Vragenlijst Veilig sportklimaat (VSK), Sportiviteit en Respect in de sport (Ter inzage, niet om in te vullen!) In de media wordt veel aandacht besteed aan wangedrag zoals pesten, agressie, (seksuele) intimidatie, schelden, discriminatie, enzovoort. Dit wangedrag vindt overal in de maatschappij plaats, zoals op school, in het uitgaansleven en op straat. Ook in de sport komt het voor. De sportbonden, NOC*NSF en het ministerie van VWS werken aan een duurzame en brede aanpak van sportiviteit en respect in de sport(omgeving). Het werken aan een veilig sportklimaat voor iedereen in de sport. In het kader daarvan willen we graag van de sportverenigingen weten welke problemen op het gebied van onwenselijk gedrag voorkomen en hoe verenigingen hier in de praktijk mee omgaan. Dit onderzoek is deels een herhaling van het onderzoek enkele jaren geleden. We willen kijken of er door de extra inspanningen van onder andere sportbonden en overheid veranderingen zijn opgetreden ten aanzien van onwenselijk gedrag in de sport. Het onderzoek wordt uitgevoerd door het Mulier Instituut. Mocht u tussentijds de vragenlijst willen verlaten om deze later verder in te vullen dan kunt u in de navigeerbalk van de vragenlijst op 'opslaan en stoppen' klikken. Bij voorbaat dank voor het invullen van de vragenlijst
BLOK Algemene situatie van de vereniging 1.
Heeft uw vereniging een eigen sportaccommodatie of -complex?
De term ‘eigen’ is ruim geïnterpreteerd. Ook wanneer de voorzieningen waarvan de vereniging gebruik maakt niet in eigendom zijn bij de vereniging, maar zij wel verantwoordelijk is voor het dagelijkse beheer en onderhoud ervan, is er sprake van een eigen sportaccommodatie of -complex. Ja Min of meer; de vereniging deelt haar voorzieningen met een (of meer) andere club(s). Nee 2a.
Beschikt de vereniging over een eigen kantine?
De term ‘eigen’ is ruim geïnterpreteerd. Ook wanneer de kantine waarvan de vereniging gebruik maakt niet in eigendom is van de vereniging, maar zij wel verantwoordelijk is voor de dagelijkse exploitatie ervan, is er sprake van een kantine in eigen beheer. Ja Min of meer; de vereniging deelt haar kantine met een (of meer) andere club(s) Nee, ga naar vraag 3 2b.
Heeft uw vereniging de kantine in eigen beheer of wordt zij door de club aan een ondernemer verpacht?
3.
Eigen beheer Verpacht
Hoeveel leden en donateurs heeft de vereniging in totaal?
Peildatum september 2013 Sportende leden
aantal ……
Niet-sportende leden
aantal ……
Donateurs
aantal ……
Totaal
aantal……
4.
5.
Hoe is het ledenbestand opgebouwd?
% jeugdleden (17 jaar en jonger)
………..
% seniorleden (18 jaar en ouder)
………..
Totaal
100%
Welk percentage van de sportende leden neemt deel aan de formele of officiële competitie?
% leden deelname aan officiële competitie …….. Weet niet
BLOK Probleembeeld Wat acht u onwenselijk gedrag of ongewenste praktijken, is er een actueel probleem? 8.
a) b) c) d) e) f) g) h) i) j) k) l) m) n) o)
p)
Hieronder staat een aantal stellingen over gedrag in de maatschappij en in de sport. Wilt u aangeven of u het hier mee eens of oneens bent?
