"V,r,
Monitoring Goederenvervoer Oost-Nederland
2003
OVERIJSSEL
'27672
RWS
lnhoudsopgav^
Dir. Oost-Nederland
ibliotheeknr
v
D
I
U LT A A T
ervoer G
oer HEID
3
Versterking netwerk goederenvervoer 1.1
BEDRIJVENTERREINEN
EN
TERMINALS
In Gelderland en Overijssel is respectievelijk 876 en 633 hectare gebruikt als bedrijventerrein. Het gaat hierbij om kantoren, industrie en andere bedrijvigheid. In Oost-Nederland zijn momenteel vijf binnenvaartcontainer-terminals in bedrijf: drie in Gelderland (Harderwijk, Zutphen, Nijmegen) en twee in Overijssel (Kampen en Hengelo). Naast terminals voor containers zijn er in Gelderland 15 overslaglocaties voor watergebonden vervoer. Deze locaties hebben tezamen in 2002 een overslag gerealiseerd van ongeveer 3,9 min.ton. Naast "maatwerk" is er ook sprake van vaste lijndiensten per vrachtschip richting Rotterdam en Antwerpen. Voor spoorgebonden op-/overslag (zowel containers als andere vervoerssoorten) is op drie locaties (Ede, Kesteren, Apeldoorn) een gezamenlijke capaciteit aanwezig van ongeveer 8500 wagons. Overijssel kent een overslaglocatie voor spoorvervoer, te weten Almelo. Tenslotte is ook niet onbelangrijk dat er net naast de grens van Oost-Nederland (Emmerich) een containerterminal is. Veel aanvoer voor deze terminal heeft zijn oorsprong in Oost-Nederland.
1.2
OVERSLAG
Van binnenvaart is bekend hoeveel er is geladen en gelost in OostNederland. Dit loopt niet een op een parallel met de indicator "overslag", maar geeft wel een goede indicatie. De periode 1996-2001 geeft een lichte stijging aan van geloste goederen, in beide provincies. In Gelderland daalt de hoeveelheid geladen goederen licht, in Overijssel is daarentegen sprake van een sterke stijging van geladen goederen. In zowel 1997 als 1999 zijn trendbreuken waarneembaar, welke vooralsnog niet met zekerheid kunnen worden verklaard. Het totaal van lading en lossing is in de periode 1996-2001 in beide provincies gestegen: in Gelderland van 23,8 naar 25,3 min.ton en in Overijssel van 8,1 naar 11,1 min.ton. In dezelfde periode is de Nederlandse lading met 13% gestegen en de lossing met 20%.
Versterking netwerk goederenvervoer 1.4 115
350
110
/
200
1 50
105
100 100 50
•95 —
'96
97
'98
GELDERLAND TOTAAL GELOST GELDERLAND TOTAAL GELADEN
Ludin^ en Icisslnj" binnenvaart,
'99 —
00
'01
OVERIJSSEL TOTAAL GELOST OVERIJSSEL TOTAAL GELADEN
95 '
1
'
•95
.
'96
'
i
'97
1
i
'
'98
'
'99
'
'
1
'00
index 1990 = 100 (bron: CBS) —
GELDERLAND GEWICHT
—
OVERIJSSEL GEWICHT
Vervoersprestatie gewicht via weg, binnenvaart en spoor, index 1997 = 100 (bron: CBS)
1.3
VERVOERSPRESTATIE
GEWICHT
De geleverde vervoersprestatie door zowel wegvervoer, spoorvervoer als binnenvaart, uitgedrukt in het vervoerd gewicht in tonnen, laat in Gelderland een duidelijk stijging zien van bijna 107 miljoen ton in 1997 lol 121 miljoen ton in 2001, een stijging van 13%. In de provincie Overijssel is de stijging net minder sterk, te weten van bijna 58 miljoen ton in 1997 tot 63 miljoen ton in 2001, een stijging van 8%. De Nederlandse stijging was in dezelfde periode ongeveer 12%. Van het vervoerd gewicht in zowel Gelderland als Overijssel neemt het wegvervoer ruim 80%, de binnenvaart ruim 18% en het spoorvervoer slechts 1% voor zijn rekening. Bij de genoemde aantallen gaat het om het totaal van invoer, uitvoer en intern vervoer. Invoer en uitvoer betreft binnenlandse en grensoverschrijdende goederenstromen met een herkomst of bestemming binnen Oost-Nederland. Intern vervoer zijn goederen- stromen waarbij zowel de herkomst als de bestemming van de goederen binnen OostNederland ligt. De doorvoer door beide provincies en het vervoer door buitenlandse ondernemingen zijn niet in de cijfers meegenomen. De cijfers voor 1997 zijn niet gepresenteerd vanwege een statistische trendbreuk; voor 1997 zijn bestelauto's tot 1,5 ton laadvermogen niet in de goederenvervoerstatistieken meegenomen.
