ARCHIEF
Vuile Mong en de Vieze Gasten Juni 2004
xi
-1-
Archief Vuile Mong en de Vieze Gasten 1. Identificatie 1.2. Titel, naam, omschrijving Archief van Vuile Mong en de Vieze Gasten en Bij’ De Vieze Gasten. 1.3. Datum of periode van ontstaan Vanaf 1971. 1.4. Beschrijvingsniveau Fonds. 1.5. Inhoud, omvang Papieren archief (totale omvang moeilijk te schatten). Foto’s, geluids- en beeldmateriaal.
2. Context 2.1. Naam van de archiefvormer Vuile Mong en de Vieze Gasten en Bij’ De Vieze Gasten. 2.2. Administratieve geschiedenis / biografie De basis voor het collectief “Vuile Mong en zijn Vieze Gasten” werd gelegd tijdens een optreden voor de eerste verjaardag van het Gentse buurthuis Kontakt op 15 oktober 1971. Het programma bestond uit een originele mix van humor, politiek theater en satire. Walter De Buck, de bezieler van de Gentse Feesten, programmeerde hen het jaar daarop op de Gentse Feesten, wat hun eigenlijke doorbraak betekende. Leden van het eerste uur waren buurtwerker Mong Rosseel, Magda Demeester, Jan Van Daele, Guido Schiffer en Fabien Audooren. Hun doel was via het theater maatschappelijke en sociale wantoestanden aan de kaak te stellen. Belangrijk daarbij was in hun ogen laagdrempeligheid, vandaar hun keuze voor de volkse vormen van revue en cabaret, die ook in een wijkzaal of bij manifestaties konden gespeeld worden. In de jaren daarop verwierven De Vieze Gasten (DVG) effectief bekendheid door hun interventies tijdens of naar aanleiding van politieke en economische acties (zoals linkse betogingen, stakingen, enz...). In 1973 vervoegden zij het Groot Arbeiders Komitee (GAK) van Jef Sleeckx, het jaar daarop namen ze deel aan talrijke solidariteitsavonden met Chili. In de aanloop naar het theaterdecreet evolueerden De Vieze Gasten naar stukken met een naam en een verhaal, maar in se bleven het in een theatervorm gegoten revues (met bijvoorbeeld een raamvertelling als omkadering). Binnen het eerste theaterdecreet werden De Vieze Gasten erkend als vormingstheater. In 1975 nam de groep een elpee met strijdliederen op. Vervolgens reisden De Vieze Gasten twaalf jaar lang door het land met een kleine circustent, waardoor ze een publiek bereikten dat zelden of nooit een schouwburg bezocht. Naast voorstellingen voor volwassenen speelden ze er ook voorstellingen voor kinderen, op initiatief van een nieuw lid, Herwig De Weerdt.
-2-
In 1990 verruilden De Vieze Gasten de tent voor theaterzalen. Een van de redenen daarvoor was dat de groep steeds meer eigenlijke theaterstukken op het repertoire nam die in een tent moeilijker tot hun recht kwamen. In 1987 hadden De Vieze Gasten hun eerste niet-zelfgeschreven stuk gespeeld, ‘Schemerstad’ van Suzanne van Lohuizen. Later volgden teksten van o.a. Pjeroo Roobjee en Luk Wyns. In 2001 verloor de groep zijn theatersubsidies. Daarop werden De Vieze Gasten ondergebracht bij het reglement op sociaal-artistieke projecten. Sinds enkele jaren huizen De Vieze Gasten in een eigen zaal in de wijk de Brugse Poort in Gent, Bij’ De Vieze Gasten. Een groot deel van de werking is gericht op de buurt middels de organisatie van allerhande buurtprojecten en een uitgebreide receptieve werking (theater, muziek, ...). Intussen treden De Vieze Gasten zelf in eigen huis én daarbuiten nog steeds op met sociaal geëngageerde producties. 2.3. Geschiedenis van het beheer Het archief van Vuile Mong en de Vieze Gasten werd op verschillende plaatsen gevormd en ook op verschillende plaatsen bewaard. Een deel werd overgebracht naar de huidige locatie van het gezelschap, een deel werd overgedragen aan het AMSAB (vooral teksten, affiches, programmabrochures, jaarkalenders, aankondigingen en beeld- en geluidsmateriaal uit de periode 1971-’96). Een deel bewaart Mong Rosseel zelf (artistiek archief van DVG). Het archief van Bij’ De Vieze Gasten wordt gevormd en bewaard op de huidige locatie.
