VOORWOORD. Nijmegen, mei 2012 Irma Bogers, voorzitter

Jaarverslag

2011

2

IVC Jaarverslag 2011

VOORWOORD Als pas aangetreden nieuwe voorzitter bij het IVC bied ik u met gepaste trots het jaarverslag van 2011 aan. Ook dit jaar hebben cursisten, vrijwilligers, stagiaires en beroepskrachten zich voor honderd procent ingezet. De energie, betrokkenheid en ambitie spat van de pagina’s van dit jaarverslag af. Ik hoop dat we die energie op u, de lezer, kunnen overbrengen. Cursisten die naar het IVC komen hebben lef. Ze willen meedoen in de maatschappij, zich verder ontwikkelen en emanciperen. In 2011 hebben 348 cursisten taalcursussen en activiteiten als computerfiets en bewegingles gevolgd. Het IVC is in diverse wijken actief met sociale activering, taal- en fietslessen. De leerwensen en de mogelijkheden van de cursist staan bij het IVC centraal, daarom wordt voor elke cursist een traject op maat samengesteld. We zijn dit jaar ook vereerd met een bezoek van Jolande Sap, fractievoorzitter van GroenLinks. Jolande Sap onderstreepte dat ze juist de combinatie van taalles en empowerment bij het IVC belangrijk vindt. Samenwerken vinden we bij het IVC heel belangrijk. Van deze bundeling van krachten kunt u in dit jaarverslag vele voorbeelden vinden. In 2011 was het IVC voortrekker bij de organisatie van Internationale Vrouwendag. De

samenwerking met andere Nijmeegse organisaties leverde een geslaagde dag op: vele honderden vrouwen en mannen kwamen naar de thema- en ontmoetingsbijeenkomsten in de wijken. Samenwerken speelt ook in 2012 een belangrijke rol. We gaan een jaar van bezuinigingen tegemoet. Dat biedt ook kansen. Het IVC gaat intensiever samenwerken met ROC en Intercity, waarbij we de kracht van het IVC niet verloren laten gaan. De combinatie van empowerment en taal, het bieden van een veilige plek en het centraal stellen van de cursist, dat is en blijft het IVC.

Op deze plaats wil ik de vrijwilligers, stagiaires en beroepskrachten hartelijk danken voor hun tomeloze inzet. Zij maken het mogelijk dat de cursisten hun ambities kunnen verwezenlijken. Nijmegen, mei 2012 Irma Bogers, voorzitter

3


Inhoud Emancipatie en Participatie

4

Meedoen Integrale aanpak Wijkgericht

4 5 5

Trajectbegeleiding

6

Werkwijze Het Zorgteam

6 7

Sociale activering

8

Leerwerkplaatsen Computerles Fietsles Bibliotheek Beweging

10 14 14 16 16

Taal

18

Niveaugroepen Specifieke taalvaardigheden Excursies

18 18 19

Interculturele ontmoeting

22

Opvoedingsdialogen Internationale vrouwendag Van ontmoeten naar begrijpen Tentoonstellingen

22 26 28 29

Interview met Fatima

9

Interview met Döndü

12

Interview met Chun Lan

13

Interview met Zohra

15

Interview met Arzu Interview met Irina

20 21

Inburgeringsgroep Nijmegen-West doet verslag

24

Interview met Anahit

33

Ook in 2011 Opening Theehuis Jolande Sap bezoekt het IVC Gedichtendag Nieuwe huisstijl 2011 & U Meidenproject

30 31 32 34 35

Feiten en cijfers

36

4

Emancipatie en participatie


Emancipatie en participatie Meedoen Iedereen wil meedoen. Maar voor de een is dat makkelijker dan voor de ander. Het hangt van een aantal factoren af of mensen zich goed kunnen redden of buiten de boot dreigen te vallen. Voor een deel van de allochtonen in Nederland is deelname aan de maatschappij lastig. Ze zijn ondervertegenwoordigd in het onderwijs en de arbeidsmarkt. Allochtone vrouwen die weinig tot geen opleiding hebben gehad raken soms in een isolement. Als ze ouder worden en meer zorg nodig hebben wordt het leven in Nederland niet eenvoudiger. Veel hoger opgeleiden kunnen op eigen kracht

hun weg in de Nederlandse samenleving vinden. Toch kunnen zij door, vaak sociaal en cultureel bepaalde omstandigheden, geen intensief en/of duur taaltraject volgen. De mensen die bij het IVC aankloppen willen weer gaan werken, of bijvoorbeeld zelf vragen kunnen stellen op de school van hun kinderen bij het 10 minuten gesprek. Oudere cursisten willen niet thuis blijven zitten, maar het Nederlands onderhouden en meepraten over ouder worden in Nederland. Anderen vinden het belangrijk om te leren fietsen, zodat hun mobiliteit vergroot wordt en ze niet meer afhankelijk zijn van anderen om ergens te komen. Of ze willen juist leren hoe ze met de computer om kunnen gaan omdat ze merken dat digitale vaardigheden onmisbaar zijn. De redenen van cursisten zijn divers, maar een ding hebben ze gemeen: ze willen meedoen en deel uitmaken van de samenleving. Het IVC biedt een totaalpakket aan activiteiten om de kracht en de talenten van iedere cursist tot ontwikkeling te brengen. Om effectief aan emancipatie te kunnen werken is het van belang de leefomgeving van de cursist bij dit proces te betrekken. Het IVC heeft dan ook een unieke, integrale werkwijze.


Emancipatie en participatie

5

Integrale aanpak

Wijkgericht

Alleen taal is niet genoeg om mee te doen en te emanciperen. Daarom biedt het IVC, in het kader van de integrale aanpak, andere activiteiten die kunnen bijdragen aan het emancipatieproces van cursisten en deel uitmaken van trajecten zoals: fietsen computerles, voorlichting over opvoeding en actuele thema’s, empowerment, interculturele ontmoetingen, beweging en stages. Alle radertjes van een traject grijpen op elkaar in en laten zo gezamenlijk de wijzers draaien.

Het IVC werkt ook in de wijken om de uitvoering dichterbij de doelgroep te realiseren en meer samenwerking met andere organisaties aan te gaan. Zo kunnen we nog beter inspelen op de behoeften van de doelgroep in de wijk. Hiervoor sluit het IVC zich in 2011 aan bij de spreekuren van Inter-lokaal in Lindenholt en in Neerbosch-Oost bij de OpMaat. Teamleden van het IVC zijn wekelijks in deze wijken aanwezig en vangen veel signalen op. Vrouwen die op het spreekuur komen met bijvoorbeeld taalproblemen worden door het IVC verder geholpen. Het IVC organiseert in deze wijken sociale activering, taal- en fietslessen. Er is een groep in Lindenholt en in 2011 start een groep in NeerboschOost. In beide wijken zijn we van plan om met een tweede groep te starten.

Bij het IVC staat iedere individuele cursist centraal. Want iedereen leert op een andere manier. De ene cursist gaat met flinke sprongen door een traject, leert makkelijk Nederlands, fietst al snel een rondje en gaat op zoek naar een leuke baan. De a ndere cursist is al ouder, heeft weinig opleiding gehad in het geboorteland, maar gaat bij het IVC voor het eerst in haar leven vrijwilligerswerk doen. Bij het IVC zijn de talenten, behoeften en mogelijkheden van de cursist begin- en uitgangspunt. De trajectbegeleider volgt de cursist intensief, de taallesdocent weet, net als de fietslesdocent, wat de precieze leerdoelen van de cursist zijn. Veel cursisten hebben een coach die stap-voor-stap de cursist begeleidt naar een activiteit, leerwerkplaats of vrijwilligerswerk. De coach bezoekt de cursist thuis en betrekt zo de directe leefwereld van de cursist erbij. Medewerkers van het zorgteam bekijken de fysieke en psychische gezondheid van de cursist en zorgen voor een adequate aanpak als er belemmeringen zijn op deze terreinen. Daarnaast bieden zij een luisterend oor voor privé problemen van allerlei aard. Alle medewerkers van het IVC staan naast de cursist. Ze stemmen onderling af en werken vanuit het idee dat ieders talenten zoveel mogelijk moeten worden ontplooid.

6

Trajectbegeleiding


Trajectbegeleiding Werkwijze Intake Bij het IVC krijgt iedere cursist een intake. Tijdens de intake wordt naar verschillende zaken gekeken. Als er reden is tot doorverwijzing zorgt Roya, de trajectbegeleider, voor een warme overdracht. De centrale vraag bij het intakegesprek is: met welke bagage komt de cursist naar binnen, wat wil de cursist bereiken en wat is haalbaar? Roya vraagt naar leerwensen en geeft informatie over de m ogelijkheden binnen en eventueel buiten het IVC. Het taalniveau en vaardigheden van de cursist worden vastgelegd en Roya kijkt of er ook behoefte is aan andere activiteiten zoals sporten, fiets- of computerles. Daarna wordt het persoonlijke traject voor de cursist samengesteld. Netwerk Roya heeft veel contacten met het netwerk van de cursisten via (telefonische)gesprekken. Als het nodig is worden gezinsleden bij het traject betrokken. Dat gebeurt altijd in overeenstemming met de cursist. Zo krijgt de echtgenoot (of andere gezinsleden) meer zicht op wat er binnen het IVC gebeurt. Een man die eerst wilde dat zijn vrouw privé-les kreeg ging na een gesprek akkoord met les in een groep. Ook als het om taalstage of een taalmaatje gaat, helpt het om de echtgenoot erbij te betrekken.

Voortgangsgesprekken Regelmatig onderhoudt Roya contact met de docenten en twee keer per jaar voert ze voortgangsgesprekken met de cursisten om eventueel het traject bij te stellen. Voor de cursisten van inburgering en 1001Kracht vinden de voortgangsgesprekken een keer per drie maanden plaats. Verzuimgesprekken Roya voert wekelijks verzuimgesprekken. Door snel contact met afwezige cursisten op te nemen zorgt ze ervoor dat het verzuim en de uitval vermindert. In geval van uitval is de reden meestal een verhuizing. Doordat de lijnen binnen het IVC kort zijn, wordt ze regelmatig door cursisten aangesproken als er factoren zijn die de voortgang van het traject belemmeren.

Trajectbegeleiding


Exitgesprekken Twee weken voordat een traject eindigt worden er exitgesprekken gevoerd. Daarin wordt het traject en de vorderingen besproken. Tevens wordt in kaart gebracht wat de cursisten nog aan leerwensen hebben. Er worden mogelijkheden besproken voor eventuele doorstroom naar een andere passende activiteit of traject zoals sociale activering, vrijwilligerswerk, stage, staatsexamen en het volgen van een beroepsopleiding. Taalmaatjes Voor extra ondersteuning kunnen cursisten van het IVC een persoonlijke coach krijgen. In 2011

hebben alle cursisten die de inburgering volgen wekelijks contact met een taalcoach / taalmaatje. De t aalcoaches / maatjes ondersteunen de cursist bij de voorbereiding op het inburgeringsexamen en hebben contact met de docent. Daarnaast helpen ze hen met het verbeteren van hun Nederlands en begeleiden hen naar activiteiten buitenshuis. De taalcoaches / maatjes worden voornamelijk geleverd via Vluchtelingenwerk en de Vrijwilligerscentrale. Herfst 2011 start het IVC met de inzet van activeringscoaches voor cursisten die hier behoefte aan hebben. Deze worden opgeleid door het IVC en ondersteunen en begeleiden bij het vinden van een taalstage, een activiteit of vrijwilligerswerk.

