EnerQ B.V. en CertiQ B.V. zijn dochterorganisaties van TenneT TSO B.V., de Nederlandse Transmission System Operator en de landelijk beheerder
CertiQ B.V.
Telefoon
Utrechtseweg 310 6812 AR Arnhem
Postbus 718
Postbus 369
6800 AS Arnhem
6800 AJ Arnhem
026 - 373 14 40
Internet
Fax
026 - 373 11 58
E-mail
026 - 373 14 00
Utrechtseweg 310 6812 AR Arnhem
Telefoon
Fax
[email protected] www.certiq.nl
E-mail Internet
[email protected] www.enerq.nl
© Waardevol is een uitgave van CertiQ B.V. en EnerQ B.V., Arnhem
>> CertiQ B.V. en EnerQ B.V. zijn dochterorganisaties van TenneT TSO B.V.,
Ontwerp Loep ontwerp, Arnhem
de landelijk beheerder van het transportnet voor elektriciteit. CertiQ coördineert
Tekst Howard Krol Tekstproducties, Amsterdam
Fotografie Twan Janssen, Arnhem
Drukwerk Drukkerij Roos en Roos, Arnhem
Oplage 750
Verschijning Juli 2007
EnerQ B.V.
026 - 373 16 58
Over het werken aan duurzaamheid
van het transportnet voor elektriciteit.
Waardevol
Met dank aan Martin Som, Frans Verhaar, Jaap van de Griendt, Frank de Ruijter en Frits Ogg
de uitgifte van productiecertificaten voor milieubewust opgewekte elektriciteit. EnerQ verleent MEP-subsidies aan producenten van deze elektriciteit. een uitgave van CertiQ en EnerQ
Gineke van Dijk geeft leiding aan CertiQ, Jan Vorrink aan EnerQ.
Waardevol
‘Alles van waarde is weerloos’
luidt een van de mooiste dichtregels uit de Nederlandse literatuur. Met deze regel,
van de dichter Lucebert (1924-1994), zou je ook de positie van de aarde kunnen typeren. Onze waardevolle én kwetsbare aarde, die niet altijd voldoende verdedigingsmiddelen heeft tegen onverstandige ingrepen van de mens. Gelukkig hebben mensen ook het vermogen om de gevolgen van hun handelen te onderkennen en daar waar het beter kan, het ook beter te doen.
We noemen Kyoto, 1997. Het protocol dat destijds werd opgesteld om de uitstoot van
broeikasgassen te verminderen, is er een voorbeeld van. Het thema duurzaamheid werd wereldwijd op de agenda gezet. Zo kreeg in Nederland een certificatenregeling gestalte, die de herkomst van milieubewust opgewekte elektriciteit verifieerbaar maakt en de vraag naar deze elektriciteit bevordert. In het verlengde hiervan ontwikkelde de Nederlandse overheid de MEP-regeling, die met subsidie de productie van milieubewust opgewekte elektriciteit stimuleert.
Inmiddels zijn deze regelingen enkele jaren in bedrijf en kunnen we zeggen: ze zijn zeer
waardevol gebleken. In 2003 werd vier procent van de in Nederland geproduceerde elektriciteit milieubewust opgewekt. In 2006 was dat al ruim zes procent. Ook de verdere vooruitzichten zijn gunstig. Het kabinet-Balkenende IV heeft de ambitie kenbaar gemaakt dat in 2020 enige tientallen procenten van ons energieverbruik afkomstig moeten zijn van schone bronnen.
Dit boekje is een uitgave van CertiQ en EnerQ, de organisaties die de regelingen op
het gebied van certificering en subsidiëring van milieubewust opgewekte elektriciteit uitvoeren. Deze regelingen zijn meer dan formele procedures. Er is hier ook sprake van een traject waarin belanghebbenden nauw met elkaar samenwerken om een ontwikkeling naar duurzaamheid mogelijk te maken.
