Waarnemingen Asio otus op
de Ransuil
aan
op Texel
roestplaats
Hans Houtman
Ransuil die breed
zit in
Zeeden in
een
Foto: H.
tuin.
onze
Houtman.
Inleiding Sinds 2004 hebben
mijn
vrouw
ik
en
een
in een
bungalow
voor
verscheidene Ransuilen Asio
perikelen
De Het
waarnemingen
onze
De beheerder
uilen in de winter in het
vijfendertig jaren bied,
otus.
omtrent
het
gedrag
aan
jachtgebied
en
van
park
bestaat uit
perceel
staan van
dan
Alnus
vijfhonderd
meter.
glutinosa
en
Salix
op de
het
een
Es
park
al
Hulst Ilex
Grauwe Els
aquifolium.
begroeid
begroeiing.
grond
De sfeer in het
park
is
is
er
veel
rustig
wat
Aan de
weilanden
paarden gebruikt
waar
van
worden aan
voor
de
het
schapen,
grazen. Tevens
bungalow, van
westzijde
wat
oostzijde, ligt
6,2 ha groot dat vanaf 1999
extensief begraasd wordt door
het Vogeljaar
60
(6)
2012
die
leefgeen
staan
soorten
aeruginosus
het
gebied
na
perioden
is
van
water.
Ik heb
voedsel zien zoeken.
en
Blauwe Kiekendief Circus
jagen regelmatig van
bleken in het
boven dit weiland.
de Zoogdiervereniging
gebied
onder andere oeconomus
Neomys
Aardmuizen Microtus agrestis
Huisspitsmuizen
Crocidura russula
met een
maar er
dichte
is ook
vegetatie
en
voor
komen. Het terrein heeft het karakter
[275-280]
een
grondwaterstand
als Bruine Kiekendief Circus
Na inventarisatie
gedeelte
Het
wordt
regelmatig Watersnippen
kruidenrijk grasland,
vier, later
Hooglanders.
Er bevindt zich
regen grote delenonder
in de winter
fodiens,
onze
zeer
eerst
de
en
het
en
arenicola, Waterspitsmuizen
gebied
een
het
jaar gemaaid.
Noordse Woelmuizen Microtus
runderen of
akkerbouw. Voor
hevige
gelaten.
gebied
In de winter
(VZZ),
park liggen
percelen
is
al
er
bij gevoerd,
afgevoerd
met rust
cyaneus
en
Schotse
wordt één keer per
in het
hoog.
er
zijn
Gallinago gallinago
de recreatiedruk is, vooral in de winter, erg
laag.
verder
Ook
met
Hedera helix. In zowel de tuinen als
gemeenschappelijke
gebied
poel
Fraxinus
,
dat
beschrijf ik
dieren worden niet
maaisel wordt
veel
er
caprea,
Een groot aantal bomen is
Klimop
op
bomen. Veel Noorse
pseudoplatanus
Boswilg
Deze
zevenhon-
a
Aangezien
hoge
met
Esdoorn Acer
excelsior,
die elk
dertig jaar bestaat zijn
boomsingels
huizen. In dit artikel
ons
roestplaats
de Ransuilen.
ophouden
twintig bungalows
derd vierkante meer
vertelde
park
drie runderen. Het
de uilen zich
waar
het
een
voorkomen, de prooikeuze, de Ransuil op Texel
roestplaats park
van
in
kleinschalig bungalowpark
Oosterend, Texel. Al vrij snel kwamen wij erachter dat het park in de winter
te
van een
een
van
Pitrus
275
Waarnemingen
Ransuil
in verontruste
Juncus
effusus.
met
gebied
De
voor
is
is Pleistoceen
in de avondschemer in voordat
een
natuurwaarde
uitstekend
een
eerste
jachtgebied
uilen.
2010
De laatste
nog één
Waarnemingsperiode
vrij
in
onze
snel zagen tuin
vliegend het
en
of zittend in
van
één
onderzochten
een
gemiddeld
varieerde
boom
roestend,
grenzend
aan
zij gingen
het
één keer van
braakballen
gemakkelijk.