Het Zorgteam Een huisarts, twee verpleegkundigen en een maatschappelijk werker vormen in 2011 samen het zorgteam van het IVC. Twee keer per week kunnen de cursisten op de spreekuren van het zorgteam terecht voor vragen over hun gezondheid, ingewikkelde formulieren of persoonlijke problemen. De spreekuren vinden plaats bij het IVC onder lestijd, om de drempel zo laag mogelijk te maken. In 2011 hebben de medewerkers van het zorgteam uitvoerige gezondheidsgesprekken gevoerd met cursisten die een traject sociale activering volgen. Met al deze cursisten vond een gesprek plaats aan de hand van een checklist. Hierin zaten vragen over (psychische) gezondheid, gezinssituatie, wonen, werk en financiën. Ook werd gekeken of de b etreffende cursist voldoende hulp in haar omgeving had. Zo niet, dan vond doorverwijzing plaats. De trajectbegeleider van het IVC neemt deel aan het overleg met het zorgteam. Op deze wijze kan het IVC haar cursisten intensief volgen.

7

In 2012 zal het zorgteam doorgaan met het voeren van uitgebreide gezondheidsgesprekken met de cursisten. Indien de cursist dat wenst is het ook mogelijk het gesprek in de thuissituatie te laten plaatsvinden. Uit veel van de gevoerde gesprekken komt naar voren dat veel cursisten worstelen met financiële problemen. Verpleegkundige Gré Zwols: ‘Wat in bijna alle gesprekken naar voren komt zijn de financiële problemen. Een uitkering is krap. Daarnaast merk ik dat voor veel vrouwen het IVC erg belangrijk is. Het is een van de weinige keren om er op uit te gaan en anderen te ontmoeten.’Iedereen vindt het prettig les te krijgen, ook al geeft een enkeling aan weinig te kunnen leren vanwege de leeftijd.’

Zorgteam in 2011: • •

Gesprekken over de gezondheid (1 uur per cursist) 37 cursisten Korte consulten met het zorgteam 20 cursisten

8

Sociale activering


Sociale activering Voor sommige vrouwen is er weinig sprake van verhoging van het taalniveau in termen van het formele NT2 onderwijs. Voor hen is het echter wel belangrijk taal te blijven oefenen en buitenshuis actief te worden en te blijven. De combinatie van praktijkgerichte lessen en empowerment die het IVC biedt stelt hen in staat hun taalvaardigheden te o nderhouden en waar mogelijk te v erbeteren. Daarbij lopen de cursisten ook verplicht een taalstage. De cursisten krijgen binnen de eigen mogelijkheden een programma op maat. De afgelopen jaren is het IVC bezig geweest met het ontwikkelen van een tweejarig sociaal activeringsprogramma. Voor de zomervakantie 2011 is dit basisprogramma afgerond. In de toekomst kunnen we, in verschillende Nijmeegse wijken, een kanten-klaar basisprogramma aanbieden aan nieuwe groepen. Het vervolg van het basisprogramma sociale activering is een dagdeel functionele taal en een dagdeel een activiteit elders uitvoeren, stage lopen of vrijwilligerwerk doen. Een deel van de cursisten die het basisprogramma van de sociale activering heeft doorlopen is na de herfstvakantie daadwerkelijk begonnen met een activiteit. De overigen worden intensief begeleid door activerings-

coaches bij het zoeken naar een geschikte activiteit, stage- en/of vrijwilligerswerk. Activeringscoach Om sociale activering meer vorm te geven heeft het IVC sinds 2010 een projectmedewerker activering in dienst. Zij begeleidt de vrijwillige activeringscoaches die de cursisten ondersteunen bij het vinden van een activiteit of vrijwilligerswerk. Een belangrijk onderdeel van het sociale activeringstraject is empowerment. Voor de groep die in het kader van 1001 Kracht het voortraject volgde geldt dat ze a llemaal zijn doorgestroomd, de meesten naar inburgering. De projectmedewerker activering over de empowerment training: ‘Je zag de vrouwen echt groeien. Ze voelen zich serieus genomen en gaan ook heel serieus aan de slag met het verbeteren van hun Nederlands. Döndü bijvoorbeeld, zij is iemand die erg onzeker was. Ze is begeleid naar vrijwilligerswerk als gastvrouw bij woonzorgcentrum Nijevelt. Na een jaar taalstage heeft Döndü om uitbreiding gevraagd, zo leuk vindt ze het.’ Als er geen bestaande activiteiten zijn heeft de projectmedewerker activering de mogelijkheid om zelf iets op te zetten. Zo is er in 2011 samen met Tandem

Voorlichting en excursies 2011 Wat

Wanneer

Aantal cursisten

Samen wandelen onder begeleiding van sportdocent

23-05-2011

25

Voorlichting over vrijwilligerswerk door Vrijwilligerscentrale 09-06-2011

21

Excursie naar Wijkcentrum het Hert in het kader van het verkennen van mogelijkheden in de wijk

16-06-2011

20

Excursie naar de SWON salon in Neerbosch Oost in het kader van het verkennen van mogelijkheden in de wijk

28-09-2011

10

Excursie naar OKC Sam Sam in het kader van het verkennen 30-09-2011 van mogelijkheden in de wijk West

7

Sociale activering


een naaigroep in Bottendaal opgericht: De Bottendaalse Beppies. Dit initiatief is na een jaar gestopt. Een van de redenen was dat er geen v rijwillige docent gevonden kon worden. Daarnaast hebben de deelnemers veel begeleiding nodig waardoor het niet mogelijk is om er een zelfstandig draaiende groep van te maken.

9

Voorlichting en excursies Om de cursisten te stimuleren buitenshuis actief te worden organiseert het IVC in dit kader in 2011 een aantal voorlichtingen en excursies. Zo wordt er door de Vrijwilligerscentrale een voorlichting gegeven over vrijwilligerswerk. Ook vinden er excursies plaats om de mogelijkheden in de (eigen) wijk te verkennen zoals naar wijkcentrum ’t Hert (Willemskwartier), de SWON salon in Neerbosch-Oost en naar OKC SamSam in Nijmegen-West.

‘In Marokko mochten meisjes niet naar school, hier kan dat wel’ Ze is ambitieus en leergierig. Tien jaar geleden kwam Fatima Kalmoua bij het IVC terecht en sindsdien is ze daar niet meer weg te denken. Tot haar tevredenheid doet ze mee aan het project Taalmaatjes, dat door een samenwerkingsverband met de Vrijwilligerscentrale tot stand kwam. Frusterend ‘Al zo’n 34 jaar woon ik in Nederland. De eerste drie jaar kon ik geen woord Nederlands spreken, ik wist niet eens hoe ik ‘ brood’ moest zeggen. Mijn buurvrouw kwam wel eens met mij kletsen, maar ik verstond er niets van. Dat frustreerde mij heel erg. Op een gegeven moment ben ik naar een buurthuis gegaan om daar taallessen te volgen. Omdat ik voor mijn gezin moest zorgen ging ik daar niet op een regelmatige basis heen. Ook was het niet goed geregeld, zo werd de leraar niet vervangen als hij ziek was.’ Taalles ‘Via een welzijnsorganisatie kwam ik tien jaar geleden terecht bij het

IVC. Ik heb verschillende trajecten doorlopen en nu krijg ik op vaste dagen taalles. Daarnaast krijg ik hulp van mijn taalmaatje, ze helpt me heel goed. Zo geeft ze mij regelmatig huiswerk mee. En als ik iets uit de lesstof niet begrijp, dan legt zij mij dat uit. Daarnaast krijg ik van haar rekensommen die ik moet oplossen en ik krijg boeken mee om thuis te lezen.’ ‘Voor mij is het heel belangrijk om de taal te leren. Vroeger ben ik in Marokko nooit naar school geweest, meisjes mochten dat niet. Hier in Nederland kan ik dat wel doen. Ik krijg regelmatig brieven binnen van verschillende instanties en die begrijp ik niet. Als ik naar de dokter ga versta ik ze slecht, laatst zat ik bij een specialist en ik begreep hem maar niet. Toen heb ik hem gevraagd of hij alles wil opschrijven zodat iemand voor mij het daarna kon vertalen. Mijn kinderen zijn volwassen en leiden hun eigen leven. Ik kan ze niet altijd mee vragen naar de dokter. Maar brieven vertalen ze wel voor me.’

Zelfstandig worden ‘Dankzij mijn taalmaatje gaat mijn taal vooruit. Nu praat ik zelfs beter Nederlands dan mijn man. Mijn wens is om zelfstandig te worden. Ik wil graag zonder hulp van anderen mijn brieven lezen en begrijpen. Het behalen van mijn rijbewijs in 2003 was een stap in de goede richting. Mijn taal is zodanig verbeterd dat ik mijn theorie-examen in het Nederlands heb afgelegd.’ Bij het IVC neemt Fatima deel aan verschillende activiteiten. Haar taalcoach steunt haar daarbij en is ook regelmatig aanwezig. ‘Het positieve aan dit project is dat ik mijn taalles in de praktijk kan brengen met mijn taalmaatje. Het heeft mij enorm geholpen. Daarom zou ik andere vrouwen ook adviseren om zo’ n project te volgen als ze de kans krijgen. Op deze manier kun je er voor zorgen dat je zelfredzaam wordt, want uiteindelijk moet je het zelf doen.’ Uit: Duizend en één sterren © MOVISIE, kennis en advies voor maatschappelijke ontwikkeling

10

Sociale activering


Leerwerkplaatsen Omdat voor veel cursisten de stap naar vrijwilligerswerk buiten het IVC (te) groot is heeft het IVC in 2011 twee leerwerkplaatsen ontwikkeld. De cursisten kunnen onder intensieve begeleiding van het IVC hun taalstage lopen in de leerwerkplaats Zorg en het Theehuis. De twee leerwerkplaatsen bevinden zich op het raakvlak van interculturele ontmoeting en sociale activering. De cursisten oefenen de Nederlandse taal en vergroten hun vaardigheden m.b.t. vrijwilligerswerk. Ze overleggen, werken samen en organiseren activiteiten. De leerwerkplaatsen bieden ook gelegenheid tot interculturele ontmoeting. In een veilige en informele sfeer ontmoeten allochtone en autochtone vrouwen bezoekers en cliënten van de dagopvang, het woonzorgcentrum en de bezoekers van het Theehuis. Hieronder volgt een beschrijving van de beide leerwerkplaatsen:

1 - Leerwerkplaats Zorg De leerwerkplaats Zorg biedt taalstageplaatsen in Dagopvang De Cypres en in Woonzorgcentrum De Orangerie onder begeleiding van het IVC. De cursisten hebben in het najaar een cursus van het ZZG gevolgd bij het IVC. Tijdens deze oriëntatiecursus kregen de vrouwen informatie over het werken met licht-dementerende ouderen. Wat is dementie? Hoe maak je contact met oudere mensen? Ook werd er tijdens deze cursus geoefend met praktische vaardigheden zoals mensen in hun jas helpen, lopen met een rollator en rolstoel. Na deze cursus gaven vier cursisten aan hun stage in de leerwerkplaats Zorg te willen gaan lopen. De cursisten die stage lopen in De Cypres en in De Orangerie werken met (licht-dementerende) ouderen. Ze doen spelletjes, zingen samen en organiseren elke twee weken een activiteitenmiddag. De cursisten werken aan hun werknemersvaardigheden door op tijd te komen, af te bellen in geval van ziekte, te overleggen met elkaar en samen te werken. Het taalniveau van de meeste cursisten in deze leerwerkplaatsen is zeer laag. De gemiddelde leeftijd is boven de 55 jaar. Toch maken de cursisten contact

Leerwerkplaats zorg

met ouderen. Praten over de kinderen blijkt al snel een gemeenschappelijke deler! De cursisten die als vrijwilliger werken krijgen een keer per twee weken les op het IVC. Tijdens deze les worden ervaringen uitgewisseld, empowerment oefeningen gedaan, geoefend met functionele taal en bereiden de cursisten samen de activiteitenmiddag voor.

