Voorwoord: Aandacht voor alle Berkellanders

Jaarverslag 2013

Voorwoord: Aandacht voor alle Berkellanders De afgelopen jaren heeft de gemeente als gevolg van minder financiële middelen zich op diverse terreinen terug getrokken. Privatisering van (buiten) sportaccommodaties en subsidies voor zowel de verenigingen als onze SFB zijn fors verminderd. Wij vinden dat de lokale overheid een aantal kerntaken met betrekking tot sport in stand moet houden. Dit vanuit haar zorg en verantwoordelijkheid aandacht te hebben voor alle Berkellanders. Vanaf 1 januari 2014 kennen wij binnen onze organisatie de functie van buurtsportcoach. Deze gaat zich richten op de 19 plus categorie. Wij hebben 1,0 fte toegewezen gekregen (2,0 fte aangevraagd) en vinden dit geen goede besluitvorming. Naar onze mening wordt teveel ingezet op jeugd (2,0 fte). Hoewel de jeugd natuurlijk belangrijk is, wordt in deze groep vanuit de eerdere subsidie combinatiefuncties 3,6 fte geïnvesteerd en krijgt de groep binnen de georganiseerde sport veel aandacht. Daarnaast gaat de dubbele vergrijzing ook een rol spelen in onze regio waarbij we de clubs meer moeten inzetten op andere doelgroepen dan jeugd. De 19 plus categorie omvat ruim 34.000 inwoners waarvan een groot deel nog te weinig sport en beweegt. De doelgroep 65+ is hierin extra interessant. Oud worden en actief blijven is een item in ons land. Met actief blijven bedoelen wij twee dingen: voldoende blijven bewegen en actief onder de mensen blijven. Deze leveren tientallen extra levensjaren op. Te weinig bewegen en een klein sociaal leven is minstens zo slecht als roken. Samen met onze sportverenigingen hebben wij uitstekende mogelijkheden om bewegen te bevorderen en de o zo belangrijke sociale contacten vind je nergens zo laagdrempelig als bij onze (sport)verenigingen. In een tijd van grote veranderingen in beleid en aansturing zorg, welzijn en onderwijs èn bezuinigingen in al deze sectoren, kan een verbinding met sport een kansrijk alternatief bieden. Johan Schot, Voorzitter Beroepsteam SFB V.l.n.r. boven: Dick Hulshorst, Waldo Rhebergen, John Willemsen en Gerrie Schäperclaus Onder: Susanne Horstman

2

Ondersteuning sportverenigingen: samen sta je sterk! Wij hebben een brede expertise als het gaat om sport- en verenigingsbeleid. 17 clubs zijn in 2013 door ons geadviseerd op het terrein van accommodatie, sportstimulering, jeugd werving en behoud, ledenwerving en financiën. De drie verenigingen FC Eibergen, Odival en Sportclub Neede zijn/worden wekelijks ondersteund vanuit de combinatiefuncties. De ondersteuning varieert van inzet op sporttechnisch beleid tot vrijwilligersbeleid, het opzetten van ledenwervingsacties of het geven van een cursus ‘train de trainers’. Voor deze (wekelijkse) ondersteuning dragen clubs sinds 2012 financieel bij. De SFB organiseert zeer beperkt nog cursussen en thema-avonden voor sportverenigingen. Er is een intensieve samenwerking met de stichting Clubvooruit en de sportverenigingen kunnen meeliften op dit cursusaanbod. Kennis delen is op dit moment zeer actueel. Een sporttakoverleg badminton, gymnastiek, tennis, voetbal en volleybal staat op initiatief van de SFB sinds 2013 in de steigers. Er is bij 37 sportverenigingen in Berkelland belangstelling voor deze manier van kennis delen en samenwerken. De uitwisseling is een belangrijke kennisbron en tevens een oplossing voor onderlinge vragen. Verenigingen hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden en kunnen goede producten, diensten en werkwijzen van elkaar overnemen. De clubs komen onder (bege)leiding van de SFB 2x per jaar bij elkaar en werken samen diverse onderwerpen uit. De sporttakoverleggen (5 sporten) en de individuele advisering zorgden er in 2013 voor dat het beroepsteam ondersteuning heeft geboden aan 57 sportverenigingen. Dit is bijna drie kwart deel (71%) van het totaal aantal aangesloten verenigingen.

