maatschappelijk jaarverslag 2010
voorwoord
Met trots presenteer ik u het verslag over 2010. In vele opzichten een historisch jaar voor het Flevoziekenhuis. Na jaren van sloop, verhuisactiviteiten en nieuwbouw werd in 2010 het nieuwe Flevoziekenhuis officieel heropend. Een beloning voor jaren hard werken onder vaak moeilijke omstandigheden. We hebben dat gevierd. Met onze patiënten, verwijzers, relaties en niet in de laatste plaats met onze medewerkers en vrijwilligers. De feestelijkheden hadden als thema: ‘We maken de cirkel rond’. Een verwijzing naar de voltooiing van de nieuwbouw, die als een cirkel of ovaal rond het ‘oude’ Flevoziekenhuis is gelegd. Het kunstwerk ‘De vier jaargetijden’ dat tijdens de heropening werd onthuld, past in deze symboliek. Vanuit het Planetree-concept willen we onze patiënten omringen met mensgerichte zorg. We doen dat niet alleen; met onze partners in de zorg proberen we een sluitende keten te vormen, waarbij de overgang tussen eerste-, tweede-, en derdelijnszorg zo vloeiend mogelijk verloopt. Het jaar 2010 kende vele hoogtepunten. Het is mooi dat onze prestaties door anderen worden gewaardeerd. Maar prijzen, nominaties en onderscheidingen zijn geen doel op zich. Hooguit een prettige bijkomstigheid. Wij willen iedere dag de beste zorg leveren voor onze patiënten. Die ambitie stond ook in 2010 centraal in onze bedrijfsvoering en in ons zorgconcept Planetree. Het jaar 2010 kende zeker niet alleen hoogtepunten. Halverwege het begrotingsjaar werd het ziekenhuis geconfronteerd met tegenvallende financiële resultaten. Eind 2010 werd bovendien duidelijk dat de ziekenhuizen in 2011 met een overheidskorting zouden worden geconfronteerd. Het strenger sturen op kosten en het verhogen van de productie bleek niet voldoende om het financiële gat te dichten. Er moesten nog eind 2010 ingrijpende maatregelen getroffen worden. Door de inzet van velen is deze bezuinigingsoperatie tijdig voltooid, met behoud van onze zorg inhoudelijke uitgangspunten en zonder gedwongen ontslagen. Daarin toont zich de kracht van de organisatie die opnieuw laat zien in tijden van schaarste tot creatieve oplossingen te kunnen komen. Met het jaardocument en de jaarrekening leggen we inhoudelijk en financieel verantwoording af over 2010. Daarmee maken we de cirkel van 2010 rond. Ondanks de uitdagingen die op ons pad kwamen, is het Flevoziekenhuis opnieuw groter, completer en beter geworden. Ik dank eenieder hartelijk voor hun inzet van het afgelopen jaar. Ook in 2011 zullen de te verwachten bezuinigingen enerzijds en de voortdurende groei en verandering anderzijds een zware wissel trekken op de bedrijfsvoering, besturing en beheer van het Flevoziekenhuis.
Met onze partners in de zorgketen gaan we op zoek naar nieuwe vormen van zorg die antwoord geven op de vragen van morgen. We gaan die uitdaging aan vanuit een stevige basis: een solide en gezonde organisatie, organisatorisch en bestuurlijk op orde, met een duidelijke visie op de zorg.
Het Flevoziekenhuis is sinds 8 oktober het eerste erkende Planetree ziekenhuis in Europa.
Mevrouw J. Schraverus, voorzitter Raad van Bestuur Flevoziekenhuis
Het Flevoziekenhuis werkt ‘Planetree’; artsen, verpleegkundigen en medewerkers stellen de mens centraal. (Planetree is in het Nederlands plataan)
inhoudsopgave
1 Uitgangspunten van de verslaggeving
7
4.5 Veiligheid
61
2 Profiel van de organisatie
9
4.5.1 Veiligheidsmanagementsysteem
61
2.1 Algemene identificatiegegevens
9
4.5.2 MIP-commissie
62
2.2 Structuur van het concern
9
4.5.3 Overige onderwerpen veiligheid
64
4.4 Algemeen kwaliteitsbeleid
58
2.3 Kerngegevens
10
2.3.1 Kernactiviteiten
10
4.6.1 Kwaliteit van de zorg & innovaties
66
2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten
11
4.6.2 P atiëntenfeedback: enquêtes & klachten
67
2.3.3 Werkgebieden
12
4.6.2.1 Patiëntenparticipatie
67
2.4 Belanghebbenden
12
4.6.2.2 Klachten
69
2.4.1 Zorgpartijen
12
4.6.2.3 Klachtencommissie
72
2.4.2 Verzekeraars
14
4.6.2.4 Claims & tuchtzaken
74
2.4.3 Financiers
14
4.6.2.5 Gegevensbescherming
75
2.4.4 Overheid en maatschappelijke partijen
15
2.4.5 Overige partijen
16
4.7.1 Infectiecommissie
77
4.6 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten/cliënten
4.7 Ziekenhuiscommissies
66
77
4.7.2 SEH-bestuur & SEH-raad
78
3 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
19
4.7.3 OK Bestuur
78
3.1 Normen voor goed bestuur & Zorgbrede Governance code
19
4.7.4 Commissie Orgaan- en Weefseltransplantatie
79
3.2 Raad van Bestuur
20
4.7.5 Oncologiebestuur
80
3.3 Toezichthouder (Raad van Toezicht)
4.7.6 Reanimatiecommissie
20
3.4 Bedrijfsvoering
24
3.5 Cliëntenraad
25
4.8.1 Personeelsbeleid
82
3.6 Ondernemingsraad
26
4.8.2 Kwaliteit van het werk
83
3.7 Medisch Stafbestuur
28
4.8.3 Wetenschapsbureau
84
3.8 Vereniging Verpleegkundige Staf
31
4.8.4 Medisch Ethische Toetsingscommissie
85
4.8 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers
81 82
4.8.5 Opleiden
86
4 Beleid, inspanningen en prestaties
35
4.9 Samenleving
90
35
4.10 Milieu
95
5 Financieel beleid
99
4.1 Toekomstvisie en Meerjarenbeleid
4.1.1 Toekomstvisie
35
4.1.2 Meerjarenbeleid
36
4.2 Algemeen beleid & resultaten verslagjaar
38
4.2.1 Resultaten per vakgroep
39
Bijlagen
103
4.2.2 Prestatie-indicatoren: meten is weten
45
A
Personalia
103
4.2.3 Bedrijven
B
Klachtencommissie
47
4.2.3.1 Ziekenhuisafdelingen
47
C Wetenschapsbureau
109
4.2.3.2 Services
52
111
4.2.4 Vrijwilligersbedrijf
4.3 ICT
55 57
D
Medisch Ethische Toetsingscommissie
107
1
uitgangspunten van de verslaggeving
In dit jaardocument geven we een terugblik op het verslagjaar 2010, dat loopt van 1 januari 2010 tot en met 31 december 2010. Bij de totstandkoming van dit jaarverslag is de opbouw en systematiek van het format voor het jaardocument van het ministerie van VWS gevolgd. We vinden het belangrijk bij te dragen aan de onderlinge vergelijkbaarheid van ziekenhuizen. Het Flevoziekenhuis heeft er voor gekozen om, naast de Cliëntenraad, ook de jaarverslaglegging van de Ondernemingsraad, het Medische Stafbestuur en de Vereniging Verpleegkundige Staf te integreren in het jaardocument. Dit jaardocument bestaat uit een maatschappelijk verslag. De jaarrekening is een apart document. Dit document heeft betrekking op de geconsolideerde jaarrekening. Zie hiervoor het organigram (2.2 Structuur van het concern).
7
profiel van de organisatie
2 2.1 Algemene identificatiegegevens Naam verslagleggende rechtspersoon
Stichting Flevoziekenhuis
Adres
Hospitaalweg 1
Postcode
1315 RA
Plaats
Almere
Telefoonnummer
036 - 868 88 88
Identificatienummer Kamer van Koophandel
41023790
E-mailadres
directiesecretariaatalgemeen@flevoziekenhuis.nl
Internetpagina
www.flevoziekenhuis.nl
2.2 Structuur van het concern Het Flevoziekenhuis is een algemeen ziekenhuis dat beschikt over een toelating volgens de WTZi. Het ziekenhuis is juridisch vormgegeven in een stichting genaamd Stichting Flevoziekenhuis, statutair gevestigd in Almere. De Stichting Flevoziekenhuis kent twee dochterondernemingen: • Flevozorg B.V. is een 100% dochteronderneming van de Stichting Flevoziekenhuis. Deze B.V. heeft als doel het faciliteren van extra activiteiten waarvan de bedrijfsvoering en exploitatie los van de Stichting Flevoziekenhuis plaatsvinden. • FlevoClinic B.V. is een 100% dochteronderneming van Flevozorg B.V. Binnen FlevoClinic wordt niet-verzekerde zorg aangeboden. Daarnaast participeert het Flevoziekenhuis in De Kinderkliniek B.V. met een meerderheidsaandeelhouderschap van 60% (naar rato van dit percentage meegeconsolideerd).
Stichting Flevoziekenhuis 100% aandelen Flevozorg B.V.
Stichting Flevoclinic (ZBC)
Flevoclinic B.V.
De Kinderkliniek Almere B.V.
100% aandelen
60% aandelen
9
Het ziekenhuis heeft tijdelijk een tweehoofdig bestuur gekend, in de periode januari tot september 2010, en wordt
De specialismen van het Flevoziekenhuis zijn de volgende:
vanaf september 2010 bestuurd door een eenhoofdige Raad van Bestuur, die tevens bestuurder is van Flevozorg B.V.
Anesthesiologie (pijnbestrijding)
Longziekten
Op het bestuur van de Raad van Bestuur wordt toegezien door een onafhankelijke Raad van Toezicht.
Cardiologie
Maag-, Darm- en Leverziekten
Chirurgie
Medische Microbiologie
Dermatologie
Nefrologie
Flebologie
Neurochirurgie
Geriatrie
Neurologie
Gynaecologie/verloskunde
Oogheelkunde
Interne geneeskunde
Orthopedie
Intensive Care
Pathologische anatomie
Kaakchirurgie
Plastische chirurgie
Keel-, Neus- en Oorheelkunde
Radiodiagnostiek
Kindergeneeskunde
Reumatologie
Klinische chemie
Spoedeisende hulp
Klinische psychologie
Urologie
Laboratorium diagnostiek
Ziekenhuisfarmacie
In 2010 zag de organisatiestructuur van het Flevoziekenhuis er als volgt uit:
Raad van Toezicht
Raad van Bestuur
Bestuurssecretariaat
Medische Staf
Ondernemingsraad
Communicatie
Het Flevoziekenhuis is 100% aandeelhouder van Flevoclinic B.V. Het betreft hier medische verrichtingen die niet Verpleegkundige staf
Cliëntenraad
onder de Zorgverzekeringswet vallen op het gebied van plastische chirurgie, dermatologie, KNO en gynaecologie/ verloskunde. Het Flevoziekenhuis is verder voor 60% aandeelhouder van De Kinderkliniek Almere BV. De kindergeneeskundige zorg is hier ondergebracht voor alle poliklinische en dagbehandelingszorg.
Zorg
Bedrijven
Financiën, Marketing en Verkoop
Kwaliteit, Personeel, Opleiding en Wetenschap
Wanneer er bij De Kinderkliniek sprake is van een ruime winst uit onderneming, kan na besluit van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders worden overgegaan tot uitkering van dividend aan de aandeelhouders. De afgesproken convenanten in het financieringsarrangement worden hierbij in acht genomen. 2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Het Flevoziekenhuis is gevestigd in een groeiende stedelijke omgeving. Na de ingebruikname van de nieuwbouw in
2.3 Kerngegevens
2009 is de capaciteit van het Flevoziekenhuis in vierkante meters verdrievoudigd. De erkende bedcapaciteit van het ziekenhuis bedraagt in 2010 in totaal 386 bedden. De groei komt duidelijk tot uitdrukking in toename van de
2.3.1 Kernactiviteiten
bedrijfsopbrengsten die in 2010 zijn opgelopen tot 158 miljoen euro (niet geconsolideerd), een stijging met circa
Het Flevoziekenhuis is een snel ontwikkelend en groeiend basisziekenhuis met vijf specialistische opleidingen.
31% ten opzichte van 2009. Daarin zit een incidentele bate van 20 miljoen euro voor versnelde afschrijving van de
Naast alle basisspecialismen biedt het Flevoziekenhuis een aantal bijzondere, topklinische voorzieningen, te weten
immateriële vaste activa. Zonder die post is de stijging 15%.
een dialysecentrum, IVF-poli en antenatale diagnostiek. Het Klinisch chemisch laboratorium wordt in samenwerking met het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG) en
De groei in personele capaciteit uitgedrukt in het aantal gemiddeld verloonde fte is gestegen van 1.310 fte in 2009
de MC|Groep vormgegeven; de apotheek vormt een aparte stichting met als deelnemende partners: het OLVG en de
naar 1.376 fte in 2010, een stijging van circa 5%.
MC|Groep. In samenwerking met De Trappenberg wordt de functie revalidatie aangeboden. De relatie van voornoemde instellingen met het Flevoziekenhuis is contractueel geregeld.
De belangrijkste productiegegevens op een rijtje: Primaire parameters*
2009
2008
EPB (Eerste Polikliniek Bezoek)
105.690
108.883
110.561
fysiotherapie, AWBZ-functies in het kader van verkeerde beddagen (persoonlijke verzorging, verpleging, begeleiding,
Herhaalbezoek
177.800
197.887
186.054
behandeling en verblijf), maatschappelijk werk en geestelijke verzorging.
Herhaalfactor
1,68
1,82
1,68
Opnamen
18.135
16.714
15.546
Dagbehandeling licht
14.550
12.174
9.832
Dagbehandeling zwaar
2.493
2.262
2.352
Verpleegdagen Patiënteenheden Gemiddelde verpleegduur
10
2010
Naast medisch-specialistische zorg biedt het Flevoziekenhuis ook bijzondere tandheelkunde, dieetadvisering,
84.890
81.264
75.639
408.139
378.855
354.994
4,7
4,9
4,8
11
Totaal budget A+B-segment (in miljoen euro): Wettelijk budget */** Omzet B-segment Totaal A+B
Het AMC Het Flevoziekenhuis en het AMC werken aan een strategische samenwerkingsovereenkomst, die de kapstok moet zijn
2010
2009
2008
107,0
78,9
78,3
voor de groeiende structurele samenwerking tussen beide ziekenhuizen. In willekeurige volgorde wordt er reeds
36,9
29,7
24,3
samengewerkt op de volgende terreinen:
143,9
108,6
102,6
• Specialistische opleidingen: Interne geneeskunde, KNO, Dermatologie, Gynaecologie en Kindergeneeskunde zijn de opleidingsvakgroepen.
* Dit betreft enkelvoudige kengetallen van het Flevoziekenhuis. ** In 2010 is er een extra opbrengst vanwege de versnelde afschrijving immateriële vaste activa van 20 miljoen euro.
• Vakgroepen: de vakgroep Chirurgie werkt ten behoeve van de dagelijkse patiëntenzorg nauw samen met het AMC en deelt ook 1 fte chirurg. In 2009 is tevens een nieuwe gezamenlijke vakgroep SEH-artsen vormgegeven. Voor Orthopedie wordt op maat aan intensieve samenwerking op vakgroepniveau gewerkt.
2.3.3 Werkgebieden Het Flevoziekenhuis richt zich primair op de regio Almere, inclusief de provincie Flevoland. Door de groei krijgt het
• Radiotherapie: sinds 2008 kunnen patiënten in het Flevoziekenhuis terecht voor radiotherapie, dat wordt verzorgd door radiotherapeuten van het AMC.
ziekenhuis steeds meer een regionale functie. Dat geldt bijvoorbeeld voor nefrologie, intensive care, MDL-functie, IVF-poli en de antenatale diagnostiek. In 2010 is het Flevoziekenhuis gestart met het aanbieden van de dialysefunctie
Het AMC en Tergooiziekenhuizen
in Lelystad, in samenwerking met en binnen de muren van de MC|Groep. Almeerders die geen gebruik maken van het
Het Flevoziekenhuis werkt op het gebied van cardiologie nauw samen met het AMC en Tergooiziekenhuizen,
Flevoziekenhuis gaan voornamelijk naar academische en topklinische ziekenhuizen in de aanpalende regio’s.
met name op het vlak van implanteerbare cardioverter defibrillatoren (ICD’s) en percutane coronaire interventies
De bevolking van Almere bedroeg ruim 188.000 inwoners in 2010. Naar verwachting groeit Almere naar 210.000
(PCI). In 2010 heeft het Flevoziekenhuis een vergunning gekregen voor het implanteren van ICD’s,
inwoners in 2015 en daarna tot 350.000 inwoners in 2030. Het marktaandeel van het Flevoziekenhuis van het
waarmee in 2011 wordt gestart.
verzorgingsgebied op basis van aantal eerste administratieve consulten bedroeg 80%. Op basis van het aantal opnamen (klinisch en dagverpleging) bedroeg het marktaandeel 73% op concernniveau.
MC|Groep Het Flevoziekenhuis werkt samen met de MC|Groep (en het OLVG) op het terrein van het KCL (Klinisch chemisch laboratorium), medische microbiologie, pathologie en de ziekenhuisapotheek. Daarnaast heeft het Flevoziekenhuis
2.4 Belanghebbenden
in mei een nieuw Dialysecentrum Flevoziekenhuis geopend in Lelystad. In dit nieuwe Dialysecentrum wordt intensief samengewerkt met de internisten van MC|Zuiderzee.
Het Flevoziekenhuis kent, naast de patiënten, de volgende stakeholders: Het OLVG 2.4.1 Zorgpartijen
Het KCL (Klinisch chemisch laboratorium), medische microbiologie, pathologie en de ziekenhuisapotheek worden
Verwijzers
gezamenlijk met het OLVG (en de MC|Groep) vormgegeven.
De medische staf heeft in 2010 de bezoeken aan alle gezondheidscentra in Almere voortgezet om door middel van gesprekken en enquêtes de wensen en behoeften van de verwijzers in beeld te krijgen. Dit is inmiddels een structurele
Bergman Clinics
activiteit geworden. Veel voorkomende verzoeken waren daarbij: het aanstellen van een geriater voor behandeling van
Het Flevoziekenhuis en Bergman Clinics in Naarden werken samen op het gebied van orthopedie. Er worden
een groeiend aantal kwetsbare ouderen en het kunnen inzien van de resultaten van diagnostiek van de eigen
gezamenlijke operaties in het Flevoziekenhuis uitgevoerd op het terrein van gewrichtsprothesiologie en schouder- en
patiënten aangevraagd door de medisch specialisten in het ziekenhuis. De geriater is in maart 2010 gestart;
rugchirurgie. Tevens functioneert het Flevoziekenhuis als achterwacht voor Bergman Clinics.
de realisatie van de huisartsenportaal staat gepland voor medio 2011. GGz Centraal en De Trappenberg Zorggroep Almere
De samenwerkingspartners, GGz Centraal en De Trappenberg, verzorgen binnen het Flevoziekenhuis de functie
In Almere is ruim 80% van de eerstelijnszorg vertegenwoordigd in Zorggroep Almere (ZGA). ZGA is daarmee de
psychologie en psychiatrie, respectievelijk revalidatiegeneeskunde.
belangrijkste partner in de zorgketen. De samenwerking met de ZGA wordt op drie niveaus vormgegeven: • Op de werkvloer: projecten (bijvoorbeeld diabeteszorg met behulp van de Health Buddy) en structurele transmurale samenwerking (bijvoorbeeld CVA nazorg). • Binnen het Transmuraal Zorgnetwerk Almere (Traza): een gezamenlijke stichting van Zorggroep Almere en het Flevoziekenhuis voor transmurale netwerken, projecten en adviesraden.
Protocol TBS-gestelden Forensisch Psychiatrisch Centrum de Oostvaarderskliniek, Penitentiaire Inrichting Almere Binnen en het Flevoziekenhuis hanteren een protocol over de ziekenhuiszorg aan gedetineerden en forensisch psychiatrisch patiënten (TBS-gestelden).
• Bestuurlijk overleg: één van de resultaten is de gezamenlijke keuze voor Planetree, de gezamenlijke realisatie van een poli-apotheek in de centrale hal van het ziekenhuis én een geïntegreerde Spoedeisende hulp/Huisartsenpost in
GGD Flevoland
de Spoedpost Almere ondergebracht.
Het Flevoziekenhuis participeert bij GGD Flevoland in een gezamenlijk spreekuur met Sense en het Amsterdam Centrum voor Seksuele Gezondheid.
De Kinderkliniek De Kinderkliniek heeft alle poliklinische en dagbehandelingszorg overgenomen van het Flevoziekenhuis. Het Flevoziekenhuis heeft daarbij een 60% aandeel in de ZBC die deze zorg heeft overgenomen. In de jaarrekening zijn de cijfers hiervan geconsolideerd.
12
13
Oogzorgnetwerk
Nadat de financiering van de nieuwbouw was afgerond, heeft het ziekenhuis zich georiënteerd op een
In 2010 is door het Flevoziekenhuis en de vakgroep Oogheelkunde deelgenomen in het oogzorgnetwerk, een initiatief
nieuwe huisbankier die kan en wil meegroeien met de ambities van het Flevoziekenhuis. De selectie voor een nieuwe
van het Oogziekenhuis Rotterdam. Het Oogzorgnetwerk stelt zich ten doel de oogheelkundige zorg in Nederland op
huisbankier heeft in januari 2011 geleid tot het tekenen van een langjarige samenwerking met de Rabobank.
een hoger kwaliteitsniveau te brengen. Dit wordt bewerkstelligd door het aangaan van samenwerkingsverbanden met
Het Flevoziekenhuis heeft hiermee een nieuwe huisbankier gevonden.
oogheelkundige afdelingen van algemene en academische ziekenhuizen. Gedurende 2010 had het Flevoziekenhuis bij CenE Bankiers de beschikking over een totale kort kredietfaciliteit van Beter Horen
34,15 miljoen euro; 16,5 miljoen euro in de vorm van een exploitatiekrediet en 17,65 miljoen euro in de vorm van een
Samen met de audiciens van Beter Horen is door de vakgroep KNO een Hoorstraat ingericht op de poli KNO.
investeringsfaciliteit. Voor de kredieten bij CenE Bankiers zijn een positieve en negatieve pledge en een pari passu
De hoorstraat werkt volgens het one-stop-shop principe, waarbij in één bezoek alles wordt geregeld.
verklaring afgegeven. Bij het afsluiten van de langlopende financieringen in het kader van de nieuwbouw heeft het Waarborgfonds een hypothecaire inschrijving gevraagd. Die is verstrekt, waarbij ook CenE Bankiers een hypothecaire
2.4.2 Verzekeraars
inschrijving heeft gekregen naar rato van de door hen verstrekte ongeborgde langlopende financiering.
Zorgverzekeraars Agis en Achmea zijn de belangrijkste zorgverzekeraars in het werkgebied. Over het inkoopbeleid over het wettelijk
2.4.4 Overheid en maatschappelijke partijen
budget (A-segment: kwantiteit/kwaliteit) voert de afdeling Marketing en Verkoop met beiden technisch en bestuurlijk
Gemeente Almere/provincie Flevoland
overleg. Dit heeft geresulteerd in een overeenkomst inclusief productieafspraken. Met deze zorgverzekeraars en de
Zowel met de gemeente Almere als de provincie Flevoland vindt een gezamenlijke uitwisseling van ideeën
overige 3 zorgverzekeraars en 1 inkoopcombinatie van zorgverzekeraars vindt daarnaast overleg plaats over de
en afspraken plaats over de vormgeving van de zorg. Onderwerpen van gesprek zijn onder andere geweest:
prijzen, kwaliteit en volume van de ziekenhuis diagnose behandel combinaties die aan vrije prijsvorming onderhevig
• Toekomstige (ruimtelijke) ontwikkelingen in de tweedelijns zorg.
zijn (B-segment). Met alle zorgverzekeraars zijn in 2010 overeenkomsten afgesloten. Daarnaast is met het
• Toegankelijkheid van het ziekenhuis.
College voor Zorgverzekeringen (CVZ) een overeenkomst gesloten voor de medisch specialistische behandeling van
• Ketenoverstijgende zorgvernieuwing.
onverzekerbare vreemdelingen voor de provincie Flevoland.
• Tele-medicatie.
MediRisk
Ook over de rol en functie van het ziekenhuis als werkgever én als opleidingsinstituut hebben diverse contacten
Het Flevoziekenhuis is ten behoeve van haar aansprakelijkheidsverzekering aangesloten bij de onderlinge
plaatsgevonden. Dit heeft onder andere geresulteerd in een voorzitterschap van de bestuurder van
waarborgmaatschappij MediRisk. Door onder andere de aanscherping van de regelgeving door de DNB,
de Economic Development Board (de EDBA), een commissie die ten doel heeft meer bedrijvigheid en banen binnen
wordt het Flevoziekenhuis geconfronteerd met fors hogere kosten voor de medische aansprakelijkheidsverzekering,
Almere te genereren. Daarnaast maakt het ziekenhuis deel uit van de kerngroep Stadmanifest Almere 2.0, een uit
terwijl er sprake is van een laag schadeprofiel.
vertegenwoordigers van maatschappelijke partners bestaande organisatie die voorstellen doet, c.q. een netwerk vormt, om in samenspraak met de gemeente de schaalsprong op goede wijze voor te bereiden.
2.4.3 Financiers Waarborgfonds voor de Zorgsector (WfZ)
Inspectie voor de Gezondheidszorg
Gedurende de nieuwbouw, van 2006 tot en met 2010, had het ziekenhuis de beschikking over een bouwfaciliteit met
Met de Inspectie vindt jaarlijks een gesprek plaats over de algemene gang van zaken. Daarnaast is er frequent
borging van het Waarborgfonds voor de Zorgsector (WfZ). Er was nog geen commitment voor borging van langlopende
bestuurlijk en anderszins contact omtrent de onderdelen van zorgverlening die de Inspectie aan nader onderzoek
financiering. Gedurende de bouwperiode is door de financiële crisis het financieringsklimaat ook voor zorginstellingen
onderwerpt (thematische toezicht) en aan de hand van de door het ziekenhuis gemelde calamiteiten.
sterk verslechterd. Het belang van het verkrijgen van een borging van het WfZ was voor het ziekenhuis heel belangrijk om op acceptabele niveaus de benodigde financiering aan te kunnen trekken. Het WfZ beoordeelt tegenwoordig haar
Daarnaast heeft de Inspecteur deelgenomen aan een vergadering van de Raad van Toezicht, die in het teken stond
borgingsverzoeken zeer kritisch en het verkrijgen van borging is een langlopend proces. Een groot deel van 2009 heeft
van het kwaliteitsbeleid. Bij die gelegenheid heeft het ziekenhuis toegelicht hoe het kwaliteitsbeleid vorm krijgt en
in het teken gestaan van het borgingsverzoek voor langlopende financiering en in 2010 heeft het Waarborgfonds een
welke rol de artsen hierin pakken. De Inspecteur, mevrouw S. van der Lans, is vervolgens de gelegenheid geboden toe
borgstellingsverklaring verstrekt om een groot deel van de nieuwbouw ook langjarig geborgd te kunnen financieren.
te lichten hoe zij de kwaliteitsontwikkeling van het Flevoziekenhuis ziet en beoordeelt.
Op 1 juni 2010 is voor een totaal van 82,5 miljoen euro aan WfZ-geborgde langlopende financieringen aangetrokken.
Het ziekenhuis registreert en publiceert de prestatie-indicatoren zoals die door de Inspectie zijn opgesteld.
In 2011 heeft inmiddels een herbeoordeling plaats gevonden door het Waarborgfonds. Mede op basis van onze
De bestuurscommissie Kwaliteit monitort de registratie en initieert verbeteracties wanneer daartoe aanleiding bestaat.
vooruitzichten voldoen we aan alle eisen. Daarmee is ons lidmaatschap van het Waarborgfonds gegarandeerd. Politie en openbaar ministerie Huisbankier
Met de politie en het openbaar ministerie is een gezamenlijk convenant ‘Gegevensuitwisseling’ met Zorggroep Almere,
De huisbankier van het Flevoziekenhuis is CenE Bankiers. CenE Bankiers heeft het ziekenhuis laten weten een
de Meregaard, de GGD en het Flevoziekenhuis gesloten.
strategiewijziging te ondergaan en zich te willen terugtrekken uit de financiering van institutionele zorgpartijen. Naast de (financiële) ontwikkelingen die op kwartaalbasis met CenE Bankiers worden doorgenomen, was dat een
In 2010 zijn er veelvuldig contacten geweest, met name met de politie. Vaak was agressie jegens één van onze
belangrijk gespreksonderwerp in 2010.
hulpverleners de aanleiding. In 2011 zullen aanvullende afspraken gemaakt worden om zowel preventief als in de nazorg de problematiek van agressie jegens hulpverleners te verminderen.
14
15
GHOR Met de GHOR is een convenant gesloten over de werkwijze, taakverdeling en communicatie bij crisis en rampen. Dit convenant, waar ook de MC|groep zich bij heeft aangesloten, is in bijzijn van de burgemeester van Almere, mevrouw Jorritsma, ondertekend. 2.4.5 Overige partijen Inkooporganisatie Sourcened (Prospitalia) De in 2009 opgerichte (Group Purchasing Organisatie) Prospitalia BV, wat zich richt op de gezamenlijke inkoop van ge- en verbruiksgoederen in de gezondheidszorg, heeft voor onze organisatie de eerste vruchten afgeworpen. In 2010 zijn 9 leveranciers, met een gezamenlijke omzet van circa 9 miljoen euro, onder contract gebracht bij de aangesloten ziekenhuizen. Op deze 9 miljoen omzet is een besparing gerealiseerd van circa 8,5%. In 2010 is het Spaarne Ziekenhuis lid geworden van de Prospitalia organisatie. Gezien de doelen voor 2011 is de verwachting dat niet alleen het aantal gecontracteerde leveranciers in 2011 sterk zal toenemen, maar ook het aantal deelnemende ziekenhuizen zich zal uitbreiden. Vermaat In 2008 is er een overeenkomst aangegaan met firma Vermaat voor 15 jaar. Zij verzorgen de exploitatie voor het gecombineerde bezoekers- en personeelsrestaurant in de centrale hal van het ziekenhuis. Om het verschil tussen de prijsstelling van het voormalig personeelsrestaurant en het gewenste prijsniveau van Vermaat niet in één keer aan de medewerkers te berekenen, is hierover een harmonisatietraject overeengekomen. Het verschil werd bekostigd door het Flevoziekenhuis. Dit traject is in 2010 afgerond. Dit betekent dat het Flevoziekenhuis hieraan geen verplichtingen meer heeft. In 2010 is een personeelsenquête gehouden onder de medewerkers van het Flevoziekenhuis over hun ervaring en mening over Vermaat. In grote lijnen is zowel het personeel als directie van het Flevoziekenhuis tevreden over de geleverde prestatie van Vermaat. Het aantal bezoekers per dag is nog steeds stijgende. Zowel in de optiek van het Flevoziekenhuis als Vermaat bestaat er nog een aantal punten dat extra aandacht behoeft. Door een andere organisatiestructuur heeft Vermaat eind 2010 meer grip en controle op deze punten gekregen en is verbetering zichtbaar en merkbaar. SIGRA SIGRA (Samenwerkende Instellingen Gezondheidszorg Regio Amsterdam) is het samenwerkingsverband van ruim vijftig gezondheidszorginstellingen in de regio Groot Amsterdam. De SIGRA wil bijdragen aan de samenhang, kwaliteit en efficiëntie van de zorg in het werkgebied. Het Flevoziekenhuis neemt deel aan de activiteiten van de deelsectie ziekenhuizen. Overige partijen Het Flevoziekenhuis is lid van de Vereniging Bedrijfskring Almere, de businessclub van Almere City FC, de betaalde voetbalclub Almere City FC en Almere City Marketing, een samenwerkingsverband voor stadspromotie.
16
17
3
bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
3.1 Normen voor goed bestuur & Zorgbrede Governance code Normen voor goed bestuur De besturingsfilosofie van het Flevoziekenhuis is gebaseerd op een aantal uitgangspunten: • Het primaire proces is leidend; de zorg staat centraal. • Duaal management; participatie van medici en afdelingshoofden in alle lagen van de organisatie. • Verantwoordelijkheden laag in de organisatie: alleen verantwoordelijkheden die daar niet gedragen kunnen worden, worden een niveau hoger gelegd. • Geen verantwoordelijkheid zonder bevoegdheid en vice versa. • Taken zoveel mogelijk in de lijn; managers zijn integraal verantwoordelijk. • Het zorgproces voor de cliënt is leidend. Dit vergt een open organisatie, gericht op samenwerking met partners in de zorgketen. Zorgbrede Governance code De Governance filosofie van het Flevoziekenhuis luidt: • Professionaliseer bestuur, toezicht en het samenspel tussen beiden. • Betrek andere belanghebbenden bij het samenspel tussen Raad van Bestuur en Raad van Toezicht. • Wees transparant en open. • Zeg wat je doet en doe wat je zegt. • Spreek elkaar aan op wederzijds functioneren. • Wees duidelijk over de verantwoordelijkheden van verschillende partijen ten aanzien van kwaliteit, veiligheid én risico’s. Het Flevoziekenhuis past de Zorgbrede Governance code onverkort toe. Er wordt momenteel nog afgeweken op één onderdeel; de Raad van Toezicht is voornemens om in 2011 tot een uitbreiding te komen met tenminste één lid met specifieke deskundigheid in de ziekenhuissector. Conform de Goverance code vindt er regelmatig overleg plaats met zowel de formele overlegorganen als Ondernemingsraad en Cliëntenraad als andere belanghebbenden intern en extern. Met het Medisch Stafbestuur en het Verpleegkundig Stafbestuur vindt minimaal één maal per maand overleg plaats. Met zorgverzekeraar, financiers, provincie, gemeente, schadeverzekeraar, Inspectie vindt minimaal één maal per jaar of zoveel vaker als nodig is overleg plaats. De vastgestelde reglementen en profielschetsen van de Raad van Toezicht zijn geheel conform de Governance code opgesteld en leggen onder andere vast wie de formele belanghebbenden zijn, op welke wijze de belanghebbenden van informatie voorzien worden en wie recht op enquête toekomt. In het verslagjaar is zowel met de Ondernemingsraad als met de Cliëntenraad tijdens een beleidsdag gesproken over verandering van de wijze van samenwerking, informatieverstrekking en overleg als gevolg van de groei van de organisatie én de ontwikkelingen in het Governance beleid. Ook met de medische staf en de verpleegkundige staf wordt besproken tot welke nieuwe verantwoordelijkheidsverdelingen de nieuwe Governance structuur leidt. In 2011 zal het resultaat van deze discussie in een ontwerp voor een nieuwe topstructuur en samenwerkingsconvenanten met de diverse belanghebbenden worden verankerd.
19
3.2 Raad van Bestuur
De Raad van Toezicht kende 8 formele vergaderingen. Daarnaast had de raad diverse informele bijeenkomsten. Ook heeft de Raad van Toezicht enkele bijeenkomsten gehad waarbij eigen functioneren en van het bestuur van het
Samenstelling Raad van Bestuur:
ziekenhuis aan de orde is geweest. Hierbij is de Raad van Bestuur niet aanwezig. Twee keer per jaar is een afvaardiging
Naam
Bestuursfunctie
Nevenfuncties
Mevr. drs. J. Schraverus
Voorzitter (per 1 maart 2008)
Voorzitter Raad van Toezicht Fairtrade Original Lid Raad van Toezicht Magenta Zorg (tot medio 2011) Lid Raad van Commissarissen Tomin Groep Lid Raad van Commissarissen Deloitte (vanaf 9/6/2010) Lid Raad van Commissarissen Yarden (vanaf 1/6/2010)
Dhr. drs. F.J. Riemens
lid (in functie van 1 januari tot 1 september 2010)
van de raad aanwezig bij de vergaderingen van de Ondernemingsraad, de Cliëntenraad en de medische staf-vergadering. De agendavoorbereiding vindt plaats in onderling overleg tussen de voorzitter van de Raad van Toezicht, voorzitter Raad van Bestuur en de bestuurssecretaris. Ieder lid kan agendapunten aan de agenda toevoegen. Vast element op de agenda is het stand van zakenoverzicht: een geschreven weergave van de relevante voorvallen en ontwikkelingen. Daarnaast ontvangt de raad standaard alle financiële en kwaliteitskwartaal- en jaarrapportages. De raad heeft op verschillende manieren geparticipeerd aan scholingsprogramma’s of externe bijeenkomsten waarin de
Raad van Bestuur
actualiteit werd toegelicht. Daarnaast heeft de raad haar eigen functioneren met behulp van een externe onafhankelijke
Op 1 januari 2010 is de heer Riemens toegetreden tot de Raad van Bestuur. In de loop van het jaar bleek dat
deskundige geëvalueerd en aanbevelingen geformuleerd die in de loop van 2010-2011 geëffectueerd zullen worden.
de verwachtingen rond de uitbreiding van de Raad van Bestuur met een nieuw lid helaas niet konden worden waargemaakt. Dit leidde tot het vertrek van de tweede bestuurder in september 2010.
Naast de plenaire vergaderingen en de participatie bij de formele overlegvergaderingen kent de raad een aantal
In 2011 zal door de Raad van Toezicht, in overleg met de Raad van Bestuur, bekeken worden hoe de aansturing
commissies en werkgroepen. De audit-commissie Financiën is in het verslagjaar met relatief hoge frequentie bijeen-
van het ziekenhuis (breed bezien) vorm moet krijgen op een wijze die het ziekenhuis het beste toerust op realisatie
geweest. De audit-commissie Financiën bestaat uit twee leden van de Raad van Toezicht, de bestuurder, de directeur
van de strategie en Governance eisen.
Financiën en het hoofd Planning & Control. De audit-commissie komt in principe eens per kwartaal bijeen.
Bezoldiging Raad van Bestuur
In het verslagjaar is ook een begin gemaakt met de audit-commissie Kwaliteit, die evenals haar financiële evenknie
Voor de bestuurder geldt dat de beloning is gebaseerd op de NVZD regeling.
in principe 4 maal per jaar bijeenkomt. Aan deze audit-commissie wordt deelgenomen door de voorzitter en 1 lid van de Raad van Toezicht, voorzitter Raad van Bestuur, de directeur HRM en de medisch manager met kwaliteit
Overlegstructuur Raad van Bestuur (RvB):
in haar portefeuille. De verslagen van de audit-vergaderingen vormen een vast agendapunt op de vergaderingen
Beschrijving
Frequentie
Genodigden
van de Raad van Toezicht.