Met deze uitgave Waardevol willen wij iets van dit werkveld tonen door de mensen
achter de regelingen aan het woord te laten. U maakt kennis met vijf personen die op verschillende manieren in dit veld acteren. Hoe zien ze hun bijdrage? Hoe denken ze over milieu en duurzaamheid? En wat verwachten ze in dit verband van de toekomst? Wat in hun persoonlijke visies vooral doorklinkt, is optimisme en een gedrevenheid om een inspanning te leveren voor een leefbare wereld. Een wereld waarover we, vrij naar Lucebert, zouden willen zeggen: alles van waarde is weerbaar.
Gineke van Dijk en Jan Vorrink
‘Wij zijn de enige krantenpapierfabriek in Nederland. We maken zo’n 440.000 ton kranten-
papier per jaar. De Volkskrant en de Telegraaf worden erop gedrukt, maar ook tal van andere kranten uit binnen- en buitenland. Voor onze productie kopen we elektriciteit en aardgas in. We hebben per jaar 110 miljoen kubieke meter aardgas nodig. Wat één huishouden in tien jaar verbruikt, gaat er bij ons in een uur doorheen. Maar fossiele brandstoffen geven een grote CO2-uitstoot en bovendien raken ze op een gegeven moment op. Dus moet je schonere, duurzame energiebronnen gaan gebruiken. Bij ons is dat biomassa.
‘ We hebben een
forse stap voorwaarts gezet’
De fabriek begon daar al 25 jaar geleden mee. Maar in 2004 hebben we een forse stap
voorwaarts gezet. We kochten een grote biomassa-installatie voor tientallen miljoenen euro’s. Dat we een beroep konden doen op de MEP-subsidie heeft zeker bijgedragen aan de beslissing om deze investering te doen.
Met deze installatie wekken we schonere elektriciteit uit biomassa op. Deze biomassa
bestaat uit houtvezels die niet meer voor recycling tot nieuw papier in aanmerking komen. Over die recycling wil ik graag iets kwijt. Veel mensen denken dat een papierfabriek als de onze onverantwoorde houtkap in de hand werkt. Dat is niet zo. Slechts 20 tot 25 procent van onze grondstof voor het maken van krantenpapier is puur hout. Dat betrekken we bovendien uit zagerijen – het zijn vaak houtresten – en uit duurzaam beheerde bossen. De overige 75 tot 80 procent van onze grondstof is gerecycled papier. Een houtvezel kan wel zes generaties drukwerk mee.
De biomassa-installatie draait nu op 75 procent van haar capaciteit. Méér biomassa
komt er niet uit ons productieproces. De fabriek zou nog wel meer schone elektriciteit kunnen opwekken als we biomassa van bedrijven uit de omgeving zouden mogen verstoken. We hopen dat de provincie ons hiervoor toestemming geeft.
Wat ik thuis voor het milieu doe? Uiteraard papier scheiden, gebruik van spaarlampen en
een roetfilter op mijn auto. Ook probeer ik mijn kinderen van jongs af aan bewust te maken. Dat je tijdens het tandenpoetsen niet de kraan moet laten lopen. In het groot, maar zeker ook in het klein valt er milieuwinst te boeken.’
De producent
In het Gelderse Renkum staat de grote krantenpapierfabriek Norske Skog Parenco.
>> Meeste milieubewust opgewekte elektriciteit komt van biomassa
Martin Som (37) is hier coördinator energiezaken. Zo efficiënt mogelijk omgaan met energie
De helft van de in Nederland milieubewust opgewekte elektriciteit is afkomstig uit het verstoken van
is een kernwaarde binnen dit bedrijf. Uit kostenoverwegingen én omdat men overtuigd is van
biomassa. Dit is een verzamelnaam voor allerlei soorten organisch materiaal, zoals houtvezel, gras, mest,
de maatschappelijke noodzaak. De papierfabriek wekt zelf vijf à tien procent van het eigen
snoeiafval en suikerbieten. Het gebruik van biomassa geldt als ‘duurzaam’, omdat het CO2-neutraal is
energieverbruik op met behulp van een biomassa-installatie. Gedreven energiespecialist Som
en daardoor niet bijdraagt aan het broeikaseffect. Bij CertiQ zijn ruim 130 elektriciteitsproducenten
legt uit ‘dat de fabriek nog wel meer schone elektriciteit zou kunnen opwekken’.
ingeschreven die met biomassa werken. Een groot deel van hen ontvangt van EnerQ een MEP-subsidie.