Klimop
geheel en
park
2004
per
drie weken
de
op
of
waren
waar
te
roestten.
gedeeltelijk begroeid
Zeeden Pinus pinaster
volgens
met
waren
in
hebben ook wel
Soms wordt
maand
eens
informatie
Oosterend al ongeveer
Waargenomen In
zien zitten die ongeveer tien boom stond vroegste was
276
waar
een
nadering
van een
meestal wel
waarneming
na
uit.
boom
mij,
meter van een
drie of vier uilen
zaten.
De
het broedseizoen
op 2 augustus 2008. Twee dieren
zijn
een
geval
van
in
2011,
inwoners
van
vijfendertig jaar.
gedrag
de roestboom zien
naar
zij
we
zaten
geval
van
kijken
de uilen
de persoon die de dieren erg
verontrust
bij
zien de dieren
Opmerkelijk in
weinig gedrag. Bij
roestboom
zich erg smal,
verontrusting
een
gebruikt. Wij
één uil in
Texel
tot en met maart
maken
werden deze ook wel als
een
op
Ransuilen. In ieder
benadert. Als de dieren
roestplaats wel
we
hebben. Concluderend:
de winter erg in trek. Als de loofbomen nog
roestplaats gebruikt.
van
toen
waarnemen.
is in de winter
in het blad
waren
begin
2011
weken daarvoor nog drie
eind 2004
periode
huis.
wisselen is de kans groot
gemist
voor
in
en
ons
Zeeden zagen
niet elke week
bungalowpark
roestplaats
een
konden
de roestplaatsen
het
het
maart
tuin
de
vrij
verscheidene
zij
dag
Aangezien wij
maar
zoeken
dat
grond ging er
de
op
Ransuilen. Door
waar we twee
dieren elke
de
in
exemplaar
september
voor
27
was
onze
was
vliegend langs
waarneming
dat we uilen
tot en met
in de winter
Het bleek dat
voorkeursplekken Bomen
van
zitten
en
maximaal vijf. Vanaf 2004
tot
wij
aanwezigheid naar
Zowel
Het aantal waargenomen uilen per
winterperiode 2011
in de winter Ransuilen
park.
weiland voordat
oostelijke
jagen.
wij
in het
In 2009
op 12
waarneming
oktober op 15
boom in
een
gingen jagen.
ze
het broedseizoen
Al
Texel
Foto; H. Houtman
grondsoort
behoorlijke en
de Ransuil op roestplaats op
houding.
dekzand. Het weiland heeft zich als
ontwikkeld
aan
is
dat
zijn
mindere er
veel breder
bij benadering
door
verscheidene dieren in één
boom, het exemplaar dat op de laagste tak zat van een wat een
smalle
brede
houding
opgerichte houding
vermoedelijk
verontrust
was.
het
veranderde in en
dus
Tegelijkertijd
Vogeljaar60 (6)
2012
vertoonden de
hoger
zaten,
zien geen op
Ik vraag
sprake
In
rangorde.
Ransuil
het
is
me
najaar,
af of
het
oostelijke
in de avondschemer
we
zitten voordat soms
zij
van
hun
veren en
nog
een
braakbal.
een
vaak
produceren
Soms zien en
tijdstip
dieren
jagen
het in
begin
een
van
zijn
dan uil
een
uil de hele
een
periode
prooi.
Voous
als hoofdvoedsel,
er
in de
Prooikeuze 2010 heb ik braakballen
en
destijds
medewerker
Zoogdiervereniging, gestuurd
aangevuld
tijdschrift
van een
De
Skor
oproep van
met
van
de
De randen
om
verspreiding
Texel beter in kaart De
van
te
de
de vraag naar
braakballen op
van
kunnen
muizen op
brengen (Witte
braakballen uit 2009 bevatten
van
Vogeljaar
en voor
8% uit
vermeldt Veldmuizen
soms
echter de Bosmuis,
en
Myodes
spitsmuizen.
bungalowpark
ons
als
In
worden veel
waargenomen. Deze
waarschijnlijk
niet door de Ransui-
het park
60
(6)
hebben
2012
een
hoofdvoedsel
voor
Veldmuis komt,
tot
de Veldmuis als
de Ransuil op Texel.