‘Ik word zo blij wanneer ik zie dat ik mensen kan helpen en dat ik behalve thuis zitten en huishouden nog meer kan doen.’ ‘Ik dacht altijd dat ik in Nederland niet kon werken omdat ik de taal niet goed kan spreken maar ik zie nu dat er dingen zijn die ik goed kan doen.’ ‘In het begin was ik bang met vreemde Nederlandse mensen te werken, ik was bang dat ze mij uit zouden lachen maar ik vind dit nu gezellig en heel leuk.’


11

2 - Leerwerkplaats IVC Theehuis en Theehuis Plus Het Theehuis en Theehuis Plus zijn activiteiten die op de centrale locatie van het IVC plaatsvinden. Deze leerwerkplaats biedt taalstageplaatsen aan cursisten van het IVC. De cursisten zijn gastvrouw en verzorgen activiteiten in het Theehuis. Autochtone en allochtone vrouwen ontmoeten elkaar in oriëntaalse sfeer. Dat nodigt uit tot een dialoog waardoor men elkaar beter leert kennen en er meer begrip voor elkaar ontstaat. Vanaf de herfstvakantie 2011 is het Theehuis iedere week open. Elke woensdagochtend komen vrouwen in het IVC bij elkaar. Naast praten met elkaar is er ook gelegenheid om samen te handwerken. Om de week is er Theehuis Plus. Tijdens Theehuis Plus kunnen vrouwen, tegen een kleine vergoeding, gebruik maken van de schoonheidssalon, kapper en massage. Ook worden er workshops georganiseerd. Deze activiteiten worden verzorgd door cursisten van het IVC, zo kunnen zij werkervaring opdoen. De cursisten worden begeleid door een team van stagiaires en vrijwilligers. Een beroepskracht van het IVC coördineert het geheel. Inmiddels is er een vaste groep vrouwen die wekelijks het Theehuis bezoekt om te handwerken, een kop thee te drinken, te eten en samen te praten.

‘Vroeger praatten mijn kinderen over wat ze op school deden maar ik had niets te vertellen, nu kan ik mijn kinderen vertellen wat ik op mijn vrijwilligerswerk heb gedaan.’ TWinkeltje TWinkeltje is de tweedehands kledingwinkel van het IVC. In de winkel werken vrijwilligers en cursisten. De cursisten lopen er stage om de taal in de praktijk te leren. Ze helpen dan bijvoorbeeld met het uitzoeken van kleding, het inrichten van de winkel en het verkopen van kleding. Zo wennen ze aan werken in een veilige en vertrouwde omgeving.

12


‘Vrijwilligerswerk; dat is goed voor mijn Nederlands’ Döndü is 37 jaar en woont met haar man en twee schoolgaande kinderen in Hatert. Ze komt uit Turkije en is nu 13 jaar in Nederland. In 2009 heeft ze het inburgeringsdiploma gehaald en in maart 2010 is ze, via de reïntegratie specialist van Hatert Werkt, bij het IVC gekomen. Döndü wil graag op alle vlakken zelfstandig functioneren. In 2011 is ze gestart met een stage omdat ze de Nederlandse taal nog beter wil leren. Ze werkt een keer per week als vrijwilliger in woonzorgcentrum Nijevelt. Een keer per week is Döndü te vinden in woonzorgcentrum Nijevelt van 9 tot 12 uur. ‘Om 9 uur begint de dag met het klaarzetten van de tafels met koffie en thee en de maaltijd. Als mensen hulp nodig hebben ga ik helpen en boterhammen smeren. Na het eten ga ik opruimen en de

afwas in de afwasmachine zetten en laten draaien. Daarna weer de afwasmachine uithalen en spullen opruimen. Ik breng dan ook altijd mensen naar de activiteitenkamer. Daar gaan ze vaak iets doen als tekenen. Soms blijf ik erbij, maar niet altijd. Ik ga ze wel altijd weer ophalen.’ Na een jaar in Nijevelt wilde Döndü graag vrijwilligerswerk bij haar in de buurt vanwege de reiskosten. Via haar activeringscoach van het IVC heeft ze een vrijwilligersplek gevonden in Hatert. In dat centrum zijn de ouderen iets jonger en wordt er meer gepraat. ‘In Nijevelt zijn de mensen heel rustig en oud, ze praten niet heel veel. In Hatert zijn de mensen actiever. Ze vertellen verhaaltjes en doen ook spelletjes. Dat is goed voor mijn Nederlands.’

Döndü kwam naar het IVC omdat ze haar taalvaardigheid wilde verbeteren. Ze wilde beter schrijven en makkelijker leren spreken, zonder steeds na te hoeven denken. En dat gaat steeds beter. Ze kan nu een briefje schrijven naar de school van haar kinderen, zelf het 10 minutengesprek voeren en vragen aan de docent stellen. In de toekomst, als haar kinderen groter zijn, wil ze gaan werken of een opleiding gaan volgen.

13


‘Naar buiten is beter dan binnen’ Chunlan Chen is 60 jaar oud en woont nu 27 jaar in Nederland. In 2010 heeft ze een inburgerings traject bij het ROC afgesloten, ze is toen niet geslaagd. In januari 2011 is ze bij het IVC gestart met een sociaal activeringstraject. Chunlan is met haar kinderen van toen 12, 10 en 7 jaar naar Nederland gekomen omdat haar man hier in Nijmegen een restaurant had. Haar man is 3 jaar g eleden gestopt vanwege diabetes en haar kinderen zijn al enige tijd het huis uit. In de beginjaren bleef ze thuis om voor de kinderen te zorgen, na 5 jaar is ze gaan werken in het restaurant als schoonmaakster. Toen haar man ziek werd is ze gestart met een inburgeringstraject op de Groenestraat, ze heeft daar niveau 1 gehaald. In China heeft ze slechts drie jaar school gevolgd. Ze is blij dat ze op het IVC weer kan leren. Chunlan komt graag buiten de deur en wil Nederlands leren om dingen zelfstandig te kunnen doen. Ze doet al 25 jaar zelf de boodschappen,

maar naar de huisarts neemt ze nog altijd haar zoon mee. Nu volgt ze een keer per week een les waarin ze Nederlands leert lezen, schrijven en praten. Ze kan wel lezen, maar vindt dat Nederlands toch vaak moeilijk te begrijpen. Vooral met spreken heeft Chunlan moeite. Op donderdag gaat ze naar Kompas-mengelmoes om te breien en te haken, dat vindt ze erg leuk. Ze loopt dan heen en gaat met de bus terug. Verder heeft Chunlan weinig contact met Nederlands sprekenden. Ze heeft wel veel familie in Nederland. Erg trots is ze op haar oudste zoon: ‘Hij is zo slim!’ Haar zoon heeft pas Nederlands geleerd vanaf zijn twaalfde en heeft nu zelf een computerbedrijf. Vanaf oktober 2011 is Chunlan gestart met de Leerwerkplaats Zorg. Dit houdt in dat ze de ene week op het IVC samen met haar groep een activiteit voorbereidt en de andere week voeren ze de activiteit uit bij de Cypres (dagopvang licht dementerende ouderen). Ze vindt het erg leuk

om te doen. Samen handwerken heeft haar voorkeur, maar ook over het koekjes bakken met de ouderen is ze enthousiast. Chunlan is bescheiden, ze vindt het contact met de ouderen leuk, maar zal niet snel zelf een gesprek aanknopen. Maar ze blijft het proberen. Met haar medecursisten moet ze in het Nederlands communiceren en samen hebben ze veel plezier.

14

Sociale activering


Computerlessen Om mee te kunnen in de hedendaagse samenleving zijn basisvaardigheden op de computer onontbeerlijk. Vrouwen die willen leren hoe je met een computer werkt volgen bij het IVC een basiscursus. Ook ( oudere) autochtone vrouwen vinden hun weg naar het IVC. Het aangepaste tempo en de persoonlijke begeleiding door vrijwilligers slaat aan. Alle cursisten hebben tevens de mogelijkheid om tussen de middag met lesmateriaal te oefenen in het computerlokaal.

‘Ik voel mij nu belangrijker dan vroeger.’

Fietslessen In 2011 heeft het IVC fietslessen verzorgd in Nijmegen-Oost, Meijhorst en Neerbosch-Oost. Cursisten krijgen lessen over de verkeersregels en leren op een rustige plek fietsen. Daarna worden de verkeersregels op de weg toegepast. Als de cursus succesvol is afgerond krijgen de cursisten een certificaat. In Meijhorst is de eerste man geslaagd voor het fietsdiploma. Van tevoren was aan de cursisten gevraagd of ze bezwaar hadden tegen een man in de groep, maar daar had niemand problemen mee. De

man wilde snel leren fietsen en was erg gedreven. Een beetje afremmen was letterlijk en figuurlijk nodig, maar hij slaagde met vlag en wimpel voor zijn diploma. Ook anderen in de groep waren erg enthousiast over de lessen. Een cursist ging een fiets kopen: ‘Dat heb ik al zo lang gewild, ik ben zo blij!’ Twee stagiaires inburgering werken nu als fietsvrijwilliger en er is een nieuwe allochtone vrijwilliger begonnen met het geven van fietslessen. Fietslessen kunnen bij voldoende aanmeldingen ook in andere wijken gegeven worden.

15


Van cursist tot docent Zohra* is 32 jaar en kwam in 1999 van Marokko naar Nederland. Toen ze al die fietsende vrouwen hier zag besloot ze: Dat wil ik ook kunnen, ik ga leren fietsen! Maar omdat ze overal dichtbij woonde, was de noodzaak er nog niet om een fietscursus te gaan volgen. Nederlandse les volgde ze wel, maar daar stopte ze mee toen haar kind geboren werd en ze thuisbleef om te zorgen. Een paar jaar later stapte ze toch op de fiets, ze vertelt er enthousiast over. ‘De eerste keer dat ik het probeerde was het makkelijk voor mij. Ik kon meteen een heel stuk fietsen. Het was echt ongelooflijk dat het de eerste keer zo goed ging, ik was helemaal trots. Ik heb heel goed opgelet als mijn schoonzus fietste en daardoor pikte ik het ook snel op. Misschien gaat het ook zo als ik auto zou rijden, maar dan is de theorie wel moeilijker.’ Zohra kwam in 2008 voor het eerst bij het IVC voor spraakles, daarna volgde ze taalles en in 2009 is ze gestart met inburgering. Tijdens de inburgerings‑cursus is ze begonnen als stagiaire bij de fietslessen. Nadat ze geslaagd is voor het examen is ze aangebleven als fietslesdocent. Elke maandagmiddag is ze in Meijhorst te vinden. De cursisten hebben eerst een uur theorieles en daarna een uur praktijk. Zohra zegt hierover: ‘Ik doe het voor en ik geef ook uitleg over hoe het moet. Ik vind het helemaal niet zwaar, ik vind het leuk werk. Het is heel belangrijk

dat vrouwen blijven fietsen, dan kunnen ze echt zelfstandig zijn. Als we de fietsen hebben opgeruimd doen we op het eind nog tien minuten sport om te ontspannen.’ In de toekomst wil Zohra graag gaan werken, bijvoorbeeld in een crèche met kinderen. Ze is ook nog steeds bezig met het verbeteren van haar Nederlands en heeft les op niveau 2. Ze wil ook graag weer een taalcoach. In het verleden heeft ze al een taalcoach gehad en daar heeft ze nog incidenteel contact mee. ‘Maar ik vind het belangrijk om nog meer te leren en met een taalcoach kom ik een stuk verder.’

* Om privacyredenen is deze naam gefingeerd

Suad (1954) komt uit Irak en is Koerdisch, van oorsprong is ze docent scheikunde en heeft ze daar les gegeven op een middelbare school. Ze kwam haar man achterna die naar Nederland was gekomen als politiek vluchteling. Ze woont nu 16 jaar in Nederland. In 2000 is haar man overleden en kwam ze er alleen voor te staan met twee jonge kinderen op de middelbare school en heeft sinds 2008 les op het IVC en sinds 2010 is ze zelf ook docent bij het IVC. Ze heeft twee kinderen van 23 en 22 jaar. Zelf heeft ze Nederlands geleerd op het ROC en een opleiding in Arnhem gevolgd chemisch laboratorium techniek. In 2006 heeft ze haar diploma behaald maar sindsdien heeft ze geen werk gevonden. Na jarenlang banen zoeken is ze via de krant het IVC tegengekomen.

