INHOUD VOORWOORD 15 INLEIDING 17 TEN GELEIDE 19
DEEL I MEDEZEGGENSCHAP - EEN STEVIG ZETJE!
21
MEDEZEGGENSCHAP; EEN INLEIDING
23
Inleiding 23 Verplichting OR
23
Het criterium ‘in de onderneming werkzame personen’
23
Een onderneming volgens de WOR
24
Bestaansrecht en belangrijke documenten
24
De OR en zijn Reglement
25
Onderwerpen Reglement
25
Faciliteitenregeling OR
25
Instellingsbesluit OR
26
Convenant (ondernemingsovereenkomst) - afspraken tussen ondernemer en OR
27
DE MEDEZEGGENSCHAPSPIRAMIDE
31
Meeweten 31 Meepraten 31 Meedenken 32 Meebeslissen 32
HET ORGANISEREN EN STRUCTUREREN VAN HET OR-WERK
33
BASISELEMENTEN VAN HET OR-WERK
34
Inleiding 34 Verantwoordelijkheid 34 Taak en werkwijze OR
35
Het belang van goede medezeggenschap; voorwaarden
35
Het dagelijks bestuur
36
De leden
37
Vaste commissies
37
De achterban – formeel en informeel contact
37
Informeel contact
37
Formeel contact
37
Helder, duidelijk en positief
38
Het onderling overleg; afspraken en overlegprincipes
38
Het overleg met de bestuurder
40
De bestuurder
41
De medewerkers
41
DE OR EN PLANMATIG WERKEN
42
Inleiding 42 Planmatig werken kent drie onderwerpen.
43
1. Ontwikkelen van een missie en visie
43
2. Actiepunten
44
3. Voorwaarden
45
SAMENWERKING BINNEN DE OR
46
Inleiding 46 Een definitie van samenwerken
46
Samenwerking; samen denken en samen doen?
46
Verwachtingen uitspreken, teleurstelling voorkomen
46
Voorwaarden voor een constructieve samenwerking
47
De drie samenwerkingsdimensies
47
Het teamdoelmatigheidsmodel
48
Inleiding 48 Missie / visie
50
Doelstellingen 50 Taken en rollen
50
Werkafspraken en procedures
50
Onderlinge verhoudingen; proces
50
VORMEN VAN OVERLEG BIJ DE OR
54
Intern (binnen de OR zelf)
54
Extern (met personen/partijen niet behorend tot de OR)
54
VERGADEREN – DE BASIS
56
Inleiding 56 Doelstellingen van vergaderen
56
Vier fasen in een vergadering
57
De agenda
60
Behandeling van een agendaonderwerp met het BOB-model
60
VERGADERTIPS 63 Vergadertips voor de voorzitter
63
Vergadertips voor de notulist
64
Vergadertips voor overige deelnemers
65
Overige algemene vergadertips
65
Actief vergaderen – doe eens iets anders!
66
DE OR EN ZIJN ACHTERBAN…
67
OR en zijn achterban
67
Verschillende blikken
68
Niet geïnteresseerd of overlaten?
69
Communicatievorm en doel
70
PR & publiciteit - communicatieplan en communicatiemiddelen
71
De 6 W’s als instrument
73
Tot slot
73
DE POSITIE VAN DE AMBTELIJK SECRETARIS (AS) VAN DE OR
74
Inleiding 74 De hiërarchische positie
74
De functionele leiding
75
ORGANISATIEBELEID, BELEIDSPLANNEN, BELEIDSCYCLUS EN ELEMENTEN VAN BELEID
76
Inleiding 76 Beleidsplannen; in soorten en maten
77
Beleidsproces 77 De beleidscyclus
79
Elementen van beleid
81
Probleem-/taakstelling 81 Doeleinden van beleid
81
Middelen van beleid
82
Tijd 82 De actoren
82
STRATEGISCH, TACTISCH EN OPERATIONEEL BELEID
84
Strategisch 84 Tactisch 84 Operationeel 84 Beleidsbeslissingen 84 Beleidsfasen 85
DE OR EN BEÏNVLOEDING VAN (ORGANISATIE)BELEID
86
Inleiding 86 Beleidscyclus 86 De rol van de OR
87
WOR artikelen – van toepassing op invloed op beleid door OR
88
DE ANALYSE VAN BELEIDSSTUKKEN EN ADVIESVRAGEN
89
Inleiding 89 De hoeden van de Bono (zes denkende hoofddeksels)
89
Achtergrondinformatie
90
Zes hoeden, zes kleuren
91
De witte hoed
92
De rode hoed
94
De zwarte hoed
96
De gele hoed
97
De groene hoed
99
De blauwe hoed
100
Samengevat; de drie voordelen van gebruik van de hoeden van de Bono.
