Voorwoord: Olaf Prinsen

Voorwoord: Olaf Prinsen Keuzes maken, daar zal het de komende jaren om draaien. D66 Apeldoorn kiest voor Apeldoorn. Onze actie 155.087 paar ogen en oren heeft ons laten zien waar volgens Apeldoorners de kwaliteiten van Apeldoorn liggen. D66 wil dat Apeldoorn zich op die kwaliteiten gaat onderscheiden en zo een identiteit creëert. Geen discussies meer over de vraag of Apeldoorn een stad of dorp is. Geen grote projecten die Apeldoorn tot klein Amsterdam moeten maken. Maar trots zijn op het rijke stadscentrum en de groene wijken. En al die andere dingen waarom 155.087 mensen Apeldoorn als hun thuis kiezen. In dit programma zet D66 Apeldoorn op een rij welke consequentie keuzes maken heeft. Op punten doet het pijn, op andere punten werkt het helend. Alles bij elkaar zorgt het voor duidelijkheid en identiteit voor Apeldoorn. Niemand heeft een glazen bol, daarom blijft pragmatisme de leidende gedachte voor D66.

Olaf Prinsen Lijsttrekker D66 Apeldoorn

1

Het programma: inhoudsopgave Voorwoord: Olaf Prinsen Het programma: inhoudsopgave De overheid en de mensen Een nog veiliger Apeldoorn De economie van Apeldoorn Starten en wonen in Apeldoorn Onze ruimtelijk ordening Het verkeer in Apeldoorn Groen, duurzaamheid en milieu Dierenwelzijn in Apeldoorn Sporten in en om Apeldoorn Goed onderwijs in Apeldoorn Zorg en Welzijn in Apeldoorn Cultureel Apeldoorn De dorpen rond Apeldoorn De financiën van Apeldoorn Nawoord: Alexander Pechtold

1 2 3 6 8 12 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 37

2

De overheid en de mensen De gemeente heeft verschillende rollen ten opzichte van haar inwoners. Soms is zij gewoon de leverancier van producten, zoals paspoorten. Een gemeente moet dan zo dienstbaar mogelijk zijn. Op andere momenten vervult de gemeente de rol van handhaver en moet ze zo snel mogelijk optreden tegen situaties die niet door de beugel kunnen. Weer een andere keer treedt de gemeente op namens haar inwoners, dan moet duidelijk zijn waarom welke keuzes worden gemaakt. Bij al deze rollen is communicatie over en weer van het grootste belang. Wat willen Apeldoorners? En wat kan Apeldoorn bieden? D66 komt in ieder geval tot de volgende voorstellen om de relatie tussen burger en overheid te verbeteren.

D66 wil:  De loketten van het stadhuis open wanneer u dat wilt  Een keiharde aanpak van de regeldruk  Glashelder maken waar u met uw vraag terecht kan

De loketten in het Apeldoornse stadhuis moeten open zijn, wanneer de inwoners willen dat de loketten open zijn. Uit onderzoek kan dus heel goed blijken dat de loketten voortaan op zaterdag open moeten. D66 vindt het niet meer van deze tijd dat mensen een dag vrij moeten nemen om een paspoort te verlengen. In het hoofdstuk economie zal worden gewezen op de noodzaak van de aanpak van regeldruk. Maar ook voor de inwoners is dit van het grootste belang. Waarom moet een Zoetermeerder nog geen dag wachten op een vergunning voor een dakkapel en duurt dit voor een Apeldoorner weken? D66 wil leren van andere gemeenten en succesvolle initiatieven die regeldruk aanzienlijk verminderen overnemen. Op diverse terreinen zoals woningbouw, bedrijventerreinen, onderwijs, innovatie, recreatie en voorzieningen, kunnen er door samenwerking betere resultaten worden geboekt en kan er een groter draagvlak worden gecreëerd: de effecten van besluiten op deze terreinen beperken zich immers niet tot de gemeentegrenzen. D66 onderstreept de meerwaarde van samenwerking voor burgers en zal zich inspannen 3

om ook die onderwerpen, waarbij samenwerking nog niet tot voldoende resultaat heeft geleid, hernieuwd op de agenda te zetten. Er mag niet worden vergeten dat het gemeentebestuur functioneert namens en voor de inwoners van de gemeente Apeldoorn. D66 vindt het van belang om inwoners te betrekken bij het besturen van de gemeente Apeldoorn. Om dat te bereiken zoekt de gemeente de dialoog met de samenleving om in interactie beleid te ontwikkelen en te toetsen, zodat bewoners naderhand niet worden geconfronteerd met voldongen feiten. Een correctief referendum blijft een instrument waar D66 voor strijdt. Het moet voor Apeldoorners duidelijk zijn welk overheidsaanspreekpunt dient voor welke vragen. Er wordt daarom een brochure ontwikkeld waarin staat waar hij met zijn vragen en opmerkingen terecht kan. Daarnaast staat in deze brochure in heldere taal uiteengezet welke mogelijkheden er voor de burger zijn om invloed uit te oefenen op het gemeentelijk bestel. Deze publicatie wordt jaarlijks opgenomen in het Orakel, aan alle nieuwe inwoners verstrekt, ligt op het gemeentehuis en in het CODA en wordt gepubliceerd op de gemeentelijke website. Communicatie vanuit de overheid richting de inwoners moet stukken beter. Te vaak is het voor bewoners onduidelijk dat er plannen in hun omgeving worden ontwikkeld en is het nog onduidelijker hoe en wanneer de bewoners invloed kunnen uitoefenen op deze plannen. Kortom: brieven van de gemeente moeten helder en duidelijk zijn (ook voor niet-juristen) en moeten breed verstuurd worden zodat iedereen op de hoogte is. Is een Apeldoorner eenmaal in procedure met de gemeente, dan moet hij te allen tijde weten in welke fase de procedure zich bevindt en moet er één aanspreekpunt zijn, waar hij al zijn vragen neer kan leggen.

4

Naast de inspraakmogelijkheid aan het begin van een PMA vindt D66 dat de inspreker(s) ook het recht dient/dienen te krijgen in tweede termijn, zonder weerwoord van de aanwezige politieke afgevaardigden, om alsnog op de gevoerde discussie naar aanleiding van de inspraak te reageren. Omdat het niet altijd mogelijk is om het de individuele burger of bedrijf naar de zin te maken, dient de overheid bij conflicten mediation als mogelijkheid te bieden. Als ook dat niet leidt tot een voor beide partijen acceptabele oplossing neemt de gemeente zo snel mogelijk een voor beroep vatbare beslissing. Als Apeldoorn handhavend moet optreden, zoals tegen een illegaal bouwwerk, is duidelijkheid en daadkracht van het grootste belang. De gemeente moet duidelijk maken waarom er wordt opgetreden en welke mogelijkheden er bestaan om bezwaar te maken.

Geen onzinnige onderzoeken meer zoals die naar rekeningrijden in Apeldoorn. Weggegooid geld.

D66 kijkt zeer kritisch naar het inhuren van personeel. Volgens ons wordt er in Apeldoorn veel geld weggegooid aan adviseurs die het werk van ambtenaren nog eens dunnetjes over doen. Alleen als de noodzaak van extra expertise écht is aangetoond worden er nog externen ingehuurd, ook als de crisis voorbij is! De gekozen burgemeester. Geen stokpaardje, maar een principiële wens! Bij de gemeente is veel informatie over u bekend. Vaak is dat ook nodig, anders kunt u geen stembiljet ontvangen. Maar waakzaamheid is geboden, zoals bijvoorbeeld bij de uitbreiding van de wet bevordering integriteitbeoordelingen door het openbaar bestuur (BIBOB). Tot slot in dit onderdeel. D66 is tegen onzinnige onderzoeken zoals het onderzoek naar rekeningrijden dat in de afgelopen periode is gedaan door het college. Doordat vanaf het begin al duidelijk was dat het plan geen politieke steun zou krijgen, was het onderzoekskrediet weggegooid geld. Dat doen we dus nooit meer! 5

Een nog veiliger Apeldoorn Apeldoorn kent, ondanks dat het een van de grotere Nederlandse gemeenten is, weinig grootstedelijke problemen. We hebben geen Vogelaarwijken en daar zijn we blij mee. Natuurlijk moeten we ervoor zorgen dat dit zo blijft. Tegelijkertijd heeft ieder voordeel zijn nadeel. Omdat we weinig problemen hebben, krijgen we minder politieagenten toegewezen dan steden van vergelijkbare grootte. D66 denkt graag mee met de burgemeester, die verantwoordelijk is voor het veiligheidsbeleid, om ervoor te zorgen dat Apeldoorn een veilig leefklimaat behoudt. Daarvoor gelden wel een aantal voorwaarden. Om als raad mee te denken, hebben we wel de juiste informatie nodig. De laatste tijd is op dit gebied veel verbeterd, waardoor de raad beter weet wat er speelt en hoe het staat met de ambities. D66 blijft op dit punt kritisch.

