Vrije profileringsruimte en keuzecursussen GNK Informatie voor niet-Geneeskunde studenten 2013-2014 periode 4
Opleiding Geneeskunde
Keuzecursussen Geneeskunde april-juni 2014
Graag vestigen we je aandacht op de keuzecursussen die aangeboden worden vanuit de Geneeskunde opleiding in periode 4 van de UU kalender (dit jaar van 21 april tot en met 27 juni 2014). Het gaat om cursussen op niveau 2 (verdiepend) van het Utrechtse Onderwijs Model. Bij een deel van deze keuzecursussen zijn ook studenten van andere bachelor opleidingen van de universiteit Utrecht welkom. Het is onze ervaring dat inbreng vanuit andere studierichtingen het onderwijs kan verrijken. In deze brochure kun je vinden welke cursussen voor welke studenten toegankelijk zijn en wat de inschrijfvoorwaarden zijn. Er wordt kort beschreven hoe de cursussen georganiseerd zijn. Tenslotte vind je er informatie over de inhoud van de betreffende cursussen. Meer informatie kun je vinden door de cursussen op te zoeken in de Utrechtse Onderwijscatalogus. Voor specifieke vragen vind je hier ook het email adres van de betreffende cursus coördinator.
Dr. Jolein Iestra, Coördinator Profileringsonderwijs Bachelor Geneeskunde UU
2
Hoe kan ik me inschrijven voor keuzecursussen bachelor Geneeskunde? Sommige keuzecursussen Geneeskunde zijn vanwege het onderwerp exclusief voor geneeskunde studenten. Bij een groot aantal keuzecursussen zijn studenten van andere bachelor opleidingen van de Universiteit Utrecht echter van harte welkom. In de tabel op de volgende bladzij is per cursus aan gegeven voor welke studenten deze toegankelijk is. Om in te stromen in het keuzeonderwijs van de bachelor Geneeskunde moet je kunnen aantonen dat je in het bezit bent van minimaal 44 ECTS van een Universitaire bachelor opleiding. Voor studenten van de Universiteit van Utrecht zijn er geen kosten verbonden aan het volgen van deze cursussen. Voor cursus specifieke instroomeisen verwijzen we naar de Utrechtse Onderwijscatalogus.
Om je als niet-Geneeskunde student voor een keuzecursus Geneeskunde in te schrijven, moet je van de website Geneeskunde het inschrijfformulier ‘keuzecursus voor niet-GNK studenten’ down loaden. Mail het ingevulde formulier naar
[email protected]. In de cursussen waar instroom van niet-Geneeskunde studenten mogelijk is, wordt 10% van de plaatsen hiervoor vrijgehouden tot aan de sluiting van de inschrijving. De 10%-plekken worden tot het einde van de inschrijfperiode (2 dec 2013) op volgorde van binnenkomst toegewezen.
Het is ook mogelijk om op een wachtlijst geplaatst te worden voor een cursus. Na de definitieve plaatsing van de ingeschreven geneeskunde studenten (ca. 15 januari 2014) worden externe wachtlijstkandidaten in volgorde van binnenkomst geplaatst zolang er plaatsen beschikbaar zijn. Het inschrijfformulier voor niet-GNK studenten is te vinden op: http://www.umcutrecht.nl/subsite/opleiding-geneeskunde/BachelorCRU/Keuzecursussen+jaar+2/
3
Voor welke studenten zijn de keuzecursussen GNK toegankelijk? Diergeneeskunde
Farmacie
Psychologie, Pedagogie, Sociologie
Rechten
University College
Biologie, BMW
Bedrijfskunde
Voertaal anders dan NL
LINTEN AD (maandagochtend, woensdag, vrijdag) x Beeldgestuurde radiotherapie De voet Emergency Medicine Essentials of business and entrepreneurship ENG x x Forensische geneeskunde x Huisarts & luchtwegaandoeningen Personalized medicine in de praktijk x Revalidatie en sport Stamcellen en regeneratieve geneeskunde x Verslaving en verslavingszorg x Voeding in de geneeskunde Zorgmanagement x -
x x x x x -
x x x x x x x
x x x x x
x x x -
x x x x -
LINTEN BC (maandagmiddag, dinsdag, donderdag) Arts en risicogroepen Behandeling van infectieziekten Complementaire zienswijzen in de zorg Emergency Medicine Gezondheidsrecht Hand Hart- en vaatziekten x Hersenen: van patiënt tot molecuul x Immunotherapie x Intensive Care geneeskunde Klinische en moleculaire genetica x Labskills x Ontwikkelingsstoornissen van de hersenen x Pijn -
x x x x -
x x x x x x x
x x -
x -
x x -
GNBA227013 Algemene en toegepaste embryologie GNBA226012 GNBA224011 GNBA223010 EC2EBE4 GNBA220906 GNBA221206 GNBA222010 GNBA210206 GNBA225011 GNBA222009 GNBA221806 GNBA210306
GNBA220709 GNBA210606 GNBA220106 GNBA223010 GNBA220306 GNBA220506 GNBA221506 GNBA210806 GNBA221908 GNBA220406 GNBA221106 GNBA221306 GNBA210406 GNBA220606
4
Hoe zijn de keuzecursussen vanuit de GNK opleiding georganiseerd? Elke keuzecursus levert 7,5 ETCS. De cursussen worden aangeboden als 10weeks lint (20 uur/week). Er zijn 2 soorten linten, die qua ‘timeslots’ (de dagdelen waarop contacturen geroosterd kunnen worden) complementair zijn. Je kunt dus tegelijk een cursus in een AD-lint (geroosterd op maandagmorgen, woensdag en vrijdag) en een cursus in een BC-lint (geroosterd op maandagmiddag, dinsdag en donderdag) volgen.