102
De Disney strategie als alternatief
102
Tot slot
103
De doelboomanalyse
104
Inleiding 104 De stappen 1 tot en met 6 van de doelboomanalyse
OR EN VERANDERINGSPROCESSEN
105
108
Inleiding 108 Veranderen 108 Kernvragen bij het denken over veranderen
108
Vijf betekenissen van het woord: veranderen
109
De 8 stappen van verandermanagement
110
De succesfactoren van veranderingstrajecten
112
Succesfactoren van veranderingstrajecten
113
Weerstand tegen verandering
118
Het vinden van een nieuw evenwicht
121
DE ONDERNEMINGSRAAD EN VERANDERING? OF HELP! EEN VERANDERINGSSPOOK…..
124
1. Stilstand is achteruitgang.
124
2. ….en dan de Wet op de ondernemingsraden (WOR)
125
3. ………..en dan de praktijk
128
Afronding 130
FINANCIËN EN FINANCIEEL JARGON VOOR DE OR
131
Inleiding 131 Opbouw van de bekendste financiële overzichten
131
De WOR en financiën
134
Trefwoorden en korte omschrijvingen
135
IN 6 STAPPEN NAAR EEN GESTRUCTUREERD ARBO-ZORGSYSTEEM
144
Inleiding 144 Hoe pak je dat dan aan?
144
Stappenplan Arbozorg systeem
145
Toelichting op het stappenplan ARBO-zorgsysteem
145
Tot slot
152
DE OR EN SCHOLING
154
Scholingsrecht OR
154
Meerdere manieren van leren
154
STAPPENPLAN OM TOT GERICHTE SCHOLING TE KOMEN
156
Voorbereiding van de OR-scholing
156
Scholingsplan 156
DEEL II COMMUNICATIE EN GEDRAG – EEN ZETJE IN DE GOEDE RICHTING!
159
EFFECTIEVE COMMUNICATIE – DE BASIS
161
Inleiding 161 Basiscommunicatie 161 - Boodschap, zender en ontvanger
161
- Referentiekader
162
- Ruis
162
- Feedback
163
- Inhoud- en betrekkingsniveau
163
- Non-verbale communicatie
164
- Open vragen
165
- Gesloten vragen
166
- Luisteren, samenvatten en doorvragen (LSD)
167
Inzichten en tips om effectieve communicatie te bevorderen
169
Gebruik ABC in je communicatie
169
Fundamentele aspecten van communicatie
169
Invloeden op communicatie
169
Grondhouding in schema - effect op communicatie
169
Spreken en luisteren
170
OMA / OPA
170
FEEDBACK EN HET JOHARI VENSTER
171
Inleiding 171 Wat is feedback?
171
Waarom feedback?
171
Het Johari venster
172
Wat kun je met feedback doen?
174
Onder welke condities kan feedback het beste gegeven worden?
174
Welke fouten komen vaak voor in feedback?
174
Een aantal spelregels
175
ROOS VAN LEARY – ACTIE = REACTIE!
177
Inleiding 177 De theorie
177
Enkele uitgangspunten en implicaties van het model van Leary
181
In schema
184
RATIONELE EFFECTIVITEITSTRAINING (RET) – DE BASIS
185
Inleiding 185 Basis en theorie
185
Vijf kerngedachten
187
8-stappenplan 189
NLP – NEURO LINGUÏSTISCH PROGRAMMEREN
199
Inleiding 199 Waar staat de afkorting NLP voor?
199
Hoe werkt NLP?
200
Vooronderstellingen van NLP
200
Rapport 201 Representatiesystemen 202 Hoe ontstaat gedrag?
205
Uitleg met behulp van het NLP-communicatiemodel
205
Anker; de betekenis in de NLP
206
Wat zijn de vier sleutelwoorden tot Ankeren?
206
Verschil tussen associatie en dissociatie
206
Waarden en hun functie
207
Sandwich Feedbackmodel
207
De Neurologische niveaus
208
Belangrijke NLP les
209
HET IJSBERGMODEL VOLGENS ZETJE
211
Inleiding 211 Het ijsbergmodel volgens Zetje
212
Boven water
213
Onder water
215
DEEL III WETTEKST EN TOELICHTINGEN – EEN VERDIEPEND ZETJE!
