WAAGHALS DENNIS STORM SPEELT NIET MET TREINTJES PETER SMIT OVERLEEFDE ‘n treinongeluk: “Ik had eigenlijk dood moeten zijn”
HERO OF ZER O?
1
www. pazzup. nl WAT KAN ER NOU GEBEUREN “Even snel onder de spoorbomen door. Natuurlijk haal ik dat!” “Lachen toch, een steen op de rails leggen? Die trein stopt wel.” “Ik ga niet helemaal omlopen. Wat kan er nou gebeuren?” Dat dachten de vele slachtoffers van treinongelukken waarschijnlijk ook. Ongeveer de helft ervan kan het niet meer navertellen. Peter Smit wel. Hij werd gegrepen door een voorbijrazende intercity en overleefde het maar net. Dollen langs het spoor is geen spel. Dat weet ook BNN-presentator Dennis Storm. Voor het programma Proefkonijnen haalde hij verschillende stunts uit. Bij het spoor kijkt hij wel uit. “De kans dat daarbij iets mis gaat is véél te groot.” Op www.pazzup.nl/vo laat hij in het spel No Game zien hoe kleine beslissingen grote gevolgen kunnen hebben. Want elk jaar gebeuren weer de meest vreselijke ongelukken op en langs het spoor. Jou overkomt zoiets natuurlijk niet. Zeker niet na het lezen van dit magazine. Je zou wel gek zijn.
2
PAZZUP Geen risico’s nemen bij het spoor
4
Interview met beroepswaaghals Dennis Storm
No Game
8
Denk vooruit met Dennis Storm
Risicovol moment
10
BN-ers over risicovolle momenten
ALS JE VALT BEN JE TE LAAT
12
Interview met een incidentmanager
PERRONGELUK
15
Fotostrip
Verlies je hoofd niet!
19
Over onveilig gedrag op overwegen
Ik had eigenlijk dood moeten zijn
20
Verhaal van een slachtoffer
Risicovol moment
24
Meer BN’ers over hun risicovolle momenten
Stuurloos & machteloos
26
Interview met een machinist
Quiz No Game
28
Test: Speel jij met je leven?
Spoorzoeker
30
Interview met een surveillant
3
DENNIS STORM
4
ALS JE MET EEN TREIN SPEELT win JE NOOIT Voor zijn werk haalt Dennis Storm (28) vaak heftige stunts uit. Zo stak hij zichzelf in brand voor Try before you die en ging hij op een wilde stier zitten bij de Amerikaanse rodeo. Voor het programma Proefkonijnen viel hij van een dak toen hij een gebouw probeerde te beklimmen. Dennis houdt wel van een beetje risico. Maar rondhangen bij het spoor zal je hem nooit zien doen. ‘Als je met een trein speelt, win je nooit.’ Hij hoefde dan ook niet lang na te denken, toen hij werd gevraagd voor No Game. Als presentator van deze online game laat hij precies zien welke gevaren er op de loer liggen rond het spoor. Met een vette knipoog, natuurlijk. Toch is het voor Dennis een serieuze zaak. ‘Door mijn werk bij BNN doe ik dingen die ik normaal niet snel zou doen. Maar sommige dingen zijn gewoon ongelooflijk dom. Rondhangen bij het spoor bijvoorbeeld. De kans dat daarbij iets ernstig mis gaat is véél te groot’. Tot in de puntjes VOORBEREID Dennis was aanwezig bij de presentatie van het lespakket PazzUp. ‘Het viel me op dat veel jongeren oprecht verbaasd waren dat juist ík daar was. Omdat ze écht dachten dat ik stapelgek ben. Ik doe natuurlijk wel gekke dingen voor televisie, maar mijn stunts op tv zijn allemaal tot in de puntjes voorbereid. We nemen allerlei maatregelen om het zo veilig
mogelijk te doen. Beschermende kleding, veiligheidstuigjes, plexiglazen platen om rondvliegende brokstukken tegen te houden. Dat is normaal, zeker als je ziet wat we af en toe uitvreten. Dan hoort die bescherming er gewoon bij.’ Toch gaat er, ook bij een goede voorbereiding, wel eens wat mis. ‘Ik ben laatst bij de opnames van Proefkonijnen van een dak gevallen, omdat ik in al mijn enthousiasme was vergeten het veiligheidstuig aan te trekken. Ik kneusde mijn ribben, polsen en schouder, maar ik had net zo goed mijn rug kunnen breken. Heel stom. Ik baal er nog steeds van, ondanks dat ik er goed vanaf ben gekomen. Dat gebeurt me niet meer. In ieder geval niet door het vergeten van een veiligheidstuig. Ik heb al vaker mazzel gehad. Inmiddels besef ik echt dat ik beter moet opletten. Het kan vaak goed gaan, maar het hoeft maar één keer mis te gaan…Een cliché, maar het is wel zo.
5
Grenzen verleggen Doe dat lekker in een extreme sport of zo Domme dingen Vroeger heb ik heel wat domme dingen gedaan. Zoals dronken downhill racen op een mountainbike. Of door een basketbalring springen. Aan dat laatste hield ik een verbrijzelde elleboog over. Drie jaar lang, zo rond mijn vijftiende, heb ik van alles gebroken, gekneusd en verbrijzeld door dat soort stomme acties. Mijn duim, mijn pols, mijn knieschijf… Toen ik nog pizzakoerier was, reed ik een keertje zonder handen omdat ik even moest bellen. Het was zo’n heel oud brommertje, waarvan het stuur nogal wiebelde. Dat ging dus mis. Maar ik heb de pizza nog wel bezorgd! Helemaal onder het bloed en in shock, dat wel. Daarna kon ik dagenlang niet lopen, maar ik heb ‘m wel bezorgd, haha! Ik geloof niet dat jongeren tegenwoordig gevaarlijker dingen doen. Als ik de verhalen van mijn vader hoor, die was echt helemaal gek vroeger! Dan kocht hij bijvoorbeeld voor twintig gulden een oude auto, en dan gingen hij en zijn vrienden daarmee schansspringen in de duinen. Daarna brachten ze hem naar de schroot en kregen ze er zelfs nog geld voor terug! Roekeloos Als je jong bent, ben je vaker roekeloos. Je lichaam is al zo goed als volwassen, maar tegelijkertijd zijn je geest en je ervaring nog zo groen als gras. Een gevaarlijke combinatie.
