VRIENDENDIENSTEN DEVENTER Werkgebied: gemeenten Deventer, Olst-Wijhe en Raalte
ACTIVITEITENVERSLAG 2015
Almera
Loes
Fieke
Iris
Els
Annette
Lori
Marlies
Moniek
Tamara
Marichelle
Eline
Team Vriendendiensten jaar 2015
2
Doelgroep
Hoofdtaken
Wij zijn er voor mensen (18+) die met de psychiatrie in aanraking zijn (geweest) en behoefte hebben aan informatie, ondersteuning en/of meer sociale contacten. Wij zijn er ook voor familieleden, andere naastbetrokkenen en belangstellenden die meer over de psychiatrie willen weten en/of ondersteuning nodig hebben op dit gebied.
• Maatjesactiviteiten (1-op-1 maatjes, groepsmaatjes, tafelmaatjes, er-op-uit-maatjes, Vriendencafé, VriendenNet en lotgenotencontact); • Onafhankelijke ggz-cliëntondersteuning (informatie en advies, individuele/collectieve ondersteuning, belangenbehartiging en ondersteuning bij o.a. PGB-zaken en keukentafelgesprekken).
Missie Onze missie is het organiseren van maatjesactiviteiten, het bieden van onafhankelijke ggz-cliëntondersteuning en het ontplooien van nieuwe initiatieven voor mensen met een psychiatrische achtergrond om zo hun welzijn, welbevinden, zelfredzaamheid en het zelfstandig blijven wonen te bevorderen.
Visie Met de uitvoering van onze activiteiten willen we bereiken dat de kwaliteit van leven van ggz-cliënten verbetert en dat ze beter functioneren in de maatschappij. Als gevolg hiervan zullen cliënten langer zelfstandig kunnen blijven wonen en verkleint de kans dat ze een beroep hoeven te doen op professionele hulpverlening.
Organisatiekenmerken • Cliëntgestuurd • Kleinschalig • Laagdrempelig • Onafhankelijk • Daadkrachtig • Verbindend
Onze kracht ligt in de combinatie van onze twee hoofdactiviteiten: korte lijnen en goede samenwerking tussen onze zeer uitgebreide maatjesactiviteiten met 141 gemotiveerde vrijwilligers/ stagiaires/ervaringsdeskundigen en onze onafhankelijke, gespecialiseerde ggz-cliëntondersteuning. Door onze persoonlijke benadering, maatwerk, afstemming met de gespecialiseerde zorg en naastbetrokkenen en bovenal veel geduld, creëren we een noodzakelijke, ondersteunende (sociale en praktische) schil rond de meest kwetsbare mensen van de samenleving. Op deze manier worden eenzaamheid, stress, decompensatie van ziektebeeld en excessen in de zorg zoveel mogelijk “getackeld”. Hierdoor kunnen deze mensen (langer) zelfstandig blijven wonen en (weer) meedoen in de maatschappij.
3
Projecten/maatschappelijke activiteiten In het jaar 2015 hebben we op bestuurs- en/of uitvoeringsniveau deelgenomen aan de volgende projecten/samenwerkingsverbanden: • Zandloper “nieuwe stijl” i.s.m. Cambio en Dimence Groep • Ggz-mantelzorgondersteuning i.s.m. Dimence Groep en Carinova Steunpunt Mantelzorg • Ggz-onbeperkt Actief (Raster) • Ggz-Sportief Meedoen (Raster) • Deventer Maatjes (VCD) • Eten met de buren (Raster) • Theaterserie “Meedoen” van de Wijkwinkel en Openbare Bibliotheek Deventer • Alles is gezondheid
Daarnaast hebben we structureel deelgenomen aan de volgende overlegvormen: • Platform Wonen, Welzijn en Zorg Deventer • Platform Informele Zorg Deventer • Netwerk Informele/Formele Zorg Olst-Wijhe • Bijeenkomsten WMO-raad Raalte
4
PR activiteiten • Voorlichting verzorgd op diverse locaties van Dimence en RIBW • Artikelen en advertenties geplaatst in Deventer Extra • Artikelen en advertenties geplaatst in het “huis aan huis blad” Olst-Wijhe • Dagelijks berichten geplaatst op Facebook en Twitter om onze activiteiten onder de aandacht te brengen bij deelnemers, vrijwilligers en andere belangstellenden • Met een stand op de Vrijetijdsmarkt in de Lebuïnuskerk gestaan om vrijwilligers te werven • Met een stand op de Olster Jaarmarkt gestaan om vrijwilligers te werven • Met een stand in Wijhe (reguliere markt) gestaan om vrijwilligers te werven • Met een stand op de stagemarkt van Saxion Enschede gestaan om onze activiteiten en stageplekken onder de aandacht te brengen bij HBO-MWD studenten • Verschillende artikelen/interviews geplaatst in het “huis aan huis blad” Raalte om onze ggz-cliëntondersteuning onder de aandacht te brengen • Met een stand op het Autismecafé in Raalte gestaan om de ggz-cliëntondersteuning onder de aandacht te brengen • Met een stand op de bijeenkomsten van “kernen op eigen kracht” in Raalte gestaan om de ggz-cliëntondersteuning onder de aandacht te brengen
Actie Olster markt 5
Maatjesactiviteiten (werkgebied: gemeente Deventer en gemeente Olst-Wijhe)
1-op-1 maatjes Jan en Jeroen 6
Het jaar 2015 in aantallen en activiteiten 305 deelnemers hebben meegedaan aan onze maatjesactiviteiten (276 uit de gemeente Deventer, 29 uit de gemeente Olst-Wijhe). De meeste deelnemers doen mee aan meerdere activiteiten, individueel en/of in groepsverband. Deze activiteiten konden plaatsvinden dankzij de inzet en het enthousiasme van 141 vrijwilligers en 7 stagiaires.