Eneco Netbeheer het elektriciteitstransport. Deze organisatie, waar 180 mensen werken, behoort tot de grootste netbeheerders van Nederland. Frans Verhaar (47) is bij Eneco Netbeheer de specialist op het gebied van milieubewust opgewekte elektriciteit. Zijn enthousiasme over de stroomopwekking uit schone bronnen motiveert hem om een optimale dienstverlening te leveren: ‘Het is belangrijk voor de betrouwbaarheid van de MEP-regeling dat alle meetgegevens op tijd
De netbeheerder
In onder meer de provincies Zuid-Holland en Utrecht verzorgt de regionale netbeheerder
bij CertiQ worden aangeleverd. Daar werk ik graag aan mee.’
‘De belangrijkste taak van een netbeheerder is zorgen dat
de elektriciteitslevering veilig en betrouwbaar is. Onze organisatie draagt daarom een grote verantwoordelijkheid ten opzichte van vele huishoudens en bedrijven. Een van onze andere, minder omvangrijke taken heeft betrekking op de milieubewust opgewekte elektriciteit. Hier houd ik me binnen Eneco Netbeheer mee bezig. Zo beoordeel ik of nieuwe installaties als windturbines of warmtekrachtkoppelingsinstallaties aan alle vereisten voldoen. Als dat zo is, registreren wij de installatie en geven dat door aan CertiQ.
‘De MEP-regeling
vind ik een
Daarnaast inventariseer ik de meetgegevens van milieubewust opgewekte elektriciteit.
goed stimuleringsmiddel’
In mijn privé-leven is het milieu ook belangrijk: alleen FSC-hout kopen, afval scheiden en
Het is belangrijk voor de betrouwbaarheid van de MEP-regeling dat alle meetgegevens op tijd
niet de auto nemen voor een kort ritje naar de stad. Het kan natuurlijk altijd beter. Een vriend van
bij CertiQ worden aangeleverd. Daar werk ik graag aan mee. Het halen van een inzendpercentage
mij heeft een opvangvoorziening voor regenwater in zijn tuin geplaatst. Daar kan drieduizend
van honderd procent is beslist een uitdaging. De gegevensstromen in onze sector zijn namelijk
liter in. Ze gebruiken dat water voor de wc en de wasmachine.
sinds het vrijgeven van de energiemarkt een stuk complexer geworden.
Ik ben in het verleden betrokken geweest bij het opzetten van de regeling voor groen-
verleggende techniek bestaat om de energieproblemen structureel op te lossen. Eigenlijk is die
certificaten, een voorloper van het huidige certificatensysteem. Dit is een prima werkend systeem
techniek er al. Het is dus een financiële keuze die bij de politiek ligt. Wat hebben we over voor
en de hieraan gekoppelde MEP-regeling vind ik een goed stimuleringsmiddel. Je kunt namelijk
een duurzame samenleving? Als ik kijk naar wat dat nu is, denk ik: het mag nog wel wat meer zijn.’
In wat voor wereld mijn kleinkinderen zullen leven? Ik hoop dat er tegen die tijd grens-
beter subsidie geven voor de hoeveelheid megawattuur dan voor het bouwen van een installatie. Op deze manier ben je ervan verzekerd dat een producent er alles aan doet om de capaciteit
>> Verantwoordelijke taak bij regionale netbeheerders
van zijn installatie ten volle te benutten.
Regionale netbeheerders verzorgen het transport van gas en elektriciteit, en dragen zorg voor de aanleg en het onderhoud van de gas- en elektriciteitsdistributienetten. Deze netbeheerders zijn onafhankelijke organisaties die de verschillende marktpartijen van de vrije energiemarkt informeren over vraag en aanbod van energie. Nederland telt 22 netbeheerders. TenneT TSO B.V. is ook netbeheerder. Zij beheert het landelijk transportnet voor elektriciteit.
‘Ons bedrijf maakt sinds 2001 deel uit van RWE AG uit Duitsland, een van de grootste
energieleveranciers in Europa. In Nederland leveren wij grijze en groene stroom. Veertig procent uitsluitend van windturbines die in ons eigen land staan. Dat is voor de consument een heldere belofte. Ons groene product is geen onduidelijke mix van diverse alternatieve energiebronnen uit binnen- en buitenland. Het is pure windkracht uit de Flevopolder.