GEWICHT
X
AFSTAND
De geleverde vervoersprestatie in tonkilometers door zowel wegvervoer, spoorwegen als binnenvaart, uitgedrukt in het vervoerd gewicht keer de afgelegde afstand, laat in Gelderland een stijging zien van ruim 14.300 miljoen tonkilometers in 1997 tot bijna 15.400 miljoen tonkilometers in 2001, een stijging van 7%. In de provincie Overijssel is de stijging iets minder sterk, te weten van bijna 8.500 miljoen tonkilometers in 1997 tot ruim 8.800 miljoen tonkilometers in 2001, een stijging van 4%. Wel is de Overijsselse trendbreuk in 2000 opvallend. Al met al is er meer gewicht vervoerd over een langere afstand. De Nederlandse stijging was in dezelfde periode ongeveer 9%. Van het aantal afgelegde tonkilometers in Gelderland nam het wegvervoer bijna 80% en de binnenvaart ruim 20% voor zijn rekening. In Overijssel kwam bijna 68% van het aantal afgelegde tonkilometers voor rekening van het wegvervoer terwijl het aandeel binnenvaart bijna 32% bedroeg. Het aandeel van goederenvervoer per spoor is zowel in Gelderland als in Overijssel nihil.
300
250
VERVOERSPRESTATIE
•—
'01
Bij de genoemde aantallen gaat het om het totaal van invoer, uitvoer en intern vervoer. De doorvoer door beide provincies en het vervoer door buitenlandse ondernemingen zijn niet in de cijfers meegenomen. De cijfers voor 1997 zijn niet gepresenteerd vanwege een statistische trendbreuk; voor 1997 zijn bestelauto's tot 1,5 ton laadvermogen niet in de goederenvervoerstatistieken meegenomen.
115
Aan-
—
GELDERLAND GEWICHT X AFSTAND
—
OVERIJSSEL GEWICHT X AFSTAND
en afvoer naar vervoerwijze per Coropgebied in 2000 (x 1000 ton) (bron: CBS INEA) Vervoersprestatie gewtcht x afstand via weg, binnenvaart en spoor, index 1997 = 100 (bron: CBS)
5
Versterking netwerk goederenvervoer 1.5
VERKEERSPRESTATIE
AFSTAND
SAMENVATTING
120
die in de betreffende jaren feitelijk hebben deelgenomen aan het (binnenlands en grensoverschrijdend) vervoer. Hoewel het aantal schepen daalt neemt het totale laadvermogen van de sector toe. Vanuit de trendlijn 'aantal voertuigen' mag dus niet worden geconcludeerd dal de provinciale doelstellingen voor modal shift niet worden gehaald. Ondanks een afname in het aantal schepen, kan bij een stijging in het gemiddeld laadvermogen per schip (schaalvergroting) het totale laadvermogen van de sector toenemen. Bij een gelijkblijvende of groeiende benutting van de schepen stijgt dan ook het gemiddeld vervoerd gewicht per schip. Als deze groei in vervoerd gewicht ten koste gaat van de groei van het wegvervoer (en daarmee dus het aandeel van het wegvervoer in het vervoerd gewicht afneemt) dan betekent dat een beleidsmatig gewenste modal shift ontwikkeling.