6
Angst lijkt niet te bestaan, en je neemt risico’s die onverantwoord zijn. Kijk, van mij mag je grenzen verleggen als een idioot. Maar als je daar zo’n behoefte aan hebt, doe dat dan lekker in een extreme sport of zo. Of in ieder geval in een gecontroleerde omgeving. Ik merk dat ik, naarmate ik ouder word, meer en beter nadenk. En daarin houd ik ook meer rekening met mijn privéomgeving. Hilversum, en het hele televisiewereldje, stelt nu eenmaal niet zoveel voor. Voor goede televisie hoef je niet altijd risico’s te lopen. En als daar wel om gevraagd wordt, doe ik het alleen als ik het kan verantwoorden naar de mensen die het dichtst bij me staan. Zo heb ik laatst geweigerd om me door de –niet natuurlijke- bliksem te laten raken. Het zou veilig zijn, ontwikkeld door professoren. De kans dat het mis zou gaan was minimaal. Maar toch…het voelde niet goed. En tegenwoordig zeg ik dan gewoon ‘nee’, waar ik een paar jaar geleden zeker ‘ja’ zou hebben gezegd. Extra gas Ik ben als de dood voor spoorwegovergangen. Als ik er overheen moet, geef ik snel wat extra gas. Serieus! Ik wil écht niet geraakt worden door zo’n trein. Ooit was ik voor mijn werk ’s avonds laat op weg naar een gehucht in Groningen. Mijn vriend zat achter het stuur en was de weg kwijt. Ondertussen zat ik op het scherm van de TomTom te tikken. Na een tijdje keek ik weer omhoog en zag dat hij de auto stil had gezet bij een spoorwegovergang. Op de rails! Ik werd echt kwaad en riep dat hij weg moest rijden. Maar dat vond hij onzin: ‘Er komt toch geen trein aan’. Veel mensen schatten verkeerd in hoe snel zo’n trein eigenlijk op je af komt. Het duurt wel dertig seconden voordat een trein in volle vaart helemaal stil staat. Dan ben ik liever al lang en breed weg bij het spoor. Zo’n trein kan me doden. Dan loop je dat risico toch niet!’
7
Speel jij met je leven Test het online met No Game Denk jij dat je sneller bent dan een trein? Dat jou niets zal overkomen? Je zou wel stom zijn om dat in het echt uit te proberen. Kijk daarom op www.pazzup.nl/vo en speel No Game. Dan heb je gauw genoeg door dat rondhangen rond het spoor beslist geen spelletje is. Op No Game vind je negen verschillende situaties. Situaties waarin jij kunt ingrijpen. Of waarin je juist niets doet, als dat je beter lijkt. Wat doe jij als je telefoon tussen de rails valt? Pak je ’m of kijk je wel beter uit? En kun jij nog logisch nadenken als er een lekker ding op het perron aan de overkant staat? Speel vooral ook de quiz met Dennis Storm: Try and then you die. Klinkt luguber en dat is het ook. Want na een botsing met een trein krijg je zelden een tweede kans! Denk dus goed na voor je een antwoord geeft. En denk meteen eens na over jouw eigen gedrag. Hoeveel onnodige risico’s neem jij? Online kun je een keer een wat minder snuggere beslissing nemen. In het echte leven moet je je hoofd er goed bijhouden. Dat bewijzen
8
de voorbeelden in No Game wel. De jongen van vijftien die op slag dood was toen hij door een trein werd geschept. Of het meisje van twaalf dat niet goed oplette bij het maken van een foto voor een biologieopdracht. Elke situatie in het spel is gebaseerd op een ongeluk dat echt gebeurd is. Met jongeren van jouw leeftijd. Die net als jij hoopten nog heel wat langer te leven. Even afgeleid zijn bij het spoor kost je al snel een lichaamsdeel. En dan heb je nog geluk…
Er vinde ongevall n per jaar meer plaats daen op overwegen n je den kt: 2008 2009 2010 2011 2012
Ongevall
en
60
Dodelijk slachtoff e ers 18
48
13
31
8
42 38
9 14
BOETES
! JE GELD OF JE LEVEN
r het spoor naar het €130,- Snel ove andere perron
FILM
door zigzaggen: Tussen de spoorbomen tgangers voe r voo €65,- sers fiet r voo €85,- mfietsers bro r voo €150,- voor motoren en auto’s €220,-
je een kopstoot en wist in 1895 al dat M eft. In dat jaar van een trein niet overle gebroeders Lumière vertoonden de Franse d’un train en gare hun korte film L’Arrivée café. Het was de la Ciotat in een Parijs vertoonde film ooit. de eerste publiekelijk der onder de indruk Nu zou niemand bijzon ematografische zijn van het destijds cin nt een stoomtrein hoogstandje; de film too tion. Maar het die aankomt op het sta aan films – zou publiek – niet gewend rmende trein van angst voor de aansto ht… het theater zijn uitgevluc
d uitlaten langs €130,- Je hon or spo het stukje afsnijden met een n Eve €130,- or de scooter langs het spo even opg es adr en m naa €330,- Valse len nie ver i’s abr en €200,-/1.000,- Ruiten hade €200,-/1.000,- Brandsc ng stuk, rails idi nle ove B €30.000,- beschadigd Veroorzaken van een 0,> €150.00 treinontsporing
LM HET IS MAAR EEN FI
richtlijnen. Deze bedragen zijn ook verhogen of je straf en kan die bepaalt hter rec De . ren stu je naar een jeugdgevangenis
maar vast sparen >> Iets vernielen? Ga zelf dokken! want de schade kan je t te betalen Nie n? >> Slachtoffers gevalle ing voor del oor ver en een mogelijke doodslag…
9
RISICOVOL MOMENT...