‘Het certificatensysteem van CertiQ werkt net zo efficiënt
als telebankieren’
Bij RWE beheer ik de volledige elektriciteitsportefeuille. Ik houd me bezig met het afstemmen
van inkoop op behoefte aan grijze en groene stroom. In de context van de certificatenregeling van CertiQ heet ik handelaar. Ik heb leveringscontracten met producenten van windenergie. Op basis van de door hen opgewekte hoeveelheid duurzame elektriciteit maakt CertiQ in haar systeem certificaten voor ons aan. Deze certificaten matchen wij met de omvang van het groene verbruik van onze afnemers. Het is in feite een soort afboeken, waarbij je moet opletten dat inkoop en verbruik steeds weer met elkaar in balans zijn. Mijn collega Arni Bax en ik kunnen met het geautomatiseerde certificatensysteem van CertiQ goed uit de voeten. Het werkt net zo efficiënt als telebankieren.
Duurzame energie heeft altijd mijn belangstelling gehad. Als scholier bouwde ik mijn
eigen windmolentje. Met behulp van een fietsdynamo en een propeller die ik uit het raam hing, liet ik een lamp in mijn slaapkamertje branden. Nu heb ik zonnecollectoren op het dak van mijn huis, voor warm water en voor de centrale verwarming. Het is toch mooi om de energie die zomaar voorhanden is te gebruiken. Er zijn vandaag de dag tal van alternatieve bronnen waar we meer mee zouden kunnen doen. Denk eens aan de toepassing van aardwarmte. Een RWEonderneming in Oostenrijk biedt daar al succesvol dergelijke systemen aan. Het moet haalbaar zijn om de energiebehoefte van de Nederlandse huishoudens volledig in te vullen met een breed scala aan alternatieve energiebronnen. Met een extra investering in research valt er meer te bereiken dan we nu nog voor mogelijk houden.’ >> Van megawattuur naar Garantie van Oorsprong Bij CertiQ staan ruim vijftig handelaren in productiecertificaten voor duurzame elektriciteit ingeschreven. Duurzame elektriciteit omvat opwekking uit wind, biomassa, zonlicht en waterkracht. De duurzame elektriciteit die de handelaren kopen van producenten wordt in het systeem van CertiQ vertaald naar certificaten op basis van de hoeveelheid opgewekte megawatturen. Handelaren kunnen deze certificaten, die Garanties van Oorsprong worden genoemd, onderling verhandelen. Als een handelaar behoort tot een energieleverancier – en dat komt in de praktijk veel voor – dan kan hij de certificaten ook inzetten als bewijs van levering van duurzame elektriciteit aan de eindverbruikers.
De handelaar
van onze particuliere klanten heeft gekozen voor groen. Onze groene stroom betrekken we
In het leveringsproces van duurzame elektriciteit is ook een plaats ingeruimd voor handelaren. Zij kopen deze elektriciteit van producenten en krijgen daarvoor in een geautomatiseerd systeem van CertiQ de beschikking over de bijbehorende certificaten. Deze certificaten zijn te verhandelen of in te zetten als bewijs van levering. Dat laatste doet Jaap van de Griendt (42), portfoliomanager electricity bij RWE Energy Nederland. Bij deze energieleverancier is hij verantwoordelijk voor het beleid rond de certificaten.
‘In mijn functie heb ik veel contact met regionale netbeheerders,
energieleveranciers en uiteraard met EnerQ en CertiQ. Tussen die laatste twee uitvoeringsinstanties en DTe vindt veel informatieuitwisseling plaats. Een deel van ons toezicht verloopt via EnerQ en CertiQ. Zij fungeren in feite als de ogen en oren van DTe.