115
110
105
100
120 95 '
•
'
'95 —
1
'96
1
.
'97
GELDERLAND AFSTAND
1
.
1
'98
.
'99 —
'
,
1
'00
,
1
'01
Het wegvervoer vertoont in 1997 per provincie een sterk wisselende trend. Tussen 1997 en 2001 is het aantal verreden kilometers (beladen+onbeladen) in Gelderland gestegen van 1800 naar 2000 min.km. (7,5%) en in Overijssel van 900 naar 1100 min.km. (15%). De toename van het aantal verreden kilometers kan deels worden verklaard door de toename van het aantal vrachtvoertuigen en de afname van de benutting. Meer kilometers door wegvervoer is het resultaat. Bij de genoemde aantallen gaat het om het totaal van invoer, uitvoer en intern vervoer. De doorvoer door beide provincies en het vervoer door buitenlandse ondernemingen zijn niet in de cijfers meegenomen. De cijfers voor 1997 zijn niet gepresenteerd vanwege een statistische trendbreuk; voor 1997 zijn bestelauto's tot 1,5 ton laadvermogen niet in de goederenvervoerstatistieken meegenomen.
VOER-/VAARTUIGENPARK
Het aantal vrachtvoertuigen (optelsom van vrachtauto's en trekkers) voor het wegvervoer stijgt in beide provincies: een stijging tussen 1995 en 2001 van 18% in Gelderland en 13% in Overijssel. Bij binnenvaartschepen wordt juist een dalende trend waargenomen: een daling tussen 1996 en 2001 van 3% in Gelderland en 17% in Overijssel. De Nederlandse trend zit tussen beide provincies in. Voor spoorvervoer zijn geen cijfers bekend. De genoemde cijfers hebben betrekking op schepen
6
In G e l d e r l a n d en Overijssel is respectievelijk 876 en 633 hectare g e b r u i k t als bedrijventerrein. In O o s t - N e d e r l a n d zijn er vijf b i n n e n v a a r t c o n t a i n e r t e r m i n a l s en vier locaties voor s p o o r g e b o n d e n o p - / overslag in bedrijf; Overslag De p e r i o d e 1996-2001 g e e f t v o o r de b i n n e n v a a r t e e n lichte stijging a a n van geloste g o e d e r e n . In G e l d e r l a n d daalt de h o e v e e l h e i d g e l a d e n g o e d e r e n licht; Vervoersprestatie gewicht Het vervoerd g e w i c h t per w e g , w a t e r en spoor laat tussen 1997 en 2001 in G e l d e r l a n d en Overijssel e e n stijging zien van resp. 1 3 % (121 m l n . t o n in 2001) en 8 % (63 m i n . t o n in 2001). W e g v e r v o e r vervoert hiervan 8 0 % , b i n n e n v a a r t 18% en het spoorvervoer slechts 1%;
OVERIJSSEL AFSTAND
Vervoersprestatie gewicht x afstand Tussen 1997 en 2001 steeg het aantal t o n k i l o m e t e r s in G e l d e r l a n d en Overijssel met resp. 7 % (15.400 m l n . t o n k m . in 2001) en 4 % (8.800 m l n . t o n k m . in 2001);
Verkecrspreslalie afstand, wegvervoer, index I997 = 100 (bron: CBS)
1.6
"NETWERK'
Verkeersprestatie afstand Het aantal a f g e l e g d e kilometers is tussen 1997 en 2001 in G e l d e r l a n d en Overijssel g e s t e g e n m e t 7 , 5 % resp. 1 5 % ; '95 — —
'97
'98
'99
'00
01
GELDERLAND VOERTUIGEN WEGVERVOER OVERIJSSEL VOERTUIGEN WEGVERVOER GELDERLAND VAARTUIGEN BINNENVAART OVERIJSSEL VAARTUIGEN BINNENVAART
Voer-lvaartaigenparh
1.7
'96
Voer-/vaartuigenpark In de p e r i o d e 1995-2001 zijn er in G e l d e r l a n d en Overijssel 18% resp. 1 3 % meer v r a c h t v o e r t u i g e n (vrachtauto's e n trekkers) o p de w e g b i j g e k o m e n . Het a a n t a l binnenvaartschepen k e n t e e n d a l i n g van 3 % resp. 1 7 % in d e p e r i o d e 1996-2001;
* (bron: CBS)
ORIENTATIE
De orientatiecijfers op de overzichtskaart betreffen een optelsom van inkomende, uitgaande, interne en doorgaande goederenstromen, binnenlands en internationaal. Het gaat hierbij om vervoerd gewicht in 1998 via weg, binnenvaart en spoor. In totaal werd in Gelderland ongeveer 365 min.ton vervoerd en in Overijssel ongeveer 95 min.ton. Naast het grote kwantitatieve verschil is er ook een kenmerkend verschil in de relatieve hoeveelheid doorvoer: 49% in Overijssel en 68% in Gelderland.