De laatste jaren is de agressie in de maatschappij toegenomen De media (kranten, televisie) spelen een grote rol in de beeldvorming over agressie in het algemeen De jeugd van tegenwoordig heeft onvoldoende respect voor normen en waarden Agressiviteit in de amateursport is een probleem dat voornamelijk bij voetbal speelt De laatste jaren is er sprake van grovere en hardere vormen van agressie in de amateursport Sport is een goede manier voor kinderen om te leren omgaan met frustraties en verlies Sport is een goede uitlaatklep voor agressie Je hoort je bij wedstrijdsport strikt aan de spelregels te houden Ouders moeten worden weggestuurd bij het veld als ze hun kind onsportief aanmoedigen Toenemende agressie in de amateursport is een gevolg van toenemende agressie in de maatschappij Het voorbeeldgedrag van trainers laat vaak te wensen over Af en toe opzettelijk de regels overtreden hoort bij sport De professionele sport geeft het verkeerde voorbeeld aan de amateursport Het is niet erg dat er tijdens sporten fysiek geweld voorkomt De problemen met ongewenst gedrag bij clubs/sportverenigingen worden behoorlijk overdreven Om het imago van de sportverenigingen te verbeteren moet er alerter worden gereageerd op ongewenst gedrag
Helemaal mee oneens
Mee oneens
Neutraal
Mee eens
Helemaal mee eens
9.
In hoeverre vormt onwenselijk gedrag van leden en/of kader voor uw vereniging een actueel probleem?
Totaal niet Nauwelijks Een behoorlijk probleem Een groot probleem 10.
Is dit probleem in de laatste jaren in uw vereniging omvangrijker is geworden?
Nee, het probleem is eerder afgenomen Nee, in voorgaande jaren was het geen probleem Ja, het probleem is wat groter geworden Ja, het probleem is veel groter geworden 11.
Welk cijfer geeft u de omgang met elkaar op uw vereniging?
Onderstaand vragen we naar sfeer en naar sociale veiligheid. Met sociale veiligheid wordt de veiligheid bedoeld waar het de omgang met andere mensen betreft en dus niet de veiligheid gerelateerd aan de sport zoals beschermend materiaal en dergelijke. Vul in onderstaande tabel per situatie een rapportcijfer van 1 t/m 10 in.
(1 = zeer slecht en 10 = uitstekend) n.v.t.
Cijfer voor de sfeer in de vereniging Cijfer voor de sfeer tijdens trainingen/lessen Cijfer voor de sociale veiligheid op uw vereniging Cijfer voor de sociale veiligheid tijdens wedstrijden of andere activiteiten met een competitief karakter Cijfer voor de sportiviteit in de omgang van sporters onderling
12.
Cijfer
Weet ik niet / n.v.t.
… … … …
…
Heeft u zich het afgelopen twaalf maanden wel eens onveilig gevoeld in de sport?
Het gaat hier om sociale veiligheid de omgang met andere mensen en niet de veiligheid gerelateerd aan beschermend materiaal en dergelijke. 13.
Nooit Slechts een enkele keer Regelmatig Vaak (Vrijwel) voortdurend
Is uw gevoel van sociale veiligheid in de sport in vergelijking met de afgelopen seizoenen af- of toegenomen?
Het gaat hier om sociale veiligheid de omgang met andere mensen en niet de veiligheid gerelateerd aan beschermend materiaal en dergelijke.
Toegenomen Gelijk gebleven Afgenomen Weet ik niet
BLOK Preventie en correctie van onwenselijk gedrag Een sportvereniging kan in veel opzichten zelf haar regels maken, zolang dit door de wet wordt toegestaan. Deze regels worden gemaakt om de leden duidelijk te maken wat er wel en niet mag of hoort binnen de vereniging. Wanneer er iets gebeurt, wat niet toelaatbaar is, kan het bestuur of de trainer op deze regels terugvallen. Graag krijgen we een beeld over welke middelen uw vereniging momenteel beschikt om gewenst gedrag te stimuleren en ongewenst gedrag tegen te gaan en in hoeverre u hiervan in de laatste 2 jaar gebruik heeft gemaakt. 14.
Beschikt uw vereniging momenteel over:
Kruis aan wat van toepassing is. Meer antwoorden mogelijk. Huisregels Een gedragscode /gedragsregels/omgangsregels Een eigen tuchtreglement Een klachtenregeling Gedragsregels opgenomen in statuten en/of huishoudelijk reglement Andere afspraken op papier over waarden en normen, namelijk……………………………………… Geen enkele van de genoemde regels ga naar de vraag is er een effectieve aanpak……. Indien in de vorige vraag alleen eigen tuchtreglement en/of klachtenregeling is aangekruist dan kunt u verdergaan met vraag17. 15.