Management Team
Eens per maand
Voorzitter RvB, directeuren, medische managers, voorzitter medisch stafbestuur, secretaris RvB, hoofd communicatie
Leden Raad van Toezicht in 2010:
RvB overleg
Eens per twee weken (tot september 2010)
Voorzitter en lid RvB, secretaris RvB
Naam
Overige functies
Bezoldiging
Eens per twee weken
Voorzitter RvB, medisch stafbestuur
Mw. S. Butzke (vanaf 1-4-2008)
• Divisiedirecteur De Nederlandsche Bank • Lid Verantwoordingsorgaan Pensioenfonds DNB
€ 8.500
RvB-stafbestuuroverleg
Eens per maand
Medische staf, RvB (1e deel van de vergadering)
E.R. Capitain (vanaf 14-10-2008)
RvB-verpleegkundige staf
Eens per maand
Verpleegkundig stafbestuur, RvB, directeur Zorg
RvB-Ondernemingsraad
Eens per vijf weken
Ondernemingsraad, RvB, directeur KPOW, secretaris RvB
RvB-Clientenraad
Eens per maand
(vertegenwoordiging) Cliëntenraad, secretaris RvB en de voorzitter Raad van Bestuur (4 maal per jaar of zoveel vaker als gewenst)
• Zelfstandig gevestigd bestuursadviseur en universitair docent Vrije Universiteit • Lid Raad van Toezicht en lid Audit Committee Vitras/CMD • L id Raad van Commissarissen en lid Audit Committee woningstichting GoedeStede • Lid Raad van Advies Bank ten Cate en Cie • L id visitatiecommissies pensioenfondsen AC Nielsen, ACF Brocacef, Arcadis, Bouwcentrum, Citigroep, Dupont, Fluke, Haskoning, Helvoet, NPBI, SFP, Vervoer, Wilton Feijenoord en Xerox • Lid Board Euroclio • Voorzitter Agrarische Stichting Blaricum
€ 8.500
RvB-medische staf
M. Emondts (vanaf 1-4-2008)
• Vice-voorzitter Stichting Vrienden van Tanzania • Voorzitter Kikatiti Happy Watoto Home (Tanzania) • Lid Board of Inspiration Medellin Secret • Investeerder/adviseur/Toezichthouder Casa Tortuga • Investeerder/adviseur Blue Link Mirror Fund
€ 8.500
D. Kerkkamp (vanaf 1-4-2008)
• Eigenaar-directeur TiDiR B.V. • Lid ledenraad Rabobank Almere • Director Distribution Sales Europe, Salient Surgical Technologies
€ 8.500
R. Stokman (vanaf 1-4-2008)
• Adviseur AKD Prinsen van Wijmen • Lid Raad van Commissarissen Wealth Management Partners N.V. • Bestuurslid Stichting Telaquest • Bestuurslid Stichting Drs. C. van Zadelhoff Fonds • Lid Raad van Commissarissen Rutte B.V. • Voorzitter bestuur Stichting Casa Tortuga
€ 11.000
3.3 Toezichthouders (Raad van Toezicht) Werkwijze De Raad van Toezicht bestaat uit 5 leden, waaronder een voorzitter en een vice-voorzitter. De raad is voornemens om conform de Governance code in 2011 tot een uitbreiding te komen met tenminste 1 lid met specifieke deskundigheid in de ziekenhuissector. De werving om tot kennisuitbreiding te kunnen komen, is gestart in het voorjaar van 2011. De raad vergadert in aanwezigheid van de Raad van Bestuur en de secretaris Raad van Bestuur. Met ingang van mei van dit verslagjaar ontvangt de voorzitter van het Medische Stafbestuur een ‘standing invitation’, inclusief alle vergaderstukken. Gedurende de eerste helft van het verslagjaar bestond de Raad van Bestuur uit 2 personen; zij namen beiden deel aan de vergaderingen.
20
Voorzitter m.i.v. 31 juli 2008
21
De Raad van Toezicht stelt jaarlijks de bezoldiging van haar eigen leden vast en houdt zich hierbij aan de landelijke door
Kwaliteit en veiligheid
de NVTZ vastgestelde normering. De bezoldiging wordt voor een jaar toegekend en is niet afhankelijk van het resultaat.
Afspraak is dat eenmaal per jaar de vergadering van de Raad van Toezicht zich rond het thema ‘kwaliteit’ concentreert. Dat was ook dit jaar in de maart-vergadering het geval. Bijzonder was dat niet alleen de twee
Overlegstructuur Raad van Toezicht (RvT):
medisch managers Kwaliteit, de twee meest betrokken directeuren en de voorzitter van de medische staf
Beschrijving
Frequentie
Genodigden
aanwezig waren, maar ook de inspecteur van de IGZ. Deze laatste gaf ter vergadering niet alleen een toelichting
Agendaoverleg RvT-RvB
Om de zes weken
Voorzitter RvT, voorzitter RvB en secretaris RvB
op de rol van de Inspectie, maar rapporteerde ook over haar bevindingen met betrekking tot het Flevoziekenhuis.
Remuneratie commissie
Eens per kwartaal
Voorzitter RvT, lid RvT, voorzitter RvB
SuRPaSS-traject, de uitkomsten van het medewerkertevredenheidsonderzoek en de werkwijze van de Bestuurs
Plenair RvT-RvB
Om de zes weken
Gehele RvT, voorzitter RvB, medisch bestuurder, financieel directeur (op onderdelen) en secretaris RvB 2x per jaar in aanwezigheid van accountant (jaarrekening en management letter)
commissie Kwaliteit.
Audit-commissie Financiën
Eens per kwartaal (of zoveel vaker als nodig)
Twee leden RvT, voorzitter RvB, financieel directeur (3x per jaar in aanwezigheid van accountant)
Plenair RvT-Ondernemingsraad (OR)
Elk half jaar
Gehele RvT, delegatie van de OR
RvB-OR overlegvergadering
Elk half jaar
Twee leden RvT vergezellen voorzitter RvB tijdens een OR-overlegvergadering
Daarnaast is in de november-vergadering een aantal concrete kwaliteitsprojecten nader belicht zoals het
Nieuw onderwerp voor de raad was het integraal risicomanagement. Hier is in het verslagjaar een start gemaakt; afronding en daarmee voltooiing van een integraal risicomanagement wordt medio 2011 verwacht. Ook ICT vroeg gedurende het verslagjaar de aandacht. Als risicofactor en als investering in betere kwaliteit en veiligheid. Met name de implementatie van SAP vroeg om degelijke voorbereiding en vroeg om extra administratieve aandacht voor het hele ziekenhuis. Het is echter goed om te constateren dat als resultaat van deze aanpak, aan het einde van het verslagjaar, de (financiële) situatie van het ziekenhuis sneller en beter inzichtelijk is geworden. Financiën Participatie in het Waarborgfonds, het op orde krijgen van de begroting en de realisatie daarvan en het op orde krijgen van de goede cijfers om op te sturen c.q. toezicht te kunnen houden: allemaal zaken die in het verslagjaar
Plenair RvT-Ondernemingsraad (OR)
Elk half jaar
Gehele RvT, delegatie van de OR
uitgebreid aan de orde zijn geweest. Het is voor de Raad van Toezicht duidelijk dat de ambitie om een groeiziekenhuis
RvB-OR overlegvergadering
Elk half jaar
Twee leden RvT vergezellen voorzitter RvB tijdens een OR-overlegvergadering
te zijn, in een heftig veranderende regionale, bouwtechnische en financiële omgeving geen sinecure is. Er is door de
Medische staf vergadering
Elk half jaar
Voorzitter RvT vergezelt de voorzitter RvB tijdens medische stafvergadering
krijgen en houden van de begroting 2010 en de realisatie daarvan alsmede het meerjaren financieel perspectief.
Cliëntenraad vergadering (CR)
Eens per jaar
Eén lid van de RvT vergezelt de voorzitter RvB tijdens de CR vergadering
Audit-commissie Kwaliteit
Elk half jaar
Twee leden RvT, voorzitter RvB, directeur KPOW, twee medisch managers met portefeuille kwaliteit
Raad van Toezicht dan ook extra inspanning gestoken in het terzijde staan van de Raad van Bestuur bij het op orde De audit-commissie heeft hiertoe een meer dan reguliere inspanning geleverd door vanaf juli niet eens per kwartaal, maar elke maand bijeen te komen om zo goed vinger aan de pols te kunnen houden. In juli is het Treasury-statuut vastgesteld en de registratie verbeterd. De gekozen aanpak om de betrokken duale (specialisten en afdelingshoofden) verantwoordelijken goed te betrekken bij de realisatie van productieverhoging en kostenreductie bleek goed uit te pakken. Het jaar kon goed worden afgesloten. De in november aangekondigde substantiële extra bezuiniging op de begroting voor 2011 vormde een onaangename tegenvaller.
In het overleg tussen Raad van Bestuur en Raad van Toezicht komen in elk geval de doelstellingen, resultaten en risico’s op het gebied van de kwaliteit, veiligheid, financiën en bedrijfsvoering en het imago van de organisatie
Samenwerking
aan de orde.
Eén van de samenwerkingsrelaties die geregeld ter sprake is geweest, is de Zorggroep Almere (ZGA). Het ziekenhuis werkt met de ZGA op vele fronten samen, meest in het oog springend zijn de Spoedpost, Flevoburen en de apotheek.
Naast het formele overleg is er ook sprake van regelmatig informeel overleg tussen zowel leden van de
Toen in het verslagjaar de plannen voor een Zorgexperiment met onder andere de ZGA aan de orde kwamen,
Raad van Toezicht onderling als Raad van Bestuur met (individuele) leden van de Raad van Toezicht.
heeft de raad besloten tot een ontmoeting met de Raad van Toezicht van de ZGA. Directe aanleiding was kennis making en bespreking van de mogelijkheden van een Zorgexperiment, waarbij gezamenlijk een anderhalvelijnscentrum
Werkgeversfunctie
gerealiseerd kan worden. Deze ontmoeting heeft op 19 oktober plaats gevonden.
Het verslagjaar is gestart met een tweehoofdig bestuur, de voorzitter en de voormalig directeur Financiën in een nieuwe rol als tweede bestuurder. Gedurende het verslagjaar is wederzijds vastgesteld door Raad van Toezicht en
Een heel nieuwe ontwikkeling betrof verder de oprichting en start van De Kinderkliniek; de separate rechtsvorm
betrokken bestuurder dat de verwachtingen over deze nieuwe rol niet konden worden waargemaakt. In onderling
waar de poliklinische en dagbehandeling kindergeneeskunde is ondergebracht en waar het ziekenhuis een
overleg is in september dan ook afscheid genomen van de tweede bestuurder en is de Raad van Bestuur eenhoofdig
meerderheidsaandeel van 60% in heeft. Beide initiatiefnemers, twee kinderartsen van het ziekenhuis,
gecontinueerd. De Raad van Toezicht heeft zich gedurende het verslagjaar beraden op de aanpak om te komen tot
zijn bij de vergadering van de raad aanwezig geweest om vragen te beantwoorden en een toelichting te geven.
een toekomstbestendige topstructuur.
De raad heeft met enthousiasme ingestemd met dit innovatieve initiatief.
Tussen voorzitter Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht vindt regelmatig feedback plaats op de wederzijdse werkwijze, functioneren en gang van zaken. Ten aanzien van het functioneringsgesprek is met ingang van 2011
Imago
afgesproken dat de – voor het hele ziekenhuis in te voeren – 360° feedback methode wordt ingezet voor de Raad van
Met een toespraak van de voorzitter van de raad bij de feestelijke opening van het uitgebreide Flevoziekenhuis werd
Bestuur. Daarnaast bewaakt de raad de compatibiliteiten en werkbelasting rond de nevenfuncties van de bestuurder,
een belangrijk moment gemarkeerd. Het Flevoziekenhuis is geen klein perifeer ziekenhuis meer, maar een opleidings-
die nieuwe nevenfuncties vooraf aan de Raad van Toezicht voorlegt.
ziekenhuis met groeipotentie en ambitie. De 1e plaats in de AD-enquête en de toekenning van het Planetree-label bevestigen dit beeld nadrukkelijk. Er waren dit jaar voldoende positieve imago-onderwerpen!
22
23
Naast alle feestelijke zaken waren er de volgende andere relevante onderwerpen.
Dit heeft geleid tot het samenvoegen van drie verpleegafdelingen en het niet verlengen van een aantal jaarcontracten. Daarbij staan de continuïteit en kwaliteit van zorg altijd voorop, daaraan worden geen concessies gedaan.
De raad wordt standaard geïnformeerd over bij de Inspectie als calamiteit gemelde zaken; over juridische geschillen, alsmede over disfunctioneren van imagobepalende medewerkers. In het verslagjaar is de raad 5 keer geïnformeerd
De tussentijdse financiële resultaten worden besproken met de audit-commissie vanuit de Raad van Toezicht.
over een calamiteitmelding, over twee juridische geschillen en over de maatregelen ten aanzien van het functioneren
In deze overleggen volgt de audit-commissie de ontwikkelingen kritisch waarbij concrete adviezen worden gegeven
van twee specialisten.
ter verbetering van de beheersing van de bedrijfsvoering. Dit vanuit hun toezichthoudende rol.
Daarnaast passeert alle publiciteit rond het Flevoziekenhuis de revue; dat betrof dit jaar weinig reden tot zorg.
3.5 Cliëntenraad De Raad van Toezicht is op de hoogte gebracht en gehouden van de NMA-inval bij een aantal Amsterdamse ziekenhuizen; allen SIGRA-leden, de regionale branchevereniging waar het Flevoziekenhuis ook lid van is.
Doel van de Cliëntenraad is de belangenvertegenwoordiging van cliënten. De verantwoordelijkheden, bevoegdheden e.d. zijn vastgelegd in de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ).
Gasten De Raad van Toezicht heeft vele gasten ontvangen het afgelopen verslagjaar: twee maal de accountant,
Samenstelling
diverse directeuren, de Inspecteur, medisch managers, de voorzitter van de verpleegkundige staf, projectleiders
• Aad Regeer, voorzitter sinds 2008
en hoofden van afdelingen. De raad is zelf nog als gast aanwezig geweest bij vanzelfsprekend het openingsfeest en
• Iris van Staveren, voorzitter sinds 2006 en vice-voorzitter sinds 2008 (werkgroep Achterban)
de nieuwjaarsreceptie en de opening van het dialysecentrum van het Flevoziekenhuis in Lelystad.
• Fatima Maada, secretaris sinds 2008 (werkgroep Website) • Rein Rossen, penningmeester vanaf september 2008, lid sinds 2004 (werkgroep Bouw/Financiën) • Jos Vleugels, lid sinds 2008 (werkgroep Achterban/Website/CliëntenJaarPrijs)
3.4 Bedrijfsvoering
• Joyce Goede, lid sinds 2005 (werkgroep Achterban/Bouw) • Ali Bouhouch, lid sinds 2006 (werkgroep Achterban/CliëntenJaarPrijs)
Na anderhalf jaar van voorbereiding heeft in 2010 de gefaseerde implementatie van een nieuw
• Huub Gon, lid sinds 2008 (werkgroep Voeding)
ziekenhuisinformatiesysteem (SAP) plaatsgevonden. Vanaf januari is het financiële deel van SAP operationeel geworden, de go-live van het ziekenhuisdeel was eind april. In de voorafgaande periode zijn alle betrokken
Werkwijze
medewerkers geschoold in het gebruik van het nieuwe ziekenhuisinformatiesysteem. Na een periode van
Het Flevoziekenhuis kent een Cliëntenraad (CR). De CR bestaat uit acht personen, die niet aan het ziekenhuis
kinderziektes, die zich met name toespitste op de koppelingen met de verschillende deelsystemen en de facturatie,
verbonden zijn, en fungeert sinds 1 januari 2008 onder voorzitterschap van de heer Aad Regeer.
kan teruggekeken worden op een succesvolle overgang. Een delegatie van de Raad van Bestuur en de Cliëntenraad spreken elkaar tenminste één keer per maand. 2010 was financieel gezien een bijzonder jaar. Vooral de voortdurende uitdaging om de continue groei van de
Dit in de vorm van een Agenda Overleg. Zonodig zijn er tussendoor ad-hoc contacten.
productie in evenwicht te laten zijn met de uitgaven, maken de financiële sturing cruciaal. Deze sturing werd in 2010
De Cliëntenraad vergadert eens per maand en neemt deel aan andere overleggen binnen het Flevoziekenhuis.
bemoeilijk door de facturatieproblemen die door de introductie van SAP zijn ontstaan. Eind 2010 zijn die facturatie
Veelal betreft het hier de voorbereiding op of uitvoering van beleidsaangelegenheden. Voorbeelden hiervan zijn
problemen grotendeels opgelost, maar vragen nog wel extra aandacht. Hierdoor zijn de vorderingen eind 2010 dan
de werkgroepen Bouw, Bewegwijzering, Voeding, Planetree en Kwaliteitsbeleid. Tevens vindt er, op verzoek van
ook hoger dan 2009. Zie ook de toelichting onder het hoofdstuk Financieel beleid.
de Raad van Toezicht, één keer per jaar gestructureerd overleg plaats met een vertegenwoordiger van dit college.
Ten aanzien van de registratie is, mede door de invoering van SAP, veel inspanning gepleegd om te komen tot een
Basis voor het functioneren van de Cliëntenraad is haar eigen werkplan en de daarop gebaseerde indeling van de
juiste, tijdige en volledige vastlegging van dbc’s en (bijzondere) verrichtingen. Het doel daarvan is om geen inkomsten
leden van de raad in commissies, werkgroepen en vertegenwoordigingen. Aldus kan gestructureerd, snel en inhoudelijk
te laten liggen, maar alle productie van het ziekenhuis ook daadwerkelijk gefactureerd te krijgen. Mede in het kader
worden teruggekoppeld aan de plenaire raad, zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit van de besluitvorming.
van het nieuwe financieringsstelsel van DBC’s op weg naar Transparantie (DOT) is dit ook in 2011 een blijvend
De werkwijze van de raad is in september 2010 geëvalueerd. Deze evaluatie heeft er toe geleid dat Fatima Maada per
onderwerp van aandacht.
1 november is benoemd als lid en dat Joyce Goede per die datum de rol van secretaris vervult. Tevens is er een dagelijks
Daarnaast is de planning & control cyclus ingrijpend veranderd. De introductie van een intern ‘dashboard’ met daarop
bestuur aangesteld bestaande uit de voorzitter, secretaris en penningmeester. De rol van vice-voorzitter is met het
de belangrijkste stuurelementen inzake productie, financiën, personeel maar ook risico’s en liquiditeit zijn standaard
vertrek van Iris van Staveren per 31-12-2010 komen te vervallen.
elementen geworden. De resultaten daarvan zijn in de tussentijdse interne cijfers goed zichtbaar. De Cliëntenraad beschikt ten dele over een vrij besteedbaar budget. De overige kosten, waaronder het budget voor
24
De begroting voor 2011 is opgesteld aan de hand van de kaderbrief die door de Raad van Bestuur is opgesteld in mei.
de CliëntenJaarPrijs, komen in geld of natura rechtstreeks ten laste van het ziekenhuis. De Cliëntenraad wordt
De kaderbrief is in lijn met het financieel meerjarenbeleid (2010-1015) en voorziet in een ziekenhuis dat meegroeit
ondersteund door een ambtelijk secretaris. Deze functie is per 1 juli ingevuld door Carole Schinkel. Het geheel voorziet
met de stad Almere. Conform de uitgangspunten van de kaderbrief zal 2011 in het teken staan van het ingroeien van
in een adequate ondersteuning van de CR.
onze capaciteit. Dit heeft geleid in een ambitieuze maar realistische begroting voor 2011. In december kwam er
Het Flevoziekenhuis is aangesloten bij de landelijke commissie van vertrouwenslieden. Per 1 januari 2010 is
duidelijkheid over de overheidskorting die in 2011 geheven zal worden, wat ertoe geleid heeft dat nog eind 2010
de CR lid van het Landelijk Steunpunt Medezeggenschap (LSR). Met het vertrek van Iris van Staveren, heeft de CR
ingrijpende maatregelen zijn getroffen.
per 31-12-2010 twee vacatures. In 2011 wordt bekeken hoe deze het beste ingevuld kunnen worden.
25
Medezeggenschap en/of advies
• Instemming rond aanpassing beleid: verklaring omtrent gedrag, concurrentiebeding medisch specialisten,
Er zijn in 2010 zeven adviesaanvragen aan de Cliëntenraad gericht. Het maatschappelijk jaarverslag en de jaarrekening
aanstellingsbeleid (arbeidscontracten voor bepaalde of onbepaalde tijd), werken na 65 jaar, deeltijdbeleid
van 2009 zijn ter beschikking gesteld aan de raad. Daarnaast heeft de Cliëntenraad twee ongevraagde adviezen
Klinische chemisch laboratorium, gedragscode informatie beveiliging, vergoeding verhuiskosten
uitgebracht aangaande het vrijwilligersbeleid en de bezoektijdenregeling en heeft de CR de Raad van Bestuur op de
en een vergoedingsregeling sporten, fitnessactiviteiten, afvallen en massages.
hoogte gebracht van de wijzigingen in samenstelling van de raad.
• Voorstellen voor het diversiteitbeleid, deelname aan landelijk werkdrukonderzoek, enquête firma Vermaat en een samenhangend vitaliteitbeleid.
In de praktijk is de Wet Medezeggenschap Cliënten lastig te hanteren. CR en Raad van Bestuur trachten daarin praktisch te handelen, onnodige bureaucratisering te vermijden en toch de bevoegdheden van de CR, vooral gericht
• Commentaar en/of visievorming rond Eenheden Verantwoord Resultaat (EVR), slow management en de samenwerking tussen het Flevoziekenhuis en de Zorggroep Almere.
op het cliëntenbelang, te respecteren en stimuleren. Dit in samenhang met de zich wijzigende bevoegdheden en verantwoordelijkhedenverdeling binnen het ziekenhuis. De Raad van Bestuur is uit één persoon samengesteld,
Sociaal beleid
hetgeen naar het oordeel van de CR een (te) beperkte basis is voor een nog steeds groeiend Flevoziekenhuis.
De Ondernemingsraad heeft meegedaan aan een onderzoek naar de uitvoering van de cao ziekenhuizen.
De CR zal dit in zijn advisering aan de Raad van Toezicht in 2011 opnieuw betrekken. De Cliëntenraad maakt in 2011
Dit onderzoek, in opdracht van de stichting Arbeidsmarkt Ziekenhuizen (StaZ), was toegespitst op het leeftijdsgericht
haar visie op de eigen rol binnen het Flevoziekenhuis bekend en de gewenste relaties die de CR binnen de organisatie
personeelsbeleid en het scholingsbeleid. Zijn er daadwerkelijk afspraken gemaakt met de OR over het scholingsplan
wil onderhouden om deze rol zo optimaal mogelijk te kunnen invullen.
en scholingsbudget? En geldt dit ook voor het leeftijdsgericht personeelsbeleid (werkbelasting oudere werknemer, doorstroming en/of functieaanpassing)? De Ondernemingsraad vond het leuk om aan het onderzoek mee te doen en springt er nog aardig uit ook. Er is in het Flevoziekenhuis een vastgesteld leeftijdsgericht beleid (‘groengrijs-beleid’).
3.6 Ondernemingsraad
De volgende adviezen van de onderzoekers vond de Ondernemingsraad de moeite waard: stimuleer een samenhangend vitaliteitsbeleid met als onderdelen jaargesprekken, gezondheidsmanagement, scholingsplannen, arbeidstijden
Doel van de Ondernemingsraad is het versterken van de medezeggenschap: kiezen voor betrokkenheid
management en ARBO. Maak verder gebruik van de ‘Work Ability Index’. Dit instrument biedt aanknopingspunten voor
en invloed van medewerkers.
een sterker preventief verzuimbeleid. En tot slot: biedt faciliteiten voor leidinggevenden, zodat de scholingstijd voor medewerkers niet ten koste gaat van het dagelijkse werk.
Samenstelling De Ondernemingsraad (OR) telde in 2010 vijftien leden. In de loop van 2010 zijn twee vacatures ontstaan.
De Ondernemingsraad heeft rond de verzelfstandiging van De Kinderkliniek een aantal wensen gerealiseerd:
Besloten is om 2011 in het kader van de bezuinigingen het aantal OR-zetels te beperken tot dertien. De samenstelling
de cao ziekenhuizen blijft van kracht in de nieuwe situatie van De Kinderkliniek, de arbeidsvoorwaarden van de
was in 2010 als volgt:
huidige werknemers worden gehandhaafd en de medezeggenschap voor de medewerkers wordt gegarandeerd.
• Ronald den Haak (voorzitter), verpleegkundige SEH
Voor de medewerkers van De Kinderkliniek komt er naast het werkoverleg een zogeheten personeelsvergadering:
• Yvonne Burgwal (vice-voorzitter), verpleegkundige Neonatologie
regelmatig komen alle medewerkers van De Kinderkliniek bijeen voor een adviserend overleg met hun directie.
• Cora van der Hall-van Doorn (secretaris), doktersassistent
Verder stelt De Kinderkliniek opleidingsplaatsen beschikbaar voor kinderartsen in opleiding.
• Sonja Blijleven, verpleegkundige Obstetrie • Erica Borsch, medewerker Bloedafname (tot 1 september 2010)
Overleg en participatie
• Carla Chaudron, helpdeskmedewerker DBC
De voorstellen van de Ondernemingsraad over het teamoverleg: de invulling en frequentie van het werkoverleg over
• Stanley Chotkoe, verpleegkundige allround coördinerend
de dagelijkse gang van zaken van het werk wordt in sterke mate overgelaten aan de afdelingen. Het teamoverleg
• Lydia Hilster, verpleegkundige Orthopedie
vindt minstens drie keer per jaar plaats en gaat over de koppeling van het ziekenhuisbeleid aan het afdelingsbeleid.
• Bianca Hoorn, hoofd zorgeenheid Interne geneeskunde/Oncologie
Verder is afgesproken dat de Ondernemingsraad wordt uitgenodigd in het werkoverleg als voor de afdeling een
• Wim Koekoek, medewerker Receptie & Bewaking
belangrijke verandering op til is (bijvoorbeeld een reorganisatie of een verandering van werktijden).
• Annette Lageveen, verpleegkundige Interne geneeskunde
Na de constatering dat signalen van de werkvloer het management soms niet bereiken, is door de Raad van Bestuur
• Majory Post, polikliniekassistente
toegezegd dat er beter getoetst wordt of het teamoverleg daadwerkelijk plaatsvindt.
• Rawie Sewnath, geestelijk verzorger
De mondelinge bijdrage van de Ondernemingsraad bij de ‘terugkom-lunch’ van nieuwe medewerkers is aangepast.
• José Winter-van Ingen, hartfunctielaborant (tot 1 december 2010)
Het accent ligt op het toetsen of medewerkers voldoende gehoord worden en invloed hebben op hun afdeling.
• Leo van der Linde (ambtelijk secretaris) Organisatie en kwaliteit Overlegvormen
De Ondernemingsraad heeft, na het ervaren van minder grip op de besluitvorming, overleg gevoerd met
De Ondernemingsraad komt wekelijks bijeen. Daarnaast is er vijfwekelijks overleg met de Raad van Bestuur
de Raad van Bestuur. De Ondernemingsraad heeft voorgesteld de besluitvorming te verbeteren op de verschillende
(de overlegvergadering) en halfjaarlijks overleg met de Raad van Toezicht (bespreking algemene gang van zaken).
niveaus van het ziekenhuis en de rol van de OR daarbij. Verder is er geschoven in de overlegmomenten rond de overlegvergaderingen – informeel overleg en agendacommissie – ter verbetering van de besluitvorming.
Kernactiviteiten in 2010 • Adviezen over de verzelfstandiging kinder(poli)kliniek (De Kinderkliniek), aanpak transmurale zorg, gastvrije
26
Werkwijze en ontwikkelingen
voedingsdienst, afdeling Spoedeisende hulp, reorganisatie afdeling(en) Financiën, Inkoop, ICT en Marketing,
Omdat de zittingstermijn van de Ondernemingsraad afloopt, zijn er op 21 april 2011 weer verkiezingen. Het aantal
het beleid rond senioren in de verpleging en de bezuinigingen.
zetels is met twee beperkt tot dertien om ook als Ondernemingsraad een bijdrage aan de bezuinigingen te leveren.
27
De Ondernemingsraad heeft rond de achterbancommunicatie een aangepaste OR-informatiefolder gemaakt.
is in 2010 een externe analyse uitgezet onder alle huisartsen in Almere met behulp van MediQuest. In deze analyse
Verder is een nieuw OR-logo in voorbereiding voor een modernere uitstraling van de Ondernemingsraad.
zijn de huisartsen in de gelegenheid gesteld hun mening over het functioneren van vakgroepen en individuele specialisten weer te geven. Dit heeft een duidelijk beeld gegeven over het functioneren van de vakgroepen en
Overige resultaten
specialisten gezien door de ogen van de huisartsen. De resultaten zijn in de centrale stafvergadering besproken en
• De Ondernemingsraad zet zich in voor regelmatige ontruimingsoefeningen in het ziekenhuis.
de specifieke resultaten omtrent de specialisten zijn per betreffende vakgroep aangereikt. Dit heeft inmiddels al geleid
• De Ondernemingsraad hecht aan een goede invulling van diversiteitbeleid dat recht doet aan de verschillende
tot een aantal (verbeter)acties. Voor een uitgebreider overzicht van deze analyse wordt verwezen naar het
tradities onder patiënten en bezoekers. De Ondernemingsraad stelt voor om een (hand)boek beschikbaar te stellen
Jaarboek Medische Staf 2010. In oktober 2010 is mede op basis van de resultaten van de analyse de cyclus van
voor de medewerkers met ervaringen rond belangrijke gebruiken zoals dood en geboorte.
bezoeken aan de gezondheidscentra weer hervat.
• Op voorstel van de Ondernemingsraad is een enquête gehouden onder de medewerkers over de kwaliteit van de dienstverlening van het bedrijfsrestaurant Vermaat. • Op voorstel van de Ondernemingsraad draaien er op enkele afdelingen proeven met zelfroosteren. • Op voorstel van de Ondernemingsraad doet het Flevoziekenhuis mee aan een landelijk onderzoek naar nachtarbeid en werkdruk.
Andere vormen van activiteiten en informatievoorziening tussen medisch specialisten en huisartsen zijn: • De vakgroepcarrousel, waarbij een delegatie van huisartsen de wederzijdse aandachtsgebieden met één van de vakgroepen bespreekt. • De Compagnonsdagen, bestaande uit 2 heidagen voor huisartsen en medisch specialisten. Het thema van 2010 (“Onderzoek en Onderwijs”) sloot duidelijk aan bij een behoefte. Er was een grote opkomst. • De 1e en 2e lijnscommissie, bestaande uit huisartsen, medisch specialisten in combinatie met farmacie.
3.7 Medisch Stafbestuur
• Huisartsen nascholing verzorgd door een vakgroep. In dit kader is ook het overleg gestart tussen stafbestuur en de WDH (Werkgroep Deskundigheidsbevordering Huisartsen) met de nadrukkelijke wens te komen tot
Samenstelling en organisatie De samenstelling van het bestuur medische staf was in 2010 als volgt: • Dhr. J.P. Baars, internist-hemato-oncoloog (voorzitter). Aandachtsgebieden: transmuraal, externe relaties, interne relaties, documenten • Dhr. E.J.C.P. Schubert, intensivist (penningmeester, vice-voorzitter). Aandachtsgebieden: externe relaties,
een meer gestructureerde aanpak van de (transmurale) nascholing. Op 7 december is een eerste succesvolle bijeenkomst geweest met contactartsen en kaderartsen. In 2011 zal dit verder uitgewerkt zijn beslag krijgen. • FlevoFlitz: een maandelijks nieuwsbulletin voor alle verwijzers. Dit is in 2010 ook gecombineerd met de uitgave van de ‘Verwijs Wijzer’ voor huisartsen, waarin alle relevante informatie nodig voor een goede verwijzing, is opgenomen. Deze wordt halfjaarlijks geactualiseerd.
interne relaties • Dhr. A. Boonstra, nefroloog (vanaf 9-06-2009). Aandachtgebieden: jonge specialisten
Terugblik 2010 en plannen toekomst
• Dhr. K.Y. Ho, radioloog (vanaf 13-01-2009). Aandachtsgebieden: markt, ICT & innovatie, transmuraal, EVR’s
2010 kenmerkt zich vooral door het consequent doortrekken van de in 2009 ingezette lijn rond het stevig neerzetten
• Mw. M. van Doorenmaalen, gynaecoloog (vanaf 13-10-2009). Aandachtsgebieden: kwaliteit, jonge collega’s,
en borgen van de eigenlijke taken van de staf en het stafbestuur. Dit vloeide voort uit de in 2009 gemaakte afspraken
markt, ICT & innovatie • Dhr. A. van der Ven, chirurg (vanaf 13-04-2010). Aandachtspunten: externe relaties
en gestelde doelen, die aangescherpt zijn op de beleidsdag 2010. Namelijk: bezig zijn met de inhoud van de zorg, het vergroten van de kwaliteit van de zorg en het volgen van, maar vooral ook het steeds meer meedenken over hetgeen in de lijn plaatsvindt. Dit werd ook ingegeven en gestimuleerd door aantal ontwikkelingen en wijzigingen die
Overlegstructuur medische staf
in de (lijn)organisatie plaatsvonden en die de volle aandacht van de staf en vooral ook het stafbestuur vroegen.
• Het stafbestuur komt wekelijks onderling bijeen en maandelijks vindt er een vergadering plaats met de kernstaf
Op de beleidsdag van 10 januari is uitgebreid aandacht besteed aan de toekomstige organisatie en met name wat er
(vakgroepvoorzitters/vertegenwoordigers vakgroepen), 2 keer per jaar is er een algemene ledenvergadering (ALV).
te verwachten valt van het eventueel opzetten van Eenheden Verantwoord Resultaat (EVR’s). Maar vooral is gekeken
• Tweewekelijks heeft overleg plaats met de Raad van Bestuur.
naar het Medisch Beleidsplan en op welke wijze daar opvolging aan gegeven gaat worden. Dit heeft geresulteerd in
• Het stafbestuur participeert in het maandelijks Management Teamoverleg waaraan de Raad van Bestuur,
het voornemen om dit gezamenlijk met de verpleegkundige staf te gaan ontwikkelen, zodra daar ook van een gelijke
de directeuren en de medisch managers deelnemen.
organisatie sprake is door het oprichten van een Vereniging Verpleegkundige Staf. Dit is in het najaar van
• Minstens 2 keer per jaar is er overleg met Raad van Toezicht en Raad van Bestuur.
2010 gebeurd en eind 2010 is de afspraak gemaakt tussen de beide stafbesturen om gezamenlijk te komen tot één
• Er vindt halfjaarlijks overleg plaats met het stafbestuur huisartsen van de Zorggroep Almere.
Medisch Verpleegkundig BeleidsPlan (MVBP FZ), breed gedragen in de organisatie. Het doel is om dit voor de zomer van 2011 te realiseren. Dit voornemen wordt zowel door Raad van Bestuur als Raad van Toezicht ondersteund en
Vergaderingen en besluiten
akkoord bevonden. Bij het schrijven van dit jaardocument verloopt alles volgens planning.
In 2010 zijn de volgende belangrijke stafbesluiten genomen, tijdens 12 stafvergaderingen: • Document Spoedradiologie
Wat ook veel aandacht heeft gevraagd, is wederom de forse groei van de medische staf met 23 nieuwe specialisten.
• Document Hoofdbehandelaar kinderen
Er zijn 4 specialisten vertrokken. De medische staf telde in 2010 128 specialisten (‘headcount’) en er is sprake van
• Routing visitatierapporten
een samenwerkingsverband met 37 specialisten, werkzaam in andere ziekenhuizen. In totaal gaat het om 109 fte.
• Procedure Niet te missen urgente uitslag
Om de nieuwe specialisten snel wegwijs te maken in het Flevoziekenhuis is in de loop van 2010 het introductie
• SIPS-procedure, 2 keer uitgevoerd: SEH, EPD
programma voor (aankomend) specialisten gecontinueerd, inclusief enkele aanpassingen. Doel hiervan is om de nieuwkomers meteen in het begin van hun werkcarrière in het Flevoziekenhuis vertrouwd te maken met
Activiteiten
(centrale) afdelingen die voor hun van belang zijn. Deze introductiedag is verplicht.
In vervolg op de bezoeken aan alle gezondheidscentra en vrijgevestigde huisartsen door vertegenwoordigers van het stafbestuur in 2009, daarbij bijgestaan door geïnteresseerde stafleden en de afdeling Marketing,
28
29
De professionalisering die vanaf 2007 op 4 niveaus is ingezet, is naast alle ontwikkelingen gewoon doorgegaan:
3.8 Verpleegkundige Staf
Individueel niveau • In 2010 hebben 55 specialisten IFMS (Individueel Functioneren Medisch Specialist) afgerond en er zijn 30 nieuwe dossiers geopend.
In 2010 heeft de Vereniging Verpleegkundige Staf hard gewerkt aan de onderlinge samenwerking binnen de vereniging en aan de samenwerking met het management en de medische staf. Inhoudelijke thema’s zijn
• Het streven was om 90 dossiers eind 2010 afgerond te hebben. Dit is niet gehaald.
projectmatig door de leden van Brede Raad opgepakt en ziekenhuisbreed of beroepsgroepbreed opgepakt en uitgerold.
• Oorzaak is vooral gelegen in de prioriteit van de vakgroepen en individuele specialisten in de 2e helft van het jaar
Hiermee heeft de beroepsgroep als vereniging zich in het ziekenhuis geprofileerd. Dit heeft geresulteerd in betrokkenheid
bij productie, registratie en implementatie SAP en niet bij het meedoen aan IFMS.
op vele fronten en niveaus.
• Positieve ontwikkelingen zijn:
De vereniging heeft dit mede kunnen realiseren door de komst van een ambtelijk secretaris in september 2010.
- hoofden adviseren specialisten om IFMS te gaan doen en dat geeft bemoedigende resultaten;
Zij ondersteunt de vereniging administratief en adviseert beleidsmatig.
- hele vakgroepen melden zich aan, ook met oog op interne vakgroep audits • Belangrijke aanvulling in IFMS-dossier wordt het invlechten van loopbaanontwikkeling/perspectief. bij het eindgesprek.
Samenstelling Vereniging Verpleegkundige Staf:
• Eerste helft 2011 is gepland voor inhaalslag.
Algemene leden Vergadering (ALV)
Alle BIG geregistreerde verpleegkundigen werkzaam in het Flevoziekenhuis: 1x jaar ledenvergadering
• IFMS blijft een kwestie van volhouden en specialisten actief benaderen.
Brede Raad
1 à 2 verpleegkundigen als afvaardiging van verpleegafdelingen: 1x maand vergadering inclusief afvaardiging Stafbestuur
Stafbestuur
Gekozen afvaardiging uit de Brede Raad: 1x maand Stafbestuursoverleg & Afstemming Medische staf 1x maand Afstemmingsoverleg Raad van Bestuur & Zorgdirectie
• Interne audits blijken inmiddels een extra stimulans om mee te doen aan IFMS. Vakgroepniveau • 6 vakgroepen/afdelingen hebben een audit verricht en afgerond: IC, Interne, Kindergeneeskunde, Gynaecologie/ verloskunde, MDL en Heelkunde. • Waardering is zeer groot en nut van de audit-adviezen wordt duidelijk ingezien. Men gaat er ook mee aan de slag.
Samenstelling Stafbestuur
De voortgangsstatus wordt na enige tijd (3 tot 6 maanden) nagevraagd en waar nodig wordt ondersteuning
• Gerdisja van Breemen (penningmeester), portefeuille: Werving & Selectie
geboden.
