Vrije tijd en recreatie in Winterswijk
HET GELUK VAN NEDERLAND
Onderzoekers: - Van Nuland & Partners - Philip van Evert / Advies, Beheer en Management informatie voor de recreatiesector
PRESENTATIE
VAN HET
‘ONDERZOEK GEVOLGEN RAADSBESLUIT
WINTERSWIJK OM DE OPBRENGST TOERISTENBELASTING STRUCTUREEL TE VERHOGEN NAAR € 800.000 PER JAAR’
HET GELUK VAN NEDERLAND
Onderzoeksvragen : Deel I 1. Hoe ziet de toekomst van de sector in Winterswijk er uit?
Deel II 2. Effecten toeristenbelasting op bedrijfsvoering van Winterswijkse logiesverstrekkers en verblijfsrecreatie 3. Verwachte effecten toeristenbelasting voor de gemeente Winterswijk?
HET GELUK VAN NEDERLAND
WERKWIJZE: > > gezamenlijk plan van aanpak
- De gemeente Winterswijk kent 96 aanbieders. 17 logiesverstrekkers zijn goed voor 83% opbr. toeristenbelasting - Deze 17 bedrijven zijn individueel bezocht - Met 6 bedrijven = uitgebreid op de materie ingegaan, o.a. rendement, investeringen, productinnovatie, marktontwikkelingen en financiering
HET GELUK VAN NEDERLAND
RAPPORTAGE GAAT IN OP: - Relevante trends en marktontwikkelingen - Beschrijving verblijfsrecreatieve sector - Financiële situatie bedrijven - Toeristenbelasting periode 2009-2013 - Gevolgen marktontwikkelingen opbrengst toeristenbelasting - Gevolgen eventuele verhogingen voor concurrentiepositie Winterswijkse bedrijven - Conclusies
HET GELUK VAN NEDERLAND
Algemene trends en marktontwikkelingen Overzicht trends Macrotrends
Ontwikkelingen in de vrijetijdssector
demografie vergrijzing en ontgroening dynamisering van vrijetijds- en vakantiegedrag nieuwe gezinsstructuren andere behoefte aan verblijf (grotere eenheden, zorg, luxe, comfort) toename eenoudergezinnen behoefte aan toename eenouder- en driegeneratie vakanties. economie globalisering groei internationaal toerisme beleveniseconomie op zoek naar betekenisvolle ervaringen intensiever gebruik van vrije tijd nadruk op samen zijn, samen iets beleven economische recessie zapgedrag, versnippering van doelgroepen sociaal-cultureel individualisering en afname van vrije tijd (excl. senioren) vakantie is "quality-time", samen met gezin, familie, groepen hoger opleidingsniveau, maar minder vakmanschap informatie aanbieden op hoger/ander niveau sport en wellness, actieve recreatie populair gezondheidsbewustzijn gericht op natuur en duurzaamheid feminisatie vakantieproducten gericht op vrouw als "beslisser" en "leider" technologie toenemend gebruik internet (ook onder ouderen) social media belangrijk (incentives kunnen gebruik verder stimuleren) reisvergelijkingssites mobiel internet zorgt voor transparantie technologische innovaties en toepassingen bv. 3D-printer, stijgende populariteit elektrische fiets, GPS ecologie toenemende congestie bereikbaarheid belangrijk issue, innovaties nodig klimaatverandering weersonafhankelijke voorzieningen meer aandacht voor natuurwaarden back-to-basic populair, pure ervaringen (bv. in natuur)
HET GELUK VAN NEDERLAND
Buitenlandse versus Binnenlandse vakanties 20.000 18.000 16.000
14.000 12.000 10.000 8.000 6.000
4.000 2.000 0 1990
1995
2000
2005
Vakanties in Nederland absoluut
2010
2011
2012
Vakanties in het buitenland absoluut
Vanaf 2010 stagneert de groei vanwege de mondiale crisis
HET GELUK VAN NEDERLAND
2013
HET GELUK VAN NEDERLAND
Beschrijving verblijfsrecreatieve sector in Winterswijk Kampeerterreinen / Bungalowparken Naam
ha.
standpl. in m 2
toer
vast
huur
dichtheid
Vakantiepark Twee Bruggen Camping Vreehorst Camping Het Winkel Klompenmakerij ten Hagen Camping 't Hilgelomeer Gemiddelden
35,0 12,0 20,0 2,0 2,6 14,3
100-250
370 146 200 45 70 166,2
300 100 375 36 30 168,2
148 12 7 0 0 33,4
23,4 21,5 29,1 40,5 38,5 30,6
120-240 105-240 70-145 90-110
Nb. door de ANWB geclassificeerde bedrijven
Voorzieningen : Het voorzieningenniveau stijgt naarmate bedrijfseconomisch draagvlak toeneemt.