1-op-1 maatjes: 99 actieve maatjeskoppels Groepsmaatjes: 22 groepen (163 deelnemers) hebben, onder begeleiding van een vaste vrijwilliger, maandelijks een vaste activiteit ondernomen zoals bowlen, naar de film gaan, wandelen, fietsen, zwemmen, biljarten, mediteren, samen schilderen, spelletjes spelen, terrassen bezoeken, elkaar ontmoeten tijdens de autistensoos en het bezoeken van culturele activiteiten. In 2015 zijn er verschillende nieuwe groepen gestart: een jongerengroep, een schrijfgroep en de fotografiegroep. Tafelmaatjes: 19 deelnemers (5 tafelmaatjesgroepen) hebben maandelijks bij een vaste vrijwilliger thuis een maaltijd genuttigd.
Er-op-uit-activiteiten (éénmalige activiteiten): • Art Brut in Hengelo (6 deelnemers) • More Museum in Gorssel (9 deelnemers) • Workshop “Gezond eten met een klein budget” i.s.m. GGD IJsselland in het kader van het “We love Eating” project (7 deelnemers) • “Lichtjes kijken” op de Brink in december (13 deelnemers) • Bezoek Open Podium in de Deventer Schouwburg (5 deelnemers) • Bezoek Museum de Fundatie in Zwolle (4 deelnemers) • Workshop van Theater ‘Onbeperkt Actief’ (5 deelnemers) • Bezoek Expositie in de Bergkerk van kunstenares Marijke Dijkstra (4 deelnemers)
Art Brut
7
Vriendencafés Deventer Er zijn 6 vriendencafés georganiseerd in Deventer met een gemiddeld aantal van 70 Maatjes (vrijwilligers en deelnemers) per keer. Een bijzondere avond was ‘Vriendendiensten Got Talent’ waarbij onze deelnemers en vrijwilligers hun talent hebben laten zien. Deze avond zijn er verschillende “talenten” langsgekomen zoals schilderijen, tekeningen, foto’s, gedichten en zang. Het was indrukwekkend om zoveel mooie dingen te mogen zien.
nemers meegedaan aan onze maatjesactiviteiten in de vorm van: 16 actieve 1-op-1-contacten (koppels), een jongerengroep en een schildergroep. Sinds april 2015 organiseren we, op initiatief/vraag van de deelnemers, ook in deze gemeente vriendencafés. Inmiddels hebben er 6 vriendencafés plaatsgevonden bij ABCdeCirkel in Olst. Deze avonden zijn bijzonder goed ontvangen met gemiddeld 20 aanwezigen per keer.
Andere activiteiten in 2015 • Onze “meditatie vrijwilliger” heeft 2 bijeenkomsten klankmeditatie gehouden op de Zandloper (20 deelnemers per keer), naast zijn reguliere wekelijkse meditatie bijeenkomsten bij hem thuis (2 keer per week) • Op initiatief van een deelnemer is er een ‘zomerverhalen’ wedstrijd georganiseerd • Onze 2 bowlinggroepen hebben een wedstrijd tegen elkaar georganiseerd en gespeeld Naast deze voorbeelden zijn er meer “cliënteninitiatieven” uitgevoerd, deze zijn echter te veel om allemaal te noemen.