Orientatie In t o t a a l w e r d in G e l d e r l a n d in 1998 o n g e v e e r 365 m l n . t o n vervoerd en in Overijssel o n g e v e e r 95 m l n . t o n .
Efficient goederenvervoer 2.1
BENUTTING
De benutting is berekend als quotient van tonkilometers en beladen voertuigkilometers. Zowel tonkilometers als voertuigkilometers zijn gebaseerd op data uit de CBS statistieken goederenvervoer (binnenlands en grensoverschrijdend goederenvervoer via de weg door Nederlandse ondernemingen). In de periode 1997 - 2001 blijft de benutting in Gelderland vrijwel gelijk (van 8,6 naar 8,5 ton gemiddeld vervoerd gewicht), terwijl Overijssel een daling kent van 17% (van 8,7 naar 7,2 ton). De cijfers voor 1997 zijn niet gepresenteerd vanwege een statistische trendbreuk; voor 1997 zijn bestelauto's tot 1,5 ton laadvermogen niet in de goederenvervoerstatistieken meegenomen.
105
100
95
90
85
75
1
.
1
•95 —
1
'96
1
1
'97
1
1
1
'98
GELDERLAND BENUTTING
.
1
'99 —
•
'00
1
r—
'01
OVERIJSSEL BENUTTING
Benutting wegvervoer, index 1997 = 100 (bron. CBS)
7
Efficient goederenvervoer 2.2
CO N TA I N E R I S ATI E G R A A D
2.3
De containerisatiegraad is berekend als quotient van het vervoerd gewicht in containers per binnenvaart en het totaal vervoerde gewicht per binnenvaart. Vooral Overijssel laat in de periode 1996 - 2001 een sterke stijging zien bij zowel de totale hoeveelheid tonnen (van 8.100 naar 11.100: +38%) als de containertonnen (van 59 naar 109: +85%). Gelderland kende daarentegen een lichte stijging voor zowel de totale hoeveelheid tonnen (van 23.800 naar 25.300: +7%) als de containertonnen (van 194 naar 197: +2%). Per saldo daalt de Gelderse containerisatiegraad van 0,81% naar 0,78%, terwijl de Overijsselse containerisatiegraad stijgt van 0,73% naar 0,98%. Er zijn echter wel zeer sterke schommelingen in de statistieken, waardoor een duidelijke trend ontbreekt. De Overijsselse trendbreuk in 2001 is zeer waarschijnlijk veroorzaakt door de ingebruikname van Container Terminal Twente (CTT Hengelo). De andere pieken in de trendlijnen zijn wellicht door andere containerterminals veroorzaakt. Ter vergelijking: het aantal vervoerde containers (aantal en gewicht) in heel Nederland is 1996 en 2001 ongeveer verdubbeld. Deze sterke stijging komt vooral op naam van Rotterdam.