Samen met docente Ans geeft ze les aan een groep in NeerboschOost. Er zijn daar zeker twee docenten nodig want de groep is opgesplitst in twee niveaus. Samen bereiden ze de lessen voor en als collega Ans een keer op vakantie is doet Suad de groep in haar eentje. Ze is er erg enthousiast over en staat er zelfs extra vroeg voorop omdat ze uit Groesbeek moet komen. Fietsles heeft ze gehad maar ze is een keer gevallen en is sindsdien huiverig om op de fiets te stappen. Ze heeft wel haar autorijbewijs 9 jaar geleden gehaald. Ze is zelfs in een keer geslaagd. Ook heeft ze zwemmen geleerd in Groesbeek. Ze heeft dan net niet haar diploma gehaald maar ze kan zwemmen. Werken met de computer heeft ze zichzelf geleerd.

16

Sociale activering


Bibliotheek

Beweging

De Bibliotheek Gelderland Zuid (OBGZ) geeft alle taalaanbieders in Nijmegen de mogelijkheid om hun cursisten gratis lid te laten worden voor een jaar, mits ze vooraf meedoen aan een (betaalde)excursie. Het IVC organiseert 3 keer per jaar een bibliotheekbezoek naar de vestiging op de Mariёnburg, waarbij cursisten gratis een bibliotheekpas kunnen krijgen. De cursisten worden ontvangen met koffie en thee en krijgen vervolgens uitleg en een rondleiding. Vooraf hebben ze in de les al een aanmeldings formulier ingevuld, tijdens de excursie krijgen ze hun pasje uitgereikt. Dat pasje is een jaar geldig. Na een jaar kunnen ze wel verlenging krijgen mits ze aantonen dat ze nog les volgen.

In de lessen wordt altijd aandacht besteed aan beweging. Een taaldocent: ‘In een groep met voornamelijk oudere dames is de traditie ontstaan dat de cursisten om de beurt een oefening voordoen. Het is indrukwekkend om te zien hoe iedereen even de leiding neemt. Het wekt niet zelden de nodige hilariteit. Meer ontspannen zetten de cursisten hun les daarna voort.’

Yesim: ‘Ik ben heel blij met mijn bibliotheekpas! Ik blijf lezen en boeken halen. Ook als ik het niet begrijp blijf ik lezen. Het moet, anders leer ik niet.’ Met de pas kunnen ze boeken, muziek en films lenen en (langer) gebruik maken van de computers. Speciaal aandachtspunt tijdens de excursie is het Taalpunt; een gedeelte ingericht rondom het leren van de Nederlandse taal. Naast lesmaterialen en methodes staan hier ook makkelijk leesbare boeken.


In mei ging een grote groep cursisten wandelen onder begeleiding van een sportdocent. Aanleiding was de rondleiding in het nieuwe voorzieningenhart ‘Het Hert’ in het Willemskwartier. Bij het zien van de mooie sportzaal reageerden de vrouwen erg enthousiast. Zo ontstond het idee om een sport ochtend voor vrouwen te organiseren. Op 23 mei stonden 25 vrouwen in de startblokken met mak-

Sociale activering

kelijk zittende kleding en schoenen. Onder leiding van een ervaren sportdocent vertrok de groep voor een wandeling in de buurt. Het was een geslaagde onderneming, maar met veel tempo verschil. Tot besluit werden er rek- en strekoefeningen gedaan ter voorkoming van stijve spieren. Een kleiner groepje is daarna wekelijks bij elkaar gekomen om te wandelen.

17

18


Taal Taal leren kan bij het IVC op verschillende niveaus. Voor iedere cursist is er een passende lesgroep. Cursisten van het IVC worden begeleid door een trajectbegeleider. Zij stelt een traject samen dat past bij de cursist. (Zie ook elders de informatie over trajectbegeleiding.) Voor de cursist die meer wil zijn er extra lessen. Dit zijn bijvoorbeeld schrijflessen, spreeklessen en uitspraaktraining. Vrouwen kunnen bij het IVC onder professionele begeleiding toewerken naar het inburgeringsexamen. Het examen bestaat uit de toets gesproken Nederlands en opdrachten die men in de praktijk doet. Ook kan er worden toegewerkt naar Staatsexamen I en II.

Niveaugroepen Het IVC heeft in 2011 vijf niveaugroepen, van beginners tot staatsexamenkandidaten. Deelnemers aan deze groepen zijn midden- tot hoogopgeleid en vinden meestal op eigen kracht hun weg in de Nederlandse samenleving. Wat hen belemmert in

hun emancipatieproces zijn gebrekkige taalvaardigheden. Daarom ligt in deze groepen, vergeleken met de trajecten sociale activering, een sterker accent op taalverbetering en niveauverhoging. Een groot deel van de cursisten kan door financiële en psychosociale omstandigheden geen dure en meer intensieve taallessen volgen. Het maatwerk dat het IVC biedt brengt hen toch een stap verder. Ook de ruimte voor ontmoeting binnen het IVC is voor hen belangrijk. Dat laatste geldt zeker ook voor een speciale categorie cursisten: asielzoekers en klanten van Stichting Gast. Voor hen zijn er drie aparte niveaugroepen.

Specifieke taalvaardigheden Veel van onze cursisten vragen om extra ondersteuning bij hetzij mondelinge, hetzij schriftelijke vaardigheden. Sommigen spreken vrij goed Nederlands, maar zijn niet volledig gealfabetiseerd. Anderen schrijven vrijwel foutloos, maar vinden het lastig om te praten in het Nederlands. Om aan

19


de v erschillende leerwensen tegemoet te komen hebben we in 2011 spreekvaardigheidslessen op twee niveaus en schrijfvaardigheidslessen op drie niveaus. Deze lessen vinden één keer per week plaats. De cursisten volgen de lessen naast een ander traject of los daarvan. Om te participeren is verstaanbaar spreken belangrijker dan het hanteren van een foutloze grammatica. Daarom besteedt het IVC ‘organisatiebreed’ veel aandacht aan uitspraaktraining. Het IVC organiseert workshops voor docenten en heeft een logopedist in huis die hen tips geeft. Als het nodig is verwijst zij door naar een logopediepraktijk. Dertien van onze cursisten krijgen in het voorjaar tien weken lang uitspraaktraining van studenten van de logopedieopleiding van de HAN. Voorbeeld van privé-les Halima is een zelfstandige vrouw, maar wilde graag beter lezen en schrijven. Zij is echter slechtziend en de prognoses waren somber. Er waren wat twijfels over het nut van correct Nederlands schrijven. Door haar beperkingen kreeg ze thuis les. Na twee jaar les is Halima een vraagbaak voor landgenoten in haar wijk. ‘Moeilijke’ brieven gaan bij Halima onder de loep en zij vertaalt ze.

Excursies Naast het leren in de klas gaan de cursisten met de docenten ook op excursie. In maart ging er bijvoorbeeld een groep met hun docent op stadswandeling langs historische plekken in Nijmegen. Als in het voorjaar in het Huis van de Geschiedenis een Mariken tentoonstelling plaatsvindt zijn de cursisten zó goed voorbereid op hun bezoek dat ze zelf zouden kunnen gidsen.

20


‘Alle culturen leren kennen, dat was mijn droom als kind’ Arzu is 39 jaar en woont sinds 6 jaar in Nederland. In Turkije was Arzu docent Engels in Izmir. Tijdens een uitwisseling van de leerlingen van haar school met die van de SSgN in 2004 heeft ze haar (Nederlandse) man ontmoet, hij is docent wiskunde. Via internet onderhielden ze contact en een jaar later zagen ze elkaar weer tijdens de uitwisseling. Na twee uitwisselingen wisten ze zeker dat ze elkaar leuk vonden en in 2006 zijn ze in Turkije getrouwd. Eenmaal in Nijmegen wilde Arzu zo snel mogelijk Nederlands leren. Ze volgde bij het UTN (nu Radboudin’tolanguages) een semi-intensief programma (3x per week).

Ze behaalde haar diploma staatsexamen II in 2008. Met dat diploma kon ze aan de slag als docent Engels (want ze had haar Turkse diploma hier laten waarderen)of studeren aan de Universiteit. Arzu had lang gewerkt als docent Engels in Turkije en wilde iets anders. Iets wat meer uitdaging bood. Haar docent Nederlands kwam met het idee om te gaan werken als NT2 docent. Arzu: ‘Ik vond het eerst een gek idee. De docent overtuigde me door te zeggen: ‘Jawel, jij kent het proces, dat is jouw voordeel en je bent al docent’. Ik vond het idee om met volwassenen te werken heel leuk

en aantrekkelijk. Ook sprak een andere doelgroep me aan. Vanaf mijn jeugd heb ik altijd al veel belangstelling voor andere culturen. Toen ik 10-11 jaar oud was wilde ik de hele wereld zien. En op elf jarige leeftijd besloot ik om Engels te gaan studeren zodat ik met de hele wereld zou kunnen communiceren. Ik was echt nieuwsgierig en voelde me een wereldburger. Alle culturen leren kennen, dat was mijn droom als kind. Echt mijn droom.’ Was het spannend, zo’n verandering? ‘Ik was wel wat onzeker. Voor mijn opleiding moest ik een stage zoeken. Via Google heb ik het IVC gevonden en gemaild voor een stageplek. De avond voor het gesprek kon ik niet slapen en maalde het door mijn hoofd: Durf ik dit wel, en wat als ze horen hoe ik Nederlands praat? Maar goed, ik zie altijd beren op de weg. Maar Dorien van het IVC was heel enthousiast over mijn ervaring en opleiding. Zij zag ook de voor delen van mijn situatie. Toen ik werd aangenomen als stagiaire bij het IVC was ik heel blij. In maart 2011 mocht ik zelfstandig les gaan geven aan een groep beginners. Tot nu toe heb ik geen Turkse studenten gehad, maar ik kan goed met mijn cursisten communiceren. Ook al is het soms met handen en voeten, het lukt altijd. We werken met de leergang IJsbreker, dat is soms een beetje saai. Voor de variatie breng ik ook actuele informatie in de les, de cursisten vinden dat prachtig. In december heb ik mijn NT2 diploma behaald.

21


Is er veel verschil met leraar zijn in Turkije of leraar zijn in Nederland? ‘Pubers zijn pubers, dat is overal hetzelfde. In Turkije is er wel meer afstand tussen leraar en leerling, daar worden leraren niet aangesproken met hun voornaam. Ik deed daar nooit zo moeilijk over. Een keer vroeg een jongen of hij mij bij de voornaam mocht noemen. Ik vond het oké, maar na een paar keer proberen kwam de leerling naar me toe en zei dat hij het niks vond. Hij wilde me toch weer als mevrouw Kurt aanspreken.’ Waarom blijf je werken als vrijwilliger bij het IVC? ‘Ik blijf als vrijwilliger aan tot ik een betaalde baan heb en/of geen tijd meer heb. Ik vind het echt heel leuk om les te geven. En ik leer zelf ook tijdens het lesgeven. De eerste keer dat ik bij het IVC kwam was ik teveel met mijn eigen studie bezig en had ik totaal geen verwachting. Dorien heeft mij toen rondgeleid. Ik vond het IVC een eenvoudige, maar gezellige sfeer uitademen. Meer een familiegevoel. De collega’s zijn heel lief, behulpzaam en aardig. Het is leuk werken met al die mensen en om les te geven aan mensen uit verschillende culturen. Vanaf dag één voelde ik me van harte welkom en dat gevoel heb ik nog steeds. Ik kom altijd met plezier naar het IVC, het maakt me vrolijk.’