D66 wil:  Uw privacy beschermen door een terughoudend gebruik van camera’s  Dat opsporingsamtenaren ook ’s avonds werken, zodat politieagenten zich met hun taken bezig kunnen houden

De politie moet zich volledig bezig kunnen houden met haar eigen taken. Te vaak horen we dat agenten bijvoorbeeld ook op geluidsoverlast van kroegen moet letten. Dit is echter de bevoegdheid van de opsporingsambtenaren van de gemeente. Die moeten ook ‟s nachts optreden als dit nodig is. Zo kan de politie optimaal daarmee bezig zijn, waarmee ze bezig moet zijn. In de gereedschapsset van de burgemeester zit het instrument van het veiligheidsrisicogebied. Als de burgemeester een gebied als zodanig aanwijst mag iedereen gefouilleerd worden in dat gebied. Dit is een grote inbreuk op de lichamelijke integriteit. D66 is van mening dat dit alleen in zeer uitzonderlijke gevallen gebruikt mag worden. De keren dat het tot nu toe is ingezet, gebeurde dit bij te weinig ernstige zaken. Daarom heeft D66 ook telkens vragen gesteld en dit zullen wij in de toekomst blijven doen 6

D66 gelooft niet in het creëren van schijnveiligheid door het overdadig ophangen van camera‟s. Het zijn slechts hulpmiddelen, bijvoorbeeld in het centrum. Maar de camera‟s schieten niet te hulp bij een calamiteit. Camera‟s mogen er dan ook alleen komen als er aangetoond kan worden dat de politieagenten erdoor geholpen zijn. Dus: op het Caterplein wel, maar in de fietserstunnel onder het spoor door niet. Bovendien mag er nooit een inbreuk worden gemaakt op de privacy van omwonenden.

7

De economie van Apeldoorn Als algemeen uitgangspunt vindt D66 dat het beleid van de gemeente moet zijn om nieuwe bedrijvigheid te faciliteren maar vooral ook om bestaande bedrijven te behouden voor de werkgelegenheid. Daarbij moet er meer ingezet worden op het binnenhalen van bedrijfsmatige activiteiten, vooral die aansluiten bij het onderwijsaanbod binnen Apeldoorn. Apeldoorn maakt het verschil. Apeldoorn zet in op de sterke kwaliteiten van de stad. We stoppen de energie in de zaken die Apeldoorn uniek maakt en waar iedereen Apeldoorn mee associeert. D66 wil Apeldoorn een identiteit geven. Niet in de eerste plaats door campagnes te voeren naar buiten toe, maar door aan de eigen inwoners duidelijk te maken wat Apeldoorn allemaal te bieden heeft. Wat is er mooier dan 155.087 ambassadeurs voor Apeldoorn hebben?

D66 wil:  Eén gemeentelijk aanspreekpunt voor een bedrijf  Meer coalities met bedrijven om dingen voor elkaar te krijgen die de gemeente alleen niet lukt  Geen sluitingstijden, maar openingstijden

Apeldoorn moet grote ambitie tonen in het verminderen van regeldruk voor bedrijven en voor de inwoners. Hiermee wordt één wethouder belast. Een eerste stap is om de goede voorbeelden van andere steden en de landelijke overheid over te nemen. Apeldoorn zal door het overnemen van de beste voorbeelden uit het land koplopergemeente van Nederland worden. In 2012 geldt de „Lex Silencio Positivo‟ waardoor vergunningen automatisch worden verstrekt als de overheid niet op tijd een besluit neemt. D66 wil dat Apeldoorn deze regeling nu al invoert. Er moet ingezet worden op samenwerkingen met bedrijven. Door samen te werken kunnen doelen gerealiseerd worden, die de gemeente alleen niet voor elkaar krijgt. Een netwerk van oplaadpunten voor elektrische voertuigen (de voertuigen van de toekomst!) is hier een voorbeeld van.

8

Er moet een transparant aanbestedingsbeleid worden ontwikkeld. Voor alle bedrijven, niet alleen de grote, moet duidelijk zijn hoe zij in aanmerking komen om diensten of producten te leveren voor de gemeente Apeldoorn. D66 wil het instellen van ondernemersfondsen stimuleren. Het Ondernemersfonds is een constructie waarbij ondernemers de beschikking krijgen over budget, van waaruit zij initiatieven kunnen financieren die zij individueel niet kunnen betalen; dit kunnen evenementen zijn, maar ook bijvoorbeeld het opfleuren van een winkelstraat. Dit geld wordt opgebracht door de ondernemers zelf (door een bedrijfsinvesteringszone in te stellen), maar kan ook alleen door de ondernemers zelf uitgegeven worden. Het fonds heeft als doel samenhang tussen en initiatieven vanuit belanghebbende ondernemers te stimuleren. D66 wil de huidige detailhandelvisie actualiseren. Een megasuper moet mogelijk zijn, evenals een winkelcentrum in Orden en een Mediamarkt. Deze nieuwe visie gaat dus, in tegenstelling tot de huidige, uit van wat wel kan in plaats van wat niet mag in Apeldoorn. Startende ondernemers moeten op medewerking van de gemeente kunnen rekenen. De inzet van de gemeente is om deze categorie van ondernemers te faciliteren waar mogelijk. Wil iemand een bedrijf of winkel starten in Apeldoorn, dan moet hij met open armen ontvangen worden door de gemeente die hem door de regels heen helpt! Is een bedrijf eenmaal gevestigd in Apeldoorn, dan moet het één vast aanspreekpunt hebben. Hiervoor worden accountmanagers aangewezen. Die zorgen ervoor dat een bedrijf geen spaarzame tijd hoeft te verliezen door de noodzakelijke contacten met de gemeente. Centraal bij D66 staat wat de inwoners van Apeldoorn voor wensen hebben. Ondernemers moeten hierop kunnen inspelen en moeten niet geblokkeerd worden door beperkingen. Natuurlijk zijn we onderworpen aan 9

landelijke wetten, maar de Apeldoornse overheid kan daarbij wel de grenzen zoeken van wat er bijvoorbeeld mogelijk is op het gebied van openstellingen op zondag en op avonden. D66 staat daarom dus voor vrijheid van winkelopenstelling. Uitgaan in Apeldoorn moet ongeacht het tijdstip uitnodigend en aantrekkelijk zijn. Door het Caterplein een kwaliteitsimpuls te geven en beter te verbinden met het cultuurkwartier, ontstaat er een verbreding van het uitgaansleven op die locatie. Ook de andere locaties in Apeldoorn hebben onze aandacht. Waarom is bijvoorbeeld het hele Raadhuisplein geen horecaplein? En waarom maken we alleen gebruik van het Marktplein op marktdagen? D66 wil dat de overheid zich flexibel opstelt en in gesprek gaat met ondernemers om te komen tot aantrekkelijke horeca in Apeldoorn voor jong en oud.

D66 wil dat Apeldoorn ambitie toont in het verminderen van regeldruk. De beste voorbeelden uit het land worden zo snel mogelijk overgenomen!

