School Ondersteuningsprofiel de Ambelt locatie Nunspeet schooljaar 2013-2014
Naam school: Regio directeur: Adjunct directeur:
VSO Ambelt locatie Nunspeet Hendrien Zijlstra Chris Casagrande
Adres:
Elspeterweg 40 8071 PA Nunspeet 0341-251437
[email protected]
Telefoon: E-mail:
versie april 2014
1
Inhoudsopgave
Pagina
1 1.1 1.2 1.2.1 1.2.2 1.2.3 1.2.4 1.3 1.4
3 3 3 4 5 5
2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11 3 3.1 3.2 4
versie april 2014
2
Inleiding Kwaliteitszorg De missie van de Ambelt Doel van het onderwijs Samenwerking Nuborgh College in Elburg Ambulante begeleiding Professionaliseringsbehoefte De plek van de zorg in de organisatie Status en plaats van het ondersteuningsplan op de Ambelt Zorg op de Ambelt Wat mogen leerlingen verwachten Onderwijsondersteuning Zieke Leerlingen (OZL) AWBZ compensatiemaatregel Ambelt Diagnostiek A.t.zorg Taak en functie omschrijving De commissie van begeleiding Instrumenten ten behoeve van de leerlingzorg Handelingsgericht werken binnen de Ambelt Preventieve zorg Het leerling dossier Communicatie rondom zorg Het waarom van communicatie Het hoe van de communicatie Kwaliteitshandboek de Ambelt
6 6 6 6 8 8 8 9 9 11 12 14 16 17 17 17 17 18
1. Inleiding 1.1
Kwaliteitszorg
Op 1 augustus 2013 is de wet Kwaliteit Speciaal Onderwijs ingevoerd. Met deze wet zijn, naast het ontwikkelingsperspectief voor onze leerlingen, de kerndoelen voor het VSO ingevoerd. Kern van de kwaliteitszorg is het planmatig realiseren van doelen. Kwaliteitsbeleid kan gedefinieerd worden als een manier van denken, een set aan afspraken en ondersteunende instrumenten die een organisatie in staat stellen hun kwaliteit te bepalen en te verbeteren gericht op het behalen van de organisatiedoelen. Uitgangspunten hierbij zijn dat ontwikkelingen planmatig worden opgepakt en de PlanDo-Check-Act-cirkel consequent wordt doorlopen tot het gewenste doel is bereikt. Plannen worden gemaakt om geformuleerde doelstellingen te realiseren. De Ambelt heeft vanuit haar strategisch beleid 9 toppers geformuleerd; 1) 2) 3) 5) 6) 7) 8) 9)
De leerling staat centraal Expertise van hoog niveau Samenleven Leren Betrouwbaar & Transparant Inspireren & Motiveren Innoveren Professionals
Deze 9 toppers worden door het College van Bestuur van de Ambelt jaarlijks vertaald naar kaders waar binnen de organisatiedoelen gerealiseerd moeten worden. Directeuren en afdelingshoofden stellen op basis van deze kaders een jaarplan op. In het jaarplan wordt omschreven aan welke doelen er gewerkt gaat worden, het plan van aanpak en wie er bij het behalen van de speerpunten betrokken zijn. In het jaarplan worden ook de verschillende mijlpalen vastgelegd. Vanuit de verschillende kernteams ( Havo, TL, BB en praktijkleerkrachten) volgt er input en een terugkoppeling over de inhoud van het jaarplan. De Kwaliteitsnorm Speciaal Onderwijs geeft belangrijke kaders en handvatten om vorm te geven aan de kwaliteitszorg. In dit kader worden er binnen de Ambelt kwaliteitsmetingen en interne onderzoeken ( audits) uitgevoerd. De resultaten van deze kwaliteitsmetingen geven vervolgens weer inzicht in de geleverde kwaliteit op locatie, per regio en op centraal niveau. Uitgangspunt voor Ambelt Onderwijs is om minimaal het basisarrangement te behouden. Alle inspanningen op kwaliteitsgebied hebben geresulteerd in de toekenning van het ISOcertificaat Ambeltbreed en dat het basisarrangement door de Inspectie aan de Ambelt, locatie Nunspeet in maart 2013 is verlengd.
1.2 De basis voor ons handelen t.a.v. de leerlingen is verankerd in de missie van de Ambelt. Deze luidt: De Ambelt wil jongeren met psychiatrische en/of gedragsproblemen onderwijs en begeleiding bieden, gericht op het verwerven van dié competenties, die hen in staat stellen als volwaardige deelnemers zo zelfstandig mogelijk aan het maatschappelijk handelen deel te nemen. De komende jaren worden Passend Onderwijs en de wet Kwaliteit (V)SO ingevoerd binnen het (speciaal) onderwijs. De Ambelt, locatie Nunspeet is aangesloten bij het samenwerkingsverband Noord West Veluwe ( 25-09). Het uitgangspunt van het
versie april 2014
3
samenwerkingsverband Noord West Veluwe is om leerlingen zoveel mogelijk in de nabijheid van thuis naar school te laten gaan. De Ambelt is een onderwijsinstelling voor Speciaal en Voortgezet Speciaal Onderwijs en is ontstaan uit het dagsanatorium de Ambelt (opgericht in 1907) en de Zwolse Buitenschool (1932). De Ambelt biedt zogenaamd cluster-4-onderwijs voor leerlingen met gedragsstoornissen, psychische problemen of ontwikkelingsstoornissen, soms in samenhang met cognitieve en/of fysieke/somatische problemen. Voorbeelden van de problematiek van onze leerlingen zijn: ADHD, vormen van autisme, angsten en gedragsstoornissen. Wij bieden op de locatie Nunspeet, leerlingen met een cluster-4 indicatie een veilige leeromgeving, waarin aandacht en evenwicht is voor een optimale ontwikkeling op het cognitieve, fysieke en sociaal-emotionele vlak. Het lesaanbod van de Ambelt, locatie Nunspeet bestaat uit; -Leerweg Basisberoeps; onderbouw -Leerweg Kaderberoeps; onderbouw (vanaf schooljaar 2014-2015) -Theoretische leerweg; onder- en bovenbouw -Havo; onderbouw Daarnaast wordt er voor iedere leerling een ontwikkelingsperspectief vastgesteld. Het ontwikkelingsperspectief geeft wat het verwachte toekomstperspectief van een leerling is. Op basis van de cognitieve en sociale ontwikkeling kan een leerling worden ingedeeld in onderstaande drie uitstroomprofielen: -Onderwijs -Arbeid -Dagbesteding