Standplaatsen : Percentage jaarplaatsen ruim boven de 50% van het totale aanbod. Doelgroepen : Sterke focus Duitse markt. Toeristische markt: Nederlandse gast in de meerderheid. Kwaliteit
: Over het geheel verouderd stacaravanbestand. Te laag kwaliteitsniveau van de voorzieningen. HET GELUK VAN NEDERLAND
Beschrijving verblijfsrecreatieve sector in Winterswijk HOTELS Aantal bedrijven in de hotelsector naar deelsector, 2013 Gemeente Winterswijk Hotel/Hotel-Garni Hotel-Cafe Hotel-Restaurant Hotel-Cafe-Restaurant Pension Hotelsector, totaal Totaal kamers Totaal bedden
0 0 2 5 5 12 186 362
Provincie Nederland Gelderland 28 648 13 198 72 511 124 1.169 96 720 333 3.246 10.250 114.933 21.042 239.110
Bron: bedrijfschap Horeca en Cat ering.
Doelgroepen : - Grotendeels op de doelgroepen zakelijke markt en toeristen - De omzetverhouding tussen deze twee wisselt sterk per bedrijf Kwaliteit : - Gemiddelde Zoover score hotels Winterswijk = 7,8 - ‘Sterrenniveau’ hotels in Winterswijk is gemiddeld - echter tijdens gesprekken én tijdens rondleidingen door de hotels komt een ander beeld naar voren - sterke prijsconcurrentie investeringen worden al jaren uitgesteld ondernemers constateren gedateerd productaanbod. Onderzoekers onderschrijven dit oordeel. HET GELUK VAN NEDERLAND
Beschrijving verblijfsrecreatieve sector in Winterswijk Groepsaccommodaties Naam Groepsaccommodatie Eelink Kom in de Bedstee Te Paske De Slinge Roerdinkhof Scharrelhof
classif. 4 sterren 4 sterren geen geen geen geen
2 meer gemiddeld aantal kamers 1 personen persoons persoons persoons per kamer 56 14 2 8 4 4,0 30 15 15 2,0 50 20 14 6 2,5 42 18 17 1 2,3 28 10 1 5 4 2,8 26 10 2,6
Lutje Kössink Nieuw Bovenhuis
geen geen
22 22
9 8
Het Zonnehuis Landgoed Wissink
geen geen
22 20
5 7
5
5
4 8
2,4 2,8
5 2
4,4 2,9
Doelgroepen : - Merendeel richt zich op gezinnen en multi-generatieuitjes. - Drie accommodaties zijn ook op de zakelijke markt actief. - Opvallend: zorgmarkt wordt nergens specifiek genoemd. Kwaliteit : - Kwaliteit groot deel van de groepsaccommodaties is goed; ook in vergelijking met landelijk gemiddelde. - Gaat veelal om redelijk kleine accommodaties met relatief veel tweepersoonskamers en veel badkamers. HET GELUK VAN NEDERLAND
Beschrijving verblijfsrecreatieve sector in Winterswijk Minicampings Naam
ha.
standpl. in m 2
toer
vast
huur
dichtheid
Kortschot 't Diekshoes Veenemaat Poelhuis Stoltenborg De Brömmels
1,0 1,5 0,7 0,9 1,0 2,0
100-130
15 15 15 15 18 35
0 0 0 0 0 0
1 4 0 0 0 1
16,0 12,7 21,4 16,7 18,0 18,0
Damkotshuisje Roerdinkhof
1,0 1,2
100-120
25 19
0 6
0 0
25,0 20,8
Tönsmanshoeve Gemiddelden
0,5 1,1
100-120
11 18,7
0 0,7
0 0,7
22,0 19,0
130-150 25-100 80-120
Doelgroepen : - Het is met name het echtpaar van 55+ dat deze campings bezoekt. - Lichte verbreding in doelgroep en bezoeken vooral als er sprake is van combinatie met actief agrarisch bedrijf ook jonge gezinnen met kinderen. Kwaliteit : - Voor minicampings is er geen landelijk classificatiesysteem - Lastig een algemeen oordeel over kwaliteit van deze sector in gemeente Winterswijk te geven - In heel Nederland, sprake van een grote variatie in kwaliteit. HET GELUK VAN NEDERLAND
Financiële en marktsituatie Winterswijkse bedrijven
Kampeerterreinen Bungalows Hotels Groepsaccommodaties Minicampings
HET GELUK VAN NEDERLAND
Driedeling in de sector kampeer- en bungalowbedrijven
Driedeling
Financiële situatie Kampeerterreinen & Bungalows 1e groep: TIJDIG GEANTICIPEERD OP ONTWIKKELINGEN - terugbrengen aantal jaarplaatsen - toeristische plaatsen en verhuureenheden opgeplust (kwalitatief en kwantitatief) Door de verhoging van de financieringslasten en de kosten, én de aanhoudende prijsconcurrentie, staat de liquiditeitspositie van deze ondernemingen echter onder druk. 2e groep: Verlaatte bewustwording van veranderende situatie - geen / te weinig actief beleid - investeringscapaciteit stagneert / onvoldoende cashflow Banken zijn zéér terughoudend in de financiering van deze recreatiebedrijven 3e groep: ondernemers die vasthouden aan het traditionele productaanbod - passieve afhankelijkheid van de markt - mengvormen van oneigenlijk gebruik ontstaan De toekomst van deze bedrijven is ongewis
Financiële - en marktsituatie Hotels - Invloed van externe boekings- en prijsvergelijkingssites -Toenemende concurrentie door de groei van kleinschalig en goedkoper aanbod (bungalowparken en B&B’s) - Verlagen van exploitatiekosten, - Naar verwachting, structureel lagere omzetten - De zakelijke markt laat nog geen tot onvoldoendeherstel zien. - Markt is erg prijskritisch en minder bereid tot het betalen van bijkomende kosten.