D66 is een voorstander van variabele sluitingstijden. Het is gek dat een overheid bepaalt wanneer een kroeg dicht moet, de zaak is immers van de ondernemer. Maar het is wel de overheid die ervoor zorgt dat de kroeg geen overlast bezorgt in de buurt, ongeacht het tijdstip. D66 wil dus meer vrijheid voor ondernemers, maar ook een handhavende overheid. Toerisme is voor Apeldoorn en de dorpen van groot belang. Een ongastvrije belasting als toeristenbelasting is hiermee niet te rijmen. Met de ondernemers moet de gemeente op zoek gaan naar alternatieven, in andere gemeenten is al gebleken dat dit uiterst succesvol kan zijn. D66 is een partij die internationale betrekkingen erg belangrijk vindt, ook op gemeentelijk niveau. Maar stedenbanden met gemeenten in het buitenland moeten wel een doel hebben. Voorop staat dat er ook in een stedenband concrete prestaties verwacht worden door D66. Daarnaast is Apeldoorn is ook Europese stad, en gaat daarom zoeken naar een Europese, maar niet per se binnen de Europese Unie gelegen, partnerstad voor economische betrekkingen waar ondernemers „handel in zien‟. 10

D66 Apeldoorn is tegen de aanleg van bedrijventerrein Apeldoorn Zuid. Het terrein is, gezien de voorraad die nog voorhanden is in Apeldoorn, overbodig. Bovendien is de locatie van het terrein ook zeer slecht gekozen. Het ligt direct naast het Beekbergerwoud, een natuurgebied dat volop in ontwikkeling is, en naast de grootste wijk van Apeldoorn die nu nog een groen gebied op fietsafstand heeft. Dat moeten we behouden. Natuurlijk zijn wij wel voor bedrijvigheid in Apeldoorn. Er moet voldoende aanbod van aantrekkelijke locaties voor alle soorten bedrijven blijven. Wij willen dit realiseren door bestaande bedrijventerreinen te revitaliseren en herstructureren. De ontwikkelingen rond vliegveld Teuge baren D66 zorgen. Het vliegveld is oorspronkelijk opgericht om recreatie mogelijk te maken maar begint langzamerhand steeds meer op een zakenvliegveld te lijken, en dat vindt D66 geen goede zaak. D66 wil dat de huidige geluidsoverlast teruggedrongen wordt, en voorkomen dat er meer straalverkeer komt op het vliegveld omdat straalverkeer aanzienlijk meer overlast oplevert voor onze stad. Daarnaast wil D66 niet dat het mogelijk wordt ‟s avonds en ‟s nachts te vliegen.

11

Starten en wonen in Apeldoorn Er wonen 155.087 mensen in Apeldoorn. En niet voor niets. Apeldoorn is een prachtige plaats om te wonen. Het is een stad als we het hebben over de grootte en de faciliteiten. Aan winkels, eetgelegenheden en sportverenigingen geen gebrek. Wat wonen betreft doet Apeldoorn, in ieder geval de buitenwijken, denken aan dorpen. We kennen veel laagbouw, geen tot weinig probleemwijken en ook in de woongebieden veel groen. Dit unieke karakter van Apeldoorn moet behouden blijven. Dat betekent niet dat we stil kunnen zitten. We moeten hier hard aan werken, veel harder dan in de afgelopen jaren is gebeurd. D66 wil zorgen dat Apeldoorn zijn identiteit behoudt en nog aantrekkelijker wordt dan nu al het geval is.

D66 wil:  Starterswoningen van €100.000, Het makkelijk maken om van kantoorpanden jongerenwoningen te maken  Een Career Centre om jonge mensen te begeleiden naar een huis, school of baan

De gemeente moet creatieve oplossingen bedenken voor problemen. Bijvoorbeeld: doordat mensen steeds vaker twee of zelfs meer auto‟s hebben per huishouden, sneuvelen speelveldjes in de oudere wijken zoals de Maten voor parkeerplaatsen. D66 stelt dan voor om meerlaagse parkeerdekken aan te leggen. Groen in de wijken is van groot belang en moet behouden blijven. Apeldoorn probeert al jaren aantrekkelijk te zijn voor studenten, werkende jongeren en starters. Maar het wil maar niet lukken. Weer verlaten wij graag de gebaande paden. Er staan talloze kantoorpanden leeg. Laten we van de nood een deugd maken en deze ombouwen tot studentenpanden. Er zijn ondernemers die dit willen doen, maar dit vraagt een flexibele overheid omdat bestemmingen moeten worden gewijzigd. D66 wil graag zo‟n flexibele overheid. Ook particuliere eigenaren moeten worden aangezet tot een actieve bijdrage aan de benodigde stedelijke vernieuwing. D66 wil ook dat zij nog actiever leegstand tegengaan en investeren in de omzetting van ongebruikte ruimtes (bijvoorbeeld boven winkelpanden) 12

in woningen. Starters, senioren en mogelijk ook andere woningzoekenden krijgen daarmee meer kans om een woning te vinden. Bovendien draagt dit bij aan de sociale veiligheid. Bij de bouw van starterswoningen moet de vraag van starters centraal staan. Bovendien moeten hier ook weer creatieve oplossingen worden gekozen Een voorbeeld zijn rug-aan-rugwoningen die een bedrijf heeft ontwikkeld en die door slim ruimtegebruik rond de 100.000 euro kosten. Waarom staan die niet al lang in Apeldoorn? Woningen moeten leeftijdsbestendiger worden zodat mensen langer thuis kunnen blijven wonen, ook met een oudere of zieke partner. Bij nieuwbouw moet een flink deel voor ouderen worden gerealiseerd, bij voorkeur dichtbij winkels en andere voorzieningen. D66 zorgt ervoor dat ouderen in hun eigen wijk kunnen blijven wonen. Op het gebied van sociale huur moet de gemeente niet bang zijn om aan de slag te gaan met woningcorporaties van buiten Apeldoorn. Snelle daadkrachtige, individuele aanpak van probleemgevallen in een wijk om verdere overlast te voorkomen. Kijken naar de achterliggende problematiek (b.v. psychische of gezinsproblemen). Actief een oplossing zoeken met geëigende instanties om dit probleem vooral niet uit de hand te laten lopen. Natuurlijk wel de wet handhaven, als dit nodig is. De wachttijd voor sociale huurwoningen bedraagt in Apeldoorn 4.4 jaar. Dat vindt D66 nog steeds veel te lang. Een mogelijkheid is om huurwoningen in het midden- en luxe segment te bouwen. Dat bevordert de doorstroming, als aan het huren van een duurdere woning de eis wordt gekoppeld dat er een goedkopere huurwoning wordt achtergelaten. Zoals gezegd is Apeldoorn ook aantrekkelijk vanwege de „stadse‟ faciliteiten. Maar er kan nog wel een tandje bij. In de andere onderdelen in dit programma over 13

sport en economie staat hoe D66 dit precies wil bereiken. Maar de kern is dat we af moeten van de dorpse mentaliteit. Wil de HEMA een sale houden in de Americahal? Prima, dit moeten we toejuichen. Daarnaast moeten we een zo aantrekkelijk mogelijk vestigingsklimaat hebben voor nieuwe en ook kleine winkels. Om voor jongeren aantrekkelijk te zijn en blijven moet er geluisterd worden naar de wensen van deze jongeren. Zo moet er vaart worden gezet achter de bouw van een nieuwe bioscoop en moeten er meer jeugdhonken in de wijken worden gecreëerd. Het motto van D66 bij dit laatste is wel: doe het alleen als er een duidelijke wens is en jongeren zich ervoor in willen zetten.

Wil de Hema een sale houden in de Americahal? Prima, dat moeten we toejuichen!

Voor veel mensen is Apeldoorn een ideale plaats om zich te vestigen. Leefbaarheid, groen en veiligheid zijn voor veel mensen kenmerken waardoor ze zich hiertoe laten verleiden. Toch is dat niet genoeg. Er wonen te weinig mensen tussen de 30 en 45 in Apeldoorn, de ouderen zijn in de meerderheid. We moeten daarom zorgen voor meer dan uitstekende kinderopvang, meer dan aantrekkelijke scholen en diversiteit in het aanbod. In de Stedendriehoek moet er een Career Centre worden opgezet door het bedrijfsleven. Dit kan naar Twents voorbeeld waar jonge, talentvolle mensen door het Career Centre worden geassisteerd bij het zoeken van een huis, een school of een baan.

14

Onze ruimtelijke ordening Het is uw leefomgeving waar we over praten. Sommige bezoekers van de politieke markt, de plek waar de politiek met elkaar praat, gaan met een zeer ontevreden gevoel weg, omdat ze het gevoel hebben niet gehoord te zijn. D66 wil dit veranderen. Nu al gaan wij bij ruimtelijke plannen kijken op locatie en praten met bewoners. Daarbij is de reactie op inspraak voor ons van groot belang. Maar het kan veel beter. Omwonenden worden in een vroeger stadium betrokken bij de ontwikkeling van plannen. Hoe vinden zij dat hun omgeving eruit moet gaan zien als de gemeente hiermee aan de slag gaat?