Iedereen doet wel eens iets doms. Uit haast, stoerdoenerij of onhandigheid. BN’ers vertellen over een moment in hun leven waarOP ze onnodig veel risico namen.
10
MR. POLSKA RAPPER
SIMON KEIZER BEKEND VAN HET VOLENDAMSE DUO NICK & SIMON
“We hadden een tv-optreden. Tv wacht niet, daar moet je echt op tijd zijn. Maar wij stonden zwaar in de file op de ring van Amsterdam. Het stond echt muurvast. Toen hebben we, nadat het weer begon te rijden, het gaspedaal even helemaal ingedrukt. Dat kostte ons toen vierhonderd euro. Zoiets doet wel even pijn. Langs het spoor spelen of lopen heb ik nooit gedaan. Dat is echt het domste wat je kunt doen. Je riskeert je eigen leven en kunt een machinist voor de rest van zijn leven traumatiseren.”
“Wil je blijven leven? Wacht dan even!” Met deze woorden luidt Mr. Polska zijn rap over de spoorwegovergang in. Ook praatte hij in september 2012 in Amersfoort met scholieren over de gevaren en risico’s van het spoor. Heeft Mr. Polska zelf wel eens risicogedrag vertoond? Mr. Polska: “Op 12-jarige leeftijd klommen we bij bouwplaatsen over de hekken. Daar gingen we muziek luisteren en roken. Achteraf best gevaarlijk. Die hekken staan er natuurlijk niet voor niets. Zo’n bouwplaats is eigenlijk een levensgevaarlijke plek. Eén keer werden we door de politie betrapt. We kwamen er gelukkig vanaf met een waarschuwing. Ik vind het belangrijk jongeren te wijzen op veiligheid rond het spoor, omdat er nog steeds jongeren zijn die het gevaar niet inzien. Het is een vreselijk einde van je leven om tegen een trein te botsen. En dat vaak alleen omdat je denkt stoer te zijn door nog snel de spoorweg over te steken.” Bekijk de overwegrap van Mr.Polska in het YouTube-gedeelte op www.pazzup.nl/vo
11
VALT LAAT
ALS ALS JE JE BEN BEN JE JE TE TE
Harry Alberts werkte jaren bij de calamiteitenorganisatie van ProRail. “Als je langs gesloten spoorbomen het spoor oversteekt, neem je grote risico’s”, zegt Alberts. “Je kunt ook nog vallen of uitglijden; dan ben je helemaal te laat. Mensen verkijken zich vaak op de snelheid van een aanstormende trein.”
12
HARRY ALBERTS
Het kan fataal zijn. Harry heeft het wel eens meegemaakt. “Een groep van tien jongens stak het spoor over, op weg naar een avondje stappen. De laatste was niet snel genoeg en werd vol gegrepen door een intercity. Zijn vrienden hebben een trauma voor het leven. Ze zaten onder de bloedspetters.” Bij dit soort vreselijke ongelukken, maar ook bij minder grote ‘incidenten’, komt de calamiteitenorganisatie van ProRail in actie. Harry en zijn collega’s bij ProRail zorgen ervoor dat alle treinen veilig over het spoor kunnen rijden. Dit betekent dat de wissels, de seinen en de spoorbomen goed moeten werken, maar bijvoorbeeld ook dat alle machinisten langzaam gaan rijden als er kinderen in de buurt van het spoor gezien zijn. Harry Alberts was de spin in het web van de calamiteitenorganisatie. Als er een ernstig ongeluk gebeurt, wordt er van alle kanten hulp ingeroepen. De hulpdiensten moeten allemaal hun werk kunnen uitvoeren. Dat zijn niet alleen ambulances, brandweer en politie, maar bijvoorbeeld ook de reparateurs van NedTrain en de hulpverleners van NS Reizigers. Harry coördineerde het hele proces. “Je krijgt dan vaak te maken met tegenstrijdige belangen. Het treinverkeer moet zo snel mogelijk weer op gang komen, maar dat lukt moeilijk als de plaats van het ongeval vrij moet zijn voor onderzoek naar de oorzaak. Ook de reizigers in de trein willen we naar
huis brengen, maar soms moeten ze toch in de trein en uit de buurt van het slachtoffer blijven.” Traumatiserend Ernstige ongelukken zijn niet alleen voor de machinist en de conducteurs traumatiserend, weet Alberts. “Als er een melding binnenkomt en je gaat erheen, dan weet je nog niet precies wat er gebeurd is. Bij het ongeluk
HULPVERLENERS ZIJN OOK MAAR GEWONE MENSEN met die groep jongeren was NS Reizigers als eerste ter plaatse. Normaliter zijn zij gewend gestrande reizigers een kopje koffie te brengen. Nu werden ze geconfronteerd met jongeren die net hun beste vriend hadden zien verongelukken. Dat is wel even slikken.” Ook de andere hulpverleners zijn vaak gewone mensen. De medewerkers van de brandweer zijn vrijwilligers, die normaal bij de bakker of in de fabriek werken. Voor deze mensen is zo’n situatie natuurlijk ook heel schokkend. Gelukkig komen ernstige ongevallen niet dagelijks voor, maar storingen wel. Bij veel storingen hebben mensen schuld, zoals bij een storing door vandalisme. “De techniek faalt eigenlijk nooit. Een kapot sein springt altijd op >>
13
ALS JE IETS OP HET SPOOR LEGT KAN DAT MENSENLEVENS KOSTEN... rood, een defecte spoorboom gaat uit voorzorg altijd dicht.” Toch levert ook zo’n automatisch gesloten spoorboom gevaarlijke situaties op. “Mensen verliezen hun geduld en gaan langs de bomen slalommen. Ze beseffen niet dat er van de andere kant ook een trein kan komen, of dat een tegenligger ze klem kan rijden.” “Hoe naïef kun je zijn?” Harry Alberts werkt ruim 25 jaar bij het spoor. Ondanks het menselijk leed vindt hij het werk leuk. “Technisch zitten er hele interessante klussen bij.” Toch kan Harry zich flink kwaad maken om het gevaarlijke gedrag van mensen rond het spoor. Zeker als het om bewuste vernielingen gaat. “Soms kan ik me niet voorstellen dat mensen niet beter nadenken. Hoe naïef kun je zijn? Als je iets op het spoor legt, kan dat mensenlevens
14
kosten, een trein kan bijvoorbeeld in een extreem geval ontsporen. Ook als je jong bent, moet je dat gewoon beseffen. Het zijn geen geintjes.”.