Tabel 2 Timeslots 2013-2014 die Universiteit breed gehanteerd worden.
5
Informatie per GNK keuzecursus
6
4 AD Algemene en toegepaste embryologie Drs. C.G.J. Cleypool
DOELEN
Na afloop van deze cursus heeft de student kennis van: • de beschrijvende vroege embryologie en organogenese. • aangeboren afwijkingen, de diagnostiek hiervan en mogelijke interventies. • sturingsmechanismen achter normale en afwijkende ontwikkeling. • het toepassingsgebied van de embryologie / ontwikkelingsbiologie
KARAKTERISTIEKEN Info:
[email protected] 7
INHOUD
Het vakgebied embryologie ligt aan de basis van het begrip van de ontwikkeling, bouw en functie van het menselijk lichaam en diverse medische toepassingen. In dit blok zal de algemene embryologie worden opgefrist en worden toegepast binnen vier thema’s. Thema 1&2: Kennis van de vroege embryologie en de ontwikkeling van orgaansystemen wordt o.a. toegepast tijdens een practicum waarbij levende kippenembryo’s en digitale 3D reconstructies van humane embryo’s worden bestudeerd. Thema 3: De huidige preen postnatale diagnostiek van hart-, CZS- en aangezichtsafwijkingen wordt belicht, alsmede de mogelijke interventies en prognoses. Middels een excursie naar Museum Vrolik, waar zich de grootste collectie aangeboren afwijkingen van Nederland bevindt, wordt aandacht besteed aan een reeks bijzondere en in de praktijk slechts nog sporadisch voorkomende aangeboren afwijkingen. Thema 4: Er wordt stilgestaan bij sturingsprocessen achter de ontwikkeling (ontwikkelingsbiologie) en hoe deze kennis kan worden gebruikt binnen grotendeels nog experimentele medische toepassingen zoals o.a. stamceltherapie, regeneratieve geneeskunde en tissue engineering.
CODE
GNBA227013
max. aantal plaatsen
30
contacturen
6 per week
practica
bestuderen vroege embryologie bestuderen levende kippenembryo’s diagnosticeren aangeboren afwijkingen bestuderen 3D reconstructies humane embryo’s
excursies
Museum Vrolik
toetsing
15% Referaten 15% Literatuurstudie 10% Actieve participatie 60% Schriftelijke eindtoets
4 AD Essentials of Business & Entrepreneurship Drs. P.O. van der Meer
DOELEN
Na afloop van deze cursus kun je uitleggen • wat een bedrijfsplan (of budget) is, uit welke onderdelen deze bestaat en hoe je deze opstelt, rekening houdend met de verschillende gebruikers. • welke informatie op het gebied van organisatie, financiën, marketing en strategie nodig is om bedrijfsmatig(er) te werken.
KARAKTERISTIEKEN
Info:
[email protected] 8
INHOUD
Essentials of Business and Entrepreneurship is opgezet om studenten uit verschillende studierichtingen samen te brengen en te werken aan ieders individuele ondernemende potentieel. Binnen de maatschappij waarin wij leven en werken is behoefte aan mensen die in staat zijn waarde te creëren; hierbij denken wij niet alleen aan ondernemingen maar ook aan overheden, de gezondheidszorg en het onderwijs. De cursus wordt vier keer paar jaar aangeboden. In periode 4 is de focus specifiek op ondernemen in de gezondheidszorg. Je krijgt inzicht in de verschillende aspecten van ondernemerschap, zoals strategie, marketing, management, financiering and budgetteren, maatschappelijke verantwoordelijkheid. Naast hoorcolleges zijn er werkgroepen gepland waarin je zowel individueel als in teams opdrachten uitwerkt waaronder het oplossen van (bedrijfs)cases, het beschrijven van (medisch) ondernemerschap en het maken van een ondernemingsplan. Ons doel is om jou kennis te laten maken met het ondernemerschap en jouw ondernemende houding en potentieel verder te ontwikkelen, niet om een ondernemer van je te maken. NB: Het vak zal waarschijnlijk in het Engels gegeven worden.