1.2.1 Doel van het onderwijs Ons onderwijs richten we zo in, dat leerlingen meer zelfvertrouwen krijgen, positieve competentie-ervaringen opdoen, inzicht krijgen in hun mogelijkheden en beperkingen en hier ook mee om leren gaan. Wij bereiden onze leerlingen binnen de mogelijkheden van hun totale perspectief zo zelfstandig mogelijk voor op het functioneren in de maatschappij (school, werk, vrije tijd en wonen). Bij de invulling van het onderwijsprogramma sluiten we zoveel mogelijk aan bij de doelen van het regulier onderwijs. In het kader van het wetsvoorstel tot wijziging van onder meer de Wet op de expertisecentra (WEC) in verband met de kwaliteit van het speciaal en voortgezet speciaal onderwijs (kortweg wet kwaliteit (V)SO genoemd) zijn er kerndoelen geformuleerd. Deze kerndoelen zijn vanaf 1 augustus 2013 opgenomen in het wettelijk kader. De kerndoelen zijn onder te verdelen in leergebiedspecifieke kerndoelen, leergebiedoverstijgende kerndoelen en kerndoelen voorbereiding op arbeid of dagbesteding. Bij de leergebiedoverstijgende kerndoelen gaat het om de volgende vier thema’s: leren leren, leren een taak uitvoeren, leren functioneren in sociale situaties en het ontwikkelen van een persoonlijk toekomstperspectief. Om leerlingen in het cluster 4 voor te bereiden op het zo zelfstandig mogelijk functioneren als burger in de maatschappij, in een vervolgopleiding en op de arbeidsmarkt, is het belangrijk om extra aandacht te besteden aan de leergebiedoverstijgende kerndoelen. In 2014 zal de Ambelt locatie Nunspeet een plan van aanpak uitwerken voor het implementeren van de leergebiedoverstijgende kerndoelen binnen het onderwijsprogramma van de uitstroomprofielen vervolgonderwijs en arbeidsmarkt. Daarnaast ondersteunen we onze leerlingen bij de individuele mogelijkheden en beperkingen, waarin het welbevinden en dus een veilig pedagogisch klimaat centraal staat.
versie april 2014
4
1.2.2 Samenwerking Nuborgh College Oostenlicht te Elburg Vanaf schooljaar 2012-2013 is er een samenwerkingsovereenkomst tussen de Ambelt locatie Nunspeet en het Nuborgh College Oostenlicht in Elburg. Leerlingen van de Ambelt Nunspeet leerjaar 2BB volgen op vrijdag PSO lessen op het Nuborgh College Oostenlicht. Deze leerlingen oriënteren zich op verschillende vakrichtingen. Leerlingen van de Ambelt hebben een eigen ruimte waar ze ’s morgens opstarten en kunnen pauzeren. Vanuit de Ambelt locatie Nunspeet gaan er 2 groepsleerkrachten mee om de leerlingen te begeleiden. De leerlingen volgen de lessen van de praktijkleerkrachten van het Nunborgh College tot de kerstvakantie in hun eigen groep, daarna worden de leerlingen opgedeeld binnen de klassen van het Nuborgh College op basis van hun praktijkkeuze. De groepsleerkrachten van de Ambelt locatie Nunspeet zijn de hele dag aanwezig om leerlingen te ondersteunen, begeleiden of wanneer er stress ontstaat ze mee te nemen naar een rustige ruimte. Doel van deze samenwerking is om leerlingen zoveel mogelijk lessen te laten volgen binnen de reguliere setting van het Nuborgh College. De samenwerking voor de PSO lessen is doorgezet in het schooljaar 2013-2014. Omdat er een convenant is afgesloten voor 2 jaar, zal in het voorjaar van 2014 opnieuw overleg plaatsvinden met het Nuborgh College voor verdere samenwerking en vormgeving van de PSO lessen.
1.2.3 Ambulante begeleiding Naast het verzorgen van onderwijs biedt de Ambelt ambulante begeleiding. Kinderen en jongeren met een indicatie voor Cluster IV kunnen wanneer ze daar voor kiezen met het zogenaamde rugzakje in het reguliere onderwijs blijven. De school voor regulier onderwijs heeft dan recht op begeleiding vanuit de Ambelt of een andere school van het Regionaal Expertise Centrum. De ambulant begeleider ondersteunt de school bij het maken van een handelingsplan voor de leerling en geeft de leerkracht ondersteuning bij de uitvoering van zijn taken. Deze begeleiding van de leerkracht wordt vastgelegd in een begeleidingsplan. De Ambelt geeft ambulante begeleiding op circa 450 verschillende scholen. De Ambulante Dienstverlening van de Ambelt is gehuisvest in Zwolle, Meppel en Apeldoorn. Ambulante begeleiding is essentieel in de verbinding met het reguliere onderwijs voor de preventieve kant en de mogelijke terugplaatsing van leerlingen. Wanneer dit onvoldoende gefaciliteerd wordt is terugplaatsing in het reguliere onderwijs bijzonder moeilijk. Op dit moment verzorgt een ambulant begeleider van de locatie Nunspeet ambulante begeleiding voor 10 leerlingen binnen het samenwerkingsverband Noord West Veluwe. In de nieuwe fase rondom Passend Onderwijs is het de vraag hoe de ambulante begeleiding vorm gaat krijgen.
1.2.4 Professionaliseringsbehoefte In het strategisch beleidsplan van de Ambelt is professionalisering van eigen personeel een belangrijke pijler. De Ambelt wil onderscheidend blijven ten opzichte van het regulier onderwijs, zodat het regulier onderwijs succesvol een beroep kan doen op cluster-4 expertise. Structurele professionalisering is daarom noodzakelijk. De Ambelt Academie biedt aan haar onderwijsprofessionals de gelegenheid om zich bij te scholen en vaardigheden te ontwikkelen via een uitgebreid programma van studiebijeenkomsten, cursussen en trainingen. Daarnaast organiseert de Ambelt locatie Nunspeet regelmatig samen met de Ambelt Academie ouderavonden en themabijeenkomsten voor ouders en verzorgers van leerlingen van onze locatie. Ook is het mogelijk dat reguliere scholen uit de regio cursussen en/of een training bij de Ambelt Academie volgen om hun eigen kennis met betrekking tot cluster-4 problematiek te vergroten. Omdat de Ambelt Academie over een breed assortiment aan expertise beschikt, is het mogelijk om aan te sluiten aan de vraag/behoefte vanuit de scholen.