PERRONGELUK Ik weet wel iets leuks!
Pfff, ik verveel me de pleuris! Er is hier niets te doen...
Iets leuks? Volgens mij heb je er een gelaten!
Hahaha! Je kent Simon toch? Een wandelend gaslek!
Laten we langs het spoor lopen!
Dat mag toch niet?
Je bent toch geen watje?
Sorry... ging per ongeluk!
NEE, natuurlijk niet!
Nou, kom op dan!
KIJK!
Laten we ‘m op ‘t spoor gooien! Kun je lachen!
Doe es normaal man! Dat doe je toch niet? Dat is hartstikke gevaarlijk!
daar ligt een fiets!
Nee, jij bent stoer! Ik doe niet mee aan die onzin! Ik ga naar huis!
Stel je niet zo aan! Die trein stopt wel, of ben je bang?
15
Dat wordt een flinke klap! We kunnen trots zijn!
Wat een KNAL!
Krijg nou wat! Wat ligt daar op de rails? Ik kan niet meer op tijd remmen!
BAF! Kijk, de machinist stapt uit. De trein lijkt wel kapot te zijn. Hadden we dit nou wel moeten doen?
16
Kan mij ‘t schelen... Ik ben veel te laat! Ik moet mijn date van het station halen!
“DAMES EN HEREN: door een storing heeft de trein naar Woerden, Gouda en leiden een onbekende vertraging. Houd rekening met vertragingen van ruim een uur.”
Ondertussen, op station Woerden Hé, een sms van Lise!
Shit, heb ik
dat weer! Dan gaat die date niet door!
Ik hoop dat ik nog op tijd ben!
17
Zucht,
hoe kom ik nou weer thuis?
Shit...
die sukkel was ik! Denk toch eerst eens na!
Eh, sorry... mijn trein rijdt ook niet. Misschien kan ik je helpen?
TOP! Deze jongen lijkt eigenlijk veel leuker dan Paul, niet zo’n kleuter...
Oh, dat zou FIJN zijn?
Mijn brommer staat bij de uitgang! Ik wil je graag een lift geven!
EINDE 18
Overweg oversteken? Verlies je hoofd niet! MeestE ongelukken op overwegen door onveilig gedrag
Even snel onder de spoorbomen door? Even snel een enkeltje hiernamaals zul je bedoelen. Elk jaar gebeuren er de vreselijkste ongelukken op overwegen, regelmatig met dodelijke afloop. Wees niet het volgende slachtoffer. De bellen rinkelen en de spoorbomen gaan naar beneden. Toch nog even oversteken? Deze gedachte heeft al heel wat mensenlevens gekost. Verkeerspsycholoog Karel Brookhuis: “Mensen houden niet van wachten. Na één of twee minuten staan ze al ongedurig om zich heen te kijken. Vooral jonge mannen hebben de neiging stoer te doen. Zij nemen vaak de grootste risico’s en kunnen gevaar nog niet goed inschatten.”
OVERWEGFEITEN Ongelukken met jongeren worden vaak veroorzaakt door haast of stoer doen. D e meeste (bijna) ongevallen vinden plaats bij beveiligde overwegen dicht bij een station door gehaast oversteken. In 2012 vielen er op overwegen 14 doden.
DO S EN DONT S Remweg Bij ProRail (de beheerder van het spoor) werkt Buitengewoon Opsporingsambtenaar (BOA) Paul van den Brink. BOA’s spreken mensen die zich onveilig gedragen aan op hun gedrag. Als het moet geven ze een bekeuring. Het zijn heus niet alleen jongeren die gevaarlijk gedrag vertonen. Van den Brink: “Ik zie ook regelmatig ouderen en moeders met kinderen oversteken terwijl de bomen al dicht zijn. Echt onbegrijpelijk.” Vaak denken mensen wel te weten wanneer er een trein aankomt, want ze steken zo’n overweg zó vaak over. Maar er kan er altijd één onverwacht komen, een goederentrein bijvoorbeeld. Ook denken ze dat een trein nog wel even kan remmen. Maar een trein heeft een veel langere
Neem de tijd om de trein te halen. Blijf opletten tijdens het oversteken. Steek niet over als de bellen rinkelen. Ben je al op de overweg en hoor je bellen rinkelen, sta niet stil maar loop door. Als je fiets vast raakt in de rails, zorg dan dat je weg komt, desnoods zonder fiets.
remweg nodig dan een auto. Bij hoge snelheid wel een kilometer. Bovendien hoor je hem vaak niet aankomen. Van den Brink: “Ze duiken zó onder de bomen door en steken over.” Zijn belangrijkste tips: “Hou je aan de regels. Neem de tijd om een trein te halen. En tot slot: hou je hoofd erbij als je oversteekt. Altijd!”
