School: Vak: AV Biologie
Leerkracht: Graad: 2de graad ASO
Leerplannummer: D/2012/7841/003
Leerjaar: 1ste leerjaar Aantal lestijden/week: 1u/week
Handboek: Biogenie 3.1 (leerboek + werkboek)
Schooljaar:
lesnummer
nummer leerplandoelstelling B = basisdoelstelling V = verdiepende doelstelling
leerinhoud
1-2
Inleidende begrippen B1
•
Uit waarnemingen en voorbeelden de relatie prikkel-reactie vaststellen
B1, B3 W1
B2
•
De begrippen prikkel, receptor, conductor, effector en reactie in voorbeelden omschrijven
B2, B3 W1
•
De onderlinge samenhang tussen prikkel, receptor, conductor, effector en reactie duiden
3-8
verwijzing naar eindterm
Thema 1 Lichtreceptoren B3, B8
•
Uitwendige en inwendige bouw van het oog + stoornissen (scheelzien, cataract)
B3, B4 W5
B4, B5, B6, B8
•
Werking van het oog + experimenten ➝ lichttoevoer ➝ beeldvorming ➝ accommodatie en accommodatieafwijkingen ➝ fotoreceptoren + stoornis (kleurenslechtziendheid) ➝ zenuwimpulsen en oogzenuw
B1, B3, B4 W1, W2, W5
B7
•
‘Zien’ met je hersenen: interpretatie van de netvliesbeelden, dieptezicht, gezichtsbedrog, nawerking van beelden
B3 W1, W2
lesnummer
nummer leerplandoelstelling B = basisdoelstelling V = verdiepende doelstelling
leerinhoud
9 - 11
Thema 2 Geluidsreceptoren B9
•
Experimentele waarnemingen i.v.m. geluid: trillingen, toonhoogte, geluidssterkte, resonantie
B1 W1
B10, B11, B12, B14
•
Bouw en werking van het oor ➝ uitwendig oor ➝ middenoor + stoornis (middenoorontsteking) ➝ inwendig oor en orgaan van Corti + stoornis (gehoorverlies)
B3, B4 W5
B13
•
‘Horen’ met je hersenen: ontvangen en verwerken van zenuwimpulsen, stereofonisch horen
B3 W1
(12 - 13)
verwijzing naar eindterm
Thema 3 Evenwichtsreceptoren (V) V14a
•
Situering van de evenwichtszintuigen
B3
V14b
•
Bouw en werking van statolietorgaan en ampullaorgaan
B3
V14c
•
Experimenteel bepalen welke andere zintuigen een rol spelen bij het bewaren van het evenwicht (ogen en proprioreceptoren)
B1, B3 W1, W2
lesnummer
nummer leerplandoelstelling B = basisdoelstelling V = verdiepende doelstelling
leerinhoud
12 - 15
Thema 4 Spierwerking als reactie op prikkels B15
•
Uit waarnemingen afleiden dat spierwerking een reactie op prikkels is
B1, B3 W1
B16
•
Spierwerking niet in samenwerking met het skelet
B1, B3 W1
B18
•
Spierwerking in samenwerking met het skelet ➝ skelet – beenderen en hun functies – macroscopische bouw van beenweefsel (U) ➝ gewrichten – bouw – bewegingsmogelijkheid (U) ➝ skeletspieren – antagonisten – bouw (macroscopisch, microscopisch, elektronenmicroscopisch) (V)
B3
B17 V18a
B3 B3
V18b
•
Soorten spierweefsel (V)
B1, B3
V18c
•
Hoe komt spiercontractie tot stand? (V) ➝ werking van spierfibrillen in skeletspieren ➝ energie voor spierwerking
B3
B16
•
Beweging bij de regenworm (U)
B1, B3 W1
•
Beweging bij eencellige organismen (U)
16
verwijzing naar eindterm
Thema 5 Klierwerking als reactie op prikkels B15
•
Uit waarnemingen afleiden dat klierwerking een reactie op prikkels is
B1, B3 W1
B19
•
Bouw van exocriene en endocriene klieren en aanpassingen aan hun functie
B3
•
Voorbeeld van een gemengde klier
lesnummer
nummer leerplandoelstelling B = basisdoelstelling V = verdiepende doelstelling
leerinhoud
17 - 22
verwijzing naar eindterm
Thema 6 Bouw en functie van het zenuwstelsel B20
•
Aantonen dat reacties op prikkels door het zenuwstelsel gecoördineerd worden
B1, B3 W1, W3
B25
•
Cellen van het zenuwstelsel ➝ neuronen ➝ steuncellen
B3
B26
•
Informatieoverdracht via neuronen ➝ impulsgeleiding binnen het neuron ➝ impulsoverdracht tussen neuronen ➝ invloed van drugs op neurotransmissie ➝ impulsoverdracht van receptor naar sensorisch neuron ➝ impulsoverdracht van motorisch neuron naar spier
B2, B3
B21, B22, B23
•
Bouw van het centraal zenuwstelsel ➝ bouw van de hersenen ➝ bouw van het ruggenmerg
B1, B3
•
Bouw van het perifeer zenuwstelsel ➝ hersenzenuwen ➝ ruggenmergzenuwen ➝ grensstrengen
B24
•
Informatieverwerking in de hersenen ➝ centra in de grote hersenen ➝ centra in andere hersendelen
B4 W1, W5
B28
•
Zenuwbanen ➝ reflexboog ➝ traject van een impuls bij gewilde bewegingen
B3
B27
•
Animaal en autonoom zenuwstelsel + verschil tussen sympathisch en parasympathisch zenuwstelsel
B3
lesnummer
nummer leerplandoelstelling B = basisdoelstelling V = verdiepende doelstelling
23
verwijzing naar eindterm
Thema 7 Bouw en functie van het hormonaal stelsel B30
•
Aantonen dat reacties op prikkels door het hormonaal stelsel gecoördineerd worden
B3 W1
B29
•
Voorbeelden van hormonale klieren en de functie van hun hormonen
B3
B31, B32
•
Regelende werking van hormonen ➝ regelsystemen met negatieve terugkoppeling ➝ regeling van het glucosegehalte in het bloed + stoornis (diabetes)
B2, B3, B4
24 - 25
Thema 8 Samenhang tussen zenuwstelsel en hormonaal stelsel B31
leerinhoud
•
Voorbeelden van de samenhang tussen zenuwstelsel en hormonaal stelsel bij de coördinatie van reacties op prikkels ➝ samenhang tussen hypothalamus en hypofyseachterkwab bij de regeling van de melkejectie ➝ regelsysteem voor adrenalinesecretie door het bijniermerg
B2, B3
