Multiculti 1
Verhuizen naar een ander land
1
Leg uit: Een emigrant is ook altijd een immigrant. Wanneer je naar een ander land verhuist (migratie), ga je het ene land uit (emigratie) en een ander land in (immigratie). ► U kunt hier een vergelijking maken met de begrippen import en export.
2
Noem vier bekende Nederlandse allochtonen: ► Voorbeelden van een juist antwoord: Clarence Seedorf - Ali B. - Najib Amhali - Prinses Máxima Jörgen Raymann - Khalid Boulahrouz - Ayaan Hirsi Ali - Lornah Kiplagat (hardloopster) Victoria Koblenko – Tatjana - Xavier Guzman - Elvan Akyildiz en Hakim Traïda, o.a. van Sesamstraat
3
Waarom krijgen buitenlanders die van buiten de EU naar Nederland komen voor werk, geen toestemming? Er is niet voldoende werk voor iedereen. ► Alleen voor bepaalde beroepen krijgen mensen toestemming. Denk aan medisch specialisten, voetballers en hoogleraren.
4
Waarom wordt de naam ‘allochtoon’ vaak verkeerd gebruikt? De term allochtoon wordt vaak alleen gebruikt voor groepen uit niet-westerse culturen.
5
Wanneer wordt een asielzoeker erkend als politiek vluchteling? Kruis de beste omschrijving aan. Als er oorlog is in het land van herkomst. X
Als een asielzoeker nu in zijn eigen land gevaar loopt vanwege zijn mening.
X
Als een asielzoeker gemarteld is in eigen land vanwege zijn geloof. Als het land van herkomst een dictatuur is. Als een asielzoeker in eigen land in de gevangenis heeft gezeten.
► De tweede omschrijving is de beste, de derde kan ook een legitieme reden zijn. 6
Stelling: De voorwaarde die de wet stelt aan buitenlandse huwelijkspartners is in strijd met artikel 1 van de Grondwet (zie bladzijde 62 van je lesboek). Ben je het eens of oneens met deze stelling? Licht je mening toe. Eigen mening leerling. ► De stelling klopt niet. Artikel 1 van de Grondwet over discriminatie betreft personen die zich in Nederland bevinden. Hier gaat het om toelating van personen die nog niet in Nederland zijn.
7 Herkomst allochtonen Bekijk bron 1 in je lesboek. a
Zijn er in Nederland meer Turken, meer Surinamers of meer Marokkanen? Turken zijn met 12% (± 370.000) het grootste in aantal.
b
Welke van de genoemde groepen kwamen naar Nederland op zoek naar werk? De gastarbeiders uit Turkije en Marokko. ► Ook de meeste mensen uit EU-landen als Duitsland, België, onze buurlanden, en Engeland komen hier om te werken.
c
Welke landen waren een kolonie van Nederland, en welk land hoort nog bij Nederland? Indonesië en Suriname waren een kolonie. De Nederlandse Antillen en Aruba behoren nog steeds tot het Koninkrijk der Nederlanden. ► Het koninkrijk der Nederlanden bestaat uit drie landen: Nederland, Aruba en de Nederlandse Antillen. Aruba heeft een ‘status aparte’.
d
Noem twee landen, waarvandaan mensen naar Nederland komen om politieke redenen. ► Voorbeeld van een juist antwoord: Iran, Irak, Afghanistan, Somalië en Sudan.
80
8 Op de stoel van de minister Ieder jaar komen er heel wat mensen naar Nederland. Er worden ook veel mensen weer teruggestuurd. Hieronder zie je een situatie waarover jij moet beslissen.
Blijven of niet? In 1997 vluchtte het gezin van Ali Ben Assad uit Syrië naar Nederland omdat hij gevaar liep door zijn politieke opvattingen. Hij had een goedlopend kleermakersbedrijf in Damascus, maar werd een paar keer ernstig mishandeld op het politiebureau. Zijn bedrijf werd regelmatig bezocht door mannen van de geheime politie in burger. Hij en zijn gezin werden dan bedreigd. Nu zit hij met zijn gezin in het asiel-
a
b
c
zoekerscentrum te Apeldoorn. De twee jongste kinderen zijn tien en twaalf jaar. Zij voelen zich helemaal Nederlands en kennen maar een paar woorden Arabisch. De oudste dochter van achttien doet eindexamen havo. De overheid heeft besloten dat het gezin niet mag blijven. Onlangs zijn van alle gezinsleden pasfoto’s en vingerafdrukken gemaakt. Ook zijn alle uitkeringen stopgezet.