3

Sportstimulering: een goede sportkeuze voor een leven lang actief! Veel kinderen weten de weg naar de sportvereniging te vinden. Waar dit (nog) niet (meer) lukt kan de SFB helpen. Wij organiseren op basisscholen en in het voortgezet onderwijs sportkennismakingslessen tijdens en na schooltijd. De sporttak en de vereniging staat centraal en waar mogelijk participeert de vereniging in de uitvoering en/of in het traject bij de club zelf. Op 10 basisscholen geeft de SFB sinds september 2013 wekelijks 1 sportles, als onderdeel van het programma bewegingsonderwijs, en maandelijks een naschools programma. Doel is kinderen op jonge leeftijd in aanraking te brengen met hun lokale sportcultuur en het aanbod van de sportverenigingen in hun buurt. In het voortgezet onderwijs werken we aan vernieuwing van het sportaanbod en het behoud van jongeren bij de vereniging. VMBO Assink Eibergen en 6 sportverenigingen zijn in 2013 in dit kader een pilot gestart die met subsidie van ZonMW mogelijk is geworden. Met AOC Oost Borculo en MaxX onderwijs Neede werken we aan een sportief schoolklimaat en de doorgaande lijn naar de verenigingen voor een leven lang sporten. Het ‘Kies je sport’ in Borculo en Ruurlo en ‘Jeugd in Actie’ in Beltrum en Eibergen zorgt elk jaar voor veel sportbeleving en -kennismaking in de herfstvakantie respectievelijk in de nationale sportweek. In het korte tijdsbestek van 3 uur maakt de plaatselijke jeugd kennis met de lokale sporten en de lokale sportverenigingen. Jaarlijks levert dit hele leuke sportmiddagen en voor de clubs nieuwe leden op. Hieronder een overzicht van alle SFB sportstimuleringsactiviteiten in 2013.

Activiteitenoverzicht 2013 Activiteit

Verenigingen

Scholen

Deelnemers

Aantal sporturen

Verenigingtrainer in de gymles BO

35

27

3600

230

SFB in de gymles BO vanaf sept.

3

10

750

450

Naschoolse sportuurtjes BO

2

12

2425

140

Verenigingssport BO/VO

31

na schooltijd

500

70

Sportactiviteiten in het VO

15

3 (5 locaties)

3900

360

27

1350

30

Overige sportevenementen BO is basisonderwijs, VO is voortgezet onderwijs. 4

De intrede van de buurtsportcoach in 2014 De buurtsportcoach doet in 2014 zijn intrede bij de SFB. De buurtsportcoach heeft raakvlakken met de combinatiefuncties. De buurtsportcoach is eigenlijk een bijzondere combinatiefunctionaris die naast het organiseren van een sport en beweegaanbod in de buurt ook verbindingen legt met andere sectoren zoals zorg, welzijn, onderwijs en kinderopvang. Vanuit de combinatiefuncties zijn er goed lopende samenwerkingsverbanden tussen enerzijds SFB & sport met anderzijds onderwijs en kinderopvang. Deze hebben alle betrekking op de doelgroepen jeugd en jongeren. Met de buurtsportcoach gaan we ons richten op de doelgroep 65+ en de groep werkenden. In deze groepen is door middel van sportstimulering nog veel gezondheidswinst te behalen. We leggen verbindingen met de zorg en het bedrijfsleven. Onder begeleiding van de buurtsportcoach gaan sportverenigingen van aanbodgericht naar vraaggericht werken. Het moment van sporten, het aanbod, de locatie en de kosten moeten aansluiten bij de wensen van potentiële deelnemers. De sportverenigingen krijgen hierin een belangrijke uitvoerende taak. In de loop van 2014 staan de eerste sportieve activiteiten gepland. Tenslotte nog de aanstaande decentralisaties van het sociale domein. In 2015 worden de AWBZ, het participatiebeleid en de jeugdzorg een gemeentelijke verantwoordelijkheid. Dit gaat niet direct over sport maar de sportsector kan wel een bijdrage leveren aan verschillende zorg en (re) integratie trajecten. Succesvolle (sport)programma’s worden lokaal aangeboden als oplossing voor sociale vraagstukken. De buurtsportcoach heeft hierbij een signalerende en verbindende taak. Van clubs vraagt het veel meer dan alleen ‘hun eigen tak van sport’. Het ondersteunen van deze maatschappelijke doelen biedt kansen maar mag nooit ten koste gaan van de eigenheid van de sportvereniging. Als werkgever van 1,0 buurtsportcoach staan we open voor nieuwe verbindingen met sport in Berkelland.