CODE
EC2EBE4
max. aantal plaatsen
30
contacturen
4 – 6 per week
werkvormen
hoorcolleges werkgroepen
practica
MS Excel-opdracht presentatie workshop
gastspreker
ondernemer
toetsing
10% workshop presentatie 40% ondernemingsplan 50% tentamen
4AD Forensische geneeskunde Drs. E. de Leeuw
DOELEN
Na afloop van deze cursus ben je in staat om • werkterreinen binnen de forensische geneeskunde te beschrijven • je weg te vinden in de wet- en regelgeving rond forensische GNK • wettig en overtuigend bewijs te verzamelen en daarover te rapporteren • ethische aspecten bij een forensische casus te benoemen en af te wegen
INHOUD
Forensische of gerechtelijke geneeskunde is de tak van de geneeskunde die medische kennis toepast ten behoeve van rechtszaken en justitieel onderzoek. Belangrijke basiskennis voor de forensische arts zijn toxicologie, anatomie, wapenkunde, kennis van verwondingen, bloedsporen, ontbindingsprocessen en verslaving. In de forensische psychiatrie moet vaak de vraag beantwoord worden of en in welke mate een verdachte toerekeningsvatbaar is. Naast de plaats van de forensische geneeskunde in de gezondheidszorg zal de rol van de medicus in de gerechtelijke geneeskunde worden belicht. Aandacht wordt gegeven aan wet- en regelgeving. Aan de hand van casuïstiek wordt het werk van de forensisch geneeskundige doorgelicht en vaardigheden die van belang zijn voor de basisarts worden geoefend.
KARAKTERISTIEKEN Info:
[email protected] 9
CODE
GNBA220906
max. aantal plaatsen
24
contacturen
8-12 per week
excursies
gevangenis afd. Pathologie politiedienst/recherche
toetsing
2 kennis- en inzicht toetsen groepspresentaties individueel artikel
4 AD Personalized medicine in de praktijk Prof. dr. R.A.H. Adan
DOELEN
Na afloop van dit blok ben je in staat om • met behulp van de concepten binnen Personalized Medicine en de Farmacogenetica patiënten individueel doelgerichter, optimaal en effectiever te behandelen op basis van hun genetisch profiel • een advies op te stellen en een onderzoeksvoorstel uit te werken t.b.v. het gebruik van Personalized Medicine in de klinische praktijk.
KARAKTERISTIEKEN Info:
[email protected] 10
INHOUD
Week 1: Genetica. Je leert welke variaties in het humane genoom kunnen optreden en wat de functionele betekenis hiervan kan zijn. Week 2: Farmacogenetica. Je leert hoe genetische variatie bij de therapie van patiënten met geneesmiddelen een rol speelt. Week 3: Tumorgenetica. Je leert de farmacotherapeutische toepassingen en onderzoeken kennen omtrent tumorgenetica. Week 4: Wettelijke, ethische en beleidsaspecten. Je leert de waarde van genetische test voor de diagnostiek van complexe ziekten kennen en hoe we ethisch moeten omgaan met farmacogenetisch onderzoek en genetisch opslagmateriaal in biobanken. Hoe kijkt de registratieautoriteit en de industrie tegen Personalized Medicine aan? Week 5: Practicum Bioinformatica. Hoe wordt farmacogenetisch onderzoek technisch uitgevoerd en hoe kom je aan informatie over genetische variatie in een genoom browser. Week 6: Practicum Genotypering. Je zult zelf een genetische variatie gaan genotyperen door eigen DNA te isoleren, te analyseren en te interpreteren. Week 6—10: Project. Je werkt onder begeleiding aan een onderzoeksplan en een advies met betrekking tot Personalized Medicine in de klinische praktijk. Je verdedigt je plan in een presentatie.
CODE
GNBA222010
max. aantal plaatsen
25
contacturen
Ca 8-10 h per week
practica
2 computerpractica 2 natte practica
Werkcolleges Hoorcolleges
6 15
voorbereiding advies, onderzoeksvoorstel en presentatie
4 weken onder begeleiding consultant in overleg
toetsing
individueel schriftelijk presentatie onderzoeksplan & advies
4 AD Stamcellen & regeneratieve geneeskunde Dr. J. Alblas / Dr. J.P.G. Sluijter
DOELEN
Na afloop van deze cursus kun je uitleggen • hoe stamcellen weefsels regenereren • hoe je een regeneratieve therapie ontwerpt • hoe je een wetenschappelijk artikel uitpluist en interpreteert • welke ethische kwesties er spelen rond stamcellen
INHOUD
De regeneratieve geneeskunde richt zich op herstel van beschadigde weefsels en organen en maakt daarbij veelvuldig gebruik van stamcellen. Kennis van diverse stamcellen, hun bronnen en hun toepassingsmogelijkheden, alsmede ethische kwesties komen aan bod. Er zal aandacht zijn voor de laatste ontwikkelingen m.b.t. het ontwerpen van vervangende weefsels, in het bijzonder bot-, kraakbeen- en hartspierweefsel. Doel is de student kennis te laten maken met ontwikkelingen en toepassingsmogelijkheden van stamcellen en regeneratieve geneeskunde Aanbod komen o.a.: • Stamcelbiologie, van embryonale stamcel en iPS cel tot kankerstamcel • Regeneratie van verschillende weefsels, waaronder: vaten en nieren, hartspier en kleppen, botweefsel en kraakbeen en leverweefsel • Biomaterialen, celinteracties en afweer • Beenmergtransplantaties • Ethiek
KARAKTERISTIEKEN
Info:
[email protected];
[email protected] 11
CODE
GNBA225011
max. aantal plaatsen
30
contacturen
12 uur per week
werkvormen
hoorcolleges meet the experts werkgroepen assignmentbespreking journalbespreking practicum demonstratie bioprinter
excursies
geen
toetsing
weekopdrachten presentatie schriftelijke toets
4 AD Verslaving en verslavingszorg Dr. J.R.J. de Leeuw
DOELEN
Na afloop van deze cursus kun je uitleggen wat • • • • • • •
verslaving inhoudt en welke interventies er zijn voor opsporing en herkenning. de epidemiologie is van verslaving, misbruik en afhankelijkheid. belangrijke risicogroepen zijn voor verslaving. psychoactieve middelen er zijn en wat hun werking is. de somatische en psychiatrische comorbiditeit van verslaving omvat. de neurobiologie is van verslaving. het beleid en de organisatie is van de Nederlandse verslavingszorg.