De man heeft al aangeboden alleen terug te keren en zijn gezin pas over te laten komen, als blijkt dat het veilig is. Hij is doodsbang dat hij na terugkeer in Syrië in grote moeilijkheden zal komen. De kinderen vinden het vreselijk dat ze weg moeten van school waar hun vrienden en vriendinnen zitten. Er is al actie gevoerd door mensen die vinden dat je een gezin dat hier negen jaar woont, niet zomaar terug kunt sturen.
Ik vind dat het gezin WEL / NIET mag blijven omdat: 1. Eigen mening leerling. 2. Eigen mening leerling. ► Voorbeelden van goed beargumenteerde antwoorden: - WEL, omdat de kinderen hier zijn opgegroeid en zijn ‘vernederlandst’. - WEL, omdat het niet zeker is of ze veilig zijn als ze terugkeren naar Syrië. - NIET, omdat ze nu in Syrië veilig zijn en dan zijn ze dus geen politiek vluchteling meer. Als je ze nu laat blijven kun je net zo goed iedereen laten blijven. - NIET, omdat zij volgens de overheid niet langer worden erkend als vluchteling. Zie tevens de bladzijden Extra informatie en werkvormen aan het begin van dit thema. Bekijk het spandoek hiernaast. Ben je het eens met de tekst op het spandoek? Eigen mening leerling. ► Mensen zijn nooit illegaal, volgens bepaalde wetten zijn ze ergens illegaal. Vraag de leerlingen of het niet verwonderlijk is dat je minder rechten hebt als je ergens anders ter wereld geboren bent. Is het niet vreemd dat volken een deel van de wereld kunnen ‘claimen’ als hun eigen bezit, alleen omdat zij toevallig daar geboren zijn? Wanneer ben je illegaal? Als je in Nederland woont zonder dat je een verblijfsvergunning hebt.
9 Trouwen met …
c
a
Gaat deze tabel over gezinshereniging? Waarom wel of niet? Nee, er is nog geen sprake van een gezin. Het betreft huwelijkspartners, dus gaat het hierbij om gezinsvorming.
b
Wat valt je op, als je de percentages voor mannen en vrouwen met elkaar vergelijkt? En waarom klopt de krantenkop niet helemaal? Voor zowel de mannen als de vrouwen is in 2008 het kiezen voor een huwelijkspartner uit het land van herkomst met zo’n twee derde afgenomen in vergelijking met 2001. De krantenkop klopt niet, omdat niet alleen het aantal importbruiden, maar ook het aantal importbruidegommen sterk is gedaald.
Waarom zal het aantal partners uit het land van herkomst sterk gedaald zijn, denk je? Eigen uitwerking leerling. ► Oorzaken zijn: - Allochtone jongeren verwesteren en willen steeds vaker zelf hun partner kiezen. - De overheid heeft de eisen voor gezinsvorming aangescherpt: hogere leeftijd en verplichte inburgeringscursus in het land van herkomst. Vraag: vind de klas het terecht dat de overheid de eisen strenger heeft gemaakt? Waarom wel of niet?
81
2 Integreren, hoe gaat dat? 1
Wat is het verschil tussen assimilatie en integratie? Bij assimilatie vervang je veel van je eigen cultuur door de nieuwe dominante cultuur. Bij integratie neem je nieuwe gewoonten over, maar behoud je ook je eigen cultuur.
2
Wat is volgens jou de beste manier van aanpassing: assimilatie, integratie of wederzijdse aanpassing? Licht je mening toe met twee argumenten. Eigen mening leerling. ► Voorbeelden van een goed beargumenteerd antwoord: - ASSIMILATIE, want (1) je dient je aan te passen aan het land waar je woont en (2) als je je volledig probeert aan te passen in taal en cultuur en dit voor 100 procent doet, gaat het vaak veel sneller. - INTEGRATIE, want (1) je moet je aanpassen, maar ook jezelf blijven. Veel Nederlanders die in het buitenland wonen gaan ook nog regelmatig naar een Nederlandse club en vieren feestdagen als Sinterklaas en Koninginnedag en (2) het aanpassen gaat makkelijker als je naast de nieuwe gewoonten van die cultuur ook kunt terugvallen op je eigen waarden en normen. - WEDERZIJDSE AANPASSING, want (1) door je open te stellen voor andere culturen kunnen mensen elkaar sneller en beter leren kennen en begrijpen en (2) je eigen wereld wordt groter, je leert nieuwe gewoonten, gedrag en gerechten kennen. Vooral de culinaire voorbeelden zijn aansprekend; de pizza en shoarma hebben de broodjes kroket en frikandel al (bijna) ingehaald.