De
op heden, niet op Texel
voor.
hem in het
de Vogelwerkgroep
Texel, waarin hij verzoekt sturen om
vogels
Rosse Woelmuizen
met
rondom
Misschien
op
70-90% uit Veldmuizen
glareolus, Dwergmuizen en
lag.
over
vermeldt dat het voedsel
vervangt waarschijnlijk
naar
of hij de inhoud wilde determineren. Dit
aanleiding
en resten
len op Texel gegeten. De Noordse Woelmuis
Richard Witte,
het
voor
Huisspitsmuizen
In 2009
sneeuw
(1986)
Ransuilen
worden
2007).
er
vogels. Koning (2010)
zon.
te
dat
gaan de dieren juist dan
van
met
zijn
jonge
in de braakballen. Ik
een
overeen
dag
norvegicus
vogels aangetroffen
Microtus arvalis bestaat
de avondschemer. Soms zit
roestboom
In 2010
minutus.
met
waarop de
komt
Ratten Rattus
muscuen
heb in 2010 ook braakballen verzameld in
uilen
deze zittend in
boom inslikken. Het met
ze
we een
van
zijn
het poetsen
met
Bruine
vroege
tuin die
gaan jagen. De dieren
prooi terugkomen
beginnen
en
onze
regelmatig
wel tien minuten bezig
Dwergmuis Micromys
Noordse Woelmuizen, Bosmuizen,
van
weiland kaal
aan
zien
lus, Bosmuis Apodemus sylvaticus
in de
er
de winter
grenzen
Noordse Woelmuis, Huismuis Mus
wat
verontrusting
van een vorm
als de loofbomen in
voorjaar,
Texet
op roestplaats op
of drie dieren die
twee
zo te
lijkend gedrag. roestboom
de
aan
Waarnemingen
dichte
begroeiing.
De
Ransuil
op
broedvogels er
in
op
gebieden
broedende
Texel
vermeldt
Koning (2010)
Texel.
met
vogels
Vandaaruit gaan de uilen
een
concentratie
Hij geeft
hoge
wel
aan
van
dat
concentraties
in Noord-Holland intensie-
vaak jagen.
Foto; H.
Houtman
277
de Ransuil op roestplaats op
Waarnemingen aan
Jaar
1997
1998
13
16
Aantal
Tabel 1
Aantal broedparen
-
gebieden is.
lager
waar
Op
te
en
getallen
die
2009
zijn
geven
In
zien in Tabel
de
vestiging
op Texel
te
10
‘10).
27
en er
(Dijksen 1996).
37 paar op Texel
Schommelingen
Jaar
1997
1998
Aantal
Tabel 2
van
(
van
Aantal exemplaren
jachtgebied
van
van
onder andere
3
1997-2009,
van
1998
tus
kunnen samengaan
hebben
van een en
mijn
met
omgeving
Bollenkamer
jonge
de
Ransuil
een
het
aan
van
goed
In 2007 hebben we het
dieren
hoogte
ter
ik
vrouw en
in de
dag
waarnemen.
van
Dennen
gehoord
in de
Bleekersvallei. Over
van
zijn
iets
roestplaatsen dan in Oosterend zijn bekend van
is
de Staatsbossen,
en van
de
1962
De
Vogelwerkgroep
van
een
Cocksdorp.