BELADINGSGRAAD
De beladingsgraad van de afstand is berekend als quotient van beladen en totale voertuigkilometers door het wegvervoer. De beladingsgraad zegt iets over de mate waarin feitelijk "leeg" gereden wordt, ofwel hoeveel van het totale aantal kilometers geen lading vervoerd wordt. De gegevens zijn gebaseerd op de CBS statistieken goederenvervoer binnenlands en grensoverschrijdend goederenvervoer via de weg door Nederlandse ondernemingen. In de periode 1997-2001 kent de beladingsgraad in Gelderland een daling van 1% (van 76,4% naar 75,9%) en in Overijssel een stijging van 2% (van 76,7% naar 78,1%). Gemiddeld in Oost-Nederland is bij ongeveer 77% van alle kilometers lading vervoerd. De cijfers voor 1997 zijn niet gepresenteerd vanwege een statistische trendbreuk; voor 1997 zijn bestelauto's tot 1,5 ton laadvermogen niet in de goederenvervoerstatistieken meegenomen.
'95 —
•95 — —
'96
•97
•98
GELDERLAND CONTAINERISATIEGRAAD OVERIJSSEL CONTAINERISATIEGRAAD
'99
'00
'01
2.4
'96
'97
'98
GELDERLAND BELADINGSGRAAD
'99 -
—
'00
DOORSTROMING
Uit eerder onderzoek (Evaluatie P W P 1 Provincie Gelderland, Grontmij 2002) blijkt dat de Gelderse intensiteiten op rijkswegen gemiddeld met 9% zijn gestegen in de periode 1998-2001. Een zelfde stijging werd ook op provinciale wegen gemeten. Voor Overijssel geldt dat de intensiteiten op provinciale wegen in de periode 1998-2001 met 7% zijn gestegen. Het wegverkeer op Gelderse en Overijsselse wegen is dus toegenomen. In Overijssel is het aantal files echter sterker gestegen dan in Gelderland. Dit heeft vooral te maken met de beschikbare wegcapaciteit. In Gelderland zaten al veel wegen aan hun maximale capaciteit of daar overheen, waardoor er al files stonden. In Overijssel hebben een aantal wegen hun capaciteit bereikt in de periode 1998-2001, met relatief meer files als gevolg. Zowel het aantal files als de zwaarte van de files op rijkswegen in OostNederland stijgen vrij sterk. Deze stijging loopt ongeveer parallel met de groei van de verkeersintensiteiten. Het aantal files en bijbehorende zwaarte in Overijssel neemt zeer snel toe, met bijna 500% tussen 1995 en 2001. In Gelderland neemt de fileproblematiek in ongeveer dezelfde mate toe als in de rest van Nederland. Kwantitatief gezien kent Gelderland nog altijd meer files dan Overijssel. Er is geen file-informatie met betrekking tot provinciale wegen.
'01
OVERIJSSEL BELADINGSGRAAD
Beladingsgraad naar afstand voor wegvervoer, index 1997 = 100 (bron: CBS) o '
'95 Containerisatiegraad
binnenvaart (bron: CBS)
'96
'97
GELDERLAND ZWAARTE GELDERLAND AANTAL Files en jilezwaarle
'98
'99
'00
OVERIJSSEL ZWAARTE OVERIJSSEL AANTAL
op rijkswegen, index 1995 = 100 (bron: AW I RWS
Oost-Nederland)
•01
Efficient goederenvervoer 2.5
ECONOMISCH
RESULTAAT
SAMENVATTING
Het Bruto Binnenlands Product (BBP) van Gelderland en Overijssel gaat gelijk op. Deze trendlijnen komen tevens overeen met de Nederlandse ontwikkeling. In de periode 1995-2000 was er een stijging van 32%. Het aandeel BBP per hoofd van de bevolking gaat in Gelderland gelijk op met het totale BBP, maar in Overijssel is het aandeel per hoofd in verhouding gedaald. Het gaat hierbij om de algemene BBP; van een eventuele onderverdeling naar o.a. de transportsector waren onvoldoende gegevens beschikbaar.