221
WET OP DE ONDERNEMINGSRADEN (WOR) – WETTEKST
223
HOOFDSTUK I. ALGEMENE BEPALINGEN
223
Artikel 1 - De begrippen onderneming, ondernemer, bestuurder en werkzame personen 223
HOOFDSTUK II. DE INSTELLING VAN ONDERNEMINGSRADEN
224
Artikel 2 - Instelling van de OR
224
Artikel 3 - De instelling van een gemeenschappelijke OR
224
Artikel 4 - De instelling van een afzonderlijke OR voor een bedrijfsonderdeel
225
Artikel 5 - Ontheffing instellingsplicht
225
Artikel 5a - Instelling op basis van CAO of vrijwillig
226
HOOFDSTUK III. SAMENSTELLING EN WERKWIJZE VAN DE ONDERNEMINGSRADEN
227
Artikel 6 - Samenstelling van de OR
227
Artikel 7 - De voorzitter van de OR
228
Artikel 8 - Het Reglement van de OR
228
Artikel 9 - De verkiezing van de OR
228
Artikel 10 - Nadere regeling over de verkiezing van de OR
229
Artikel 11 -Bekendmaking van de verkiezingsuitslag en vermelding van de OR-leden
229
Artikel 12 - Zittingsduur van de OR-leden
230
Artikel 13 - Uitsluiting van een OR-lid
230
Artikel 14 - Regeling van werkwijze
230
Artikel 15 - Instelling commissies
231
Artikel 16 - Inschakelen extern deskundigen
232
Artikel 17 - Faciliteiten en doorbetaling van het loon
232
Artikel 18 - Vrijgestelde tijd, scholingsrechten
233
Artikel 19 [Vervallen per 01-04-1990]
234
Artikel 20 -Geheimhouding
234
Artikel 21 - Bescherming tegen benadeling en het bijzonder ontslagverbod
235
Artikel 22 - Kosten
235
Artikel 22a - Proceskosten
236
HOOFDSTUK IV. HET OVERLEG MET DE ONDERNEMINGSRAAD
236
Artikel 23 - Het overleg: onderwerpen; initiatiefrecht; wie overlegt
236
Artikel 23a - Quorum, voorzitter, secretaris, agenda, deskundigen
237
Artikel 23b - Besluiten en schorsing
238
Artikel 23c - Het overleg met de onderdeelcommissie
238
Artikel 24 - Algemene gang van zaken, belangrijke onderwerpen; aanwezigheid
238
commissarissen
HOOFDSTUK IVA. BIJZONDERE BEVOEGDHEDEN VAN DE ONDERNEMINGSRAAD
239
Artikel 25 - Het adviesrecht van de OR
239
Artikel 26 - Beroepsrecht
241
Artikel 27 - Het instemmingsrecht van de OR
242
Artikel 28 - Speciale taken van de OR
244
Artikel 29 - Recht van benoeming
245
Artikel 30 - Adviesrecht benoeming of ontslag van een bestuurder
245
HOOFDSTUK IVB. HET VERSTREKKEN VAN GEGEVENS AAN DE ONDERNEMINGSRAAD
245
Artikel 31 - Verplichte inlichtingen
245
Artikel 31a - Gegevens over het financieel- en economisch beleid
247
Artikel 31b - Gegevens over sociaal beleid
248
Artikel 31c - Mededeling over inhuren adviesbureau
249
Artikel 31d - Recht van de OR op informatie over beloningsverhoudingen
249
Artikel 31e - Uitzonderingen informatierecht over beloningsverhoudingen
249
HOOFDSTUK IVC. VERDERE BEVOEGDHEDEN VAN DE ONDERNEMINGSRAAD
250
Artikel 32 - Bevoegdheden volgens CAO, publiekrechtelijke arbeids-
250
voorwaardenovereenkomst of ondernemingsovereenkomst Artikel 32a [Vervallen per 01-04-1990]
250
Artikel 32b [Vervallen per 01-04-1990]
250
Artikel 32c [Vervallen per 01-04-1990]
250
HOOFDSTUK V. DE CENTRALE ONDERNEMINGSRADEN EN DE GROEPS-ONDERNEMINGSRADEN 251 Artikel 33 - Instelling van de COR en de GOR
251
Artikel 34 - Samenstelling van de COR en de GOR
251
Artikel 35 - Bevoegdheden van de COR en GOR
252
HOOFDSTUK VA. DE MEDEZEGGENSCHAP IN KLEINE ONDERNEMINGEN
253
Artikel 35a [Vervallen per 04-03-1998]
253
Artikel 35b - Bevoegdheden van de Personeelsvergadering
253
Artikel 35c - Bevoegdheden van de PVT
254
Artikel 35d - Vrijwillige PVT in de 10min-onderneming
255
HOOFDSTUK VI. DE ALGEMENE GESCHILLENREGELING
255