- Investeringsniveau loopt achter. -Ondernemers verwachten voor komende jaren slechts kleine stappen te kunnen zetten.
Financiële - en marktsituatie Groepsaccommodaties
- Nationaal: Kwaliteitsimpulsen stabiliseren de resultaten na jaren van achteruitgang.
- Ontwikkelingen in de Achterhoek > 2012-2014 aantal groepsaccommodaties toegenomen van 65 naar 75. > Aantal slaapplaatsen van 2.837 naar 3.142 > afname per accommodatie van gemiddeld 43,6 naar 41,9 slaapplaatsen. > Veel accommodaties moeten nog een kwaliteitsslag maken. Het is, zeker gezien de beperkte schaalgrootte van de bedrijven en de resultaten van de afgelopen jaren maar zeer de vraag of de financiële ruimte daarvoor aanwezig is.
Financiële - en marktsituatie Minicampings en B&B’s Tweedeling in toekomstperspectief minicampings: 1. De eerste generatie ondernemers vergrijst. Toekomst onzeker 2. - Hoge investeringen gerealiseerd, met inzet opbrengsten des-investeringen uit de agrarische activiteit - Gefinancierde voorzieningen van de minicamping, zouden op basis van een zelfstandige exploitatie nooit rendabel gemaakt kunnen worden - Handhaven van het kwaliteitsniveau komt in gevaar - Verzadiging van de markt en overaanbod. >>> opkomst B&B - Prijsdruk en een lagere bezetting. - Prijsconcurrentie van de reguliere campings in voor- en naseizoen
DEEL II TOERISTENBELASTING
Toeristenbelasting / bedrijfsvoering / gemeente / toekomst
- Toeristenbelasting in de gemeente Winterswijk 2010-2014
- Gevolgen marktontwikkelingen voor opbrengst van de toeristenbelasting door bedrijven - Gevolgen eventuele verhogingen toeristenbelasting voor Winterswijkse bedrijven
HET GELUK VAN NEDERLAND
Toeristenbelasting / bedrijfsvoering / gemeente / toekomst
> Aantal en type toeristenbelastingplichtige bedrijven > Tarieven toeristenbelasting 2010-2014 > De opbrengst van de toeristenbelasting 2009-2013 > Vergelijking tarieven (Achterhoek, Winterswijk, Aalten en Lochem)
HET GELUK VAN NEDERLAND
Aantal en type toeristenbelastingplichtige bedrijven Object soort Kampeerterrein Hotel Groepsaccommodatie Minicamping Bed & Breakfast Vakantiewoning Totaal
Aantal 11 5 14 18 23 25 96
HET GELUK VAN NEDERLAND
Tarieven toeristenbelasting 2010-2014 TB plichtig object tarief per overnachting Overnachtingen B&B Overn. Camp./Groepsaccomm. Overnachtingen Hotel Overnachtingen Vakantiewoningen forfaitair tarief Seizoenplaatsen Jaarplaatsen B&B Groepsaccommodaties Hotel Vakantiewoningen
2010
2011
2012
2013
2014
% stijging t.o.v. 2010
€ € € €
1,00 0,90 1,25 1,15
€ € € €
1,10 1,00 1,95 1,25
€ € € €
1,20 1,10 1,95 1,35
€ € € €
1,30 1,20 1,95 1,45
€ € € €
1,40 1,30 1,95 1,55
40,0%
€ 135,00 € 150,00 € 165,00 € 180,00 € 195,00 € 163,80 € 176,80 € 188,76 € 200,00 € 210,00
44,4%
€ 70,00 € 77,00 € 84,00 € 91,00 € 98,00 € 54,00 € 60,00 € 66,00 € 72,00 € 78,00 € 125,00 € 230,00 € 250,00 € 270,00 € 290,00 € 310,00
40,0%
HET GELUK VAN NEDERLAND
44,4% 56,0% 34,8%
28,2% 44,4% 34,8%
De opbrengst van de toeristenbelasting 2009-2013 Jaar 2009 2010 2011 2012 2013
Opbrengst toeristenbelasting € 531.462,00 € 540.529,00 € 680.358,00 € 704.392,00 € 700.760,00
-Totale opbrengst t.o.v. 2010 gestegen met + 29,6%. - Stijging opbrengst gemiddeld lager is dan tariefsverhoging TB in diezelfde periode.
