Oktober 2013 Inhoud : • Voorwoord van de Ambassadeur • Bezoek van Minister Labille • Solidariteit • Internationaal Colloquium • Champignons als ontwikkelingsinstrument • Gift René Bourgeois • Wetgevende verkiezingen 2014 • Info ambassade
Voorwoord van de Ambassadeur Beste vrienden, Door middel van deze nieuwsbrief wensen wij jullie een overzicht te geven van de activiteiten van de Ambassade en van de Belgische Coöperatie, maar ook nuttige informatie te delen met de Belgische gemeenschap die in Rwanda verblijft. Op een meer algemene manier wensen wij ons te richten tot alle vrienden van Rwanda en België, alsook een poging te ondernemen stil te staan bij de vele en diverse banden tussen onze twee landen. Alzo hebben wij het in dit nummer, naast het nieuwe bezoek van de Belgische Minister van Ontwikkelingssamenwerking, Jean-Pascal Labille, over interuniversitaire samenwerking en een syndicaal bezoek. Jullie zullen eveneens kunnen lezen hoe een ondernemer zaken en ontwikkeling in Rwanda verenigt dankzij champignons. Ten slotte zullen de liefhebbers van de geschiedenis van Rwanda zich verheugen bij het nieuws van de aankomst in Kigali, dankzij een private schenking, van een rijke collectie documenten. Aarzel niet met ons jullie getuigenissen of activiteiten te delen, zeker deze die andere lezers ook kunnen interesseren. Veel leesplezier!
2
Bezoek van Minister Labille Minister van Overheidsbedrijven en Ontwikkelingssamenwerking Jean-Pascal Labille bracht een werkbezoek aan Rwanda op 11 en 12 september. De Minister, die van Burundi kwam, bracht eerst een bezoek aan de ‘One Stop Border Post’ in Nemba (Bugesera). De ‘One Stop Border Post’ beoogt een betere coördinatie tussen Burundi en Rwanda van het beheer van de grensovergang en faciliteert aanzienlijk het verkeer van goederen en personen tussen beide landen. De Minister betuigde op weg naar Kigali zijn medeleven met de slachtoffers van de genocide tegen de Tutsi’s in de Bugesera regio en legde bloemen neer aan de genocideherdenkplaats van Nyamata. De Minister had onderhouden met de Rwandese Minister van Buitenlandse Zaken Louise Mushikiwabo en de Minister van Financiën Claver Gatete. Hij had eveneens een onderhoud met de Secretaris Generaal van CEPGL (Communauté Economique des Pays des Grands Lacs), de Directeur-Generaal van BDEGL (Banque de Développement des Etats des Grands Lacs) en de Directeur-Generaal van SINELAC (Société Internationale d’Electricité des Pays des Grands Lacs). Een werklunch vond plaats met vertegenwoordigers van de multilaterale actoren van de ontwikkelingssamenwerking in Rwanda. Het werkbezoek van de Minister had in de eerste plaats tot doel van gedachten te wisselen met de Rwandese beleidsvoerders over mogelijkheden voor initiatieven om nauwere samenwerking tot stand te brengen tussen Rwanda, Burundi en DRC. Het initiatief van de Minister werd door zijn Rwandese gesprekspartners uitstekend onthaald. Het belang dat vredesopbouw en social-economische ontwikkeling samengaan in het verzekeren van de stabiliteit in de regio werd door de verschillende partijen benadrukt. Tot slot werd een receptie georganiseerd met de Belgen die in Rwanda actief zijn in het domein van de ontwikkelingssamenwerking.