3. Inhoud en structuur 3.1. Inhoud en reikwijdte Vuile Mong en de Vieze Gasten: zakelijk en artistiek archief. Het artistieke archief omvat teksten, promotiemateriaal (affiches, programmabrochures, persknipsels, …), beeld- en geluidsmateriaal, foto’s, ... Bij’ De Vieze Gasten: zakelijk en artistiek archief. Het zakelijke archief omvat boekhouding, zakelijke correspondentie, contracten, … Het artistieke archief omvat programmabrochures, maandkalenders, persknipsels, flyers, affiches, lichtplannen, foto’s, geluid- en beeldopnames, teksten, enz ... 3.2. Informatie over de selectie en vernietiging Het zakelijke archief van De Vieze Gasten is onvolledig, vooral uit de beginperiode van het gezelschap ontbreken stukken. 3.3. Aanvullingen Het archief wordt aangevuld door de werking van De Vieze Gasten en Bij’ De Vieze Gasten. 3.4. Ordeningsstelsel Het deel van het archief dat zich bij Mong Rosseel bevindt, is deels ongeordend, en deels per productie (tekst, affiche en programmabrochure) geordend. Flyers, persknipsels, kalender, foto’s, … en affiches van Bij’ De Vieze Gasten worden chronologisch geordend. Opnames (beeld en geluid) worden samen bewaard.
-3-
4. Raadpleegbaarheid 4.1. Toegankelijkheid Raadpleging na toestemming van de archiefvormer, Vuile Mong en de Vieze Gasten en Bij’ De Vieze Gasten. 4.2. Reproductiebepalingen Reproductie na toestemming van de archiefvormer, Vuile Mong en de Vieze Gasten en Bij’ De Vieze Gasten. 4.3. Taal Voornamelijk Nederlands. 4.4 Materiële toestand Het archief van De Vieze Gasten bevindt zich op verschillende plekken en is voor een deel ongeordend, wat de raadpleegbaarheid bemoeilijkt. Een groot deel van het artistieke archief van Bij’ De Vieze Gasten wordt bewaard in plastic mappen die toegankelijk zijn voor het publiek. Het zakelijke archief wordt bewaard in ordners en archiefdozen. Foto’s en teksten worden ook digitaal bewaard.
5. Verwant materiaal 5.1. Bestaan en verblijfplaats van originelen Bij’ De Vieze Gasten, Reinaertstraat 125, 9000 Gent. Mong Rosseel (te contacteren via Bij’ De Vieze Gasten). AMSAB-Instituut voor Sociale Geschiedenis, Bagattenstraat 174, 9000 Gent (www.amsab.be). 5.4. Literatuur E. BONTE, Het Cirkus van Vuile Mong en de Vieze Gasten, Kritak, Leuven, 1981. F. REDANT en J. VAN SCHOOR (ed.), Toen theater een strijd was. Twintig jaar politiek theater in Vlaanderen 1965-1985, Vlaams Centrum van het ITI (Unesco), Antwerpen, 2001.
6. Annotaties 6.1. Opmerkingen Deze beschrijving werd gemaakt op basis van een interview met Mong Rosseel (d.d. 15 maart 2004); het archief zelf werd niet bestudeerd.
7. Beschrijvingscontrole 7.1. Opmerkingen m.b.t. de beschrijving Tine Rams en Yasmina Boudia. 7.2. Beschrijvingsmethode en -regels De beschrijving is gebaseerd op de International Standard for Archival Description (ISAD(g)).
-4-
7.3. Datum van beschrijving Juni 2004.
i
i
De auteursrechten op álle tekstmateriaal liggen bij het Vlaams Theater Instituut. Reproductie, voor om het even welke doeleinden, van alle tekstmateriaal gepubliceerd op de website VTi-Podiumarchief, is verboden, tenzij met uitdrukkelijke en geschreven toestemming van het Vlaams Theater Instituut.
-5-