Wachtlijst (begeleiding)
Vriendendiensten Got talent
Maatjesactiviteiten specifiek in de Gemeente Olst-Wijhe In het jaar 2015 zijn er 19 nieuwe aanmeldingen geweest:15 deelnemers en 4 vrijwilligers. In totaal hebben 12 vrijwilligers en 29 deel-
8
In 2015 is de wachtlijst voor 1-op-1 maatjes gegroeid tot 93 deelnemers. Deze mensen hebben voorrang binnen de groepsmaatjes en kunnen uiteraard deelnemen aan de Vriendencafés, VriendenNet en alle andere activiteiten. Een groep van ongeveer 15 mensen is moeilijk te “koppelen” i.v.m. zeer specifieke wensen die zij hebben. Deze mensen worden één keer in de drie maanden bezocht door een vrijwillig medewerker/ervaringsdeskundige om in contact te blijven en ervoor te zorgen dat er, indien nodig, (ggz)-ondersteuning geboden kan worden.
Activiteiten voor vrijwilligers • Thema-avond met als doel ervaringen onderling uit te wisselen en kennis te vergroten • Lezing Viktor Staudt over suïcide, i.s.m. de Wijkwinkel en Openbare Bibliotheek Deventer (+/- 35 vrijwilligers van Vriendendiensten aanwezig) • Ervaringsdeskundigen vertellen over depressie (16 vrijwilligers) • Voorstelling over eetstoornissen in de Deventer Schouwburg (24 vrijwilligers) • Introductiecursus voor de nieuwe vrijwilligers (17 vrijwilligers) • Vrijwilligersuitje bij dagbestedingslocatie Hermann Simon, op het Brinkgreven terrein (30 vrijwilligers)
Lezing Viktor Staudt
Introductiecursus vrijwilligers
9
Alles is gezondheid In het kader van ‘Alles is gezondheid’ hebben we op 17 maart ‘Samen gezond genieten’ georganiseerd in samenwerking met Cambio, Dimence en Rechtop. Tijdens deze middag waren er verschillende (sportieve/gezonde) activiteiten en de dag werd afgesloten met een gezonde high-tea. Aan deze middag hebben ruim 100 mensen van verschillende organisaties meegedaan.
Wandeling tijdens 'Samen gezond genieten'. 10
Winnen vrijwilligersprijs categorie Zorg
Dokter Wittenberg Stichting Dankzij een financiële bijdrage van de Dokter Wittenberg Stichting hebben de volgende activiteiten plaats kunnen vinden: • Onze “cultuurgroep” heeft weer 12 culturele activiteiten kunnen ondernemen • Project “Een steekje los?” met 27 spelmomenten in 2015
Spel “Een Steekje Los?”
Op donderdag 26 november hebben de vrijwilligers van Vriendendiensten Deventer de vrijwilligersprijs in de categorie Zorg van de Gemeente Deventer gewonnen. Ongeveer 30 vrijwilligers waren deze avond aanwezig en hebben dit mee kunnen vieren.
In 2015 heeft een gecertificeerd spelleidersteam (vrijwillige ervaringsdeskundigen) van Vriendendiensten 27 spelmomenten georganiseerd. Tijdens deze spelmomenten is “Een Steekje Los?” in verschillende vormen gespeeld met groepen/ teams/doelgroepen op diverse locaties. In 2016 zal het project “Een Steekje los?” worden vervolgd met, naar verwachting, twee spelmomenten per maand.
11
Netwerkversterking
Meerjarige ontwikkeling
Door vele onderlinge contacten tijdens de Vriendencafés, groepsactiviteiten en er-op-uitactiviteiten, en door gebruik te maken van ons VriendenNet (gesloten social-mediakanaal voor deelnemers en vrijwilligers) zijn er bij onze deelnemers en vrijwilligers veel “subgroepen lotgenotencontacten”, vriendschappen en zelfs relaties ontstaan. Op deze manier worden participatie, eigen initiatief en vooral het eigen sociale netwerk van deelnemers versterkt, als neveneffect van georganiseerde maatjesactiviteiten.
Het aantal deelnemers is weer sterk gegroeid: van 240 deelnemers in 2014 naar 310 in 2015. Dankzij extra financiële steun van de gemeenten Deventer en Olst-Wijhe zijn we in staat om dit ook in 2016 goed op te vangen door het inzetten van extra uren voor deze inmiddels complexe geworden “maatjescoördinatie”.
400 350 300
deelnemers
250
vrijwilligers & stagiaires
200
coördinatoren maatjesac;viteiten (2,4 FTE in 2015)
150
Expon.(deelnemers)
100
Lineair(vrijwilligers & stagiaires)
50 0 2011
2012
2013
2014
Grafiek: meerjarige ontwikkeling maatjesactiviteiten.