ISO 145
In de p e r i o d e 1997 - 2001 bleef de b e n u t t i n g v a n w e g v o e r t u i g e n in G e l d e r l a n d vrijwel gelijk (8,5 t o n in 2001). In Overijssel is d e b e n u t t i n g g e d a a l d met 1 7 % (7,2 t o n in 2001);
140 135 130 125
Containerisatiegraad Per s a l d o d a a l t d e G e l d e r s e c o n t a i n e r i s a t i e g r a a d v a n 0,81% naar 0,78%, t e r w i j l de Overijsselse containerisatieg r a a d stijgt v a n 0 , 7 3 % naar 0,98%;
120 115 110 105
135
100 130
95
1
'95
125 120
— —
'96
'97
Arbeidsvolume en aantal ondernemingen (bron. CBS)
105
'98
'99
'00
•01
GELDERLAND ARBEIDSVOLUME OVERIJSSEL ARBEIDSVOLUME GELDERLAND ONDERNEMINGEN OVERIJSSEL ONDERNEMINGEN
115 110
in de transportsector
(SBl 60-64)*, index 1995 = 100
100 95 • -
'95
'96
'97
'98
GELDERLAND BBP GELDERLAND BBP PER HOOFD
'99
•00
'01
OVERIJSSEL BBP OVERIJSSEL BBP PER HOOFD
Bruto Binnenlands Product, index I995 - 100 (bron: CBS)
Voor de indicatoren productie, toegevoegde waarde, arbeidsvolume en aantal ondernemingen gaat de stijgende lijn tussen 1995 en 2000 ongeveer gelijk op bij beide provincies. In Gelderland en Overijssel kende de productie een stijging van 39-45% (naar 3.500 resp. 2.500 min. Euro) en bij de toegevoegde waarde een stijging van 26-30% (naar 1.900 resp. 1.200 min. Euro). De toegevoegde waarde blijft dus licht achter bij de productiewaarde. Het arbeidsvolume zag een stijging van 12% (naar 33.000 resp. 20.000 arbeidsjaren) en het aantal ondernemingen een stijging van 22-29% (naar 3.400 resp. 1.600 ondernemingen). Het arbeidsvolume (arbeidsjaren) per onderneming daalt sterk.
"EFFICIENT'
'95
'96
'97
—
GELDERLAND PRODUCTIE
—
OVERIJSSEL PRODUCTIE
'98
'99
'00
'01
GELDERLAND TOEGEVOEGDE WAARDE OVERIJSSEL TOEGEVOEGDE WAARDE Producfie en toegevoegde waarde in de transportsector
(5BI 60-64)*, index 1995 = J00 (bron. CBS)
SBl 60 • vervoer over land; SBl 61 = vervoer over water; SBl 62 = vervoer door de luchl; SBl 63 = dienslverlening t.b.v. vervoer, SBl 64 = posl en telecommunicatie.
Beladingsgraad In de p e r i o d e 1997 - 2001 kent de b e l a d i n g s g r a a d in G e l d e r l a n d e e n d a l i n g van 1% (van 7 6 , 4 % naar 75,9%) en in Overijssel e e n stijging v a n 2 % (van 7 6 , 7 % naar 78,1%); Doorstroming In de p e r i o d e 1995-2001 zijn de w e g v a k i n t e n s i t e i t e n in O o s t - N e d e r l a n d met o n g e v e e r 9 % g e s t e g e n . Het aantal files en b i j b e h o r e n d e f i l e z w a a r t e stijgen sterk in OostN e d e r l a n d . In G e l d e r l a n d n e e m t d e f i l e p r o b l e m a t i e k in o n g e v e e r d e z e l f d e mate t o e als in de rest v a n N e d e r l a n d , o n g e v e e r 100% tussen 1995 en 2001. Het Overijsselse a a n t a l files en b i j b e h o r e n d e f i l e z w a a r t e k e n d e n echter e e n sterkere stijging v a n resp. 4 0 0 % en 5 0 0 % ; Economisch resultaat Het BBP van beide provincies gaat gelijk o p met e e n stijging v a n 3 2 % tussen 1995 en 2000. Het BBP per h o o f d van d e b e v o l k i n g g a a t in G e l d e r l a n d gelijk o p met N e d e r l a n d , maar in Overijssel is er sprake v a n e e n m i n d e r sterke stijging. In G e l d e r l a n d e n Overijssel k e n d e de p r o d u c t i e e e n stijging v a n 3 9 - 4 5 % (naar 3.500 resp. 2.500 min. Euro) bij de t o e g e v o e g d e w a a r d e e e n stijging van 2 6 - 3 0 % (naar 1.900 resp. 1.200 m i n . Euro). Het arbeidsv o l u m e z a g e e n stijging van 1 2 % (naar 33.000 resp. 20.000 arbeidsjaren) e n het aantal o n d e r n e m i n g e n e e n stijging van 2 2 - 2 9 % (naar 3.400 resp. 1.600 o n d e r n e m i n g e n ) .