3
Stelling: In een multiculturele samenleving moeten ook autochtonen zich aanpassen. Ben je het eens of oneens met de stelling? Ik ben het hiermee EENS / ONEENS omdat Eigen mening leerling. ► Voorbeelden van een goed beargumenteerd antwoord: - EENS, omdat je rekening met elkaar moet houden als je met veel culturen samenleeft. - ONEENS, omdat ook al leven veel culturen samen, dan nog kun je je eigen cultuur behouden. Zie tevens de bladzijden Extra informatie en werkvormen aan het begin van dit thema
4
Wat zou er gebeuren als immigranten zich helemaal niet aanpassen? Noem twee mogelijke gevolgen. 1. 2. ► Voorbeelden van een goed beargumenteerd antwoord: - Onbekend maakt onbemind; er kunnen dan conflicten ontstaan. - Mensen leven dan volledig langs andere groepen heen. - Bepaalde waarden en normen van immigranten kunnen botsen met onze rechtsregels. Dit laatste geldt bjvoorbeeld bij onderwerpen als eerwraak, vrouwenbesnijdenis, uithuwelijken, etc. De moord op Theo van Gogh past hier ook in; voor Mohammed B. woog de belediging van de islam zwaarder dan de Nederlandse wetgeving over vrijheid van meningsuiting en de rechtsregel dat je een ander niet mag doden.
5
In de volgende zin staan twee fouten. Verbeter de zin. De VVD wil dat nieuwkomers in Nederland zich aanpassen aan de gewoonten van het christelijk geloof; de PvdA wil juist dat allochtonen volledig assimileren, zodat hun kansen op werk groter zijn. De VVD Het CDA wil dat nieuwkomers in Nederland zich aanpassen aan de gewoonten van het christelijk geloof; de PvdA wil juist dat allochtonen volledig assimileren integreren, zodat hun kansen op werk groter zijn. Of: De VVD Het CDA wil dat nieuwkomers in Nederland zich aanpassen aan de gewoonten van het christelijk geloof; de PvdA VVD wil juist dat allochtonen volledig assimileren, zodat hun kansen op werk groter zijn.
6 Respect! BN’ers dragen bij aan integratie Rapper Ali B, cabaretier Najib Amhali en prinses Máxima spelen volgens jongeren een grote rol bij de integratie van allochtonen in Nederland. “AIi B is een voorbeeld van een
buitenlander die gerespecteerd wordt,” ver- Najib Amhali is populair omdat hij met een telden jongeren die meededen aan een onder- grote lading humor allerlei alledaagse zoek van MTV. Prinses Máxima draagt volgens multiculti kwesties aan de orde stelt.” de jongeren ook bij aan de integratie, omdat ze als allochtoon een positieve uitstraling heeft.
a
Op welke manier kunnen BN’ers een belangrijke rol spelen bij de integratie van allochtonen? Zij hebben voor (allochtone) jongeren een voorbeeldfunctie.
b
Wie vind jij de grootste rol spelen bij de integratie? Ali B
Najib Amhali
Prinses Máxima
…………………….
omdat Eigen mening leerling. ► Amhali is als geslaagd cabaretier een rolmodel voor jonge Marokkanen. Ook laat hij met veel humor en zelfspot de overeenkomsten en verschillen zien tussen de Nederlandse cultuur en die van allochtonen.
82
7 Welk woord weg? Hieronder staan vier woorden die met de multiculturele samenleving te maken hebben. Welk woord hoort niet in het rijtje thuis? INTEGRATIE - INBURGERINGSCURSUS - ASSIMILATIE - WEDERZIJDSE AANPASSING
hoort niet in het rijtje thuis omdat eigen uitwerking leerling. ► Voorbeeld van een goed beargumenteerd antwoord: INBURGERINGSCURSUS hoort niet in het rijtje thuis omdat die verplicht is. Voor de andere drie kun je zelf kiezen. 8 Situaties Naoual (23) werkt bij de Rabobank achter de balie. Omdat ze veel met klanten werkt is ze verplicht haar kleding aan te passen. Ze draagt daarom een mantelpakje. Thuis kleedt ze zich meestal snel om en doet wat makkelijks aan. Heel soms gaat ze met collega’s naar het café om een colaatje te drinken. Ze zou wel vaker willen meegaan, maar ze vindt de harde muziek in het café niet prettig.