• Peter Janneman, portefeuille: Werving & Selectie
• Voor 2011 wordt nu de planning voorbereid om elke maand een audit te doen. De samenwerking tussen Stafbureau en KOA in deze is effectief en levert voor beiden veel nuttige informatie op.
• Petra Lankhuijzen (secretaris, Bestuurscommissie Kwaliteit), portefeuille: Kwaliteit & Veiligheid • Annie Lindeman (penningmeester), portefeuille: Educatie & Transmurale Zorg/Werving & Selectie
• De start van de interne audits heeft ook het IFMS weer een duidelijke impuls gegeven.
• Bertilly Ruijpers, ambtelijk secretaris
• Het ontwikkelde schema voor kwaliteitsbewaking/functionering medisch specialisten geeft specialisten en
• Barbara Schouten (voorzitter), portefeuille: Kwaliteit & Veiligheid
vakgroepen duidelijk in- en overzicht waarvoor men het doet: reflectie op eigen en vakgroep functioneren.
• Louis Vos, portefeuille: Educatie & Transmurale zorg
Stafniveau • Twee keer is een cursus ziekenhuisfinanciën georganiseerd met adviesbureau Cuppen, waaraan door 40 stafleden, verdeeld over bijna alle vakgroepen, is deelgenomen. • Start gemaakt met gezamenlijke trainingen (vakgroepvoorzitters en hoofden) ten behoeve van verdere ontwikkeling van duaal management. Stafbestuur • 10 januari was een beleidsdag georganiseerd. Tijdens deze dag is ingegaan op onderwerpen als EVR’s en de rol van de medische staf daarbij. Dit heeft geresulteerd in een aantal voornemens om daarin een actieve rol te gaan spelen. Dat is inmiddels in gang gezet. • Verder is deze dag vooral ingegaan op de opvolger van het medisch beleidsplan en hoe dat vorm te geven (zie uitwerking hierboven bij: plannen toekomst). Voor een uitgebreid overzicht van alle activiteiten van de medische staf wordt verwezen naar de uitgave Jaarboek Medische Staf 2010.
30
31
Doelstelling voor 2010 In onderstaand schema is weergegeven welke doelen in 2010 gesteld waren en wat de uiteindelijke uitkomsten zijn. Onderwerp
Doelstelling
Toelichting
1e Algemene
Toelichting geven op de verenigingsstructuur en de contributie die daarmee gepaard gaat.
• Contributie jaar 2010 vastgesteld op € 1,00 per maand. • Aantal betalende leden 2010: 104 van de 560 verpleegkundigen.
Zorgvisie
Een verpleegkundige zorgvisie opstellen, die beschrijft waar wij als beroepsgroep voor staan.
• Er ligt een breed gedragen Verpleegkundige visie op zorg. Tot stand gekomen vanuit de Brede Raad in samenwerking met verpleegkundigen. De visie is gepresenteerd aan Management Team en Raad van Toezicht. • Eerste verkennende gesprekken met medische staf om te komen tot een medisch-verpleegkundig beleidsplan.
Educatie
Met elkaar delen van kennis en kunde.
•G oed bezocht symposium ‘Samen naar Beter’ i.s.m. Medische Staf in openingsweek (9 juni 2010) voor verpleegkundigen, artsen en ketenzorgpartners. Thema: ‘Ketenzorg en Taakdelegatie’. • P lan voor ‘Broodje Kennis’ is uitgewerkt: onder het genot van een broodje met elkaar een inhoudelijk thema bespreken. Frequentie is 1 keer per maand; in 2010 in totaal 9 keer. • ‘Collega’s Trainen Samen’, een cyclisch scholingsprogramma waarin kennis delen door en voor professionals in het Flevoziekenhuis centraal staat, wordt voorbereid en inhoud gegeven. Streefdatum om ziekenhuisbreed uit te rollen is 4e kwartaal 2011.
Kwaliteit & Veiligheid
Evidence Based Nursing in organisatie verder uitbouwen en meer bekendheid geven.
• T oewerken naar multidisciplinaire, Evidence Based of Best Practice-richtlijnen en protocollen door vanuit de Brede Raad toe te treden tot de ziekenhuisbrede projectgroep DKSE. • E vidence Based Nursing en Klinisch redeneren als basis opnemen in ziekenhuisbreed curriculum ‘Collega’s Trainen Samen’.
Magazijn verpleegkundig hulpmiddelen
Komen tot een centraal Magazijn voor verpleegkundige hulpmiddelen, zoals decubitusmatrassen, infuuspompen, materialen i.h.k.v. Dwang & Drang.
• Na initiëren, in ziekenhuisbrede samenwerking gekomen tot dit Magazijn. Als pilot is gestart met centrale opslag en uitgifte decubitusmatrassen. Eerste resultaten zijn positief.
Onderwerp
Doelstelling
Toelichting
Profilering
Op diverse manieren uitdragen dat het Flevoziekenhuis een actieve verpleegkundige staf heeft.
• Landelijk en regionaal presentaties geven in organisaties en bijeenkomsten over de Vereniging Verpleegkundige Staf en haar werkzaamheden. • Informatievoorziening op website van Flevoziekenhuis en intranet optimaliseren. • Organiseren van jaarlijks symposium. • Profilering op inhoud: thema Gezondheidsvoorlichting en –opvoeding.
Medisch- Verpleegkundig Beleidsplan
Vanuit de beide professies komen tot een gemeenschap pelijk meerjaren beleidsplan.
•H oe goed zijn wij als organisatie en beroepsgroep voorbereid op de (nabije) toekomst?
ledenvergadering (8 april 2010)
Plannen voor 2011
32
33
Kwaliteitsborging
Kennis en kunde ziekenhuisbreed versterken.
• Komen tot kwaliteitscriteria in Flevoziekenhuis voor verpleegkundige beroepsuitoefening. • Start 4e kwartaal 2011 met cyclisch scholingstraject ‘Collega’s Trainen Samen’ voor en door professionals.
4
beleid, inspanningen en prestaties
4.1 Toekomstvisie en Meerjarenbeleid 4.1.1 Toekomstvisie “Creativiteit is onze kracht. De schaarste dwingt tot het zoeken naar creatieve oplossingen. En laat dat nou net de grote kracht van het ziekenhuis zijn,” vatte de voorzitter van de Raad van Bestuur Jeltje Schraverus tijdens de nieuwjaarsreceptie 2011 één van de hoofdlijnen voor het ziekenhuis de komende jaren samen. Het Flevoziekenhuis bevindt zich in een groeiomgeving. De bevolking van Almere neemt toe en de zorgvraag neemt dubbel toe. Almere groeit zes keer sneller dan andere gemeenten in Nederland. Ook de demografische samenstelling van Almere wijkt af: Almere kent veel meer jongeren en veel minder ouderen. De komende jaren zal de gemiddelde leeftijd echter stijgen. De huidige inschatting is dat de toename van de zorgvraag door vergrijzing in Almere gelijke tred houdt met het landelijk gemiddelde. Al met al leidt dit tot een sterke stijging van de zorgvraag door de bevolkingsgroei (2% per jaar), vergrijzing (0,7%) en overige ontwikkelingen zoals de verbreding van het zorgpakket door technologische ontwikkelingen, becijferd door het Centraal Planbureau op 1,9%. In totaal wordt een structurele stijging van de zorgvraag van 4,6% verwacht binnen ons verzorgingsgebied. De ambitie van het ziekenhuis tot 2015, samengevat in één zin, luidt: “Het Flevoziekenhuis blijft het belangrijkste basisziekenhuis in Almere met een paar topklinische functies en groeit naar een marktaandeel van 85%”. Het Flevoziekenhuis wil op vernieuwende wijze, kijkend naar de behoefte van de klant, meegroeien met de regio Almere. Groeien is een strategische keuze, maar ook een middel om groter, completer en beter te worden. Daarnaast is het Flevoziekenhuis goed in vernieuwen; dat is onze kracht. Dit doen we door altijd kritisch naar onszelf en ons product te kijken en ons af te vragen of het (nog) beter kan. De samenwerking met voornamelijk het AMC en Zorggroep Almere biedt daarbij diverse mogelijkheden; door te focussen op ‘concentratie van zorg waar dat moet’ en ‘spreiding van zorg waar dat kan’. Bij de samenwerking tussen Flevoziekenhuis en AMC staat de vraag voorop: wie kan welke zorg het beste bieden? Het nader te specificeren profiel van Flevoziekenhuis én het AMC zal leidend zijn bij deze vraag. Daarnaast is het Flevoziekenhuis één van de opleidingsziekenhuizen van het AMC en wordt de komende jaren gewerkt aan uitbreiding van het aantal vakgroepen met een opleidingserkenning om tot ‘teaching hospital’ (opleidingsziekenhuis) uit te kunnen groeien. Bij de samenwerking met Zorggroep Almere (ZGA) staat de uitdaging centraal om de juiste zorg, op de juiste plaats en door de juiste hulpverlener aan te bieden. Onderdelen van zorg die momenteel in een ziekenhuis gegeven worden, kunnen ook en misschien zelfs wel beter in een gezondheidscentrum geboden worden. In sommige gevallen kunnen deze wellicht zelfs wel thuis gegeven worden, met innoverende methodieken als tele-medicine en domotica. Maar ook andersom: door specialistische diagnostiek kan soms onnodige verergering van klachten voorkomen worden. De Spoedpost, transferverpleegkundigen, Flevoburen/zorg voor kwetsbare ouderen, dienstapotheek, diverse zorgstraten: dit zijn reeds gerealiseerde zorgvormen die in onderlinge afstemming aangeboden worden.
35
Uitbreiding hiervan is de inzet voor de komende jaren. De bovengenoemde toekomstvisie is vastgelegd in het
Medewerkers (specialisten, verpleegkundigen, baliemedewerkers, schoonmakers etc) bepalen uiteindelijk de
meerjarenbeleidsplan 2010-2015 ‘Groter, completer, beter’ (zie: www.flevoziekenhuis.nl). Om deze visie handen en
kwaliteit van onze zorg. Uitgaande van de voorspelde krapte op de arbeidsmarkt is het belangrijk om het beleid
voeten te geven is en wordt de komende jaren sterk geïnvesteerd in de cultuur en bejegening binnen het ziekenhuis,
te richten op het binden van en investeren in medewerkers. Dat doet het ziekenhuis onder andere door middel van
het HRM-beleid en management development én de samenwerking tussen medische staf, verpleegkundige staf en
een medewerkertevredenheidsonderzoek, waaraan in 2010 bijna de helft van de medewerkers meegedaan heeft.
bestuur. Zoals de medische staf het zegt: “We staan voor een vierslag: dromen/denken/durven/doen. En het gaat
Maar ook de ziekenhuisbrede VIP-trainingen worden gecontinueerd, evenals het management develop-programma,
uiteindelijk om het doen.” Onze toekomstvisie ten uitvoer brengen zal moeten gebeuren door de professionals van
de verwendagen voor medewerkers etc.
ons ziekenhuis; de dokters, verpleegkundigen, paramedici, technici en alle ondersteunende diensten. De visieontwikkeling (het ‘dromen en denken’) is in hoofdlijnen voltooid; de inspanningen zullen de komende jaren
Ook onze opleidingsambitie draagt bij aan het binden van medewerkers. Er wordt de komende jaren gewerkt aan
bestaan uit het goed faciliteren van de professionals en de organisatie als geheel op de realisatie (het ‘durven en doen’).
het opzetten van een ‘teaching hospital’, een samenwerkingsprogramma met AMC. Daarnaast starten het Flevoziekenhuis en Windesheim samen de eerste HBO-opleiding Verpleegkunde, een incompany-opleiding voor verpleegkundigen.
4.1.2 Meerjarenbeleid
Met deze aanpak blijven we leerlingen opleiden en tegelijkertijd medewerkers binden aan het ziekenhuis.
Strategie en beleid vaststellen is één, het uitvoeren is iets heel anders. De inzet van het Flevoziekenhuis
Ook brengen we op deze wijze meer diversiteit en ontwikkelmogelijkheden in het vak van verpleegkundige.
ten behoeve van het meerjarenbeleid is vooral gericht op het creëren van zodanige randvoorwaarden dat het ook echt uitgevoerd kan worden. Concreet gaat het dan om:
Organisatorische randvoorwaarden
• Concentratie, specialisatie en spreiding van zorg;
Om nieuw beleid te maken en in te kunnen spelen op nieuwe ontwikkelingen is het essentieel dat de basis goed is.
• Cultuur in het ziekenhuis;
Een gezond ziekenhuis zijn, betekent: financieel solide en bestuurlijk organisatorisch op orde. Dat lijkt vanzelfsprekend,
• Organisatorische randvoorwaarden.
maar is het niet altijd. Nog los van het feit dat er de komende jaren flinke bezuinigingen te verwachten zijn, heeft het Flevoziekenhuis het nadeel dat de financiering altijd volgt op reeds gerealiseerde groei. En dat het net
Concentratie, specialisatie en spreiding van zorg
een grote uitbreidingsnieuwbouw achter de rug heeft; de laatste fase is opgeleverd in juni 2010. Maar vooral de
Wat betreft de inrichting van de zorg is een belangrijke meerjarenbeleidslijn: ‘Wat je veel doet, doe je goed; centraal
voortdurende groei en verandering vragen veel van de bedrijfsvoering, besturing en beheer van het ziekenhuis.
wat moet, decentraal wat kan.’ Dit uitgangspunt is leidend bij zowel de horizontale als verticale samenwerkingsvormen van het ziekenhuis. Dit heeft al vorm gekregen in de samenwerking tussen AMC en Flevoziekenhuis inzake
Voor het meerjarenbeleid is het in 2010 dan ook heel belangrijk geweest dat het ziekenhuis erin geslaagd is,
Chirurgie en SEH, maar ook tussen Tergooiziekenhuizen en Flevoziekenhuis op het terrein van ICD’s.
naast de borging van het Waarborgfonds, voor de zorgsector ook een financiële partner (Rabobank) te vinden waarmee een langlopende relatie aangegaan is om samen de groei van het ziekenhuis ook financieel vorm te geven.
Met het AMC zal de komende jaren vooral de concentratie van dure of – relatief – weinig voorkomende zorgvormen en in onderling overleg specialisatie van zorgverlening de kern van de samenwerking zijn. Voor het Flevoziekenhuis is dit
In een groeiziekenhuis vergt de doelstelling ‘organisatorisch op orde’ permanente aanpassing. Schaalgrootte en
een cruciale ontwikkeling die leidt tot goede kwaliteit van zorg én beschikbare zorg met keuzevrijheid voor de patiënt.
nieuwe inzichten in Governance vragen voortdurende aandacht voor de beste vorm van aansturing. Het beleggen van eigenaarschap zo laag mogelijk in de organisatie, een grote rol van vakgroepen en optimale samenwerking met de
De concentratie- en spreidingsgedachte heeft ook geleid tot een ketenoverschrijdende samenwerking in het ZIE,
medische en verpleegkundige staf zijn daarbij leidend.
Zorg Experiment Almere. Een samenwerking tussen AGIS/Achmea, Zorggroep Almere, GGZ Centraal en het Flevoziekenhuis. Door het ZIE wordt gezocht naar nieuwe zorgpaden met als motto: ‘juiste hulpverlener,
In mei van het afgelopen verslagjaar hebben de jaarlijkse beleidsdagen plaats gevonden. Naast de leden van het
op het juiste moment, op de juiste plaats.’ Door hulpverleners van de drie zorginstellingen worden zorgpaden
Management Team en een lid van het Medische Stafbestuur waren ook twee leden van de Ondernemingsraad aanwezig.
ontwikkeld, die omgezet worden in een business case. In 2011 zal duidelijk worden welke zorgpaden daadwerkelijk
Centraal onderwerp was de noodzakelijke vervolgstap op de organisatieontwikkeling tot decentralisatie
ketenoverschrijdend ingericht kunnen worden. Nadrukkelijk wordt gekeken naar de mogelijkheden van nieuwe
van bevoegdheden. Een instrument daarvoor is de Eenheid Verantwoord Resultaat (EVR), een veelgehanteerde ordening
tele-medicine als manier om mensen zo lang mogelijk thuis hun eigen zorg te laten regelen.
om verantwoordelijkheden voor productie en kosten lager in de organisatie te leggen. De komende periode wordt de introductie van een EVR-structuur voorbereid. Gelijktijdig wordt gekeken naar een topstructuur die ons optimaal
Innoverend is ook De Kinderkliniek gebleken: poliklinische en dagbehandeling voor kinderen met een brede scoop:
in staat stelt onze ambities en strategie waar te maken die past bij de gekozen organisatiestructuur.
‘hoe kunnen we een kind in zijn hele ontwikkeling steunen?’ Niet alleen medisch, ook sociaal, op school, in de klas etc. Bij deze onderwerpen – organisatieverandering en aandacht voor eigen medewerkers – bestaat het risico dat Door samenwerking met in- en externe partners is het mogelijk multidisciplinaire ketenzorg te bieden. Ook uit de
het ziekenhuis erg intern gericht raakt. Hiervan is het ziekenhuis zich terdege bewust en wil daarom ook
beleidskeuze om voor de IC en de SEH de level 2 status te behalen, spreekt de ambitie groter, completer en beter
de komende jaren een open ziekenhuis blijven met veel binding met haar omgeving. Als werkgever, opleidingsinstituut,
te willen worden.
zorgpartner en ziekenhuis waar de burgers van de regio Almere zich verwant mee voelen.
Cultuur in het ziekenhuis Cultuur wordt vooral gemaakt door de medewerkers. Belangrijke ontwikkeling is dan ook dat de medische en de verpleegkundige staf besloten hebben gezamenlijk een medisch-verpleegkundig beleidsplan op te stellen, dat als basis kan dienen voor een volgend ziekenhuisbeleidsplan. Op deze wijze dragen zij gezamenlijk verantwoordelijkheid voor hun aandeel in de kwaliteit van de medische en verpleegkundige zorgverlening.
36
37
4.2 Algemeen beleid & resultaten verslagjaar
Om financieel bewust te zijn, moet er wel inzicht zijn in wat het eigen handelen kost en opbrengt. Daar is in 2010 door middel van SAP en de reorganisatie van afdeling Financiën fors in geïnvesteerd. Ook heeft dit moeten resulteren
Nadat het jaar 2009 is afgesloten met een flinke groei en bijbehorende oogst, is het jaar 2010 geworden
in een aantal pijnlijke ingrepen die eind 2010 genomen zijn, om in 2011 de begroting sluitend te krijgen:
tot een jaar waarin wederom geoogst is en waarbij beheerste groei en borging van deze groei in de ziekenhuis
half november 2010 was er sprake van een sluitende begroting. Kort daarna werd echter bekend dat de overheid in
organisatie centraal stond.
2011 alle ziekenhuizen een korting oplegt. Voor het Flevoziekenhuis betekende dit dat er nog eens voor 6,2 miljoen euro (uiteindelijk 3,15 miljoen euro) aan bezuinigingsmaatregelen moesten worden doorgevoerd.
Oogsten
Uitgangspunten daarbij zijn dat de kwaliteit en continuïteit van zorg en het Planetree-concept onverkort gehandhaafd
Het jaar 2010 begon met grote oogsten. Gestart is met een nieuwjaarsreceptie met een grote opkomst,
blijven, dat er geen gedwongen ontslagen vallen en dat reductie in formatie alleen plaatsvindt via natuurlijk verloop.
waarbij dit keer de ontvangst van externe partijen centraal stond; een teken dat het ziekenhuis een goede binding met haar omgeving heeft en samenwerking tot kerntaak heeft gemaakt.
Concreet betekent het onder meer dat de beddencapaciteit herverdeeld is door samenvoeging van afdelingen Orthopedie, Short stay en Dagbehandeling, waardoor de formatie is teruggebracht. De verhuizing heeft 4 januari 2011
En in juni 2010 is het vernieuwde gebouw officieel openend, onder het motto ‘We maken de cirkel rond’.
plaatsgevonden. Ook wordt het aantal anios sterk teruggebracht en de inzet van oproepkrachten binnen de flexpool
Daarnaast was nog meer te vieren. Achtereenvolgens is behaald (zonder volledig te willen zijn):
tijdelijk stopgezet.
• De 1e positie in de AD Ziekenhuis Top-100, • Opening van het Dialysecentrum Flevoziekenhuis in MC|Zuiderzee,
Onder borging valt ook het op niveau brengen van de ondersteunende diensten. Op niveau brengen betekent voor dit
• Een goede vermelding in het Elsevier Ziekenhuisonderzoek,
groeiziekenhuis: aanpassen aan de nieuwe schaalgrootte. Facilitaire diensten hebben twee nieuwe hoofden gekregen:
• Als 1 Europese ziekenhuis het Planetree label,
Food & beverage en Services & logistiek. Daarnaast is een nieuwe directeur Financiën geworven.
e
• Vergunning voor ICD-behandelingen, • Afdeling Medische techniek weer voor drie jaar gecertificeerd,
Tot slot
• De nominatie ‘onderneming van het jaar’, de hoogste onderscheiding voor het lokale bedrijfsleven,
In 2010 verliepen de meeste zaken volgens planning. Helaas waren er ook enkele tegenvallers. ICT bleek veel
• Het NEN-7510 certificaat (“zonder opmerkingen”).
aandacht (en geld) te behoeven. Regelmatig waren er storingen, er is een veegploeg aan het werk gegaan om
Hieruit blijken de transparantie en de innovatiekracht van de ziekenhuisorganisatie en de hoge kwaliteit van de zorg,
achterstallig onderhoud in te lopen en SAP kostte veel tijd, geld en hoofdbrekens. Maar het is zonneklaar dat een
zowel intern als transmuraal.
ziekenhuis niet zonder een deugdelijke, samenhangende ICT infrastructuur kan. In 2011 krijgt het meerjarenbeleid rond ICT dan ook prioriteit.
Beheerste groei Samenwerken met zorgpartners is ondertussen verweven in de (Planetree) cultuur van het ziekenhuis. Het gaat dan
Daarnaast kende het ziekenhuis regelmatig bereikbaarheidsproblemen. De A6 afgesloten, de interne wegen in
zowel om de verticale (AMC) als de horizontale (Zorggroep) ketenzorg. We hebben in 2010 meerdere nieuwe partners
Almere geblokkeerd, het telefoonnet onbereikbaar, storingen op het net. Bereikbaarheid van een organisatie met
c.q. nieuwe samenwerkingsgebieden kunnen verwelkomen, zoals Tergooiziekenhuizen en het Oogzorgnetwerk.
zoveel contacten is niet vanzelfsprekend en ook iets wat nader geborgd zal moeten worden.
Vanwege een toename van het aantal patiënten is het mogelijk gebleken om meer gespecialiseerde poli’s te openen.
Tenslotte noemen we de aandacht die helaas gegeven moest worden aan het voorkomen en bestrijden van agressie
Bijvoorbeeld het Eczeemspreekuur bij Dermatologie, het multidisciplinair overleg Immunologie en de POP poli
en geweld. Er hebben zich diverse vernielingen voorgedaan van onder andere het Stiltecentrum en ziekenhuis
en Extra Zorg poli voor ‘probleem-zwangeren’.
materialen als deuren, lichtbakken etc. Meermaals is er aangifte bij de Politie gedaan wegens bedreiging of zelfs fysiek geweld tegen één of meerdere medewerkers; er zijn poederbrieven ontvangen en er zijn
Om beheerste groei mogelijk te maken bij een (te) krappe arbeidsmarkt is besloten om in samenwerking met
toegangsverboden uitgedeeld. Reden om in 2011 over te gaan tot een protocol Agressie en geweld en Meldcode.
het AMC een aantal OK assistenten uit India te werven en hier, onder voorwaarden, voor een periode van 3 jaar te laten werken. Dit blijkt overigens voor beide partijen goed uit te pakken.
4.2.1 Resultaten per vakgroep
Borging
Vakgroep
Behaald resultaat 2010
Speerpunten 2011
Bij de borging ligt het accent op het creëren van enerzijds sterkere samenhang binnen de organisatie en anderzijds
Anesthesiologie & Pijnbestrijding
• Uitbreiding pijnpoli-dagen met circa 30%. • Pijnverpleegkundige aangenomen (3 dagen/week). • Invoering ziekenhuisbreed algemeen en oncologisch pijnprotocol samen met Oncologie en apotheek. •H erziening protocol postoperatieve misselijkheid en braken.
•A dequate huisvesting voor de pijnpoli vinden. •U itbreiding invasieve behandeling uitstralende rugpijn middels epiduroscopie. •O pstellen postoperatief pijnprotocol. • Invoeren nieuwe pijnbehandeling middels peperpleister (Qutenza) op Dagbehandeling. •V erbeteren en scholing postoperatief pijnteam.
de ontwikkeling van Eenheden Verantwoord Resultaat (EVR’s). Naar verwachting zet dit proces zich ook in 2011 voort. Deze uitdaging is ook inzichtelijk gemaakt door het medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) dat in juni 2010 gehouden is. Ook ‘geld’ heeft een belangrijke rol gespeeld in 2010. De bewustwording dat wat wij doen geld kost én dat dit ook geld moet opleveren, neemt toe. Om die reden is gedurende 2010 de actie ‘penny wise pound smart’ uitgevoerd; een
>>
actie waarbij iedereen in huis werd gevraagd naar hun eigen werk te kijken met de vraag of het ook met dezelfde kwaliteit goedkoper kan. Met deze actie is een aantal kleine ‘geldverslindende dommigheden’ aan het licht gebracht.
38
39
Vakgroep
Behaald resultaat 2010
Speerpunten 2011
Vakgroep
Behaald resultaat 2010
Speerpunten 2011
Cardiologie
• In 2010 zijn de procedures op de hartkatheterisatiekamer geoptimaliseerd en is maximaal operationeel gebruikt. • VWS heeft vergunning verleend aan de maatschap Cardiologie tot het implanteren van ICD’s. • Traject multidisciplinaire zorgverlening aan patiënten van Hindoestaanse afkomst opgestart. • Ontwikkeling naar verzelfstandiging van cardiologische zorg is ingezet: verschillende onderdelen van zorgeenheid zijn samengevoegd en gestructureerd. • Regionale samenwerking met Tergooiziekenhuizen en het AMC is geïntensiveerd en gestructureerd. • Gestructureerd onderwijs aan arts-assistenten en huisartsen. • Ethiekavonden massaal bezocht en worden vast onderdeel van het ontwikkelingsprogramma van de zorgeenheid. • Publicaties in MC en in Circulation door cardioloog Verheul.
• Eind 2011 zijn de voorbereidingen tot het opzetten en inrichten van een dedicated HCK afgerond en kan deze in 2012 operationeel zijn. • ICD’s worden geïmplanteerd. • Publiekssymposium voor patiënten van Hindoestaanse afkomst. • One stop shop: polikliniek voor dyspnoe-patiënten opgestart i.s.m. de afdeling Longziekten. • Samenwerking met het team van de High care wordt geïntensiveerd en gestructureerd. • Hartrevalidatie opnieuw vorm gegeven en gemoderniseerd. • Cardiologische zorgpaden zijn ontwikkeld.
Diabetes
• S tart gemaakt met groepsconsulten. • S choling georganiseerd voor afdelingsverpleegkundigen en arts-assistenten. •U pdate patiëntenfolders. • T ransmuraal overleg. •O verstap naar ander elektronisch verpleegkundig dossier (Mediscore). • P articiperen in patiëntenvoorlichtingsavonden i.s.m. DVN.
• Samenwerking met Gynaecologie en Verloskunde optimaliseren. • Klinische diabeteszorg optimaliseren. • Continue glucose sensormeting implementeren in de diabeteszorg. • Twee verpleegkundigen opleiding Farmacologie. • Bijdrage aan website diabetescentrum Almere. • Aanleveren en verbeteren van data in Mediscore ten behoeve van prestatie-indicatoren.
Gynaecologie/ Verloskunde
• Implementatie PMS poli. •K linisch dossier Verloskunde (MOSOS) in-/doorgevoerd. •A anstellen oncologisch gynaecoloog om de oncologische zorg naar een hoger niveau te tillen (start oncologische zorg poli, zelfstandig op hoog kwalitatief niveau oncologische operaties verrichten). • Implementatie nieuwe chirurgische technieken (uitbreiding laparoscopische uterusextirpaties met nieuwe technieken).
• Implementatie vulva poli. •G ynaecologisch oncologisch samenwerkingsverband met Lelystad. •N ieuwe organisatiestructuur ontwikkelen voor 1e en 2e lijns verloskunde in Almere.
• Start colon-zorgpad. • Start geïntegreerde chirurgisch-orthopedische traumabespreking. • Start Mammapoli nieuwe stijl. • Vaatchirurgisch team compleet met Laurens Huisman (vaatchirurg) en Johan van Gurp (vaatlaborant). Start Carotis chirurgie. • Start melanoom zorgpad in samenwerking met de afdeling Dermatologie.
• Verkrijgen opleiding algemene heelkunde. • Zorg op de afdeling naar een kwalitatief hoger niveau brengen en streven naar betere integratie van verpleegkundige zorg pre- en postoperatief. • Alliantie AMC-Flevoziekenhuis nog beter integreren, o.a. op het gebied van de vaatchirurgie (carotischirurgie). • Uitbreiding chirurgie in varices kliniek. • Mammacare-zorgketen ziekenhuisbreed vernieuwen, zowel inhoudelijke als qua registratie. • Om beter te kunnen voldoen aan de chirurgische behoefte wordt geïnvesteerd in betere managementinformatie.
• In 2010 is de intervakgroep Immunologie van start gegaan. Immunologie is het initiatief van leden van de vakgroepen Reumatologie, Interne geneeskunde-Nefrologie en Dermatologie. In eerste instantie vond maandelijks overleg plaats tussen betrokken vakgroepen en eventueel andere betrokken behandelaars/geïnteresseerden. Het overleg is
• Verdere implementatie van vakgroep Immunologie. • Verder uitbouwen van de Spataderkliniek. • In mei zal de eerste kuurreis naar Turkije plaatsvinden.
Chirurgie
Dermatologie/ Flebologie
inmiddels met een vasculair geneeskundige en een klinisch immunoloog. Ook Longziekten, Oogheelkunde en de ziekenhuisapotheker nemen deel aan de bespreking. • De vakgroepen Dermatologie, (vaat)Chirurgie en Radiologie werken samen binnen de Spataderkliniek. • De vakgroep Dermatologie bereidt een kuurreis naar Turkije voor psoriasispatiënten uit de praktijk en daar buiten voor.
40
•H eroverweging positie fertiliteitspoli. •O nderzoeken samenwerkingsverband Verloskunde met Lelystad.
•V eiligheid en kwaliteit verhoogd op de afdeling Verloskunde door aanvullende opleidingen tot Physician Assistent Verloskundigen en betere dekking 24/7. Intensive Care
•O pvang van Carotis chirurgie patiënten. •C itraat CVVHD (één van de eerste in Nederland). • P rojectbeheer ‘Collega’s Trainen Samen’. •B ijdrage aan het ontwikkelen en opzetten van acute geneeskunde onderwijs in het AMC en Flevoziekenhuis. • S upervisie van interne patiënten op de SEH in het kader van acute geneeskunde onderwijs. •B rand- en ontruimingsplan. •R egistreren sepsis.
• T oevoegen uitnodiging familie bij Nazorgpoli. • S amenwerking AMC via Video conferencing. •O nderzoeken mogelijke opzet Medium Care. •O pzetten registratie module t.a.v. infecties. •O nderzoeken mogelijkheid nauwe samenwerking IC en SEH. •O nderzoeken inzet Jobrotation. •O nderzoeken mogelijke inzet Physician Assistant/Nurse Practitioner. •O ntwikkelen Profcheck. •O pleiden Health informaticus en Praktijkbegeleider. •O nderzoeken inzet Senior Zorgeenheid.
Interne geneeskunde/ Oncologie
• P alliatief consult team gestart. • Invoeren lastmeter. • P articipatie in ontwikkeling van oncologische zorgpaden. •H oofdhuidkoeling bij chemotherapie. •H and- en nagelkoeling bij chemotherapie. • P articipatie in oncologie-MDO met Mammacare, MDL, Long en Urologie. • P articipatie in poliklinisch screenen op ondervoeding. •n tensivering verpleegkundige samenwerking (mammacare, coloncare).
•V erkorten verpleegduur door bij opname al de ontslagdatum te bespreken. •K waliteit van zorg verhogen door invoer: individueel verantwoordelijk verpleegkundige. • S creening van 65+ patiënten. •O ntwikkelen Zorgpad Stervensfase. •O pstarten Longoncologische polikliniek. Idem verpleegkundige spreekuur Urologie enDermatologie. •O nderzoek mogelijkheden samenwerking Parkhuys.
>>
>>
41
Vakgroep
Behaald resultaat 2010
Speerpunten 2011
Vakgroep
Behaald resultaat 2010
Speerpunten 2011
Kindergeneeskunde/ Kinderdagbehandeling/ Neonatologie
• Verlenging van de opleiding kindergeneeskunde mei 2010 tot mei 2014. • Kwaliteitsvisitatie kliniek en polikliniek (De Kinderkliniek) in okt. 2010 met goed resultaat. • Visitatie Shared Care kinderoncologie op 3 sept. Daarna als 1e vakgroep Kindergeneeskunde in Noord-Holland ondertekening van officieel document ‘Shared Care kinderoncologie’ met VUMC en AMC Kinderoncologie. • Nominatie beste co-schap Kindergeneeskunde van het jaar 2009 (Co-raad). • In de digitale evaluatie prijswinnaars voor het beste co-schap Kindergeneeskunde (eerste prijs bij de ingevulde evaluaties door de co-assistenten). • Behoud 2 Smiley’s (Kinderafdeling en Kinderdagbehandeling).
• Afdeling: Alarmen monitoren op de piepers (VOS/MOS), minder iatrogene infecties en beter naleven hygiënevoorschriften, minder incidenten en optimale incidentmeldingen. • Zorg: Openen low-care afdeling voor overgang medium-care tot ontslag, minder onnodige overplaatsingen, optimaliseren verpleegkundige bezetting. Verder professionaliseren Shared Care met komst nieuwe collega kinderhematoloog/ oncoloog. • Zorg zieke kinderen: Bouw kindertuin/speeltuin met opening in 2011. Optimalisering speelkamer. Verkrijgen van webcams afdeling Neonatologie en computers voor Kinderafdeling. • Opleiding: Vaste plek voor oudste co-schap Kindergeneeskunde. Doel: beste co-schap 2011.
MDL (Maag-, Darmen Leverziekten)
•O prichting gespecialiseerde IBD polikliniek (door: Mallant, Oudkerk-Pool, Mundt). • Implementatie endoechografie. •O prichting van MDL vakgroep met eigen huishoudelijk reglement. • Interne verhuizing klinische afdeling (ingaande 7/1/2011). • I.s.m. afdelingen Chirurgie, Interne geneeskunde en Radiotherapie oprichten GE-MDO overleg. •A antrekken 6e MDL-arts (start per 1/4/2011). •D etachering MDL arts (Mallant) naar het AMC i.v.m. research doeleinden, intensivering samenwerking en leerproces advanced endoscopy. •U itmuntende kwaliteit van het visitatie rapport.
•O prichting gespecialiseerde hepatologie polikliniek (door: Schluter, Telleman). •O pleiding MDL (afhankelijkheid van afdeling Chirurgie). •V ergroten van het aantal klinische bedden MDL. •U itbreiding nieuwe technieken (waaronder manometrie/pH-metrie). •U itbreiding deelname aan landelijke commissies/ wetenschappelijke studies.
Nefrologie & dialysecentrum
• Diverse multidisciplinaire zorgpaden opgezet: Tinnitus (i.s.m. Audiologisch Centrum, Kentalis, de Meeregaard), Down spreekuur, Stemteam (i.s.m. logopedist), Slikspreekuur (i.s.m. logopedist) en Snotterspreekuur i.s.m. De Kinderkliniek. • ‘Hoorstraat: KNO-onderzoek, audiometrie en aanmeten van hoorapparaat tijdens een bezoek, i.s.m. Beter Horen. • Consulent bij Hoofdpijnspreekuur (i.s.m. Neuro, huisarts van Duijn). • Multidisciplinair overleg: OSAS (Long, Neuro, KNO) en Faciale huidtumoren (Derma, KNO). • Voor huisartsen: twee maal ‘hands-on’ cursus en OSAS-symposium (i.s.m. Long, Neuro). • Interne evaluatie van kwaliteit d.m.v. Qiuck-scan en Kisz lijst. • Beleidsplan 2010-2015 geschreven. • KNO-arts Markus Oei genomineerd voor ‘Mooi Mens verkiezing 2010’ van de IZZ voor zijn werk aan de website Betrouwbarebron.nl. • KNO-arts Julie van Lith-Bijl heeft haar 12,5-jarig jubileum gevierd (14 december 2010). • 1e prijs voor beste co-schap ‘Kleine vakken’ van het AMC.
• Verder uitbreiden van de OSAS patiëntengroep en zorgaanbod uitbouwen. • Verder uitbreiden doelgroepen voor stemonderzoek en begeleiding. • Consolideren van processen rondom de patiëntenzorg. • Samenwerking met artsen en ondersteuning verbeteren. • Bereikbaarheid van de poli optimaliseren (telefonisch en digitaal). • Nascholing huisarts ‘hands-on’ cursus twee maal. • Physician Assistent opleiding starten voor de OSAS. • Nascholing voor logopedisten in stem- en slikproblemen. • Werk maken van de uitkomsten van onderzoek naar zorg voor rhinoplastiek.
•O penen tweede dialysecentrum in Lelystad in samenwerking met de internisten van MC|Zuiderzee, waarvoor slechts 0,2 fte extra medische formatie-ruimte noodzakelijk is geweest. •R uim behalen van de toch al scherpe stijging in
•V erdiepen en verbreden van de contacten met huisartsen in regio Lelystad, Emmeloord en Dronten. Hoofddoel is om in toenemende mate het enige nefrologisch centrum van de Flevopolder te zijn. Aandacht: Almere-Poort als werklocatie (poli enz.).
de productie. • T ussentijdse kwaliteitsvisitatie succesvol afgesloten. • In toenemende mate vormgeven aan werkelijk EVR binnen de organisatie van het ziekenhuis. •H oogste DIM-score van het ziekenhuis met ook de hoogste score opgeloste DIM’s.
• S terke stijging (20%) in dialyse-productie, en in enigszins mindere mate in polikliniek Nefrologie en pre-dialyse polikliniek. •K waliteitsvisitatie vindt z’n vervolg in een complete her-certificering en re-visitatie in feb. 2011. • E igen management rapportage voor NefrologieDialysecentrum. Volledig dekkende complete eigen begroting inclusief medisch personeel. • In vele verbetertrajecten proberen het aantal DIM’s te laten dalen; veel DIM’s is niet altijd goed. • S tart opleiden KNF laborant. • Installeren Nurse Practitioner. •O pleiden Parkinson-verpleegkundige. •8 0% verpleegkundigen opleiden tot gespecialiseerd neuro-verpleegkundige.
• Eerste endo-echo verricht in 2010; wordt nu meerdere malen per week verricht. • OSAS poli gestart: CPAP apparaten worden op de poli door een firma aangemeten en uitgereikt. • OSAS nascholingsavond voor huisartsen in samenwerking met KNO, Neurologie en Cardiologie. • Refereeravond voor alle longartsen in Noord-Holland.