INHOUD
Verslaving aan psychoactieve middelen is een vaak voorkomende aandoening waarmee elke arts te maken krijgt. Liever spreken we over afhankelijkheid of misbruik van middelen, volgens de DSM-IV diagnostiek. Verslaving(sgedrag) wordt benaderd vanuit het medische en biopsychosociale model. Onderwerpen die daarnaast aan bod komen: comazuipen; neurobiologie van verslaving en preventie binnen de verslavingszorg. Het omgaan met verslaving vraagt van artsen: • Up-to-date basiskennis over psychoactieve middelen, beloop van misbruik en verslaving en effectieve interventiemethoden. • Een adequate, onbevooroordeelde attitude tegenover personen met verslavingsproblemen. • Beheersen en kunnen toepassen van methoden van vroegsignalering en kortdurende behandelinterventies. • in staat zijn patiënten te motiveren voor verwijzing naar en behandeling in de verslavingszorg.
KARAKTERISTIEKEN Info:
[email protected] 12
CODE
GNBA222009
max. aantal plaatsen
30
contacturen
gem. 9 per week
practica
motiverende gespreksvoering virtueel experiment
excursies
o.a. verslavingskliniek
toetsing
- Schriftelijke eindtoets (50%) - Drie tussentijdse opdrachten (50%)
4AD Voeding in de Geneeskunde Dr. J.A. Iestra
DOELEN
Na afloop van deze cursus kun je uitleggen hoe je • • • •
iemands voedingspatroon en voedingstoestand evalueert betrouwbare en misleidende voedingsinformatie onderscheidt patiënten motiveert en ondersteunt bij voedingsverandering een voedingsbehandelplan opstelt bij verschillende ziekten
INHOUD
Informatie over voeding en gezondheid is voor de leek moeilijk op waarde te schatten. Via diverse kanalen bereiken ons tegenstrijdige boodschappen. Uit onderzoek blijkt dat veel consumenten zich bij voorkeur tot de (huis)arts wenden als bereikbare en betrouwbare informatiebron over voeding.
Maar hoe schift je als arts alle fabels en feiten over voeding? En hoe vertaal je je voedingskennis naar een advies op maat voor de individuele patiënt? Dit blok geeft je daarvoor een aantal handvatten. De nadruk ligt niet zozeer op de fysiologie en biochemie, maar op de dagelijkse en klinische toepassingen van voeding en de wetenschappelijke onderbouwing daarvan. Het programma bestaat uit 4 thema’s: 1: Voedingsdiagnostiek en interventies 2: Voedingsinformatie & voedingsonderzoek 3: Voedingsgedrag begrijpen en veranderen 4: Voeding bij ziekte en ondervoeding
KARAKTERISTIEKEN Info:
[email protected] 13
CODE
GNBA221806
max. aantal plaatsen
30
contacturen
6-8 uur per week
practica
antropometrie energiebalans eigen voedingspatroon literatuur zoeken dieetproducten
excursies
voedingsindustrie
toetsing
weekopdrachten onderzoeksopdracht 2 deeltoetsen
4AD Zorgmanagement Drs. R. W. Haneveld
DOELEN
Na afloop van deze cursus kun je uitleggen hoe je • beter samenwerkt en communiceert met andere zorgverleners en welke aspecten van je eigen persoonlijkheid en gedrag daarin een rol spelen. • welke invloed financiering, maatschappelijk debat en politiek op de zorg hebben. • zorgonderzoek opzet, literatuur zoekt en nieuw beleid maakt.
KARAKTERISTIEKEN Info:
[email protected] 14
INHOUD
Als zorgverlener wordt je primair opgeleid om patiënten te diagnosticeren en/of te behandelen. Maar in de praktijk moet je samenwerken met anderen om een optimale kwaliteit van zorg voor de patiënt te realiseren. Hiervoor is het belangrijk te weten welke rol je zelf speelt. Waar liggen jouw ‘allergieën’, valkuilen en kwaliteiten? Ben je een doener of een denker? Hoe werk je samen met iemand die je tegenpool is? Daarnaast is van belang te weten hoe de zorg is georganiseerd en welke speelruimte je hebt. Zorgverleners moeten in toenemende mate meebeslissen over vraagstukken van de organisatie. Hoe komt beleid tot stand in Nederland? Welke zaken zijn van invloed naast medische kennis? Welke invloed hebben het financiële kader, de politiek, het maatschappelijke debat en de overheid daarbij? We bezoeken het ministerie van VWS en de GG&GD Utrecht en spreken met een zorgverzekeraar. De cursus reikt jou, als toekomstige zorgverlener, kennis en vaardigheden aan over samenwerking, beleid en kwaliteit van zorg. Doordat er studenten instromen van verschillende faculteiten, ervaar je in de praktijk hoe het is om met anderen, die vanuit een anders perspectief kijken, samen te werken en van hen te leren.