3
Solidariteit staat centraal in partnerschap tussen de Rwandese en Belgische civiele samenleving In de voorbije twee maanden vonden talrijke contacten plaats tussen leden van de Belgische en Rwandese civiele samenleving. Dit toont aan dat Belgische universiteiten, vakbonden en ngo’s veel belang hechten aan de ontwikkeling van Rwanda. Zo kwam er in augustus een delegatie van de ACV vakbond (CSC –Charleroi) naar Rwanda. Dit bezoek werd georganiseerd in partnerschap met de NGO van de Christelijke Arbeidersbeweging Wereldsolidariteit en COTRAF. Wereldsolidariteit streeft ernaar sociale bewegingen in het Zuiden te versterken en een duurzaam partnerschap met Rwandese syndicale wereld te ontwikkelen. In Rwanda worden daarom verschillende ontwikkelingsprojecten gesteund.
Enkele weken later brachten vertegenwoordigers van het Internationaal Bureau van de Katholieke Universiteit Leuven een bezoek aan Rwanda om bestaande partnerschappen in Rwanda (o.m. met de Université Catholique du Rwanda) en in de regio te versterken. Ook een bezoek aan het vluchtelingenkamp van Kigeme, waar de KULeuven een voedselzekerheidsproject financiert, stond op het programma.
Page 4
Internationaal colloquium over mentale gezondheid Het departement klinische psychologie aan de Nationale Universiteit van Rwanda (NUR) en verschillende Belgische universiteiten (UC de Louvain, UL de Bruxelles en U de Namur) hebben samen een internationaal colloquium over mentale gezondheid in Rwanda georganiseerd. Dit colloquium, getiteld “Uitwerken van interventiemodellen en trainingsmethodes voor mentale gezondheid in Rwanda”, vond plaats aan de NUR te Huye op 18 en 19 september.
Meerdere Belgische professoren en onderzoekers hebben er het woord genomen. Er waren eveneens deelnemers uit andere landen: Frankrijk, Chili, VSA, Zwitserland en uiteraard verschillende experts uit Rwanda.
Het colloquium richtte zich op de verschillende therapeutische wijzen en methodes bij trauma’s, een onderwerp die, bijna 20 jaar na de genocide tegen de Tutsi’s, in Rwanda een actueel thema blijft.
Mentale gezondheid vormt bovendien één van de componenten van de Belgische Coöperatie in Rwanda, in ruime samenwerking met het Ministerie van Gezondheid.
Page 5
Champignons als ontwikkelingsinstrument.
Een Belg in de kijker : Laurent Demuynck
Onze landgenoot Laurent Demuynck is CEO bij Kigali Farms, een onderneming die sinds minder dan twee jaar champignons en substraat in Rwanda verhandelt. Hij vertelt ons hoe de champignonteelt in Rwanda kan bijdragen tot de strijd tegen ondervoeding en inkomsten kan genereren voor lokale gemeenschappen. Wat is uw professionele achtergrond en hoe bent u in Rwanda terechtgekomen? Na mijn studies in België ben ik een vijftiental jaar in de Verenigde Staten gaan werken. De laatste acht jaar beheerde ik een brouwerij en importeerde ik tevens Duvel-bier in de VS. Het was een prettige ervaring, maar ik wou me nuttiger maken, wat mijn vertrek naar Afrika verklaart. Ik ben naar Rwanda vertrokken om te zien wat er daar gebeurde en was aangenaam verrast door wat ik heb kunnen vaststellen. Via mijn activiteiten wou ik vooral een impact hebben op het ganse grondgebied, wat mogelijk is in een land met beperkte oppervlakte zoals Rwanda. Het land wordt volgens mij bovendien goed beheerd. Kunt u ons uw project in Rwanda beschrijven ? We hebben ons tot doel gesteld de champignonteelt in Rwanda te ontwikkelen. Het is weinig bekend, maar champignons hebben een zeer hoge voedingswaarde. Dankzij de teelt van champignons kan men bovendien landbouwafval recycleren. Afval uit landbouw, dat in Rwanda overvloedig is, kan immers gebruikt worden als voedingsstof voor paddenstoelen. Onze demarche heeft zowel een economische als een ontwikkelingsdimensie: een succesvolle onderneming is immers per definitie duurzaam, maar kan tevens een sociaal oogmerk hebben. Hoe kan de champignonteelt bijdragen tot de ontwikkeling van het land? Een van de problemen waarmee Rwanda kampt is ondervoeding: mensen eten veel zetmeelproducten maar hebben een weinig gevarieerd