• Herstart opleiden van een longfunctie-laborant. • Chemotherapie wordt gegeven door de longartsen per 1-4-2011 (in plaats van door de internist-oncologen). • Een gecombineerd OSAS spreekuur (meerdere disciplines op een dagdeel).
• In samenwerking met huisarts Nico van Duijn is Hoofdpijnpoli gestart. •V aatbespreking: wekelijks terugkomend multidisciplinair overleg. • S EIN satellietpolikliniek: om patiënten met complexere vormen van epilepsie mogelijk beter te behandelen is samenwerking met SEIN gestart (Stichting Epilepsie Instellingen Nederland). •B otulinetoxine behandeling: medio 2010 verzorgt nu ook neuroloog v/d Vlekkert deze behandeling bij patiënten met een dystonie. • T huisregistraties polygrafie: patiënten bij wie de a-priori kans op een obstructief slaap apneu syndroom groot is, kunnen voortaan in de thuissituatie een registratie ondergaan (doel: betrouwbaar antwoord op vraag of sprake is van OSAS).
KNO
Longgeneeskunde
42
Neurologie
>>
>>
43
Vakgroep
Behaald resultaat 2010
Speerpunten 2011
Vakgroep
Behaald resultaat 2010
Speerpunten 2011
Oogheelkunde
• Reductie doorlooptijd van de behandeling patiënten met natte Macula Degeneratie door introductie speciale Maculapoli (wachttijd van 3+ uur terug gebracht naar 35 minuten). • Reductie wachttijd afspraak poli door inzet speciale optometrie spreekuren (optometrist is HBO geschoold, stelt diagnose, oogarts superviseert). • Menzis Topzorg predicaat voor behandeling van cataract (uniek in de regio). • Inzet OOGbus voor screening Almeerders boven 60 jaar (nog niet onder behandeling van oogarts) in eigen woonwijk, en screening bewoners in verpleeghuizen. • Introductie nieuwe implant-lenzen bij staaroperatie (torische lenzen) voor patiënten met hoog astigmatisme en torische ReSTOR lenzen voor patiënten met astigmatisme die bril onafhankelijk willen worden na de operatie. • Start oogheelkunde spreekuur in De Kinderkliniek voor kinderen met hoofdpijnklachten (tevens screening kinderen met diabetes). • Maatschap Oogheelkunde en Flevoziekenhuis zijn partner geworden van het Oog Zorg Netwerk (initiatief van het Oog Ziekenhuis Rotterdam) ter bevordering van de kwaliteit van zorg (o.a. protocollering), verbetering samenwerking met 1e lijn (herverdeling taken) en verlaging kosten
• Project ‘Opticienzorg’, cursus, certificaat en samenwerkingsovereenkomst met opticiens uit de regio. • Bijscholing huisartsen (19 april). • Start nieuwe (laser-)behandeling voor glaucoom: SLT (Selective Laser Trabeculectomy). • Visitatie december. • Optimaliseren (telefonische) bereikbaarheid polikliniek door deelname aan pilot ‘Call center’. • Start wachtkamerinterviews t.b.v. meten patiënttevredenheid. • Digitalisering afronden uiterlijk medio 2011.
Reumatologie
• Initiatiefnemer van vakgroep Klinische immunologie. •D e toegangstijd van polikliniek Reumatologie was ook in 2010 korter dan een week. •D e vakgroep heeft een intentieverklaring getekend om samen te gaan werken met de afdeling Klinische immunologie en Reumatologie van het AMC. •R eumatoloog Marion Kortekaas behaalde in 2010 de certificering voor echografie van het houdings- en bewegingsapparaat.
• Intensivering van de alliantie met het AMC. •R ealiseren van een echo-stage voor arts-assistenten van het AMC. •U itbreiding en evaluatie van de zorgpaden artrose, jicht, fibromyalgie en reumatoïde artritis. •O pzetten dagbehandeling fibromyalgie in kader uitbreiding zorgpad fibromyalgie.
Spoedeisende hulp (in relatie tot Spoedpost Almere)
• S EH Bestuur is opgeheven en overgegaan in de vakgroep SEH. •D igitaal Sputovamo formulier met als resultaat dat het aantal geregistreerde Sputovamo’s >90% is. •K waliteitshandboek SEH gerealiseerd in het kader van handhavingsnormen inspectie. • Inhaalslag TNCC/ENPC voor SEH-verpleeg kundigen in het kader van handhavingsnorm inspectie. •O mscholing secretaresses tot doktersassistenten in het kader van de samenwerking met de huisartsenpost en als kwaliteitsverbetering met het oog op de ontvangst/opvang van acute patiënten aan de balie.
• T oepassen functiedifferentiatie op de SEH in de vorm van een ‘verpleegkundige+’. •H erziening leidinggevende structuur Spoedpost/ Spoedeisende hulp. •V isitatie door Traumanet AMC. • P ilot prestatie-indicatoren vanuit de NVSHA.
4.2.2 Prestatie-indicatoren: meten is weten
(o.a. voordeel van gezamenlijke inkoop). Orthopedie
Radiologie
44
• Samenwerking met Maarten van der List en Bergman Clinics. • Samen met de vakgroep Heelkunde is gezamenlijke traumabespreking gestart. • Door komst van Mark Falke uitbreiding van minimaal invasieve behandeling van wervelfracturen. • Door komst van Mark Falke en Ariën Dijkstra uitbreiding van arthroscopische interventies (onder andere arthroscopische cuff repair van de schouder). • Start van opleiding tot Physician Assistant Sietze de Haan.
• Starten met het Centrum voor Bewegen. • Start met Schouderpoli. • Gezamenlijke afdeling met Heelkunde voor traumatologie. • Uitbreiding van de vakgroep Orthopedie. • Uitbreiden van zorgpaden voor onder andere artrose, knie- en schouderpathologie.
• Uitbreiding en borging van MDO’s en reguliere niet-oncologische radiologische besprekingen met alle disciplines. • Uitbreiding weekend- en avondopenstelling MRI en bucky. • Wachtlijsten voor alle modaliteiten minder dan 3 weken. • Uitbreiding in aantal en samenwerking/SLA’s met externe klinieken. • Succesvolle kwaliteitsvisitatie bij afdeling Radiologie.
• Invoering e-Radiology. • Verdere uitbreiding weekend- en avond openstellingen MRI en zonnodig andere modaliteiten. • Streven wachttijden minder dan 1 week. • Voorbereiding van resultaat verantwoordelijke eenheid (RVE) afdeling Radiologie.
In 2010 is het aantal uitgevraagde prestatie-indicatoren toegenomen. Het aantal indicatorensets vanuit Zichtbare Zorg bedroeg in 2010 24; dit naast een wederom behoorlijke uitvraag door de zorgverzekeraars. Ten behoeve van de verpleegkundige (ziekenhuisbrede) indicatoren is een database ingericht (Médiscore), waarin op dit moment alle (verpleegkundige) indicatoren kunnen worden geregistreerd; inclusief een belangrijk deel van de indicatoren uit de thema’s van het VMS. Verpleegkundigen hoeven nu slechts één database te openen om al hun registraties (en scores) te kunnen invullen. De resultaten van de registratie van de ziekenhuisbrede zorgindicatoren worden nu per kwartaal aangeleverd aan de leiding van de zorgeenheden en de Bestuurscommissie Kwaliteit. Deze resultaten en eventueel ingezette verbeteracties zijn binnen de commissie onderwerp van gesprek.
>>
45
4.2.3 Bedrijven De afdelingen Inkoop, ICT en mijnInfopunt zijn in 2010 toegevoegd aan het bedrijfsonderdeel Bedrijven. Aan de hand van de zogenaamde ‘Inspiratiecarrousel’ worden alle teamleiders Services uitgedaagd om hun afdelingen en het serviceniveau op een hoger niveau te brengen. Gebouw In 2010 is het gebouw definitief opgeleverd en door de bouwdirectie overgedragen aan het bedrijfsonderdeel Bedrijven. Ook in 2011 zullen nog de nodige restpunten van de bouw moeten worden weggewerkt. Het ziekenhuis is op 1 juni 2010 feestelijk geopend en het publiek heeft de gelegenheid gehad om op de Open Dag achter de schermen te kijken. Wij hebben een mooi gebouw met voldoende mogelijkheden om binnen bestaande vierkante meters te groeien. Om dit prachtige resultaat te vieren, is in juli een groots personeelsfeest ‘Color Local’ georganiseerd. Het was een groot succes; op deze avond heeft een aantal collega´s laten zien dat er groot muzikaal talent binnen ons medewerkersteam aanwezig is. Het Centrum voor Revalidatie is op 4 juni in gebruik genomen en is op 30 november officieel geopend. De drie samenwerkende partners (Trappenberg, Flevoburen en Flevoziekenhuis) zijn na jaren voorbereiding in één gebouw (vleugel van het Flevoziekenhuis) aan het werk gegaan. In mei is het Dialysecentrum Flevoziekenhuis in samenwerking met de internisten van MCΙZuiderzee op het terrein van de MC|Groep in Lelystad geopend. 4.2.3.1 Ziekenhuisafdelingen Apotheek De ziekenhuisapotheek heeft in 2010 gewerkt aan het neerzetten van een steviger apotheek. Er zijn extra ziekenhuisapothekers aangenomen, het bedrijfsbureau is uitgebreid en een coördinator kwaliteit is aangesteld. Tevens zijn de voorbereidingen getroffen om de apotheekserver naar het Flevoziekenhuis te verplaatsen. Hiermee wordt voldaan aan de voorwaarden om managementinformatie te kunnen verstrekken en om structureel te kunnen gaan werken aan verbetering van de kwaliteit. Medicatieveiligheid Verbetering van de medicatieveiligheid is een belangrijk thema in het Flevoziekenhuis. De ziekenhuisapotheek heeft de ambitie om hiervan ziekenhuisbreed voortrekker te zijn en heeft daarom projecten geïnitieerd om de medicatie veiligheid te verbeteren. Medicatieverificatie bij overdracht en het werken aan een ‘closed loop’ in ons ziekenhuis zijn voorbeelden hiervan. De closed loop houdt in dat het gehele medicatietraject geautomatiseerd is, met als doel zo min mogelijk medicatiefouten te maken. Een elektronisch voorschrijfsysteem (EVS) is een belangrijk onderdeel van deze closed loop en noodzakelijk om de andere processen efficiënt vorm te kunnen geven. In 2010 zijn de voorbereidingen getroffen, die technisch gezien nodig waren voor de implementatie. In 2011 zal Klinicom als EVS geïntroduceerd worden. Medicatie In 2010 is de ziekenhuisapotheek op verzoek van de IC gestart met het voor toediening gereed maken van een aantal spuiten voor de spuitenpomp. Hiermee komt de apotheek tegemoet aan de wens van de IC om de verpleging taken uit handen te nemen en om de kans op fouten en besmetting van spuiten te reduceren. De pilot ‘controle op nierfunctie’ is omgezet in een routinematige controle. Verder is in 2010 gestart met deelname aan de patiëntbesprekingen met de geriater. Ook is één van de ziekenhuisapothekers maandelijks aanwezig bij de immunologiebespreking van de reumatologen en dermatologen. Daarnaast wordt regelmatig overlegd met de arts-assistenten over het medicatiebeleid. In 2010 hebben we ruim 4000 interventies gepleegd op het gebied van medicatiebewaking, waarbij overleg met de arts over aanpassing van het beleid heeft plaatsgevonden.
46
47
Een aantal geneesmiddelbepalingen, zoals paracetamol, alcohol, spoed drugsscreening, worden nu op het Klinisch
Doelen voor 2011
laboratorium van het Flevoziekenhuis uitgevoerd, waardoor de uitslag sneller bekend is.
• Formeren ‘eet-team’ met onder andere orthopedagoog, kinderarts en diëtist voor kinderen met voedselweigering (eetproblemen). Als dit gerealiseerd is, kunnen kinderen voortaan dichtbij huis behandeld worden in plaats van
Het Apotheek Service Punt (ASP) levert nu bij alle geplande opnames voor alle afdelingen medicatieoverzichten en op aanvraag bij spoedopnames. Voor het ASP is een businesscase opgesteld en goedgekeurd waarin is beschreven dat het ASP een belangrijke rol zal gaan spelen bij de opnamegesprekken met betrekking tot de medicatie. Het ASP zal in 2011 een voorstel maken voor opnamemedicatie als ook een voorstel voor het ontslagrecept.
doorverwezen worden naar andere centra, zoals in Utrecht en Zwolle. • Zichtbare Zorg voor ouderen: bij een Must 1 en een BMI kleiner dan 22 al consult diëtetiek en zonodig voedingsinterventie (normaal bij ouderen is een MUST 2 en BMI 18.5) aanbieden. Daarnaast implementeren van de leidraad ‘Ondervoeding bij de geriatrische patiënt’. • Vernieuwingsproject wordt uitgerold met afspraken met 1e lijns diëtetiek voor nefrologie patiënten,
Kwaliteit Veel aandacht is en wordt besteed aan het implementeren van de GMP(-z) (Good Manufacturing Practice ziekenhuisfarmacie), zoals scholing van de apotheekmedewerkers en het implementeren van het kwaliteitshandboek.
patiënten met een slikstoornis en leefstijl adviezen na TIA/CVA. • Poliklinische screening wordt uitgebreid naar de poli’s Gynaecologie en Urologie, conform de aanpak oncologische zorgpaden.
Om te kunnen voldoen aan de strenge eisen van de GMP(-z) zijn ook aanpassingen nodig, met name aan de
• Implementeren voedingsinnamelijst op alle klinische afdelingen (volwassenen).
luchtinstallatie en doorgeefkasten. Komende jaren zal dit veel aandacht blijven vergen.
• Vanaf 1 juni 2011 directe toegankelijkheid van afdeling Diëtetiek; waardoor geen schriftelijke verwijzing van de arts meer nodig is.
Groei In 2009 is gewerkt aan verbetering van de efficiency met betrekking tot planning, aanvragen en bereiding van
Fysiotherapie
chemokuren. Dit heeft zijn vruchten afgeworpen. In 2010 is het mogelijk gebleken aanzienlijk meer chemokuren te
In 2011 zal de feestelijke opening van Revalidatie Almere plaatsvinden. Daarnaast heeft de afdeling Fysiotherapie voor
bereiden (36% meer), zonder dat hiervoor extra mankracht ingezet hoefde te worden. Ook de niet risicovolle complexe
zowel 2010 als 2011 de licentie voor het revalidatieprogramma voor kankerpatiënten ‘Herstel & Balans’ verworven.
bereidingen voor het Flevoziekenhuis en derden is fors toegenomen. Gerealiseerd in 2010 Het verbruik van dure geneesmiddelen is met 55% gegroeid ten opzichte van 2009. 66% van het totale
• Na een jarenlange voorbereiding, vooral in bouwkundig opzicht maar ook op organisatorisch en inhoudelijk terrein,
geneesmiddelbudget wordt uitgegeven aan dure middelen. Het aantal medicatieopdrachten is gegroeid naar
is de afdeling Fysiotherapie van het Flevoziekenhuis verhuisd naar Revalidatie Almere. Hier heeft ze de beschikking over
bijna 95.000 medicatieopdrachten voor het Flevoziekenhuis, een groei van 12% ten opzichte van 2009.
een unieke accommodatie met onder meer een fitnesszaal, een sportzaal en een zwembad. Door interne verhuizingen, noodzakelijk in het bouwproces, is dit de derde accommodatie voor de afdeling Fysiotherapie in anderhalf jaar tijd.
Diëtetiek Er wordt door de afdeling Diëtetiek steeds meer geïnvesteerd in scholing aan artsen en verpleegkundigen omdat voeding een belangrijk onderdeel van de behandeling vormt. Daarnaast vindt er een taakherschikking plaats van dieetadvisering door de diëtist naar dieetadvisering door specialistisch verpleegkundigen.
• De ingebruikname van Revalidatie Almere, bouwfase drie, staat symbool voor voltooiing van het bouwproces van het Flevoziekenhuis. • Er is door de afdeling Fysiotherapie een start gemaakt met de inhoudelijke samenwerking met haar partners in Revalidatie Almere, het Revalidatiecentrum de Trappenberg, het Expertisecentrum van Flevoburen. Dit is een uniek project, waardoor nieuwe diensten realiseerbaar worden.
Gerealiseerd in 2010 • Op verzoek van Danone Research is onderzoek gedaan naar het gebruik en de smaak van drinkvoeding voor kinderen (PAT studie). Het Flevoziekenhuis is één van de 6 deelnemende centra, verdeeld over 3 landen. In totaal moeten er 28 kinderen worden geïncludeerd. Op dit moment staat de teller op 16, waarvan 10 kinderen in het Flevoziekenhuis. • Afstemming met de 1e lijn (artsen, consultatiebureaus en diëtetiek) op gebied van neonatologie en koemelkeiwit allergie. De neonaten blijven onder behandeling van de diëtisten in het Flevoziekenhuis totdat ze volgroeid zijn,
• De SRU (Stroke Revalidatie Unit) is gestart. Hierin werken de drie partners van Revalidatie Almere samen rond de zorg van de CVA-patiënt. Hiermee wordt een optimale multidisciplinaire behandeling in de postklinische fase gerealiseerd. • In samenwerking met het dialysecentrum is het Dialysecafé georganiseerd. Hierin hebben dialysepatiënten op een laagdrempelige manier kennis kunnen maken met revalidatie. Het Dialysecafé markeerde de start van revalidatie voor dialysepatiënten.
dan neemt het consultatiebureau het over. • Ingediend vernieuwingsproject bij Agis voor transmurale voedingszorg in Almere is goedgekeurd.
Doelen voor 2011
• Gestart met poliklinisch screenen van patiënten op ondervoedingsrisico op de poli’s Oncologie en MDL,
• Intensivering van de samenwerking met de twee partners in Revalidatie Almere, het Expertisecentrum van
onderdeel van het transmurale voedingszorgproject. Behalve opsporen van mogelijke voedingsproblemen is het
Flevoburen en Revalidatiecentrum de Trappenberg. Doelen zijn het bieden van hoogstaande paramedische zorg
grote voordeel dat bij opname in het ziekenhuis er geen voedingsdag verloren gaat. Op het gebied van diëtetiek
met een gezonde financiële basis. Zo worden de mogelijkheden onderzocht voor het opzetten van revalidatie
is er een naadloze overgang van poliklinische naar klinische zorg. In totaal zijn er 900 patiënten gescreend, waarvan 210 patiënten (risico op) ondervoed(ing) hadden en een verwijzing kregen naar diëtist. Percentagerisico op ondervoeding op de poli MDL is 23% en op poli Oncologie: 32%. • Als onderdeel van de behandeling van ondervoeding is er een pilot geweest voor het bijhouden van de voedings- en
voor reumapatiënten binnen de accommodatie van Revalidatie Almere. • Onderzoek toont de meerwaarde van bewegen aan tijdens de behandeling van kanker. De afdeling Fysiotherapie zet haar expertise in de orgaanrevalidatie in, om invulling te geven aan oncologische revalidatie. • De afdeling Fysiotherapie gaat participeren in claudicationet. Het landelijk netwerk voor behandeling
vochtinname door verpleegkundigen bij patiënten die dit niet zelf kunnen aangeven. Belangrijk was dat de
van mensen met claudicatio intermittens. Het is een behandelprogramma waarbij looptraining centraal staat.
verkregen informatie betrouwbaar en het invullen niet tijdrovend was.
Onderzoek heeft het effect van deze behandeling aangetoond. • In de kinderfysiotherapie zal de ouder- en kindbegeleiding van prematuren verder ontwikkeld worden. • De afdeling Fysiotherapie gaat de klinische en poliklinische hartrevalidatie vormgeven volgens de nieuwste richtlijnen, in samenwerking met de cardiologen.
48
49
• In het kader van Planetree zal – zo mogelijk – voor medewerkers bedrijfsfitness aangeboden worden. Een medewerkersenquête heeft laten zien dat hier veel belangstelling voor bestaat.
Voor 2011 gaan de geestelijke verzorgers zich inzetten voor een goed registratiesysteem en meer ruimte voor de geestelijke verzorging. En dat laatste in meerdere opzichten.
Geestelijke verzorging
Tot slot is het vermelden waard dat in 2010 geestelijk verzorger Rawie Sewnath zijn certificaat Klinisch
Het jaar 2010 was voor de geestelijke verzorging een boeiend jaar. Een aantal zaken springt er uit, vooral omdat
Pastorale Vorming heeft gehaald, waar hij veel tijd en energie in heeft geïnvesteerd. Ook zijn we door stagiair
ze nieuw zijn:
Andreas van der Velde betrokken bij de master geestelijke verzorging van het departement Religiewetenschap
• Samenstelling team: In 2010 is het team uitgebreid met een islamitisch geestelijk verzorger, Emin Baydemir.
en Theologie van de Universiteit van Utrecht.
Zijn aanwezigheid op de vrijdag voldoet aan een groeiende behoefte aan islamitische geestelijke verzorging. • Nieuw project ‘24-uurs bereikbaarheid’: Op 6 april is in samenwerking met de SEH een pilot gestart met het 24 uur
Klinisch chemisch laboratorium (KCL)
per dag bereikbaar zijn van de geestelijk verzorgers voor de opvang van familie en naasten van patiënten die een
Gerealiseerd in 2010
traumatische gebeurtenis meemaken of meegemaakt hebben. In 2010 heeft dit geleid tot 26 oproepen.
• Accreditatieaanvraag bij RvA/CCKL ingediend.
• Stiltecentrum: Na jarenlange voorbereiding is in november het Stiltecentrum heropend. Er zijn verschillende
• Point of Care testen uitgevoerd: a) 250 verpleegkundigen gecertificeerd voor gebruik ACI glucosemeter, b)
kunstenaars en architecten bij betrokken geweest, voordat het Stiltecentrum zijn huidige vorm kon krijgen.
Partner bij Europees onderzoek: validatie glucose strips voor gebruik bij reguliere ziekenhuispatiënten,
Zonder de financiële hulp van het bisdom Haarlem en de zusters van de Dochters van Onze Lieve Vrouwe van het
ICU patiënten en neonaten, c) Bloedgasanalysers Radiometer gevalideerd en d) POCT-INR meter op
Heilig Hart was dit overigens niet tot stand gekomen. Erg jammer is, dat het Stiltecentrum meteen in de eerste week na de heropening doelwit was van vandalisme.
SEH geïmplementeerd voor CVA-patiënten. • Validatie en implementatie van nieuwe serologie-analyzer (Architect). • NEN 7510 audit doorstaan op terrein van informatievoorziening vanuit laboratoria.
In 2010 is ook datgene dat in 2009 gestart is door de geestelijke verzorgers voortgezet en uitgebreid.
• Analysepakket uitgebreid met: a) geneesmiddelenspiegels en toxicologie screening en b) anti-D profylaxepanel.
Een mooi voorbeeld hiervan zijn de feesten voor patiënten en medewerkers. Maar ook de vieringen mochten zich verheugen in een toenemend aantal bezoekers.
Op de planning voor 2011
• Feesten: Er is dit jaar aandacht besteed aan Pasen, het Suikerfeest, Divali, Kerstmis en Chanoeka (voor het eerst
• Afronding kwaliteitssysteem dat moet resulteren in accreditatie door RvA/CCKL.
en in samenwerking met de Joodse gemeente Flevoland). Hoewel er met minimale financiële middelen gewerkt is, kwamen er toch vele positieve reacties binnen, met name van patiënten. Over Chanoeka is een bericht in de Almare verschenen, over Kerstmis is een filmpje gemaakt door Omroep Flevoland. • Vieringen: Zolang het Flevoziekenhuis bestaat wordt er elke zondag een oecumenische viering gehouden in het
• Hematologiestraat uitgebreid met bloeduitstrijkjes robotsysteem en digitale beoordeling met Cellavision systeem Sysmex operationeel. • Introductie van trombocytenschudder zodat trombocyten in het Flevoziekenhuis op voorraad zijn en dus in noodsituaties acuut beschikbaar zijn.
Auditorium. In de laatste maanden van 2010 was er sprake van een toenemend aantal bezoekers van de vieringen.
• Bloedgasanalysers in gebruik op KCL en ICU onder kwaliteitsborging van KCL.
Dit heeft deels te maken met gasten uit Flevoburen, die de vieringen inmiddels weten te vinden. Maar ook met
• Elektronisch ordermanagement op enkele afdelingen met Cyberlab operationeel.
patiënten en oud-patiënten, die de gastvrijheid van de vieringen steeds meer waarderen. Hoogtepunt van de
• Prikposten in Almere uitbreiden.
vieringen is de jaarlijkse Kerstavondviering, dit jaar bezocht door 115 bezoekers. De hulp van de vrijwilligers wordt hierbij zeer gewaardeerd.
Medisch maatschappelijk werk Een hoogtepunt voor het Medisch maatschappelijk werk was de toekenning van de CliëntenJaarPrijs 2010 voor het
Vaste onderdelen van het werk van de geestelijke verzorging vormen de aanwezigheid van de geestelijk verzorgers op de
project Zwangerschap en Psychiatrie. Hierbij is de inzet van Medisch maatschappelijk werk binnen de Extra Zorg Poli
multidisciplinaire overleggen (MDO’s) van de afdelingen en de contacten met patiënten, die vaak uit zo’n MDO voortvloeien.
en POP poli een belangrijke ondersteuning in de begeleiding van zwangeren met psychiatrische problematiek.
• MDO: De aanwezigheid van de geestelijk verzorgers bij de multidisciplinaire overleggen heeft tot gevolg dat de
Vanwege deze prijs heeft het AD geschreven over het Medisch maatschappelijk werk en Verloskunde in het kader van
bekendheid met het werk van de geestelijke verzorging toeneemt.
de Extra Zorg Poli en POP poli.
• Patiënten: Er waren vele mooie momenten in de gesprekken met patiënten in het afgelopen jaar. Zo was er een patiënt die vlak voor de uitvoering van zijn euthanasie aangaf dat het gesprek met de geestelijk verzorger het
Terugblik op 2010
mooiste gesprek van de week was geweest. En zo is er een mevrouw die uitkijkt naar het moment waarop de
• Lid van project- en implementatiegroep Lastmeter van patiënten met kanker. Dit is een signaleringsformulier/
geestelijk verzorger een glas sherry met haar drinkt. • Café het LEVEN: Het maandelijkse café heeft inmiddels een groep vaste bezoekers (medewerkers), maar ook een wisselend publiek. Dat laatste komt bijvoorbeeld door de koppeling van het café aan een aantal andere activiteiten, een lezing of de VIP-verkiezing. Het is erg prettig dat er een vaste groep interviewers is en dat er steeds weer
meetinstrument psychosociaal welbevinden. • Intensieve samenwerking met ketenpartners door toename complexe zorgvraag en multi-probleem gezinnen. • Deelname en presentatie congres ‘Zwangeren en Psychiatrie in Finland’, in samenwerking met Zorggroep Almere en Meeregaard.
medewerkers zijn die geïnterviewd willen worden. • BOT-team (Bedrijfsopvangteam): De BOT-teamleden hebben een cursus gevolgd die op trauma-opvang in een ziekenhuissituatie is afgestemd. Om de bekendheid met het BOT-team te vergroten is een aantal presentaties
• Ontwikkelen en implementeren psycho-educatieve module voor longrevalidatie.
verzorgd op poli’s en afdelingen. Dit wordt vervolgd in 2011.
• Training van opvanggesprekken is voltooid door BOT-leden. Implementatie ziekenhuisbreed en verder vorm geven
• Er zijn in het afgelopen jaar ook veel contacten met medewerkers geweest. Variërend van ondersteuning vanuit het BOT tot kennis maken en contact onderhouden bij Café het LEVEN. Van iets vertellend over het werk van de geestelijk verzorgers bij de introductie van nieuwe medewerkers tot mediterend op de maandagmiddag.
50
Doelstellingen voor 2011
aan BOT-team en bijbehorende structuur. • Deelname aan de carrousel-poli van maatschappelijk werk voor pre-dialyse patiënten op de locaties Almere en Lelystad.
51
• Ontwikkeling van de samenwerking met collega-maatschappelijk werkers van het revalidatiecentrum van de stroke unit Neurologie.
Afdeling Inkoop Inkoopbeleid
• Bijdrage leveren aan Europese Dag van de Beroerte.
De inkoopafdeling heeft onder andere door het versterken van de afdeling en het aanpassen van werkwijzen en
• Als lid team Kindermishandeling mede vormgeven aan herziening protocol Kindermishandeling.
procedures, stappen weten te zetten in een verdere verbetering naar een pro-actieve zichtbaarheid in de organisatie.
• Ontwikkelen multidisciplinair overleg Pijnpoli.
Van de toegevoegde waarde die afdeling Inkoop kan leveren in het realiseren van door afdelingen gestelde
• Het blijvend profileren van taken en functies van Medisch maatschappelijk werk met als doel bijdrage te kunnen
inkoopdoelen werd dit jaar steeds meer gebruik gemaakt.
leveren aan de behandeling van patiënten, zowel klinisch als poliklinisch. In 2010 is het project Centraal contractbeheer van start gegaan. Gestreefd wordt om alle contracten, behoudends 4.2.3.2 Services
arbeidscontracten, centraal bij Inkoop te gaan beheren. De verwachting is dat in 2011 alle contracten beoordeeld
Afdeling Medische techniek
zijn en centraal geregistreerd zijn.
Het kwaliteitsmanagementsysteem van de Medische Techniek, dat is gericht op de borging van de patiëntveiligheid en betrouwbaarheid van de medische apparatuur, voldoet aan de ISO 9001:2008 kwaliteitsnorm en is door de KEMA
De afdeling Inkoop heeft te allen tijde de drive om besparingspotentieel te identificeren en om te zetten, in samenwerking
opnieuw voor drie jaar gecertificeerd. Kenmerkend voor het ISO 9001:2008 kwaliteitsmodel is het streven naar
met de diverse afdelingen. In 2010 zijn wederom structurele prijsverlagingen gerealiseerd met een besparing van circa
continu verbeteren van de kwaliteit volgens het plan-do-check-act principe. Voor de monitoring van de verbeteringen
500.000 euro op jaarbasis. Het in 2009/10 gestarte inkoopsamenwerkingsverband Prospitalia heeft hieraan bijgedragen.
heeft afdeling Medische techniek voor het management review een ‘dashboard’ met prestatie-indicatoren ontwikkeld dat in de kwartaalrapportage wordt gepresenteerd. Met de prestatie-indicatoren worden de kwaliteitseisen met
Afdeling Logistiek
betrekking tot de financiële bedrijfsresultaten, de betrouwbaarheid en beschikbaarheid van de medische apparatuur
Gerealiseerd in 2010
en de klanttevredenheid met behulp van targets vastgesteld.
• Detaillering processen/inrichting na verplaatsing steriel magazijn. • Consolidatie kwaliteitsniveau van de dienstverlening; verschuiving naar meer zakelijke dienstverlening
Medische techniek heeft in 2010 een aantal verbetermaatregelen uitgevoerd ingevolge incidentmeldingen die via de DIM-commissies van zorgafdelingen en recalls van fabrikanten waren binnen gekomen. Hiermee blijkt dat
en positieve waardering door interne klanten. • Voorbereiding tot het opzetten en procesmatig kunnen beheersen van een Magazijn verpleegkundige hulpmiddelen.
(bijna)-incident meldingen van essentieel belang zijn voor het verbeteren van de veiligheid en betrouwbaarheid van de medische apparatuur en de toepassingen ervan.
Doelstellingen voor 2011 • Onderzoek naar effectiviteit en efficiency van de dienstverlening van afdeling Logistiek.
De doelstellingen voor de financiële bedrijfsresultaten zijn in 2010 gehaald. Met een score van 5,6% voor de prestatie-indicator van de onderhoudskosten presteert de Medische Techniek onder het landelijk gemiddelde van 6%.
• ‘Afspraak is afspraak’: verdere verschuiving naar zakelijke dienstverlening met behoud van relatief grote klantentevredenheid.
De afdeling Medische techniek scoorde – mede door de VIP-trainingen – een 8,5 in de klanttevredenheidsonderzoeken.
• Aanbieden van full-service overeenkomsten (‘Ontzorgen’).
Resultaten waar de afdeling trots op is, voor 2011 is de lat echter weer iets hoger gelegd, omdat Medische techniek
• Logistieke (afhankelijke) partner worden van de zorg door verdere uitwerking van het concept
continu blijft streven naar verbetering van de kwaliteit en doelmatigheid.
Magazijn verpleegkundige hulpmiddelen.
Afdeling Centraal medisch archief (CMA/DMA)
Afdeling Patiëntenvervoer
Gerealiseerd in 2010
Het afgelopen jaar is de vraag naar patiëntenvervoer behoorlijk gestegen. Patiëntenvervoer is het laatste kwartaal
• Optimaliseren Archiefdepot CMA. Het één op één doorlopen van dossiers in het archiefdepot aan de hand van en
van 2010 efficiënter gaan werken, waardoor er meer aanvragen van vervoer verwerkt konden worden. Zo zien we
in vergelijking met uitdraairapporten uit JIM. • Optimaliseren van de expertise van medewerkers ten aanzien van functioneel JIM-beheer, JIM-Virtual
in onze metingen een groei van 15% in het eerste kwartaal van 2011 ten opzichte van 2010. Het aantal ritten in absolute zin staat op 35.000; een patiëntenvervoerder loopt 12 tot 14 km per dag.
file en JIM-Virtual printer driver. • Traject/project/processen opgestart ten aanzien van de nog te digitaliseren dossiers van de betreffende poli’s. Bijscan procedures zijn inmiddels gestart. Poli’s Oog, Neuro en Ortho zijn gestart, doorlopend in 2011.
Afdeling Receptie & Bewaking Gerealiseerd in 2010 • Alle medewerkers hebben dit jaar de opleiding Beveiliging afgerond, de gehele afdeling is nu gediplomeerd
Gepland voor 2011 • De in aanmerking komende medewerkers CMA op het niveau medewerkers DMA brengen inzake het interne digitale proces. • Digitaliseren Fertiliteit mei 2011: (semi-)statische dossiers worden gedigitaliseerd door I-FourC, dynamische
beveiliger. • In de bezuinigingsronde (najaar 2010) zijn twee fte’s ingeleverd. • De gehele afdeling heeft de scholing Weerbaarheid, BHV en/of VIP gehad of staat daar in 2011 voor ingepland. Bij alle opleidingen of cursusdagen is 100% opkomst vanuit afdeling Receptie & Bewaking behaald.
dossiers worden gedigitaliseerd door DMA/FZ. • Digitaliseren Neuropatische voet lopende het jaar 2011. Alle dossiers worden gedigitaliseerd door DMA/FZ.
Gepland voor 2011
• Realisatie upgrade van JIM en aandacht voor bijscholing en bevoegdheden van alle gebruikers ziekenhuisbreed.
• Verbeteren toegangscontrole beleid en systeem. • Alle protocollen worden in 2011 geactualiseerd en digitaal beschikbaar gesteld.
52
53
Afdeling Schoonmaak & Linnenkamer
mijnInfopunt is een prettige plek naast de hoofdingang van het Flevoziekenhuis waar patiënten, familieleden
Gerealiseerd in 2010
en bezoekers welkom zijn voor informatie over ziekte en gezondheid, contact met lotgenoten en/of folders.
De afdeling Schoonmaak is in 2010 opnieuw aanbesteed. Hierbij is afscheid genomen van Asito en is de schoonmaak
Men kan in het Infopunt informatie op internet opzoeken of een klacht of tip melden. De bezoekers zijn daarnaast
uitbesteed aan Hago. Daarnaast beschikt het Flevoziekenhuis ook over een afdeling Schoonmaak in eigen beheer,
van harte welkom voor de krant, een kopje koffie of om even op verhaal te komen.
die specifieke taken toebedeeld hebben gekregen. De naam verwijst naar mijnFlevoziekenhuis.nl, het e-health platform van het Flevoziekenhuis. Het Flevoziekenhuis Doelen voor 2011
wil met deze diensten haar patiënten meer ‘eigenaar’ maken van hun eigen zorgtraject.
• Financieel op orde brengen van afdeling Schoonmaak door het streven naar marktconform werken, een nieuwe taakindeling en het overstappen op microvezel. • Betere beheersing van de schoonmaakkwaliteit door de inzet van het DKSE systeem (dagelijks meten en rapporteren).
Nieuwe activiteiten in 2010 • Opnameservice: patiënten die opgenomen moeten worden, melden zich bij mijnInfopunt en worden desgewenst weggebracht naar de afdeling, in samenwerking met de gastvrouwen.
• Medewerkers begeleiden en bijsturen. Indien nodig scholing geven om hun taak beter te kunnen uitvoeren.
• Verzorgen kaartjes voor patiënten in samenwerking met gastvrouwen (online besteld via website).
• Het registreren van klachten filteren en door het nemen van maatregelen voorkomen van klachten.
• Uitlenen Daisyspeler aan patiënten op de verpleegafdelingen voor het beluisteren van luisterboeken.
Klachten en eventuele actie terugkoppelen aan ‘klager’ en bespreken op afdeling met medewerkers.
• Verkooppunt van Verwenbonnen voor patiënten. • Vraagbaak voor mijnFlevoziekenhuis.nl.
Voedingsdienst/Banqueting
• Hulp bieden aan patiënten bij het doorlezen van folders of het invullen van formulieren.
In 2010 is er veel tijd en energie gestoken in de voorbereiding van de nieuwe voedingsconcepten. In eerste instantie
• Verzamelpunt gebruikte borstprotheses ten behoeve van poli mammacare.
is firma Wielinga hierbij betrokken om het project te coördineren. Later is hiervan afgezien vanwege de bijbehorende
• Administratie van aanmeldingen ten behoeve van voorlichtingsavonden en workshop ‘Look Good, Feel Better’.
kosten en het feit dat inmiddels de benodigde expertise ook zelf in huis beschikbaar is.
• Organiseren van informatieavonden in samenwerking met patiëntenverenigingen uit de regio.
Onderwerpen gerelateerd aan deze voedingsconcepten zijn onder andere: het opstellen van nieuwe roosters voor
• Pedagogische medewerksters van de Kinderafdeling gebruiken het lounge gedeelte om kinderen voor te bereiden
voedingsassistentes (va), aanpassing contracten va, 1-jarige opleiding va bestaande uit 11 modules, herziening formatie keuken, logistiek plan, onderzoek naar behoefte en keuze van benodigde materialen en apparatuur, start voedingsaanbesteding juiste leverancier, inventariseren behoefte en beschikbare fysieke ruimtes,
op hun operatie. • Spreekkamer wordt gebruikt door de klachtenfunctionarissen voor bemiddelingsgesprekken en 1 keer per week een ochtend door Bartiméus (een organisatie voor slechtzienden).
voorbereiding in samenwerking met architect en aannemer. Plannen in 2011 Daarnaast zijn er verschillende grote en kleinere evenementen georganiseerd, zoals: nieuwjaarsreceptie, Open Dag,
• Participeren in COPA-netwerk.
personeelsfeest, Kerstmarkt, heropening ziekenhuis en meerdere kleinere evenementen.
• Organiseren lotgenotencontact (in samenwerking met patiëntenverenigingen). • Locatie voor informatiebijeenkomsten (tot 20 personen).