D66 wil:  Meer welstandsvrij bouwen in Apeldoorn  Meer aandacht voor groen in nieuwe bestemmingsplannen  Voldoende budget voor monumenten en kunst in de openbare ruimte

Er wordt veel duidelijker gecommuniceerd. Als u een bezwaar indient moet u niet alleen een ontvangstbevestiging krijgen, maar moet u op de hoogte worden gehouden (ook als er maar weinig te melden is). Van tevoren wordt duidelijk gemaakt waarom mensen voor de politieke markt worden uitgenodigd. Een hoorzitting is een toelichting op het ingediende bezwaar. De genoemde argumenten worden later door de partijen meegenomen. Door dit helder te hebben en door de bewoners van het begin af aan serieus te betrekken, verdwijnt het ontevreden gevoel. Andere voorstellen op het gebied van ruimtelijke ordening: D66 wil meer mogelijkheid tot welstandsvrij bouwen. Als het aan D66 ligt moet een bepaald deel van alle nieuw te ontwikkelen kavels welstandsvrij bebouwd kunnen worden, dus bouwen met veel minder bemoeienis vanuit de overheid. Groen moet belangrijker worden in nieuwe bestemmingsplannen. Bij de hervorming van het 15

centrum moet hiermee rekening gehouden worden, en in de wijken moet versnippering van groen worden tegengegaan. We moeten veel reëler zijn bij de vaststelling van parkeernormen. Natuurlijk klinkt het leuk als we zeggen dat er weinig auto‟s in een nieuwe wijk zullen staan, maar de realiteit is anders. Zorg er bij de planontwikkeling voor dat dit helder is, zodat speelveldjes en ander groen niet sneuvelen voor later ingevoegde parkeerplekken. Bedenk alternatieve mogelijkheden voor parkeermogelijkheden, bijvoorbeeld half of helemaal ondergronds. Kwetsbare natuurgebieden, zoals aan de rand van de gemeente, moeten we ontzien van bebouwing. We zijn trots op de rijks- en gemeentelijk beschermde stadsgezichten en de parken. Daar springen we voorzichtig mee om. Daarom zorgen we voor voldoende budget om monumenten en kunst in de openbare ruimte te onderhouden en zo nodig te restaureren.

16

Het verkeer Apeldoorn

in

Verkeer blijft een belangrijk punt. D66 is niet alleen een groene partij, maar ook een realistische. Auto‟s zijn niet weg te denken, dus moet er een goede infrastructuur zijn. Roepen dat het nog lang niet zo erg is als in België, doet er niets aan af dat de wegen in Apeldoorn een fikse opknapbeurt moeten krijgen. Daarbij moeten we wel veel slimmer zijn en niet zomaar klakkeloos gaan voor wegverbredingen. In de komende periode komen er als het aan D66 ligt alleen maar meer werkzaamheden! Wij willen namelijk dat de broodnodige inhaalslag op het onderhoud van de openbare ruimte gemaakt gaat worden.

D66 wil:  Het Brinkpark, geen Brinkgarage  Handhaving in 30 kilometer zones  Beter onderhoud van de wegen

D66 zoekt graag naar creatieve alternatieven, bijvoorbeeld voor de verbreding van de Zutphensestraat. D66 stelt voor om te onderzoeken of een slimme spitsstrook, die afhankelijk van de behoefte een van de twee rijrichtingen kan verdubbelen, een mogelijkheid is. Er komt zo geen vierbaans- maar driebaansweg die het verkeer wél aan kan. Mobiliteit is een voorwaarde voor een gezonde economische ontwikkeling. De gemeente formuleert een duidelijke doelstelling voor de ontwikkeling van mobiliteit in de komende jaren. Hoe dichter bij de binnenstad, des te meer belasting treedt er op voor mens en milieu. D66 wil deze belasting zoveel mogelijk terugbrengen. Daarom is D66 voorstander van het versterken van het openbaar vervoer in de binnenstad voor een optimale bereikbaarheid en een goede doorstroming op de ring. Goed openbaar vervoer is van groot belang. Maar ook de bereikbaarheid van het openbaar vervoer. Parkeren bij het Apeldoorns treinstation is een crime. Er liggen 17

plannen om dit op den duur aan te passen, maar op den duur duurt te lang. Voor D66 heeft het vergroten van het aantal parkeergarages in de binnenstad geen prioriteit. Het Brinkpark gaat een echt park worden, een parkeergarage eronder is geen voorwaarde. We hebben een parkeergarage die grotendeels leeg staat in het centrum, namelijk Koningshaven. Mensen lijken hem niet te kunnen vinden. Laten we met bewegwijzering zorgen dat ze wel weten waar deze garage is. Daarnaast is de gemeente eigenaar van de garage van Orpheus die heel vaak leeg staat, wist u dat? Laten we eerst zorgen dat de parkeergarages die er al zijn helemaal gebruikt worden, voordat er nieuwe gebouwd worden. Van de actie 155.087 paar ogen en oren heeft D66 geleerd dat de Apeldoorners geen problemen hebben met wegwerkzaamheden. Sterker nog, men waardeert het dat de wegen onderhouden en verbeterd worden en accepteert het ongemak. Alleen missen de Apeldoorners een goede communicatie, een integrale aanpak en het bieden van reisalternatieven vanuit de gemeente. D66 is het daar mee eens. Er moet dus een lokale versie van het nationale vanAnaarBeter komen. Duidelijk vertellen wat er wanneer gaat gebeuren. Heel simpel en overzichtelijk de werkzaamheden op een kaart van Apeldoorn projecteren. En „bezint eer ge begint‟: integraal afwegen wanneer welke werkzaamheden waar laten plaatsvinden. Zodat je niet van omleidingbord naar omleidingbord rijdt. D66 wilt dat de gemeente meer energie steekt in het handhaven van de maximumsnelheid in 30 km/u zones. Zonder handhaving is een regel waardeloos. Een 30 km bord betekent volgens D66: „Hier kunnen kinderen veilig spelen!‟

18

Groen, duurzaamheid en milieu Groen en duurzaamheid zijn voor D66 van het grootste belang. We omarmen slimme plannen. Een voorbeeld is het netwerk van oplaadpunten voor elektrische voertuigen dat gerealiseerd kan worden met het bedrijfsleven. Maar tegelijk geldt ook hier dat we geen dogma‟s kennen. Het wordt dus niet duurzaamheid voor alles, maar duurzaam daar waar het kan en iets oplevert, voor de portemonnee en voor toekomstige generaties. Wat groen betreft is D66 heel stellig. Een ambitie zoals de hoofdstad van de Veluwe zijn, moet je waarmaken. Niet door elke drie jaar tijdens een evenement eventjes de zaken op orde te hebben op bepaalde plaatsen in de stad. Maar door het groen altijd netjes bij te houden en bloembakken te plaatsen waar deze door de Apeldoorners gewenst zijn (bijvoorbeeld de winkelcentra).

D66 wil:  “Apeldoorn stad in het groen” waarmaken door het groen altijd goed te onderhouden  Samenwerkingen aangaan met bedrijven om te komen tot de duurzame stad

De plannen van D66 voor groen, duurzaamheid en milieu: Groen moet goed worden onderhouden. Niet één keer in de zoveel jaar tot de bodem snoeien en vervolgens een paar jaar niks doen. Nee, gewoon onderhoud zoals het hoort. Natuurlijk kost het wat, maar ambities moet je waarmaken of wegdoen. Wij kiezen voor het eerste. En dan Diftar… D66 is en blijft tegenstander van het systeem, waarbij betaald wordt per leging van de container. Het zorgt voor verrommeling van de openbare ruimte en heeft negatieve effecten voor ouderen en gehandicapten. Omdat inmiddels wel duidelijk is dat veel bezwaren hout snijden, is het systeem zo ver aangepast dat van Diftar eigenlijk geen sprake is. Het geld dat tot nu toe is uitgegeven had beter gestopt kunnen worden in het aantrekkelijk maken van scheiden van alle afvalstromen. D66 vindt dat dit alsnog moet gebeuren.