Asha is een Surinaams meisje dat bij de gemeente werkt als receptioniste. Ze raakt vrij snel bevriend met haar collega’s. Op vrijdagmiddag doet ze altijd mee met de gezelligheidsborrel en dit jaar gaat ze zelfs met de afdeling mee op wintersport. Zelf neemt ze een paar collega’s mee naar een Surinaams feest en maakt soms voor de hele afdeling roti, een Surinaams gerecht.
Hier is sprake van ASSIMILATIE / INTEGRATIE / WEDERZIJDSE AANPASSING, want: Naoual heeft
Hier is sprake van ASSIMILATIE / INTEGRATIE / WEDERZIJDSE AANPASSING, want: zij neemt wat over van de cultuur op het werk (borrel, wintersport) en haar collega’s leren de Surinaamse cultuur (feest, roti) kennen.
zich grotendeels aangepast (kleding, uitgaan).
a Gaat Ik Hou van Holland over de dominante cultuur van Nederland, of meer over subculturen? Over de dominante cultuur, omdat het programma over typisch Nederlandse gewoonten en tradities gaat. b
Linda de Mol noemt Ik Hou van Holland een inburgeringscursus. Leg uit wat een inburgeringscursus is. Ben je het met Linda de Mol eens? Een inburgeringscursus leert buitenlanders die hier willen blijven wonen over Nederlandse gewoonten, kenmerken en gebruiken. ► Het programma Ik Hou van Holland doet dat ook. Maar het hoofddoel van het programma is gewoon ontspanning voor de kijkers.
c Ik Hou van Holland helpt immigranten WEL / NIET met integreren. Eigen mening leerling. ► Voorbeeld antwoorden: WEL, want immigranten leren door het programma Nederlandse spreekwoorden en gezegden en wat Nederlandse nieuwsfeiten, muziek, televisie en films zijn. NIET, want het gaat vooral over Nederlandse gewoonten die niet zo belangrijk zijn. De kijker krijgt dus maar een beperkt (vanwege de vereiste humor misschien wel wat vertekend) beeld van Nederland. 83
Geert Wilders vindt dat Marokkaanse en andere allochtone jongeren die crimineel zijn, moeten worden teruggestuurd naar hun land. Ook als ze een Nederlands paspoort hebben. a
Wat vind jij hiervan? Geef een argument bij je mening. Eigen mening leerling. ► Voorbeelden van argumenten: Terugsturen, omdat deze jongeren de Nederlandse regels en gewoonten niet respecteren. Niet terugsturen, je kunt een allochtone jongen die hier is geboren toch niet terugsturen naar het land waar zijn ouders ooit zijn geboren? Niet terugsturen, omdat het respectloos is om mensen het land uit te zetten. Zorg voor een oplossing van het probleem in Nederland.
Wilders heeft het vaak over de islamisering van Nederland. Wat bedoelt hij daarmee? Wilders vindt dat er te veel moslims naar Nederland komen. Hij is bang dat daardoor de Nederlandse cultuur wordt aangetast. b
c
Is de PVV een rechtse of een linkse partij? Leg je antwoord uit, waarbij je een standpunt van de PVV gebruikt. De PVV is zowel een linkse als rechtse partij. Linkse standpunten: de AOW blijft op 65 jaar, betere zorg voor ouderen, het ontslagrecht niet versoepelen. Rechtse standpunten: immigratiestop voor mensen uit islamitische landen, verbied de boerka en de Koran, belast hoofddoekjes, meer politie op straat.
d
e
Wilders deed ook de bovenstaande uitspraak. Is hij voor assimilatie, integratie of wederzijdse aanpassing?
Wilders is voor assimilatie. Hij vindt dat moslims veel eigen waarden en normen moeten ‘weggooien’. In 2010 begon de rechtszaak tegen Wilders, waarin hij beschuldigd wordt van discriminatie, aanzetten tot haat en het beledigen van groepen mensen. Daarnaast moet de strafrechter oordelen over de vergelijking die de politicus trok tussen de islam en het nazisme. Ik vind WEL / NIET dat Geert Wilders met zijn uitspraken te ver gaat en discrimineert, omdat: Eigen mening leerling. ► Voorbeelden van argumenten: WEL, want hij beledigt en kwetst mensen diep. NIET, want hij mag zeggen wat hij wil. Hij maakt gebruik van zijn vrijheid van meningsuiting. Dat is belangrijk in een democratie. Moslims hebben ook het recht om hem te beledigen. ► Klassengesprek over de stelling “Veel schelden en beledigen. We hebben in Nederland gewoon te veel vrijheid van meningsuiting.”