12
2015
2016
Onafhankelijke GGZ-cliëntondersteuning (werkgebied gemeente Deventer, gemeente Olst-Wijhe en gemeente Raalte) In 2015 heeft Vriendendiensten voor het eerst ook in de gemeente Raalte onafhankelijke ggz-cliëntondersteuning geboden. Dit is opgestart n.a.v. vele signalen van cliënten over de behoefte aan deze specifieke ondersteuning als gevolg van de transitie en de komst van de “keukentafelgesprekken”. In deze gemeente zijn we, naast ons reguliere werk, bezig geweest met het leren kennen van de sociale kaart en het opbouwen van samenwerkingsrelaties met collega’s van andere organisaties en medewerkers van het toegangsteam. Het valt ons op dat er in de gemeente Raalte veel behoefte is aan ggz-
mantelzorgondersteuning en dat er veel vraag is naar (specifiek) ggz-maatjesactiviteiten zoals in de gemeenten Deventer en Olst-Wijhe. In de gemeenten Deventer en Olst-Wijhe zijn de hulpvragen complexer geworden en is de ondersteuning gemiddeld van langere duur. Deze ontwikkeling konden we goed opvangen dankzij een ruimer budget van de gemeente Deventer. De gemeente Olst-Wijhe heeft voor het jaar 2016 ook meer budget toegezegd om aan de groeiende vraag in deze gemeente te kunnen voldoen. In de gemeente Olst-Wijhe heeft een ggz-cliëntondersteuner van Vriendendiensten, voor 14 upw op detacheringsbasis, binnen het toegangsteam gewerkt om zo de ggz-expertise te waarborgen.
Team ggz-cliëntondersteuning 13
Ggz-mantelzorgondersteuning/familiecoaches/familiemaatjes In het kader van het ggz-mantelzorgondersteuning beleid van de gemeente Deventer is Vriendendiensten een samenwerking aangegaan met Carinova Steunpunt Mantelzorg en Dimence Groep, met als doel het bestaande ggz-mantelzorgaanbod te versterken en daar waar nodig verder te ontwikkelen en verbinden. Carinova Steunpunt Mantelzorg heeft een ggz-mantelzorgconsulent in dienst genomen die nauw samenwerkt met onze ggz-cliëntondersteuners om beide doelgroepen zo optimaal mogelijk te bereiken, ondersteunen en empoweren.
Binnen Vriendendiensten zijn er inmiddels tien ervaren ggz-mantelzorgers opgeleid tot “familiecoaches en/of familiemaatjes”. De training is aangeboden door Dimence Groep volgens de methodiek van ggz-familiecoaching van Indigo Utrecht, Ypsilon Utrecht en Altrecht. De familiecoaches en familiemaatjes zijn vanaf 2016 inzetbaar om familieleden (en andere naastbetrokkenen) van ggz-cliënten te ondersteunen d.m.v. informatie en advies, het bieden van een luisterend oor en het uitwisselen van ervaringen.
voorbereiding keukentafelgesprek 14
Het jaar 2015 in aantallen en activiteiten: • Gemeente Deventer: 108 unieke cliënten hebben een beroep gedaan op onze ggz-cliëntondersteuning. In totaal waren er 163 ondersteuningsvragen (sommige cliënten hadden meerdere vragen tegelijk en een aantal cliënten heeft zich meerdere keren gemeld met een nieuwe vraag (kortcyclische ondersteuning)): • Er zijn 19 keukentafelgesprekken voorbereid, bijgewoond en/of nabesproken • 26 cliënten zijn ondersteund op financieel of administratief gebied, bijvoorbeeld rondom een (langdurig) proces bij het BAD • 11 cliënten zijn ondersteund bij het zoeken naar een passende dagbesteding. Bijna alle deze cliënten hebben een passende dagbesteding (voornamelijk vrijwilligerswerk) gevonden. • 8 cliënten zijn voorgelicht, geadviseerd en/of ondersteunend bij een bezwaar- of beroep procedure • 6 cliënten zijn voorgelicht en ondersteund betreft hun PGB en de financiële afwikkeling hiervan • 13 cliënten hebben beroep gedaan op praktische ondersteuning zoals hulp bij verhuizen, tuinonderhoud, klusjes in/om het huis, meegaan naar afspraken, enz.
Gemeente Olst-Wijhe: 26 unieke cliënten hebben een beroep gedaan op onze ggz-cliëntondersteuning. In totaal waren er 36 ondersteuningsvragen (sommige cliënten hadden meerdere vragen tegelijk en een aantal cliënten heeft zich meerdere keren gemeld met een nieuwe vraag (kortcyclische ondersteuning)). De meeste ondersteuningsvragen hadden betrekking op financiën, het keukentafelgesprek en praktische ondersteuning. Opvallend is dat er in deze gemeente, naar verhouding, veel langdurige en complexe vragen waren.