19

Langdurig braakliggende terreinen in de stad moeten worden ingezaaid met bijvoorbeeld gras. Zo ontstaan tijdelijke speelveldjes en belangrijker: de stad wordt groener en mooier. Door een bepaalde beplantingswijze kan men onkruid tegengaan. D66 is hier voor. Komt er toch onkruid dan streeft D66 uit gezondheidsoverwegingen naar milieuvriendelijke onkruidbestrijding. D66 is alert op het behoud van het bomenbestand in de gemeente. Bomen zijn belangrijk voor de leefbaarheid en de CO2-reductie. Rotondes moeten geadopteerd kunnen worden door bedrijven. Zij mogen een reclame-uiting plaatsen, in ruil voor het feit dat de rotonde er pico bello uit ziet. We gebruiken de € 2,5 miljoen die Apeldoorn op de bank heeft gezet om met de rente het misgelopen dividend van de verkochte Nuon aandelen te compenseren. Als het na gedegen onderzoek haalbaar blijkt koopt D66 van dit geld LED-lantaarnpalen. De lagere energiekosten besparen dan jaarlijks geld en per saldo is er geen financieel verschil. Slim is dat we op deze manier „gratis‟ de milieudoelstellingen kunnen behalen. Vind ondernemers die samen voor duurzaamheid willen gaan. Er is simpelweg geen geld om de naïeve gedachte overeind te houden dat we de duurzame stad alleen kunnen realiseren en betalen. Door Apeldoorn als duurzaamste gemeente op de kaart te zetten willen de vooruitstrevende bedrijven Apeldoorn als testgebied gebruiken. Wat is er mooier dan dat iedereen weet dat Apeldoorn de plek is om de nieuwste toepassingen te zien, ook voor die bedrijven? Natuur- en milieueducatie (het Natuurhuis) is een blijvende prioriteit voor D66. Het oude idee van D66 dat er Begijnhofjes in het centrum komen wordt gerealiseerd. Begijnhofjes zijn kleine groene oases van rust. 20

Dierenwelzijn Apeldoorn

in

Een beschaafde samenleving behoort fatsoenlijk om te gaan met dieren. Gelukkig wordt het welzijn van dieren ook steeds meer een thema. Landelijk staat D66 voor dit fatsoenlijke beleid, bijvoorbeeld door te pleiten voor extra subsidie op biologische veehouderij in plaats van op intensieve veehouderij. Op gemeentelijk niveau wil D66 ook dat er aandacht wordt besteed aan dierenwelzijn. De gemeente neemt haar verantwoordelijkheid voor de dieren binnen onze gemeentegrenzen. Organisaties als de dierenambulance en het dierenasiel hebben het afgelopen jaar lang moeten onderhandelen om geld te krijgen voor taken waartoe een gemeente simpelweg verplicht is. Dit vindt D66 onacceptabel, er moeten snel voldoende middelen worden verstrekt om ze hun werk goed te kunnen laten doen.

D66 wil:  Eén wethouder die zich bezig houdt met dierenwelzijn  Geen werkzaamheden in het broedseizoen  Belemmeringen voor boeren weghalen bij de omschakeling naar een diervriendelijker bedrijf

De eventuele belemmeringen die een boer op zijn pad vindt bij de omschakeling van zijn bedrijf naar diervriendelijke veehouderij worden snel weggenomen. Werkzaamheden als het uitbaggeren van sloten en het kappen van bomen vinden niet plaats in het voorjaar en in het broedseizoen (1 maart -1 juli). Er moeten voldoende uitlaatplaatsen voor honden zijn. Daarbij horen afvalbakken en het gratis ter beschikking stellen van hondenpoepzakjes. U betaalt niet voor niets hondenbelasting. Opruimen wordt door campagnes c.q. voorlichting gestimuleerd omdat hondenpoep een van de grootste ergernissen in Apeldoorn blijkt te zijn. We geven geen toestemming voor het vestigen van nertsenfokkerijen binnen de gemeentegrenzen. Het dierenwelzijnsbeleid in het college van B en W valt onder één portefeuillehouder. 21

Sporten in en om Apeldoorn D66 is sport-minded. Van topsport tot een rondje hardlopen: bewegen is belangrijk. Investeren in een actieve leefstijl loont en bevordert de gezondheid. Daarom moet ieder kind kunnen sporten. Sporten bevordert de fysieke en mentale ontwikkeling. Steeds minder mensen zijn lid van een sportvereniging maar willen graag op eigen houtje in de natuur recreëren en sporten. Dus ook de inrichting van de buitenruimte is van groot belang. Sportparticipatie moet mogelijk zijn voor alle leeftijden. Niet gehinderd door obstakels, regels en strakke structuren, maar open, laagdrempelig en toegankelijk. Geld voor sport moet geïnvesteerd worden in trainingspakken, niet in stropdassen!

D66 wil:  Sport zonder drempels  Meer speelveldjes, bijvoorbeeld door braakliggende terreinen te gebruiken  Sport en recreatie combineren

Het aantal speelveldjes moet worden uitgebreid, het (tijdelijk) gebruikmaken van braakliggende terreinen biedt hierbij een kans. Niet alle ouders hebben middelen om hun kinderen te laten sporten. D66 is daarom voor blijvende ondersteuning van de Stichting Leergeld waar het gaat om een financiële tegemoetkoming voor kinderen van wie de ouders de contributie voor een sport niet zelf kunnen betalen. Voorwaarde is dat de ouders vallen onder een bepaalde norm. Om sport en cultuur te verbinden zijn er sinds enige tijd combinatiefunctionarissen. Het zijn vakleerkrachten en trainers die naschoolse activiteiten organiseren en zo de “link” zijn tussen de sportvereniging en het onderwijs, de naschoolse opvang en de wijk. D66 ondersteunt deze ontwikkeling en wil zich sterk maken om deze functionarissen, die nu nog door het rijk bekostigd worden, in de toekomst te handhaven. 22

Er moeten aantrekkelijke trajecten worden gemaakt voor mensen die willen nordic walken, hardlopen, schaatsen, skaten, roeien, kanoën, paardrijden, fietsen en wandelen. Een gemeente die investeert in een recreatieve omgeving, merkt dat dagrecreanten verblijfsrecreanten worden en dat is ook goed voor de plaatselijke economie.

23

Goed onderwijs in Apeldoorn Goed onderwijs is de basis voor een samenleving waarin iedereen tot zijn recht komt en alle mensen de kans krijgen het beste uit zichzelf te halen. Goed onderwijs is ook nodig voor een sterke economie. En goed onderwijs is nodig voor een schoon en veilig land, waarin mensen elkaar in hun waarde laten. De gemeente heeft een beperkte invloed, het meeste wordt via het rijk geregeld, maar wel een aantal wettelijke taken. Dat varieert van de leerplichtwet tot de grondwettelijke taak om in voldoende mate openbaar onderwijs aan te bieden. Voor D66 reikt het belang van goed onderwijs verder dan voldoen aan de verplichte basisvoorziening.

D66 wil:  Intensief inzetten op het aantal vroegtijdig schoolverlaters  Betere schoolgebouwen  Meer Hoger Onderwijs in Apeldoorn

Er moet op alle basisscholen in Apeldoorn naar gestreefd worden dat geen enkel kind van school af gaat voordat het kan lezen, rekenen en schrijven. Dat betekent goede begeleiding en bezoeken aan ouders van spijbelaars. De handhaving van de leerplichtwet is van het grootste belang. Er wordt intensief ingezet op het terugbrengen van het aantal vroegtijdige schoolverlaters (jongeren zonder diploma). D66 is voorstander van levensbeschouwelijk onderwijs in het openbaar onderwijs met als doel begrip te kweken voor verschillen in godsdienst, cultuur en opvattingen. Kinderen met een taalachterstand worden vroegtijdig opgespoord en geholpen. Schoolgebouwen zijn goed uitgerust en beschikken allemaal over een toereikende klimaatbeheersing. De gemeente voert een uitnodigend beleid waar het gaat om diversiteit van leervormen. Een rijke 24

onderwijsinfrastructuur aantrekkelijk maken.

kan

een

stad

economisch

D66 vindt het de taak van de gemeente om de Apeldoornse onderwijs- en arbeidsmarkt zoveel mogelijk bij elkaar te brengen. De lobby om onderwijs op Universitair en/of HBOniveau binnen te halen wordt geïntensiveerd. Een debacle zoals met Kenloo mag niet meer voorkomen.

25

Zorg en welzijn in Apeldoorn Na de kredietcrisis lijkt het wel of men angstig is voor een grijzeharencrisis. Volgens de meest recente gegevens treden fysieke ongemakken bij mensen globaal op na het 75e levensjaar. Bij de één wat eerder, bij de ander wat later. In de visie van D66 nemen mensen van alle leeftijden deel aan de gewone Apeldoornse samenleving, ongeacht hun eventuele beperkingen. Met de toegenomen vraag naar zorg, personeelsschaarste en de introductie van de WMO worden mantelzorgers steeds zwaarder belast. D66 vindt dat de mantelzorg ontlast dient te worden en dat de thuiszorg meer taken van de mantelzorg moet overnemen.