19
“IK HAD EIGENLIJK
DOOD MOETEN ZIJN”
20
PETER SMIT
Even snel een stukje afsnijden langs het spoor? Peter Smit deed het wel vaker. Maar nadat hij een gruwelijke aanrijding overleefde, fietst hij liever een stukje om... “Het gebeurde een nacht in oktober. Eigenlijk was ik die avond te moe om iets te doen, want ik had de weken daarvoor knetterhard gewerkt als aardappelrooier. Een maat van me vroeg of ik meeging naar de kermis. Daar had ik best zin in, maar dan wel met de taxi. Ik was moe en het had geregend. Nee, zei hij, dan moeten we na afloop weer een uur wachten op de taxi naar huis. Dus toch maar op de fiets gestapt. Gezellige avond gehad. Het laatste wat ik me nog herinner van vóór het ongeluk, is dat terwijl ik op de stoep zat, mijn kameraad vijf broodjes vis naar binnen werkte. Vanaf het moment dat ik op de fiets stapte, ben ik alles kwijt. Ze hebben me in het ziekenhuis pillen gegeven, waardoor ik me eerst niets meer van het ongeluk kon herinneren. Die twee uur hebben de artsen uit mijn
geheugen gewist. Gelukkig maar. Later kwam het allemaal weer terug. We moesten maar een klein stukje fietsen, vier of vijf kilometer. Het begon weer te regenen en er stak een harde wind op. We besloten het laatste stuk langs het spoor dus af te snijden. Het scheelt niet eens zo gek veel, misschien driehonderd meter, maar die tegenwind, hè? Mijn kameraad was goed bezopen, ik was eigenlijk broodje nuchter. Vlak voor een spoor viaduct is hij het spoor overgestoken. Aan zijn kant liep een paadje langs de brug, bij mij alleen een heel smalle rand met een reling. Ik moet de trein op het laatste moment gehoord hebben, want ik heb me nog wel omgedraaid. Het was al te laat. Het trapje van de treindeur heeft een heel stuk uit mijn kuit weg geslagen. Ik werd gelanceerd.
21
Wat ik er aan overgehouden heb? Een gebroken linkerhand, een scheur in mijn ruggenwervel, gebroken bekken, een verbrijzelde enkel, een gebroken knieschijf en gescheurde banden bij de andere knie. Het ergste was nog een gescheurde plasbuis. Die was tussen mijn open-geklapte bekken gekomen,waardoor er een gaatje in kwam. Omdat de urine dus niet via mijn penis naar buiten kwam, zocht het een uitweg via mijn anus. Dat stonk enorm. Echt vreselijk. Ik heb driekwart jaar met twee katheters gelopen, eentje naar mijn plasbuis en één naar mijn blaas. Drie maanden lang hebben ze me pillen gegeven om me slapend te houden. Ik had zo verschrikkelijk
DAT IK WEER KAN LOPEN HAD GEEN ARTS GEDACHT
22
veel pijn, daar helpt geen pijnstiller tegen. Het herstel vrat energie. Ik kreeg via een sonde vierduizend calorieën per dag toegediend. Een normaal mens heeft ongeveer de helft nodig. Als je vierduizend calorieën tot je neemt terwijl je stilligt, dan word je moddervet. Ik heb tweeënhalf jaar gerevalideerd. Dat ik weer kan lopen, had geen arts gedacht. Nadat de chirurg de eerste operatie elf uur met me was bezig geweest, vroeg hij zich werkelijk af of hij me niet gewoon had moeten laten sterven. Zo erg was ik er aan toe. Uiteraard is hij nu heel blij dat hij toen niet heeft opgegeven. In totaal ben ik zeventien keer geopereerd.
Omdat mijn maat me had overgehaald mee te gaan naar de kermis, voelde hij zich enorm schuldig. Hij heeft alles van dichtbij meegemaakt. Hij zag me op de steunbalk liggen waarop ik terecht was gekomen. Ik lag helemaal gedraaid, met mijn voet in mijn nek. Twee ambulances zijn ruim een uur met me bezig geweest, voordat ik naar het ziekenhuis kon. Alle zakken bloedplasma - een liter of zes - zijn er ter plekke doorheen gegaan. En hij stond er samen met de machinist bij om die zakken vast te houden. Hij vertelde me later dat hij had overwogen zichzelf iets aan te doen, zo’n nare ervaring was het voor hem.
De machinist heeft een paar maanden thuisgezeten na het ongeluk. Ik heb hem later een brief geschreven, om te zeggen dat het beter met me ging. Hij schreef me terug dat hij daar blij om was, maarik denk dat hij het te traumatiserend vond om me te ontmoeten. Ik heb vreselijk veel geluk gehad. Weet je wat een risico is? Een risico is kans maal gevolg. De kans dat je door een trein gegrepen wordt is misschien klein. Maar je moet ook kijken naar de gevolgen als het wél gebeurt. De kans dat je zo’n ongeluk overleeft is vrijwel nihil. Dat ik hier nog sta, is uitzonderlijk. Ik had eigenlijk dood moeten zijn.”