Afdeling banqueting heeft een kwaliteitsimpuls gekregen: nieuwe bedrijfskleding, extra scholing, een nieuwe
• Uitbreiden van het gebruik lounge gedeelte door medewerkers voor patiënten.
werkruimte etc. 4.2.4 Vrijwilligersbedrijf Uitdagingen voor 2011 zijn:
In 2010 hebben veel vrijwilligers zich weer op verschillende plaatsen in het ziekenhuis verdienstelijk gemaakt.
• Aanbesteding voeding; keuze en overstap maken naar de juiste voedingsleverancier, die decentraal kan aanleveren
Zij zijn de ‘krenten in de pap’, ‘het toefje slagroom op de taart’ ofwel net dát beetje extra zorg en aandacht voor
en aansluit op de nieuwe voedingsconcepten. Rekening houden met levertijden, assortiment, kwaliteit, prijsstelling
de patiënten en bezoekers van het Flevoziekenhuis. In 2010 heeft de vrijwilliger meer bekendheid gekregen door
en kennis van Meals on Wheels (MOW) wagens. Tevens de bereidheid en mogelijkheid tot (mede)financiering.
berichten op intranet en in het personeelsblad VIP.
• Broodkar op afdeling; broodwagen blijft permanent op de afdeling, zodat patiënten deze 24/7 ter beschikking hebben. Tegelijkertijd betekent dit minder uren inzet en werkontlasting voor de va. • Nieuwe banqueting-map introduceren. Met als doel duidelijkheid, gecalculeerde verkoopprijzen en terugdringen ‘waste’. • Implementatie voedingsconcept; start met MOW wagens en minimaal één pilot-restaurant. • Culicard; vervanging van het huidige verouderde Foodcare voedingsadministratieprogramma. Dit programma sluit aan op de nieuwe concepten en biedt mogelijkheden tot verkoop via internetportal. • Webportal; aanbieden van verschillende diensten op onze internet webportal. Dit om patiënten en familie voor, tijdens en na ziekenhuisopname te ontzorgen en extra faciliteiten te bieden. • Start nieuwe functieomschrijvingen, fwg-weging va en aanvang opleidingstraject.
Belangrijke gebeurtenissen in 2010: • Start Opnameservice bij mijnInfopunt, waarbij opnamepatiënten desgewenst door een vrijwillige gastvrouw begeleid kunnen worden naar de verpleegafdeling. • Gastvrouwen centrale hal worden in nieuwe blouse gestoken om de herkenbaarheid te vergroten. • Op ‘NL doet dag’ lopen (werken) enkele medewerkers van het ziekenhuis mee met vrijwilligers op verschillende afdelingen in het ziekenhuis. • Vrijwilligers praten mee in de Planetree focusgroep. • Veel vrijwilligers helpen mee aan de Open Dag in juni. • Ook dit jaar worden er vijf vrijwilligers extra in het zonnetje gezet bij een diner in het stadhuis.
mijnInfopunt mijnInfopunt is op 30 november 2009 officieel geopend vanaf de nieuwe locatie, maar bestond al sinds 2001 als het
Speerpunt voor 2011: door middel van een enquête wordt de tevredenheid van de vrijwilliger getoetst.
Patiënten Servicepunt (PSP). Er werken 11 vrijwilligers, waarvan 2 ook de Opnameservice verzorgen. Een deel van hen
Op basis hiervan worden waar nodig en waar mogelijk veranderingen doorgevoerd.
heeft een medische achtergrond. Allen hebben vooral een ‘luisterend oor’ en een groot gevoel voor service.
54
55
4.3 ICT Het ICT-beleid wordt bepaald en aangestuurd door een ICT-raad, een multidisciplinaire groep van artsen en managers die prioriteiten vaststellen en ICT-ontwikkelingen in gang zetten. Afdeling ICT verzorgt de voorbereidingen voor het maandelijks overleg van deze ICT-Raad. De ICT-Raad brengt periodiek advies uit aan de directie en de Raad van Bestuur. In 2010 zijn volgens planning de volgende zaken gerealiseerd: • Ziekenhuis Informatiesysteem (SAP) – Eind april is het Flevoziekenhuis met een nieuw systeem begonnen voor de registratie van haar patiënten, patiëntafspraken, beddenplanning en verrichtingen. Eerder dit jaar was al gestart met financiële modules zoals grootboek en debiteuren. Hiermee is het ziekenhuis voorbereid om de nieuwe factureringsregels (DOT Grouper) die de overheid begin 2012 verplicht stelt. • EPD – Door tegenvallende financiële resultaten was de inmiddels gestarte business case fase, als voorbereiding voor een EPD implementatie, tijdelijk stopgezet. • NEN7510 – De norm voor informatiebeveiliging in de zorg. Er is een programma opgezet om niet alleen de techniek klaar te hebben. Vooral op gebied van gedrag (veiligheidsbewustzijn) is een traject gestart om het hele ziekenhuis voor te bereiden; om te zorgen dat er kan worden voldaan aan de eisen van een goed beheerd zorgsysteem. De uitkomst van de audit eind december was dat het ziekenhuis aan de eisen voldoet, en in een vergelijking met 6 andere ziekenhuizen scoort het Flevoziekenhuis hoger dan het gemiddelde. Het Flevoziekenhuis heeft dan ook het certificaat (“zonder opmerkingen”) ontvangen. • MijnFlevoziekenhuis.nl – In de evolutie van het succesvolle elektronische afspraken systeem @pointment via internet, is via de stap naar MyHealthOnline in 2008 de volgende versie onder de titel ‘mijnFlevoziekenhuis.nl’ geïntroduceerd. Na de introductie van het nieuwe Ziekenhuis Informatiesysteem (SAP) is hernieuwde aandacht op een nieuwe versie gekomen. Hierdoor is de basis gelegd om ook een huisartsenportaal toe te voegen. • ICT-infrastructuur – Tijdens de 1e helft van 2010 heeft een speciaal programmateam hard gewerkt aan het aanpassen van de onderliggende ICT-infrastructuur aan de steeds hoger wordende eisen op gebied van betrouwbaarheid en schaalbaarheid. Dit programma is rond de zomer afgerond en heeft ondermeer de basis gelegd voor de succesvolle audit op de NEN7510 norm voor informatiebeveiliging. • 3D Radiologie – Op basis van de mogelijkheden van de CT scanners bij Radiologie is software uitgerold om 3D beelden te kunnen opbouwen en beoordelen. • Bijzondere tandheelkunde – Om te kunnen voldoen aan de moderne eisen op tandheelkundig gebied is software aangeschaft en uitgerold om de afdeling Bijzondere tandheelkunde te kunnen ondersteunen. • Nieuwe hardware concepten – Samen met onze belangrijkste leverancier is een project gestart om in een ‘Pay-per-Use model’ onze gegevensopslag te moderniseren en beter te beveiligen. Dit is een hybride outsourcing model waar hardware voor data opslag, archivering en back-up zowel binnenshuis als extern staat, en lange termijn- en capaciteitsonderhoud uitbesteed zijn. Hiermee is een optimale situatie ontstaan, waarbij patiëntengegevens beschermd zijn tegen calamiteiten zowel binnenshuis als daarbuiten; inclusief het optimale onderhoud om data altijd beschikbaar te hebben. Belangrijkste voorziene ontwikkelingen in 2011 De afgelopen jaren is vooronderzoek gedaan naar het realiseren van een EPD. In 2010 is een pas op de plaats gemaakt, gezien de maatschappelijke ontwikkelingen. In 2011 wordt nader uitgezocht op welke manier het Flevoziekenhuis hierin verder gaat. Wat staat in ieder geval op de planning: • PACS2 – Systeem voor alle beeldvormende toepassingen buiten de Radiologie. Met dit systeem zijn bijvoorbeeld coronaire angiografie, MDL-camerabeelden en endoscopische opnames via één systeem opvraagbaar en inzichtelijk. • Nieuwe werkplek – Op basis van ‘Thin Clients’ zal een nieuwe werkplek ontwikkeld worden met aanvullende authenticatie middelen die zowel voor de gebruiker prettig zijn als ook aan de nieuwe beveiligingseisen voldoen (inloggen via bedrijfspas).
56
57
• DOT Grouper – De nieuwe manier van factureren die per 1 januari 2012 voor alle ziekenhuizen verplicht is gesteld. Dit project wordt in 2011 uitgerold.
Zo is bijvoorbeeld ontslagmanagement ingevoerd bij Longgeneeskunde, met reductie van het aantal ligdagen van COPD-patiënten tot gevolg. Ook werd het visitelopen op de afdeling Short Stay gestroomlijnd,
• EVS – Elektronisch voorschrijven van medicijnen.
waardoor patiënten eerder op de dag met ontslag kunnen dan voorheen. Een derde voorbeeld van een verbeterproject
• Cytostatica module – Extra functionaliteit om chemokuur bereiding nog beter te managen.
heeft op de poli Chirurgie plaatsgevonden. Er is een analyse gemaakt van de oorzaken van de lange wachttijd
• Huisartsenportaal – Via mijnFlevoziekenhuis.nl krijgen huisartsen inzage in laboratorium- en radiologische
voor patiënten in de wachtkamer. In 2011 worden verbeteringen doorgevoerd en wordt gemeten of dit tot het
uitslagen van hun patiënten die zij niet zelf hebben aangevraagd. Ook kunnen huisartsen zelf spoedafspraken voor
gewenste resultaat zal leiden.
hun patiënten online plannen. Dit huisartsenportaal is onderdeel van een nieuwe release van mijnFlevoziekenhuis. nl, waarin een patiënt een afspraak op de polikliniek kan maken en een aantal uitslagen kan inzien.
Een belangrijke plaats binnen het overall kwaliteitssysteem van het Flevoziekenhuis is weggelegd voor de
Ook kan de patiënt hun huisarts toegang verlenen tot hun uitslagen van het ziekenhuis.
Bestuurscommissie Kwaliteit. Deze ziekenhuiscommissie houdt zich vooralsnog met name bezig met controle op en borging van kwaliteitstrajecten en projecten en is de ‘linking pin’ naar medische en verpleegkundige staf. In dit kader is het belangrijk te vermelden, dat beide staven op dit moment werken aan een gezamenlijk
4.4 Algemeen kwaliteitsbeleid
(medisch-verpleegkundig) beleidsplan voor de komende jaren. Breed commitment vanuit de organisatie ten aanzien van organisatiedoelstellingen, als belangrijke bijdrage
Wat is kwaliteit?
aan de organisatieontwikkeling, komt hiermee binnen bereik.
Het Flevoziekenhuis onderscheidt drie aspecten van kwaliteit van zorg (de Bont e.a. 2009): professionele kwaliteit, organisatorische kwaliteit en relationele kwaliteit. Per aspect heeft het begrip kwaliteit* een
Planetree
andere betekenis en worden andere instrumenten gehanteerd om kwaliteit en veiligheid te verbeteren en te borgen.
In 2010 werd het accreditatietraject voor het label Planetree ingezet. Het jaarplan Planetree was vooral gericht op projecten conform de eisen van mensgerichte zorg, zoals het open medisch dossier beleid voor patiënten en diverse
Aspect
Kwaliteit =
Instrumenten
activiteiten voor medewerkers. De organisatie werd op basis van een set kwaliteitscriteria, focusgroepen en een
Professionele kwaliteit
Competentie van de professional: • protocollair handelen • evidence based • vakinhoudelijke kennis
• Richtlijnontwikkeling • Intercollegiale visitatie • Kennismanagement • Nascholing
inspectiebezoek vanuit de internationale visitatiecommissie Planetree getoetst. Het traject werd succesvol afgesloten
Optimale processen: • procesbeheersing • risicomanagement • plan-do-check-act (pdca-cyclus) • sturen o.b.v. indicatoren • meten = weten
• Kwaliteitsmanagementsysteem • Veiligheidsmanagementsysteem • Prestatie-indicatoren • Balanced Score Card • LEAN/SixSigma (Kaizen)
Patiëntgerichtheid: • bejegening • informatie en communicatie • meebeslissingsrecht
• Patiënttevredenheid (CQ-index) • Focusgesprekken • VIP trainingen medewerkers/artsen
Organisatorische kwaliteit
Relationele kwaliteit
op 8 oktober 2010 met de uitreiking van het label in Denver tijdens het jaarlijkse internationale Planetree congres in Amerika. Het Flevoziekenhuis is daarmee het eerste Planetree geaccrediteerde ziekenhuis in Europa. Anne-Mieke Omtzigt, gynaecoloog en lid van de implementatiegroep Planetree, mocht het label namens het Flevoziekenhuis in ontvangst nemen. De toekenning geldt voor een periode van 3 jaar en wordt jaarlijks in november geëvalueerd. Plannen voor 2011 De weg naar een goed functionerend kwaliteitssysteem op organisatie- en afdelingsniveau en een daarbij aansluitende kwaliteitscultuur moet nog voor een belangrijk deel worden afgelegd. Belangrijk hierin zullen de senior medewerkers/kwaliteitsmedewerkers binnen afdelingen zijn. Een duidelijke invulling en facilitering van deze functie is in 2010 nog niet afgerond, maar zal in 2011 zeker plaats vinden; dit in combinatie met een voor kwaliteitszorg passende training en scholing.
* Veiligheid maakt onderdeel uit van integrale kwaliteit (De Bont e.a. pag. 13). Daar waar kwaliteit staat genoemd, wordt
Ook de stap naar het op basis van resultaten (uit proces- en resultaatindicatoren) zo nodig in gang zetten van
tevens veiligheid bedoeld.
verbeteracties (de overgang van de ‘checkfase’ naar de ‘actfase’ in de pdca-cyclus) dient op alle fronten meer aandacht te krijgen.
Kwaliteit in 2010 2010 zal de geschiedenis in gaan als het jaar, waarin de eerste concrete positieve resultaten van de inspanningen
Samenvatting van de kwaliteitsinspanningen in 2010
ten aanzien van kwaliteitszorg wereldkundig werden. Begin september bleek het Flevoziekenhuis de 1e plaats te
• Kwaliteitsaspect ‘patiëntveiligheid’: de uitrol naar DIM-commissies is in 2010 afgerond met
hebben behaald in de AD Top 100. Dit betekende dat in 2 jaar tijd de laatste plaats was verruild voor de eerste plaats.
een duidelijke rol- en verantwoordelijkheidsverdeling tussen de centrale MIP-commissie en is breed ingezet op
Ook in de later gepubliceerde ranking in Elsevier behoorde het Flevoziekenhuis bij de 15 ziekenhuizen met de
de 10 thema’s, die eind 2011 allemaal moeten draaien.
maximale score.
• Het ‘SurPaSS’ project is in 2010 verder uitgebreid (zie 4.5.1). • Naar aanleiding van de achterblijvende scores op het punt van patiëntervaringen is in 2010 een analyse
Dat de onderliggende uitgangspunten voor kwaliteitszorg een goede basis zijn, bleek uit het verkrijgen van
gemaakt van de resultaten in de door het ziekenhuis zelf geïnitieerde kwartaalonderzoeken door MediQuest
het Planetree certificaat als eerste ziekenhuis in Europa. De verbeterde totaal-score uit het in 2010 gehouden
(zie 4.5.2.1) en resultaten uit de CQ-index(en). Uit deze analyse is naar voren gekomen, dat met name het
medewerkertevredenheidsonderzoek ten opzichte van het onderzoek uit 2008 zal hieraan hebben bijgedragen.
onderdeel informatievoorziening en communicatie rondom ontslag in de scores achter blijven en verbetering behoeven. Eerste verbeterinitiatieven op deze punten zijn de evaluatie en zonodige aanpassing van de ontslag
Met betrekking tot het uitgangspunt voor kwaliteitszorg, de invoering van Kaizen-principes, is in 2010 vooral
procedure en de start van een COPA-netwerk, een netwerk van ‘Coördinatoren Patiëntenvoorlichting’ die zich
ingezet op evaluatie en verbetering van processen binnen het cluster Zorg. Onder leiding van de afdeling
inzet voor de verbetering van de informatievoorziening aan patiënten.
Kwaliteit en Organisatie Advies (KOA) zijn diverse projecten gerealiseerd in 2010.
58
59
• Ten behoeve van de competentieontwikkeling is in 2010 het e-learning traject uitgebreid en is een plan ingediend voor inrichting van een ‘Skillslab’. • In 2010 is een begin gemaakt met een project om te komen tot een hernieuwde opzet van en daarmee tot een nieuwe impuls tot gebruik van de database voor documentbeheer (DKSE). • In 2010 hebben 6 afdelingen/vakgroepen een interne audit ondergaan. • Naar aanleiding van het in 2010 gehouden medewerkertevredenheidsonderzoek is nog in 2010 gestart met het per afdeling bespreken van deze resultaten en het zo nodig inzetten van interventies ter verbetering. • Met de komst van de in 2010 aangenomen nieuwe ARBO-medewerkster zal in 2011 medewerkerveiligheid een nieuwe impuls (onder andere het houden van R.I.E.) gegeven worden.
4.5 Veiligheid 4.5.1 Veiligheids Management Systeem Het Flevoziekenhuis is in 2008 gestart met de invoering van een Veiligheidsmanagement Systeem (VMS). Naast de implementatie van het VMS (pijler 1) draagt ook pijler 2 (reduceren van vermijdbare onbedoelde schade op 10 inhoudelijke thema’s) bij aan een omslag in het veiligheidsbewustzijn. Een belangrijk element van pijler 1 is het melden van incidenten. VMS Naast incident melden is er in 2010 ook veel aandacht besteed aan de andere onderdelen van het VMS te weten: • Het vormen van beleid en strategie – De verantwoordelijkheid voor het veiligheidsbeleid ligt bij een medisch manager, ondersteund door de ziekenhuiscoördinator patiëntveiligheid. VMS is inmiddels een vast item in het meerjaren beleidsplan en in de jaarplannen van de hoofden van de verpleegafdelingen. • Het creëren van een veilige cultuur – In 2010 is een digitale cultuurenquête (COMpaZ) uitgezet om de veiligheidscultuur op een aantal afdelingen in kaart te brengen. Ook nieuwe medewerkers worden middels het introductieprogramma op de hoogte gebracht van hoe om te gaan met patiëntveiligheid binnen het Flevoziekenhuis. • Zelfevaluatie instrument – Ook in 2010 is er binnen het Flevoziekenhuis een zelfevaluatie instrument VMS uitgezet met als doel een betrouwbaar beeld te krijgen van de mate van implementatie van het VMS. Het streven is dat elk ziekenhuis in 2012 ‘groen’ scoort (75-100%) op alle basiselementen. Deze evaluatie zal jaarlijks plaatsvinden. • Prospectieve risicoanalyse – In 2009 is gestart met het in kaart brengen van één risicovol proces. In 2010 is ten aanzien van een viertal processen gestart met het doen van prospectieve risicoanalyses. • Continue verbeteren van de (patiënt)veiligheid als reactie op resultaten uit DIM-meldingen. • Reduceren van vermijdbare onbedoelde schade op 10 inhoudelijke thema’s – Het ziekenhuis is in 2009 gestart met de vormgeving van 6 thema’s uit het veiligheidsprogramma. In 2010 zijn ook de overige thema’s opgestart. Elk thema wordt onder leiding van een medisch specialist verder uitgewerkt en geïmplementeerd. Veilig Incident Melden (VIM) Sinds de start van incident melden aan de hand van SB3 in 2006, is incident melden in het Flevoziekenhuis niet meer weg te denken. Begin 2009 zijn 20 decentrale commissies (DIM) getraind in veiligheid en in 2010 is dit uitgebreid zodat nu alle zorggerelateerde afdelingen zijn getraind. Zij melden incidenten sindsdien digitaal (via Grecom), analyseren deze incidenten en starten zo nodig verbetertrajecten. Nieuw in 2010 is dat ook meldingen worden gedaan van incidenten rond informatiebeveiliging. Periodiek worden de uitkomsten op zowel decentraal als centraal niveau gemonitord en gerapporteerd en de vervolgens behaalde verbeteringen besproken. Er is inmiddels een duidelijke procedure ontwikkeld voor het omgaan met incidenten, zoals in het volgende schema staat geïllustreerd.
60
61
Incident melding medewerker
rood
naar calamiteitencommissie
calamiteit
RvB doet zo nodig IGZ melding en benoemt SIRE-commissie
RvB: Informeren MIP commissie en direct betrokken medewerkers Zorgverlener: informeren patiënt
geen calamiteit
niet rood
MIP commissie onderzoekt incident
afhandeling in DIM-/ MIPcommissie
ernstig incident
geen ernstig incident PRISMA door DIM commissie of: geen actie
SIRE analyse uitvoeren
• Annie Lindeman, hoofd afdeling Neurologie • Gitte Melenhorst, apotheker • Mengalvio Sleeswijk, intensivist (voorzitter) Belangrijkste activiteiten in 2010 • Uitgave van een eigen veiligheidskrant STIPT (inmiddels 3 edities). • Incident melden via Grecom ook beschikbaar voor de poliklinieken. • Ontwikkelen van TIMMEN (transmuraal incident melden); incident melden op de HAP en incident melden via de ambulancedienst.
Rapport naar: • direct betrokkenen • Duale leiding • Clusterbestuur • DIM-commissie
• Ontwikkelen van een format voor het analyseren van incidenten middels de SIRE methode. • Verbetertraject op het gebied van medicatieveiligheid. • Incident melden als onderdeel van het introductieprogramma voor nieuwe medewerkers. • Scholing van DIM leden in incident analyse.
Voor 2011 staat de uitrol van het incidentmelden naar de ondersteunende afdelingen op het programma.
Voor 2011 staat het volgende op de planning • Promoten van (bijna) incident melden binnen het ziekenhuis.
Tabel: Zelfevaluatie-instrument Patiëntveiligheid 2010 op basis van de NTA 8009:2007
• Uitrollen van Grecom op niet direct patiëntgebonden afdelingen.
Nr.
Basiselement NTA 8009:2007
Score
Kleur 2010
• Scholing op het gebied van patiëntveiligheid.
1
Verantwoordelijkheid Raad van Bestuur
65,9%
geel
• Verbetering samenwerking DIM-commissie onderling en MIP-commissie.
2
Leiderschap
38,4%
oranje
• Professionalisering werkwijze van de DIM-commissies en MIP-commissie.
3
Medewerkers
57,8%
geel
• Extra aandacht besteden aan de verbetertrajecten (door middel van het inzichtelijk maken voor
4
Patiëntenparticipatie
50%
geel
een groter publiek en ‘Verbetertraject van de Maand’ onder de aandacht brengen op intranet).
5
Beheren en beheersen van verandering
77,4%
groen
6
Prospectieve risico-inventarisatie
80%
groen
Incidenten in 2010
7
Melden van incidenten en retrospectieve risico-inventarisatie
79,4%
groen
In onderstaande tabel is het aantal incidentmeldingen per kwartaal 2009 en 2010 te lezen; er is sprake van een daling
8
Monitoren van uitkomsten en rapportage
48,4%
oranje
in het afgelopen twee jaar.
9
Verbeteren van veiligheid van de zorgverlening
65,1%
geel
800 700
4.5.2 MIP-commissie Doelstelling
• Ellen Bergsma, OK assistent (t/m maart 2010)
4 20 10 -
3 20 10 -
2 20 10 -
1 20 10 -
09 20
20
Samenstelling van de commissie
-4
0
09
De commissie komt maandelijks bijeen.
100
-3
• Raad van Bestuur en clusterbestuur adviseren inzake preventieve maatregelen naar aanleiding van incidentanalyse.
09
• Informeren duaal management van de afdeling en direct betrokkenen.
200
20
• Uitkomst en aanbevelingen van incident analyse melden aan het clusterbestuur.
300
-2
• Analyseren van ernstige incidenten (code rood).
09
• Analyse van rapportages die verricht zijn door de DIM-commissies.
400
20
De MIP-commissie heeft de volgende taken:
500
-1
hebbend op (bijna) incidenten.
600 Aantal Meldingen
De commissie heeft tot doel de bevordering en bewaking van de kwaliteit van de patiëntenzorg, voor zover betrekking
Jaar en kwartaal
• Marco Deenstra, longarts • Hilde Ferwerda, SEH verpleegkundige (vice-voorzitter) (t/m dec. 2010) • Henk Imming, teamleider Medische techniek • Froukje de Jonge, bestuurssecretaris • Sandy van den Kieboom, secretaresse • Hein Korsten, chirurg
62
63
Onderstaand grafiek geeft een beeld van de aard van de meldingen. In 2010 liepen met betrekking tot
verantwoordelijk voor het begeleiden van het doen van onderzoek naar bij de Inspectie gemelde mogelijke calamiteiten.
medicatiefouten drie projecten: medicatieverificatie, High Risk Medicatie en beschrijven medicatieprocedure. Over het jaar 2008 en 2009 werden 14 calamiteiten gemeld aan de Inspectie, in 2010 waren dit er 7. Er zijn tot en met
72 (3,40%) 27 (1,27%) 187 (8,82%)
• • • • • • • • • • • •
218 (1,27%)
39 (1,84%) 80 (3,78%)
221 (10,43%) 42 (1,98%)
358 (16,89%)
36 (6,42%)
671 (31,67%)
68 (3,21%)
2010~Apparatuur/Materiaal 2010~Behandeling 2010~Bloed en Bloedproducten 2010~Informatieverstrekking 2010~Medicatie/Vochttoediening 2010~Onderzoek 2010~Overig, nl 2010~Patiëntindentificatie/verwisseling 2010~Personeelsbezetting 2010~Specialistische afdelingen 2010~Vallen 2010~(Sonde)Voeding
het 3e kwartaal van 2010 2 SIRE-analyses uitgevoerd naar aanleiding van een calamiteit en daarnaast nog 3 door de MIP-commissie. Bij een SIRE-analyse wordt door analyse van gedetailleerde, feitelijke informatie achterhaald wat oorzaken en beïnvloedende factoren zijn die het incident mogelijk hebben gemaakt. Vervolgens worden verbeteradviezen geformuleerd. Gegevensbeveiliging/NEN 7510 Ten behoeve van het waarborgen van de beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid van alle informatie die benodigd is om patiënten verantwoorde zorg te kunnen bieden is in 2009 een project gestart. Dit had tot doel om zowel de technische/ICT kant op orde te hebben en het veiligheidsbewustzijn van medewerkers te vergroten. Dit heeft in 2010 geresulteerd in het feit dat het Flevoziekenhuis voldoet aan de minimale eisen binnen het NVZ toetsingskader en het certificaat (“zonder opmerkingen”) heeft ontvangen. Bedrijfshulpverlening (BHV) & brandveiligheid De BHV organisatie is een organisatie die in actie komt wanneer er een calamiteit, ongeregeldheden of ongeval plaats
De ernst van de meldingen in 2010 is af te lezen in onderstaande tabel:
vindt. Afhankelijk van de situatie handelt de BHV organisatie de calamiteit of het ongeval zelfstandig af of neemt de
Kleur
Aantal
Ernst
(tijdelijke) leiding tot dat de professionele hulpdiensten arriveren.
Groen
1152
geen nadelige gevolgen voor de patiënt en/of volgende processtappen;
De bedoeling van de BHV is om direct nadelige gevolgen van calamiteiten en ongevallen voor werknemers, patiënten
Geel
645
mogelijk minimaal ongemak, geen beschadiging, geen verlenging van de opnameperiode, geen interventie nodig;
en bezoekers binnen het Flevoziekenhuis zoveel mogelijk te beperken.
Oranje
319
middelmatig letsel. Mogelijk schade, tijdelijke beschadiging, geringe verlenging van de opnameperiode, matige klinische interventies.
Bedrijfshulpverlening (BHV) houdt in het voorbereid zijn op een noodsituatie en het nemen van passende maatregelen
Rood
3
aantoonbaar risico op ernstig letsel. Blijvende schade, ernstige verlenging van de opnameperiode, grote klinische interventies (zoals operatie).
• het voorkomen en beperken van ongevallen en het verlenen van eerste hulp bij ongevallen;
als die situatie zich voordoet. De voornaamste taken van de BHV zijn: • beperken en het bestrijden van een beginnende brand; • voorkomen en beperken van ongevallen;
Grafiek: Aantal meldingen naar risicoklasse
• in noodsituaties alarmeren en evacueren van alle werknemers en andere personen in het gebouw;
1200
• alarmeren van en samenwerken met hulpverleners (Politie, Brandweer etc).
1000
Het benodigde aantal BHV’ers wordt bepaald per afdeling via de formule uit de NEN-4000. De zorgmanagers zijn
Aantal Meldingen
verantwoordelijk voor het berekenen van het aantal BHV’ers per afdeling. 800
BM Royal Haskoning heeft in 2010 de opdracht gekregen om een ontruimingsplan per afdeling op te stellen. Deze opdracht zal eind april 2011 worden afgerond. De zorgmanagers van de afdelingen zijn vervolgens
600
verantwoordelijk voor de implementatie en borging van en voorlichting over de ontruimingsplannen. 400
Om in een noodsituatie iedereen de gelegenheid te geven veilig te kunnen vluchten worden vluchtwegen en 200
brandveiligheidsvoorzieningen periodiek gecontroleerd door BHV medewerkers van de Technische dienst en receptie. Alle afdelingen dragen de verantwoording in het vrij houden van vluchtwegen op de afdeling. od ro
e an j or
el ge
gr
oe n
0
Risicoklasse
ZiROP (Ziekenhuis Rampen Opvang Plan) In 2010 is een start gemaakt met het (wederom) herschrijven van het ZiROP. De redenen hiervoor waren enerzijds een makkelijker leesbaar document voor de gebruikers te maken, zodat zij snel kunnen lezen wat hun rol is voor en
4.5.3 Overige onderwerpen veiligheid
tijdens een ramp. Anderzijds was het wenselijk om in het tweede deel van het ZiROP ‘actiekaarten’ per
Calamiteiten
sleutel-functionaris te maken die ook in geplastificeerde vorm op de desbetreffende afdelingen aanwezig zijn.
In 2010 is de Calamiteitencommissie opgericht bestaand uit medisch managers verantwoordelijk voor de kwaliteit en de
64
bestuurssecretaris. Deze commissie beoordeelt ten behoeve van de Raad van Bestuur de ingediende calamiteiten en rode
In november hebben in totaal 12 functionarissen (leden van het crisisteam en SEH-verpleegkundigen) de
MIP-meldingen op de vraag of deze bij de Inspectie gemeld moeten worden. Daarnaast is de Calamiteitencommissie
Hospital Major Incident Management and Support (H-MIMS) cursus gevolgd. Deze cursus is betaald uit de O.T.O.
65
stimuleringsgelden van het traumanetwerk AMC. Tijdens deze cursus bleek dat het bij een externe ramp effectiever
rapport zijn getoetst. De resultaten van de audits hangen aan de muur bij de ingang van de operatiekamers, hierdoor zijn
is om een klein crisisteam en groot operationeel team te hebben. Deze verandering zal in de nieuwe versie van het
de medewerkers op de hoogte van de resultaten en wat (eventueel) beter kan.
ZiROP worden opgenomen. Hierdoor is het herschrijven van het ZiROP langer gaan duren dan verwacht.
In 2011 zal een kwaliteitsmedewerker op de operatiekamers aangesteld worden en toezien dat de audits gecontinueerd
De deelnemers van de H-MIMS cursus waren erg enthousiast over de inhoud van de cursus. Gevolg was dat er
worden.
meer draagvlak en inbedding is ontstaan voor het ZiROP in de lijnorganisatie. TOP 3: Postoperatief traject Er is ook een tweejarig Opleiden, Trainen en Oefenen (O.T.O.) beleid geschreven. In 2011 gaan nog 15 functionarissen
Een aantal aspecten van TOP 3 is al in andere projecten gestart (bijvoorbeeld in het SurPaSS project). Echter in het eerste
de H-MIMMS cursus volgen, 8 mensen volgen een plotters cursus, het oproepsysteem zal geoefend worden en ook
kwartaal van 2011 wordt voor TOP 3 een aparte projectteam opgestart om alle aanbevelingen vanuit de IGZ volledig te
een Tabletop-oefening wordt gepland.
implementeren.
Verder worden er ZiROP informatiebijeenkomsten georganiseerd, waarin medewerkers geïnformeerd worden over SurPaSS (Surgical Patient Safety System)
de nieuwe situatie.
SurPaSS is een serie checklists die op belangrijke (overdrachts)momenten in het zorgproces worden ingevuld om (Lopende) IGZ onderzoeken 2010
te controleren of alles volgens afspraak is uitgevoerd. SurPaSS zal gebruikt gaan worden voor alle patiënten die voor
In 2010 zijn 9 thematische IGZ onderzoeken gestart. In onderstaand overzicht geeft de kleur groen aan dat het
een operatie in het Flevoziekenhuis zijn opgenomen. SurPaSS is in 2009 ingevoerd bij de vakgroep Chirurgie en is in
ziekenhuis volledig voldoet aan de eisen, oranje dat er nog tekortkomingen zijn omdat een deel van het traject nog
2010 verder uitgerold naar de vakgroepen KNO, Gynaecologie, Oogheelkunde, Orthopedie en Plastische chirurgie.
niet is afgerond. Rood geeft weer dat (nog) niet voldaan wordt aan de IGZ-voorschriften.
Begin 2011 zullen ook de vakgroepen Urologie, Neurochirurgie en Kaakchirurgie met SurPaSS starten.
Omschrijving
Status
In eerste instantie is het checklist-systeem voor de electieve volwassen patiënten in gebruik genomen. Vanaf de
TOP 1, pre-operatieve fase
Oranje
tweede kwartaal in 2011 zal dit ook voor de kinderen en spoedpatiënten ingevoerd worden. Uit de resultaten blijkt
TOP 2, operatieve fase
Groen
dat SurPaSS goed wordt ingevuld (90-100%) aan het begin van het proces (vóór de operatie) en dat het minder goed
TOP 3, postoperatieve fase
Oranje
ingevuld wordt later in het proces. Deze uitkomsten van SurPaSS worden meegenomen in het TOP 3 project waar
IC, algemene kwaliteitseisen
Groen
onder andere ontslagmanagement aan de orde komt.
SEH tijdige beschikbaarheid bekwaam personeel
Groen
Medische apparatuur, onderhoudseisen
Groen
Aspecten in het zorgproces die beter lopen sinds het invoeren van SurPaSS zijn onder andere het op tijd aanvragen
Arts-assistenten, werktijden
Groen
van bloed- en laboratoriumonderzoeken en het op tijd geven van de premedicatie.
Luchtbeheersing OK, algemene eisen
Groen
Vanuit de beschouwende vakgroepen zijn vragen gekomen om een checklist-systeem voor de patiënten te ontwikkelen
Signalering Kindermishandeling, structurele karakter en samenhang
Groen
die voor de niet-snijdende specialismen zijn opgenomen. In de eerste kwartaal van 2011 worden de mogelijkheden hiervoor onderzocht. 4.6.2 Patiëntenfeedback: enquêtes & klachten
4.6 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten/cliënten 4.6.2.1 Patiëntenparticipatie 4.6.1 Kwaliteit van de zorg & innovaties
De verschillende instrumenten, die voor patiëntenparticipatie en -tevredenheid worden ingezet, worden hieronder
Toezicht Operatie Proces (TOP deel 1, 2 & 3) van de IGZ
toegelicht.
TOP 1: Preoperatief proces In 2010 is een advies geschreven over hoe het preoperatief proces verbeterd kan worden. Als gevolg hiervan zijn twee
Mediquest enquêtes
projectteams gestart om de verbeteringen verder uit te werken en in te voeren.
Patiënten ontvangen steekproefsgewijs een korte enquête thuis. Via deze enquête krijgt het Flevoziekenhuis inzicht
Eén projectteam heeft zich bezig gehouden met de planningsaspecten. Doel ervan is om tot een efficiënte planning te
in de tevredenheid van patiënten over onder meer de medische deskundigheid, de informatieverstrekking, de gang van
komen om optimaal gebruik te maken van de capaciteit van de operatiekamers. In een tweede project is een start gemaakt
zaken rondom opname en ontslag en over de bejegening.
met het herinrichten van het preoperatief traject. Eén van de belangrijkste verbeteringen hierin is het introduceren van een perioperatief dossier, specifiek voor de operatie-
Uit deze enquêtes blijkt dat het Flevoziekenhuis gemiddeld in 2009 een 8,14 scoort op patiënttevredenheid,
patiënten. De verschillende zorgverleners vullen hun onderdeel van het dossier in en tekenen af op een checklist wanneer
en in 2010 een rapportcijfers van 8,25 krijgt.
zij akkoord zijn voor operatie. Hierdoor is het duidelijker geworden wie waarvoor verantwoordelijk is. Andere verbeteringen zijn het zo vroeg mogelijk in het traject laten uitvoeren van preoperatieve onderzoeken en de patiënt pas na goedkeuring door alle betrokkenen een OK-datum mee te geven. Dit project zal pas in 2011 klaar zijn. TOP 2: Perioperatief proces In 2009 zijn de aanbevelingen van het TOP 2 rapport: ‘Standaardisatie onmisbaar in risicovermindering in operatief proces’ ingevoerd op de operatiekamers. In 2010 is drie keer een audit uitgevoerd waarin de 68 observatiepunten uit het TOP 2
66
67
In onderstaande grafiek staan de rapportcijfers per onderdeel. Ten aanzien van de ontslagprocedure en de
Spiegelgesprekken
informatieverstrekking aan patiënten zijn verbeteringen te realiseren. Hiertoe zijn maatregelen getroffen die naar
Spiegelgesprekken zijn erg tijdrovend om uit te voeren, daarom is er in 2010 slechts één spiegelgesprek uitgevoerd
verwachting in de loop van 2011 hun vruchten gaan afwerpen.
op de afdeling Neonatologie. Met de uitkomsten zijn verbeteracties ingezet.
Rapportcijfer per item:
4.6.2.2 Klachten Werkwijze
8,8
Het Flevoziekenhuis kent klachtenfunctionarissen en een onafhankelijke Klachtencommissie. Klachtenfunctionarissen
8,6
houden zich bezig met klachtbemiddeling. Komt men er in de klachtbemiddeling niet uit dan is één van de mogelijk-
Rapportcijfer
8,4
heden de klacht voor te leggen aan de Klachtencommissie. De Klachtencommissie wordt voorgezeten door een externe
8,2
onafhankelijke voorzitter en ondersteund door een ambtelijk secretaris. De leden zijn deels wel (acht personen) en
8,0
deels niet (vier personen) aan het ziekenhuis verbonden. Het klachtenreglement voldoet aan de eisen van de Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector en de Klachtenrichtlijn Gezondheidszorg (2005).
7,8 7,6
Een organisatieontwikkelingtraject, met als doel te beoordelen of de groei van het ziekenhuis én van het aantal
7,4
klachten tot een andere organisatie van de klachtenopvang moest leiden, heeft eind 2009 geresulteerd in een nieuwe aanpak van omgaan met klachten. Kw ar ta a 20 l IV 10
Kw ar ta a 20 l III 10
ar ta 20 al II 10
Kw
ar ta 20 al I 10
Kw
Kw ar ta a 20 l IV 09
7,2
Ook bij deze nieuwe werkwijze is de wens van de klachtmelder leidend. Op het klachtenformulier kan men aangeven hoe men de klacht wil laten behandelen. Rechtstreeks door de afdeling of door middel van bemiddeling door een klachtenfunctionaris. Op elke afdeling is het afdelingshoofd of een senior verantwoordelijk voor het behandelen van
Jaar en kwartaal
• • •
De zogenaamde ‘decentrale klachtenafhandeling’ is op 1 januari 2010 organisatiebreed ingevoerd.