Onze benaming ‘toezichthouder’ houdt meer in dan je in
eerste instantie zou denken. DTe heeft ook veel uitvoerende taken. Zo stelt DTe de aansluit- en transporttarieven voor gas en elektriciteit vast en speelt zij een actieve rol als probleemoplosser. In die rol dienen we steeds weer de belangen van álle partijen in de energiesector zorgvuldig tegen elkaar af te wegen. De geliberaliseerde energiemarkt is voortdurend in beweging. We volgen de ontwikkelingen dan ook nauwlettend en we ondernemen actie waar dat nodig is.
‘De mens is
inventief genoeg om bruikbare alternatieven te bedenken voor fossiele brandstoffen’ Mede door mijn werk ben ik, denk ik, wel milieubewuster geworden. Afgelopen jaar
zijn mijn partner en ik verhuisd, en we zijn bewust overgestapt op een energieleverancier die uitsluitend groene stroom levert. Verder heb ik ook een milieuverantwoorde hobby: hardlopen. Dat kost de natuur niks. Ik loop graag in de Haagse en Wassenaarse duinen, en langs het strand. Wat ik ervan zou vinden als juist daar een windpark in zee zou komen? Tja, heel erg mooi zou ik het niet vinden. Maar als we in Nederland echt willen inzetten op de productie van duurzaam opgewekte elektriciteit, dan moeten we het vooral hebben van wind en bijvoorbeeld
De toezichthouder
Bij het traject van productie tot levering van milieubewust opgewekte elektriciteit is ook een toezichthoudende instantie betrokken. Dit is de Directie Toezicht Energie (DTe), onderdeel van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). DTe, gevestigd in Den Haag, ziet erop toe dat alle betrokken organisaties de energieregelgeving naleven. Frank de Ruijter (32) is senior juridisch medewerker bij DTe. Hij onderhoudt contact met de partijen, inventariseert knelpunten en informeert het Ministerie van Economische Zaken hierover: ‘Boeiend aan dit werk is de maatschappelijke impact die beslissingen van DTe kunnen hebben.’
niet van waterkracht.
Om elektriciteit op te wekken gebruiken we in Nederland vooral aardolie, aardgas en
steenkolen. Daar is onze samenleving sterk afhankelijk van. Maar die bronnen raken op. Gelukkig is de mens inventief genoeg om bruikbare alternatieven te bedenken voor de schaarser
>> DTe staat voor marktwerking én consumentenbescherming
wordende fossiele brandstoffen. Dat zouden eigenlijk ook meteen milieuvriendelijke alternatieven
In haar rol van toezichthouder richt de Directie Toezicht Energie (DTe) zich op het zo effectief mogelijk
moeten zijn, waar we tijdig en op grote schaal gebruik van kunnen maken. Ik ben ervan overtuigd
laten functioneren van de Nederlandse energiesector. In het geval van de milieubewust opgewekte
dat ons dit gaat lukken.’
elektriciteit betekent dit onder meer dat DTe de toegang tot het elektriciteitsnet waarborgt voor producenten van deze elektriciteit. Daarnaast komt DTe op voor de belangen van de eindgebruikers.
‘Als kind was ik al gefascineerd door zelfvoorziening; dat je uit een waterstroom of uit wind
energie kon opwekken. Eind jaren zeventig richtte ik met gelijkgestemden de Organisatie voor Duurzame Energie (ODE) op. Dat was een pioniersclub van mensen die kennis over alternatieve energiebronnen wilden uitwisselen en prototypes van windmolens en zonnecollectoren gingen bouwen. In die tijd vervaardigde ik zelf een klein windmolentje dat ik op het dak van mijn huis zette. Al snel belde er een gemeenteambtenaar aan die zei dat dit niet mocht. Ik maakte hem wijs dat het een windmeter was. Daarna heb ik er nooit meer iets over gehoord.
leefbare wereld ‘Een voor onze kinderen’
De zonnepanelen op ons dak heb ik zelf geplaatst. Toen ik daarmee bezig was, wilde
mijn dochter ook zo’n paneel om haar computer op te laten draaien. Daarmee heeft ze het Jeugdjournaal nog gehaald. Onze zonnepanelen leveren zo’n zestien procent van de totale hoeveelheid elektriciteit die wij jaarlijks gebruiken. Op deze manier met duurzaamheid bezig zijn, geeft naast een kostenbesparing een heel erg goed gevoel. Dat kan ik iedereen aanraden. Iedereen kan op zijn eigen manier een bijdrage leveren. Gebruik bijvoorbeeld spaarlampen of ga een stapje verder en neem aandelen in een windturbinecoöperatie.