Vindt u gedragsregels nuttig?
Kies het antwoord dat het beste past bij uw vereniging
Ja, de sfeer is beter wanneer er gedragsregels zijn Ja, maar helaas houdt niet iedereen zich aan de gedragsregels Nee, de meeste mensen kennen de gedragsregels niet Nee, mensen houden zich toch niet aan deze gedragsregels Weet ik niet/geen mening
16a. Op welke manier besteedt de vereniging aandacht aan gedragsregels?
Meer antwoorden mogelijk De clubregels/gedragsregels hangen op de club Regelmatig aandacht voor clubregels/gedragsregels in de nieuwsbrief, clubblad, website, correspondentie naar de leden Nieuwe leden worden gewezen op de gedragsregels/clubregels Alleen bij overtreding van de gedragsregels komt het ter sprake/brengen we het weer onder aandacht We spreken onze leden er op aan We organiseren bijeenkomst(en) over gedragsregels of waarbij we de gedragregels onder de aandacht brengen (gedragsregels worden aangeleerd). Ga naar vraag 16b. Anders namelijk,………………. 16b. Op welke groepen zijn de bijeenkomsten over gedragsregels gericht?
Meer antwoorden mogelijk
Nieuwe leden Huidige leden Specifiek met jeugdleden Ouders van nieuwe jeugdleden Ouders van huidige jeugdleden Toeschouwers Scheidsrechters Juryleden Trainers/coaches/(bege)leiders (Overige) Vrijwilligers Anders, namelijk: …………………………………………………………………………………………….
17.
Is er een effectieve aanpak voor zwaar ongewenst gedrag (excessen) ontwikkeld en/of een (incidenten)protocol ingevoerd in de vereniging?
18.
1. 2. 3. 4.
5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24.
Nee, is ook niet nodig Nee, maar is wel nodig Ja, een plan van aanpak voor zwaar ongewenst gedrag is in ontwikkeling Ja, er is een (incidenten)protocol ingevoerd voor het omgaan met zwaar ongewenst gedrag (excessen) Anders namelijk,………………………..
Wordt er binnen uw vereniging specifiek aandacht besteed aan het bevorderen van correct gedrag of een veilig sportklimaat op de volgende manieren?
Op de training is er regelmatig aandacht voor respect hebben voor elkaar Je wordt er op aangesproken als je je niet netjes gedraagt Leden moeten de spel-/wedstrijdregels leren kennen (bijvoorbeeld via een spelregelcursus, spelregelbewijs) Voor aanvang wedstrijden is er overleg tussen arbitrage/officials en aanvoerders/begeleiders over de manier waarop we de wedstrijd ingaan gericht op sportiviteit en respect? (pre-matchbriefing) Met trainers worden afspraken gemaakt over hun gedrag Er worden alleen gediplomeerde trainers aangenomen Er wordt veel energie gestoken in het werven en opleiden van scheidsrechters en/of juryleden Verenigingsofficials worden regelmatig bijgeschoold in hun kennis van spelregels en/of wedstrijdreglementen Sportief gedrag wordt beloond De tegenstanders worden netjes ontvangen De wedstrijdleiding wordt netjes ontvangen Er is een bestuurslid/beheerder/manager aanwezig om klachten mee te bespreken. Er is een vertrouwenscontactpersoon benoemd (voor o.a. het bespreken van seksuele intimidatie) Er wordt naar de leeftijd gevraagd bij de alcoholverkoop Op tijden dat de jeugd sport wordt er geen alcohol geschonken Roken is niet toegestaan in/op de accommodatie Roken is niet toegestaan in de accommodatie op tijden dat de jeugd sport Er zijn kluisjes beschikbaar om je spullen in te stoppen Er is cameratoezicht in de sportaccommodatie Er is cameratoezicht op het parkeerterrein De vereniging heeft een clubarbitrageplan De vereniging heeft een scheidsrechterscoach aangesteld, al dan niet volgens het format van de sportbond. De vereniging heeft een scheidsrechterscoördinator, als aanspreekpunt voor de sportbond Voor vrijwilligers die met kinderen of verstandelijk beperkten werken wordt een - gratis- Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) aangevraagd
Ja
Nee
Weet niet
N.v.t.