11 Als Marokkaan stemmen? a
b
84
Lees bron 5. Wat is het verband tussen de uitlatingen van dhr. Nouinou en zijn mening over integratie? Hij stemt en denkt vanuit zijn huidige positie als inwoner van Amsterdam, niet als Marokkaan. Hij wil dat de media hem zien als Amsterdammer. Wat zou een reden kunnen zijn voor een Marokkaan of een andere buitenlander om juist wel op een landgenoot te stemmen? ► Voorbeeld van een goed beargumenteerd antwoord: Een landgenoot zal meer aandacht besteden aan onderwerpen die voor zijn/haar volk en cultuur belangrijk zijn.
3 Integratie geslaagd? 1
Integratie is geslaagd als: X
autochtonen en allochtonen samen leven.
er geen verschillen meer zijn tussen allochtonen en autochtonen.
alle allochtonen een baan hebben.
allochtonen zich hebben aangepast aan de dominante cultuur in Nederland.
autochtonen en allochtonen elkaar respecteren.
2
3
4
In je lesboek staan vier redenen waarom integratie soms niet lukt. Wat is volgens jou de belangrijkste van deze redenen? Leg je keuze uit. Eigen mening leerling. ► Voorbeelden van een goed beargumenteerd antwoord: - Taalachterstand: als je elkaar niet goed verstaat en begrijpt, is integratie lastiger. - Afgebroken schoolopleiding: in Nederland is het halen van je diploma belangrijk voor het vergroten van je kansen op werk. - Discriminatie: er zijn nog steeds werkgevers die allochtone solicitanten discrimineren. Wat wordt bedoeld met tweede en derde generatie allochtonen? De kinderen en kleinkinderen van de eerste generatie allochtonen die in de jaren zestig en zeventig naar Nederland kwamen. Vaak zijn zij in Nederland geboren. ► Letterlijk betekent ‘allos’ andere en ‘ochtos’ plaats. Een allochtoon is dus iemand van een andere plaats. De definitie geldt dus eigenlijk niet voor deze groep. Lees de conclusie van de commissie op het eind van het hoofdstuk. Leg uit of je het er wel of niet mee eens bent. Eigen mening leerling. ► Voorbeelden van een goed beargumenteerd antwoord: - MEE EENS, want in Nederland leven vele groepen naast elkaar zonder al te veel spanningen. De afstand tussen groepen in Nederland lijkt kleiner dan bijvoorbeeld in Frankrijk en de VS te zijn. - NIET MEE EENS, want in Nederland leven groepen vaak langs elkaar heen. Veel Nederlanders hebben weinig begrip voor andere gewoonten en vinden dat buitenlanders zich maar moeten aanpassen. Andersom stellen sommige allochtonen zich te geïsoleerd op. Zie tevens de bladzijden Extra informatie en werkvormen aan het begin van dit thema.
5 De wereld na 19-11 Lees de tekst van bron 8 in je lesboek en het citaat van Bülent op deze pagina. Vind jij dat de verhouding tussen allochtone moslims en autochtonen in Nederland na ‘911’ en ‘2 november’ is veranderd? Zo ja, in welk opzicht? Eigen mening leerling. ► Voorbeelden van een goed beargumenteerd antwoord: - Ja, er is sindsdien een groter onderscheid tussen ‘wij’ en ‘zij’. - Ja, autochtone Nederlanders maken snel een koppeling tussen moslims en terrorisme. - Ja, als allochtoon voel ik me meer bekeken.
“11 september was een slechte dag. Maar in Amsterdam is het nog veel erger geworden na 2 november (moord op Theo van Gogh). Vóór die tijd zagen mensen mij als Turk of als allochtoon. Nu word ik aangekeken als moslim.” Bülent, 21 jaar
6 Wat vinden we ervan? a
b
Wie zijn meer tolerant: mensen in de stad of op het platteland? Waaruit blijkt dat? Mensen in de stad. Zij staan meer open voor de aanwezigheid en de cultuur van anderen. Kies een van de stellingen uit en geef goed beargumenteerd je eigen mening. Eigen mening leerling. ► Zie de bladzijden Extra informatie en werkvormen aan het begin van dit thema voor voorbeeldargumenten.
c Houd nu een klassendiscussie over een van de stellingen. ► Discussie. 85
Wel of geen hoofddoekjes?