Krimp: bedreiging of kans? De bevolking in de Achterhoek vergrijst, ontgroent en krimpt. In januari 2014 telde de gemeente Berkelland 44.660 inwoners. De verwachting is dat dit aantal verder daalt naar 44.000 in 2020 en 41.000 in 2040. Ook sportclubs gaan vergrijzen, ontgroenen en krimpen. Als er niets wordt gedaan, is dit een bedreiging. Niettemin kunnen clubs de komende jaren mogelijke kansen benutten. Ouderen hebben de toekomst. Naast het aanbieden van sport voor de groter wordende groep senioren kunnen de senioren hun kwaliteiten gaan inzetten voor de club. De doelgroep senioren wordt een hele belangrijke doelgroep voor verenigingen! Het aantal jeugdleden loopt de komende jaren terug. Samenwerking met andere verenigingen is vooral bij de kleine clubs dan onvermijdelijk. De Sport Federatie Berkelland wil verenigingen ondersteunen door samenwerking te stimuleren en verbindingen te leggen met andere organisaties in de buurt of wijk die tegen hetzelfde probleem aanlopen. Door samenwerking te stimuleren zijn wellicht andere voordelen te behalen. 5

Ondernemerschap binnen de SFB Voor non-profit organisaties zijn de financiering en subsidies door de overheid steeds minder vanzelfsprekend geworden. De laatste vijf jaren is de gemeentelijke SFB subsidie teruggelopen van € 225.000 in 2009 naar € 115.000 in 2013 en € 75.000 in 2014. Hierdoor worden we gedwongen ons meer als ondernemende organisatie te gaan opstellen en naar alternatieve inkomstenbronnen te zoeken. Sport is een belangrijk onderdeel van een gezonde leefstijl in de samenleving maar de concurrentie in de non profit sector is groeiende. Op dit moment bieden we betaalde sportpakketten/dienstverlening aan 10 basisscholen, 5 locaties voortgezet onderwijs, 2 kinderopvanglocaties en 5 sportverenigingen aan. In 2013 hebben wij daarnaast een subsidie van ZonMW mogen ontvangen vanuit het landelijke project ‘Sport in de Buurt’. De landelijke en provinciale subsidiemogelijkheden volgen we nauwlettend en waar mogelijk gaan we samen met clubs of andere partners aanvragen indienen en projecten ontwikkelen. Als beginnend ondernemer zijn we zeker geslaagd. In 2014 ontvangen we zo’n € 86.000 (35% van de begroting) aan inkomsten van derden. Het binnenhalen ervan is een enorme uitdaging. Enerzijds ligt onze ambitie hoog en moet veel werk worden verricht om onze verplichtingen richting onderwijs en verenigingen na te komen. Anderzijds drukt de formatie op de begroting en moeten we efficiënt en effectief onze werkzaamheden plannen en uitvoeren. De organisaties waar wij voor werken, zijn bovendien ook geraakt door bezuinigingen. Wij zullen onze uiterste best moeten doen om de komende jaren financieel gezond te blijven.

6

Jeugdsportfonds Berkelland In 2013 hebben 25 kinderen met ondersteuning van het Jeugdsportfonds een jaar lang kunnen sporten bij een vereniging. Dat is meer dan het dubbele van het aantal aanvragen in 2012. We merken dat er steeds meer behoefte komt aan deze ondersteuning. De financiële middelen komen van de Rotary clubs Berkel & Barchem en Neede/Haaksbergen. We zouden graag zien dat de gemeente Berkelland ook gaat bijdragen aan het jeugdsportfonds. Als de gemeente dit namelijk gaat doen, profiteren we in Berkelland ook van landelijke JSF acties. Dat is nu nog niet het geval.

Kengetallen 2013 Aangesloten sportverenigingen

80

Takken van sport

23

Leden

± 16.000

Leden < 18 jaar

± 6.000

Ondersteuning / advies aan

57 sportverenigingen

Deelname sportprojecten door

48 sportverenigingen

Sportmomenten 4-12 jaar

530, totaal 1000 uren

Sportmomenten 13-18 jaar

150, totaal 360 uren

Aantal deelnemers 4-12 jaar

± 9.000

Aantal deelnemers 13-18 jaar

± 4.000

Begroting

€ 250.000

Beroepsteam

5 medewerkers / 3,8 fte

7

Stichting Sport Federatie Berkelland Bartelinksgang 17, Eibergen Postbus 27, 7150 AA Eibergen T 0545 47 67 27 W www.sportfederatieberkelland.nl E [email protected]