• • •
Medische deskundigheid (dag)opname Verzorging (dag)opname Ontslagprocedure en nazorg (dag)opname
Medische deskundigheid polikliniekbezoek Respectvolle bejegening polikliniekbezoek Informatieverstrekking polikliniekbezoek
de klachten. U leest hier meer over onder het kopje ‘decentrale klachtafhandeling’. Klachtenformulieren zijn via de website van het Flevoziekenhuis in te vullen en tevens zijn papieren klachten formulieren op alle afdelingen beschikbaar. Het klachtenreglement dateert uit 2006 en wordt begin 2011 herzien, conform de ontwikkelingen van de Gedragscode Openheid medische incidenten; betere afwikkeling Medische
De responspercentages per kwartaal zijn variabel. Het onderstaande overzicht geef een beeld hiervan:
Aansprakelijkheid (GOMA) en het wetsvoorstel Wet cliëntenrechten zorg (Wcz).
Kwartaal
Respons %
Kwartaal II 2009
23,2%
Bij de behandeling van claims zijn ontwikkelingen ingezet op operationeel gebied waarbij het ziekenhuis
Kwartaal III 2009
29,0%
(Bureau juridische zaken en klachtafhandeling) meer claims in eigen beheer behandelt. Lees hier meer over onder
Kwartaal IV 2009
32,2%
het kopje ‘Claims’.
Kwartaal I 2010
15,2%
Kwartaal II 2010
25,6%
In 2010 heeft er een klanttevredenheidsonderzoek plaatsgevonden onder de klachtmelders en aangeklaagden
Kwartaal III 2010
28,2%
in het Klachtencommissie- en claimtraject. De resultaten waren over het algemeen goed. Zo geeft ruim 70% van
Kwartaal IV 2010
28,3%
de ondervraagden aan dezelfde procedure opnieuw te kiezen en is met name de bejegening door de medewerker(s) Bureau juridische zaken en klachtafhandeling in deze trajecten erg goed beoordeeld. Naar aanleiding van het
Focusgesprekken
onderzoek zijn de volgende verbeteracties geformuleerd voor het jaar 2011:
In het kader van de interne audits zijn focusgesprekken gehouden bij de vakgroepen Kindergeneeskunde, Chirurgie,
• Informatievoorziening procedure (zowel richting klager als aangeklaagde).
Interne geneeskunde en Gynaecologie. De uitkomsten van de gesprekken zijn meegenomen bij het uitvoeren van
• Snelheid.
interne audits en verwerkt in een integraal verbeterplan van de betreffende afdelingen.
• Blijven realiseren dat een claim/klacht voor aangeklaagde ingrijpend is.
Wachtkamerinterviews
In 2011 zal opnieuw een klachttevredenheidsonderzoek onder klachtmelders en aangeklaagden van het
Met een wachtkamerinterview wordt op directe wijze gereflecteerd op verschillende aspecten van de zorgverlening.
klachtbemiddelingstraject gehouden worden. Het voornemen is dit jaarlijks te herhalen.
In 2010 zijn bij de volgende afdelingen/plaatsen wachtkamer interviews gehouden: Chirurgie, Dagbehandeling kinderen, KNO, Oogheelkunde, Cardiologie, AMC-patiënten, centrale hal, Laboratorium, Radiologie en bij het Planetree
Wat valt op in 2010?
project ‘Kleurrijke zorg’. De vragen die werden gesteld, waren toegespitst op gesignaleerde knelpunten op betreffende
Ten opzichte van 2009 is er een aanzienlijke daling in bemiddelingsklachten te constateren. Dit is te verklaren door de
afdelingen en hebben geleid tot verbetermaatregelen.
invoering van de decentrale klachtafhandeling (u lees hier meer over onder het kopje ‘Decentrale klachtafhandeling’) en een teruggang in het aantal klachten.
68
69
Second opinion
Figuur: Klachten/Klachtencommissie/Claims 2010
Zorg
Bemiddelingsklachten Klachtencommissie
Bedrijven
Financiën ICT, Marketing Verkoop
Cluster- overstijgend/ Kwaliteit ev/ Externe partijen/ Onbekend
Totaal 2010
Totaal 2009
Subtotaal
50
9
15
531
775
9
-
-
-
9 klachten van 2 melders
26
30 klachten van 26 melders
48
19 klachten van 19 melders
In 2009 niet geregistreerd
27
Claims: beschadiging/verlies van eigendommen
19
2 -
-
1
-
-
2
-
-
-
2 klachten van 2 melders
In 2009 nog niet gespecificeerd
Tuchtzaken
3
-
-
-
3 klachten van 3 melders
1
594
850
518
51
9
16
Bereikbaarheid of beschikbaarheid o.a. toegangstijden, wachttijden, bereikbaarheid poli’s/afdelingen/ ziekenhuis/digitaal afsprakensysteem Coördinatie van de zorg Ontslag (procedure)
Claims: vermogensschade
Totaal
-
-
-
200
249
103
149
33
44
3
12
Organisatie:
457
Claims: medische schade
Alternatieve behandelingen of middelen
-
Overplaatsing/overname
1
3
140
208
120
143
Onzedelijk gedrag
-
-
Discriminatie
3
-
Privacy
8
8
Communicatie tussen behandelaars (bv. FZ<>huisartsen)
5
12
136
163
Rekening
9
21
Vergoeding schade tijdens verblijf
3
1
Subtotaal Relatie: Bejegening/communicatie met melder
Subtotaal Schade – rekening:
Het totaal aantal klachten over 2010 is ingediend door 470 klachtmelders. Aantal en aard meldingen 2010 > 2007
2009
2008
2007
2006
531
775
808
559
9
26
12
14
Claims
51 alle claims*
48
29
23
Totaal
594
849
849
596
Klachten Klachtencommissie
0,200% 0,152%
0,217%
0,166%
0,100% 2006
2007
2008
2009
2010
2010
2
7
Schoonmaak algemeen
-
1
18
61
Toestemming (informed consent)
-
1
Dossierinzage recht
4
9
Vrije keuze zorgaanbieder
-
-
Informatie en voorlichting
6
33
Subtotaal
-
1
Onbekend
6
3
Algehele onvrede
1
1
Subtotaal
7
4
Anders
6
24
Subtotaal
6
24
531
775
2009
Klachten ontvangen in klachtbemiddeling
Behandeling, verpleging, verzorging:
In deze rapportage zijn alle klachten opgenomen die via de klachtenfunctionarissen zijn ontvangen, dat wil zeggen:
52
56
143
173
Medicijnen
3
11
Hulpmiddelen
1
5
In het algemeen is er een daling van ruim 31% geconstateerd in klachten ten opzichte van het voorgaande jaar.
Verwijzing/ontslag
1
4
In het cluster Zorg ligt dit lager, op ruim 21%. Voor het cluster Bedrijven was de daling 52%, voor het cluster
>>
Financiën was de daling 82%. De daling is te zien op vrijwel alle klachtaspecten. Het aantal klachten fluctueerde over
Behandeling, verpleging, verzorging
70
Kamers verpleegafdelingen, inclusief schoonmaak verpleegafdelingen.
Toaal
Figuur: Klachtbemiddeling
Diagnose of onderzoek
53
Faciliteiten/omstandigheden (o.a. kapper, telefoon/TV/maaltijden/materialen) en openbare ruimten
Anders:
Waar gaan deze klachten over?
Klachtonderwerpen
16
Voorzieningen:
Onbekend
0,143%
0,150%
1 23
Voorlichting & patiëntenrechten:
Grafiek: percentage aantal klachten per patiënteenheid per jaar (over 5 jaar) 0,232%
2 14
Subtotaal
Subtotaal
* Pas vanaf 2010 worden de claims ‘beschadiging/verlies van eigendommen’ ook meegeteld in dit overzicht.
0,250%
Schade – algemeen
zowel decentraal afgehandelde klachten als door de klachtenfunctionaris afgehandelde klachten. De klachten die rechtstreeks bij afdelingen of zorgverleners zijn geuit zijn niet opgenomen.
71
het gehele jaar. In het tweede kwartaal werd het laagste aantal bereikt, namelijk 110 klachten, en het vierde kwartaal
Samenstelling en organisatie van de Klachtencommissie vanaf oktober 2010
werd afgesloten met het hoogste aantal, te weten 146 klachten. De stijging die al werd geconstateerd na afsluiting
De vernieuwde Klachtencommissie van het Flevoziekenhuis bestaat uit de volgende leden:
van het derde kwartaal heeft zich voortgezet in het vierde kwartaal.
• de heer W.A. Roobol, voorzitter (extern) • mevrouw D. Korporaal, op voordracht patiëntenorganisatie (extern)
Na het behalen van de 1 plaats in de AD ziekenhuis top 100 en het Planetree label lijken patiënten kritischer.
• de heer J. Kromhout, oud-chirurg (extern)
Uit de klachtmeldingen blijkt dat patiënten en bezoekers hoge verwachtingen hebben van de zorg en dienstverlening
• de heer T. de Jong, huisarts (extern)
en het ziekenhuis hierop aanspreken. Een stijging van het aantal klachten in de tweede helft van 2010 zou voor een
• de heer R.J. Boukes, oogarts (intern)
deel hieraan gerelateerd kunnen zijn.
• de heer F.J. Kurek, orthopedisch chirurg (intern)
e
• mevrouw V. Lustig, internist (intern) Decentrale klachtafhandeling
• mevrouw A. A. Rijkeboer, intensivist (intern)
Sinds 1 januari 2010 is een nieuwe werkwijze geïntroduceerd met betrekking tot het omgaan met klachten:
• de heer M. Sekkat, nefroloog (intern)
de decentrale klachtafhandeling. Afdelingen en zorgverleners hebben hiermee een actievere rol gekregen in het
• de heer T.J. Verduiijn, neuroloog (intern)
wegnemen van onvrede bij patiënten, familie of bezoekers. Bij deze aanpak is de rol van de klachtenfunctionaris
• mevrouw D.A. Borhem, verpleegkundige (intern)
meer coachend en bemiddelend. Zij richt zich vooral op de ernstige, gecompliceerde of multi-disciplinaire klachten,
• de heer F.B. Hopman, verpleegkundige (intern)
en op verzoek van betrokkenen advies of assistentie verlenen bij de afhandeling van een klacht. In 2010 werden alle klachten die via de klachtenfunctionarissen werden ontvangen geregistreerd en gerapporteerd.
Ten behoeve van de onafhankelijkheid en objectiviteit zal de meerderheid van de betrokken leden per zaak van buiten het ziekenhuis komen (extern). De 8 interne leden zijn als duo-leden en deskundigen aangesteld en werkzaam in
Enkele conclusies uit de evaluatie zijn:
verschillende disciplines (beschouwend en snijdend). Aan de hand van het soort klacht zal een duo-lid en/of een
• Klachtafhandeling gebeurt door hoofden en/of seniors.
deskundige uit die betreffende discipline betrokken worden voor de behandeling van een klacht in een klein comité
• Direct contact met klachtmelder wordt veelal als positief ervaren.
namens de Klachtencommissie.
• Ondersteuning door de klachtenfunctionaris wordt gewaardeerd. • Knelpunt: goede registratie en overzicht.
Secretariële ondersteuning is onveranderd en werd geboden door mevrouw M. Klaasen Bos. Mevrouw mr. K.C.A.
• Over het algemeen goed werkbaar, soms arbeidsintensief.
Broekman is ambtelijk secretaris van de Klachtencommissie. De ambtelijk secretaris coördineert de klachtenprocedure,
• Behoefte aan coaching en bemiddeling door klachtenfunctionaris bij conflicten die nog niet gerelateerd zijn
bereidt zaken voor en onderhoudt contacten naar buiten toe. De ambtelijk secretaris is geen lid van de commissie.
aan klachten. Algemene werkwijze 4.6.2.3 Klachtencommissie
De Klachtencommissie verricht onderzoek naar de gegrondheid van een klacht. Het oordeel over de gegrondheid
Ontwikkeling
wordt gevormd op basis van schriftelijke informatie van partijen, hoorzittingen en soms de mening van een extern
In de loop van 2010 is de Klachtencommissie in een vernieuwde vorm en samenstelling aangesteld.
deskundige. De procedure berust op het principe van hoor en wederhoor: klager en aangeklaagde(n) brengen hun
Het Flevoziekenhuis heeft daarvoor de volgende redenen:
standpunt in en kunnen ook op elkaars standpunt reageren. Het onderzoek van de Klachtencommissie leidt tot een
• Een meer onafhankelijke en objectieve positie van de Klachtencommissie. Dit is onder andere gerealiseerd
schriftelijke uitspraak. Deze bevat een oordeel per klachtonderdeel (gegrond of ongegrond) en eventueel
door meer externe leden aan te trekken. • Het Flevoziekenhuis wil meer gebruik maken van de kennis en inzichten die de Klachtencommissie over de kwaliteit
aanbevelingen. Klager, aangeklaagde(n) en Raad van Bestuur ontvangen de uitspraak. De Raad van Bestuur moet daarna binnen 1 maand een reactie op de uitspraak geven.
van het ziekenhuis opdoet, om op die manier van klachten te leren. De oude Klachtencommissie stond wat ver van
In 2010 werd 1,5 % van het totaal aantal meldingen (in 2009 3,1%) door de Klachtencommissie in behandeling
de organisatie, waardoor er weinig zicht was op wat de Klachtencommissie precies deed en te weinig geprofiteerd
genomen. De Klachtencommissie heeft in 2010 in totaal 3 dossiers van 3 klachtmelders in behandeling genomen.
werd van de verbeterpunten die uit de behandelde klachten naar voren kwamen. • Bij de nieuwe vorm en inhoud heeft het Flevoziekenhuis rekening gehouden met de ketenzorg en de mogelijkheden voor een eventuele regionale commissie in de toekomst. Zo is er ingespeeld op de binnenkort te verwachte,
Zie de bijlage voor meer informatie over de Klachtencommissie: cijfers en aanbevelingen Klachtencommissie en maatregelen Raad van Bestuur.
nieuwe wettelijke voorwaarden. Deze nieuwe Klachtencommissie zal aandacht besteden aan de verbeterpunten op basis van het klanttevredenheidsonderzoek. Samenstelling en organisatie van de Klachtencommissie tot oktober 2010 • Mevrouw drs. M.J.M. Timmers, voorzitter a.i. (extern) • De heer mr. S.C. Trip, vice-voorzitter (extern), tot juni 2010 • De heer dr. R.J. Boukes, oogarts (intern) • De heer mr. dr. H.B.R. Dommerholt, gynaecoloog (intern) • De heer dr. A.C.H. Slingerland, orthopedisch chirurg (intern)
72
73
4.6.2.4 Claims & tuchtzaken
Tuchtzaken
Claims
In 2010 zijn in totaal drie tuchtzaken gemeld. Hiervan is één zaak reeds afgehandeld waarbij de klacht ongegrond
In 2010 bedroegen de claims 8,6% van het totaal aantal meldingen (in 2009 5,7%).
is verklaard.
De claims zijn als volgt te specificeren: 4.6.2.5 Gegevensbescherming Claims medisch schade
Wet bescherming persoonsgegevens (WBP) Het Flevoziekenhuis is wettelijk verplicht persoonsregistraties te melden bij het College Bescherming
Deze claims hebben betrekking op:
Persoonsgegevens (CBP), op straffe van een boete.
Onderwerp
Cijfers 2010 21
Het is echter zo dat vanaf het moment dat een bedrijf of instelling een Functionaris voor de Gegevensbescherming
Diagnose of onderzoek
2
benoemt, de meldingen niet meer bij het CBP hoeven te worden gedaan, maar rechtstreeks bij de Functionaris voor
Faciliteiten/omstandigheden
3
de Gegevensbescherming. De Functionaris voor de Gegevensbescherming houdt binnen de organisatie toezicht op de
Verwijzing/ontslag
1
toepassing en naleving van de Wet Bescherming Persoonsgegevens (WBP).
Communicatie tussen behandelaars
1
Materiële schade t.g.v. behandeling
1
Behandeling/verpleging/verzorging
Totaal
30 klachten van 26 aanvragers
Functionaris voor de Gegevensbescherming Het Flevoziekenhuis heeft per 1 januari 2010 een Functionaris voor de Gegevensbescherming benoemd. Dit is Katrijn Broekman (in samenwerking met Nancy Boeijink). De Functionaris voor de Gegevensbescherming houdt binnen de organisatie toezicht op de toepassing en naleving van de Wet Bescherming Persoonsgegevens (WBP).
Claims vermogensschade: Onderwerp
Cijfers 2010
Behandeling/verpleging/verzorging
1
In het verleden zijn er namens het Flevoziekenhuis bij het CBP diverse meldingen gedaan. Deze registratie is inmiddels
Diagnose of onderzoek
1
niet meer actueel en wordt in 2011 vervangen door een nieuwe registratie. Alle meldingen die inmiddels bij de
Totaal
2 klachten van 2 aanvragers
Functionaris voor de Gegevensbescherming zijn gedaan, komen in een register. Bedrijven en instellingen zijn verplicht om deze meldingen openbaar te maken.
Claims beschadiging/verlies van eigendommen In totaal zijn 19 claims ingediend in verband met beschadiging of verlies van eigendommen ten aanzien van verschil-
Nadat alle registraties in een register in kaart gebracht zijn, zal op de website van het Flevoziekenhuis informatie
lende afdelingen in 2010. Deze claims worden met name tegen verpleegafdelingen ingediend.
worden gegeven over de Functionaris voor de Gegevensbescherming in het Flevoziekenhuis. Ook wordt dan inzage in het register geboden. Het register zal in mijnInfopunt openbaar beschikbaar worden gesteld. Dit register wordt
Deze zaken zijn als volgt afgehandeld:
jaarlijks geactualiseerd.
• coulancehalve vergoeding zonder aansprakelijkheid: 15 • aansprakelijkheid erkend en schade vergoed: 3
Patiënten die klachten hebben over privacyschending kunnen zich wenden tot de Functionaris voor de
• aansprakelijkheid afgewezen: 1
Gegevensbescherming.
• gesloten zonder oordeel (wegens ontbreken nadere onderbouwing aanvrager): 2 Ontwikkeling De aansprakelijkheidsverzekering verzekert het ziekenhuis, haar medewerkers en de vrijgevestigde medische specialisten tegen aansprakelijkheid. Een goede schadebehandeling en aansprakelijkheidsverzekering is van groot belang voor het ziekenhuis, haar medewerkers en met name de specialisten. In 2010 is een analyse verricht van de verzekering en eventuele alternatieven. Sinds 1 januari 2010 heeft de aansprakelijkheidsverzekeraar (MediRisk) van het ziekenhuis een eigen risico voor personenschade geïntroduceerd. Dit eigen risico is 5.000 euro per schademelding. Dat betekent dat bij elke individuele schade een afweging van de spelende belangen wordt gemaakt alvorens een bepaalde weg in te slaan. Het ziekenhuis (Juridische zaken) behandelt meer claims in eigen beheer. Daarmee verandert ook de positie van Juridische zaken. Het onderzoek naar de aansprakelijkheid en het innemen van een standpunt zal dan immers (vaker) door Juridische zaken worden gedaan. Voordeel is dat het ziekenhuis meer grip heeft op de wijze van de schadeafwikkeling. Er kan een meer positieve en oplossingsgerichte aanpak van schadegebeurtenissen en aansprakelijkstellingen worden ingezet. Een duidelijke opstelling en behandeling leidt vaak tot lagere claims en minder rechtszaken waardoor een direct positieve invloed op het jaar eigen risico zichtbaar wordt. Deze ontwikkelingen op operationeel gebied worden nader uitgewerkt en geëvalueerd in 2011.
74
75
4.7 Ziekenhuiscommissies 4.7.1 Infectiecommissie Het doel van de Infectiecommissie is het creëren van een breed draagvlak voor het infectiepreventiebeleid met als doel: • Preventie van besmettingen die een risico opleveren voor patiënten en/of personeel; • Het voorkomen van verspreiding van infecties in het ziekenhuis. De taak van de commissie • Surveillance van ziekenhuisinfecties; • Het opstellen van protocollen ter preventie en bestijding van ziekenhuisinfecties; • Het opstellen van richtlijnen ter preventie van besmetting van het personeel; • Adequaat ingrijpen bij epidemische situaties; • Het gevraagd en ongevraagd uitbrengen van adviezen aan de directie en medische staf ten aanzien van bovenstaande. Samenstelling van de commissie De commissie bestond in 2010 uit de volgende leden: • Drs. Judith Branger, internist/infectioloog • Dr. Bella van Dalen, orthopedisch chirurg • Drs. Paul Gruteke, arts microbioloog (voorzitter) • Drs. Sandra Hekkelman, bedrijfsarts • Mw. Tanja Hartingsveld, teamleider operatieafdeling (m.i.v. sept. 2010) • Mw. Joyce van Laar, wondverpleegkundige • Dhr. Marcel van Kuilenburg, ziekenhuishygiënist Drs. Gitte Melenhorst, ziekenhuisapotheker (t/m september 2010) • Drs. Miriam Siemeling, ziekenhuisapotheker (m.i.v. september 2010) • Drs. Annemieke Rijkeboer, intensivist/infectioloog • Drs. Mike Sjer, chirurg (m.i.v. maart 2010) • Mw. Lucille Stüger, ziekenhuishygiënist • Mw. Els Walgreen, ziekenhuishygiënist • Drs. Annemarie van Wermeskerken, kinderarts • Dhr. Peter van Alphen, teamleider CSA/DSMH (m.i.v. december 2010) Administratieve ondersteuning: mw. Sylvia van Engen Werkzaamheden en resultaten Onverwachte MRSA werd 3 maal bij opgenomen patiënten gevonden in 2010. Tweemaal werd verspreiding gevonden. Eén maal moest een opnamestop worden ingesteld, die al na een week kon worden opgeheven. MRSA bij een poliklinische patiënt uit een verpleeghuis was aanleiding tot het tijdelijk treffen van extra maatregelen bij overplaatsingen. De afdeling Hygiëne en Infectiepreventie is betrokken geweest bij het tot staan brengen van de epidemie in het verpleeghuis. Het landelijke MRSA beleid wordt herzien door de WIP. Als de WIP richtlijn MRSA definitief is vastgesteld, zal de richtlijn voor het Flevoziekenhuis ook worden aangepast. Eén punt uit de concept-WIP richtlijn, namelijk het niet meer screenen van beschermde contacten, is wel direct ingevoerd in het Flevoziekenhuis. In het voorjaar werden de verpleegafdelingen Longziekten, Neurologie en MDL getroffen door een uitbraak van Norovirus. Dit was aanleiding tot het maken van een nieuwe richtlijn en draaiboek.
76
77
Richtlijnen goedgekeurd door de Infectiecommissie en geaccordeerd door de Raad van Bestuur:
Resultaat 2010
Toelichting
Afgerond/vervolg
• Infectiepreventie richtlijn Handhygiëne.
BlokPlan ingevoerd
Blokplan maakt de capaciteitsplanningen benutting van de OK’s inzichtelijk.
Ja
Management-structuur
Na vertrek van manager bedrijfsvoering OK is een structuur gevonden waarbij deze functie overbodig is.
Ja
Seniors
Gestart met seniors voor operationele ondersteuning van hoofden. Mede hierdoor functioneert de nieuwe managementstructuur.
Ja
7e OK
Jaarplanning 2010 was gemaakt voor 6 OK’s, vanaf september structureel een 7e OK ingezet.
Ja, basisrooster 2011 gehele jaar met 7 OK’s.
TOP 1 & 2
Richtlijn van Inspectie Gezondheidszorg.
Nee, TOP 2 ingevoerd en gecontroleerd d.m.v. interne audits. TOP 1 project gestart, verwachtte realisatie in 2011.
SurPaSS
Trial afgerond, uitbreiding naar andere vakgroepen.
Nee, 2011 uitbreiding naar alle patiënten en invoeren van stopmomenten.
Kinderrecovery
Kinderrecovery in gebruik genomen, KNO kindjes hebben een eigen plaats. Pijnpatiënten worden hier behandeld.
Ja
Het SEH-bestuur, bestaande uit de directeur zorg, een medisch manager, het verpleegkundig hoofd en het medisch
Samenwerkings verbanden
Dr. Van der List (Bergman Clinics) schouderoperaties, kindergastro-enterologie (AMC), chirurgie (AMC).
hoofd van de SEH, heeft zich tot 1 oktober 2010 bezig gehouden met de dagelijkse gang van zaken op de SEH.
Arbeidsmarktkrapte
Maximaal opleiden, aantal leerlingen uitgebreid. Nieuwe collega’s in loondienst, minder PNIL.
• Richtlijn dierbezoek op verpleegafdelingen in het Flevoziekenhuis. Richtlijnen goedgekeurd door de Infectiecommissie en nog niet geaccordeerd door de Raad van Bestuur: • Infectiepreventie Richtlijn Norovirus Flevoziekenhuis. • Draaiboek Norovirus Flevoziekenhuis. Speerpunten voor 2011 • Voortzetting en uitbreiding van registratie van postoperatieve wondinfecties. • Voortzetting van het halfjaarlijks uitvoeren van de Prezies prevalentiestudie. • Het op niveau brengen van de richtlijnen Infectiepreventie. Adviseren bij kwaliteitshandboeken voor procedures van kwetsbare afdelingen, met name de scopie afdeling en de OK. • Intensiveren van de inspanningen om de naleving van de handhygiëne-richtlijn te verbeteren. 4.7.2 SEH-bestuur & SEH-raad SEH-bestuur
Het bestuur overlegde zo nodig met de verschillende vakgroepen en werkten zo samen aan het zo efficiënt mogelijk
1
gebruik maken van de SEH. Met de komst van SEH-artsen en het oprichten van de vakgroep SEH is het SEH-bestuur per 10 oktober 2010 ontbonden en zijn de taken overgenomen door de vakgroep SEH, waarin ook het verpleegkundig
In april is middels een groot feest met OK personeel en specialisten de afronding van de nieuwbouw gevierd en
hoofd vertegenwoordigd is.
op een goede start geproost.
SEH-raad
4.7.4 Commissie Orgaan- en Weefseltransplantatie
De SEH-raad is ontstaan uit de SEH-commissie en is een informatief overleg voor de verschillende poortspecialismen;
De Commissie Orgaan- en Weefseltransplantatie (COWT) heeft als doelstelling het bevorderen van orgaan- en
een driemaandelijks overleg met vertegenwoordigers van alle poortspecialismen. Het management van de SEH praat
weefseldonatie met betrekking tot in het ziekenhuis overleden patiënten. Daarnaast houdt de commissie zich bezig
tijdens deze bijeenkomsten vertegenwoordigers van alle specialismen bij over het reilen en zeilen op de SEH.
met het ontwikkelen en implementeren van protocollen en procedures betreffende orgaan- en weefseldonatie binnen het ziekenhuis met inachtneming van landelijke en regionale afspraken en wetgeving. De commissie is in 2010 3 keer
4.7.3 OK Bestuur
bijeen geweest.
Het OK bestuur heeft als taak het optimaliseren van de capaciteitsplanning van de OK’s en het bewaken van de kwaliteit van het werk. Het OK bestuur is aanspreekpunt voor beleidsmatige zaken, de dagelijkse leiding berust bij de hoofden.
In 2010 was de samenstelling van de commissie als volgt: • Jons Verduijn, neuroloog (voorzitter)
Samenstelling OK bestuur
• Louise Konijnenberg, arts cardiologie
• Marcel van Alphen, gynaecoloog
• Henk Gouka, overledenenverzorging
• Olga Bouman, anesthesioloog (voorzitter)
• Koen de Blok, intensivist/nefroloog
• Mark Falke, orthopedisch chirurg
• Fred Ultee, transplantatiecoördinator AMC
• Wilfried Groothuis, Hoofd OK Anesthesie/Recovery
• Jacqueline Vuurboom, donatiefunctionaris (secretaris)
• Tanja Hartingsveld, hoofd OK Chirurgie
• Vacature voor arts-assistent
• Suzan van der Meij, chirurg • Manja Roters, secretaresse (ondersteuning)
De commissie heeft in 2010 gewerkt aan het opstarten van de scholing voor arts-assistenten, waardoor de donatievraag beter gesteld kan worden aan de familie en de donatieformulieren beter ingevuld worden. Dit heeft een lichte stijging van het aantal weefseldonoren in het Flevoziekenhuis in 2010 tot gevolg gehad. Ook is er dit jaar de eerste non-heart-beating orgaandonor geweest in de geschiedenis van de Intensive Care van het Flevoziekenhuis. Voor 2011 gaat de commissie proberen om iedere arts-assistent te scholen in het stellen van de donatievraag en het invullen van het donatieformulier. Dit is een groot project gezien de snelle wisseling van het arts-assistentenbestand. Daarnaast streven wij naar de verbetering van het invullen van de donatieformulieren. Deze zullen kritisch bekeken worden en geretourneerd worden aan de betreffende arts wanneer ze niet goed ingevuld zijn. Op deze manier hopen we dat we een beter inzicht krijgen in potentiële donoren.
78
79
4.7.5 Oncologiebestuur
beweging in eerste instantie niet veel te duchten; voor de hoogvolume-oncologische zorg zoals met name
Het Oncologiebestuur is een ziekenhuiscommissie, die tot taak heeft het vaak multidisciplinaire oncologische beleid
colorectaal- en mammacarcinoom verkeert het Flevoziekenhuis door de brugvakgroep Chirurgie met het AMC
in zo breed mogelijke zin vorm te geven.
in een uitstekende positie van verdere schaalvergroting, mits we aan de (steeds scherpere en zwaardere) organisatorische en kwalitatieve voorwaarden blijven voldoen.
Het Oncologiebestuur bestaat uit:
• VAS-MUST-LAST: op alle oncologische afdelingen en poliklinieken moet de pijn-, voeding- en last-monitoring
• Voorzitter: dhr. J. Baars, internist-hemato-oncoloog (tevens stafvoorzitter)
vast geïmplementeerd zijn en digitaal ondersteund; ziekenhuisbreed pijn-behandelprotocol is inmiddels
• Secretaris: mevr. J. Ruijter
geïmplementeerd.
• Mevr. dr. M. van Baal, gynaecoloog • Mevr. L. Drubbel, oncologisch verpleegkundige
4.7.6 Reanimatiecommissie
• Dhr. G. van Harskamp, internist-oncoloog
De Reanimatiecommissie is een ziekenhuiscommissie, die tot taak heeft de gang van zaken rondom reanimatie
• Mevr. B. Hoorn, verpleegkundig hoofd
in het Flevoziekenhuis te monitoren en coördineren. Dit houdt in:
• Dhr. H. Korsten, chirurg
• Materialen;
• Dhr. B. van der Maat, longarts
• Organisatie;
• Mevr. L. Uitterhoeve, radiotherapeut AMC
• Onderwijs;
Het oncologiebestuur vergadert maandelijks.
• Verrichte reanimaties evalueren. De commissie komt 4 keer per jaar samen en brengt jaarlijks verslag uit. Enkele malen per jaar worden speciale
Terugblik op 2010
vergaderingen georganiseerd met de Kinderafdeling.
Het Oncologiebestuur werkte in 2010 volgens een plan van aanpak aan de praktische, maar structurele implementatie van landelijke doelstellingen en richtlijnen. Vooral belangrijk zijn Kwaliteitskaders Organisatie Oncologische Zorg van
De Reanimatiecommissie bestaat uit:
VIKC (nu: IKNL) en de Handreiking verantwoordelijkheidsverdeling bij samenwerking in de zorg van alle grote
• Intensivist (voorzitter) drs. A.A. Mes-Rijkeboer
landelijke zorgkoepels en toezichtorganisaties.
• Cardioloog dr. N. Bijsterveld • SEH arts drs. J. Stekelenburg
Belangrijkste kenmerken:
• 2 reanimatiecoördinatoren/IC verpleegkundigen: A. Niezing en G. van Breemen
• Multidisciplinaire overleggen (MDO): deze zijn structureel georganiseerd als antegrade bespreking voor de ziekten
• CCU verpleegkundige D. Faber
mammacarcinoom, colorectaalcarcinoom, longcarcinoom, hematologie en ‘algemene oncologie’ en verder
• SEH verpleegkundige R. den Haak
(vooralsnog) retrograde bespreking van gynaecologische tumoren; het urologische MDO is eind 2010 gestart; de 5 eerstgenoemde besprekingen worden in principe ondersteund met videoconferencing met de consulenten in
Speciale leden:
het AMC; het advies en beleid worden in het EPD genotuleerd en van een viertal besprekingen ook direct aan de
• Kinderarts, dr. F. Schuermann/dr. Delamarre
huisarts digitaal bericht.
• Anesthesioloog, drs. D. Kagenaar
• Zorgpaden (ZP): het colorectaalcarcinoom-ZP is volledig geïmplementeerd; het mammacarcinoom-ZP is eind 2010 vergevorderd; er is gezocht naar een bruikbaar standaard format, dat in 2010 nog niet gevonden is, maar wel beslist
Resultaten 2010
noodzakelijk is om de proces- en uitkomstmonitoring inzichtelijk te maken en ook de zorgpaden in het komende
• De 49 reanimaties die plaats vonden in het Flevoziekenhuis zijn geëvalueerd.
EPD te kunnen implementeren; er is een Werkgroep Zorgpaden opgericht en een aanvraag voorbereid voor een
• Organisatie BLS/ALS voor al het medisch personeel dat met patiënten in aanmerking komt.
Project Verbetering Zorgpad Mammacarcinoom onder leiding van afdeling KOA.
• Implementatie en uitvoeren van ‘Nieuwe procedure reanimatie in Flevoziekenhuis’; de organisatie van het
• VAS-MUST-LAST: voedingsscore is ziekenhuisbreed geïmplementeerd; pijnmeting op de oncologische afdelingen; van de (oncologische) Lastmeter is een pilot uitgezet op 2 afdelingen.
reanimatieteam in het Flevoziekenhuis is veranderd naar aanleiding van reorganisatie van het medisch personeel. • Vanuit het reanimatie team (R. Den Haak) is 24-uur beschikbaarheid geïnitieerd van geestelijke verzorging voor opvang en begeleiding van familieleden van patiënten in traumatische situaties (onder andere reanimaties).
Ontwikkelingen voor 2011: • Project Cancer Care Innovations: met partner AMC en consortium IKNL-NICTIZ-Philips: verbetering en standaardisatie MDO’s. • MDO’s: alle MDO’s integrale verslaglegging en directe digitale correspondentie naar de huisarts; gynaecologische
Plannen 2011 • Implementatie nieuwe Europese en Nederlandse reanimatierichtlijnen in reanimatiebeleid Flevoziekenhuis. • Starten van reanimatieonderwijs door middel van e-learning.
oncologie wordt antegrade bespreking; urologisch MDO borgen; meer technische ondersteuning bij video
• Extra attitude-onderwijs voor arts-assistenten die onderdeel zijn van het reanimatieteam.
conferencing; herzien van planning gezien steeds groter aantal besprekingen.
• Samen met afdeling Receptie & Bewaking sluitende noodprocedures implementeren.
• Zorgpadontwikkeling: Project Verbetering Zorgpad Mammacarcinoom (inmiddels gestart), Zorgpad Stervensfase (inmiddels gestart), Zorgpaden Huidkanker, Prostaatkanker en Lymfoom eind 2011. • Concentratie & Spreiding: met name hoogcomplexe-laagvolume zorg zal geconcentreerd worden in minder ziekenhuizen, de IGZ geeft de veldpartijen tot 2012 de tijd om dit zelf onderbouwd te bewerkstelligen; het Flevoziekenhuis heeft al jaren terug ervoor gekozen om hoogcomplexe-laagvolume zorg af te stoten naar het AMC (met name longchirurgie, pancreaschirurgie, slokdarmchirurgie, sarcoombehandeling) en heeft van deze
80
81
4.8 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers
ten en financieel en ICT-personeel. Om het tekort bij OK-assistenten op te lossen zijn zelfs 6 mensen in India geworven, die na een intensief inwerkprogramma aan de slag konden. Een jaar later moet geconstateerd worden dat
Na enkele jaren opbouwwerk is nu een stabiele HRM-organisatie ontstaan, die bovendien opvalt met vernieuwende
3 van hen daadwerkelijk volgens onze normen functioneren. Overigens wordt momenteel overal waar mogelijk veel
initiatieven. De erkenning hiervoor kwam dit jaar op twee manieren tot stand. Allereerst verwierf het ziekenhuis als
aan opleidingen gedaan, om de problemen op langere termijn te kunnen ondervangen.
eerste Europese organisatie het Planetree-label. Veel van de criteria waarop wij getoetst zijn hebben te maken met de uitvoering van het HRM-beleid. Daarnaast verwierf de directeur KPOW de titel van ‘HR influencer of the year’ in de
In het samenwerkingsverband van ziekenhuizen in de Amsterdamse regio (SIGRA) participeren wij actief om
not-for-profit sector. Deze prijs wordt uitgereikt door vakgenoten en geeft aan dat het Flevoziekenhuis inmiddels een
de arbeidsmarktproblemen van de toekomst te voorkomen. Een viertal projecten beoogt de samenwerking van de
aansprekend HRM-beleid heeft en een afdeling die concrete resultaten weet te behalen. Hieronder volgt een greep uit
ziekenhuizen te verbeteren. Zo worden afspraken gemaakt met betrekking tot opleiden en het regisseren van de inzet
de ontwikkelingen van dit jaar en een doorkijk naar het nieuwe jaar 2011.
van ZZP-ers. Tevens wordt onderzoek gedaan naar de ‘motivatoren’ van toekomstig verpleegkundigen, omdat de nieuwe generatie jongeren op een andere manier met leren en werken omgaat. Het is van belang om daarop
4.8.1 Personeelsbeleid
in te spelen en de juiste mensen te kunnen aantrekken en behouden.
Aandacht voor medewerkers Uit de resultaten van het medewerkerstevredenheidsonderzoek blijkt dat de laatste jaren veel vooruitgang is geboekt.