D66 wil:  Voldoende eerstelijnszorg in de wijken  Betere voorlichting voor mantelzorgers om hun zware taak eenvoudiger te maken  Minder regels bij het geschikt maken van een huis voor een mindervalide

En natuurlijk is het zo, dat waar het gaat om expliciete zorg, voorzieningen getroffen moeten worden voor de groep mensen die daarop vanwege een afnemende gezondheid of om andere redenen een beroep doet. Daarnaast vormt het gemeentelijk jeugdbeleid een schakel met jeugdzorg en onderwijs. Daarbij gaat het niet alleen om jongeren met problemen, maar om alle jongeren. D66 vindt dat de gemeente zich met het oog op de toekomst moet inzetten voor voldoende aanwezigheid van eerstelijnszorg (huisarts, tandarts, fysiotherapeut, apotheker). Er moeten woonservicegebieden worden ingericht. Hier wordt hulp op maat geboden op het gebied van wonen, welzijn en/of zorg. In overleg met bestaande verzorgingstehuizen moeten concepten worden bedacht voor extramurale ouderenzorg. Dit is intensieve thuiszorg voor mensen die niet in een instelling wonen. Zo kunnen mensen zo lang mogelijk zelfstandig wonen. D66 wil dat mantelzorgers goed worden voorgelicht over de mogelijkheden die er bestaan om hun zware werk makkelijker te maken. Een voorbeeld is de mogelijkheid voor mantelzorgers om een zorgunit te 26

plaatsen in de tuin waar zij degenen die hun zorg nodig hebben tijdelijk dicht bij huis kunnen verzorgen. Aanvragen van aanpassingen in huizen moeten zo snel mogelijk worden behandeld. Er moeten preventieve programma‟s worden ontwikkeld en uitgevoerd gericht op obesitas, verslaving aan nicotine en overmatig alcoholgebruik. Preventie betekent ook een gezonde leefomgeving en voldoende mogelijkheden om te sporten. We nemen eens grondig onder de loep welke instellingen zich bezighouden met de verschillende problemen die spelen. Dit zijn er nu veel te veel, waardoor geld verloren gaat en cliënten niet meer weten bij wie ze terecht kunnen. Dus we moeten zorgen voor zoveel mogelijk ontschotting tussen partijen. De „zorggebruiker‟ merkt dit door snellere verwijzing, antwoord op vragen en een adequaat aanbod. Er moeten voldoende speelvoorzieningen zijn voor kinderen. In de buurt van scholen is het verkeersveilig. Dit betekent voor D66 niet alleen 30-kilometerborden neerzetten, maar ook handhaven! Alle kinderen die niet verschijnen op het consultatiebureau moeten worden gemeld bij het Bureau Jeugdzorg. Er moet volgens D66 een oplossing komen voor de problematiek rond zwerfjongeren.

27

Cultureel Apeldoorn Apeldoorn loopt achter op andere steden wat het aanbod van cultuur betreft. In een vergelijking tussen acht Gelderse steden komt het Apeldoornse cultuuraanbod niet goed uit de bus. Cultuur is een belangrijk element in de samenleving en daarom vindt D66 dat er meer aandacht voor moet zijn. Kunst prikkelt de fantasie en heeft een meerwaarde voor de samenleving. Kunst is bovendien de culturele zuurstof in de openbare ruimte. Als er bezuinigd moet worden is de afgelopen jaren gebleken dat men eerst naar het potje kunst in de openbare ruimte kijkt. Cultureel erfgoed is van de mensen en bepaalt voor een groot deel de identiteit van de stad. Gelukkig zijn er veel mensen en organisaties in de samenleving die graag een nieuwe bestemming zien voor beeldbepalende panden in plaats van sloop.

D66 wil:  Cultureel erfgoed behouden  Meer samenwerking tussen de verschillende culturele instellingen

De Apeldoornse culturele instellingen moeten veel meer samenwerken dan nu gebeurt om elkaars aanbod te versterken. D66 vindt dat hier ook een belangrijke rol ligt voor de gemeente, aangezien wij subsidie geven aan de culturele instellingen. Er moet een gezamenlijke kunsten cultuurmanifestatie op poten worden gezet door de instellingen. D66 vindt dat er een onderzoek moet komen naar hoe het aanbod van cultuur in Apeldoorn verbeterd kan worden. Een deel van de uitkomst kunnen we al wel voorspellen. Er kan veel verbetert worden in het „verkopen‟ van cultureel Apeldoorn. Waarom is er bijvoorbeeld geen gemeenschappelijke folder of website? Creativiteit mag niet door bizarre regelgeving in de kiem worden gesmoord.

28

Er moet voldoende budget zijn om kunst en monumenten in de openbare ruimte te onderhouden en zo nodig te restaureren D66 wil inventiviteit op het gebied van het behouden van cultureel erfgoed ondersteunen, zodat cultureel erfgoed wordt behouden daar waar het mogelijk en zinvol is. Loodsen kunnen appartementencomplexen worden, scholen en kerken podia en buurtcentra.

29

De dorpen Apeldoorn

rond

Tijdens de actie van D66, 155.087 paar ogen en oren, heeft onze partij alle dorpen en wijken in Apeldoorn bezocht. De enorme betrokkenheid van de bewoners van de dorpen bij alle zaken die in hun omgeving spelen, valt hierbij op. Het is van het grootste belang dat de uniciteit van elk dorp rond Apeldoorn behouden blijft. Wat de unieke kenmerken zijn van de dorpen, dat weten de bewoners van de dorpen het best. Zij moeten dan ook nauw betrokken worden bij de ontwikkelingen die spelen. Een paar goede ideeën die naar voren kwamen bij de actie zijn: In Oosterhuizen verliezen veel oude boerderijen hun functie. Daarbij willen veel jongeren in het dorp blijven wonen. Een oplossing hiervoor is om op het erf bebouwing toe te staan.

D66 wil:  Meer aandacht voor de specifieke karakters van de dorpen  Dat de gemeente beter luistert naar de wensen van de bewoners van de dorpen

Over Radio Kootwijk heeft D66 een rapport geschreven. De zoektocht naar een nieuwe gebruiker van het zendstation is in eerste instantie allerminst transparant, open en eerlijk verlopen. Gelukkig is de procedure overgedaan. D66 blijft kritisch volgen hoe het gaat met de nieuwe plannen. Want, wat betekenen ze voor het verkeer, de natuur en het dorp? De dorpsraad van Ugchelen is zeer druk bezig om een netwerk van automatische defibrillatoren te krijgen. D66 ondersteunt dit initiatief van harte, het kan mensenlevens redden! In Loenen is een structuurvisie vastgesteld, waarin staat welke kant de ontwikkeling van het dorp de komende jaren op gaat. Over de procedure is D66 niet te spreken. Het kan niet zo zijn dat een groot deel van de bevolking (110 huishoudens) het niet eens is met een belangrijk deel van het plan, namelijk het bebouwen van een deel van de enken. Gelukkig betekent het vaststellen van een structuurvisie nog niet 30

de ontwikkeling van het plan, dat gebeurt pas later. D66 wil dat eerst serieus aandacht aan de bezwaren van de bewoners wordt besteed, voordat verdere plannen worden ontwikkeld. In Uddel blijft bereikbaarheid met het openbaar vervoer een belangrijk pijnpunt. Er gaat bijna geen jaar voorbij, waarin de lijn die Uddel met Apeldoorn verbindt niet ter discussie staat. D66 zal deze discussie snel de kop indrukken. Uddel moet bereikbaar zijn en blijven met de bus. In de ontstane discussie of Klarenbeek van een "gedeeld dorp" naar bestuur onder één gemeente (Voorst) moet komen is de wens van de bewoners hierin leidend voor D66.