‘Het IVC was mijn eerste stap naar de integratie in de Nederlandse gemeenschap’ Schriftelijk interview met Irina Sadeqi uit Rusland (cursist tot 2009) Wanneer ben je naar Nederland gekomen en met wie ? Ik ben in februari 2008 naar Nederland gekomen samen met mijn man en mijn dochter. Wat voor werk deed je in Rusland? Waarom ben je er weggegaan ? Ik werkte in Rusland als juriste. Ik ben er weggegaan vanwege de levensgevaarlijke omstandigheden voor mijn man. Waar kwam je te wonen met je gezin ? Wij woonden eerst in Ter Apel. Wat was je eerste indruk van Nijmegen en van Nederland ? Nijmegen, een mooie stad met vriendelijke mensen. Nederland, een schoon land waar er geen gevaar voor ons is. Wat heb je gedaan om je thuis te voelen in Nederland ? Ik vond de taalkennis belangrijk daarom was ik op zoek naar mogelijkheden om de Nederlandse taal te leren. Wanneer ben je naar het IVC gegaan ? Wat heb je daar voor lessen gevolgd ? Was het IVC belangrijk voor jou ? Ik ben in 2008 naar het IVC gegaan. Mijn doel was om de Nederlandse taal te leren en met vrouwen uit verschillende culturen kennis te maken. Ik heb daar het

eerste niveau van de Nederlandse taal gevolgd. Mijn docent was Wilna. Zij was mijn eerste docent van de Nederlandse taal. Er was een leuke sfeer tijdens de lessen. Ik heb heel veel geleerd. Ook volgde ik de fietscursus met goed gevolg en spreekcursus Nederlands. Het IVC was mijn eerste stap naar de integratie in de Nederlandse gemeenschap. Wanneer heb je een verblijfsvergunning gekregen ? Wat is er daarna allemaal gebeurd ? In juni 2009 heb ik mijn verblijfsvergunning gekregen. Wij zijn naar Woerden verhuisd en als gevolg is de school van mijn dochter veranderd, in februari 2010 is mijn zoon geboren. In februari 2011 ben ik voor het examen NT2 programma twee geslaagd. In september 2011 begon ik met mijn studie rechtsgeleerdheid aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Wat betekent Nederland voor jou en je gezin ? Nederland gaf ons veiligheid en de mogelijkheid om de studie opnieuw te beginnen. Wat zijn je verwachtingen en dromen voor de toekomst ? Ik wil graag mijn diploma halen en als juriste in Nederland werken. Aan het einde van mijn verhaal wil ik graag directie, administratie en docenten van het IVC bedanken voor de mogelijkheden voor de vluchtelingen om te integreren in de Nederlandse maatschappij.

22



Interculturele ontmoeting Tijdens de interculturele ontmoetingen van het IVC leren autochtone en allochtone vrouwen elkaar in een informele en veilige sfeer beter kennen. De laagdrempelige activiteiten nodigen uit tot een gesprek waardoor het begrip voor elkaar toeneemt. Voor de cursisten van het IVC zijn deze ontmoetingen ook een gelegenheid om kennis te maken met nieuwe activiteiten en andere organisaties in Nijmegen. Waar mogelijk organiseert het IVC deze activiteiten samen met andere instellingen. Ook maakt het IVC zoveel mogelijk gebruik van talenten van de doelgroep voor de organisatie van interculturele activiteiten. Zowel in februari als in juni verzorgen cursisten en docenten van het IVC een internationale lunch. Er worden gerechten van thuis meegenomen en voorzien van naambordjes. In een gezellige en ontspannen sfeer kiezen vrouwen hapjes uit het buffet en wordt er gezamenlijk gegeten. In mei ontmoeten vrouwen van de WOUW en het IVC elkaar weer op het IVC. De dames van de WOUW doen mee met de lessen sociale activering en inburgering. Natuurlijk is er ook gelegenheid voor informeel contact tijdens de pauze.

Opvoedingsdialogen In 2011 is het IVC gestart met het organiseren van opvoedingsdialogen. Tijdens deze bijeenkomsten praten vrouwen uit diverse culturen met elkaar over verschillende thema’s, zoals opvoeding en seksualiteit. Vrouwen krijgen tijdens de bijeenkomsten informatie over actuele thema’s met betrekking tot opvoeding zoals over de ontwikkeling van het puberbrein of over alcohol en drugs. Door ervaringen uit te wisselen met vrouwen uit verschillende culturen wordt duidelijk dat er meer manieren zijn om kinderen op te voeden. Dat versterkt hen in hun rol als opvoeder; ze zien dat ze invloed hebben op het proces van opvoeden en dat zij daar keuzes in kunnen maken. Het delen van ervaringen is hierbij waardevol en ondersteunend.

Aicha: ‘Ik ben in mijn land nooit naar school geweest. Nu begin ik pas met leren. Vandaag heb ik geleerd over de hersenen van pubers!’

Opvoedingsdialogen 2011 Onderwerpdialoogochtend

Datum

Alcohol en drugs

27-01-2011

53

IVC en Iriszorg

Opvoeding van jongens & meisjes 24-02-2011

55

IVC

Seksuele opvoeding

45

IVC, GGD en VSK

31-03-2011

Aantal deelnemers Organisatie en uitvoering aan deze ochtend

Homoseksualiteit

28-04-2011

67

Projectonderdeel “Lief, liever, liefst”, Theater AanZ, Zelforganisatie Safak, Gemeente Nijmegen en IVC

Opvoeden in twee culturen

03-11-2011

45

IVC

Feiten en meningen over de puberteit

01-12-2011

45

IVC, GGD en GGZ/ Indigo

23 23


Dialogenreeks homosexsualiteit: voorstelling Theatergroep AanZ Voor de voorbereiding en uitvoering van de dialogenreeks is samenwerking gezocht met instellingen die deskundig zijn op bepaalde terreinen. Aan het einde van de ochtend werd er kort ge ëvalueerd met de deelnemers. Ook werd steeds gewezen op de mogelijkheid gebruik te maken van het zorgteam indien nodig of wenselijk. Over het algemeen waren de vrouwen tevreden over deze ochtenden. Een uitzondering daarop was de bijeenkomst met als thema homoseksualiteit. Voor veel vrouwen is dit een onderwerp dat nog erg in de taboesfeer ligt. Toch waren er ook vrouwen die daar wel vrij over wilden en konden praten. Zij brachten begrip op en hadden de moed zich daarover uit te spreken in de groep. Door dit onderwerp aan de orde te stellen worden vrouwen aan het denken gezet.

Picknick COC in Goffert In juni 2011 is er een picknick in het Goffert theater ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van het COC. Het IVC is naast het COC, Inter-lokaal, het COS en diverse zelforganisaties betrokken bij voorbereiding en uitvoering van deze picknick. Cursisten van het IVC verzorgen op de dag zelf de zoete hapjes en gaan hier als gastvrouw mee rond. Deze dag wordt bezocht door ruim 400 mannen en vrouwen die genieten van de mooie locatie, het lekkere eten en de muzikale optredens. Picknick COC in Goffert

24



Een verslag: inburgeringsgroep Nijmegen-West Participatie Traject inburgering De groep Participatie Traject IB, die in Nijmegen-West wordt uitgevoerd, bestaat uit 12 cursisten (gemiddelde leeftijd 47 jaar). De meesten hebben eerder een alfabetiseringstraject bij een andere taalaanbieder gevolgd. De helft van de cursisten is van Turkse afkomst, de andere helft is Marokkaans. Het programma dat ze krijgen is heel divers. Drie lesdagen per week zijn de cursisten bezig met taal, empowerment, bewegen en stage. Hieronder volgt een verslag van de onderdelen van het programma dat ze volgen. Empowerment training De cursisten krijgen een keer per week een les empowerment. Door deze lessen worden zij zich bewust van wat ze in de maatschappij willen doen (welke stage) en krijgen ze meer vertrouwen in hun eigen kunnen. Er werd gebruik gemaakt van de methode empowerment van allochtone vrouwen getiteld ‘Naar een grotere wereld’ die ontwikkeld is door het IVC. Deze methodiek werd gecombineerd met de pilot Levensverhalen, eveneens ontwikkeld door het IVC, die gebaseerd is op de reminiscentie methodiek. Voor de cursisten was het even wennen om ten overstaan van de hele (nieuwe) groep over zichzelf te praten. Er is daarom veel aandacht besteed aan het opbouwen van een vertrouwelijke sfeer. Een van de cursisten merkte in het begin op: ‘Er wordt heel veel geroddeld in onze culturen. Daar wil ik niet aan meedoen.’ Samen met de groep zijn omgangsregels vastgesteld, waaronder de

regel dat wat in de groep verteld wordt, in de groep blijft. Symbool hiervoor was een mooi bewerkt doosje dat tijdens de empowermentles open ging voor verhalen en aan het einde van de les weer gesloten werd. Dat werkte goed, de cursisten werden openhartiger en vertelden hun verhalen. Na enkele maanden bleek de praktijk hardnekkig en moest de afspraak van vertrouwelijkheid weer in herinnering gebracht worden. Toch is de groep een half jaar na de start goed op elkaar ingespeeld. De cursisten houden rekening met elkaars zwakke kanten en benoemen elkaars sterke kanten. (Oriëntatie op) Taalstage Door de empowermentlessen zijn de cursisten ‘in hun kracht gezet’. In hun oriëntatie op stage lag de nadruk op de manier waarop de cursisten kunnen en willen deelnemen aan het maatschappelijk leven. De bezoeken aan mogelijke stageplekken maakt de stap naar een stageplaats minder onbekend en daardoor minder eng. Ze zien daarna minder tegen de taalstages op. Na de zomervakantie gingen de cursisten aan de slag bij wijken hobbycentra, een zorgcentrum of school, waar ze assisteren bij of deelnemen aan activiteiten, koffie en thee schenken of lunchmaaltijden voor kinderen bereiden. In de eerste maanden was dat een dagdeel per week, daarna werden het twee dagdelen. De meeste cursisten hebben het erg naar hun zin op hun stageplek. Een vrouw was moeilijk te

bewegen tot een stage. Ze kreeg het Spaans benauwd bij het idee. Na intensieve begeleiding is ze begonnen en gaat er een wereld voor haar open. Het zelfvertrouwen van de cursisten is gegroeid. Ze vinden het fijn om ‘mee te doen’. Een derdejaars stagiaire Toegepaste Psychologie coacht de cursisten in hun stageproces. Sport Het bewegen tijdens de inburgeringslessen is voor de meeste cursisten een feest. Ze vinden het sporten zo ontzettend leuk. Zeker nu er sinds de herfstvakantie een professionele sportdocent aanwezig is. Ook cursisten met veel klachten vinden het geweldig om vanuit hun beperking toch lekker te bewegen. Sommigen komen zelfs in sporttenue om een keer per week een uur te sporten. Dialogenreeks omtrent opvoeding Ook volgden de cursisten de bijeenkomsten omtrent opvoeding. Voor deze groep waren de bijeenkomsten best pittig, niet alleen qua taalniveau, maar ook inhoudelijk. Vooral het thema homoseksualiteit ligt voor velen nog in de taboesfeer. Dat de cursisten door de themabijeenkomsten aan het denken worden gezet, merkt de docent als ze tijdens de les op het thema terugkomen. Elders in dit jaarverslag kunt u meer lezen over de Dialogenreeks. Wijkwandelingen De cursisten krijgen drie uur les en dat vergt veel van de concentratie. Dan is het prettig om af en


toe een wandeling door de wijk te maken. Even het hoofd leeg en bewegen. De cursisten krijgen opdrachten over het verkeer in de wijk, de route en de buurtvoorzieningen. Het werkt stimulerend om even uit het klaslokaal te zijn, ze geven elkaar tips over winkels of plekken die leuk zijn om met kinderen te bezoeken. Zo kent de een Stichting Overal en ontdekt de ander een tweedehands kledingwinkel zomaar in de schuur bij een woning in de wijk Hees. Vragen over gebruiken in Nederland (Wat betekent het als er een vlag uithangt met een tas eraan?) tot vragen over het verkeer (Hoe controleer je of je over kunt steken?) komen in de praktijk aan bod. Excursie naar Hortus Botanicus Aan het einde van het cursusjaar gingen alle cursisten naar Hortus Botanicus. Het was mooi om te zien hoe de vrouwen loskwamen tijdens de excursie. Ze dwaalden ontspannen door de tuin, leken in hun element en ze ontdekten op hun pad zowel nieuwe (moerasvegetatie) als herkenbare planten. De moerbei groeit bijvoorbeeld ook in Turkije. ‘Het is hier net als in het dorp!’ (in haar land van herkomst) riep iemand uitgelaten; andere bevestigden dit enthousiast. Ze voelden en roken aan kruiden en poseerden als vakantiegangers bij een watervalletje. Duidelijk wordt hoe weinig de cursisten in de natuur buiten de stad komen – en hoe goed het ze doet. De IVN gids nodigde hen van harte uit om vaker te komen en een paar cursisten gaven aan dat ze de hortus aan hun familie


willen laten zien. Na afloop werd er geluncht bij het bezoekerscentrum. De excursie werd gefinancierd door Stichting wAarde.