De windturbines worden steeds effectiever. De nieuwste generatie turbines is hoger
en daardoor bereik je de meer stabiele windstromen. Bovendien hebben de generatoren een grotere capaciteit. Al met al levert dit meer schone elektriciteit op. Dat is wat we nodig hebben, ter vervanging van de vervuilende fossiele brandstoffen. Ik heb er vertrouwen in dat we in Nederland die omslag kunnen maken. Dat we een leefbare wereld creëren voor onze kinderen. Ik verwacht zelfs nog mee te maken dat het merendeel van de elektriciteit in Nederland milieubewust wordt opgewekt. Met voldoende inzet van álle partijen kan het zomaar gebeuren.’
>> Zonnestroom in Nederland
De eindverbruiker
Het gezin van bedrijfskundig ingenieur Frits Ogg (53) uit Nijmegen gebruikt net als elk
In 2005 bedroeg het opgestelde fotovoltaïsche vermogen (zonnepanelen) in Nederland 51 megawatt.
ander huishouden elektriciteit. Een deel daarvan wekt Frits zelf op. Als een van de eerste huurders
Hiermee kunnen in totaal zo’n 10.000 huishoudens van stroom worden voorzien. Zonnestroom maakt
in Nederland plaatste hij zonnepanelen op het dak van zijn woning. Maar zijn bijdrage aan
momenteel nog een klein deel uit van de totale hoeveelheid duurzame energie in Nederland, namelijk
een duurzaam Nederland gaat verder. Al jaren is hij actief in organisaties die zich beijveren voor
0,4 procent. Toch is deze vorm van elektriciteitsopwekking zeer goed toepasbaar binnen de bebouwde
duurzame energie. Zijn beeld van de toekomst is positief: ‘Ik verwacht nog mee te maken dat
omgeving. Een voorbeeld is het zonne-energieproject in de nieuwbouwwijk Nieuwland in Amersfoort,
het merendeel van de elektriciteit in Nederland milieubewust wordt opgewekt.’
waar op grote schaal zonnepanelen zijn geïnstalleerd. Zonnepanelen zijn nog relatief duur en ze hebben een lange ‘terugverdientijd’. Deskundigen (onder andere van SenterNovem) verwachten echter dat door markt- en kennisontwikkelingen in deze branche de prijs van zonnestroomsystemen op termijn substantieel zal dalen en het rendement van deze systemen sterk zal toenemen.
EnerQ en CertiQ EnerQ B.V. en CertiQ B.V. zijn als dochterorganisaties van TenneT TSO B.V. belast met de uitvoering van een aantal onderling samenhangende regelingen ter bevordering van het milieubewust opwekken van elektriciteit. EnerQ stimuleert de productie van deze elektriciteit door middel van subsidies. CertiQ coördineert de levering van deze elektriciteit door middel van een certificatensysteem. Beide organisaties ondersteunen op deze wijze de producenten van in totaal ruim 2.500 installaties voor milieubewust opgewekte elektriciteit. Mede aan de hand van enkele schema’s op de volgende pagina’s lichten we toe hoe het proces in de praktijk werkt. Wat doet EnerQ? EnerQ voert de regeling ‘milieukwaliteit van de elektriciteitsproductie’ uit, kortweg MEP-regeling genoemd. Producenten met een installatie die elektriciteit opwekt uit duurzame bronnen, zoals wind, biomassa, zonlicht of waterkracht, kunnen bij EnerQ een MEP-subsidie aanvragen. Dat geldt ook voor producenten die elektriciteit genereren met behulp van een installatie voor warmtekrachtkoppeling (WKK). Al deze vormen van elektriciteitsopwekking rangschikt EnerQ onder de noemer ‘milieubewust opgewekte elektriciteit’. Op basis van geproduceerde megawatturen milieubewust opgewekte elektriciteit – die door zusterorganisatie CertiQ worden geregistreerd en uitgedrukt in certificaten – keert EnerQ subsidievoorschotten uit. Deze subsidie wordt verstrekt voor zowel elektriciteit die aan het openbare net wordt geleverd als voor elektriciteit die voor eigen bedrijfsdoeleinden wordt ingezet. Wat doet CertiQ? CertiQ verstrekt en beheert certificaten voor milieubewust opgewekte elektriciteit. Deze certificaten vormen een waarborg dat de hoeveelheid