Artikel 36 - De algemene geschillenregeling
255
Artikel 36a - De algemene geschillenregeling voor de Personeelsvergadering
256
HOOFDSTUK VII. DE BEDRIJFSCOMMISSIES
257
Artikel 37 - Taak en samenstelling van de Bedrijfscommissies
257
Artikel 38 - Benoeming van leden van de Bedrijfscommissies
257
Artikel 39 - Werkwijze van de Bedrijfscommissies
257
Artikel 40 - Jaarverslag van de Bedrijfscommissies
258
Artikel 41 - Kosten Bedrijfscommissies
258
Artikel 42 - Geheimhoudingsplicht
258
Artikel 43 - Door SER aangewezen bedrijfschappen
258
Artikel 44 [Vervallen per 01-04-1990]
258
Artikel 45 [Vervallen per 01-04-1990]
258
Artikel 46 - De SER bepaalt welke Bedrijfscommissie bevoegd is
259
HOOFDSTUK VII A. BIJZONDERE TAAK SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD
259
Artikel 46a – Taak van de SER
259
Artikel 46b [Vervallen per 19-07-2013]
259
Artikel 46c [Vervallen per 19-07-2013]
259
HOOFDSTUK VII B. BIJZONDERE BEPALINGEN VOOR ONDERNEMINGSRADEN BIJ DE OVERHEID
259
Artikel 46d - Bijzondere bepalingen voor OR’s bij de overheid
259
Artikel 46e - Rol werkgevers- en werknemersorganisaties
261
HOOFDSTUK VIII. OVERGANGS- EN SLOTBEPALINGEN
262
Artikel 47 - Algemene maatregel van bestuur
262
Artikel 48 - Voorlopig Reglement
262
Artikel 49 - Inlichtingen aan de Arbeidsinspectie
262
Artikel 49a [Vervallen per 01-04-1990]
263
Artikel 50 - [Vervallen]
263
Artikel 51 - Bestaande Bedrijfscommissies
263
Artikel 52 [Vervallen per 01-01-2002]
263
Artikel 53 - Uitgezonderde onderwijsinstellingen
263
Artikel 53a - Ministerie van Defensie
263
Artikel 53b - Uitgezonderde ambtenaren
264
Artikel 53c - Uitgezonderde functionarissen
264
Artikel 54 - Titel van de wet
264
HET INITIATIEFRECHT VAN DE OR – EEN UITGEBREIDE TOELICHTING
266
1. Wat houdt het initiatiefrecht in?
266
2. Doelen bij het gebruiken van het initiatiefrecht
267
3. De initiatiefrechtmatrix
268
4. Uitwerking van strategieën
268
Initiatiefvoorstel gerealiseerd krijgen
272
De verdere afhandeling van het initiatief
274
De “initiatiefrechtmatrix”
275
ALGEMENE GANG VAN ZAKEN BESPREKING CONFORM ARTIKEL 24 WOR – EEN UITGEBREIDE TOELICHTING
276
Algemeen 276 Wat staat er precies in artikel 24?
276
De bepalingen nader uitgewerkt
276
HET ADVIESRECHT CONFORM ARTIKEL 25 WOR – EEN UITGEBREIDE TOELICHTING
281
Inleiding 281 Stappenplan bij de procedure van artikel 25
281
Stappenplan 282 WOR-procedure en stappenplan in schema
283
Beschrijving stappenplan
284
1. Het voorgenomen besluit en het tijdstip waarop advies gevraagd moet worden
289
De ondernemer
290
De vorm en tijdstip van het advies
291
Positief of negatief advies
291
Inhoudelijk advies (!!)
292
Preadvies 293 Voorbeeldadvies 294 Voorfase en WOR-fase
296
Uitvoeringsbesluiten 297 Enkele opmerkingen over het beroepsrecht
298
PROCEDURE VAN HET INSTEMMINGSRECHT CONFORM ARTIKEL 27 WOR – EEN UITGEBREIDE TOELICHTING
299
Vooraf 299 1. Stappenplan bij de procedure van artikel 27 WOR
300
Beschrijving stappenplan
301
2. Voorbeeldbrief onthouden van instemming
306
3. Soorten geschillen en te nemen stappen
307
Algemeen artikel 27
309
A. Verschil van mening over de vraag of artikel 27 WOR van toepassing is
309
B. Rechterlijke toestemming om het besluit te nemen
310
C. Het beroep op de nietigheid
310
D en E. Rechterlijke uitspraken over de nietigheid
310
4. Voorbeeldbrief beroep op de nietigheid
311
5. De aard van de onderwerpen van artikel 27 lid 1 WOR
311
Instemmingsrecht op grond van artikel 32 WOR
313
Verhouding WOR en CAO
313