CODE
GNBA210306
max. aantal plaatsen
30 (ook niet-GNK studenten welkom)
contacturen
6 per week
practica
functioneringsgesprek voeren, conflicthantering, leiderschapsstijlen, beleidsvorming
excursies
GG&GD Utrecht en ministerie van VWS
toetsing
10% opdracht kengetallen 20% opzet nota 50% beleidsnota (in groepjes schrijven) 20% eindpresentatie nota
4 BC Arts en risicogroepen Drs. I.J.E.M. Swaans
DOELEN
Na afloop van deze cursus kun je uitleggen hoe je •
als arts rekening moet houden met de achtergrond van de patiënt om te zorgen voor een effectievere en efficiëntere hulpverlening.
Tijdens dit blok verwerf je kennis en inzicht in de rol van geslacht, leeftijd, etniciteit, religie, opleiding en inkomen, bij gezondheid, ziekte en hulpzoekgedrag van een patiënt. Je leert welke ziekten/aandoeningen specifiek voorkomen bij bepaalde groepen. Ook is er veel aandacht voor de verschillen in communicatie bij de verschillende groepen en hoe je hier het beste mee om kan gaan. Een belangrijk onderdeel van de cursus is het doen van een onderzoek met een zelf gekozen vraagstelling, die betrekking heeft op een risicogroep.
INHOUD
Als arts krijg je te maken met patiënten uit alle bevolkingsgroepen.
De cursus is vooral verbredend en op bewustwording gericht. De werkvormen zijn zodanig , dat je wordt geprikkeld om zelf te onderzoeken en te discussiëren over de grootte van de invloed van de achtergrond van de patiënt en in hoeverre je daar als arts rekening mee moet houden.
KARAKTERISTIEKEN Info:
[email protected] 15
CODE
GNBA220709
max. aantal plaatsen
20
contacturen
8 per week
werkvormen
hoorcolleges werkgroepen meet the expert
practica
communicatie verrichten van onderzoek
excursies
middelbare school dak- en thuislozenzorg verstandelijk gehandicapteninstelling
toetsing
50% onderzoekopdracht 50% weekopdrachten
4BC Complementaire zienswijzen in de zorg Drs. C. Post Uiterweer
DOELEN
Na afloop van dit blok kun je uitleggen: • wat de verschillen zijn tussen complementaire vormen van zorg (CAM) en reguliere vormen van zorg • dat er geen scherp scheidingscriterium tussen beide bestaat • dat de sociale betekenis van CAM groot is • dat er wetenschapsvragen zijn rond CAM en Evidence Based Medicine • hoe het in de praktijk van alle dag toegaat
INHOUD
De cursus Complementaire zienswijzen in de zorg beoogt een bijdrage te leveren aan de algemene academische vorming van de student door kennismaking met verschillende mensbeelden in de zorg en verschillende visies op gezondheid, ziekte en behandeling. Daarbij horen vragen over de kwaliteit van het menselijke bewustzijn, mede door ziekte bepaalde persoonlijke ontwikkelingen en een cultureel historisch perspectief van ziektebegrip en genezing. De student maakt kennis met de praktijk van acupunctuur, homeopathie, antroposofische geneeskunde en integrative medicine. Einddoel is een eerste inzicht in de relatie van complementaire vormen van zorg en mensvisie en de reguliere geneeskunde. De vraag “wat is eigenlijk wetenschappelijk” speelt een grote rol in de cursus.
KARAKTERISTIEKEN Info:
[email protected] 16
CODE
GNBA220106
max. aantal plaatsen
30
contacturen
12-14 per week
werkvormen
hoorcolleges werkcolleges zelfstudie
practica
stages in praktijken somatiek en psychiatrie
excursies
Homeopathisch Artsen Centrum Utrecht
toetsing
Aanwezigheid, referaten, eindpresentatie, casusverslag, en blokboektoets
4BC Gezondheidsrecht Mr. M.C.I.H. Biesaart
DOELEN
Na afloop van de cursus: • •
kun je uitleggen hoe gezondheidsrecht je toekomstig functioneren als arts beïnvloedt en waarom. ben je vaardig in het opzoeken van wet en rechtspraak en kun je een eenvoudige casus zelf oplossen.
INHOUD
Doelstelling is om je kennis te laten maken met de juridische aspecten van de gezondheidszorg in het algemeen en de medische beroepsuitoefening in het bijzonder, aan de hand van situaties uit de praktijk. Daarbij wordt uitgegaan van de rechtsbronnen: verdrag, wet en jurisprudentie. In deze cursus wordt het gezondheidsrecht aan de hand van diverse thema’s behandeld. Enkele voorbeelden van thema’s zijn: Inleiding gezondheidsrecht, beroepenwetgeving Het tuchtrecht en klachtrecht in de gezondheidszorg Rechten van de patiënt, Het beroepsgeheim van de arts en andere beroepsbeoefenaren De arts en het strafrecht, bijvoorbeeld euthanasie De rechtspositie van wilsonbekwame en minderjarige patiënten Gedwongen opnamen in de psychiatrie.