elektriciteit die uiteindelijk wordt verbruikt ook daadwerkelijk milieubewust is opgewekt. Zo is het traject van producent naar eindverbruiker dus controleerbaar. CertiQ maakt certificaten aan op basis van het aantal megawatturen elektriciteit dat een installatie produceert. Er zijn verschillende typen certificaten. We beperken ons hier tot het noemen van de Garanties van Oorsprong en de WKK-certificaten. De Garanties van Oorsprong worden aangemaakt voor de opwekking uit wind, biomassa, zonlicht en waterkracht. Garanties van Oorsprong die betrekking hebben op elektriciteit die aan het openbare net wordt geleverd, zijn verhandelbaar. Hiervoor heeft CertiQ een geautomatiseerd certificatensysteem ontwikkeld. Bij WKK-certificaten gaat het om elektriciteit uit warmtekrachtkoppeling. Deze certificaten zijn niet verhandelbaar.
Processchema’s milieubewust opgewekte elektriciteit Productie en levering elektriciteit Producenten van milieubewust opgewekte elektriciteit (1)
Subsidiëring in de praktijk
Directie Toezicht Energie (DTe) (12) levering
levering
Regionale netbeheerders (2)
levering
Eindverbruikers elektriciteit (3)
aanmaak certificaten
Producenten van elektriciteit op basis van fossiele brandstoffen
Producenten met een erkende installatie wekken milieubewust elektriciteit op
Toelichting 1 Deze producenten wekken elektriciteit milieubewust op uit wind, zonlicht, waterkracht, biomassa of door
meetwaarden
Regionale netbeheerders (8)
meetwaarden
CertiQ (9) informatie over aantal certificaten
uitkering MEP-subsidie
middel van warmtekrachtkoppeling (WKK). Klimaatneutrale fossiele elektriciteit (KNFE) zal in de toekomst
EnerQ (10)
ook in deze categorie worden opgenomen. Niet alle milieubewust opgewekte elektriciteit gaat naar het elektriciteitsnet. Sommige producenten gebruiken deze elektriciteit direct voor eigen doeleinden.
2 De regionale netbeheerders dragen zorg voor de levering van elektriciteit over het openbare elektriciteitsnet van producenten aan verbruikers.
Toelichting 8 Een erkend meetverantwoordelijke meet de hoeveelheid milieubewust opgewekte elektriciteit. Via de netbeheerder worden deze meetwaarden doorgegeven aan CertiQ.
3 Dit zijn particuliere en zakelijke verbruikers. Zij kunnen kiezen of zij elektriciteit op basis van fossiele
Handelaren in certificaten / Energieleveranciers (11)
brandstoffen (grijze stroom) of milieubewust opgewekte elektriciteit (groene stroom) afnemen.
9 CertiQ zet deze meetwaarden om in productiecertificaten, die worden bijgeboekt op de rekening van een handelaar met wie de producent een overeenkomst heeft. Daarnaast informeert CertiQ EnerQ over het aantal en het soort uitgegeven certificaten. Het kan voorkomen dat CertiQ aanvullende informatie
Basisvoorwaarden registratie en subsidiëring installaties Producenten van milieubewust opgewekte elektriciteit (4)
aanvraag erkenning installatie
Regionale netbeheerders (5)
over de installatie nodig heeft voordat tot het aanmaken van certificaten kan worden overgegaan. gegevens erkende installatie
10 Op basis van de informatie van CertiQ keert EnerQ subsidievoorschotten uit aan de producent. 11 Een handelaar heeft een overeenkomst met een producent op basis waarvan hij milieubewust opgewekte
CertiQ (6)
elektriciteit van deze producent koopt. De omvang van de gekochte elektriciteit wordt uitgedrukt in productiecertificaten, die ten behoeve van de handelaar in het certificatensysteem van CertiQ worden aangemaakt. De handelaar kan deze certificaten verhandelen of inzetten als bewijs van levering aan eindverbruikers. In dat laatste geval is de handelaar tevens energieleverancier.
aanvraag MEP-subsidie
EnerQ (7)
Toelichting 4 Een producent kan bij de regionale netbeheerder een verzoek indienen tot erkenning van zijn installatie voor milieubewust opgewekte elektriciteit.