25

26



Internationale Vrouwendag Het IVC was in 2011 voortrekker van de stedelijke organisatie van de Internationale Vrouwendag. Het IVC leidde de werkgroep die verantwoordelijk was voor de organisatie van deze dag. De werkgroep bestond uit afgevaardigden van IVC, Het Inter-lokaal, Stichting Goshamadeed, stichting Koerdische Participatie Nijmegen, Marie Dusart, Wereldvrouwen, stichting Russisch Nijmegen, Vrouwendocumentatiecentrum De Feeks, Vrouwengroep Amnesty International Nijmegen, Tandem Welzijnsorganisatie, Vrouwengroep Dukenburg en Vrouwenrechtswinkel Nijmegen. Internationale Vrouwendag wordt vanwege de voorjaarsvakantie op 20 maart gevierd onder het motto ‘V/M in woord en beeld’. Op drie locaties in de stad worden activiteiten georganiseerd vanuit verschillende kunstdisciplines. Met deze activiteiten worden vrouwen (en op een locatie ook mannen) bij elkaar gebracht en geprikkeld tot een dialoog over actuele maatschappelijke thema’s en de rolverdeling van mannen en vrouwen daarin. Zo wordt er onder meer interactief theater gespeeld over rolpatronen binnen het gezin en worden er dubbelportretten van moeders en dochters gemaakt, voorzien van een interview. De viering werd afgetrapt met een speciaal vrouwenlied dat 20 maart 2011 zijn première beleeft. Het lied voor alleen vrouwenstemmen werd voor deze gelegenheid gecomponeerd door de Nijmeegse dirigente José Doodkorte; de tekst is van de Nijmeegse dichteres Marjolein Pieks. Mirjam Westen, conservator hedendaagse kunst van het Museum voor Moderne Kunst Arnhem, besprak in haar lezing kunst uit verschillende culturen die man-vrouw verhoudingen ter discussie stelt en alternatieve perspectieven biedt. Na een korte pauze volgde een forumdiscussie o.l.v. Hatice Bölek van Het Inter-lokaal, over het onderwerp Emancipatie in en door kunst: hoe ziet de ideale samenleving eruit? Het forum werd gevormd door dichters Qader Shafiq en Amal Karam en beeldend kunstenaar Ellis Schoonhoven.

Fotografe Anoek Bleumer maakt dubbelportretten van moeders en dochters vanaf 14 jaar. Aansluitend werden moeder en dochter kort geïnterviewd door de Nijmeegse schrijfster Pauline van der Lans. De interviews werden verwerkt tot korte teksten bij de foto-portretten en geëxposeerd in het gebouw van het IVC. Mannen, vrouwen en kinderen namen deel aan interactief theater over rolpatronen binnen het gezin. Opvoeding van jongens en van meisjes door vaders en moeders werden in herkenbare scènes en met humor neergezet. Onder het motto Vrouwen op naar de Top gaven vrouwen hun ambities vorm in een gezamenlijk beeld dat een plaats krijgt in Dukenburg. Op de dag zelf waren ook Bibliotheek Gelderland Zuid, stichting Intercity en stichting Russisch Nijmegen aanwezig.


Dubbelportretten moeder-dochter van Anoek Bleumer

27

28



Van ontmoeten naar begrijpen Onder het motto ‘van ontmoeten naar begrijpen’ is in 2011 een pilot gestart om ontmoeting en gesprek tussen Nederlandse en Turkse vrouwen (55 plus) in de wijk te bevorderen en kennis te maken met elkaars culturen en gewoonten. Stichting Savarona, het Centrum Ouderen en Levensvragen, de ouderenbezoekgroep Hees, de Diaconiegroep Boskapel en het IVC hebben de handen ineen geslagen en zes bijeenkomsten georganiseerd en begeleid waar dertig Turkse en dertig Nederlandse vrouwen in de leeftijdscategorie 55+ elkaar beter hebben leren kennen. De centrale thema’s waren: ontmoeten, verbinden en samenwerken. Daarbinnen werden de volgende onderwerpen behandeld: Kennis maken met elkaars culturen, ouder worden in Nijmegen, bezoeken aan moskee en kerk en napraten hierover, evaluatie en verdere persoonlijke kennismaking.

De eerste bijeenkomst vond plaats op 29 januari 2011. Deze zaterdagmiddag stond in het teken van de eerste kennismaking tussen ongeveer 30 Nederlandse en 30 Turkse vrouwen uit Nijmegen-West. Al in de eerste bijeenkomst gingen de gesprekken in kleine groepjes over persoonlijke levenservaringen zoals het opvoeden van jongeren, het contact met kinderen en het verlies van dierbaren. Een Turkse vrouw zei: ‘Dit is de allereerste keer in de 35 jaar dat ik Nederland woon, dat ik een serieus gesprek heb met Nederlanders over levensvragen’. Ook in de andere bijeenkomsten werden persoonlijke verhalen verteld en levendige gesprekken gevoerd. De bijeenkomsten werden afgesloten met een gezellig uitstapje naar het Openluchtmuseum in Arnhem. De ervaringen van de deelnemers zijn geïnven tariseerd en de pilot is geëvalueerd. De bijeen komsten zijn goed bezocht en als goed of zeer goed beoordeeld. Meer dan de helft van de aanwezigen wil graag dat er meer van dit soort bijeenkomsten georganiseerd worden. Vijftien mensen hebben hun

naam opgegeven om mee te helpen met de organisatie voor nieuwe bijeenkomsten. De Antilliaanse gemeenschap in Nijmegen heeft al te kennen gegeven ook geïnteresseerd te zijn in eenzelfde serie bijeenkomsten.



29

Tentoonstellingen In de gangen van het IVC zijn regelmatig tentoonstellingen te zien. Door eigen werk te presenteren, zowel van cursisten, medewerkers als beeldend kunstenaars van buiten het IVC, wordt zichtbaar waar de kracht van mensen, vooral vrouwen, schuilt. Daarnaast geeft kunst aan de muren een welkome sfeer aan het gebouw als geheel. In 2011 hebben de volgende tentoonstellingen in de gang en de ontmoetingsruimte van het IVC plaatsgehad: · Amal Karam · Eigen werk van cursisten · Tentoonstelling stedenband Nijmegen-Pskov · Dubbelportretten moeder-dochter van Internationale Vrouwendag

Elke tentoonstelling krijgt ‘eigen’ reacties. Het zelfgemaakte werk roept herkenning en bewondering op en levert gespreksstof op. Kunst aan de muur is een verrijking van de sfeer waarin op het IVC met elkaar gewerkt wordt.

foto’s van tentoonstelling Stedenband Nijmegen-Pskov

30


Ook in 2011

Opening theehuis Op woensdag 2 november opende het IVC de deuren van het Theehuis. Een nieuw initiatief van het IVC waarin vrouwen elkaar wekelijks kunnen ontmoeten en creatieve workshops kunnen volgen.

Tijdens de feestelijke opening was het een gezellige drukte. De huiskamer was getransformeerd tot een sfeervol theehuis in oosterse sferen. De cursisten van het IVC verzorgden de hapjes en verse muntthee.

Nieuw in Nijmegen: Het Theehuis Voor en door vrouwen

Uitnodiging Feestelijke Opening; woensdag 2 november 2011 9.30 tot 11.30 IVC Dominicanenstraat 91, Nijmegen Het Theehuis is een nieuw initiatief van het IVC waarin vrouwen elkaar kunnen ontmoeten en creatieve workshops kunnen volgen. Wat kunt u verwachten op 2 november? De cursisten van het IVC zorgen voor verse Marokkaanse thee en heerlijke hapjes. Er is muziek en dans. In de creatieve workshops kunt u (leren) breien en haken.

Om de week worden de activiteiten uitgebreid met Theehuis Plus: een schoonheidssalon (massage, make-up en kapper) en TWinkeltje (tweedehands kleding en speelgoed). ●2 november: ●9 november: ●16 november: ●23 november: ●30 november: ●7 december: ●14 december: ●21 december:

Opening Theehuis Theehuis Plus Theehuis en workshops Theehuis Plus Theehuis en workshops Theehuis Plus Theehuis en workshops Theehuis Plus

Het theehuis is elke woensdag open van 9.30 tot 11.30 www.ivc-nijmegen.nl

h


Ook in 2011

Jolande Sap bezoekt het IVC Op 24 maart 2011 kreeg het IVC bezoek van de fractievoorzitter van GroenLinks Jolande Sap. Sap kwam praten over het voorstel van GroenLinks om de vrouwenvakschool opnieuw in te voeren. GroenLinks wil dat vrouwen die zijn geslaagd voor hun inburgering doorstromen naar een speciale opleiding waar ze een vak leren: de vrouwenvakschool. Hierdoor maken ze meer kans op de arbeidsmarkt. De partij wil dat de kwaliteit van inburgering omhoog gaat en daarvoor is verdere scholing voor immigrantenvrouwen nodig. Jolande Sap: ‘Er kan veel meer uit de inburgering worden gehaald dan nu het geval is. De vrouwen vakschool als vervolgstap zorgt ervoor dat vrouwen niet terugvallen in de oude situatie. Ook wordt hiermee een deel van het toekomstige tekort aan arbeidskrachten opgelost.’ Ze prees het programma van het IVC als een toonaangevend voorbeeld van wat er op dat gebied mogelijk is. Juist de combinatie van taalles en empowerment bij het IVC is wat Jolande Sap belangrijk vindt. Ze vroeg de cursisten naar hun motivatie: waarom komen jullie naar het IVC en wat zijn jullie dromen voor de toekomst? De cursisten gaven aan de taal te willen leren, om mee te kunnen doen en makkelijker deel uit te kunnen maken van het leven van hun (Nederlands sprekende) kinderen. Op de vraag van Sap of de cursisten van het IVC graag wilden werken werd door velen instemmend geknikt. Het bezoek was een uitgelezen kans voor GroenLinks om geluiden vanuit de doelgroep te horen en een kans voor de cursisten hun mening kenbaar te maken.

31

32


Ook in 2011

Gedichtendag In oktober 2011 werd het IVC benaderd door de Bibliotheek Gelderland Zuid (OBGZ) met het voorstel om een gezamenlijke activiteit op te pakken ter ge legenheid van de Nationale Gedichtendag 2012. Cursisten NT2 werd gevraagd een gedicht uit hun land te kiezen of zelf een gedicht te maken in hun moedertaal en dit gedicht te vertalen in het Nederlands. De presentatie die in meerdere bibliotheekvestigingen te zien is bestaat uit gedichten en foto’s.

