Vrijheid geef je door Programma voor de herdenkingsbijeenkomst op 4 mei 2014 te Lunteren in de Maranathakerk, aanvang: 18.30 uur.
Medewerking verlenen: Fluit: Esther van Roekel, Lisa Brandsen, Maartje Meijer, Sanne Schilperoord, Tamara Voskuil, Geeske Telgen. Piano: Margret Spelt Declamatie: Hans Fuchs Orgelbegeleiding: Ina Tamerus Leiding: ds. Wim J.W. Scheltens.
1
* Inleidend orgelspel * Woord van welkom * Samenzang: Gelukkig is het land (Gezang 416) Gelukkig is het land, dat God de Heer beschermt. Als daar met moord en brand de vijand rondom zwermt, en dat men meent: hij zal ’t schier overwinnen al, dat dan, dat dan, dat dan hij zelf komt tot den val. Gedankt moet zijn de Heer, de God, die eeuwig leeft, dat Hij ons t‘ zijner eer dees overwinning geeft. Wat wonder heeft de kracht des Heren al gebracht! O Heer, o Heer, o Heer, hoe groot is uwe macht! * Uit het kaddisj voor de doden (joods gebed). * Samenzang: Psalm 81: 12, 13, 14. Al wie u verdrukt zal Ik af doen deinzen. Ik verbreek het juk dat uw schouders knelt, en het ruw geweld zal verering veinzen. Macht en tegenstand, haters van de Here, slaat zijn sterke hand; tegen die Hem vleit in arglistigheid zal Hij haast zich keren. Keer terug tot Mij 2
Israël, gij trotse en de woestenij zal weer bloeien gaan; Ik geef most en graan, honing uit de rotsen. * Declamatie Nachtelijke overdenkingen (Roos Reinartz) 4 mei, ik lig in bed maar kan niet slapen Beelden flitsen door mijn hoofd Foto’s die ik zag op tentoonstellingen kransen onder monumenten, een man tegen een muur, zijn ogen gesloten in gebed het kamertje in mijn ooms schuur de lucht zwaar van herinneringen Zo’n klein kamertje zo’n klein belangrijk kamertje een kamertje dat levens heeft gered Ik knip mijn nachtlampje aan en kijk om mij heen mijn laptop, mijn volle kledingkast ik schaam mij er opeens voor Mijn heftigste herinneringen zijn die van een ander * Muzikaal intermezzo: Blavet Siciliana * Declamatie: Waarom (Uit: het vrij Nederlands Liedboek (1944) – fragment) Het kind Moeder, waarom heb ik honger en krijg ik maar zo weinig vet? Waarom zegt u ‘zuinig an doen’, 3
als u ’t brood op tafel zet? Waarom geeft de melkboer, moeder, minder dan hij vroeger dee? Waarom drinkt u nooit geen koffie, en zo nu en dan eens thee? Waarom is nu bij de slager alles op en alles leeg. En zegt hij, als u gaat kopen, dat hij zelf geen stukkie kreeg? Vroeger liepen toch de weiden vol met vette koeien, moe, waar is alles toch gebleven? Waar is ‘t eten toch naar toe?... De moeder Kind, dat moet je mij niet vragen, je brengt moedert in gevaar; de dieven die het kwamen stelen, zeggen toch ‘Es ist nicht wahr…’ * Muzikaal intermezzo Le Cygne (C. Saint-Saens) * Declamatie: De kern (G.C. Snijders) Er zijn verraders, lafaards, ploerten, schoften, Er zijn er velen zonder durf en moed, Er zijn er, die verlooch'nen hun geloften, Maar, God zij dank, de kern, de kern is goed! Er zijn er, die aan eigen heil slechts denken, Er zijn er, die geen offers brengen voor hun land, Er zijn er, die ons, vaderlanders, krenken, Maar, God zij dank, de kern, de kern houdt stand. Er zijn er, die uit angst zich laten vinden, 4