19. Op welke manieren maakt uw vereniging de regels en eventuele overtredingen daarvan bespreekbaar met betrokkenen (leden, ouders, trainers)?
In onze club bespreken we de algemene regels en handhaving van sportiviteit en respect… Nooit Wel eens Regelmatig Bij vergaderingen In interne trainersopleidingen Tijdens informatieavonden voor ouders, leden, supporters In contracten en taakbeschrijvingen van kaderleden Bij een specifieke campagne op dit gebied Tijdens trainingen & wedstrijden Langs 'de lijn' In het clubblad Op onze website
Vaak N.v.t.
20a. Op welke manier besteedt de vereniging aandacht aan het kennen van de spelregels?
Meer antwoorden mogelijk
Nieuwe leden wordt bij de eerste trainingen/lessen de spelregels aangeleerd De spelregels zijn terug te vinden op de website Er is regelmatig aandacht de spelregels in de nieuwsbrief, clubblad, website, correspondentie naar de leden Bij overtreding wordt er aandacht aan besteedt Tijdens trainingen/lessen is er regelmatig aandacht voor de spelregels Bijeenkomst(en) over spelregels (spelregels worden aangeleerd). Ga naar volgende vraag Spelregelquiz/spelregel spel Ga naar volgende vraag Spelregelbewijs voor leden Ga naar volgende vraag Anders namelijk,……………….
Niet N.v.t. Indien bij de vorige vraag is ingevuld bijeenkomst en/of spelregelquiz en/of spelregelbewijs dan de volgende vraag invullen. Indien geen van deze antwoorden is gegeven dan naar vraag 21. 20b. Op welke groepen zijn <
> over spelregels gericht?
Meer antwoorden mogelijk
Nieuwe leden Huidige leden Specifiek met jeugdleden Ouders van nieuwe jeugdleden Ouders van huidige jeugdleden Toeschouwers Scheidsrechters Juryleden Trainers/coaches/(bege)leiders (Overige) Vrijwilligers Anders, namelijk: …………………………………………………………………………………………….
BLOK Vóórkomen van en omgaan met gemeld ongewenst gedrag 21a. Kunt u aangeven hoe vaak uw bestuur in de afgelopen 12 maanden klachten heeft gehad over of geconfronteerd is met onwenselijk gedrag bij of rondom sportactiviteiten van uw vereniging?
In de afgelopen 12 maanden kregen wij klachten over en/of werden wij geconfronteerd met… Nooit Eenmalig Diefstal van persoonlijke eigendommen Vernieling of vandalisme Bedreiging (met een wapen) Lichamelijk geweld (slaan, schoppen) Verbaal geweld (schelden, pesten, treiteren) Vrouwonvriendelijk gedrag Discriminatie vanwege cultuur of religie Discriminatie vanwege huidskleur Discriminatie vanwege homoseksualiteit Pesten Seksuele intimidatie Geluidsoverlast Overmatig alcoholgebruik Overlast door tabaksrook Overlast door drugsgebruik Gooien met materiaal
Vaker
De vereniging heeft de afgelopen 12 maanden geen enkele klacht gehad en is niet geconfronteerd geweest met onwenselijk gedrag bij sportactiviteiten. ga naar vraag 22 Onderstaande vraag alleen invullen voor de items waarop in de vorige vraag vaker is geantwoord. 21b. Hoe vaak heeft u deze klachten gehad of bent u geconfronteerd met onwenselijk gedrag bij of sportactiviteiten van uw vereniging?