eetpatroon. Proteïnehoudende producten zijn trouwens ook heel duur. Champignons vormen het goedkoopste alternatief om thuis proteïnehoudende voedingswaren te kweken. Het is dus een manier om de kwaliteit van het voedingspatroon van mensen te verbeteren. De champignonteelt is trouwens zeer toegankelijk. Het creëert ook arbeid voor de bevolking. Enerzijds genereert het inkomsten voor de landbouwgemeenschappen die tot nu toe landbouwnevenproducten hadden waarvoor ze geen afzetmarkt vonden. We kopen deze producten dus aan bij landbouwers en gebruiken ze vervolgens in ons productieproces. Onze uitgaven zijn bijgevolg inkomsten voor onbemiddelde lokale landbouwgemeenschappen. Anderzijds doen we beroep op arbeidskrachten om deze grondstoffen om te vormen tot voedingsstoffen voor champignons en uiteindelijk ook champignons. Wat zijn uw eerste resultaten ? Sinds 18 maanden verkopen we champignonsubstraat. Wekelijks verkopen we ongeveer 5 ton aan landbouwers, die we vaak ook opleiden. Vervolgens bieden we ook aan om hun champignons op te kopen om ze nadien te verhandelen. De toegang tot de markt is immers niet eenvoudig. In de praktijk verkopen deze landbouwers ons enkel een kleine fractie (ongeveer 300kg) van wat ze kweken.
Page 6
Geschiedenis van Rwanda: gift René Bourgeois Op 24 augustus jongstleden kwam vanuit België broeder Gilbert aan, domicaan van de orde der domenicanen in Kacyiru (Kigali) en doctoraatstudent aan de Katholieke Universiteit van Leuven. Bij aankomst had hij niet de 23kg toegelaten bagage maar wel 100kg! Niet honderd kilo kleren maar honderd kilo boeken en manuscripten over de geschiedenis van Rwanda, gratievol aangeboden door dhr. Jean Bourgeois aan de bibliotheek van het Centrum der Domenicanen voor Onderzoek en Pastorale Werking (CEDOREP) te Kigali. Deze openbare bibliotheek bestaat uit een grote collectie documenten over de geschiedenis van Rwanda (om en bij de 7500 titels op catalogus). Onderzoekers van hier, uit Europa, uit de Verenigde Staten en uit Canada komen regelmatig deze kostbare boeken consulteren. Mr. Jean Bourgeois is de zoon van dhr. René Bourgeois die onder andere naast een groot etnoloog, administrator, 'chef de territoire', resident en districtcommissaris van Rwanda, ook bibliothecaris te Lovanium was. Mr. René Bourgeois heeft niet enkel deze belangrijke administratieve functies bekleed in het Land der Duizend Heuvels, Rwanda, maar hij heeft ook wijze werken geschreven over dit land waarvan hij zo hield, en die nog steeds als 'incontournable' gelden voor hen die de geschiedenis en de tradities van Rwanda willen begrijpen. Door ons zijn bibliotheek toe te vertrouwen, vindt dhr. Bourgeois postuum zijn adoptieland terug en blijft hij er verderwerken door jonge onderzoekers te inspireren met de smaak van het reeds uitgevoerde wetenschappelijk en gepassioneerd onderzoek. Aan het woord zijn zoon Jean die me op 30 juli jongstleden het volgend schreef: "Aldus herneemt m'n vader indirect z'n taak terug op in het land waar hij zo van heeft gehouden en alwaar hij hoopte te sterven, meer bepaald in de vallei vlakbij N'Goma. Hij was het immers die de weg tussen Kibuye en Cyangugu uitstippelde en realiseerde, waarbij hij de pas van N'Goma nam (deze stad bestond toen nog niet) en er de 'zachte' daling traceerde naar het dal van deze vallei. Ik heb nog steeds de plannen van het huis die hij er eens hoopte te bouwen. Op een dag, op weg naar Bukavu, zijn we er gestopt en toonde hij me de plaats waar het huis diende te komen en ... de plaats waar hij wenste begraven te worden, met zicht op het Kivu-meer ! Doorheen al zijn geschriften en deze die hij had verzameld en zorgvuldig bewaard gedurende al die jaren, zal hij nog lange tijd voortleven." Ik wens van de gelegenheid gebruik te maken om mijn diepe dankbaarheid uit te drukken aan Mr. Jean Bourgeois en aan broeder Gilbert Munana, dankzij hen is deze schenking werkelijkheid geworden. Ik nodig bij deze ook alle vrienden van Rwanda uit om onze bibliotheek te komen bezoeken en er de waardevolle schatten te consulteren.
