te vinden op: www.wandelzoekpagina.nl.
Zijn er dan nog niet genoeg wandelgidsen over de Veluwe zult u zich afvragen? Waarom er nog één aan toevoegen? Die vraag hebben wij ons als uitgeverij samen met de auteur ook gesteld en het antwoord op die vraag is deze gids: zoals een kok na tientallen jaren zijn gasten graag nog met nieuwe gerechten wil verrassen, zo willen wij graag de verstokte Veluwe-proevers versteld doen staan van wat ze nog niet kennen. Rob Wolfs kent de Veluwe door en door. Door zijn werk als professioneel routemaker kent hij de Veluwe als zijn broekzak: ook de wegen en paden die niet in knooppuntennetwerken, paaltjesroutes of anderszins gemarkeerde wandelingen terecht zijn gekomen. Met al die onbekende ingrediënten heeft hij 20 stevige wandelingen in alle windstreken van de Veluwe samengesteld. Geef u over aan wandelkok Wolfs en laat u meevoeren op een verrassende reis langs nagenoeg ongebaande paden over de onbekende Veluwe.