In de afgelopen 12 maanden kregen wij klachten over en/of werden wij geconfronteerd met… Twee Een paar keer Wekelijks wekelijks Maandelijks per jaar Diefstal van persoonlijke eigendommen Vernieling of vandalisme Bedreiging (met een wapen) Lichamelijk geweld (slaan, schoppen) Verbaal geweld (schelden, pesten, treiteren) Vrouwonvriendelijk gedrag Discriminatie vanwege cultuur of religie Discriminatie vanwege huidskleur Discriminatie vanwege homoseksualiteit Pesten Seksuele intimidatie Geluidsoverlast Overmatig alcoholgebruik Overlast door tabaksrook Overlast door drugsgebruik Gooien met materiaal
21c. Hoe is op de klachten van betrokkenen gereageerd?
Meer antwoorden mogelijk. Naar aanleiding van de klachten of meldingen is als volgt gehandeld…
Er is niet direct iets ondernomen
De klachten zijn onderzocht , maar bleken ongegrond
Gedrag is besproken met daders/ veroorzakers en verantwoordelijken
Er is een waarschuwing gegeven aan daders/ veroorzakers
Er is een andere sanctie opgelegd
Er is aangifte gedaan bij de politie
Er is een andere actie ondernomen
Melding gedaan bij de sportbond
Diefstal van persoonlijke eigendommen Vernieling of vandalisme Bedreiging (met een wapen) Lichamelijk geweld (slaan, schoppen) Verbaal geweld (schelden, pesten, treiteren) Vrouwonvriendelijk gedrag Discriminatie vanwege cultuur of religie Discriminatie vanwege huidskleur Discriminatie vanwege homoseksualiteit Pesten Seksuele intimidatie Geluidsoverlast Overmatig alcoholgebruik Overlast door tabaksrook Overlast door drugsgebruik Gooien met materiaal 22.
Kunnen de bedoelde klachten en meldingen naar tevredenheid worden afgehandeld?
Altijd In de meeste gevallen wel In de meeste gevallen niet Zelden of nooit
23a. Hoe noodzakelijk vindt u het, als verenigingsbestuurder dat er aandacht wordt besteed aan het bevorderen van een veilig sportklimaat?
Geef een rapportcijfer van 1 t/m 10 1 = geen enkele noodzaak 10 = zeer noodzakelijk 1 2 Geen enkele noodzaak Weet ik niet
3
4
5
6
7
8
9
10 Zeer noodzakelijk
23b. In hoeverre vindt u dat u ZELF, als verenigingsbestuurder verantwoordelijk bent voor het bevorderen van een veilig sportklimaat?
Geef een rapportcijfer van 1 t/m 10 1 = ik heb geen enkele verantwoordelijkheid 10 = ik ben volledig verantwoordelijk 1 2 Geen enkele verantwoordelijkheid
3
4
5
6
7
8
9
10 Volledig verantwoordelijk
23c. In hoeverre vindt u dat uw gedrag, als verenigingsbestuurder een veilig sportklimaat bevordert?
Geef weer een rapportcijfer van 1 t/m 10 1 = mijn gedrag bevordert een veilig sportklimaat totaal niet 10 = mijn gedrag draagt volledig bij aan het bevorderen van een veilig sportklimaat 1 2 Bevordert totaal niet
3
4
5
6
7
8
9
10 Draagt volledig bij
BLOK Gebruik van ondersteuning en campagnemateriaal van derden 24.
Bent u (als verenigingsbestuurder) bekend met het nationaal actieplan Samen Naar een Veiliger Sportklimaat (VSK)?
Nee, ik heb nog nooit van het actieplan gehoord Ja, maar ik ken het actieplan alleen van naam Ja, ik ken het actieplan inhoudelijk
25a. Wanneer uw vereniging in de afgelopen jaren activiteiten heeft ondernomen gericht op het voorkómen van ongewenst gedrag, hebt u daarbij dan gebruik gemaakt van ondersteuning en/of materiaal aangereikt door andere organisaties zoals NOC*NSF, sportbond, NSA, sportservice e.d.?
Wij hebben geen activiteiten ondernomen ga naar vraag 26 Nee, we hebben bij onze activiteiten geen gebruik gemaakt van deze hulp ga naar vraag 26 Ja
25b. Van welke organisatie(s) heeft u ondersteuning en advies ontvangen?