CASE
7 Ik draag (g)een hoofddoek Lees de bronnen 13, 14 en 16 op bladzijde 89 in je lesboek. a
b
Welke redenen noemen de drie meisjes om een hoofddoek te dragen? - Het hoort bij het geloof. - Ze doen dit uit eigen keuze. In Frankrijk is er een nieuwe wet die verbiedt op school of op straat te laten zien waar je in gelooft. Je mag daar dus geen hoofddoekje, keppeltje of kruisje dragen. Zie ook bron 18. Waarom zal deze wet gemaakt zijn? In Frankrijk is religie iets wat hoort bij je persoonlijke leven, in het openbare leven moet iedereen gelijk zijn.
8 Wie heeft gelijk? Lees bron 9 en 10 in je lesboek over het ontslag van de assistente van de huisarts. a
b
c
Marianne van der Gun vindt dat de arts gelijk heeft, omdat zij de betekenis van de hoofddoek een beperking vindt om persoonlijke problemen te vertellen. Gülsah Betörglü vindt dat de arts niet gelijk heeft, omdat je niet mag discrimineren wegens godsdienst. Welke bronnen op de bladzijden 88 en 89 kan Marianne gebruiken om haar mening te ondersteunen? Schrijf de bronnummers op. De bronnen 11, 12, 17 en 18.
d
Welke bronnen kan Gülsah gebruiken om haar mening te ondersteunen? De bronnen 11, 12, 17 en 18. ► Marianne en Gűlsah kunnen dus dezelfde bronnen gebruiken, het is maar net welke informatie je eruit haalt! ► Enkele varianten van het klassengesprek vindt u aan het begin van deze handleiding.
a
Voer met de klas een klassengesprek over deze stelling. Gebruik hierbij de regels voor het klassengesprek op bladzijde 21 van dit werkboek.
Lees ook bron 17 in je lesboek. Wat is het grootste verschil tussen het besluit in Frankrijk en het voorstel van de PVV? Het Franse verbod betrof alle religieuze kleding en uitingen, dus bijvoorbeeld ook keppeltjes. Wilders wil alleen hoofddoekjes verbieden.
b
In Den Haag en Almere won de PVV veel zetels, maar kwam niet in het College van B&W. Wat zal hiervan de reden zijn? Andere partijen wilden niet samenwerken met de PVV, omdat ze het niet eens zijn met standpunten zoals het hoofddoekjesverbod.
86
4 1
Islam en christendom Noem een overeenkomst en een verschil tussen Mohammed en Jezus Christus. Overeenkomst: Zij verkondigen beiden een boodschap van God. Verschil: Mohammed wordt als profeet beschouwd, Jezus Christus als zoon van God.
2
Welke overeenkomst is er tussen de “vijf zuilen” en de “Tien Geboden”? Het zijn beide leefregels, met als eerste punt dat er maar één god is.
3
Voor welke mensen is het fundamentalisme een bedreiging? ► Voorbeeld van een goed beargumenteerd antwoord: - Het is vooral bedreigend voor groepen die inmiddels gelijke rechten en plichten hebben, maar die vroeger niet hadden. Denk hierbij aan de positie van vrouwen. - Het kan bedreigend zijn voor allen die niet leven volgens de oorspronkelijke uitgangspunten.
4 Wat hoort bij wat? Koran
B
A. Iemand die gelooft in Allah.
Moslim
A
B. Het heilige boek van de moslims.
Christus
E
C. Het heilige boek van de christenen.
Nieuwe Testament
F
D. Naam die aan Mohammed gegeven werd.
Bijbel
C
E. Naam die aan Jezus gegeven werd.
Profeet
D
F. Deel van de bijbel.
5 Welke godsdienst? Gaan de volgende zinnen over de islam, over het christendom of over allebei? Geef telkens kort aan waarom. Maak de opdracht samen met een andere leerling. islam, christendom of allebei? 1. Er is een heilig boek met regels hoe je moet leven.