Ransuilen op
bosje bij
De
De
Koog
jaarverslagen
van
Texel geven de aantallen
winterslaapplaatsen (zie
Tabel 2). In 2005 heb ik
mingen
aan
2002
2003
2004
2
8
18
25
-
de
1997
2001
2009
5
minder gegevens beschikbaar. Andere
Stork 2006-
2000
2008
13
het aantal dieren op de roestplaatsen
1.
het aantal
1999
2007
8
geluid
van
broedparen In
2006
7
Mokbaai
wijten
tussen
de periode
2005
5
kunnen
Buizerd Buteo
en
op Texel
eind
behoorlijke daling
aan
broedvogel
broedden
278
te
1996 schommelde het aantal
tussen
intensief
de
van
2004
4
hoeveelheid beschikbaar voedsel. In augus-
(Wassink 1998-2005),
een
voornamelijk
(Stork 2006-‘10).
Het
behoorlijk
2003
broedparen
broedvogels
de resultaten daarvan
Accipiter gentilis
buteo als
otus
wordt dan in de
De aantallen broedparen
tot en met
Havik
Ransuilen Asio
Texel dat vanaf 1997 elk
Stork (2006-* 10)
aan
8
lezen in het jaarverslag
jaar verschijnt.
Deze
2002
12
van
Texel wordt
Vogelwerkgroep
1997
2001
6
de concentratie
geïnventariseerd zijn
2000
20
geïnventariseerd
ver
en
1999
Texet
Ransuilen Asio otus op Texel
de Ransuil grenst
aan
van
nagelaten
de redactie
2005 4
1997-2009 op
om
van
2006
mijn
het
2007
14
waarne-
Jaarverslag
2008
4
2009
3
13
winterslaapplaatsen
de roestplaats.
Foto: H.
het
Houtman.
Vogeljaar60 (6)
2012
de Ransuil op roestplaats op
aan
Waarnemingen
Texel
Roestende in de
zon
Ransuil overdag
in
begroeide
met klimop
een
boom.
Foto: H. Houtman.
van
de Vogelwerkgroep
Wij
hebben
dieren uit Oosterend.
algemeen
minder
het
niet dezelfde
uit
bereid
ziging
Noord-Europa
gepresenteerd het
van
weiland
natuurlijke de
Volgens park,
dat onder andere
zouden
plannen
woonhuizen
er een
komen. Het
verbindingsweg
van
en
het
jachtgebied
dreigde
proberen contact
één
van
die ongeveer nieuw
ander
gezocht
eigenaar
plan
verdwijnen.
te
en
met
de
Om
Na
vestiging
was
van een
ruimte
twee
zones
was
de
voor
ingericht
de beide muizesoorten
oppervlakte zouden
nes
Eén
het
2 ha krijgen.
van een
de
er een
nieuw
de andere
vakantiepark.
onze
Er zouden
biotoop
aan
de
oppervlakte
zones
komen
60 (6)
2012
om van
het
van
was
meer van
goed
een
Een
zekere
is het leef-
er
op
en
dit
er
en
zijn
het terrein waar is. Dit
weer
in de toekomst
van
voor
jachtgebied
soorten
grond
af te zien
gebied
dit terrein, dat
vertraging
de
zijn plannen
realiseren
groenblijvend
van
veilig.
weer
zijn
jaar
Ik
hoop,
plannen zijn
dan ook wederom
wordt
met
de
natuurlijke
gebied.
van
als
Hedera helix, in
zou
dat
park
ons
oude bomen, zowel
begroeid een
aan een
jachtgebied,
voor
wel al
Klimop
Ransuilen
jaren
optimaal
de reden kunnen
eens
een
is
roestplaats
Ransuilen. Misschien als de predatie-
druk
van
onder andere de Havik nog groter
in
onze
omgeving
ervoor
te
Pica pica is in ieder onze
van
heid
zouden met
met
rustige omgeving
voor
te
corridor met elkaar verbonden worden.
Vogeljaar
plan
eigenaar
wordt dat de dieren
De muizenzo-
westelijke zijde
De beide
De
De combinatie
zijn
voor
zou een
bungalow
en
een
partijen
vakantiepark gevestigd
grenzend
ook
plas-draskarakter krijgen.
zone zou voor
liggen,
een
met een
4,2 ha. Het vakantiepark
van
het
natuur.
worden als
Eén
naar natuur.
