Vooruit met Techniek
Strategisch Plan TechniekTalent.nu 2016 tot en met 2020
Strategisch Plan TechniekTalent.nu – datum vaststelling 10 november 2015
2
INHOUD
1.
VOORWOORD
3
2.
ANALYSE UITGANGSSITUATIE
4
3.
MISSIE TECHNIEKTALENT.NU
8
4.
VISIE
10
5.
AMBITIES EN DOELEN
16
6.
STRATEGIE
20
7.
STRATEGISCHE PROGRAMMERING
24
8.
ORGANISATIE EN BESTURING
27
9.
PLANNING & CONTROL CYCLUS
34
10. FINANCIERING
37
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
3
1. VOORWOORD Voor u ligt het strategisch plan van TechniekTalent.nu voor de periode 2016 tot en met 2020. Dit plan is het resultaat van intensieve samenwerking tussen alle bij TechniekTalent.nu betrokken partners. Intersectoraal samenwerken blijft een uitdaging en daarom presenteren wij met gepaste trots onze gezamenlijke leidraad voor de komende vijf jaar. Nadat er in december 2014 een principebesluit is genomen over de voortgang van TechniekTalent.nu zijn er, in een zorgvuldig proces, door alle samenwerkende partijen verwachtingen en wensen uitgewisseld aangaande het werkterrein, de positie en de rol van TechniekTalent.nu. Met alle fondsbesturen zijn gesprekken gevoerd, gevolgd door twee werkconferenties waarin besturen en directies met elkaar spraken over de toekomst van TechniekTalent.nu. In combinatie met de kennis die wij de afgelopen vijf jaar hebben opgedaan, heeft dit geleid tot het strategisch plan voor 2016-2020, Vooruit met Techniek. In de eerste planperiode heeft TechniekTalent.nu veel expertise opgedaan over het enthousiasmeren van jongeren voor techniek en het winnen van technisch talent voor de technische sectoren. Vanuit wetenschappelijke inzichten weten we steeds beter wat werkt. Hierdoor hebben wij ook meer focus en diepgang in onze missie en visie kunnen aanbrengen. Onze aangescherpte missie is: ‘’Jongeren enthousiasmeren voor de techniek en daarmee technisch talent winnen voor de technische sectoren’’. Om dit te bereiken werken wij met een impactstrategie op het funderend onderwijs. Het is onze wens om in samenwerking met vele anderen in onze ambities te slagen. In Nederland zijn er veel initiatieven die zich hard maken voor het enthousiasmeren van jongeren en kinderen voor techniek. Als wij de handen ineenslaan en samen meer focus en massa creëren, ligt het resultaat binnen handbereik. In dit kader is begin 2015 een start gemaakt met de verkenning van een krachtenbundeling waarin in eerste instantie TechniekTalent.nu en Jet-Net deelnemen (pps). De krachtenbundeling gaat over verdere samenwerking op het funderend onderwijs en TechNet. Een samenwerking die leidt tot een echte meerwaarde. Uitbreiding naar andere technische sectoren (en publieke partners) ligt in het verlengde. In de komende tijd werkt het bestuur hard aan de uitwerking en het welslagen van deze samenwerking. TechniekTalent.nu kijkt uit naar een periode waarin we nog meer van toegevoegde waarde kunnen zijn doordat wij aansluiting zullen blijven zoeken bij de wetenschap, en hiermee de kennis over jongeren in relatie tot techniekpromotie blijven door ontwikkelen. Bedrijven en scholen blijven een eigen verantwoordelijkheid houden bij het werven en opleiden van jongeren, maar kunnen direct profiteren