IK LAG HELEMAAL GEDRAAID MET MIJN VOET IN MIJN NEK
23
RISICOVOL MOMENT...
TOM VEELERS PROFwielrenner
“Ik heb wel eens gevaarlijk gedrag bij het spoor gezien. Tijdens de Ronde van Vlaanderen kwamen we aan bij een spoorwegovergang. De bomen gingen dicht, de lichten stonden al op rood. Toch glipten vier renners er nog tussendoor. Ze wilden geen tijd verliezen. Gelukkig zijn hier strenge regels voor: ze werden meteen gediskwalificeerd. Ik vind dat een goede maatregel. Een spoorwegovergang is niet om mee te sollen. Het is een serieus gevaar.” Tom vindt het belangrijk om jongeren te wijzen op het gevaar rond het spoor. “Sommigen denken, wanneer de spoorbomen dicht gaan, zelf te kunnen beoordelen of ze er nog even gauw langs kunnen. Die trein gaat een stuk harder dan je denkt. Wanneer de spoorbomen dicht zijn, moet je dat respecteren.” Als wielrenner fietst Tom regelmatig met een groep in het verkeer, en dat kan risicovolle situaties opleveren. “Soms kom je bij een kruispunt waar de voorste door groen rijdt. De rest wil niet achterblijven en rijdt door, ook al springt het licht op rood. Zo heb ik zelf ook wel eens een risico genomen. Maar nooit bij een spoorwegovergang. Ik ben altijd erg oplettend bij het spoor. Zelfs als de bomen gewoon open zijn kijk ik altijd links en rechts.” Tijdens het
24
trainen in het verkeer letten wielrenners meestal goed op elkaar. Tom: “Er is een ongeschreven regel dat degene die op kop rijdt ook oplet voor de rest. Als we bijvoorbeeld met tien man rijden, kijkt de voorste goed of de rest ook veilig kan oversteken.” Wielrennen is soms een gevaarlijke sport, zoals tijdens de Tour de France 2013. “In de tiende etappe ging ik hard onderuit toen Mark Cavendish tegen me aan reed voor de eindsprint. Ik vind dat dit risicovol gedrag bestraft mag worden. Nu gebeurde dat niet. Maar tijdens de wedstrijd ben ik niet de hele tijd bezig met de risico’s van de sport, het is dan alles op alles.”
Een spoorwegovergang is niet om mee te sollen. Het is een serieus gevaar.
KIMBERLEY KLAVER ACTRICE
“Ik was vroeger ook niet heilig. Ik reed wel eens met een vriendin door de stad op de scooter. We droegen geen helm en op een dag werden we aangehouden. We kregen een dikke boete en een preek van de politie en onze ouders. Het was een leermoment. Nu begrijp ik beter hoe gevaarlijk het is om je hoofd niet te beschermen op een scooter. Je bent zo kwetsbaar. Dat betekent niet dat ik helemaal geen risico’s meer neem. Ik doe aan kickboksen en heb in 2012 meegedaan aan Sterren Springen, waarbij ik mijn neus brak. Met risico’s maak je een afweging. Ik vind het belangrijk en leuk om mijzelf uit te dagen op fysiek en op mentaal gebied. En ja, dat kan wel eens fout gaan, maar dat hoort erbij. Ik ga nog steeds graag nieuwe avonturen aan! Ik ben helemaal voor risico’s nemen in het leven, maar als het gaat om verkeer: no way! Stoeien bij het spoor of uit ongeduld spoorbomen negeren vind ik echt not done. Het kan leiden tot ernstige ongelukken. Respect en verstandig zijn.”
ACTRICE, MODEL
Robin MARTENS “Toen ik nog veel met het OV reisde zag ik wel eens gevaarlijke situaties bij het spoor. Sommige mensen staan op het station gevaarlijk dicht bij de rand om te kijken of de trein er al aankomt. Ook proberen mensen vaak op het laatste moment nog naar binnen te gaan als de deuren al sluiten.” Robin vindt het belangrijk om jongeren te wijzen op gevaren rond het spoor. “Als je haast hebt vergeet je nog wel eens na te denken over de risico’s. Maar veiligheid is heel belangrijk, en je kunt er niet genoeg op wijzen.” Robins werk is niet heel gevaarlijk. “Met zingen, op de set van GTST of tijdens mijn modellenwerk heb ik nooit echt risico’s hoeven nemen. Tijdens het dansen heb ik wel een keer mijn enkelband verrekt. Ik had toen moeten stoppen, maar ik ben doorgegaan. Dat was stom, nu heb ik er nog wel eens last van.” Robin heeft onlangs een tatoeage laten zetten, maar ziet dat niet als risico. “Het was een bewuste keuze en ik heb er goed over nagedacht. De tatoeage betekent veel voor me en ik heb hem laten zetten door iemand die ik echt vertrouw.”
Ik had toen moeten stoppen maar ik ben door gegaan.
25
STUURLOOS MACHTELOOS 26
ZIE JE VEEL GEVAARLIJK GEDRAG? “Niet dagelijks, maar het komt regelmatig voor. Het varieert van spelende kinderen langs het spoor tot jongeren die spelletjes doen bij overwegen. Je kent het wel: wie durft er op het laatste moment toch nog even snel voor een trein langs te glippen.” Wat is het ergste wat je hebt meegemaakt? “Ik heb zes aanrijdingen meegemaakt. Zowel met auto’s als met mensen. Een aantal daarvan waren zelfmoordplegers.” Hoe gebeuren de meeste ongelukken? “Door onoplettendheid. Bij een overweg waar geen knipperlichten staan, zijn er altijd mensen die toch nog gauw oversteken. Het kan nog wel even, denken ze, terwijl de trein ook bij een overweg met 130 kilometer per uur voorbijraast. Maar men schat die snelheid vaak verkeerd in. Je bent er sneller dan zij denken en de remweg van een trein is lang. Zo gauw je die klap hoort, weet je dat het is gebeurd.”