4.8.2 Kwaliteit van het werk
Onze medewerkers voelen zich sterker betrokken bij de organisatie dan in het verleden en zijn vaak zelfs trots op de
Ontwikkeling van medewerkers
ontwikkelingen binnen het ziekenhuis. Toch vinden zij dat er voor medewerkers nog te weinig aandacht en waardering
Met de zogenaamde PAPI-vragenlijsten en capaciteitentesten, beschikt de HR-afdeling over een nuttig instrument
is. De uitkomsten van het onderzoek zijn, met ondersteuning van de hr-adviseurs, op alle afdelingen besproken.
voor ontwikkelingsvragen bij medewerkers. De instrumenten zijn gebruikt bij selectie van nieuwe medewerkers,
Deze besprekingen waren erop gericht dat medewerkers zelf met actieplannen kwamen om zaken te verbeteren.
maar ook bij loopbaanvraagstukken. Ook in het begeleiden van teams blijkt de PAPI handig. Er ontstaat inzicht in de sterktes en zwaktes van een team. Daarmee kunnen acties worden bedacht om het team effectiever te laten opereren
Het grootscheepse VIP-trainingsprogramma (Verbindend, Initiatiefrijk, Professioneel) heeft de nodige impact gehad.
en bij een uitbreiding van het team kunnen bewuste keuzes worden gemaakt om ondervertegenwoordigde
Niet alleen neemt de patiënttevredenheid nog steeds toe, ook is er meer aandacht gekomen voor elkaar. Een vaste
competenties op de arbeidsmarkt te zoeken.
groep van ongeveer vijftig trainers (eigen medewerkers) werkt hier nog steeds enthousiast aan. Dit wordt ondersteund met ‘Tip de Vip’-verkiezingen die elk kwartaal plaatsvinden. Collega’s kunnen elkaar nomineren, waarna een stemming
De laatste maanden van 2010 heeft een pilot gedraaid rondom 360-graden feedback, waarbij een aantal afdelings-
plaatsvindt. Tijdens Café ’t LEVEN, een mooi initiatief waar collega’s na hun werk elkaar kunnen ontmoeten,
hoofden een rapportage ontving met terugkoppeling vanuit hun omgeving. Dit geeft weer nieuwe inzichten en levert
vindt de uitreiking plaats.
materiaal op om modules te kiezen uit het management development traject. De pilot wordt verder uitgebreid met MT-leden en vrijwilligers van verschillende afdelingen.
Elke maand luncht de directeur KPOW met medewerkers die dan 100 dagen in dienst zijn. Zo ontstaat zicht op het inwerkprogramma en kunnen nieuwe medewerkers rechtstreeks met een directielid van gedachten wisselen.
Er is een aantal loopbaanpaden beschreven voor verpleegkundigen en poli-personeel. Daarbij wordt onderscheid
Naar aanleiding van de opmerkingen tijdens de lunch is ondermeer een apart inwerkprogramma voor
gemaakt tussen een loopbaan in de richting van operationeel leidinggevende en een loopbaan in het vakgebied.
leidinggevenden opgezet.
Deze laatste kan zowel specialiserend als verbredend zijn. Elke afdeling heeft een opleidingsbudget om deze individuele ontwikkelingen te kunnen faciliteren.
Gezondheid van medewerkers Langzaam maar zeker komt er steeds meer aandacht voor de gezondheid van medewerkers. Met name op
Organisatieontwikkelingen
preventief vlak zijn inmiddels veel mogelijkheden waar het ziekenhuis geheel of gedeeltelijk aan meebetaalt:
Na een jaar met de nieuwe rol ‘senior verpleegkundige’ gewerkt te hebben, heeft een evaluatie plaatsgevonden.
weerbaarheidstrainingen, tiltrainingen, stoelmassages, meditatie, hardloopclubs en Weight Watchers.
Daaruit bleek dat leidinggevenden een zeer diverse invulling aan de rol gaven en dat veel seniors vonden dat zij te
Ook is werk gemaakt van de veiligheid van onze medewerkers. Sinds kort is een digitaal meldsysteem van incidenten.
weinig bevoegdheden hadden. Voor een aantal leidinggevenden moet geconstateerd worden dat de ‘span of control’
Dit blijkt een grote vooruitgang van het aantal meldingen te geven. Op grond van deze meldingen kunnen dan weer
veel te groot is. Zo ontstond het dilemma: hoe kunnen we dit verkleinen zonder de kracht van korte lijnen aan te
verbeteringen plaatsvinden. De gedragsregels die wij al enige tijd hanteren op de SEH, zullen in het gehele ziekenhuis
tasten. Uiteindelijk is een nieuwe functie ontstaan: de senior zorgeenheid. Deze zal in 2011 worden ingevoerd, waarbij
gecommuniceerd worden. Medewerkers worden ondersteund om aangifte te doen bij de politie.
de seniorrol gewoon blijft bestaan.
Doordat de (medewerkers)populatie steeds meer vergrijst, komt ook meer ziekte voor die verband houdt met de leeftijd. Ook blijkt de dynamische omgeving en de snelheid waarmee veranderingen plaatsvinden, voor veel
Op de valreep van het jaar 2010 vond een grote reorganisatie plaats: de afdelingen Orthopedie, Short stay en
medewerkers belastend te zijn. Er wordt met een aantal externe partijen aan gewerkt om collega’s die langer uitvallen
Dagbehandeling werden samengevoegd. Dit werd ingegeven door een grote korting die het ministerie van VWS aan
te ondersteunen bij een snelle terugkeer. In 2011 zal ook met een psycholoog gewerkt gaan worden en worden de
alle ziekenhuizen oplegde. Binnen 1,5 maand is deze reorganisatie – conform het sociaal plan – doorgevoerd en zijn
leidinggevenden weer geschoold in begeleiding van zieke medewerkers.
alle medewerkers van de afdelingen gesproken. De boventalligheid die ontstond van ongeveer 25 fte is inmiddels vrijwel opgelost.
Arbeidsmarkt en werving
82
Voor de meeste functies zijn er weinig problemen geweest om vacatures te vervullen. Het blijkt dat het
Met alle ontwikkelingen rondom digitalisering op de poli’s, efficiëntieverbeteringen en de roep om grotere
Flevoziekenhuis een prima naam heeft op de arbeidsmarkt en als aantrekkelijk werkgever wordt gezien.
gastvrijheid, is de vraag gerechtvaardigd of onze poli’s klaar zijn voor de toekomst. Een senior van de poli Plastische
Dit blijkt ook uit het beperkte wervingsbudget dat voor een organisatie van deze grootte (1850 medewerkers) erg laag
chirurgie heeft in opdracht van de directeur KPOW onderzoek gedaan naar de bezetting en taakuitvoering op de
is. Toch zijn er ook functies die lastig vervulbaar blijven: SEH-verpleegkundigen, OK-assistenten, anesthesieassisten-
poliklinieken. Hieruit bleek dat de nadruk steeds meer op administratieve en registratietaken komt te liggen,
83
ten koste van medisch inhoudelijke taken. Dit onderzoek wordt voortgezet in het project ‘Polikliniek in Beweging’,
Zie de bijlage van dit jaardocument voor:
waarbij gezocht wordt naar een optimale personele en organisatorische invulling van de poliklinieken in 2011.
• Overzicht van lopende onderzoeken via het Wetenschapsbureau • Markt voor geneesmiddelen onderzoek
De HR-afdeling heeft dit jaar onderzoek gedaan bij de afdelingen ICT en Financiën. Dit naar aanleiding van het vertrek van een lid Raad van Bestuur, die deze afdelingen in portefeuille had en het aanhoudende matige imago in huis.
4.8.4 Medisch Ethische Toetsingscommissie
Op grond van de onderzoeken zijn bij Financiën enkele wijzigingen doorgevoerd die hun vruchten lijken af te werpen.
De METC (Medisch Ethische ToetsingsCommissie) van het Flevoziekenhuis beoordeelt studies waar patiënten direct of
Bij de afdeling ICT is besloten om een beleidsdag te houden met de top van de organisatie, om vast te stellen wat het
zijdelings bij zijn betrokken op lokale uitvoerbaarheid. Hierbij wordt gewerkt volgens de richtlijnen van de CCMO
ICT-beleid voor de toekomst moet zijn. Dit heeft namelijk gevolgen voor de inrichting en bemensing van de afdeling.
(= Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek). De criteria die de METC gebruikt zijn onder andere: • de deskundigheid en bekwaamheid van lokale uitvoerders en ondersteunend personeel van het onderzoek;
4.8.3 Wetenschapsbureau
• het beroepsmatig inlichten van alle personen die een bijdrage moeten leveren aan het onderzoek over het
Algemene ontwikkelingen
onderzoeksprotocol;
Er is een nieuw beleidsdocument vastgesteld hoe het Flevoziekenhuis met wetenschappelijk onderzoek wenst om te gaan.
• de geschiktheid van de faciliteiten en de instelling voor een gedegen uitvoering van het onderzoek;
In het kort komt het erop neer dat elk onderzoek aangemeld moet worden bij het Wetenschapsbureau. Het Wetenschaps-
• de niet gelijktijdige uitvoering van andere onderzoeken in dezelfde instelling waardoor het welslagen van
bureau toetst de praktische en financiële haalbaarheid en laat de METC een inhoudelijke toetsing formuleren. Dit alles
het onderzoek en van andere onderzoeken bemoeilijkt kan worden.
leidt dan tot een advies voor de Raad van Bestuur, die uiteindelijk formeel toestemming geeft voor het onderzoek. De METC is geen erkende commissie in de zin van de Wet Mensgebonden Onderzoek en beoordeelt daarom alleen Het Wetenschapsbureau zorgt voor hulp bij de onderzoeksopzet, de begroting en eventuele personele inzet. Bovendien
lokaal uit te voeren protocollen.
monitort het Wetenschapsbureau de voortgang van onderzoeken en zorgt in samenwerking met de afdeling Financiën voor de financiële afhandeling en verantwoording. De inkomsten van het onderzoek komen grotendeels ten goede aan
De METC bestaat op 31-12-2010 uit de volgende leden:
het onderzoek zelf. Na aftrek van de kosten die door het ziekenhuis gemaakt worden (materieel, Laboratorium, Radiologie
• Mw. dr. M. Trijbels-Smeulders, kinderarts, voorzitter
etc.) wordt 15% van het budget ter beschikking van het Wetenschapsbureau gesteld. Het restant is bestemd voor de
• Mw. dr. M. ten Wolde, internist
onderzoeker(s).
• Mw. A. Mes-Rijkeboer, intensivist • Mw. R.A.M. Siemeling-Adema, ziekenhuisapotheker
De afdracht voor het Wetenschapsbureau is deels bedoeld voor de ondersteuning van dit bureau, maar een deel wordt
• Mw. ds. R. Veenstra, geestelijk verzorger
in een wetenschappelijk fonds ingebracht. De – dit jaar opgerichte – Wetenschappelijke Raad bepaalt of een aange-
• Mw. M. Kristel, officemanager medische staf (secretaris)
dragen onderzoek dat zichzelf niet kan bedruipen, voor financiering vanuit het wetenschappelijk fonds in aanmerking In november 2010 zijn de volgende leden teruggetreden:
komt.
• Dhr. dr. J.E. Zeegelaar, dermatoloog Momenteel is één study nurse aangesteld bij het Wetenschapsbureau en vindt structurele inhuur plaats voor verdere
• Dhr. dr. S.H.A. Peters, internist
ondersteuning. Het is de bedoeling dat het bureau de komende drie jaar tot een volwaardige organisatie uitgroeit,
• Mw. G. Melenhorst, ziekenhuisapotheker
afhankelijk van de opgestarte onderzoeken. De METC vergadert maandelijks. De METC rapporteert aan de Raad van Bestuur, deze geeft formeel Bij de uitvoering van de onderzoeken worden expliciet geen personen ingezet met een (gesubsidieerde) opleidings-
toestemming aan de onderzoeker om het onderzoek in het Flevoziekenhuis uit te voeren. In 2010 zijn
plaats in het Flevoziekenhuis.
er 32 onderzoeksprotocollen beoordeeld.
Enkele kerncijfers 2010
In de bijlage van dit jaardocument is overzicht opgenomen van de beoordeelde onderzoeken in 2010.
Gedurende de afgelopen jaren is het aantal studies dat het Wetenschapsbureau uitvoert licht toegenomen (zie tabel Overzicht aantal studies). Ook zien we een toename in het aantal opdrachtgevers. Ondanks deze toename bleef het aantal patiënten hierbij achter. Steeds vaker blijken proefpersonen ongeschikt voor deelname aan een studie. Tabel: Overzicht aantal studies Gestart
Lopend
2007
2
2
Gestopt
2008
1
3
2009
4
7
2*
2010
3
8
1
2011
3
10
2
* 1 Studie geannuleerd
84
85
4.8.5 Opleiden
Zorgdiscipline gerelateerde onderwerpen en activiteiten
Het Flevoziekenhuis streeft haar ambitie na om een opleidingsziekenhuis te worden. Onderstaand een overzicht van zorgdiscipline gerelateerde onderwerpen en activiteiten het afgelopen jaar:
Afdeling Opleidingen heeft haar activiteiten in 2010 ter voorbereiding hierop afgestemd. Organisatiebrede onderwerpen en activiteiten
Onderwerp
Doelstelling
Resultaat
Functiedifferentiatie en specialisatie
Ondersteunen in kennis en vaardigheden van professionals in nieuwe functie.
Ontwikkelen Senior ontwikkeltraject. Begeleiden van leerproces Helpende niveau 2, Verpleegkundig Specialist en Physician Assistant.
Klinisch Onderwijs
Op peil brengen en onderhouden van deskundigheid.
Leren van en met elkaar wordt als leuk en inspirerend ervaren. 1e opstart naar een ziekenhuisbreed meer cyclisch na- en bijscholingsbeleid.
Competentiegericht opleiden
Bewust zijn van de nieuwe wijze van opleiden en de consequenties hiervan voor begeleiden. Bijdrage leveren
3 variaties in training werkbegeleiders aangebracht, die ziekenhuisbreed bezocht worden door medewerkers die
aan verbeteren leer- en werkklimaat.
stagiaires (gaan) begeleiden.
MBO & HBO onderwijs (Zie ook figuur 1)
De organisatie als leerbedrijf op de kaart zetten en zorg dragen voor goede aansluiting van theorie op praktijk.
Voor MBO en HBO op inhoud en proces de samenwerking op verschillend niveau gestructureerd.
Voor volume opleidings plaatsen schooljaar 2010-2011 zie figuur 1. In schooljaar 2010-2011 een toename aan stage plaatsen doktersassistenten.
Verpleegkundig Vervolg Onderwijs (VVO) (Zie ook figuur 1)
De aansluiting tussen theorie en praktijk borgen. Het proces van begeleiden en beoordelen in de organisatie formaliseren en laten aansluiten bij bestaande systemen en format.
Door de Commissie Ziekenhuis Opleidingen (CZO) erkenning. Een kwaliteitsslag op inhoud en proces gemaakt. Het proces van begeleiden en beoordelen is meer geformaliseerd en geüniformeerd.
Afdeling Opleidingen fungeert bij aanvraag CZO. Erkenning als penvoerder, samen met het betreffende afdelingshoofd. Momenteel zijn de volgende verpleegkundige vervolg opleidingen erkend: Dialyse, Gipsverbandmeester, ICU, Obstetrie, Oncologie, SEH, SVK. De volgende medisch ondersteunende opleidingen zijn erkend: OK-assistent en Radiodiagnostisch laborant.
Onderstaand een overzicht van organisatiebrede onderwerpen en activiteiten het afgelopen jaar:
86
Onderwerp
Doelstelling
Resultaat
Toelichting
Strategisch opleiden
Management-informatie creëren om efficiënter en effectiever om te gaan met ontwikkeling van medewerkers en beschikbare middelen.
De scholingsvragen worden meer gekoppeld aan ambitie van organisatie en individu. Nog onvoldoende gekoppeld aan strategische personele planning.
Opleidingsjaarplannen per afdeling zijn gemaakt. Koppeling van ziekenhuisbrede trainingen per functie gerealiseerd.
Regionale projecten: Klant Centraal, een doorlopende leerlijn
Komen tot een betere afstemming tussen instelling en onderwijs afgestemd op wat de klant nodig heeft.
Eenduidig protocol begeleiden en beoordelen binnen MBO onderwijs en instellingen.
In- en doorstroom tussen de verschillende MBO niveaus vergemakkelijken binnen Zorg en Welzijn
Hogeschool Windesheim Flevoland
Samenwerking optuigen rondom verpleegkunde opleiding.
Start schooljaar 2010-2011 met verkort MBOv-HBOv traject voor medewerkers.
Windesheim start in schooljaar 2011-2012 met reguliere 4-jarige verpleegkunde opleiding in Almere.
E-learning & LeerManagementSysteem (LMS)
Ziekenhuisbreed efficiënt en effectief omgaan met opleidingsvormen en mogelijkheden.
Beschrijven van leerplannen al dan niet verwerkt in E-learning. Inrichten en implementeren van het LMS.
In maart 2011 operationeel.
Skillslab voor medici en verpleegkundigen
Randvoorwaarden scheppen om erkenningen en certificering te behouden en te verkrijgen. Het proces van deskundigheid behouden en bevorderen faciliteren.
Op projectbasis in fase 1: een Skillslab en in fase 2: leslokalen realiseren. In samenwerking met medisch domein is een inventarisatie gemaakt van materialen die er al zijn en wat er nodig is. Hierin is onderscheid gemaakt tussen noodzaak en behoefte.
Samenwerking gezocht en afspraken gemaakt met MBO & HBO onderwijsen ketenzorgpartners en met gemeente en provincie i.v.m. subsidiemogelijkheden. Streven is om medio 2011 operationeel te zijn met fase 1.
Management Development
Faciliteren van medisch- en lijnmanagement in hun ontwikkeling als leiding gevenden.
Een goed bezocht opleidingstraject in-company verzorgd door verschillende bureaus. Het traject bestaat uit modules met verplichtend karakter en keuzemodules.
Uitloop in 2011 met keuzemodules. Projectmatig werken en verzuimmodule worden in 2011 nader ingevuld.
Reanimatieonderwijs
Structureren en professionaliseren van reanimatie-onderwijs.
Doelgroepen ziekenhuisbreed i.s.m. Reanimatiecommissie opnieuw vastgesteld. Voorbereidingen treffen om E-learning ALS & BLS als toets op te nemen in les.
De nieuwe Europese reanimatierichtlijnen zijn eind 2010 uitgekomen en worden verwerkt in de E-learning.
Toelichting
Voorbeeld: Samen met Vereniging Verpleegkundige Staf participeren in ontwikkeling van ziekenhuisbreed curriculum ‘Collega’s Trainen Samen’.
87
Figuur 1: Overzicht opleidingsplaatsen ziekenhuisbreed schooljaar 2010-2011, excl. medische opleidingen Universitaire opleiding
In 2010 zijn op een beleidsdag voor alle opleiders en co-opleiders, met het AMC als gastspreker, de grote lijnen
Aantal studenten UVA/AMC
Aantal studenten Vumc
1
24
1 jaars geneeskunde studenten i.v.m. 4 weken Zorgstage op verpleegafdeling e
voor het Flevoziekenhuis op het gebied van Opleiden en Onderwijs uitgezet. Dit jaar werd gestart met het verzorgen van de co-schappen bij de vakgroepen Dermatologie en Neurologie. Het aantal jaarplaatsen bij de vakgroepen Interne geneeskunde, Chirurgie, Kindergeneeskunde en Gynaecologie werd uitgebreid. De animo van de studenten voor een
Totaal: 1
Totaal: 24
HBO opleiding
Aantal studenten Duaal
Aantal studenten Voltijd
Verpleegkunde
12
9
keuze co-schap SEH neemt gestaag toe. Het aantal co-assistenten bij Oogheelkunde bleef gelijk. In 2010 werden 282 co-assistenten opgeleid in het Flevoziekenhuis. Dit is weer een toename ten opzichte van het jaar 2009; er sprake van een stijging van 45%.
Pedagogisch medewerker
1
Optometrist
1
Wellicht belangrijker is het feit dat de opleidingen door de co-assistenten hoog gewaardeerd worden. Zo werden
ICT
2
de vakgroepen Gynaecologie, Interne geneeskunde, Kindergeneeskunde en KNO genomineerd door de Co-raad,
Apotheek
1
de bestuurlijke vertegenwoordiging van de co-assistenten van het AMC, voor het Beste co-schap van het jaar.
Diëtetiek
1
KNO behaalde de eerste plaats bij de categorie ’korte’ co-schappen, vanwege de hoge kwaliteit van opleiden en de
Fysiotherapie
2
laagdrempelige benadering van de KNO artsen. De andere vakgroepen werden in hun categorie ieder tweede.
Inkoop
1
De Kindergeneeskunde behaalde bij de digitale evaluaties van het Onderwijsinstituut, in de AMC regio
1
Kindergeneeskunde, het beste resultaat. Ook hier werden kwaliteit en teamspirit hoog gewaardeerd.
Crediteurenadministratie Totaal: 12
Totaal: 19
MBO opleiding
aantal studenten BBL
aantal studenten BOL
Verpleegkunde
39
24
onderwijs voor co-assistenten een nieuwe vorm te geven. Dit zal resulteren in een Bachelor-Master structuur.
1 jaars Verpleegkunde studenten i.v.m. 1 week oriëntatiestage
20
De Masterstructuur zal voor het Flevoziekenhuis verregaande gevolgen hebben voor de begeleiding
Doktersassistenten
16
e
Het Flevoziekenhuis heeft een bijdrage geleverd aan projectgroepen die door het AMC zijn ingesteld, om het
van co-assistenten. Wij zullen ons er op voor moeten bereiden dat per september 2012, wanneer de Master start, de aantallen co-assistenten die bij ons opgeleid zullen worden toenemen en er volgens een andere onderwijs
Directie- en management secretaresse
1
methodologie les gegeven dient te worden.
Verzorgende IG uitstroom Kraamzorg
2
Om de aantallen co-assistenten te kunnen huisvesten en te kunnen faciliteren met onderwijs/trainingsruimtes
Helpende Zorg en Welzijn niveau 2
2
9 (via regioproject UWV & Gemeente ‘Handen aan de Ploeg’)
Rozij werk: Voedingsdienst
2
Pro-Almere: Patiëntvervoer
1
Pro-Almere: Voedingsdienst
1
Verpleegkundige Vervolg Opleidingen
Totaal: 41
Totaal: 76
Afdeling
Aantal medewerkers gestart in 2010
ICU
3
SEH
2
Neonatologie
2
Verloskunde
3
Dialysecentrum
4
Neurologie
2
Oncologie
2
Gipsverbandmeester
2 Totaal: 20
Medisch Ondersteunende Opleidingen
Afdeling
Aantal medewerkers gestart in 2010
Operatieassistent
OK
4
Anesthesiemedewerker
OK
4
Radiologie
1
Radiodiagnostisch laborant
Totaal: 9
en werkplekken zal in 2011 een Skillslab gerealiseerd worden. Deze ontwikkelingen, tezamen met de ambitie van het Flevoziekenhuis om opleidingsziekenhuis te zijn, heeft ertoe geleid in 2010 een opleidingscoördinator aan te stellen. Medische vervolgopleidingen In 2010 zijn er 15 AIOS (arts-assistenten in opleiding tot specialist) geweest. De opleidingen werden verzorgd door Interne geneeskunde, Gynaecologie, Kindergeneeskunde, KNO en Dermatologie. De modernisering van de medische vervolgopleidingen volgens het Kaderbesluit 2011, leidt ertoe dat de begeleiding van AIOS en de inrichting van de Opleidingsvakgroep steeds professioneler opgepakt dient te worden door de vakgroepen en het ziekenhuis. Er worden structureel objectieve instrumenten ingezet ter beoordeling van de AIOS, maar ook van opleiders en het opleidingsklimaat (D-rect, setQ), om de kwaliteit van de opleidingen te monitoren en verder te verbeteren. Naar aanleiding van verzoeken van NVZ en Arbeidsinspectie zijn de roosters onderzocht en waar nodig aangepast. Wij voldoen nu volledig aan de nieuwe regelgeving rondom arbeidstijden voor arts-assistenten AIOS en ANIOS (arts-assistenten niet in opleiding tot specialist). Ziekenhuisbrede professionaliseringmogelijkheden ofwel verplichtingen voor de A(N)IOS zijn: intervisie, reanimatie-, acute geneeskunde- en ECG-onderwijs en Vakgroep Overstijgend Onderwijs. Voor de opleiders en opleidingsvakgroepen worden structureel verschillende modules van de Teach the Teacher trainingen hier in huis aangeboden, verzorgd door het AMC. In 2010 is de vakgroep Interne geneeskunde met succes ge-hervisiteerd en heeft weer de maximale periode (5 jaar)
Co-assistentschappen
van Opleidingserkenning verkregen. In 2011 zal de vakgroep Gynaecologie gevisiteerd worden. De vakgroep Chirurgie
Zowel kwantitatief als kwalitatief hebben we een goed jaar doorgemaakt. De samenwerking met het AMC
en het ziekenhuis streven ernaar de opleidingserkenning chirurgie najaar 2011 te verkrijgen.
op het gebied van medische opleidingen is verder versterkt. Het medewerkerstevredenheidsonderzoek is voor de arts-assistenten apart bekeken.
88
89
De gemiddelde tevredenheid was hoog. De werkdruk wordt over het algemeen goed bevonden en door 20% te hoog.
Bezoekers konden stemmen op hun favoriete inzending voor de CliëntenJaarPrijs (de prijs voor de beste verbetering
Aandachtspunt is de inwerktijd en het inwerkprogramma gedurende de eerste week van de aanstelling. Dit wordt het
van de dienstverlening aan patiënten in 2010) of een ‘speeddate’ hebben met een diëtist. Verder waren er diverse
komende jaar opgepakt.
tests (handhygiënetest, oogtest of hoortest), analyses (stemanalyse) of onderzoeken (echo, inspanning) te ondergaan.
Registratie en de financiën van de co-assistenten, aios, anios en haios (huisarts in opleiding tot specialist)
Geïnteresseerden konden door een darm lopen of meedoen aan de rolstoelrace. Ook kon bloed geprikt worden op
is in 2010 overzichtelijk geworden en gestroomlijnd.
een oefenarm en gereanimeerd worden op pop Annie. Onder een microscoop konden bezoekers een preparaat op ziektes onderzoeken en daarnaast konden zij buisjes op een proefoor plaatsen. Verder werden workshops Mindfulness
De Opleidingscommissie zal vanaf 2011 meer verantwoordelijkheid op zich dienen te nemen en een prominentere rol
en Ontspanning gegeven en bij KNO was een ‘akoestisch kunstwerk’ van Jacob Kirkegaard te beluisteren.
gaan spelen in het professionaliseringstraject van A(N)IOS, opleiders als ook in het monitoren en begeleiden van het visitatie en her-visitatietraject nieuwe stijl.
In de centrale hal vonden de hele dag optredens plaats van onder meer het Almeers Opera en Operette gezelschap, smartlappenkoor Poldertranen en het eigen koor en combo van medewerkers van het Flevoziekenhuis.
Leerhuis De wens is uitgesproken de organisatie rond opleiden, onderwijs en wetenschap voor het medisch- en verpleegkundig
Maatschappelijke organisaties
domein en de wetenschap te structureren en organiseren in de vorm van een Leerhuisconstructie. Deze vorm beoogt
De festiviteiten rond de heropening boden een goede aanleiding om de banden met andere maatschappelijke
organisatorische en financiële efficiëntie winst, bestuurlijke hanteerbaarheid en een grotere spin-off van output op
organisaties te versterken. Het Flevoziekenhuis nam deel aan de NL doet dag, waarbij het belang van vrijwilligers
genoemde terreinen, door kruisbestuiving van vakgroepen en van verpleegkundige opleidingen en medische
nog eens werd onderstreept. Het Flevoziekenhuis heeft in 2010 vele gasten mogen ontvangen. Dit hing deels samen
opleidingen. Een Leerhuis zal zichtbaar en herkenbaar moeten zijn binnen de organisatie om draagvlak te kunnen
met de heropening. Zo werden tijdens de Open dag gepensioneerde medewerkers ontvangen en rondgeleid.
creëren en duidelijke toegevoegde waarde te realiseren bij de medische en verpleegkundige staf en de directie.
Ook de hoge score in de AD Ziekenhuis Top 100 en de toekenning van het Planetree label voor mensgerichte zorg
Stappen in deze richting worden geleidelijk genomen.
deden de belangstelling voor het Flevoziekenhuis toenemen. In april bracht demissionair minister Klink een werk bezoek aan het Flevoziekenhuis. Met hem werd onder meer gesproken over de mogelijkheid om een vernieuwende
In ontwikkeling naar een volwaardig opleidingsziekenhuis (‘teaching hospital’) zal het aantal medische vervolg
Zorgexperiment op te starten in Almere.
opleidingen en het aantal AIOS per vakgroep uitgebreid dienen te worden. Dit zal in nauwe samenspraak en samenwerking met het AMC tot stand dienen te komen. Daartoe zijn gesprekken gaande met de Raad van Bestuur.
Op het Helen Parkhurst werden wederom gastlessen verzorgd. Leerlingen liepen verder mee op de afdeling Radiologie. Diverse scholen, instellingen en muziekgezelschappen verzorgden optredens in het ziekenhuis. Zo’n 100 kleuters van
4.8 Samenleving
basisschool ‘De Pirouette’ uit Almere brachten een bezoek aan het ziekenhuis. De excursie naar het ziekenhuis vormde
Heropening ziekenhuis
voor de kleuters de afsluiting van het thema’s ‘ziek zijn’ en ‘beter worden’. Medewerkers van het ziekenhuis waren
Met de heropening van het Flevoziekenhuis werd een periode van vier jaar sloop, verhuizing en nieuwbouw
zelf maatschappelijk actief.
afgesloten. De feestelijke heropening vond plaats op dinsdag 1 juni. Ongeveer 300 gasten waren getuige van een spektakel vol muziek, theater en speeches van onder anderen Leen Verbeek (Commissaris van de Koningin in
Op 4 december werd voor het eerst het Joodse Chanoekafeest gevierd in het ziekenhuis. Onder leiding van de
Flevoland) en burgemeester Annemarie Jorritsma van Almere. Hoogtepunt van de opening was de onthulling
rabbijn van Almere, rabbijn Moshe Stiefel, werden de lichtjes van de menora aangestoken. In 2010 ging een
van ‘De vier jaargetijden’, een kunstwerk van de hand van Ella Steenmeijer.
islamitisch geestelijk verzorger van start met zijn werkzaamheden in het ziekenhuis. Daarmee zijn alle belangrijke geestelijke stromingen vertegenwoordigd.
De opening werd muzikaal ondersteund door een gelegenheidskoor en combo van medewerkers van het Flevoziekenhuis, onder leiding van dirigent Hans Janssen en werd afgesloten met een theateract, met als finale
Sponsoring/fondswerving
de onthulling van het kunstwerk ‘De vier jaargetijden’. Het kunstwerk bestaat uit vier geschilderde transparante
Het project de Kindertuin is in 2010 door vele initiatieven van particulieren en bedrijven ondersteund.
doeken met een lengte van 7 meter, die ieder een jaargetijde verbeelden. Ze zijn na de opening in de Binnenstraat
Er werd onder meer een Zumba-marathon gehouden in het ziekenhuis. Twee studentes Geneeskunde fietsten naar
van het ziekenhuis gehangen.
Rome om geld in te zamelen en diverse scholen zamelden geld in. Met een sponsordiner in het voorjaar van 2011 werden de ontbrekende middelen binnengehaald en kon het startsein voor de aanleg worden gegeven.
De officiële opening was het startsein van een feestweek met vele activiteiten. Er werd onder meer een
De tuin is opgeleverd en wordt in mei 2011 feestelijk geopend.
symposium georganiseerd voor zorgverleners, een verwendag voor patiënten en een groot feest voor medewerkers
Medewerkers van het ziekenhuis waren zelf ook maatschappelijk actief. Mammacare verpleegkundige Hanna de Rijp
en vrijwilligers in het Topsportcentrum.
startte een inzamelingsactie in voor borstprothesen, die in Suriname – waar prothesen niet worden vergoed – een tweede leven hebben gekregen.
Op zaterdag 5 juni opende het Flevoziekenhuis de deuren voor het publiek. Ondanks het mooie weer wisten ruim 3 duizend bezoekers de weg naar het Flevoziekenhuis te vinden. ‘Zien, ontdekken en beleven’ was het thema van de
Met lokale ondernemers uit het stadshart werd een succesvolle Kerstmarkt georganiseerd waar medewerkers en
Open dag. Op ruim 60 duizend vierkante meter lieten circa 50 verschillende deelnemers zien wat ze in huis hadden.
vrijwilligers zelf hun kerstpakket bij elkaar konden shoppen. Daarbij werd geld ingezameld voor het Roparun Parkhuys
Het laboratorium, de OK, Radiotherapie AMC, Medische techniek en de Spoedpost verzorgden diverse rondleidingen.
Almere, dat zich bezighoudt met de begeleiding van kankerpatiënten en chronisch patiënten.
Verder waren er demonstraties van medische apparaten, zoals een CT of videocapsules. Ook machines achter de schermen waren te bezichtigen, zoals de KUA/KIA-machine, die ervoor zorgt dat iedere medewerker de juiste, schone kleding krijgt. Veel bekijks trok het nieuwe Revalidatie Almere, met onder meer een eigen sporthal en zwembad met beweegbare bodem.
90
91
Publiciteit
belangrijke stappen in gezet. Er werd een nieuw protocol ingevoerd voor patiëntenfolders. Alle patiëntenfolders
In 2010 kon het Flevoziekenhuis rekenen op veel publiciteit. Onderstaande grafiek toont het aantal (landelijke)
worden periodiek geactualiseerd en zonodig aangepast. De medisch specialist is uiteindelijk verantwoordelijk voor
berichten dat per maand op het ANP werd gepubliceerd over het Flevoziekenhuis (bron: Meltwater news).
de inhoud van de informatie die wordt verstrekt. Er is een start gemaakt met het COPA-netwerk, dat bestaat uit vaste contactpersonen patiëntenvoorlichting per vakgroep. Dit netwerk heeft tot doel de patiëntenvoorlichting beter af te
89 100
stemmen en waar mogelijk te verbeteren. 86
Op initiatief van de Cliëntenraad zijn de contacten met patiëntenverenigingen geïntensiveerd. In 2010 vond een groot aantal voorlichtingsavonden/themabijeenkomsten plaats. Naast eigen initiatieven zoals een informatieavond
80
over reuma, participeerde het Flevoziekenhuis in landelijke initiatieven als: ‘de COPD-dag’, ‘de Dag van de Beroerte’,
Artikelen
‘de Bescherm je huid dag’ en ‘de Week van de Schildklier’. 60
48
40
Interne communicatie
42
35
De interne communicatiemiddelen worden door de medewerkers goed gewaardeerd zo blijkt uit het medewerkers tevredenheidonderzoek. In 2010 werd een nieuw personeelsblad gelanceerd (‘VIP’) waarin de kernwaarden van
29 22
24
20
20
10
medewerkers van een afdeling op de cover van het blad, als echte VIP’s. De wekelijkse digitale nieuwsbrief (FlevoFlitz)
13
8
de organisatie (Verbindend, Innovatief en Professioneel) centraal staan. Bij ieder nummer van het blad staan werd in de nieuwe huisstijl gebracht en uitgebreid naar 8 artikelen per week. Naast schriftelijke communicatie worden veelvuldig bijeenkomsten en lunches georganiseerd om medewerkers te informeren over thema’s die spelen
20 10 -1 2
11 20 10 -
20 10 -1 0
09 20 10 -
08 20 10 -
20 10 -0 7
06 20 10 -
05 20 10 -
04 20 10 -
03 20 10 -
02 20 10 -
20 10 -
01
0
Jaar en maand
en meer te betrekken bij het ziekenhuis. Successen van de organisatie (zoals de nr. 1 positie in de AD ziekenhuis Top 100 en het behalen van het Planetree-label voor mensgerichte zorg) worden met medewerkers en vrijwilligers gevierd. De nieuwjaarsreceptie is inmiddels tot een feestelijk moment voor medewerkers en externe relaties uitgegroeid.
Wat opvalt is de piek in maart, die wordt veroorzaakt door het schietincident dat plaatsvond nabij de Spoedpost.
Internet en sociale media
In april wisten de opening van de Hindoestanenpoli en het Dialysecentrum in Lelystad de aandacht van de media
De website van het Flevoziekenhuis werd in 2010 meer dan 300 duizend keer bezocht, door 190 duizend unieke
te trekken. In juni is een piek zichtbaar rond de activiteiten in de feestweek. In de maand september behaalde het
bezoekers. Bezoekers bekijken gemiddeld 5 verschillende pagina’s van de website. Populaire onderdelen van de site
Flevoziekenhuis de eerste positie in de landelijke AD Ziekenhuis Top 100, die duidelijk terug te zien is in het
zijn: ‘werken en leren’, ‘direct naar afspraak maken’, patiënt en bezoeker’ en ‘contactgegevens’.
aantal vermeldingen.
De sociale media zijn steeds meer in opkomst en bieden een nieuw platform voor het Flevoziekenhuis om in contact te treden met relevante doelgroepen. In 2010 startte het Flevoziekenhuis met activiteiten op Twitter en Youtube.
Ook op lokaal en regionaal niveau was het Flevoziekenhuis regelmatig in het nieuws. Bijvoorbeeld rondom de opening
Het aantal volgers op Twitter is snel gegroeid naar circa 600. Het Flevoziekenhuis wordt gevolgd door patiënten,
van nieuwe poliklinieken Coloncare (patiënten met darmkanker) en Dyspnoe (kortademigheid) en bij de opening van
andere ziekenhuizen, instanties als het ministerie, de inspectie, maar ook potentiële werknemers. Het internet blijkt in
Revalidatie Almere. Zowel aan het begin als aan het einde van het jaar was de gladheid en de daarmee samen
toenemende mate een platform om positieve of juist negatieve feedback te uiten. In 2011 wil het ziekenhuis een
hangende drukte op de Spoedpost een thema.
verder beleidskader ontwikkelen rondom sociale media. Doel daarvan is onder meer te kijken hoe sociale media gericht kunnen worden ingezet om de zorg te verbeteren.
Prijzen Het Flevoziekenhuis biedt uitstekende zorg aan borstkankerpatiënten. Dat is ook het oordeel van de
Greep uit nevenactiviteiten artsen
BorstkankerVereniging Nederland (BVN). Het ziekenhuis heeft hiervoor van de BVN een ‘lintje’ ontvangen op
B. van Aken, gynaecoloog:
de website www.borstkanker.nl. De uitreiking van de CliëntenJaarPrijs van het Flevoziekenhuis op 10 juni kende dit
• Raad van Toezicht Almere kennisstad
jaar maar liefst drie winnaars. De prijs voor het beste grote project ging naar de ‘extra-zorgpoli’ voor zwangeren,
• Bestuurder van Het Turing instituut (academisch instituut in oprichting)
de prijs voor het beste kleine project naar de afdeling Short Stay voor de aromazorg aldaar en de publieksprijs naar De Kinderkliniek. De prijzen bestonden onder meer uit een beeld en schilderij van kunstenaars Yorick Mollenhorst en
Drs. J.L.G. Blaauwgeers, patholoog:
Jenny Lorenzo van ‘De Witte Olifant’.
• Lid Raad van Toezicht stichting PALGA (pathologisch anatomisch landelijk geautomatiseerd archief) • (Sectie)redacteur pathologie bij Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde
Ook medewerkers van het Flevoziekenhuis vielen in de prijzen. IC verpleegkundige Jan Sanders werd genomineerd voor
• Penningmeester Nederlandse Vereniging voor Pathologie
de Waardevol Werk Award, een initiatief van het FNV. KNO-arts Marcus Oei was één van de 25 genomineerden voor
92
de Mooi Mens Verkiezing 2010, een initiatief van zorgverzekeraar IZZ. Directeur KPOW Tim Winkler werd verkozen tot
K. de Blok, internist-intensivist-nefroloog
‘HR Influencer of the Year’ binnen de publieke sector.