versie april 2014
5
1.3 De plek van de zorg in de organisatie De regiodirecteur is eindverantwoordelijk voor de kwaliteit van het onderwijs en daarmee de kwaliteit van de leerlingenzorg. De adjunct-directeur stuurt de kwaliteit van het primaire proces aan voor wat betreft de organisatie en uitvoering in de eerste~ en tweedelijns begeleiding bij de leden van de Commissie van Begeleiding. De Commissie van Begeleiding bestaat uit de adjunctdirecteur, een onderwijs coördinator een intern begeleider, een maatschappelijk werker, een gedragswetenschapper (psycholoog/orthopedagoog) en op oproepbasis de schoolarts. De groepsleerkracht is verantwoordelijk voor het proces in de klas. De financiële verantwoording ligt bij de adjunct-directeur. Er wordt gehandeld op basis van het Toezichtkader 2012 Speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs, het strategisch beleidsplan en het teamplan dat o.a. uitspraken bevat over de wijze waarop de school het onderwijsleerproces en het pedagogische proces verzorgt.
1.4 Status en plaats van het school ondersteuningsprofiel op de Ambelt, locatie Nunspeet Binnen de Ambelt, locatie Nunspeet wordt op het gebied van de zorg gewerkt op basis van het school ondersteuningsprofiel. Dit profiel heeft de volgende hoofdfuncties: 1) Het geeft een omschrijving van de zorg die een leerling krijgt aangeboden 2) Het legt vast wie waarvoor verantwoordelijk is. 3) Het geeft aan welke actiepunten op het gebied van de zorg de Ambelt in de komende jaren beoogt. 4) Het legt vast hoe en wanneer op de diverse onderdelen geëvalueerd wordt.
2. Zorg op de Ambelt 2.1 Wat mogen leerlingen van de school verwachten, als het gaat om de zorg? Het VSO heeft in het samenwerkingsverband Passend Onderwijs VO 25-09 vier functies: Een permanente onderwijsfunctie voor leerlingen waarvoor deze school de best passende plek is; het uitstroomprofiel daarbij is een (beschermde) werkomgeving of een regulier diploma. Dit laatste in symbiose met het regulier VO. Een tijdelijke onderwijsfunctie (een schakelfunctie als VSO-arrangement). Hierbij gaat het om leerlingen die een tijdelijke verklaring voor het VSO krijgen met als perspectief terugkeer naar regulier onderwijs zodra dat verantwoord is. Een expertisefunctie – samen met het onderwijszorgcentrum wordt expertise in de reguliere setting beschikbaar gesteld, met als doel het vaardiger maken van docenten. Een diagnostische functie – hierbij kan gedacht worden aan een tijdelijke plaatsing met de opdracht te komen tot een voorstel voor de gewenste ondersteuning. Het basispakket is voor alle leerlingen bestemd, daarnaast biedt de school bepaalde extra faciliteiten voor leerlingen met een bijzondere hulpvraag. De Ambelt, locatie Nunspeet zet zich in voor een goed en veilig klassen- en schoolklimaat. Enerzijds door veel individuele aandacht voor en betrokkenheid bij de leerlingen.
versie april 2014
6
Het basispakket ziet er voor alle leerlingen als volgt uit. kleine groepen van gemiddeld 14 leerlingen vaste groepsleerkrachten, waarbij de leerling ong. 75% van de lestijd in de klas is duidelijke en eenduidige regels duidelijke en overzichtelijke dagstructuur, iedere dag dezelfde begin en eindtijden ordelijke en opgeruimde lokalen met niet te veel prikkels zoveel mogelijk ondersteuning binnen de eigen klas daar waar nodig veel visualisaties positieve benadering van de leerlingen, succeservaringen bewerkstelligen goede regels en toezicht tijdens de vrije (spel)momenten binnen en buiten druk op leerlingen beperken (examens, hoeveelheid lesstof etc.) een duidelijke aanpak van pestgedrag hulp bij invulling van vrije momenten hulp in sociale situaties Binnen de Ambelt, locatie Nunspeet streven we naar geïntegreerde leerlingbegeleiding. Dat houdt in dat “zorg” een integraal onderdeel dient te zijn van het “dagelijks” werk van alle leerkrachten en andere medewerkers van de school. Wat verstaat de Ambelt, locatie Nunspeet onder ‘zorg gericht op cluster-4 problematiek’? “We stimuleren zoveel mogelijk de cognitieve en sociaal emotionele ontwikkeling van onze leerlingen. Naast de reguliere vakken wordt er aandacht besteed aan leergebied overstijgende kerndoelen, dit betekent dat er aandacht is voor leren leren, leren taken uitvoeren, leren functioneren in sociale situaties en het ontwikkelen van een persoonlijk ontwikkelingsperspectief. Daarnaast ondersteunen we onze leerlingen bij de individuele mogelijkheden en beperkingen, waarin het welbevinden en dus een veilig pedagogisch klimaat centraal staat. Signalering van hulpvragen vindt plaats door de groepsleerkracht. De groepsleerkracht kan door het formuleren van een hulpvraag extra hulp of ondersteuning van het CieVB vragen.” Wij bieden onze leerlingen een veilige en rustige leeromgeving met onderwijsmaterialen met speciale didactische kenmerken en speciale pedagogische/psychologische kenmerken, zoals: beloningssysteem en 1blik agenda voor 1e jaar leerlingen time-timers digiborden koptelefoons tafelschotten stage binnen alle leerrichtingen RT voor leerlingen die daarvoor in aanmerking komen dyslexiescreening jaar 1 gebruik Kurzweil, werken vanuit dyslexieprotocol rekenen en taal niveau en ondersteuning extra tijd voor toetsen wanneer dit nodig is bij problemen voortkomend uit de stoornis extra mondelinge uitleg zo nodig mondeling toetsen visualisatie Daarnaast is het binnen onze locatie mogelijk om materialen in te zetten wanneer er sprake is van kindspecifieke fysieke belemmeringen (in aanvulling op de didactische materialen). Aanwezige materialen; extra gym voor motorisch zwakke leerlingen sportklas om juist beter bewegende leerlingen extra uit te dagen gebruik van laptop versie april 2014
7
2.2 Onderwijsondersteuning Zieke Leerlingen (OZL) Veel zieke leerlingen hebben tijdelijk of langdurig extra ondersteuning nodig van de school. Soms is bij de start op school meteen al duidelijk dat een kind extra zorg nodig heeft. Veelal is dat pas later als een leerling plotseling ziek wordt. In alle gevallen blijft de school waar de zieke leerling staat ingeschreven verantwoordelijk voor het onderwijsaanbod. Dit is vastgelegd in de Wet Ondersteuning Onderwijs Zieke Leerlingen (WOOZ). Ook in het kader van passend onderwijs valt de opvang van zieke leerlingen onder de zorgplicht van het schoolbestuur. Het schoolbestuur heeft de taak na te gaan wat de ondersteuningsmogelijkheden van de school zijn. Een leerling die acuut, ernstig of langdurig ziek wordt heeft extra onderwijszorg nodig. Daarbij kunnen scholen en samenwerkingsverbanden een beroep blijven doen op de landelijke dienstverlening Onderwijsondersteuning Zieke Leerlingen. Voor de zieke leerling, hun ouders en scholen blijft tijdelijke ondersteuning ook in de toekomst beschikbaar. Hier zijn geen kosten aan verbonden. Om ervoor te zorgen dat zieke leerlingen het maatwerk krijgen dat ze nodig hebben, is het belangrijk dat de voorziening OZL op het netvlies staat van alle samenwerkingsverbanden. In het kader van passend onderwijs wil OZL daarom graag afspraken maken met alle betrokken organisaties over de wijze waarop OZL haar rol als ketenpartner van de scholen binnen de samenwerkingsverbanden kan invullen. Met de inzet van onze expertise krijgt ook de zieke leerling het onderwijs dat aansluit bij wat hij of zij kan!