ProRail beheert 7000 kilometer spoor. Dagelijks maken treinreizigers 1 miljoen treinreizen. Het spoornet bevat 7352 wissels en 11.599 seinen.
Maakt het uit of je met een intercity of stoptrein rijdt? “Nee, dat maakt niks uit. Een stoptrein kan net zo hard als een intercity. “ Worden er vaak dingen op het spoor gelegd? “Dat maak ik gelukkig nauwelijks mee. Wel eens een stok of iets dergelijks. Ik heb op dat gebied nog niet echt een levensgevaarlijke situatie meegemaakt, maar ook door kleinere objecten ontstaan storingen.” Hoe beleeft een machinist een aanrijding? “Als er iets gebeurt, ga ik echt de cabine niet uit. Daar is de conducteur gelukkig voor. Ik zie en hoor ineen flits de eerste klap, ik stop de trein en draai mijn stoel om. Ze komen me maar halen.”
Dus je gaat niet kijken? “Geen denken aan. Daar ben ik gelukkig heel makkelijk in, want daardoor lig ik er niet jaren wakker van. Er zijn collega’s die wel met de conducteur gaan kijken. Sommigen komen daar nooit over heen. Ik ga niet eens kijken en ben al een paar dagen flink over de rooie. Je bent als machinist op dat moment gewoon onderdeel van een moordmachine. Vergis je niet, want dat is het.” Snap je waarom jongeren gevaarlijke dingen doen langs het spoor ? “Veel jongeren weten niet waar ze mee bezig zijn. Ze weten niet hoe gevaarlijk een trein is die 130 rijdt en dat je bijna een kilometer nodig hebt om stil te staan. Bij een auto trap je op de rem of je geeft een ruk aan het stuur. Dat kan je met een trein wel vergeten.”
27
E M A G O N QUIZ STELLING 1
het meisje waarop je al Eindelijk! De jongen of loopt na het schoolfeest tijden een oogje hebt, Dan wordt zoenen! Je met jou richting huis. romantisch plekje, maar weet nog wel een mooi ar je eigenlijk niet mag dat is naast het spoor, wa komen. Jij:
neemt hem/haar er A twijfelt even, maar Avonds rijden er toch toch mee naar toe. ’s je kunt heus wel in de bijna geen treinen. En s aan komt rijden. gaten houden of er iet bord met verboden hebt maling aan het B s. Die laat je niet kan je toegang erop. Dit is stoms als een bord! verknallen door zoiets komen maakt zelfs Dat we hier niet mogen extra indruk. ere plek. Stel je voor C bedenkt snel een and rkomt! Het is wel de dat hem/haar iets ove aar na deze avond bedoeling dat we elk liever niet in het dan vaker kunnen zien. En ziekenhuis.
STELLING 2
s untainbike graag een Je wilt je nieuwe mo jtbi hts dic t He ar? wa goed uitproberen. Maar zes kilometer fietsen… zijnde bos is minstens nodig als je ook os? Wie heeft er bos AB t raggen! Dat is pas lekker over de rails kun n of de vering zo goed vet. Kan ik meteen zie kel beweerde. is als die kerel in de win een stukje afsnijd! Als B Ha, maar niet als ik s scheelt dat zo een ik langs het spoor fiet kwartier. omdat ik wat meer wil C Ik heb die fiets juist twintig minuutjes bewegen. Dan zijn die manier om wat op extra fietsen een mooie te warmen.
28
STELLING 3
ndin blijft hangen in e rolkoffer van je vrie D egovergang. En tot de rails van een spoorw innen de alarmbellen overmaat van ramp beg komt een trein aan. ook nog te rinkelen. Er Wat doe je? e ruk aan de koffer, A Ik geef nog één stevig dan weg van het maar sleur m’n vriendin kapot dan één van spoor. Liever de koffer jullie tweeën. ed mogelijk en ga B Ik maak mezelf zo bre staan. De machimidden op de overgang fer laat ik echt niet nist remt maar. Die kof kapot rijden. zo lang aan de koffer C We trekken samen net . Dat lukt heus wel tot we hem los hebben voor de trein komt.
STELLING 4
Je loopt met wat vriend en over een spoorbrug. Jullie vervelen je dood. Tot iemand de bovenleiding van de tre in onder jullie door ziet lopen. Daar kun je vast iets leuks mee uithalen! Jij: A kijkt meteen om je hee n of je iets ziet liggen dat je erop kunt gooien. Je bent wel benieuwd wat er dan geb eurt. B zegt dat ze volledig gestoord zijn. Op zo’n kabel staat wel 1500 Vol t! Als daarmee iets mis gaat ben je bin nen een paar seconden geroosterd. C sluit direct een wedd enschap af wie de heftigste stunt bedenk t. Zou het lukken om er stroom van af te tappen? Dat zou stoer zijn!