Duurzaam goederenvervoer 3.1
LUCHTVERVUILING
SAMENVATTING
De luchtvervuiling van goederenvervoer over de weg kent voor beide provincies en voor alle vier indicatoren een vrijwel gelijke dalende trend. Per luchtvervuilende stof is sprake van een daling over de periode 19952001: C 0 5-10%, N O 44-47%, VOS 73-74% en S0 -uitstoot is vrijwel helemaal tegengegaan. Deze trendlijnen zijn vergelijkbaar met de ontwikkeling in heel Nederland. 2
x
Per luchtvervuilende stof is sprake van e e n d a l i n g over de p e r i o d e 1995-2001: C 0 5-10%, N O 4 4 - 4 7 % , V O S 73-74% en S 0 - u i t s t o o t is vrijwel h e l e m a a l t e g e n g e g a a n . 2
2
2
Het betreft uitsluitend de emissies door vrachtauto's en trekkers (met en zonder oplegger), dus exclusief uitstoot door andere vervoerwijzen (spoor, binnenvaart, luchtvaart). Let wel: Bij de absolute hoeveelheid emissie van VOS en S 0 is sprake van hele kleine getallen. De afronding van deze emissies brengt daarom naar verhouding een grotere onnauwkeurigheid in de trendlijn met zich mee, vergeleken met C 0 en N O . Hierdoor zien de trendlijnen van VOS en S 0 er nogal schokkerig uit. 2
2
x
2
'95 —— • a -
'96
OVERIJSSEL COj OVERIJSSEL NO.
Luihivervuilmg door vrachtvoertuigen (bron. CBS/XTNT)
•95 — - - -
'96
GELDERLAND CO , GELDERLAND NO,
'97
'98
'99
'00
GELDERLAND VOS GELDERLAND SO,
Luchtvervuiling door vrachtvoertuigen (vrachtauto's en trekkers) Gelderland, index 1995 - 100 (bron: CBS IXTNT)
10
'01
" D U U R Z A A M '
'97
'98
'99
•00
OVERIJSSEL VOS OVERIJSSEL SO, (vrachtauto's cn trekkers) Overijssel, index 1995 = 100
•01
x
Veilig goederenvervoer 4.1
SAMENVATTING
VERKEERSVEILIGHEID
In beide provincies is in de periode 1995-2001 het totaal aantal ongevallen vrijwel gelijk gebleven. Het aantal slachtoffers (doden, ziekenhuisgewonden en overig gewonden) bij die ongevallen is voor Gelderland en Overijssel gedaald met resp. 18 en 13%. Bij ongevallen met vrachtauto's en bestelauto's is in beide provincies een stijging te zien, + 17% in Gelderland en +20% in Overijssel. Het aantal slachtoffers bij die ongevallen is in Gelderland licht gedaald met 4%, maar in Overijssel is sprake van een stijging van maar liefst 26%. In Nederland was sprake van een stijging van 3% in dezelfde periode. Vrachtauto's en bestelauto's blijken relatief steeds vaker betrokken te zijn bij ongevallen en bijbehorende slachtoffers. Goederenvervoer over de weg is onveiliger geworden, zowel in absolute aantallen als in verhouding met het overige wegverkeer.