2.3 AWBZ Compensatiemaatregel De AWBZ compensatiemaatregel is een toelage voor leerlingen met een cluster-indicatie of een plaats bekostiging met een grote zorgbehoefte. AWBZ gelden kunnen aangevraagd worden als er een grote mate van behoefte is aan verzorging, verpleging, begeleiding of toezicht, waarbij de onderwijstijd op gaat aan het tegemoet komen van deze behoeften. De aanvraag van deze AWBZ gelden kunnen ingezet worden voor individueel toezicht in vrije situaties, bijvoorbeeld bij een lokaalwisseling, (indiv.) pauze, tijdens vervoer, evenementen of gym/omkleden. Daarnaast ook voor Individuele begeleiding zoals time out begeleiding, gedrags-coaching (praktijk), controle en begeleiding sociale interactie of wanneer het nodig is om een veilige situatie te scheppen door te werken met een aparte werkplek, naar school durven met een buddy of het verzuim proberen te verminderen. Voor de aanvraag dient er een aanvraagformulier ingevuld te worden met een beschrijving van de hulpvraag van de leerling, de benodigde handelingen/ inspanningen van een leerkracht en een verantwoording in uren. Aanvraagformulier op te vragen via www.recoost.nl of
[email protected]. Aanvragen kunnen ingediend worden tot 1 augustus 2014.e
2.4 Ambelt Diagnostiek In elke klas zijn enkele leerlingen die extra zorg en aandacht vragen. Voor een leerkracht is niet altijd duidelijk wat de oorzaak is van gedrags- of leerproblemen van een leerling en welke onderwijsbehoeften een leerling heeft. Het is dan nodig om te kijken wat de beste aanpak is om een leerling verder te helpen. Ambelt Diagnostiek heeft als doel een compleet beeld te vormen van de oorzaak van het probleemgedrag en van daaruit handelingsgerichte adviezen te formuleren voor de dagelijkse schoolpraktijk. Op school kunnen verschillende zorgen over een leerling naar voren komen, zoals: • Druk en/of opstandig gedrag • Teruggetrokken gedrag • Stemmingswisselingen • Lees en/of spellingsproblemen • Concentratie en/of aandachtsproblemen • Twijfels over onderwijsniveau-/richting
versie april 2014
8
Ambelt Diagnostiek bespreekt samen met school en ouders een leerling en brengt zijn of haar problematiek in kaart en onderzoekt naar mogelijke oorzaken. Dit kan leiden tot een diagnosestelling. Vandaar wordt er gekeken wat de leerling nodig heeft om zo goed mogelijk te kunnen functioneren op school. Wat is wenselijk en wat is haalbaar? Ambelt Diagnostiek bespreekt dit met de school, ouders en de leerling en vervolgens wordt er gekeken naar eventuele concrete vervolgstappen. De Ambelt heeft jarenlange ervaring in het werken met en begeleiden van zorgleerlingen. Met name op het gebied van psychiatrische en gedragsproblemen eventueel in combinatie met leerproblemen is ruime expertise aanwezig. De gedragswetenschappers die werkzaam zijn binnen het team Diagnostiek hebben werkervaring binnen de onderwijsomgeving van de Ambelt. Hierdoor hebben zij een realistisch beeld van het werken met zorgleerlingen in de dagelijkse praktijk. Daarnaast zien wij het ook als meerwaarde om naar uw school te komen voor gesprekken, observaties en/of onderzoek. Voor de leerling is het in de meeste gevallen prettig om in een bekende omgeving gezien te worden voor onderzoek.
2.5 A.t.zorg Naast alle zorg en ondersteuning die wij als school kunnen bieden, zijn er op onze locatie leerlingen die als gevolg van hun complexe problematiek erg veel aandacht vragen van de leden van de commissie van begeleiding. Vaak gaat het om problemen van depressieve aard, suïcidaliteit, gedragsproblemen en problemen in de thuissituatie. Wanneer hulpverlening betrokken is, blijkt het niet altijd mogelijk te zijn deze hulpverleners tijdig en voldoende intensief te betrekken bij de behandeling/begeleiding van de leerlingen. Hierdoor dreigt de ontwikkeling van deze leerlingen te stagneren. De Ambelt, locatie Nunspeet is vanaf schooljaar 2013-2014 een samenwerking met a.t zorg aangegaan om genoemde problemen te proberen op te lossen. Dit betekent dat a.t. zorg kinderen en jongeren die op de Ambelt locatie Nunspeet zitten, zorg zal gaan bieden die goed aansluit bij de thuissituatie en bij school op basis van het principe: één kind – één plan. Dit houdt in dat er slechts één begeleidingsplan is dat uitgevoerd wordt door alle begeleidende partijen die bij het kind betrokken zijn. A.t.zorg biedt hulp aan kinderen, jongeren en volwassenen met psychische problemen. Uitgangspunt is om deze hulp snel en dichtbij de cliënt te organiseren. Deze hulp kan bestaan uit enkele gesprekken, maar kan ook bestaan uit een traject met intensieve ondersteuning thuis, op school of op stage. Indien nodig kan er ook een onderzoek afgenomen worden. Specialisaties van a.t.zorg zijn: GZ-psychologie, kinder- en jeugdpsychologie, neuropsychologie, psychodiagnostiek (handelingsgericht) en ontwikkelingsstoornissen.