STELLING 5 Het is jouw beurt om de hond uit te laten, maar je hebt helemaal geen zin. Je besluit het korte rondje langs het spoor te nemen. Omdat je weet dat dat eigenlijk niet mag, loop je zelf zo ver mogel ijk van de rails vandaan. Toch krijg je een boete als je betrapt wordt. Hoe rea geer je? A Ik baal dan ontzetten d. Maar ja, wat kun je er aan doen. Die BO A (Buitengewoon Opsporingsambtenaar) heeft wel gelijk. Mij zullen ze daar in elk geval nooit meer tegenkomen. B Ik word vreselijk boo s. Als ik mijn hond daar wil uitlaten mag ik dat toch zeker zelf weten?! Ik scheld de ma n de huid vol en ga chagrijnig naar huis. Wel mét een boete van 100 euro in mijn bro ekzak. C Ik geef mooi een val se naam en een verkeerd adres op. Belac helijk zo’n boete! En om die BOA te stange n laat ik de hond voortaan elke avond daa r uit.
1 a=0, b=2, c=1 2 a=1, b=0, c=2 3 a=0, b=1, c=2
4 a=2, b=0, c=1 5 a=1, b=2, c=0 6 a=2, b=1, c=0
0 tot 3 Denk je echt dat je coo l overkomt als je met niets of niemand rekening houdt? Of ben je gewoon niet snu gger genoeg om te beseffen dat je echt beh oorlijk dom bezig bent? Wedden dat je vrie nden je achter je rug stiekem uitlachen? Waarschijnlijk zouden ze pas echt ond er de indruk zijn als je een keer het goe de voorbeeld geeft in plaats van je als een suk kel te gedragen. 4 tot 7 Het zou geen kwaad kun nen als je iets beter nadenkt voor je iets doet. Een vriendin helpen met haa r koffer klinkt heel aardig. En een keertje snel nog onder de slagbomen doorglippen lijkt geen kwaad te kunnen. Tot je op een dag wordt geschept door een langsrazende trein. Of er naast staat als één van je vrie nden een ongeluk krijgt. 8 tot 10 Gelukkig, jij houdt je hoo fd er wél bij. Je laat je niet opjutten doo r zogenaamd stoer gedrag van je vrienden en denkt zelf na voor je iets doet. Heel verstandig. Het is te hopen dat je vriende n net zo verstandig zijn als jij. Want de sne lheid of remweg van een trein verkeerd inscha tten doe je maar één keer. En het is ma ar de vraag of je dat kunt navertellen, want van een trein win je het niet…
29
Zomaar een stuk afsnijden langs het spoor? Vergeet ’t maar. Tenminste, als het aan Buitengewoon Opsporings Ambtenaar (BOA) Frits Kierkels ligt. Hij zorgt samen met zijn COLLEGA’S voor de veiligheid langs en rondom het spoor. PazzUP sprak met hem tijdens één van zijn inspecties.
30
FRITS KIERKELS Doe je dit werk al lang? “Ruim twee jaar. Ik ben hiervoor 22 jaar conducteur geweest. Twee jaar geleden werd het spoor niet dagelijks gecontroleerd.” En helpt ’t? “Sinds mijn collega’s en ik controleren op problematische plekken, is het aantal meldingen van spoorlopers afgenomen.”
Het spoor bestaat uit 397 stations 2759 overwegen, waarvan 1677 beveiligd 725 spoorviaducten 455 spoorbruggen 58 beweegbare bruggen 15 tunnels
Over welke problemen hebben we het? “Mensen die langs het spoor lopen en hun hond uitlaten. Daar schrikken machinisten erg van. Of van jongeren die dingen op het spoor leggen of spoorbomen saboteren. Ook heel gevaarlijk zijn mensen die gehaast door een gesloten overweg zigzaggen. Tien procent van Wat zijn de hoogste boetes? alle vertragingen komt door dit soort gedrag.” “Dat kan flink oplopen. Een paar jaar geleden werd tussen Deurne en Eindhoven prikkeldraad in de bovenleiding gehangen. Toen En wat doen jullie daar aan? de trein eraan kwam, werd over honderden “We controleren langs het spoor, vooral op meters de boel kapot getrokken. De jongens plekken met veel meldingen. Als we weten die dat hadden gedaan zijn gepakt en moeten dat jongeren op een bepaalde plek gevaarlijk alles terugbetalen.” bezig zijn, gaan we met hen praten.” Alleen maar praten? “Nee, we schrijven ook boetes uit. Een stukje afsnijden langs het spoor met je scooter levert je al snel een behoorlijke boete op. Bij grote overtredingen schakelen we de Spoorwegpolitie in. Daarnaast ruimen we rotzooi langs het spoor op, zodat niemand het op de rails kan leggen.” Hoe vaak loopt ‘t nou echt slecht af? “Van alle ongevallen die jaarlijks plaatsvinden, overleeft ongeveer de helft van de betrokkenen het niet.”
Hoeveel moesten ze terugbetalen? “Tussen de 30.000 en 100.000 euro. Daar zitten ze dus een groot deel van hun leven aan vast. Daarnaast moesten ze ook via Halt stations schoonmaken. Papier prikken en poetsen.” Wat zeg je tegen jongeren die langs het spoor lopen? “Blijf van het spoor weg. Je loopt toch ook niet langs de snelweg? Als je gegrepen wordt, blijft er niet veel van je over. Wat zouden je ouders ervan vinden als je in een rolstoel of, nog erger, helemaal niet meer thuiskomt?”
31
www. pazzup. nl PAZZUP IS EEN UITGAVE VAN PRORAIL (WWW.PRORAIL.NL) >> CONCEPT EN REALISATIE PODIUM BUREAU VOOR EDUCATIEVE COMMUNICATIE BV (WWW.PODIUM.NL) >> BIJDRAGEN NO GAME – BUREAU BOK >> FOTOGRAFIE MACHINIST – JAN LANKVELD / FOTOSTRIP – SARAH JANE >> VORMGEVING KODUIJN ONTWERPERS >> SEPTEMBER 2013
32