15
Gemeente Raalte: 32 unieke cliënten hebben een beroep gedaan op onze ggz-cliëntondersteuning. In totaal waren er 56 ondersteuningsvragen (sommige cliënten hadden meerdere vragen tegelijk en een aantal cliënten heeft zich meerdere keren gemeld met een nieuwe vraag (kortcyclische ondersteuning)). De meeste ondersteuningsvragen hadden betrekking op financiën, het keukentafelgesprek, dagbesteding en het versterken van sociaal contact/netwerk. Een signaal dat we vaak hebben opgevangen is het gemis van (specifiek) ggz-maatjesactiviteiten. Ondanks dat Landstede Welzijn voorziet in een aanbod van maatjescontact, zouden veel mensen juist specifiek aan ggz-maatjesactiviteiten willen meedoen i.v.m. herkenning, vertrouwelijkheid en het opbouwen van lotgenotencontact.
300
250
200 aantal ondersteunings (aan)vragen DOWR 150
aantal cliënten DOWR
100
cliëntondersteuners GGZ (2,3 FTE in 2015 voor DOWR)
50
0 2012
2013
2014
Grafiek: meerjarige ontwikkeling ggz-cliëntondersteuning.
16
2015
2016
Vooruitblik Vriendendiensten… Wij gaan de meeste projecten/samenwerkingsverbanden/overlegvormen van het jaar 2015 continueren en/of intensiveren. Onze organisatie pleit voor meer samenwerking en afstemming tussen de formele zorg, informele zorg en de sociale teams van Deventer. In het jaar 2016 zullen er vanuit het Platform Informele Zorg Deventer meerdere kennismakingsbijeenkomsten/activiteiten georganiseerd worden voor de medewerkers van de sociale teams en de informele zorgorganisaties en tussen de zorgorganisaties en informele zorgorganisaties van Deventer. Het doel hiervan is dat er beter/meer gebruik gemaakt gaat worden van het brede aanbod dat Deventer heeft. De samenwerking met Dimence Groep en Carinova Steunpunt Mantelzorg m.b.t. het ggz-mantelzorgondersteuning beleid van de gemeente Deventer zal in 2016 nog meer vorm en inhoud krijgen. Vanaf januari 2016 start Vriendendiensten met de daadwerkelijke
uitvoering van het project ggz-familiecoaching en ggzfamiliemaatjes, om naasten van mensen met een ggzachtergrond te ondersteunen. Het project “Een Steekje Los?” wordt vervolgd. Ons streven is om twee spelmomenten per maand aan te bieden/ organiseren/begeleiden. Tenslotte willen we opmerken dat er op dit moment te weinig gebruik wordt gemaakt van de vele mogelijkheden die de Zandloper biedt. De mogelijkheden die dit prachtige gebouw biedt, worden nog niet optimaal benut. Vanuit Vriendendiensten zien we vele mogelijkheden om samen met Cambio, Dimence Groep, Cliëntenbond e.a. te bouwen aan een mooi “centrum”. Een centrum voor de wijk en voor de kwetsbare burger. Een centrum voor ontmoeting, onderlinge steun, eigen regie en zelfontplooiing. Een centrum waar ook de ggz-cliënt zich thuis voelt. Dit sluit goed aan bij landelijke ontwikkelingen zoals de opkomst van “zelfregiecentra”. Verschillende deelnemers van onze maatjesactiviteiten geven aan meer lotgenotengroepen en “eigen activiteiten” te willen starten. Ze willen graag de stap maken van “deelnemer/ cliënt” naar “participerende burger”.
Tom liep alleen tegen een berg problemen op... nu loopt hij op de Holtenberg, samen met zijn maatje... Wim hoorde alleen maar de stemmen in zijn hoofd... nu hoort hij ook de vogeltjes in het bos, samen met zijn wandelmaatjes...
17
Vriendendiensten Deventer valt statutair onder de stichting Cliënteninitiatieven Deventer e.o. Administratieve ondersteuning wordt uitgevoerd door Reinoud Accounting.
18
19
Tekst: Vriendendiensten Deventer Foto’s: Vriendendiensten Deventer Vormgeving: Sonodruk Druk: Sonodruk
Vriendendiensten Deventer Lange Zandstraat 15 7412 CD Deventer Tel: 0570-613747
[email protected] www.vriendendienstendeventer.nl