Conclusie: capaciteit en/of de bezetting van de Winterswijkse bedrijven is afgelopen jaren afgenomen. Opbrengst naar € 800.000 in 2017 ? Bij gelijkblijvende toeristische capaciteit in twee jaar betekent dit een (extra) verhoging van circa 14% ! HET GELUK VAN NEDERLAND
Vergelijking tarieven (Achterhoek, Winterswijk, Aalten en Lochem) ACHTERHOEK 2012
2013
2014
Aalten
0,78
0,79
1,00
Berkelland
1,00
1,00
1,00
Bronckhorst
1,37-0,50
1,40-0,51
1,45-0,53
Doesburg
0,86
1,00
1,02
Doetinchem
-
-
-
Lochem
2,20-0,85
2,25-0,85
2,30-0,85
Montferland
1,00
1,00
1,00
Oost Gelre Oude IJsselstreek Winterswijk
1,00
1,00
1,00
1,00
1,03
1,06
1,95-1,10
1,95-1,20
1,95-1,30
Zutphen
1,00
1,05
1,10
Gemiddeld
0,83
0,86
0,90
Bron: Cijfernieuws.nl
HET GELUK VAN NEDERLAND
Marktontwikkelingen & opbrengsten toeristenbelasting
HET GELUK VAN NEDERLAND
Trend: omzetting van jaar- naar toeristische plaatsen / verhuureenheid Samengevat Vertalen we de ontwikkelingen en plannen van de drie groepen ondernemers voor de komende 5 jaar naar de gevolgen voor de toeristenbelastingopbrengst, dan komen tot de volgende rekensom: - Afname jaarplaatsen - Toename toeristische plaatsen - Toename verhuureenheden
500 st x 209,50 = € 104.750,00 120 st x 195,00 = € 23.400,00 155 st x 209,5 0= € 32.472,50 Negatief saldo € 48.874,50
Verlaging capaciteit in combinatie met vasthouden aan opbrengst van € 800.000 TB in 2017: >>> 23 % stijging TB-tarief i.p.v. 14 %
HET GELUK VAN NEDERLAND
Marktontwikkelingen & opbrengsten toeristenbelasting Bungalowparken - Concurrentie en prijsconcurrentie nemen verder toe - Verwachting: opbrengst toeristenbelasting voor de vakantiewoningen zal ongeveer gelijk zal Hotels Geen marktontwikkelingen genoemd die substantieel gevolg hebben voor de afdracht toeristenbelasting Groepsaccommodaties - Minder bedden door kwaliteitsslag - Verwachte afname van opbrengst toeristenbelasting Minicampings - Verwachting daling aantal minicampings - Effecten totaalopbrengst TB beperkt door geringe aantal minicampings plus geringe aantal eenheden per bedrijf. HET GELUK VAN NEDERLAND
Afsluitend - TOERISTENBELASTING VORMT EEN ONDERDEEL VAN DE OVERNACHTINGSPRIJS EVENALS BTW - STERKE POSITIE VAN VERGELIJKINGSSITES - EISEN VAN OVERHEID EN CONSUMENTENORGANISATIES M.B.T. EEN DUIDELIJKE, OVERZICHTELIJKE PRIJSSTELLING, WAARIN ALLE KOSTEN ZIJN OPGENOMEN, VORMT DE TOERISTENBELASTING ONDERDEEL VAN DE PRIJS. Enkele conclusies n.a.v. de 4 onderzochte recreatiebedrijven: - Afgelopen jaren (redelijk tot veel) geïnvesteerd - Resultaten uit gewone bedrijfsvoering veelal marginaal. - Resultaat voor belastingen zou minimaal tussen 6% en 10% v.d. brutomarge moeten zijn - Solvabiliteitspositie redelijk tot goed - Liquiditeitspositie onder druk (scherpere prijsconcurrentie) - Al aanzienlijke kostenbesparingen doorgevoerd. - Verdere kostenverhoging = verdere daling van resultaat. - verhoging toeristenbelasting 14% tot 23%, verslechterd concurrentiepositie Bron: Cijfersnieuws.nl
HET GELUK VAN NEDERLAND
Vrije tijd en recreatie in Winterswijk
HET GELUK VAN NEDERLAND