Om 't moffentuig te helpen met hun kwaad, Er zijn er, die verraden zelfs hun vrinden, Maar, God zij dank, de kern, de kern die staat! Ja, God zij dank, de kern gaat niet verloren, Al zijn reeds vele helden heengegaan, Want uit hen wordt een nieuwe Geest geboren, Waaruit weer strijders voor hun land ontstaan! Zóó steunt op deze kern ons vast vertrouwen, Zóó voeren wij den strijd met kracht en moed, En blijven op des Heeren Hulp wij bouwen: Want, God zij dank, de kern, de kern is goed! * Muzikaal intermezzo uit: L énfance du Christ (Berlioz) * Declamatie: Geluidloos verzet (Jasmijn Seghers) Dromen verwoest Gevoelens verslonden Ogen niet meer open Voor altijd dicht Stemmen gesmoord Door gemene monden Met z’n allen op weg Naar het eeuwige licht Liefde afgepakt Geluk meegenomen Tranen geboren Wangen met zout En geen van hen die wist Wat hen zou overkomen 5
Twijfel maar vooral hoop alles ging fout. Nu zijn we hier Bevrijd en zonder zorgen Lachend en stralend Want we zijn gered Onze gedachten gaan uit Naar diegenen zonder stem Naar diegenen met de kracht Van geluidloos verzet * Muzikaal intermezzo Wat de toekomst brenge moge * Lezen: Galaten 5: 13-15, 25,26 13 Broeders en zusters, u bent geroepen om vrij te zijn. Misbruik die vrijheid niet om uw eigen verlangens te bevredigen, maar dien elkaar in liefde, 14 want de hele wet is vervuld in één uitspraak: ‘Heb uw naaste lief als uzelf.’ 15 Maar wanneer u elkaar aanvliegt, pas dan maar op dat u niet door elkaar wordt verslonden. 25 Wanneer de Geest ons leven leidt, laten we dan ook de richting volgen die de Geest ons wijst. 26 Laten we elkaar niet uit eigenwaan de voet dwarszetten en elkaar geen kwaad hart toedragen. * Samenzang: Geef vrede door (NLB, lied 1014) Geef vrede door van hand tot hand, je moet die schat bewaren, bescherm haar als een tere vlam, behoed haar voor gevaren. Geef vrede door van hand tot hand, 6
met liefde, onze redding, wees vriendelijk in woord en daad, bewogen om Gods schepping. Geef vrede door van hand tot hand, als brood om uit te delen; kijk ieder mens met warmte aan, zo kunnen breuken helen. De sterke, zachte hand zij dank, die meer dan troost kan geven: als woorden stokken, spreekt de hand in vriendschap, steun en zegen. Geef Christus door van hand tot hand, zijn liefde schenkt ons leven, geef vrede door, geef haar een kans, een schat om uit te delen. * ‘Vrijheid geef je door’ * Samenzang: Geef vrede, Heer (NLB, lied 1010) Geef vrede, Heer, geef vrede de wereld wil slechts strijd. Al wordt het recht beleden, de sterkste wint het pleit. Het onrecht heerst op aarde, de leugen triomfeert, ontluistert elke waarde, o red ons sterke Heer. Geef vrede, Heer, geef vrede, Gij die de vrede zijt, die voor ons hebt geleden, 7
gestreden onze strijd, opdat wij zouden leven bevrijd van angst en pijn, de mensen blijdschap geven en vredestichters zijn. * Gebed. * Samenzang: uit het Wilhelmus, couplet 14 en 15 Oorlof, mijn arme schapen die zijt in grote nood, uw herder zal niet slapen, al zijt gij nu verstrooid! Tot God wilt u begeven! Zijn heilzaam woord neemt aan! Als vrome christen leven, 't zal hier haast zijn gedaan! Voor God wil ik belijden en zijne grote macht, dat ik te genen tijden den koning heb veracht, dan dat ik God den Here, de hoogste Majesteit, heb moeten obediëren in der gerechtigheid * Slotwoord en zegen. * Bij het ophalen van de kransen en bij uitgaan wordt op de fluit en piano nog gespeeld: Remembrances (John Williams; uit de film “Schintlers list”). Na deze herdenkingsbijeenkomst wordt u uitgenodigd voor een stille tocht naar het monument op de Kerkhoflaan. 8