Slotopmerkingen en
vakantiepark mogelijk maakte, waarbij nog
om
te
onderhandelingen,
jaar duurden,
te
waarden
redden heb ik
de gemeente Texel
grond.
twee
dat
te
bebouwing
voor
te
bereid
was
oorspronkelijke plan.
rekening gehouden
van
Bruine Kiekendief, Blauwe Kiekendief en Ransuil
toen
mochten
en was
bestemmingsplanwij-
een
het nieuwe park
oplopen.
(2011)
stelde
grond
continuïteit. In 2010 bleek dat de
van
bovengenoemde
een
onder andere de Noordse Woelmuis, de
Waterspitsmuis
aan
het nieuwe
van
mate van
oude
vakantie-
leefgebied
de
van
rentmeester
redelijk compromis
agrarisch
van
plannen
toestaan.
misschien zelfs
en
plan
bebouwing
zou
werken
besloot
Bedreiging jachtgebied in Oosterend een
goede
om tot een
voordeel
bouw
(Dijksen 1996).
2008 is door de gemeente Texel
eigenaar
een
alternatiefvoor het
zou
In
de
ander leek alle betrokken
door zowel broedvo-
vogels
name
zich op als
mee te
broedparen. Vermoedelijk
roestplaatsen
Texel als
van
over
Met
komen. De gemeente Texel
van
Het aantal dieren
vertoont
trend als het aantal
gels
worden
gedaan.
in de roestplaatsen
bezet
geven.
Waarnemingen
roestplaatsen
worden de
te
In 2008 betreft het alleen
exemplaren gezien.
dieren op
Texel door
in de winter maximaal twee
toen
zullen kiezen
geval
als
tuin verschenen zodat er ontstaat. In
waarschijnlijk
om
gaan broeden. De Ekster
broedvogel
in
nestgelegen-
het verleden hebben
wel Ransuilen in deze
omgeving gebroed volgens
inwoners
van
279
aan
Waarnemingen
Voordat de uilen zitten aan
ze
Texel
gaan jagen
vaak in de bomen
de rand
gebied.
de Ransuil op roestplaats op
het jacht-
van
Hier roesten
zij niet.
Foto: H. Houtman.
Oosterend, die het geluid hebben
gehoord ling).
H.
Als
van
jarenlange roestplaats
Houtman, 42
Texel, (0313)
Olmenhof 16
29,
32,
6951
e-mail:
in ieder
takkelingen
(Visch persoonlijke
medede-
is het
het onderzoeken
gebied
MV Dieren
geval belangrijk
voor
de Ransuil op
Texel. Verder bedank ik Richard Witte
of‘De
van
voor
de braakballen.
Velduil’, Koningsweg 46,
1794 HR
Oosterend,
[email protected] of:
[email protected].
LITERATUUR:
Koning,
F.
(2010):
al. Samenwerkende
Dijksen, Stork,
A.
V.
In Atlas
van
de Noord-Hollandse
broedvogels
vogelwerk-groepen Noord-Holland
(1996): Vogels
op
het Gouwe
en
Boltje. Langeveld
(2006-‘10): Ornithologisch jaarverslag Texel
2005-
2009,
redactie K.
Scharringa
et
Landschap Noord-Holland. & De
2005-2009.
Rooy,
Den
Burg,
Texel.
Vogelwerkgroep Texel.
De
Cocksdorp,
Texel.
Voous,
K. H.
Wassink,
A.
Cocksdorp,
(1986): Roofvogels
en
Uilen
van
Europa.
(1998-2005): Ornithologisch jaarverslag
Brill
Texel
Backhuys,
Leiden.
Vogelwerkgroep
Texel, De
Texel.
Witte, R. (2007): Verspreidingsonderzoeknaar prooidieren
Het jachtgebied
280
en
1997-2004.
gezien
en
uilen
op
Texel. De
Skor
vanuit Oosterend.
26(1):8-11.
Foto: H. Houtman.
het
Vogeljaar60 (6)
2012