KARAKTERISTIEKEN Info:
[email protected] 17
CODE
GNBA220306
max. aantal plaatsen
30
contacturen
4 per week
werkvormen
Hoorcolleges (30 stud) Werkgroepen (15 stud)
excursies
bezoek Regionaal Tuchtcollege voor de gezondheidszorg Amsterdam
toetsing
schriftelijke eindtoets met open vragen
4BC Hart- en vaatziekten Dr. M. Roest / Prof. dr. G. Pasterkamp
DOELEN
Na afloop van deze cursus kun je uitleggen • • •
hoe hart- en vaatziekten ontstaan hoe deze worden gediagnosticeerd en behandeld wat de nieuwste ontwikkelingen zijn in onderzoek naar hart- en vaatziekten op basaal en klinisch niveau.
INHOUD
De cursus hart- en vaatziekten biedt de studenten een gevarieerd programma om inzicht te krijgen in de belangrijkste doodsoorzaak in ontwikkelde landen. Veel aandacht wordt besteed aan ischemische hartziekten (angina pectoris, myocardinfarct) en cerebrovasculaire aandoeningen (CVA, TIA), die samen verantwoordelijk zijn voor 55% van de sterfte binnen hart- en vaatziekten. Belangrijke riscofactoren zijn hypercholesterolemie, hypertensie, diabetes mellitus, overgewicht, roken, gebrek aan lichaamsbeweging en genetische predispositie. De cursus gaat van de ‘bench’ tot aan het bed: kennis overdracht met een sterk basaal karakter (stamcel onderzoek, thrombose hemostase, immunologische determinanten van ziekte), een translationeel karakter (bijv. bevindingen uit groot proefdieronderzoek en biobanken) en klinisch karakter (bespreken van diagnostisch en preventief onderzoek)
KARAKTERISTIEKEN Info:
[email protected] 18
CODE
GNBA221506
max. aantal plaatsen
30
contacturen
31 colleges (31 uur) 4 MTE’s Werkgroepen (8 uur) Pitch (9 uur) Patiëntencasus (3 uur) Journalbespreking (4 uur)
excursies
Gemeenschappelijk Dierenlaboratorium: meekijken operatie
toetsing
30% werkgroepen 10% journal bespreking 10% pitch 50% eindtoets
4BC Hersenen: van patiënt tot molecuul dr. M.A.F.M. Gerrits
DOELEN
Na afloop van deze cursus kun je uitleggen • hoe de hersenen werken op moleculair, anatomisch en fysiologisch niveau. • wat de etiologie, pathofysiologie, kliniek en gevolgen zijn van hersenstoornissen. • wat wetenschappelijk onderzoek naar hersenen en hersenstoornissen inhoudt (zowel fundamenteel -, translationeel- als klinisch onderzoek). • hoe je literatuuronderzoek uitvoert en een schriftelijk verslag maakt.
KARAKTERISTIEKEN Info: M.A.F.M.
[email protected] 19
INHOUD
In de eerste weken zal het functioneren van de gezonde hersenen centraal staan. Ook worden de onderzoekstechnieken die ons inzicht geven in de zieke hersenen geïntroduceerd. Denk hierbij aan het maken van hersenscans maar ook aan dierexperimenteel onderzoek. Vervolgens kun je nader kennis maken met een aantal specifieke psychiatrische en neurologische ziektebeelden. De klinische presentatie van de ziektebeelden en de verstoorde systemen en processen in de hersenen van deze patiënten komen hierbij aan de orde. Tenslotte wordt door vooraanstaande onderzoekers een beeld gegeven van gebruikte technieken en de resultaten van het wetenschappelijke onderzoek hersenziekten (bv. genetisch onderzoek bij epilepsie, neuroimaging bij schizofrenie of translationeel onderzoek bij herseninfarct). De onderwerpen die aan de orde komen: • Functioneren van gezonde hersenen (neuroanatomie, vascularisatie en neurobiologie). • Neurowetenschappelijke onderzoeksmethoden (van gen tot gedrag). • Verdieping in de kliniek en het onderzoek naar psychiatrische (psychotische stoornissen) en neurologische aandoeningen (epilepsie en herseninfarct).