van deze kennis. Daarnaast zet TechniekTalent.nu zich in om (via de te vormen pps) alle initiatieven die er in de regio zijn meer met elkaar te verbinden zodat er meer focus en massa ontstaat. Wij roepen een ieder op om vanuit een maatschappelijk belang en vanuit een eigen verantwoording een bijdrage te leveren aan het succes en resultaat van dit strategisch plan. Het bestuur van TechniekTalent.nu Koninklijke Metaalunie, André van de Leest (voorzitter) FNV Bondgenoten, Ruud van den Bergh (vice voorzitter) Uneto-Vni, Rob Bernsen Bovag, Hylke Warners CNV Vakmensen, Marco Hietkamp VHP2, Jorg Sauer Metaalunie, Anne Marie Heij
VIB, Jan Zanen OVP, Hans Koole De Unie, Jolanda Paehlig Focwa, Henk Bos
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
4
2. ANALYSE UITGANGSSITUATIE
2.1. Vooruit met techniek
Waar liggen we wakker van? Wat zijn de uitdagingen voor het komende decennium? Waar kijken we naar uit? Vraag het jongeren en ouderen. Vraag het kleine en grote bedrijven, scholen en opleidingsinstituten. Hoe verbeteren we de zorg? Hoe voeden we alle mensen op deze aarde? Hoe gaan we duurzaam om met energie en het milieu? Hoe houden we Nederland mobiel en veilig? Hoe winnen we de strijd tegen de stijgende zeespiegel en zorgen we voor schoon drinkwater? Of zelfs heel concreet: gaan domotica en slimme robots ons echt helpen? 2.2. Aanjager van vernieuwing
Een enorm gevarieerd landschap aan uitdagingen. De grote gemene deler is techniek. Achter elk innovatie die ons leven aangenamer maakt, zit techniek; het is de grote aanjager van vernieuwing. Techniek is voor ons de gewoonste zaak van de wereld geworden. We maken dagelijks dankbaar gebruik van alle toepassingen, maar de techniek zelf is vaak onzichtbaar. Net als de mensen daarachter. We zijn zo gewend aan dag en nacht beschikbaarheid van telefoon, internet en televisie dat we vergeten dat alles ooit is uitgevonden. En staan we er wel eens stil bij dat er in alle sectoren van onze 24-uurseconomie, zoals zorg, ICT, industrie, bouw, haven, wetenschap en onderwijs, technische mannen en vrouwen continu bezig zijn met onderhoud en reparatie? 2.3. Jonge mensen 'werven'
Voor de komende vijf jaar en voor de toekomstige generaties is het van vitaal belang dat we nu al jonge mensen 'werven' voor de techniek. We mogen niet stilstaan en achteropraken in 2020. Daar is iedereen gelukkig van overtuigd. Wij moeten investeren in het promoten van techniek bij jongeren. Dat is ook onze missie: we willen samen met overheid, bedrijfsleven en onderwijs jonge mensen enthousiast maken voor techniek. Zodat ze uiteindelijk kiezen voor een technische opleiding en een technisch beroep. Niet om het mooie van de techniek alleen, maar juist ook om wat mensen met techniek kunnen doen en wat de techniek met mensen doet. En laten we helder zijn: de toekomstperspectieven voor de jongeren in de techniek zijn aantrekkelijk. Een goede boterham is verzekerd. Ook is het een vakgebied waar je nooit bent uitgeleerd. De ontwikkelingen gaan immers zo snel dat je nu niet kunt voorspellen wat er over vijf jaar is uitgevonden. Het met elkaar ontdekken, onderzoeken, leren, maken en bouwen past ook bij de wensen van jongeren.