Het aantal verkeersslachtoffers v o o r alle verkeerssoorten is in b e i d e provincies g e d a a l d met o n g e v e e r 1 5 % . Het aantal slachtoffers bij g o e d e r e n v e r v o e r (vracht-/bestelauto) is in G e l d e r l a n d slechts met 4 % g e d a a l d en in Overijssel zelfs met 2 6 % g e s t e g e n . Het a a n t a l o n g e v a l l e n v o o r alle verkeerssoorten is in beide provincies o n g e v e e r gelijk g e b l e v e n , t e r w i j l het aantal o n g e v a l l e n bij g o e d e r e n v e r v o e r met 16% resp. 2 0 % is gestegen.
80
'95
•96
•98
'97
•99
•00
•01
GELDERLAND GW-SLACHTOFFERS OVERIJSSEL GW-SLACHTOFFERS GELDERLAND TOTAAL SLACHTOFFERS OVERIJSSEL TOTAAL SLACHTOFFERS Slachtoffers (doden, ziekenhuisgewonden en avcnggewondcn), (bron: provincies Gelderland en Overijssel)
4.2
•95 — —
•96
•97
'98
'99
GELDERLAND GVV-ONGEVALLEN OVERIJSSEL GVV-ONGEV A L L E N GELDERLAND TOTAAL-ONGEVALLEN OVERIJSSEL TOTAAL-ONGEVALLEN
Ongevallen, index 1995 = 100 (bron: provincies Gelderland en Overijssel) gyv = ongevallen 1 slachtoffers met vrachtauto's en bestelauto's
•00
•01
"VEILIG'
VERVOER
VAN
index I995 = 100
GEVAARLIJKE
STOFFEN
In deze paragraaf is weergegeven welke gevaarlijke stoffen er in 2001 over de Oost-Nederlandse hoofdinfrastructuur is vervoerd. Dit is gedaan per modaliteit: weg , water en spoor. Per modaliteit zijn de beschikbare gegevens over vervoerd gewicht bij elkaar opgeteld. Het gaat om de volgende gevaarlijk stoffen: Weg: • brandbare vloeistoffen; • zeer brandbare vloeistoffen; • zeer brandbare gassen. Spoor: • zeer brandbare vloeistoffen; • brandbare gassen; • giftige gassen, exclusief chloor; • giftige vloeistoffen.
Water: benzine; benzeen; • dieselolie/gasolie/stookolie, • brandbare gassen; • zeer brandbare gassen; • brandbare vloeistoffen; • zeer brandbare vloeistoffen; • ruwe aardolie; • aardoliedestillaten; • vliegtuigbenzine; • methanol.
Vervoer van gevaarlijke stoffen Er is van v e r v o e r van g e v a a r l i j k e s t o f f e n a l l e e n e e n m o m e n t o p n a m e b e k e n d , van de meest g a n g b a r e stoffen. Over het water w o r d e n de meeste soorten stoffen v e r v o e r d . De gevaarlijke stoffen w o r d e n zoals verwacht vooral v e r v o e r d over de h o o f d i n f r a s t r u c t u u r van OostNederland.
GELDERLAND Monitoring Goederenvervoer Oost-Nederland ^^^^^ RT J S S E L 2003
Colofon Samenstelling Provincie Gelderland Provincie Overijssel Rijkswaterstaat Directie Oost-Nederland Uitvoering Grontmij Ecorys
OVERIJSSEL GELDERLAND
Ministerie van Verkeer en Waterstaat Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat Directie Oost-Nederland
lnlichtingen Dhr. B. Kraal (Provincie Gelderland), tel. 026-3598434, e-mail:
[email protected] Mevr. E. Bernards (Provincie Overijssel), tel. 038-4251591, e-mail:
[email protected] Mevr. B. Kroos (Rijkswaterstaat Directie Oost-Nederland), tel. 026-3688438, e-mail:
[email protected] Grafische vormgeving en productie Design Raymann BNO, Dieren