Meer antwoorden mogelijk. Wij hebben gebruik gemaakt van advies/ondersteuning op maat van… NOC*NSF NSA / NCSU/NKS/NCS Eigen sportbond Provinciale sportraad Sportservice binnen gemeente Anders, namelijk…………………………………………………………
26.
Hieronder geven we een overzicht van hulpmiddelen die in het kader van het nationaal actieplan veilig sportklimaat voor sportverenigingen zijn gemaakt. Kunt u aangeven in hoeverre uw vereniging hiervan op de hoogte is?
Wanneer u aan hebt gegeven dat u niet op de hoogte bent van een bepaald hulpmiddel dan kunt u de andere kolommen met vragen over dat betreffende hulpmiddel overslaan. Alleen als het hulpmiddel bij u bekend is willen we vragen of u de andere kolom ook wilt invullen. Bent u op de hoogte van het bestaan van de onderstaande hulpmiddelen? Theatervoorstelling “Wel winnen hè!” Positief coachen Intake Veilig Sportklimaat voor verenigingen Besturen met een visie - de basis Kernmodule Sportief Besturen Traject Sportief coachen Bijscholingsmodulen voor trainers/coaches Top-10-ergernissenmeting van (wan)gedrag op en rond de wedstrijden Training 'Weerbaarheid' (training voor scheidsrechters/officials/verkeersregelaars) Participeren in de Week van de Scheidsrechter/campagne ‘Onze Scheids. Mijn Held’ Ondersteuning vanuit de sportbond op clubarbitrage(plan) Begeleiding van scheidsrechters na een exces Vertrouwenscontactpersoon bij bond Hulplijn van NOC*NSF en poule vertrouwenspersonen/adviseurs Folders seksuele intimidatie in de sport van NOC*NSF Opleiding voor vertrouwenscontactpersoon binnen de vereniging Gratis Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) voor vrijwilligers van de vereniging Toolkit Beleid Seksuele Intimidatie voor sportverenigingen Handreiking “homoacceptatie. Wat kan ik doen?” Workshop “Homo-acceptatie in onze vereniging”
Wordt het materiaal binnen uw vereniging gebruikt? Weet Ja Nee niet
Ja
Nee
BLOK Mogelijkheden om ongewenst gedrag tegen te gaan 27.
Verwacht u, als verenigingsbestuurder dat sporters, begeleiders en toeschouwers zich sportiever opstellen als:
Kruis aan welke maatregelen volgens u zullen werken. Meer antwoorden mogelijk.
a) Posters (e.d.) opgehangen worden waarop staat wat hoort en wat niet b) Sporters de spelregels beter leren kennen c) De spelregels op meer eenduidige wijze worden uitgelegd en toegepast d) Sporters accepteren dat de tegenstander beter is e) Sporters elkaar meer durven corrigeren f) De scheidsrechters/jury’s zwaardere straffen uitdelen g) De trainer/coach/instructeur vaker het goede voorbeeld laat zien h) De trainer/coach/instructeur vaker corrigeert als sporters onsportief zijn i) Ouders zich minder fanatiek opstellen j) Ouders het thuis vaker bespreken als hun kind onsportief is k) Er betere scheidsrechters worden opgeleid en ingezet l) Onwenselijk gedrag beter bespreekbaar wordt gemaakt in de clubs 28.
Nee
Weet niet
Vindt u, als verenigingsbestuurder het belangrijk dat er in de sport aandacht is voor onderstaande zaken?
Er gelden duidelijke huisregels Er zijn gedragscodes opgesteld De gedragcodes worden nageleefd Niemand wordt buitengesloten
29.
Ja
Heel onbelangrijk
Onbelangrijk
Neutraal
Belangrijk
Heel belangrijk
Tenslotte willen we graag weten welke functie u binnen de vereniging vervult. Kruis uw functie in onderstaande lijst aan.
Voorzitter Secretaris Bestuurslid met specifieke taak voor sportiviteit en respect / normen en waarden Ander bestuurslid Trainer Anders, namelijk …………………………………………………………………
Dit is het einde van de vragenlijst. Wij danken u hartelijk voor het invullen van de vragenlijst.