• Bestuurslid NVO (landelijke voedingvereniging)
Patiëntenvoorlichting
D.P.M. van den Bogaert, longarts:
Goede informatievoorziening aan de patiënt is één van de peilers van het Planetree-zorgconcept. Hier werden in 2010
• Redactielid Betrouwbare Bron
93
J.P. Baars, internist:
Chantal Esveld (SWID):
• Lid Raad van Toezicht Integraal Kankercentrum Amsterdam
• Medisch wetenschappelijk onderzoek (incontinentie stomamateriaal) op Europees niveau uitgevoerd (als enige ziekenhuis in Nederland)
S. Baars-Gruell, ziekenhuisapotheker: • Lid adviesraad palliatieve zorg ‘t Hofje in Lelystad
Marleen Richards (SWID): • Bestuursfunctie V&VN afdeling, afdeling Continentieverpleegkundigen en verzorgenden
S. Dalhuisen, hematoloog/oncoloog:
• Lid communicatie Wet & Status V&VN afdeling, stomaverpleegkundigen
• Voorzitter Palliatief Team (AMC)
• Mede opzetten post HBO-opleiding UCS bij de HAN
• Lid bestuur JNVMO
• Stomaverpleegkundigen in Nederland, Duitsland en Engeland instructie/uitleg gegeven na aanleiding van het
• Voorzitter Lijnenteam (AMC)
medisch wetenschappelijk onderzoek
Dr. M. Deenstra, longarts:
Marianne Vrijsen (SWID):
• Geaccrediteerde (na)scholing huisartsen in avonduren: Caspir cursus
• Trainer cursus “er zijn” van de VPTZ voor nieuwe vrijwilligers Hospice Almere
H.A.M. van Houten, internist: • Lid Transmurale Diabeteswerkgroep
4.9 Milieu
Dr. G. Kleiverda, gynaecoloog:
In 2010 heeft het Flevoziekenhuis milieu weer steviger op de kaart gezet.
• Voorzitter van bestuur Women on Waves • Lid Visitatiecomissie Kwaliteit van de NVOG
Procedures De milieuzorgprocedures zijn ontwikkeld en met afdeling Kwaliteit (KOA) is overleg gevoerd over het format
Dr. M.L.Y.M. Oei, keel-, neus- en oorarts:
om deze procedures geschikt te krijgen voor plaatsing in DKSE. Hierbij is zoveel mogelijk aansluiting gezocht
• Voorzitter Stichting KNO-arts.NET,
bij de ziekenhuisstijl. In 2011 worden alle procedures op DKSE gezet. Ook worden de procedures uitgevoerd
• Hoofdredacteur BetrouwbareBron.nl, internetportaal voor betrouwbare patiënteninformatie
waardoor documenten tot stand komen. Afdelingshoofden ontvangen een korte samenvatting tijdens een presentatie in juli 2011.
Dr. P.C.M. Verbeek, chirurg: • Lid Regionaal Medisch Tuchtcollege Zwolle
Afvalstoffen De afvalstoffenlijst waarin je kunt zien in welke reststroom welke afvalstof dient te worden afgevoerd,
Dr. M. Vleming:
is geactualiseerd en op intranet geplaatst. De externe milieucoördinator heeft samen met afdeling Logistiek alle
• Lid medische adviesraad patiënten vereniging “chronisch recidiverende sinusitis met of zonder neuspoliepen”
afvalopslagplaatsen geïnventariseerd en vastgelegd op schrift. Zo werd duidelijk welke afdeling welk afvalstation
• Lid organising committee “ERS congres” Amsterdam 2014
of spoelkeuken of andere locatie gebruikt voor de tijdelijke opslag van afval. Voor alle afdelingen zijn afvalstoffen wijzers gemaakt, die in de Flevoziekenhuis-stijl in wissellijsten zijn opgehangen op de afdelingen door de
A.M. Wermeskerken, kinderarts:
Technische dienst (TD). Waar nodig zijn verbeteringsmogelijkheden in afvalscheiding doorgegeven aan de afdelingen.
• Lid commissie richtlijnen en indicatoren NVK • Werkgroep richtlijn otitis media in de 2 de lijn
Er zijn kwartaaloverzichten gemaakt van de hoeveelheden afvalstoffen, om de trend te kunnen analyseren.
• Werkgroep herziening leidraad downsyndroom, voorzitter subwerkgroep KNO problemen
In 2011 worden conclusies getrokken over de afvalstoffen en de productie (patiënt gewogen eenheden).
Dr. J.E. Zeegelaar, dermatoloog:
Vergunningen
• Penningmeester werkgroep Tropische dermatologie NvDV
In het voorjaar 2010 is een gebruiksvergunning aangevraagd voor renovatie van de oudbouw en nieuwbouw fase 3.
• Vice-voorzitter stichting Bethesda
Met deze vergunning beschikte het ziekenhuis over de gehele inrichting dekkende deel-gebruiksvergunningen. In het najaar van 2010 is een nieuwe gebruiksvergunning aangevraagd voor het gehele ziekenhuis.
Greep uit nevenactiviteiten verpleegkundigen
In januari 2011 is deze gebruiksvergunning afgegeven door de gemeente Almere. Deze vergunning heeft alle
Ingrid den Besten-Siebelink (Neurologie/CVA, nazorg/ketencoördinator CVA en Nurse Practitioner in opleiding):
deel-gebruiksvergunningen vervangen.
• Organiseren Europese Dag van de Beroerte • Ketencoördinator Stroke Service Almere
De gebruiksvergunning geeft aan hoe iedereen brandveilig met het pand kan omgaan. Ten aanzien van brandveiligheid
• Aanspreekpunt Kennisnetwerk CVA Nederland
is daartoe een Kerstversieringenbeleid opgesteld en zijn alle afdelingen in de aanloop tot Kerst bezocht om informatie
• Deelnemen aan NAH team management overleg Almere
te geven over veilige en niet veilige kerstversieringen en de plaatsen waar deze zijn toegestaan. Hierbij hebben we op
• Coördineren hulp voor patiënten na TIA of CVA, geven van nazorg, bloeddruk behandeling
verschillende plaatsen moeten adviseren Kerstversiering uit vluchtgangen te verwijderen.
• Draagt zorg voor aanleveren cijfers over TIA en CVA patiënten t.b.v. de landelijke benchmark (onderzoek)
94
95
Omdat Flevoziekenhuis veel activiteiten in de centrale Binnenstraat en de hal organiseert, was het voorafgaand aan
Riool
de gebruiksvergunning van belang deze activiteiten in kaart te brengen en te toetsen aan de gebruiksvergunnings
Een overzicht van de afdelingen en de plek waar deze afdelingen lozen op het gemeentelijk riool is vastgelegd.
eisen. Met dank aan de Brandweer is een duidelijk document tot stand gekomen waarmee het Flevoziekenhuis kan
Een incidenteel opgetreden overschrijding van de lozingsnormen in 2010 kon met behulp van dit overzicht
bepalen welke inrichtingselementen opgesteld mogen worden, op welke plaats. Om onveilige situaties te voorkomen
geanalyseerd worden. Het bleek toch lastig te achterhalen wat de precieze oorzaak van de overschrijdingen was.
kan Flevoziekenhuis bij evenementen met veel inrichtingselementen zoals kramen, ook andere inrichtingselementen
De achterhaalde informatie is door de overheid als voldoende beschouwd. Herhalingsoverschrijdingen zijn
tijdelijk verplaatsen naar andere gedeelten van het ziekenhuis.
niet voorgekomen.
Bekeken is hoeveel pallets afkomstig van leveranciers maximaal in het ziekenhuis mogen worden opgeslagen.
Overige aandachtspunten
Hiertoe is een advies van de Brandweer gevraagd. Er wordt voldaan aan het gebruiksbesluit.
Daarnaast lopen allerlei milieuverplichtingen door, zoals de meetweek op grond waarvan de heffing voor het lozen van afvalwater wordt bepaald, leeghalen van de vetputten etc. Verder zijn diverse vragen uit de organisatie over
Het ziekenhuis wordt rondom aardig vol gebouwd. In samenwerking met ondersteunende experts heeft
milieu beantwoord. Elke maand is een stukje over milieu gepubliceerd in de interne nieuwe nieuwsbrief, FlevoFlitz.
Flevoziekenhuis het overleg met de gemeente gevoerd om in de toekomst voldoende (geluid) ruimte te behouden om haar activiteiten voort te kunnen zetten. Bestemmingsplannen, milieuvergunningen en ruimtelijke plannen van ondermeer het Landdrostgebouw zijn bestudeerd om te komen tot een verdedigbaar standpunt naar de gemeente. Wij hopen dat binnenkort overeenstemming komt en het Flevoziekenhuis haar belangen in de toekomst veilig gesteld krijgt. Ziekenhuisafval Er is verbetering gebracht in de hygiëne bij het ophalen van specifiek ziekenhuisafval. De medewerkers van afdeling Logistiek dragen handschoenen wanneer zij specifiek ziekenhuisafval ophalen bij de afdelingen. Om kruisbesmetting te voorkomen is een pompje met een desinfectiemiddel op de wagen geplaatst, zodat tussentijds de handschoenen kunnen worden gedesinfecteerd. Milieucontrole De gemeente heeft twee maal een bezoek gebracht aan het ziekenhuis voor een milieucontrole. Alle bevindingen die verbeteringen behoefden, zijn inmiddels opgelost. Een voorbeeld was de zuurstoftank die door de bouw was opgeleverd. Echter, de hovenier was wat al te enthousiast met zijn beplanting waardoor de milieuvergunningseisen werden overtreden (er mogen geen planten binnen een afstand van 3 meter van de zuurstoftank aanwezig zijn). Er zijn dus weer planten weggehaald. Binnenkort komt de gemeente weer voor een herhalingsbezoek. Voortaan wordt het ziekenhuis in maart en september bezocht. Zuurstofkratjes Er zijn extra zuurstofkratjes gemaakt voor de afdelingen, zodat zuurstofflesjes (2 liter) niet meer kunnen omvallen. Verschillende afdelingen hebben deze kratjes opgehaald. Tevens is een procedure voor deze zuurstofflesjes geschreven. Digitalisering Momenteel wordt met de komst van de mooie kopieermachine op de TD ook alle stukken voor milieu gedigitaliseerd. Zo kunnen in de toekomst alle stukken eenvoudig worden teruggevonden. Water De provincie is begonnen met een wijziging op de watervergunning voor de Warmte Koude Opslag. Naast Flevoziekenhuis zijn er nog 8 vergunningen in de regio die worden aangepast. Flevoziekenhuis heeft bezwaar ingediend tegen bepaalde wijzigingen. De provincie heeft daarop de vergunning uit de procedure gehaald en bereidt momenteel een Watervergunning voor die mogelijk wel naar tevredenheid van het ziekenhuis is.
96
97
financieel beleid
5
Het financieel beleid van het Flevoziekenhuis is gericht op een gezonde bedrijfsvoering die onze strategie van ‘groter, completer, beter’ ondersteunt en mogelijk maakt. Dat betekent dat er een financieel beleid wordt gevoerd dat vooral gericht is op deze strategie. Daarbij is er een continue uitdaging om de groei van Almere, de groei van het Flevoziekenhuis in evenwicht te houden met de inkomsten en uitgaven. Met een resultaat van € 418.000 over 2010 is de begrotingsdoelstelling gehaald. We willen de komende jaren toegroeien naar een jaarlijks resultaat van minimaal 1% van de omzet. Door toevoeging van dat resultaat aan het eigen vermogen creëren we een vermogensbuffer die voldoende is om toekomstige tegenvallers op te vangen. De omvang van de buffer komt onder andere tot uiting in de solvabiliteit. De solvabiliteit bevindt zich op 6%. De solvabiliteit zal zich moeten ontwikkelen naar een hoger niveau in de komende jaren om te komen op een marktconform niveau. Dit mede op basis het intern financieel meerjarenbeleid. Daarbij is het vooral de uitdaging om de groei van de productie en de omzet gelijke tred te laten houden met de groei van het eigen vermogen. Dat betekent dat de komende jaren er een hoger positief resultaat gerealiseerd moet worden. In de bedrijfsvoering zal daarom altijd gezocht moeten worden naar het evenwicht tussen de groei van de omzet en de groei van de kosten. De verschillende ratio’s kunnen als volgt worden samengevat (geconsolideerd): Eigen vermogen (x €1000) Quick ratio (vorderingen/kortlopende schulden) Solvabiliteit (EV/balanstotaal) Budgetratio (EV + 50% voorzieningen/omzet A+B segment)
2010
2009
2008
2007
13.682
13.264
12.777
10.587
1,13
0,41
0,50
0,63
6%
6%
7%
8%
10%
13%
16%
15%
Werkkapitaal
9.433
-75.735
-55.923
-41.642
Doorlooptijd debiteuren (in dagen)
143,9
87
77
106
Uit bovenstaande tabel blijkt ook de sterke verbetering van de quick ratio; dit heeft te maken met het afsluiten van een langlopende lening op de in gebruik genomen nieuwbouw. Dit betreft langlopende leningen van in totaal € 82,5 miljoen. Deze leningen zijn aangetrokken onder borging van het Wfz. Met deze leningen is de kortlopende financiering afgelost met als gevolg dat de verhouding met de kortlopende vorderingen is verbeterd. De budgetratio laat een dalende lijn zien de afgelopen jaren. Dat betekent dat het eigen vermogen ten opzichte van de omzet (A+B-segment) minder snel groeit. De omzet van het Flevoziekenhuis laat door de continue groei verhoudingsgewijs een grotere stijging zien dan het resultaat. Voor de komende jaren willen wij deze ratio verbeteren zodat het eigen vermogen van voldoende niveau is zodat de financierbaarheid van deze groei gegarandeerd kan worden. Hiervoor is een jaarlijks positief resultaat noodzakelijk.
98
99
Het Flevoziekenhuis zal voor de toekomst zijn beschikbare capaciteit optimaal moeten blijven inzetten. Daarbij zal ook blijvende aandacht moeten zijn voor de productiviteit en hoge kwaliteit van zorg. De faciliteiten binnen het ziekenhuis geven de mogelijkheid om efficiënt te werken, er is continue aandacht voor scholing van personeel en verbetering van processen. Om de groei ook operationeel financierbaar te hebben is een werkkapitaalfinanciering vereist die samenhangt met de omvang van de omzet. In 2010 is het werkkapitaal sterk verbeterd door de langlopende financiering van de nieuwbouw. Het ziekenhuis streeft naar een zo klein mogelijk werkkapitaal door onder andere het facturatieproces te versnellen. Door de introductie van SAP in 2010 zijn er gedurende het jaar facturatieproblemen geweest. In het vierde kwartaal zijn deze problemen nagenoeg opgelost. Per jaareinde waren hierdoor de vorderingen relatief hoog. In 2011 wordt actief gestuurd op deze ratio. Het ziekenhuis stuurt daarom gericht op DBC registratie, afsluiting en snelle facturering en incasso. Onze financiële ambities moeten worden gerealiseerd in een politiek klimaat van het beteugelen van de groei van de zorgkosten. Het Flevoziekenhuis heeft, daarom net als andere ziekenhuizen, de continue druk vanuit de overheid met kortingen. De afgelopen jaren is jaarlijks een extra korting opgelegd, voor het Flevoziekenhuis is dit een jaarlijkse korting van ruim € 3,9 miljoen. Voor 2011 zal deze verder worden verhoogd. Voor de gehele sector is deze korting op € 314 miljoen gezet. Vanuit de NVZ is bezwaar aangetekend tegen deze additionele korting om twee redenen. Ten eerste is de korting onvoldoende onderbouwd; de herkomst van de korting kan niet goed worden onderbouwd. Ten tweede mogen ziekenhuizen niet alleen aansprakelijk worden gesteld voor de groei van de kosten van de gezondheidszorg, het is immers geleverde zorg. Dat betekent dat ook zorgverzekeraars een deel, zo niet de gehele korting zouden moeten betalen. Dit is ook een landelijke discussie die momenteel wordt gevoerd door de minister van Volksgezondheid samen met de NVZ en ZN. Voor 2011 heeft dit geleid tot een extra korting voor het Flevoziekenhuis. Op basis daarvan zijn ingrijpende maatregelen getroffen zoals het samenvoegen van drie verpleegafdelingen en het niet verlengen van een aantal jaarcontracten. Voor de komende jaren worden de ontwikkelingen kritisch gevolgd en wordt de impact op het financiële beleid zo goed mogelijk bepaald met de kennis zoals die nu beschikbaar is. Voorbeelden hiervan zijn de grote ontwikkelingen voor 2012 en daarna de introductie van DOT, overgang naar de prestatiebekostiging en ontwikkeling honorarium medisch specialisten.
100
101
bijlagen
A Personalia Medisch specialisten verbonden aan het Flevoziekenhuis in 2010: Mevr. O. Bouman
Anesthesie
Dhr. M.A. ten Haaf Dhr. W. Joosten Dhr. D.B. Kagenaar Dhr. E.B.P. Ohlsen Dhr. S.A. Renshof Mevr. S. Baars-Greuell
Apotheek
Mevr. G. Melenhorst Dhr. R. Roelofs Mevr. R.A.M. Siemeling-Adema Dhr. dr. N.R. Bijsterveld
Cardiologie
Dhr. dr. N.R. Bindraban Mevr. L.M. Konijnenberg, arts cardiologie Dhr. R.A.M. Kortz Dhr. A.S.J.M. Sadée Mevr. A. van der Spank Dhr. dr. J.A. Verheul Dhr. M.J. Boom
Chirurgie
Dhr. B.A. van Dijkman Dhr. dr. K.H. in ’t Hof Dhr. L.C. Huisman Dhr. H.R. Korsten Mevr. S. van der Meij Dhr. S. Sivro Dhr. M.T. Sjer Dhr. A.W.H. van de Ven Dhr. dr. P.C.M. Verbeek Mevr. M.C.M. Willems Dhr. R.A.M. Chin-A-Lien
Dermatologie
Dhr. R.W. Roest Dhr. dr. J.E. Zeegelaar Dhr. D. van der Zwaan Dhr. dr. M.E. Craanen Mevr. dr. R.C. Mallant-Hent
102
Gastro-enterologie (MDL)
>>
103
Dhr. dr. M.W. Mundt
Dhr. R.P.M. Asfazadour
Dhr. dr. M. Oudkerk Pool
Mevr. D.P.M. van den Bogaert
Mevr. U.G. Schlüter
Dhr. M. Deenstra
Dhr. B. van Aken
Gynaecologie
Mevr. D.R.G.L. Groeneveld - Tjiong
Dhr. M. van Alphen
Dhr. B. van der Maat
Mevr. dr. W.M. van Baal
Mevr. L.H. Pronk
Dhr. mr. H.B.R. Dommerholt
Dhr. A.H. Boonstra
Mevr. M. van Doorenmaalen
Dhr. M. Sekkat
Mevr. C.E.J.M. Kimmel, fertiliteitsarts
Dhr. J.P. Blankevoort
Mevr. dr. G. Kleiverda
Mevr. dr. I.M. Bronner
Dhr. C. Lely
Mevr. I.M. Kiemeneij
Dhr. J.E. Lenglet
Dhr. dr. H. Kuiper
Mevr. dr. A.W.J. Omtzigt
Dhr. prof. dr. M. Limburg
Mevr. I.M.C. Ruhé Mevr. dr. R.B.G.E. Breukers
Nefrologie Neurologie
Dhr. T.J. Verduijn Intensive Care
Mevr. J. van de Vlekkert
Dhr. K. de Blok, intensivist-nefroloog
Mevr. dr. E.H. Bosch-Driessen
Mevr. A.A. Mes-Rijkeboer
Dhr. dr. R.J. Boukes
E.W.J. Schubert
Mevr. V.M.L.H. Oen
Dhr. dr. R.E.J.H. Sentjens, intensivist-cardioloog
Mevr. dr. J.V. Ongkosuwito
Dhr. M.E. Sleeswijk Dhr. J.P. Baars, internist-hemato-oncoloog
Longgeneeskunde
Oogheelkunde
Mevr. dr. M.J.H. Ronday Interne geneeskunde
Mevr. dr. I.V. van Dalen
Orthopedie
Mevr. dr. J. Branger, internist-infectioloog
Dhr. A.J. Dijkstra
Dhr. R.A.J. van Deelen, klinisch geriater
Dhr. M.L.M. Falke
Dhr. G. van Harskamp, internist-oncoloog
Dhr. F.J. Kurek
Dhr. R. Hes
Mevr. P. Mulder, arts orthopedie
Mevr. H.A.M. van Houten
Dhr. A.C.H. Slingerland
Mevr. V. Lustig, internist-oncoloog
Dhr. J.L.G. Blaauwgeers
Pathologie
Dhr. dr. S.H.A. Peters
Mevr. A. Knottenbelt
Plastische chirurgie
Mevr. N. Smit, internist-endocrinoloog
Dhr. R.P. Noordanus
Mevr. dr. M. ten Wolde, internist-vasculair geneeskunde Dhr. B.P.M.J. van Herpen
Dhr. J.F.M. Beaumont Kaakchirurgie
Dhr. P.M.M. Noverraz Dhr. L.C. Delemarre
Mevr. J.H.D. de Bruine, interventieradioloog Kindergeneeskunde
Dhr. dr. K.Y.J.A.M. Ho, interventieradioloog
Dhr. H.B. Grotenhuis
Dhr. M.P.J. Mallant, interventieradioloog
Mevr. A.P.G.F. Maingay-Visser, kinderarts-neonatoloog
Dhr. M.A.H. Ribbert
Dhr. F.A.B.A. Schuerman, kinderarts-neonatoloog
Dhr. H. Wiese
Mevr. dr. F. Sprangers, kinderarts-kinderneuroloog
Mevr. dr. A.A.M. Blaauw
Dhr. K.L. Tjia
Mevr. M.C. Kortekaas
Mevr. dr. M.A.J.M. Trijbels-Smeulders
Mevr. dr. C.M. Verhoef
Mevr. A.M. van Wermeskerken
Mevr. J.C. Berends
Mevr. S.A.A. Wolt-Plompen
Mevr. M.G. Dielis
Mevr. dr. B.A. de Beer
Radiologie
Dhr. E. Bierdrager
KNO
Reumatologie
Spoedeisende hulp
Mevr. J.L. Gerkes-van der Meer
Dhr. J.W.M. Bok
Mevr. J. Stekelenburg
Dhr. J.J. Hoorweg
Mevr. D.M. de Vries
Mevr. dr. J.T. van Lith-Bijl
Dhr. B. Meijer
Dhr. dr. M.L.Y.M. Oei
Dhr. S.H. Oerlemans
Urologie
Dhr. W.J.M. Videler Mevr. dr. M. Vleming
104
>>
105
Medisch specialisten vanuit andere ziekenhuizen verbonden aan het Flevoziekenhuis in 2010: Dhr. W.P.J. Jansen, Tergooiziekenhuizen
B Klachtencommissie
Cardiologie
Cijfers
Dhr. R.E. Knops, Tergooiziekenhuizen Dhr. W.R. Faber
Dermatologie
In 2010 werd 1,5 % van het totaal aantal meldingen (in 2009 3,1%) door de Klachtencommissie in behandeling
Dhr. O.J.J. Cluysenaer
Gastro-enterologie (MDL)
genomen. De Klachtencommissie heeft in 2010 van 2 nieuwe klachtmelders klachten in behandeling genomen.
Dhr. S. Dalhuisen, internist-hemato-oncoloog, AMC
Interne geneeskunde
Deze klachten zijn onderverdeeld in 9 klachtonderdelen aan de hand van verschillende onderwerpen. Alle klachten zijn ingediend ten aanzien van het cluster Zorg.
Mevr. E. Nannenberg, klinisch geneticus, AMC Mevr. dr. I. Haagen, OLVG
Klinische chemie
De klachtonderdelen bij de Klachtencommissie hadden betrekking op:
Mevr. dr. S. Hogenboom, OLVG Mevr. dr. A. Leyte, OLVG
Onderwerp
Dhr. Dr. E.H. Slaats, OLVG
Behandeling/verpleging/verzorging:
2
Communicatie met klachtmelder/patiënt:
3
Coördinatie/continuïteit zorg of dienstverlening:
2
Dhr. P. Gruteke, OLVG
Microbiologie
Dhr. dr. D. Kwa, OLVG Dhr. Dr. M. van Ogtrop, OLVG Dhr. I.H. Folkersma, AMC
Cijfers 2010
Informatie ziekte en/of gevolgen: Neuchirurgie
Totaal
Orthopedie
Afdeling/Vakgroep
2 9 klachten van 2 klagers
Dhr. R.B. Willemse, AMC Dhr. G.M.M.J. Kerkhoffs, AMC
Cijfers 2010
Dhr. P. Kloen, AMC
Verpleegafdeling Neurologie/Neurologie
2
Dhr. M.P.J. List, AMC
Verpleegafdeling Short stay/Chirurgie
6
Dhr. G.R. Schaap, AMC
Spoed eisende hulp
Dhr. M.U. Schafroth, AMC
Totaal
1 9 klachten van 2 klagers
Dhr. P.A.A. Struijs, AMC Dhr. C.G. Scheepsma, OLVG
Pathologie
De Klachtencommissie heeft in 2010 in totaal 3 dossiers van 3 klachtmelders (met in totaal 27 klachtonderdelen1)
Dhr. P. Drillenburg, OLVG
afgehandeld. Dit laat zich als volgt specificeren:
Dhr. E.W.P. Nijhuis, OLVG
• 2 dossiers uit 2009 met beiden 10 klachtonderdelen, waarvan er in één zaak 6 klachtonderdelen gegrond verklaard zijn en 4 ongegrond en de het tweede dossier is met 4 klachtonderdelen gegrond en 6 ongegrond afgehandeld.
Dhr. A. Walter, OLVG Mevr. S.H.C. Bé, Merem
Psychiatrie
• In 1 dossier uit 2010 met 7 klachtonderwerpen heeft de klager de procedure gestaakt en is de Klachtencommissie dan ook niet tot een (eind)oordeel gekomen. De Klachtencommissie heeft een slotrapportage opgesteld om inzicht
Mevr. M.M. Frohn, Merem Dhr. E.M.T. Dieleman, AMC
te geven in het verloop van de procedure en de bevindingen van de Klachtencommissie.
Radiotherapie
Dhr. M.C.C.M. Hulshof, AMC Mevr. M.W. Kolff, AMC
Van de gegrondverklaringen hebben de meeste klachtonderdelen betrekking op:
Dhr. F. Oldenburger, AMC
• Communicatie met klachtmelder/patiënt (algemeen).
Dhr. G. Tienhoven, AMC
• Informatieverstrekking en informed consent.
Dhr. A. Uitterhoeve, AMC
• Coördinatie/continuïteit zorg of dienstverlening.
Mevr. L. van der Dussen, Merem
Revalidatie
Mevr. J.W.T. Michels, Merem
Kijkend naar de hiervoor genoemde jaren van indiening is duidelijk dat bij het merendeel van de afgehandelde
Mevr. P. Tomassen, Merem
klachten sprake was van een ruime overschrijding van behandelingstermijn. In het klachtenreglement is deze gesteld
Mevr. dr. J. Voorman, kinderrevalidatie arts, Merem
op vier maanden.
1
Het aantal afgehandelde klachtonderdelen is niet altijd gelijk aan het aantal in behandeling genomen c.q. ingediende klachtonder-
delen van dezelfde klager. Tijdens de procedure bij de Klachtencommissie kan het immers voorkomen dat verschillende klachten nog nader gespecificeerd en in (meer) klachtonderdelen verdeeld worden. 2
De aard van de aanbevelingen door de Klachtencommissie lopen niet altijd gelijk met de onderwerpen van de gegrondverklaringen
van de klachtonderdelen. Bij de aanbevelingen is onder meer van belang welke maatregelen ook praktisch haalbaar zijn ter verbetering van de zorg.
106
107
Aanbevelingen Klachtencommissie en maatregelen Raad van Bestuur
C Wetenschapsbureau
De klachtcommissie heeft in haar uitspraken verschillende aanbevelingen gedaan aan de Raad van Bestuur. Het merendeel van de aanbevelingen betreft de wijze en mate van informatieverstrekking en communicatie in
Lopende onderzoeken uitgevoerd via het Wetenschapsbureau:
algemene zin2. Ook ten aanzien van (informatie over) dossiervoering zijn aanbevelingen gedaan. GSK_HORIZON De Raad van Bestuur heeft in beide gevallen aan de directeur zorg gevraagd om de verschillende klachtonderdelen
In dit onderzoek naar de behandeling van COPD wordt de werkzaamheid en veiligheid van een combinatie van
met het afdelingshoofd en de betrokken behandelaar(s) te bespreken. Vervolgens is de klager geïnformeerd over het
twee geneesmiddelen onderzocht: de nieuwe ontstekingsremmer Fluticason Furoaat in 3 verschillende doseringen
resultaat van dit gesprek en de eventuele acties die daaruit voortkomen.
en de nieuwe luchtwegverwijder GW642444 in vaste dosering. De effecten van deze combinatie worden vergeleken met die van de nieuwe luchtwegverwijder alleen, in dezelfde vaste dosering.
Zo is communicatie en informatie bij stervensbegeleiding als aandachtspunt opgepakt in het zorgbrede (verpleeg kundigen en artsen) trainingsprogramma. Daarnaast is informatie over de procedure rondom inzage en opvragen van
J&J_CANVAS
het medisch dossier door de patiënt onder de aandacht gebracht. Tot slot komen communicatie en bejegening aan de
Dit onderzoek zal de effecten van behandeling met canagliflozine vergelijken met die van placebo op allerlei organen,
orde in een grootscheepse training aan elke medewerker en hulpverlener, waarbij een spiegel wordt voorgehouden om
zoals het hart, de nieren en de bloedvaten bij patiënten met type 2 diabetes van wie de diabetes niet goed te
te bereiken dat de ervaring van de klant uitgangspunt van handelen wordt.
behandelen is met de huidige bloedsuikerverlagende therapieën. Daarnaast zal canagliflozine gecontroleerd worden op veiligheid, verdraagzaamheid en het effect op bloeddruk en gewicht.
Overzicht van aanbevelingen van Klachtencommissie aan Raad van Bestuur 2010: Informatieverstrekking aan de patiënt: • Bespreken met betrokken behandelaar of in het algemeen de opvattingen over de informatieplicht (informed consent). • Expliciet aandacht voor het omgaan met signalen van onvrede c.q. (na)bespreken van het gebeurde met de patiënt door de behandelaar. • Onderzoeken of een duidelijker beleid wenselijk is omtrent de positie van en omgang met de familie van een (oudere) patiënt in overeenstemming met de Planetree-gedachte, met aandacht voor een herkenbare figuur als aanspreekpunt. • Verbetering van informatieverschaffing bij stervensbegeleiding en na het overlijden aan de nabestaanden. • Nagaan of de communicatie bij (verzoeken om) palliatieve zorg voldoende helder is. Eventuele inzet van een bemiddelaar voor herstel van de behandelrelatie tussen de arts en de patiënt. Dossiervoering en -bewaring: • Nader onderzoek verrichten naar de kwaliteit van de dossiervoering met bijzondere aandacht voor ontslag vanaf de IC. • Vaststellen en handhaven van een voor medewerkers heldere procedure rondom inzage en het verstrekken van dossiergegevens. Coördinatie: • Zorgen voor afstemming tussen betrokkenen bij de behandeling en zorg (samenhang en continuïteit waarborgen ook bij overdracht).
WYETH_CAPITA 1 1
1
Klinische trial naar een 13-valent pneumococcal conjugate vaccine (13vPnC) voor ouderen (≥ 65 jaar), waarbij de effectiviteit in preventie van (vaccin-type)-pneumokokken Community Acquired Pneumonia (CAP) en Invasive Pneumococcal Disease (IPD) wordt onderzocht. Julius_CHOCAP Dit is een substudie van het CAPiTA onderzoek. In dit onderzoek wordt onderzocht wat de invloed van een pneumonie is op de kwaliteit van leven en op het gebruik van medische zorg. Hiermee worden de kosten, gezondheidstoestand en
1 1 2
gezondheidsuitkomsten van pneumonie in kaart gebracht. S&P_BACH Onderzoek bij vrouwen met een HER2-positieve borstkanker waarbij de effectiviteit en veiligheid van Caelyx (gepegyleerde liposomale doxorubicine) ten opzichte van normale doxorubicine wordt onderzocht en om aan te tonen dat Caelyx minder bijwerkingen aan het hart veroorzaakt.
1
ASTRAZENECA_DATA 2
Anastrozol (een aromatase remmer) is een hormonaal middel voor de behandeling van hormoon gevoelige borstkanker. De tot nu toe bekende resultaten van eerdere studies laten zien dat vrouwen die al 2 tot 3 jaar tamoxifen gebruiken,
1
er baat bij hebben te stoppen met tamoxifen en vervolgens te starten met een aromatase remmer, zoals anastrozol. In deze studies is de duur van de totale behandeling telkens 5 jaar geweest. Dit betekent dat na 2 tot 3 jaar tamoxifen nog eens 2 tot 3 jaar een aromatase remmer is ingenomen. Nog niet onderzocht is of dit vervolg van nog 2 tot 3 jaar een aromatase remmer na tamoxifen wel een optimale duur is. Het is mogelijk dat een langere
Signalen
behandelduur met een aromatase remmer beter is. Dit wordt dan ook onderzocht in deze studie.
In 2010 is de in de voorgaande jaren ontstane achterstand in de afhandeling van klachten ingehaald. Maar tegelijkertijd bleek dat de afhandeling van nieuwe klachten binnen de reglementaire termijn ook in 2010
NKI_CANDY
nog een knelpunt was. Een aantal lopende dossiers heeft vertraging opgelopen. De oorzaken lagen met name
Onderzocht wordt of candesartan (Atacand®) hartschade kan voorkomen tijdens en na de trastuzumab behandeling
in vertraging bij de uitwerking van uitspraken en een lange onderzoeksfase, waarbij het plannen van de hoorzitting
bij vrouwen met primaire borstkanker. Tevens wordt onderzocht of hartschade door trastuzumab door middel van
een stagnerende factor bleek te zijn.
bloedonderzoek kan worden vastgesteld. Daarnaast wordt onderzocht of er tussen vrouwen verschillen zijn in de samenstelling van het HER2 eiwit en zo ja, of dit van invloed is op het ontstaan van hartschade.
Er hebben in het verslagjaar 2 (gescheiden) hoorzittingen plaatsgevonden.
108
De oude Klachtencommissie is in het verslagjaar twee keer bijeen geweest voor een algemene vergadering
DS_HOKUSAI
en de vernieuwde Klachtencommissie is eenmaal bijeengeweest voor een startbijeenkomst in combinatie met
Onderzoek naar de werkzaamheid en veiligheid van (LMW) heparine/endoxaban in vergelijking met die van (LMW)
een plenaire vergadering.
heparine/warfarine bij patiënten met symptomatische diepe veneuze trombose of longembolie.
109
D
LEOPHARMA_GRANT
Medisch Ethische Toetsingscommissie
Is een financiële ondersteuning voor de uitvoering van de LONGHEEVA studie. Deze moet nog starten. Overzicht van studies aangemeld bij Medisch Ethische Toetsingscommissie in 2010: Markt voor geneesmiddelen onderzoek
Nummer
Naam studie
Onderzoeker(s)
De markt voor geneesmiddelenonderzoek is ruwweg onder te verdelen in Fase 1, Fase 2 en Fase 3 onderzoek.
FZ10/01
ProTWIN
Kleiverda
Het aantal studies dat de afgelopen jaren wordt ingediend in Nederland is stabiel gebleven. Er is dus geen groei waar
FZ10/02
CANVAS
Ten Wolde
te nemen (zie grafiek. Bron; Jaarverslag 2008 CCMO). Echter de complexiteit is groter en ook wordt er een tendens
FZ10/03
SUPER
Willems
gezien in het aantal amendementen die worden in gediend. Hiervan zijn de aantallen verdubbeld (Bron: Jaarverslag
FZ10/04
NEOPINS
Schuerman
CCMO 2008). Dit heeft tot gevolg dat er meer werk moet worden verricht (complexiteit) en meer veranderingen
FZ10/05
Hokusai
Ten Wolde
moeten worden doorgevoerd voor dezelfde inkomsten.
FZ10/06
SLA
Cornelissen & Bouthoorn
FZ10/07
Image
v.d. Meij
FZ10/08
SID GBS
Bronner
FZ10/09
Return to Work
v.d. Meij
FZ10/10
OPUS
Mallant-Hent
FZ10/11
HEALTH
Falke
FZ10/12
CAST
van Dijkman
FZ10/13
VISCO
v.d. Ven
FZ10/14
Triple P
Kleiverda
FZ10/15
Bekkenbodemfysiotherapie
Trijbels
FZ10/16
COMETH
van Doorenmaalen
FZ10/17
Prevent
Mallant-Hent
FZ10/18
Transmurale zorgbrug
Van Deelen
FZ10/19
ADJUST
Ten Wolde
FZ10/20
AAP
Verbeek
FZ10/21
Cognitie&MRI
v.d. Meij & Lustig
FZ10/22
PASS
Bronner & Limburg
FZ10/23
Chips
Kleiverda
FZ10/24
Longheva
Ten Wolde
FZ10/25
PACES
Lustig
FZ10/26
SIMONAT
Van Baal
FZ10/27
DIRECT
Boom
FZ10/28
DRPs
Ensing
FZ10/29
SIMPLE
Kleiverda
Ook de in- en exclusie criteria die gehanteerd worden door de sponsor zijn steeds complexer. Hierdoor is het
FZ10/30
Abortusmateriaal
Kleiverda
moeilijker om geschikte proefpersonen te vinden en te includeren in een studie.
FZ10/31
Aandacht gevraagd
Maingay
FZ10/32
Sleutel
van Dijkman
Grafiek: Overzicht aantal studies per fase 800
Aantal ingediende protocollen
700 600 500 400 300 200 100
08
07
20
20
06 20
05 20
20
04
0
Jaar
• •
Fase I Fase II
• •
Fase III Fase IV
• •
Overige Aantal studies
Het marktaandeel dat het Wetenschapsbureau heeft binnen onderzoeksland is niet te achterhalen door de diversiteit van de verschillende aanbieders. Zo is een onderzoeksbureau dat gevestigd is in het ziekenhuis niet te vergelijken met een SMO omdat daar geen zorg wordt verleend. Maar ook zien we een aantal internationale bedrijven waarbij niet te achterhalen is wat het marktaandeel voor de Nederlandse markt is. Zij hebben voor een opdrachtgever het voordeel van het uitvoeren van internationale Multi-centre trials. Om een reële vergelijking te kunnen maken zou je moeten weten hoeveel studies farmaceuten uitbesteden aan vergelijkbare Wetenschapsbureau’s als het onze en hoeveel wij daarvan uitvoeren. Hiervoor is een concurrentie overzicht gemaakt. In de komende jaren is het te verwachten dat het Wetenschapsbureau verder zal kunnen groeien. Nu in ieder geval alle studies administratief via het Wetenschapsbureau zullen moeten gaan lopen, zal dit tot gevolg hebben dat het fonds zal toenemen. Om hier goed op in te kunnen springen zal in de komende tijd voor het intranet informatie worden geschreven over het Wetenschapsbureau en zullen vakgroepen ook hun studies on-line moeten kunnen gaan melden.
110
111
112
www.flevoziekenhuis.nl
Flevoziekenhuis Almere Hospitaalweg 1 1315 RA Almere