2.6 Taak- en functieomschrijving binnen de zorg De groepsleerkracht: Binnen de zorgstructuur is de groepsleerkracht de spil van alle begeleidingsactiviteiten. Hij is de eerstverantwoordelijke voor de leerlingen van zijn groep. De groepsleerkracht begeleidt, coacht en adviseert zijn leerlingen. Hij stelt zich op de hoogte van de vorderingen van de leerlingen. De groepsleerkracht zet zich in voor de goede verhoudingen in de klas en zoekt zo nodig contact met ouders/ verzorgers, vakdocenten, leden CieVB. De groepsleerkracht is voor ouders/verzorgers het eerste aanspreekpunt binnen de school. De locatie Nunspeet is bezig de kwaliteit van de begeleidings- en coachingsgesprekken verder te ontwikkelen middels het vastleggen van een procesbeschrijving. versie april 2014
9
De vertrouwenspersoon: De vertrouwenspersoon kan door de leerling of ouders/verzorgers te hulp geroepen worden als de leerling geconfronteerd wordt met (seksuele) intimidatie, discriminatie, geweld of andere persoonlijke problematiek. De vakleerkracht: De vakdocent is degene die verantwoordelijk is voor het aanbrengen van vakspecifieke vaardigheden. Leerlingen die hulp nodig hebben op zijn vakgebied zullen derhalve in eerste instantie bij hem aankloppen. Adjunct-directeur: De adjunct-directeur is er voor het aansturen van het team en coördineert wat er in de Commissie van Begeleiding wordt besproken. Daarnaast is de adjunct-directeur verantwoordelijk voor bijv. financiën en overleg met de centrale directie. De adjunctdirecteur heeft een rol in de beoordeling van leerkrachten, daar hebben de overige CievB leden een begeleidende rol. Tevens ligt de verantwoordelijkheid bij de adjunct-directeur bij zaken die formeel moeten worden behandeld, hierbij kunnen we denken aan het inschakelen van leerplicht. De adjunct-directeur is eindverantwoordelijk over het handelen van de CieVB. Onderwijs coördinator: De onderwijs coördinator ondersteunt de adjunct-directeur bij onderwijs organisatorische zaken, bij het creëren van randvoorwaarden om goed onderwijs te kunnen bieden en is op de hoogte van nieuwe onderwijsontwikkelingen. Daarnaast coördineert hij de aansturing van de kernteams en ondersteunt hij de adjunct-directeur bij het vormgeven van het taakbeleid en het onderhouden van externe contacten. Intern Begeleider: De IB’er fungeert als “link” tussen de leerkrachten en de Commissie van Begeleiding. De IB’er kan ingeschakeld worden bij alle mogelijke problemen in de klas die te maken hebben met didactiek en klassenmanagement. Zij is er om de leerkrachten te begeleiden. Er is regelmatig overleg tussen de groepsdocent en de IB’er en zo nodig komt de IB’er in de klas observeren. De IB’er stimuleert de leerkrachten, naar aanleiding van de leerlingbespreking en/of observaties, tot het schrijven van een signaalbrief. De IB’er is de contactpersoon met de externe contacten van het groot CieVB. Schoolmaatschappelijk werkende: De schoolmaatschappelijk werker pakt de problemen op die betrekking hebben op de thuissituatie van de leerling. Afhankelijk van de vraag kan besloten worden om de leerling (en de ouders) door te verwijzen naar een vorm van hulpverlening. De schoolmaatschappelijk werker fungeert als tussenpersoon tussen school en thuis en hulpverlening. Schoolmaatschappelijk werk kan de leerling, dan wel het gezin of beiden kortdurend begeleiden. In het begeleiden van leerlingen is een overlap met gedragswetenschapper en de verdeling hierin wordt per geval bekeken. Alle contacten met externe hulpverlening dienen via de schoolmaatschappelijk werkster te verlopen. De schoolmaatschappelijk werker heeft een netwerk functie voor de zorg rondom school. Gedragswetenschapper: De gedragswetenschapper pakt de problemen op die betrekking hebben op de problematiek van de leerling zelf. Naar aanleiding van die problematiek kan de gedragswetenschapper observeren, onderzoek afnemen, overleggen met leerlingen/ouders/instanties, leerlingen begeleiden en handelingsadviezen geven. Binnen de klas heeft de gedragswetenschapper op sociaal/emotioneel gebied een adviserende functie. Schoolarts: Geeft gevraagd en ongevraagd advies ten aanzien van fysieke en psychische ontwikkeling van de leerling en de onderwijsaanpassingen die op basis daarvan gerealiseerd moeten worden.