Broeder Martin Lavoie, o.p. Bibliothecaris CEDOREP, Kigali, Rwanda
page 7
Wetgevende verkiezingen 2014 De volgende federale wetgevende verkiezingen zijn vastgesteld op 25 mei 2014. De stemgerechtigde Belgen die in het buitenland gedomicilieerd zijn, moeten zich als kiezer inschrijven bij de Ambassade. De uiterste datum voor inschrijving is 31 januari 2014. We willen u eraan herinneren dat de stemming verplicht is voor iedere meerderjarige Belg (ouder dan 18 jaar), die ingeschreven is in de bevolkingsregisters gehouden op de diplomatieke en consulaire beroepsposten. U kunt contact met ons opnemen voor vragen in verband met uw inschrijving :
[email protected] De Ambassade heeft een persoonlijke brief ontvangen gericht aan elke kiezer die ingeschreven is bij de ambassade van België in Kigali. Deze brief bevat meer uitleg over de procedure. Een formulier wordt tevens in bijlage gevoegd zodat ingeschreven kiezers de wijze waarop ze hun stem wensen uit te brengen, kunnen kiezen. De ambassade zal in de komende dagen de betrokken personen uitnodigen om deze brief af te halen aan de receptie. Belangrijke opmerking : deze aanvraag tot inschrijving blijft geldig voor alle volgende wetgevende verkiezingen, tenzij kiezers hun stemwijze willen wijzigen. Gelieve ons te contacteren als u op de ambassade bent ingeschreven en op 14 oktober nog geen e-mail heeft ontvangen (dit geldt dus niet voor de Belgen die in een Belgische gemeente ingeschreven zijn). U kunt terecht op de Ambassade van maandag tot donderdag, van 8u tot 12u30 en van 14u tot 17u, alsook op vrijdag van 8u tot 13u. Meer info op de website van Buitenlandse Zaken: http://diplomatie.belgium.be/nl/Diensten/Diensten_in_het_buitenland/Deelname_aan_verkiezingen/
Info ambassade Tél : +250 252 575551 / 52 / 53 Fax : +250 252 573995 E-mail :
[email protected] Web : http://diplomatie.belgium.be/rwanda/ Facebook : https://www.facebook.com/pages/Embassy-of-Belgium-in-Kigali/108988062622311?fref=ts In noodgeval kan u buiten de openingsuren de wachtdienst van de Ambassade bereiken op het nummer: +250 788301474 Openingsuren : van maandag tot donderdag : van 08u00 tot 12u30 en van 14u00 tot 17u00 vrijdag van 08u00 tot 13u00 Consulaire sectie van maandag tot vrijdag van 08u00 tot 12u00 Neerlegging visumaanvragen : maandag tot vrijdag : 08u00 tot 10u00 Afhalen paspoorten met visum en neerlegging bijkomende documenten: maandag tot vrijdag : 10u30 tot 12u00 Gelieve er rekening mee te houden dat na de neerlegging van het vliegticket en reisverzekering, het visum pas de volgende dag kan worden afgehaald. Voor dossiers over nationaliteit, burgerlijke stand of notariaat : gelieve een afspraak aan te vragen