5 De regionale netbeheerder beoordeelt of de installatie aan de wettelijke vereisten voldoet. Bij goedkeuring geeft hij de gegevens over de producent en de installatie door aan CertiQ.
6 CertiQ registreert de producent en diens installatie in het certificatensysteem.
7 Naast het verzoek tot registratie kan de producent bij EnerQ een MEP-subsidie aanvragen. EnerQ beoordeelt de aanvraag en beschikt er positief of negatief over.
12 De Directie Toezicht Energie (DTe) houdt toezicht op het gehele traject.
Certificering in de praktijk aanmaken certificaten
CertiQ
Producenten van milieubewust opgewekte elektriciteit
afboeken certificaten
meetwaarden
Handelaren in certificaten / Energieleveranciers leveringscontract
levering
levering
Regionale netbeheerders
levering grijze/groene stroom
Eindverbruikers elektriciteit
Producenten van elektriciteit op basis van fossiele brandstoffen
Toelichting
Het systeem van certificering geeft eindverbruikers de zekerheid dat als zij bij hun energieleverancier een bepaalde hoeveelheid groene stroom afnemen, deze hoeveelheid ook echt milieubewust is opgewekt. Voor het aantal megawatturen milieubewust opgewekte elektriciteit maakt CertiQ in haar systeem certificaten aan. Wanneer een energieleverancier groene stroom aan zijn klanten levert, boekt hij daarvoor certificaten af in het geautomatiseerde systeem van CertiQ. Hiermee zijn productie en verbruik aan elkaar gekoppeld en met elkaar in evenwicht. De Directie Toezicht Energie houdt hier nauwkeurig toezicht op.
Meer informatie De informatie op deze pagina’s geeft een globaal beeld van de procedures voor certificering en subsidiëring van milieubewust opgewekte elektriciteit. Er kunnen geen rechten aan worden ontleend. Voor meer gedetailleerde informatie zie: www.certiq.nl en www.enerq.nl.
EnerQ B.V. en CertiQ B.V. zijn dochterorganisaties van TenneT TSO B.V., de Nederlandse Transmission System Operator en de landelijk beheerder
CertiQ B.V.
Telefoon
Utrechtseweg 310 6812 AR Arnhem
Postbus 718
Postbus 369
6800 AS Arnhem
6800 AJ Arnhem
026 - 373 14 40
Internet
Fax
026 - 373 11 58
E-mail
026 - 373 14 00
Utrechtseweg 310 6812 AR Arnhem
Telefoon
Fax
[email protected] www.certiq.nl
E-mail Internet
[email protected] www.enerq.nl
© Waardevol is een uitgave van CertiQ B.V. en EnerQ B.V., Arnhem
>> CertiQ B.V. en EnerQ B.V. zijn dochterorganisaties van TenneT TSO B.V.,
Ontwerp Loep ontwerp, Arnhem
de landelijk beheerder van het transportnet voor elektriciteit. CertiQ coördineert
Tekst Howard Krol Tekstproducties, Amsterdam
Fotografie Twan Janssen, Arnhem
Drukwerk Drukkerij Roos en Roos, Arnhem
Oplage 750
Verschijning Juli 2007
EnerQ B.V.
026 - 373 16 58
Over het werken aan duurzaamheid
van het transportnet voor elektriciteit.
Waardevol
Met dank aan Martin Som, Frans Verhaar, Jaap van de Griendt, Frank de Ruijter en Frits Ogg
de uitgifte van productiecertificaten voor milieubewust opgewekte elektriciteit. EnerQ verleent MEP-subsidies aan producenten van deze elektriciteit. een uitgave van CertiQ en EnerQ
Gineke van Dijk geeft leiding aan CertiQ, Jan Vorrink aan EnerQ.