versie april 2014
10
2.7 Commissie van Begeleiding (CievB) De Commissie van Begeleiding bestaat uit de adjunct-directeur, onderwijs coördinator, een intern begeleider, een maatschappelijk werker, een gedragswetenschapper (psycholoog/orthopedagoog) en op oproepbasis de schoolarts. De Commissie van Begeleiding werkt nauw samen met de schoolarts, een sociaal psychiatrisch verpleegkundige van Meerkanten, Straathoekwerk, leerplichtambtenaar en een medewerker van Bureau Jeugdzorg. Deze samenstelling noemen we Groot CievB, deze vergadert 1x in de 6 weken. Tussen school en de betrokken instanties vindt overleg plaats, zodat gezamenlijke doelen in één plan kunnen worden verwerkt en een doorgaande lijn getrokken kan worden. Wat doet de Commissie van Begeleiding? Bij de Commissie van Begeleiding komen alle zorgvragen binnen die rond de leerlingen en leerkrachten spelen. Deze zorgvragen worden veelal door de leerkrachten ingebracht middels een signaalbrief en hebben betrekking op alle gebieden waarbij de leerling of leerkracht extra ondersteuning kan gebruiken. Dit kan verschillen van hulpvragen rondom dyslexie tot gedragsproblemen. Wanneer de leerkracht de expertise van de Commissie van Begeleiding nodig heeft, kan hij zijn zorgvragen inbrengen. Dit is een bijdrage aan het cyclisch proces rondom de leerlingenzorg. Naast alles rondom leerlingenzorg fungeert de Commissie van Begeleiding ook als denktank ten behoeve van de school. Zo denkt de Commissie van Begeleiding mee ten aanzien van advisering (pedagogisch) beleid en advisering ten behoeve van de profilering van de school. Ook neemt een afgevaardigde van de Commissie van Begeleiding zitting in regionale zorgstructuren. We denken hierbij aan Zorg Advies Teams, netwerkvergaderingen, gemeentelijke initiatieven, centrum jeugd en gezin, PCL, netwerkoverleg van reguliere VO scholen in de regio en andere hulpverleningsinstanties. Signaalbrief: De leerkracht verwoordt zijn zorgvraag door het schrijven van een signaalbrief. In de signaalbrief wordt vervolgens omschreven wat het probleem is, wat er tot nu toe al aan gedaan is en wat nu specifiek de zorgvraag is. Tijdens de CievB vergadering wordt de signaalbrief besproken en wordt één van de leden verantwoordelijk voor die signaalbrief. Deze verantwoordelijke neemt ook de vervolgstappen zoals het terug koppelen naar de leerkracht. Zolang de zorgvraag speelt en niet is afgerond, blijft deze leerling op de agenda staan en vindt er 2- wekelijks een overleg plaats. Overige activiteiten verzorgt door de CievB. Beroepskeuzetest: De beroepskeuzetesten worden op aanvraag afgenomen in BB 2, TL 4 en HAVO 4. De gedragswetenschapper stelt hiervoor een verslag op. Dit verslag wordt door de groepsleerkracht met de ouders besproken. Zo nodig wordt er een IQ test afgenomen. Dit is alleen nodig wanneer er twijfels zijn over het niveau of het vervolgonderwijs en er geen of zeer verouderde IQ gegevens bekend zijn. Sectorkeuze: In TL 4 maken de leerlingen een sectorkeuze. Het jaar daarop moeten ze dan in die vakken examen doen. Wanneer er een kans bestaat dat de leerling de examens niet in 1 keer af kan ronden, en er een extra leerjaar nodig wordt geacht, wordt in overleg met de CievB hierin een keuze gemaakt en een plan opgesteld. Deze keuzes worden gemaakt in overleg met de groepsleerkracht en de ouders.
versie april 2014
11
Schoolonderzoek van Jeugdarts: Deze schoolonderzoeken bij de jeugdarts vinden plaats in het 1e en 2e leerjaar rond december. Wanneer vanuit de CievB hulpvragen komen of wanneer er leerlingen zijn die extra gezien moeten worden, dan wordt dit besproken met de jeugdarts en toestemming gevraagd aan ouders. Eén en ander wordt georganiseerd in samenwerking met de IB’er. Communicatie externen: De CievB onderhoudt zeer nauwe contacten met GGD, GGZ en Bureau Jeugdzorg, namelijk 1x per 6 weken een groot overleg. Daarnaast neemt een lid van het CievB deel aan ZAT 12+ binnen de gemeente Nunspeet. Hierdoor zijn er ook korte lijnen met o.a. CJG, Tactus verslavingszorg, gemeente, etc. De Ambelt fungeert als school ook als kenniscentrum richting derden. Zo verzorgt de CievB: thematische ouderavonden (studeren en ASS, ASS en puberteit, etc.) lezingen (reguliere scholen, taxibedrijven, etc.) Trainingen: De volgende trainingen worden door leden van de Commissie van Begeleiding aansluitend op de hulpvraag van een leerling gegeven; Ik ben speciaal SOVA training Loverboytraining Vriendenprogramma (angst+depressie)
2.8 Instrumenten gebruikt ten behoeve van de leerlingenzorg Intakeprocedure: Nieuwe leerlingen dienen door ouders/verzorgers aangemeld te worden bij Mevr. Hoogerman (
[email protected], tel 055-3689582). Mevr. Hoogerman vult telefonisch een aanmeldformulier in waarin de basisgegevens, ISBN en indicatiegegevens van de leerling wordt vermeld. Vervolgens ontvangen ouders/verzorgers een brief voor het aanleveren van dossiergegevens. Mevr. Hoogerman stelt een leerlingprofiel op en stuurt dit door naar Ambelt Nunspeet. Iedere leerling die wordt aangemeld, wordt vervolgens binnen de PCL besproken. De PCL is een samenwerkingsverband van diverse scholen in de regio gericht op cluster-4 problematiek. Om in aanmerking te komen voor een plaatsing op de locatie Nunspeet zijn er 2 onderdelen van belang, namelijk onder welke regio valt een leerling en wat is de specifieke hulpvraag. Wanneer een leerling voor de locatie Nunspeet in aanmerking komt voor plaatsing, worden ouders/verzorgers en leerling uitgenodigd voor een intakegesprek. Hierbij zijn 2 leden van het CieVB vertegenwoordigd. De IB’er is verantwoordelijk voor het opvragen van OKR of andere relevante schoolgegevens van de school van herkomst. De leden van de Commissie van Begeleiding bespreken vervolgens tijdens het wekelijks CievB overleg of de school in staat is om de aangemelde leerling onderwijs en zorg, gerelateerd aan zijn cluster-4 problematiek kan bieden. De CievB kan tot een afwijzing besluiten wanneer de school niet de zorg kan bieden die een leerling nodig heeft. Bij een afwijzing wordt de PCL ingelicht, zodat er samen met ouders/verzorgers een passende school gevonden kan worden. Wanneer de CieVB kiest voor toelating, zorgt de IB’er voor de overdracht van informatie uit de intake aan de nieuwe groepsleerkracht. Van het intakegesprek wordt een intakeverslag gemaakt en in het dossier toegevoegd.