allebei
2. Volgens dit geloof zijn Adam en Eva de eerste mensen. allebei 3. Is ontstaan in het Midden-Oosten.
allebei
4. Geloven dat je na je dood naar de hemel gaat.
allebei
5. Het heilige boek is het Woord van God.
allebei
6. Religie met de meeste gelovigen.
christendom
7. Jezus is niet de zoon van God, maar een profeet.
islam
8. Kent een vastenperiode.
allebei
87
6 Wat vieren we eigenlijk? Hieronder zie je de belangrijkste christelijke en islamitische feestdagen. Wat wordt er precies gevierd? Maak de juiste combinatie. Suikerfeest (Id al Fitr)
2
1. Jezus is opgestaan uit de dood.
Offerfeest (Id al Adha)
8
2. De ramadan is afgelopen.
Kerstfeest
7
3. Jezus is opgestegen naar de hemel.
Paasfeest
1
4. De geboorte van Mohammed.
Pinksteren
5
5. De Heilige Geest is neergedaald uit de hemel.
Hemelvaartsdag
3
6. Mohammed ging vanaf een rots naar de hemel.
Hemelreis van de Profeet (Mi’raj)
6
7. De geboorte van Jezus.
Geboorte van de Profeet (Mauloed)
4
8. Ibrahim wilde zijn zoon Ismaël offeren omdat Allah hem dat vroeg. Omdat Ibrahim gehoorzaamde hoefde Ismaël niet te sterven.
7 Wat geloven jongeren? Bekijk bron 20 in je lesboek. a
b
Kruis de juiste conclusies aan: X
Er zijn in Nederland ongeveer drie keer zoveel christelijke jongeren als islamitische jongeren.
X
Meer dan de helft van de Nederlandse jongeren is niet-christelijk.
X
Meer dan de helft van de Nederlandse jongeren gelooft in één God.
Bedenk drie religies die horen tot de categorie ‘overig’. 1. Jodendom
2. Boeddhisme
3. Hindoeïsme
8 “Wie heeft God gemaakt?” Lees bron 22 in je lesboek. De slotvraag is niet te beantwoorden. Bedenk zelf nog twee onbeantwoordbare vragen die met religie te maken hebben. 1. Eigen uitwerking leerling. 2. Eigen uitwerking leerling. ► Voorbeelden van een antwoord: - Hoe zien de hemel en de hel eruit? - Bestaat God echt?
88
9 Hoe ziet een begrafenis er uit? Een islamitische begrafenis Als iemand is gestorven wordt het lichaam gewassen, zodat de persoon in de hemel schoon voor Allah kan verschijnen. Dit wassen gebeurt meestal door familie of vrienden. Hierna wordt het lichaam in witte doeken in een kist gelegd. Nu kunnen ook anderen afscheid nemen. De kist wordt nu in een stoet naar de moskee gebracht, waar wordt gebeden. Dan brengt men de kist naar het kerkhof. Bij het graf leest de imam voor uit de koran. Het lichaam wordt uit de kist getild en op de rechterzijde in het graf gelegd, met het hoofd richting Mekka. Vervolgens gooit iedereen driemaal een handje aarde op de kist terwijl telkens het gebed wordt opgezegd: Uit de aarde hebben wij u geschapen In de aarde laten wij u terugkeren Hieruit zullen wij u laten opstaan op de Laatste Dag.
Een christelijke begrafenis Bij katholieken praat de priester met de stervende en wordt er met de vrienden en familie gebeden. Ook bij protestanten wordt de stervende met gebeden begeleid. Als iemand overleden is, wordt hij of zij gewassen, mooi aangekleed en in de kist gelegd. De kist wordt eerst thuis, in een rouwcentrum of in een ruimte bij de kerk neergezet, vaak met open deksel. Vrienden en familie kunnen zo afscheid nemen. Daarna vindt er een kerkdienst plaats, waarna de gelovigen achter de kist naar het graf lopen. Bij het graf wordt gebeden. Vervolgens strooit de priester of de dominee aarde op de kist met de woorden: Uit de aarde bent u geschapen En in de aarde leggen wij u terug En uit de aarde zult u wederkomen.
a
Bij welk geloof horen de volgende gebruiken? Zet achter de volgende zinnen ISLAM, CHRISTENDOM of ALLEBEI. Er wordt gebeden voor de stervende. Allebei. De overledene wordt in een kist gelegd. Allebei. Wit is de rouwkleur. Islam. Bij de begrafenis wordt aarde op de kist gestrooid. Allebei. Nabestaanden kunnen in het huis van de overledene afscheid nemen. Allebei. Een dominee bidt bij het graf. Christendom.
b
Conclusie: de manier waarop christenen begraven worden lijkt HEEL ERG / EEN BEETJE / HELEMAAL NIET op de manier waarop islamieten begraven worden.