CODE
GNBA226012
max. aantal plaatsen
24
contacturen
6 per week
practica
hersenen en ruggenmerg (anatomie) patiëntbesprekingen
excursies
eventueel bezoek aan (research)afdeling psychiatrie en/of neurologie
toetsing
Twee deeltoetsen (individueel;60% ) Schriftelijk verslag (groepsopdracht; 40%)
4 BC Immunotherapie Dr. J.H.W. Leusen
DOELEN
Na afloop van deze cursus ben je in staat uit te leggen •hoe immunotherapie werkt, op moleculair en cellulair nivo •wanneer immunotherapie wordt toegepast •wat nieuwe ontwikkelingen zijn op dit vakgebied
KARAKTERISTIEKEN Info:
[email protected] 20
INHOUD
In deze cursus maak je kennis met de toepassingen van antistofbehandeling (monoclonale antilichamen) bij kanker, auto-immuunziekten en chronische ontstekingen, inclusief hun werkingsmechanismen. Veel nadruk zal liggen op het ontwikkelen van nieuwe therapeutische antistoffen, het verbeteren van bestaande therapieën, en op vragen over welke preklinische onderzoeken hiervoor noodzakelijk zijn. Als afgeleide hiervan wordt up-to-date informatie geleverd wat betreft hematopoiese, hematologische maligniteiten en (allogene) stamceltransplantatie. Tevens wordt de student bekend gemaakt met T-cel-gemedieerde immuniteit en vaccinatie alsmede recente ontwikkelingen op het gebied van de immunogentherapie. In 10 aaneensluitende weken zullen de volgende 5 onderwerpen uitvoerig worden besproken: - Antilichaambehandeling bij kanker - Antilichaambehandeling bij chronische ontstekingen/auto-immuunziektes/allergie - Allogene stamceltransplantatie bij hematologische maligniteiten - Adoptieve immunotherapie/vaccinatiestrategieën - Immunogentherapie.
CODE
GNBA221908
max. aantal plaatsen
24
contacturen
6 per week
excursies
o.a. bezoek aan het biotechbedrijf Genmab en kinder-immunologielab UMCU
State-of-the-art sessies
Interactieve sessies met experts
toetsing
Gebaseerd op: -aanwezigheid/participatie -werkgroepen en presentaties -tussentoets -schriftelijke toets aan het eind van de cursus
4BC Klinische en moleculaire genetica Dr.R.B. van der Luijt / Dr. T.G.W. Letteboer
DOELEN
Na afloop van deze cursus • zal de student een goed beeld hebben van de klinische en moleculaire genetica over de volle breedte van het vakgebied • zal de student inzicht hebben in het proces van erfelijkheidsadvisering • zal hij/zij in staat zijn om een casus zelf goed uit te werken en te presenteren voor collega-studenten en enkele stafleden
KARAKTERISTIEKEN Info:
[email protected] 21
INHOUD
Veranderingen in het genoom kunnen op verschillende manieren betrokken zijn bij het ontstaan van ziekten bij de mens. Naast de erfelijke ziekten met een Mendeliaans (autosomaal recessief, autosomaal dominant, geslachtsgebonden) overervingspatroon, zijn genetische varianten ook betrokken bij het ontstaan van veelvoorkomende aandoeningen met een complexe overerving. De genoomdiagnostiek is gericht op het opsporen van structurele veranderingen in het humane genoom, en het onderzoeken van de relatie tussen genetische variaties en het ziektebeeld bij de patiënt (genotypefenotype correlatie). Hoewel de genoomdiagnostiek langzaam maar zeker zijn intrede doet bij de complexe genetische aandoeningen, liggen de toepassingen in de klinische praktijk met name aan de kant van de Mendeliaans overervende ziektebeelden. In deze keuzecursus verdiept de student zich in het proces van de erfelijkheidsadvisering, aan de hand van casuïstiek uit de volle breedte van het vakgebied. Elke week staat een klinisch genetisch onderwerp centraal. De student verdiept zich in de theorie, krijgt uitgewerkte casuïstiek en werkt zelf actuele casuïstiek uit. Onderwerpen zijn o.a.: prenatale screening en diagnostiek, predictief DNA-onderzoek, aangeboren afwijkingen, genetica van complexe ziekten, neurogenetica en oncogenetica.
CODE
GNBA221106
max. aantal plaatsen
15
contacturen
ca. 6 per week
werkvormen
hoorcolleges werkgroepen Computerpractica
practica
practicum Syndroomsearch workshop Interpretatie DNAresultaten
excursies
rondleiding DNA-/Cyto-lab
toetsing
4 werkopdrachten (elk 15%) eindpresentatie (40%)
4 BC Labskills Dr. F.E.J. Coenjaerts
DOELEN
Na afloop van deze cursus: • Heb je een goede indruk omtrent het veilig werken in een microbiologisch/immunologisch laboratorium. • Ben je in staat een inschatting te maken in welke mate jij affiniteit hebt met het doen van basaal-wetenschappelijk laboratoriumonderzoek.
INHOUD
Deze cursus biedt de mogelijkheid je affiniteit met research in het algemeen en laboratorium werkzaamheden in het bijzonder, te onderzoeken. Je wordt vertrouwd gemaakt met algemene laboratorium technieken, veiligheid en regelgeving binnen een laboratorium, en het opzetten en uitvoeren van een experimenteel onderzoeksproject. Programma: De cursus zal starten met het onderdeel “Veilige Microbiologische Technieken”, dat wordt afgesloten met een VMT diploma (na geslaagde toetsing). Verder ligt de nadruk binnen dit blok op het uitvoeren van diverse praktische opdrachten. Er zijn meerdere excursies waarin onder meer het werken met radionucliden (Ornstein lab), proefdieren (gemeenschappelijk dieren lab, GDL) en proteomics technieken (WKZ) aan de orde komen. De cursus wordt afgesloten met een mini-symposium (Powerpoint presentaties door de deelnemers).