versie april 2014
12
Nieuwe leerlingen worden uitgenodigd voor een kennismakingsochtend in juni met de groepsleerkracht en zijn/haar klas. Groepsplan: In het schooljaar 2013-2014 zal voor iedere groep minimaal de volgende basisinformatie worden vastgelegd: Groepsplan voor Nederlands, Engels en Wiskunde Groepsplan LOK (in ontwikkeling) Klassenmanagement Locatie specifieke (ortho) pedagogische en (ortho) didactische uitgangspunten Handelingsplan (HP): Voor iedere leerling wordt een ontwikkelingsperspectief vastgesteld, dit wordt vastgesteld in een HP. Hierin staat beschreven wat de huidige situatie is, het ontwikkelingsperspectief en hoe er gewerkt wordt aan de hiaten om het ontwikkelingsperspectief te behalen. Voor deze hiaten, die zowel op didactisch als sociaal-emotioneel vlak kunnen liggen, worden jaardoelen opgesteld. Het HP wordt ondertekend door ouders/verzorger en de adjunct-directeur. Kort Cyclische Doelen: Aan de hand van de gestelde jaardoelen worden Kort Cyclische Doelen opgesteld. Deze doelen beslaan een periode van ong. 3 maanden. Tijdens deze periode werken de leerkracht met kleinere doelen om vervolgens de jaardoelen te behalen. Deze KCD worden tijdens de leerlingbespreking met IB’er en GW-er besproken en geëvalueerd. Leerlingbespreking: Drie keer per jaar vindt er een leerling-bespreking plaats. Tijdens deze leerlingbespreking (groepsleerkracht, vakleerkrachten, IB’er en gedragswetenschapper) worden de vorderingen van de leerling besproken aan de hand van de Kort Cyclische Doelen. Desgewenst schuift er een schoolmaatschappelijk werker aan. De resultaten van deze bespreking verwerkt de groepsleerkracht vervolgens in de nieuwe Kort Cyclische Doelen. Tijdens de 3e bespreking wordt het Handelingsplan geëvalueerd en een nieuw HP opgesteld. Vanuit de leerling-bespreking kunnen er ook hulpvragen ontstaan die middels een signaalbrief ingebracht kunnen worden in de CievB.
versie april 2014
13
2.9 Handelingsgericht werken binnen de Ambelt
Binnen de Ambelt, locatie Nunspeet werken we volgens het Handelings Gericht Werken model. Ook de zorgstructuur en de werkwijze van de CievB passen binnen dit model. - De rode cirkel is het werk van de groepsleerkracht binnen de klas. - De blauwe cirkel is het werk van de CievB. - De gele cirkel is het werk van de hulpverlening buiten de school. Werkwijze klas: Voor iedere leerling wordt er een handelingsplan met ontwikkelingsperspectief opgesteld. Aan de hand van de volgende gegevens: - overdracht vorige docent/school - dossier - ervaring met de leerling zelf - ouders Uitgangspunt is wat heeft de leerling nodig om zijn diploma te behalen, evt. binnen regulier onderwijs. Aandachtspunt is de didactische ontwikkeling en de sociaal-emotionele ontwikkeling. Wat zijn dan de hulpvragen, de onderwijsbehoeften en de belemmerende factoren. Waar kunnen we groepsdoelen maken en groepsactiviteiten plannen. De groepsleerkracht stelt standaard voor iedere leerling een HP op. In het HP worden jaardoelen geformuleerd. Deze jaardoelen worden vervolgens in kleine stappen uitgewerkt in een Kort Cyclisch Plan voor 3 periodes. Hierin staat concreet beschreven wat er gedaan gaat worden om het doel te behalen. Na iedere periode wordt
versie april 2014
14
het Kort Cyclische Plan besproken en geëvalueerd. Indien nodig worden nieuwe doelen geformuleerd of de werkwijze aangepast. Wanneer blijkt dat er een andere hulpvraag is, wordt er in overleg met ouders en leerling een nieuw jaardoel opgesteld en ook dit wordt aangepakt in kleine stappen. Aan het eind van de 3e periode wordt het hele HP geëvalueerd en worden hulpvragen en jaardoelen opgesteld voor het volgende schooljaar. De evaluaties worden gehouden met de groepsleerkracht, vakleerkrachten, de Intern Begeleider en de gedragswetenschapper.
Werkwijze buiten de school: Wanneer blijkt dat er behoefte is aan aanvullende expertise bij het behandelen van de zorgvraag, schakelen we hulpverlening van buiten de school in. Het contact met de hulpverlening buiten de school verloopt altijd via de verantwoordelijke binnen de CievB, meestal is dit de SMW.
versie april 2014
15
2.10 Preventieve zorg Leerlingen in de leeftijdsfase van 12-18 jaar lopen een groter risico dat ze in aanraking komen met allerlei zaken rondom verslavingproblematiek. Op deze leeftijd zitten ze juist in de experimenteerfase en bij problemen zoeken ze nogal eens hulp bij de verkeerde middelen en personen. Dat levert vaak zorg op, ook voor de langere termijn. Vandaar dat we ook preventieve zorg bieden op het terrein van verslaving, loverboys, e.d. De Ambelt in Nunspeet participeert - samen met alle scholen voor voortgezet onderwijs in de regio Noord-West-Veluwe - in het convenant Schoolbeleid Kiezen voor Gezond Leven. Hiermee spreken de scholen af alcohol- en drugsvrij te zijn. Er wordt in de lessen aandacht besteed aan de gevaren van loverboys, roken, vuurwerk, alcohol en drugs. Aangezien het vaak specifieke aanpak vraagt doen we ook aan voorlichting rondom deze thema’s. Per 1 januari 2014 gaat de leeftijd om alcohol of tabak te mogen kopen omhoog naar 18 jaar. Voor sterke drank was dat altijd al zo, maar vanaf januari geldt 18 jaar ook voor zwak-alcoholhoudende drank, zoals bier, wijn en mixdrankjes. De leeftijdsgrens voor de verkoop van tabak gaat per 1 januari ook naar 18 jaar. Verkopers worden strafbaar als zij tabak aan jongeren onder de 18 jaar verkopen. Jongeren zelf worden niet strafbaar gesteld. De overheid past de wet aan omdat zij jongeren wil beschermen tegen de schadelijke gevolgen van alcohol. De hersenen van jongeren zijn nog in ontwikkeling. Drankgebruik in de puberteit en bij jong volwassenen kan de opbouw van de hersenen beschadigen. Ook wil de overheid de overlast terugdringen die drinkende jongeren kunnen veroorzaken. Roken is slecht voor je hart en je longen, en je bent sterker verslaafd als je op jonge leeftijd begint. Onze school wil en moet zich natuurlijk aan de wet houden. Ook ondersteunt de school de boodschap dat het normaal is om tot 18 jaar niet te drinken en te roken. Daarom hebben we als school besloten om ons te conformeren aan het beleid “Nix 18”. Dit betekent dat leerlingen vanaf 1 januari 2014 op school geen alcohol en tabakswaren mogen nuttigen. Thematische voorlichting aan leerlingen: Naast de zorg die binnen de klas plaats vindt door de groepsleerkracht of de individuele zorg buiten de klas, verzorgt de CievB ook voorlichting dan wel training aan groepjes leerlingen buiten de klas. Hierbij valt te denken aan loverboys training, Ik ben speciaal of weerbaarheidtraining. Ook worden er via de CievB activiteiten verzorgd op het gebeid van voorlichting door andere instanties. Hierbij denken we aan gastlessen van Bureau HALT, voorlichting gegeven door Tactus verslavingszorg, Stichting Voorkom of het gebruik van leskisten van de GGD. Thematische voorlichting aan ouders: Voor ouders wordt 3x per jaar een thema avond georganiseerd door de CievB. Deze thema’s zijn afhankelijk van de problematiek van de leerlingen en van items die op dat moment spelen. Door middel van een enquête voor ouders worden de onderwerpen voor deze thema’s gekozen. Voorlichting anders dan aan ouders of leerlingen: Schoolmaatschappelijk werk en gedragswetenschapper organiseren een thema ochtend voor de taxichauffeurs die onze leerlingen vervoeren. Soort gelijke voorlichting verzorgen zij ook aan bijv. stagebedrijven, politie en gemeente, of andere instanties binnen de netwerken zoals straathoekwerk. Deze voorlichtingen zijn vaak gericht op de diagnoses die onze leerlingen veelal hebben.