10 Paranormaal begaafd a
b
Heeft het zien van geesten iets met een godsdienst te maken? Leg uit. Nee, bij de meeste godsdiensten geloven mensen niet dat je geest terugkeert naar de aarde om daar te ‘verschijnen’. Noem een tv-programma of serie waarin mensen contact hebben met iemand die al overleden is. Eigen antwoord leerling. ► (situatie augustus 2010) Programma’s als: Char: Leven na een ramp, Derek Ogilvie: Family Circle, Ghost Whisperer, Supernatural.
c
Ik geloof WEL / NIET dat mensen geesten kunnen zien omdat: Eigen mening leerling. ► Voorbeelden van antwoorden: WEL, omdat er meer is tussen hemel en aarde. NIET, omdat geesten niet bestaan.
89
11 Wat geloof jij? Lees de persoonlijke verhalen van Michael, Kwendy, Shai, Zoubida, Bjarne en Natascha. a
Wie van hen gelooft in reïncarnatie? Bjarne en Natascha.
b
Geloof jij in reïncarnatie of vind je het onzin? Eigen mening leerling.
c
Waar geloof jij in? Of wat is voor jou belangrijk in je leven? Ik geloof Eigen uitwerking leerling. ► Als een leerling dit lastig te omschrijven vindt of geen geloof heeft, is er de tweede alternatieve vraag: Welke idealen, normen en waarden zijn voor jou belangrijk? Denk hierbij bijvoorbeeld aan respect, eerlijkheid, trouw.
12 Wereldgodsdiensten
1. Schrijf in de eerste kolom op de volgende bladzijde vijf landen op waar de islam de belangrijkste godsdienst is. 2. Schrijf in de kolom ernaast vijf landen waar het christendom de belangrijkste godsdienst is. 3. Schrijf in de laatste kolom steeds één land op waar het hindoeïsme, het boeddhisme of het jodendom de belangrijkste godsdienst is.
90
Eigen uitwerking leerling. ► Voorbeelden van een juist antwoord: Islamitische landen
Christelijke landen
Hindoeïstisch land
1. Turkije
1. Nederland
India, Nepal, Bangladesh
2. Irak
2. Duitsland
Boeddhistisch land
3. Marokko
3. Engeland
Japan, Thailand, Tibet
4. Egypte
4. Amerika
Joods land
5. Indonesië
5. Frankrijk
Israël
13 Welke religie? Plaats de volgende woorden bij de juiste religie. Sommige woorden kunnen op meer plaatsen worden ingevuld. Rome Jeruzalem (4x) Ganges Mekka tempel (2x) kerk (2x) klooster (2x) moskee synagoge hemel (5x) reïncarnatie (2x) thora Pali-canon Veda Bijbel (2x) Koran imam priester (2x) rabbi monnik (2x) dominee Mariaverering meditatie bar mitswa pinkstergemeente
91
KATHOLICISME
PROTESTANTISME
JODENDOM
Rome Jeruzalem kerk klooster hemel Bijbel priester monnik Mariaverering ISLAM
Jeruzalem kerk hemel Bijbel dominee pinkstergemeente
Jeruzalem synagoge hemel thora rabbi bar mitswa
BOEDDHISME
HINDOEÏSME
Jeruzalem Mekka moskee hemel Koran imam
tempel hemel klooster reïncarnatie Pali-canon monnik meditatie
Ganges tempel reïncarnatie Veda priester
BEGRIPPENLIJST Het verschil tussen een emigrant en een immigrant is dat een emigrant een land verlaat, terwijl een immigrant een land binnenkomt. Een allochtoon is iemand die tenminste één ouder heeft die in het buitenland is geboren. Een autochtoon is iemand die zelf, net als zijn ouders en vaak ook grootouders, in een land is geboren en opgegroeid. Het is iemand die behoort tot de oorspronkelijke bevolking van een land. Een asielzoeker is iemand die zijn eigen land ontvlucht en bescherming zoekt in een ander land. Assimilatie is heel veel van je eigen cultuur vervangen door de dominante cultuur van het land waar je gaat wonen. Je past je bijna helemaal aan. Bij integratie neem je (Nederlandse) gewoonten over maar behoud je ook je eigen cultuur. Met wederzijdse aanpassing bedoelen we dat allochtonen én autochtonen zich aanpassen en openstaan voor andere culturen. In een inburgeringscursus leren nieuwkomers in Nederland de gewoonten en de taal.
91
Met het multicultureel debat wordt bedoeld de discussie over de vraag of de integratie van allochtonen geslaagd is. Onder fundamentalisme verstaan we dat je moet leven volgens de oorspronkelijke uitgangspunten van een geloof.
92