Op 26 januari 2012 werd de gedichtendag feestelijk geopend op de Mariënburg. De gedichten en foto’s werden onthuld en vier cursisten hebben zelf hun gedicht voorgelezen, zowel in hun moedertaal als in het Nederlands. Twee cursisten hebben dat nogmaals gedaan voor de camera van tv Nijmegen1.

Van de 14 cursisten uit Nijmegen waren er 10 enthousiaste cursisten van het IVC die een gedicht hadden gekozen of zelf hadden geschreven. Omdat een van deze cursisten erg goed kan fotograferen hebben we de bibliotheek gevraagd of we haar de foto’s mochten laten maken voor de presentatie. Nadat de OBGZ wat van haar werk had gezien gingen ze akkoord. Ze heeft een prachtige reeks portretten gemaakt.

Portrettenreeks van Noo Phorueang

33


‘Ik heb pijn in mijn hart als ik me niet duidelijk kan maken en als ik iets niet begrijp. Ik wil Nederlands leren!’ Anahit (1977) komt uit Armenië. Ze is in Nederland sinds juni 2011 en een hele enthousiaste cursist. Via haar begeleider bij Iriszorg is Anahit bij het IVC gekomen. Dat ze enthousiast is blijkt ook uit het feit dat ze meteen na aankomst in Nederland begonnen is met zelfstudie om Nederlands te leren. Nu volgt ze twee keer per week trouw haar taallessen bij het IVC. Ze is direct begonnen met computervaardigheden en fietsles. ‘Ik wil graag Nederlands leren want ik wil graag zelfstandig zijn en ook werken. Eerst leren en dan werken.’ Ze barst bijna uit elkaar als ze probeert aan te geven hoe belangrijk ze het vindt om de taal te leren. Ze wil zich graag leren uitdrukken. ‘Ik heb pijn in mijn hart als ik me niet duidelijk kan maken en als ik iets niet begrijp. Ik wil Nederlands leren!’ In Armenië heeft ze in een bakkerij gewerkt als patisserie designer. Hier in Nederland zijn taarten heel anders, ze werken hier veel met marsepein. Zij heeft meer met roomboter gewerkt. Ze vind het wel leuk om te doen, koken of bakken, maar nu is leren haar hobby. Haar vriendin (ook een cursist van het IVC) doet binnenkort staatsexamen en de zenuwen slaan ook al over op Anahit. Anahit heeft meegedaan met het gedichtenproject van de bibliotheek en een paar gedichtjes over Nederland geschreven.

Winter in Nederland Komt sneeuw Ik hou van sneeuw De bomen dragen witte kleding komt kerstmis Veel lichtjes Goed voor gedichtjes Demere Hollandiajum Galis e djun Es sirum em djune Carnere krum en spitak zgestner Galis e surp Cnunde Hisus Qristosi shat lusavor Lav e poeziaji hamar

Ochtend Nieuwe dag ‘s morgens vogels zingen Zeggen goedemorgen Anahit Leuk Arawot Nor or Arawotjan trchuneren en ergum Asum en bari lujs Anahit Hianali

34


Ook in 2011

Nieuwe huisstijl Met onderstaande aankondiging kondigde het IVC in 2011 haar nieuwe huisstijl aan.

Nieuwe huisstijl: Losse aankondiging: Nijmegen 1 juni 2011 Geachte heer/mevrouw, Wij willen u op de hoogte stellen van een aantal veranderingen binnen het Internationaal Vrouwen Centrum (IVC). Het IVC is voortdurend in ontwikkeling met betrekking tot het emancipatieen participatieproces van vrouwen. Om effectief aan emancipatie te kunnen werken is het van belang om de directe leefomgeving van vrouwen bij dit proces te betrekken. Vrouwen staan namelijk niet op zichzelf; ze leven in relaties, gezinnen, buurten en wijken. Dit heeft er toe geleid dat het IVC per 1 juni 2011 haar naam heeft veranderd in IVC Intercultureel Centrum voor Emancipatie en Participatie, kortweg genaamd IVC. Daarnaast heeft reclamebureau Product Plus gratis een nieuw logo en nieuwe huisstijl ontworpen. Wij verzoeken u vriendelijk de vermelding van ons centrum op uw website te veranderen in ‘IVC Intercultureel Centrum voor Emancipatie en Participatie’. De contactgegevens van het IVC zijn niet veranderd. Indien u nog vragen of opmerkingen heeft kunt u contact opnemen met het IVC via [email protected].

35


Intercultureel Centrum voor Emancipatie en Participatie

INHOUD • • • • • • •

Nieuwsbrief april 2012

Beleef het IVC! De nieuwe voorzitter van het IVC Afscheid van Ria van Zonsbeek Mas en mobieltjes Typisch Nederlands Bakwedstrijd in het theehuis Saha benefiet

Ook in 2011

&U Meidenproject

p.1 p.2 p.3 p.3 p.4 p.5 p.6

! meidenproject, een TotBeleef de zomerhet heeftIVC het &U samenwerking van het NIM, de HAN en het IVC geDinsdag 31 januari vond ‘Beleef en de gangen van het IVC was draaid. Doel van dit maatjesproject was het bieden het IVC’ plaats. Op deze dag ston- het gezellig druk. In de speeches vanden de cursisten van het IVC in de sociale ondersteuning aan allochtone van Jmeisjes acqueline Gotwalt, directeur tussen de 12 en 18 met beginnende IVC sociale en Turgay Tankir, wethouder schijnwerpers en jaar nam bestuursWerk&Inkomen, voorzitter Wekelijks Mariet Meurs afscheid. problemen. kwamen ongeveer 10 koppels werd stilgestaan bij het afscheid van Mariet Meurs. het De programma stonden een met bij Op elkaar. meisjes ondernamen hun maatjes aantal workshops: Bollywood- Uiteraard blikte Mariet zelf ook nog (HAN studenten) verschillende activiteiten die aandans, Interculturele Communicatie, terug op 15 jaar IVC. Daarna stelde sloten bij de wensen en behoeftes het meisje. nieuwe voorzitter van het IVC Speeddaten met cursisten, Levens- vande Vanwege het beëindigen van mde projectgelden is dit Irma Bogers zich voor. Ondertusverhalen, Bewegen op uziek en Hapjes maken. project per augustus 2011Ongeveer beëindigd. sen werd de multiculturele lunch 200 mensen kwamen af op de klaargezet en opgediend door de festiviteiten; de workshops werden gastvrouwen van het IVC. drukbezocht en in de huiskamer

Het nieuwe logo en header per 1 juni 2011

36

Feiten en cijfers


Feiten en cijfers Organisatie Bestuur Het IVC is een stichting en heeft een beleids bepalend bestuur. Het bestuur heeft hoofdzakelijk een adviserende en controlerende rol; zij stelt de begrotingen, beleidskaders, inhoudelijke- en financiële rapportages vast. Zij draagt de eindverantwoordelijkheid voor de stichting.

dienst van het IVC ( 4,78 fte) en een medewerker is gedetacheerd vanuit Stichting Tandem (0,6 fte). De beroepskrachten zijn belast met organisatorische en beleidstaken. Zij coördineren en begeleiden de vrijwilligers, die met name het uitvoerende werk doen. Drie medewerkers (2,3 fte) zijn door de gemeente gesubsidieerde krachten waarvan een medewerker in dienst is bij Stichting Uitzicht en de andere twee bij Stichting Wijkwerk. Deze medewerkers zijn belast met administratieve en huishoudelijke taken. Een gesubsidieerde kracht heeft na 15 jaar werkzaam te zijn geweest bij het IVC, een betrekking aanvaard bij Museumpark Orientalis. Een andere gesubsidieerde kracht heeft haar 20-jarig jubileum bij het IVC gevierd.

In 2011 hebben we twee nieuwe bestuursleden mogen verwelkomen; mevr. Dina Doust en dhr. Hans van Zonneveld. Eind 2011 hebben de penningmeester en de voorzitter hun functies beëindigd. Per januari 2012 zijn de nieuwe voorzitter mevr. Irma Bogers en een interim penningmeester dhr. Bert Lagerweij aangesteld. Ieder bestuurslid is op grond van kennis en ervaring belast met een specifiek aandachtsveld.

In 2011 is samen met een personeelsadviseur, alle functieprofielen conform de CAO Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening, officieel vastgelegd. De helft van alle medewerkers is van allochtone afkomst.

Reguliere krachten Op 31 december 2011 telt het IVC twaalf beroepskrachten. Hiervan zijn acht medewerkers in loon-



 





  

  

  



   

  

   

   

     

  

     

Feiten en cijfers


37

Bestuursleden december 2011 Mariet Meurs

voorzitter, cultureel antropoloog/consultant

Judith Ben Michael

secretaris, reïntegratiespecialist gemeente Nijmegen

Simone Claus-Witsenhuijsen

penningmeester, adviseur

José Bakx

algemeen bestuurslid, manager Radboud in ’to Languages

Dina Doust

algemeen bestuurslid, Bureau Doust Advies, Communicatie & Training

Hans van Zonneveld

algemeen bestuurslid, lid Burger Advies Raad Heumen (BAR)

Werknemers in 2011 Jacqueline Gotwalt

directeur

Agaath Ulrich

algemeen medewerkster (tot 01-11-2011)

Dorien Ypma

coördinator educatie

Karoline Snip

coördinator computerlessen/ P.R. zaken

Kirsten Verpaalen

NT2 docent inburgering

Ineke op ten Berg

NT2 docent inburgering (zwangerschapsvervanging van 15-08-2011 tot 23-12-2011)

Ria van Zonsbeek

Coördinator interculturele ontmoeting/ leerwerkplaatsen, begeleiding stagiaires

Riny Hendrickx

NT2 docent inburgering/ coördinator fietsactiviteiten

Roya Banaei-Abolghasem

trajectbegeleider

Yesim Gumus

activeringscoach

Administratie en beheer: Naznin Johannes

office manager

Foong Pang

conciërge en beheer

Natascha Martynenko

administratief medewerkster/receptioniste

Radj Soendarpersad

receptioniste en beheer

38

Feiten en cijfers

Vrijwilligers Het uitvoerende werk wordt met name verricht door vrijwilligers. In 2011 is het aantal vrijwilligers verdubbeld. Er zijn nu ruim 80 vrijwilligers actief. Een van de oorzaken van deze groei komt doordat we met activeringscoaches zijn gaan werken. De coaches worden gekoppeld aan onze cursisten en begeleiden de cursisten naar een activiteit en/of vrijwilligerswerk en ondersteunen hen daarbij. Andere functies die door vrijwilligers worden uitgevoerd zijn taal-, sociale activering-, fietsles-, computer en bewegingsdocenten, documentatie-, computer- en website beheerders, zorgteam, publiciteit, huishoudelijke h ulpen en beleidsondersteuners. Verder is een groep vrijwilligers gestart in de leerwerkplaats: Theehuis Plus. Op 31 december 2011 zijn er in totaal 8,8 fte vrijwilligers werkzaam. In het algemeen werken de vrijwilligers één dagdeel per week. De vrijwilligers van het IVC zijn geen professionals maar wel zeer professioneel. De vrijwilligers worden geïnformeerd middels een nieuwsbrief, het zogenaamde info-4tje, en via persoonsgerichte mail. Tijdens medewerkersavonden kunnen vrijwilligers hun stem laten horen en meedenken over beleid. In 2011 hebben vrijwilligers aan diverse deskundigheidstrainingen deelgenomen. (Zie hiervoor: deskundigheidsbevordering) Meer vrijwillige docenten en coaches Uitbreiding van groepen, uitbreiding naar de wijken, werken met activerings coaches, en vrijwilligers die per persoon minder tijd tot hun beschikking hebben: dit alles maakt dat het aantal onbetaalde medewerkers explosief groeit. Dit stelt ons voor de nodige uitdagingen qua communicatie en begeleiding. Op dit moment ontwikkelen we daartoe een collectief trainingsprogramma voor nieuwe onbetaalde medewerkers.