versie april 2014
16
2.11 Het leerling-dossier Bij de inrichting van het leerlingvolgsysteem moet er ruimte zijn voor het registreren en verwerken van alle relevante acties/interacties, evaluaties, e.d. rondom leerlingenzorg. De adjunct directeur is verantwoordelijk voor de inrichting en het bijhouden van dit systeem. De volgende onderdelen moeten daarin terug te vinden zijn: de algemene gegevens van de leerling, het leerling-profiel gegevens intake de algemene gegevens van de school. brieven, verslagen van gesprekken, schriftelijke afspraken, getuigenverklaringen de omschreven hulpvraag, inclusief het interne handelingsplan. de schoolcarrière van de leerling inclusief opvallende zaken m.b.t. vorderingen/ gedrag/ absentie/ gezondheid, en dergelijke. belangrijke aspecten van de thuissituatie. beschrijving van hetgeen reeds gedaan is, inclusief eventuele testuitslagen. Het leerling dossier wordt bijgehouden door de groepsleerkracht en leden van de CievB. Het dossier is toegankelijk voor de groepsleerkracht van de leerling, leden van de CievB en de schoolarts. De ouders/verzorgers en de leerling (als hij/zij 16 jaar of ouder is) hebben het recht inzage te vragen in het leerling-dossier.
3. Communicatie rondom zorg 3.1 Het waarom van communicatie We zijn sterk in het bieden van zorg op de Ambelt. Er gebeurt ontzettend veel. Het is van belang dat we de zorg ook in de communicatie op de kaart zetten. Ouders, leerlingen maar ook andere belangstellenden moeten naast het onderwijs van onze school ook direct de goede zorg op hun netvlies krijgen.
3.2 Het hoe van de communicatie Hoe communiceren we over zorg:
afdelinggids wordt aan de nieuwe leerlingen per post verstuurd, hierin staat de zorgstructuur beschreven. er een is een CievB folder – deze folder geeft in het kort aan, wie welke zorg verleent. Tijdens de ouderavond van de eerste jaars leerlingen zijn de leden van het CievB aanwezig om zich voor te stellen en de zorgstructuur uit te leggen. Ouders kunnen de folders meenemen. op de website staat de zorgstructuur van de Ambelt beschreven in de ( digitale) nieuwsbrieven voor ouders wordt aandacht besteed aan ontwikkelingen binnen de school. tijdens voorlichtingsavonden wordt de zorgstructuur kort behandeld en de weg gewezen naar de informatieplekken over zorg. in de verschillende (digitale) informatie-uitingen wordt aandacht besteed aan zorg. op de algemene website van de Ambelt is de actuele situatie m.b.t. zorg te vinden.
versie april 2014
17
4. Kwaliteitshandboek van de Ambelt Het kwaliteitshandboek van de Ambelt beschrijft in grote lijnen hoe de Ambelt de kwaliteit van haar producten en diensten bewaakt en bevordert. Dit handboek geeft tevens een overzicht van de interne organisatie van de Ambelt. Het kwaliteitshandboek maakt onderdeel uit van het kwaliteitsmanagementsysteem van de Ambelt. Het kwaliteitsmanagementsysteem bevat verder de cruciale processen die voor de Ambelt beschreven zijn, met de daarbij behorende documenten en formulieren. Deze processen zijn onderverdeeld in zes domeinen van de Kwaliteitsnorm Speciaal Onderwijs (Beleid, Organisatie, Primair Proces, Mensen, Partners, Reflectie). Ieder onderdeel is verdeeld in 3 deelmappen: 1. de procesbeschrijving, 2. de onderliggende documenten en 3. de onderliggende formulieren. De volgende processen met betrekking tot het primair proces zijn terug te vinden op het Intranet van de Ambelt;
Aanmelding en indicatiestelling
Handelingsgerichte Diagnostiek
Afsluiting AB-leerling Cursusaanbod Ambelt Academie Evaluatie HP schooljaar 0 en start HP schooljaar +1 Herindicatie HP bij plaatsing leerling onderwijslocatie de Ambelt Incidenten Verwijdering
Klachten
Leerling met AB die (mogelijk) geplaatst wordt op onderwijslocatie de Ambelt
Plaatsing leerling onderwijslocatie de Ambelt
Leerlingen vanuit onderwijs aanmelden voor AB
Planning van de doorstroom leerlingen AD Schorsing Traject Ambulante begeleiding Uitschrijven leerlingen onderwijslocatie Wijziging AB leerling
Naast de processen en formats die in het kwaliteitshandboek zijn vastgelegd, werkt de Ambelt, locatie Nunspeet met locatie specifieke formats en afspraken. Deze zijn uitgewerkt en toegevoegd in het SOP voor het onderwijzend personeel van de Ambelt, locatie Nunspeet.
versie april 2014
18