31

De financiën van Apeldoorn De komende vier jaar zullen we onvermijdelijk harde keuzes moeten maken. Maar D66 is niet bang om knopen door te hakken. De financiële situatie van de gemeente zal op punten ook leiden tot een efficiëntieverbetering waardoor we de gemeentefinanciën toekomstbestendiger maken. Belastingen

D66 wil:  Dat er keuzes worden gemaakt  Meer Europees geld binnenhalen  Een risicoanalyse bij grote projecten

De gemeente int diverse belastingen van haar inwoners. Sommige zijn echte belastingen die in „de grote pot‟ verdwijnen, andere zijn zogenaamde retributies zoals rioolen afvalstoffenheffing. Deze mogen niet hoger zijn dan de kosten voor het leveren van deze voorzieningen. D66 vindt dat je als gemeente niet mag verkopen dat het totaal van de lasten voor de Apeldoorner niet stijgt als retributies dalen en échte belastingen stijgen. Dan houd je mensen namelijk voor de gek. Als er helemaal geen andere mogelijkheden meer zijn om de begroting rond te krijgen dan het verhogen van belastingen moet je als stadsbestuur aan de inwoners kunnen en durven uitleggen waarom de belastingen stijgen. Dit vereist moed, maar houdt bestuurders scherp om eerst in het stadhuis het huishoudboekje op orde te krijgen. D66 streeft ernaar om op termijn de toeristenbelasting af te schaffen. Zie hiervoor het hoofdstuk Economie. Treasury Oftewel het beheren van geld en kapitaal. Apeldoorn zet in de praktijk alleen geld uit bij instellingen met minimaal een AA-rating. Dit is een hogere rating dan het minimum voorgeschreven door de wet FiDo, die de regels bevat over hoe lagere overheden met hun geld om moeten gaan. D66 vindt dat een overheid geen bank of belegger is en dus geen risico‟s mag nemen met geld van en voor de Apeldoorners. We houden expliciet vast aan het huidige 32

beleid over ratings van financiële instellingen. Dan maar een lagere rente. Wel zijn we voorstander van het anders gebruiken van geld dat we „wegzetten‟. Te denken valt aan de €2,5 miljoen die Apeldoorn op de bank zet om met de rente het misgelopen dividend van de verkochte Nuon aandelen te compenseren. Als het na gedegen onderzoek haalbaar blijkt koopt D66 van dit geld LED-lantaarnpalen. De lagere energiekosten besparen dan jaarlijks geld en per saldo is er geen financieel verschil. Slim is dat we op deze manier „gratis‟ de milieudoelstellingen kunnen behalen. Risicoanalyse Apeldoorn heeft ook de afgelopen 4 jaar vele budgetoverschrijdingen van grote projecten gekend. D66 is niet van mening dat de gemeente dan dus maar geen grote projecten meer moet beginnen, dat is te gemakkelijk. Wel willen we dat altijd een risicoanalyse gemaakt wordt die deel uitmaakt van de afwegingen van de gemeenteraad over het project. Ook is de actieve informatieplicht van het college van Burgemeester en Wethouders naar de raad van groot belang bij de beheersing van grote projecten. Overigens betekent actief informeren voor D66 een laagdrempelige en bondige maar complete samenvatting, geen sudoku-puzzel! Benchmarking Volgens D66 moet de gemeente haar prestaties vergelijken met die van collega‟s en daarvan leren. Dit wordt een standaard onderdeel bij de vorming van nieuw beleid. Ook zetten we gedurende de komende periode gestructureerd onze bestaande activiteiten af tegen die van andere gemeenten. We kunnen onmogelijk alle wijsheid in pacht hebben dus is het wijs om gebruik te maken van de kennis van anderen. Lobby subsidies D66 wil dat het nieuwe college van Burgemeenter en Wethouders (B en W) meer energie besteed aan het binnenhalen van Europese, nationale, provinciale en andere gelden van derden voor Apeldoorn. We zijn daarnaast niet bang om partnerschappen met Apeldoornse 33

bedrijven en organisaties aan te gaan als dit in het belang van de gemeente is. Transparante begroting 330 nauwelijks doorgrondelijke pagina‟s telt de huidige MeerjarenProgrammaBegroting ( MPB) van Apeldoorn. En dan vinden we het gek dat „de burgers‟ geen flauw idee hebben wat de gemeente doet. Een korte, laagdrempelige en gemakkelijk beschikbare samenvatting van Jaarstukken (verleden) en MPB‟s (toekomst) is een must. En als we het er toch over hebben: een afkorting schrijf je éérst uit en daarná kort je af. Democraten 66 wil dat iedereen die het wíl weten ook kán weten waar het over gaat! Grondbedrijf en vastgoed De winsten van het Grondbedrijf zijn niet vanzelfsprekend. Op termijn rekenen we er dan ook niet meer op. Het Grondbedrijf heeft als doel kostendekkend bouwactiviteiten te faciliteren. Laat het geld verdienen maar aan anderen over!

De gemeente moet prestaties vergelijken met die van andere gemeenten en hiervan leren. Hier hebben we veel aan bij de vorming van nieuw beleid.

„Schoenmaker, blijf bij je leest.‟ Voor een overheid is vastgoed geen doel, maar een middel. Na het in kaart brengen van het vastgoed gaan we zo snel mogelijk overbodige panden verkopen. Rekenkamer De rekenkamercommissie is van groot belang bij de controle of de gemeente haar geld doelmatig besteedt. De huidige rekenkamer heeft slechts één niet politicus. Het is goed dat er politici in de rekenkamer zitting nemen, maar meer onafhankelijke leden voorkomen tunnelvisie en „hun eigen vlees keurende slagers‟.

34

Nawoord: Alexander Pechtold Ik ben blij dat u dit verkiezingsprogramma leest. Dat u de tijd en moeite neemt om u te verdiepen in de ambities, plannen en ideeën van D66. Graag maak ik van deze mogelijkheid gebruik om onze prioriteiten met u te delen. Toe te lichten waarop wij in de komende periode onze energie gaan richten. D66 kiest voor vernieuwing omdat het nodig is. Nederland is een mooi en welvarend land. Maar ook een land dat heeft stilgestaan, terwijl de wereld veranderde. Een land dat belangrijke beslissingen te lang voor zich uitgeschoven heeft. Een land dat vraagt om verandering. Om een nieuw perspectief, een stip aan de horizon. Niet angstig voor de toekomst, maar optimistisch. Vol vertrouwen in de eigen kracht van mensen. Wij durven te kiezen, en inderdaad, daarmee zetten wij ons af tegen het grijze gemiddelde en de huidige politiek van stilstand. Wij hebben een alternatief, een eigen ambitieuze vernieuwingsagenda. Een agenda om Nederland een voortrekker en baanbreker in de 21e eeuw te maken. Een agenda waarmee wij volmondig „Ja‟ zeggen tegen de uitdagingen en kansen van morgen. We moeten zorgen dat werknemers flexibel en weerbaar worden. Dat ook starters een huis kunnen kopen. Echt werk maken van kennis en innovatie. En van de doorbraak naar een duurzame economie. Met een overheid die zijn beperkingen kent, maar doet wat zij belooft. In een samenleving gericht op ruimte voor individuele ontplooiing. Die mensen niet verdeelt maar helpt emanciperen. Net als D66 verschillen tussen mensen positief waardeert, omdat ze veerkracht en creativiteit brengen. In maart kunt u uw stem weer laten horen. Dan kunt u kiezen voor vernieuwing. Dan bepaalt u hoe uw gemeente er uit gaat zien. Daar moet de verandering beginnen. Dicht bij huis. In uw gemeente, uw wijk, uw straat. Want na meer 35