Stagiaires in 2011 ◊ In 2011 hebben 12 MBO en HBO studenten stage gelopen bij het IVC: ◊ Van oktober 2010 tot en met juni 2012: een tweedejaars stagiaire sociaal pedagogisch werk, HAN Nijmegen, traject Maatwerk in Kleur. Zij geeft les aan een groep sociale activering, is betrokken bij de ontwikkeling, organisatie en uitvoering van de leerwerkplaatsen op het IVC en in de zorg. Daarnaast is ze activeringscoach van twee cursisten. ◊ Van oktober 2010 tot juli 2011: een vierdejaars stagiaire sociaal cultureel werk, ROC niveau 4. Zij geeft les aan een groep sociale activering, organiseert activiteiten op het gebied van interculturele ontmoeting en ontwikkelt de leerwerkplaats zorg. ◊ Van september 2011 tot en met juni 2012: een derdejaars stagiaire sociaal pedagogisch werk, HAN Nijmegen, traject maatwerk in Kleur. Zij is betrokken bij de ontwikkeling en uitvoering van de leerwerkplaats op het IVC, zij is coach van een cursist en organiseert mede de opvoedingsdialogen. ◊ Van september 2011 tot en met juni 2012: een tweedejaars stagiaire sociaal pedagogisch werk , HAN Nijmegen. Zij is betrokken bij het project 1001 kracht en van hieruit coach voor cursisten. Verder voert ze administratieve taken uit en is betrokken bij de spreekuren in Neerbosch-Oost. ◊ Van september 2011 tot en met juni 2012: een derdejaars stagiaire toegepaste psychologie aan de HAN, Nijmegen. Zij assisteert bij de inburgeringsgroepen, neemt proeftoetsen TGN af, begeleidt e-learning en begeleidt taalstages. ◊ Twee stagiaires in januari 2011: een vierdejaars stagiaire opleidingskunde aan de HAN, Nijmegen en een vierdejaars stagiaire sociaal pedagogisch werk aan de HAN, Nijmegen. Zij zijn betrokken bij de implementatie van het project Levensverhalen.


◊ Van januari 2011 tot en met juni 2011: een eerstejaars stagiaire maatschappelijk werk en dienstverlening, HAN Nijmegen. Zij assisteert bij de inburgering, neemt proeftoetsen TGN af en is taalmaatje voor 3 cursisten. ◊ Van januari tot en met juni 2011: twee tweedejaars stagiaires toegepaste psychologie, HAN Nijmegen. Zij assisteren bij de inburgeringsgroep in Nijmegen west. ◊ Van januari 2011 tot december 2011: een stagiaire van de NT2 opleiding Radboud in’to Languages. Zij geeft taalles aan een beginnersgroep. ◊ Van september 2011 tot en met juni 2012: een tweedejaars stagiaire maatschappelijk werk en dienstverlening aan de HAN, Nijmegen. Zij is betrokken bij de ontwikkeling en uitvoering van de leerwerkplaats op het IVC en activeringscoach voor twee cursisten. ◊ Een aantal cursisten van de inburgeringstrajecten, project 1001 Kracht en trajecten sociale activering loopt in 2011 taalstage bij het IVC. Zij werken in de leerwerkplaats Theehuis binnen het IVC, in de leerwerkplaats zorg, assisteren bij de fietslessen en in de keuken. ◊ Een raadslid van de gemeente Nijmegen heeft 1 dag stage gelopen bij diverse activiteiten van het IVC. Maatschappelijke stage scholieren (MAS) In 2011 hebben geen scholieren hun maatschappelijke stage ingevuld bij het IVC. Helaas kwamen de weken waarin de stages plaatsvonden niet overeen met de activiteiten van het IVC. Deskundigheidsbevordering In 2011 hebben een aantal trainingen plaatsgevonden voor alle medewerkers van het IVC. Er heeft een train- de trainer plaatsgevonden over de methodiek Levensverhalen. De HAN-studenten, die deze module in 2010 hebben ontwikkeld en uitgevoerd, hebben deze training gegeven en een

Feiten en cijfers

39

werkboek gemaakt, waarin de methodiek voor docenten beschreven staat. Om signalen op te vangen bij cursisten die duiden op seksueel misbruik, hebben de GG&GD Nijmegen en de vereniging VSK een training gegeven over de thema’s ‘Seksuele opvoeding en seksueel misbruik’. Er hebben een drietal sessies met alle teamleden plaatsgevonden onder begeleiding van Movisie. Onder het motto ‘Gedeelde ambitie, gedeeld eigenaarschap’ hebben we de kwaliteiten van het team in beeld gebracht, het werken in de wijken en de koers van het IVC. Bureau J-Dl heeft in het kader van maatschappelijke betrokkenheid een training ‘Authentiek presenteren’ gegeven. Deze training ging in op hoe je de werkzaamheden van het IVC voor het voetlicht brengt. Voor alle medewerkers werd een tweedaagse training ‘Eigen Kracht’ gegeven door de Eigen Kracht Centrale. Het uitgangspunt van deze training was ‘Welzijnswerk, nieuwe stijl’; hoe kan het IVC haar klanten stimuleren tot maximale zeggenschap over hun eigen leven, met inzet van eigen kracht in sa-

Mona, stagiaire HAN SPH

40

Feiten en cijfers

menhang met familie en sociaal netwerk. Specifiek aandachtspunt in deze training was de doelgroep allochtonen. Na de herfstvakantie zijn we gaan werken met activeringscoaches. Deze vrijwilligers hebben vooraf een driedaagse training gekregen over de werkzaam heden. Verschillende medewerkers hebben aan de volgende cursussen deelgenomen; Vraaggestuurd begeleiden van maatwerk in kleur studenten; Communicatie en feedback geven; Interculturele communicatie; Coachingsvaardigheden en planmatig begeleiden; Masterclass ‘Ik kan…zelfstandig leren’; Symposia: ‘Migrantenvrouwen op de Arbeidsmarkt’ en ‘Sociale Netwerkstrategieën’. De bedrijfshulpverleners van het IVC hebben een vervolgtraining van de BHV gevolgd. Samenwerking Het IVC hecht veel belang aan een goede samenwerking met andere welzijnsorganisaties. In 2011 hebben we met diverse organisaties contacten gelegd. Contacten variëren van overleggen tot en met gezamenlijke activiteiten ontwikkelen en uitvoeren; o.a. met SWON het seniorennetwerk, Stichting Gast, Hobbycentrum Nonnendaal, GGenGd, Indigo, Nim, Tandem Welzijnsorganisatie, COC Nijmegen, Theatergroep AanZ, de Vrijwilligerscentrale, Stichting Vluchtelingen Werk Zuid Gelderland, Het Inter-lokaal, ROC Nijmegen, diverse Open Wijkscholen, stichting WOUW, stichting Safak. Het IVC neemt deel aan verschillende overleggen zoals de gemeentelijke overleggen 1001 Kracht, Inburgering, stuurgroep ketenaanpak praktijkleerlijn en directeurenoverleg. Daarnaast is het IVC vertegenwoordigd in het landelijk netwerk IVC’s en vrouwennetwerk Nijmegen. In 2012 zal het IVC samen met ROC en Intercity afstemming en samenwerking zoeken om informeel taalonderwijs in de wijken te realiseren. In het


kader van de vorming van sociale wijkteams neemt het IVC deel aan de Kanteling in Neerbosch-Oost, de Beursvloer in Dukenburg en de werkerslunch- bijeenkomsten in Lindenholt. Ook hier zal in 2012 verdere samenwerking gezocht worden. Het IVC heeft deelgenomen aan het gemeentelijk Moenendiner, het wijkbezoek van raadsleden en netwerkontbijt, beiden in Lindenholt. Van 19 maart tot 2 april 2011 organiseerde het Council of International Fellowship in Nederland een internationaal uitwisselingsprogramma over het thema: Gemeenschaps Ontwikkeling. Op verzoek van Elan heeft het IVC op 31 maart 2012 twee buitenlandse deelnemers laten kennismaken met de expertise van het IVC. Zij waren met name geïnteresseerd in het organiseren van activiteiten die deelnemers stimuleren om actief te participeren binnen de Nijmeegse gemeenschap.


Feiten en cijfers

41

Overzicht deelname IVC De matrix hieronder geeft een overzicht van de deelname in 2011. De rode cijfers hebben betrekking op het aantal personen/cursisten. De zwarte cijfers geven aan hoeveel cursisten aan meerdere activiteiten hebben deelgenomen.

Gedurende het kalenderjaar 2011 heeft het IVC in totaal 348 deelnemers bediend. Deze 348 cursisten hebben deelgenomen aan 466 diensten van het IVC.

Overzicht deelname IVC





42


Feiten en cijfers

Deelnemers peildatum 31 december 2011 Participatietrajecten Inburgering in 2011

21

Trajecten Sociale activering

95

Trajecten taal

135

Voorlichtingen / excursies / dialogen

393

Zorgteam

57

Fietslessen

56

Bewegingslessen

56

Computercursus & -inloop

81

Leerwerkplaats TWinkeltje Leerwerkplaats Theehuis en schoonheidssalon Leerwerkplaats Zorg

3 4 4

Interculturele ontmoetingen en diversiteit Dialogenreeks 2011

195

Internationale Vrouwendag 2011

300

Picknick: Viering van veelkeurigheid (40 jaar COC)

425

Staat van baten en lasten

2010

2011

BATEN Reguliere activiteiten Overige baten Totaal

€ 280.377 € 122.799

€ 341.743 € 44.106 € 403.176

€ 385.849

LASTEN Reguliere activiteiten Overige lasten Totaal

€ 405.633 0

Totaal baten en lasten: Rentebaten Rentelasten Financiële baten en lasten Batig saldo:

€ 386.469 0 € 405.633

386.469

€ - 2.457

€ - 620

€ 2.692 0

1.877 0 € 2.692

1.877

€ 235

€ 1.257


43

Fondsen en Maatschappelijke betrokkenheid in 2011 • Woningcorporatie Talis stelt gratis ruimte ter beschikking voor het stallen van de lesfietsen in Lindenholt en Neerbosch-Oost • Steal IT heeft in het kader van hun maatschappelijke betrokkenheid korting in installatie-uren gegeven. • Congregatie van de zusters van Julie Postel hebben een bedrag van 750 euro gedoneerd voor het vervangen van computerapparatuur. • Op de beursvloer de Maatschappelijke Meerwaarde zijn de volgende matches tot stand gekomen; • BPRvisie BV heeft voor het IVC geheel kosteloos twee projectoren aan het plafond bevestigd en de bekabeling gelegd. • Ondersteuning bij het ontwikkelen van commerciële activiteiten door bureau Conbuquest . • Bureau J-dl heeft een training ‘Authentiek presenteren’ gegeven. • Produkt Plus heeft de nieuwe huisstijl voor het IVC ontworpen en het proces begeleid.

Met het oog op de dreigende bezuinigingen is er in 2011 veel energie en tijd gestopt in het zoeken naar derde geldstromen. Projectideeën zoals ‘Migrantas’ in samenwerking met documentatiecentrum De Feeks, ‘Oude ambachten en talenten’ in samenwerking met Miss Marble en Kompas-Mengelmoes, een wellness-salon en een cursus financiële redzaamheid hebben niet geleid tot positieve resultaten. Het huidige economische klimaat blijkt niet gunstig om alternatieve financiën te realiseren.

Colofon Dit jaarverslag is een uitgave van IVC Intercultureel Centrum voor Emancipatie en Participatie Dominicanenstraat 91 6521 KB Nijmegen telefoon (024) 323 323 5 www.ivc-nijmegen.nl Tekst Angelique Huisman en Karoline Snip Vormgeving Melinda Kortlever Druk Drukkerij Luxor

VOORWOORD. Nijmegen, mei 2012 Irma Bogers, voorzitter

Recommend Documents