KARAKTERISTIEKEN Info:
[email protected] 22
CODE
GNBA221306
max. aantal plaatsen
15
contacturen
Sommige weken: 6-8 per week Andere weken: 12-16 p. week
practica
Je bent 60-70% van alle contacturen aan het werk in het laboratorium
excursies
Ornsteinlab, GDL, Proteomics-lab
toetsing
20% Presentaties 40% Praktisch werk 40% Schriftelijke toetsing
4 BC Ontwikkelingsstoornissen van de hersenen dr. M.A.F.M. Gerrits, drs. B.M. van Hulst
DOELEN
Na afloop van deze cursus kun je uitleggen • hoe hersenen ontwikkelen en welke processen daarbij betrokken zijn. • wat de oorzaken en gevolgen zijn wanneer er iets mis gaat in de ontwikkeling van de hersenen (congenitale – en ontwikkelingsstoornissen) • hoe klinisch en fundamenteel wetenschappelijk onderzoek naar ontwikkelingsstoornissen wordt uitgevoerd. • hoe je literatuuronderzoek uitvoert en een schriftelijk verslag maakt.
KARAKTERISTIEKEN Info: M.A.F.M.
[email protected] [email protected] 23
INHOUD
De hersenen van de foetus, pasgeborene en het jonge kind zijn kwetsbaar voor schade met levenslange gevolgen. Denk aan een stoornis in de vroege, foetale ontwikkeling van de hersenen als gevolg van een afwijkend gen of aan omgevingsfactoren die zowel vóór de geboorte als rondom de geboorte de normale hersenontwikkeling kunnen beïnvloeden. De gevolgen zijn zichtbaar in de zogenaamde ontwikkelingsstoornissen. Voorbeelden zie je bij kinderen met autisme, foetaal alcoholsyndroom, cerebrale parese of dyslexie. In dit blok krijg je inzicht in de rol van genen en vroege omgevingsfactoren bij de ontwikkeling van de hersenen én het functioneren van de hersenen. Je maakt kennis met zowel klinisch als fundamenteel onderzoek naar hersenproblemen bij de foetus, pasgeborene en het jonge kind. De grote plasticiteit van de hersenen tijdens de ontwikkeling staat in sterk contrast met de relatief grote stabiliteit gedurende de volwassenheid. Neuronen die verloren gaan door hersenbeschadiging worden doorgaans niet vervangen. Toch zijn beschadigde hersenen in staat functioneel te herstellen. In dit keuzeblok wordt aandacht besteed aan belangrijke vormen van neuronale plasticiteit en mechanismen van regeneratie van jonge en oudere beschadigde hersenen.
CODE
GNBA226012
max. aantal plaatsen
24
contacturen
6 per week
practica
hersenen en ruggenmerg (anatomie) brain in a dish (electrofysiologie) Patiëntbespreking(en)
excursies
eventueel bezoek aan (research)afdeling neonatologie en/of neurologie
toetsing
Twee deeltoetsen (individueel;60% ) Schriftelijk verslag (groepsopdracht; 40%)
4 BC Pijn Dr. A.J.M. van Wijck
DOELEN
Na afloop van deze cursus ben je instaat om • onderscheid te maken tussen verschillende vormen van pijn • een plan van aanpak voor te stellen • uitleg te geven over behandelmogelijkheden van acute pijn, chronische pijn en palliatieve zorg
INHOUD
Pijn is een van de meest voorkomende redenen van een bezoek aan een arts. Pijn kan kortdurend voorkomen na letsel aan het lichaam of na een behandeling of operatie, maar kan ook langdurig aanwezig blijven. Meer dan een miljoen mensen in Nederland lijden aan chronische pijn. Pijn is een zeer dominant gevoel en heeft grote consequenties op medisch, psychisch en sociaal gebied. Deze cursus biedt verdieping in alle aspecten die met pijn te maken hebben. Aan de orde komen achtergronden, diagnostiek, medicamenteuze en invasieve behandeling, moderne ontwikkelingen, psychologische en culturele aspecten van acute en chronische pijn . De anatomie en pathofysiologie van het zenuwstel en de wervelkolom krijgen veel aandacht. Ook worden diverse ziektebeelden waarbij pijn de voornaamste klacht is besproken. Omdat pijn zo’n belangrijk verschijnsel is, zal de student in de latere beroepsuitoefening veel hebben aan de vergaarde kennis.
KARAKTERISTIEKEN Info:
[email protected] 24
CODE
GNBA220606
max. aantal plaatsen
30
contacturen
12-15 per week
practica
maken van een model van wervels L3 en L4 snijzaalpracticum lichamelijk onderzoek v.d. rug
excursies
pijnpoli hospice pijnonderzoek
toetsing
actieve participatie (15%) tussentijdse toets (20%) presentatie en essay (15%) eindtoets (50%)
UMC Utrecht Opleiding Geneeskunde Heidelberglaan 100 Postbus 85500 3508 GA Utrecht Tel 088 75 555 55 www.umcutrecht.nl © bachelor opleiding Geneeskunde UMCUtrecht