dan 10 jaar ervaring in de lokale politiek als gemeenteraadslid, wethouder en burgemeester, weet ik dat de meeste van uw ergernissen en ongemakken daar worden opgelost. Ook in uw gemeente staan gemotiveerde en deskundige D66-kandidaten klaar om vol optimisme de verandering vorm te geven. In dit verkiezingsprogramma vindt u onze voorstellen daarvoor, passend in onze vernieuwingsagenda. Met 5 kernpunten: werken, kennis, duurzaamheid, wonen en kwaliteit van de overheid. Stilstaan of hervormen: werken in de 21e eeuw In economisch zwaar weer moet de vernieuwing beginnen op de arbeidsmarkt. D66 is overtuigd van de kracht en vindingrijkheid van mensen en bedrijven. Ook in de crisis waarin wij nu verkeren, zal die kracht de economische ommekeer moeten drijven. De overheid moet voorwaarden scheppen en barrières voor mensen wegnemen. Niet doen alsof mensen nog steeds hun hele leven dezelfde baan houden. Die baan is tijdelijk, uw vaardigheden blijven. D66 wil meer flexibiliteit en persoonlijke weerbaarheid. Meer solidariteit tussen jong en oud, actief en niet-actief, insiders en outsiders. Wij pleiten voor het geleidelijk verhogen van de AOW leeftijd, voor het verhogen van de arbeidsparticipatie van oudere werknemers, outsiders en ouders, een vernieuwd ontslagrecht. Kortom: een arbeidsmarkt voor de 21e eeuw. Eindelijk werk maken van kennis en innovatie Het belang van kennis en innovatie is glashelder. Er is veel gepraat maar weinig actie. Onze handen jeuken. Alleen het allerbeste onderzoek en onderwijs is goed genoeg. Goed onderwijs is de beste garantie voor persoonlijke, maatschappelijke en economische ontwikkeling. De basis voor een samenleving waarin iedereen tot zijn recht komt en alle mensen de kans krijgen het beste uit zichzelf te halen. Wij willen tot de top behoren, niet tot de middelmaat. Dat betekent veel meer investeren. Maar ook meer vrijheid voor scholen en leraren om dat onderwijs, samen met ouders en leerlingen in te richten. Minder bureaucratie en regels van bovenaf. Meer ruimte 36

voor ontplooiing. Meer leren, meer stimuleren, meer doorstroming en minder uitval. Daarom pakken gemeenten zwakke scholen, slechte huisvesting en schooluitval aan. Omwenteling samenleving

naar

een

duurzame

economie

en

Meer ambitie, meer durf, meer vrijheid en minder regels. Met die houding kunnen we ook de omwenteling naar een duurzame economie en samenleving maken. We zijn het verplicht aan komende generaties onze samenleving en economie te verduurzamen en klimaatverandering tegen te gaan. Nu is het moment daarvoor. De natuur in onze steden en dorpen, onze wateren en onze wereld beschermen. De ecologische „voetafdruk‟ van ons land en onze generatie moet terug naar een eerlijker aandeel. Niet met symboolpolitiek, doemdenken of luchtfietsen. Maar met innoveren en stimuleren en alleen waar nodig verplichten en verbieden. Al onze creativiteit en innovatiekracht inzetten. Op duurzame technologie, groene energie, schoon wonen, werken en vervoeren. De vastgelopen woningmarkt hervormen Niet alleen de arbeidsmarkt, ook de woningmarkt zit op slot. Regels voor huursubsidie, bouwprocedures, hypotheekrenteaftrek en sociale woningbouw hebben de markt vast laten lopen. Wij moeten haar weer in beweging brengen. We moeten woningcoörporaties hervormen. Zij moeten goed gecontroleerde publieke organisaties zijn, zonder commerciële neventaken en avonturen. Duidelijk zijn in wat de private sector kan regelen en wat een publieke zaak is. De woningmarkt moet minder regels krijgen zodat meer en meer verschillende huizen gebouwd worden. Zodat starters ook in de steden een woning kunnen kopen. De overheid is er voor u Met die gedachte is D66 meer dan 40 jaar geleden opgericht. En nog steeds is deze actueel. We zien macht zonder tegenmacht. Een overheid die uitbreidt, opschuift en binnendringt. Maar niet doet wat ze belooft. Er zijn nieuwe regenten. Mensen die met regeltjes komen die uitgaan van

37

wantrouwen in plaats van vertrouwen, die onze burgerlijke vrijheden onder druk zetten, regels die ontplooiing van mensen in de weg staan. De overheid is er voor de mensen en niet andersom. Wij willen een overheid die „Ja‟ zegt en ruimte biedt voor initiatieven. En de overheid moet zekerheid bieden over het uitvoeren van haar kerntaken. Goede dienstverlening, kwaliteit in het onderwijs, goed openbaar vervoer, een leefomgeving die schoon, heel en veilig is. Daarbij vindt D66 dat we zoveel mogelijk zaken zo dicht mogelijk bij de burger moeten organiseren. In gemeenten, want daar is maatwerk en verantwoording het best mogelijk. Ons perspectief op mens en maatschappij – individuen die zich ontplooien Onze vernieuwingsagenda sluit aan bij ons perspectief op mens en maatschappij. D66 houdt van verschillen. Mensen zijn niet gelijk, wel gelijkwaardig. Bij D66 is ieder mens er één. Niet één van velen maar uniek en waardevol. D66 waardeert juist de verschillen tussen mensen. D66 vertrouwt op de eigen kracht van mensen. In een maatschappij die bloeit als er ruimte is voor individuele ontplooiing. Wie zichzelf kan redden moet de ruimte krijgen om eigen keuzes te maken. Wie tijdelijk een steuntje in de rug nodig heeft moet kunnen rekenen op de overheid. Krachtige individuen en hun onderlinge samenwerking zijn de bouwstenen voor solidariteit en voor samen leven; niet de overheid. In een Nederland met nieuw optimisme kunnen we ons ook losmaken van het splijtende integratiedebat. D66 deelt u niet in. Wij denken niet in gezinnen, geslachten, generaties of geloven. U bent uzelf met eigen talenten en eigen verantwoordelijkheden. Daarom verzet D66 zich tegen een overheid of politiek die mensen vooral als onderdeel van een groep benadert, als familielid, als werknemer of als aanhanger van een bepaald geloof. U bent uniek en geen gemiddelde of stereotype. Daarom willen wij ook weg van het traditionele integratiebeleid. Vooral werken aan emancipatie. Onderwijs en arbeidsmarkt zijn daarvoor de sleutels. Natuurlijk met oog voor terechte ergernissen over overlast, onveiligheid en geweld. Die mogen niet worden geaccepteerd als cultuurverschil maar worden aangepakt door politie en 38

justitie, zonder onderscheid. Etniciteit en achtergrond zijn geen excuus, en ook geen verwijt. Iedereen verdient gelijke kansen en gelijkheid voor de wet. En daarbij heeft de overheid wél een rol. Vernieuwing start aan de basis – het belang van lokale verkiezingen De vernieuwingsagenda van D66 zal niet zonder slag of stoot gerealiseerd worden. Dat doen we samen met u. Voor, tijdens en na de verkiezingen. D66 vertrouwt op de kracht van het lokaal bestuur. Voor heel veel zaken is lokaal maatwerk beter dan regels uit Den Haag. Sterk lokaal bestuur vraagt ook om vernieuwing. Krachtige gemeenten, met heldere verantwoordelijkheden en bijpassende middelen, meer inspraak en verantwoording, meer gekozen bestuurders. En kleinschalige voorzieningen, met de menselijke maat. U vindt in dit verkiezingsprogramma meer over onze plannen in uw gemeente. Ik wilde deze kans gebruiken om die lokale plannen in een bredere context te plaatsen. Ook dit programma vormt een belangrijke bouwsteen in onze vernieuwingsagenda. Ik vraag u de plaatselijke D66 kandidaten dan ook te steunen en op 3 maart 2010 D66 te stemmen.

Alexander Pechtold Fractievoorzitter D66 in de Tweede Kamer

39

De kandidaten van D66 Apeldoorn 1. O.G. (Olaf) Prinsen 2. P.W.J.H. (Paula) Donswijk – Bot 3. M.J.P. (Mark) Sandmann 4. A. (Ahmet) Alkas 5. E.G.J.M. (Erik) Bus 6. P.A. (Peter) Sluijs 7. J.C. (Hans) Trapman 8. G.J. (Gerrit) van Egmond 9. B.K. (Bart) Lauw 10. G.L. (Gert) Veldhuis 11. R.L. (Rens) Koelewijn 12. N.J. (Jeroen) Slikker 13. Q.E. (Quirien) Lensvelt – Ruijs 14. M. (Manuel) Buitenhuis 15. F. (Frits) Prakke 16. N.C.M. (Nicolet) Theunissen 17. J.H. (Annet) Denekamp- Dollekamp 18. B.D. (Boudewien) Koudstaal 19. J.A. (Jos) Poelmann 20. M.M.C. (Martin) Maassen 21. S.J. (Sijko) Wierenga 22. J.H. (Jan) van Ewijk 23. E.M. (Else-Marja) Heijboer – Young 24. H.J.A.M. (Herman) Hafkamp 25. L. (Louis) Huiskamp 26. S.K. (Sabina) Jonker

Contact? D66 Apeldoorn Postbus 9033 7300 ES Apeldoorn 055 - 580 12 47 [email protected] www.d66apeldoorn.nl

40

41