“De techniek is een sector met enorm veel perspectief, met heel veel vraag naar vakmensen en dat is bij jongeren onbekend. Het mooie van de techniek is onopvallend geworden.” Erik Yperlaan, OOM
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
5
2.4. Netwerkorganisatie en expertisecentrum
De techniek is divers en kent vele gezichten, net als de jongeren zelf. Wat je achtergrond ook is, of je jongen of meisje bent, met techniek kun je je talenten ontwikkelen en je eigen passie vinden. Maar hoe bereik je die grote, heterogene groep jongeren en hoe zorg je dat je niemand uitsluit? Dat vraagt aansluiting op de beleving en de taal van de jongeren. Dat vraagt beïnvloeders die weten hoe ze jongeren kunnen bereiken en overtuigen. Dat vraagt brede samenwerking zowel landelijk als in de regio om de vele initiatieven te kanaliseren en inhoudelijk te voeden. Dat vraagt om TechniekTalent.nu als netwerkorganisatie en expertisecentrum. 2.5. Beeldvorming
Jongeren leven in beeldcultuur. De hele dag door krijgen zij honderden beelden op hen afgevuurd. Youtube, snapchat en andere snelle media zijn dé manier om aan informatie en vermaak te komen. Zij consumeren beeld op het moment en de manier dat zij dat willen; on demand. Willen wij jongeren enthousiasmeren voor techniek, dan zullen wij in de beeldvorming moeten aansluiten bij wat hen aanspreekt. Het samenwerken, de positiviteit, het leveren van een bijdrage aan een betekenisvolle wereld. Dit is alles spreekt jongeren aan en is terug te vinden in de techniek! 2.6. Bewezen aanpak
Er zijn veel initiatieven in het land om de techniek te promoten. In dit veelzijdige werkterrein met vele spelers en belanghebbenden willen wij een verbindende rol vervullen: we geven richting en inhoud en zorgen voor focus en massa. Het middel hiertoe is de te vormen publiek private samenwerking. We moeten jongeren en beïnvloeders met dezelfde taal, met dezelfde beelden en dezelfde boodschap aanspreken, aansporen en aantrekken. Hierin maken wij zoveel mogelijk gebruik van de laatste wetenschappelijke inzichten. Binnen de pps is extra aandacht voor het werken volgens deze inzichten en het opstellen van kwaliteitscriteria die hierbij aansluiten. 2.7. Educate to innovate
Een mooi voorbeeld van de vruchtbare samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven is het 'Educate to innovate'-programma dat president Obama in 2009 introduceerde. 'Educate to innovate' is uiterst succesvol in het betrekken van jongens en meisjes in Science, Technology, Engineering and Math (STEM). In 2015 gaf Obama tijdens de White House Science Fair een nieuwe impuls met als doel: 'to inspire and prepare more girls and boys – especially those from underrepresented groups – to excel in the STEM fields'. Dit is ook onze gezamenlijke ambitie. We verwachten elk jaar van onze technologische vindingen nieuwe updates en verbeterde versies die sneller zijn, meer geheugen hebben, gebruiksvriendelijker zijn, scherpere beelden geven, met meer apparaten kunnen communiceren, meer mogelijkheden hebben. En ja hoor: de techniek zorgt ervoor. En dat moet ook wel. Voor de toekomst van Europa en Nederland is een sterke industrie en een ICT sector die groeien en voor banen zorgen van groot belang. De initiatieven Industry 4.0 (Europees) en Smart Industry (Nederlands) zetten die sterk op de kaart. Ineke Dezentjé Hamming, voorzitter team Smart Industry: ‘’Wat we nodig hebben is een slagvaardige en daadkrachtige nationale Smart Industry aanpak. Er is geen tijd te verliezen’’. Industry 4.0 en Smart Industry focussen op het versterken van de industrie door maximaal gebruik te maken van de nieuwste informatie en technologische ontwikkelingen, zodat deze efficienter, flexibeler, kwalitatief beter en tailor made kan produceren. TechniekTalent.nu sluit aan bij deze initiatieven. Laten wij met elkaar de komende jaren zorgen voor nieuw technisch talent uit alle groepen van onze samenleving. Op onze inzet en slagvaardigheid kunt u rekenen: wij vergaren kennis, inspireren, adviseren en faciliteren, zodat we samen jongeren voor de techniek winnen.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
6
2.8. Toekomst sector
De zeven branches die samenwerken in TechniekTalent.nu hebben de afgelopen jaren verschillende onderzoeken uitgevoerd om de toekomst van de sector in beeld te brengen. Een paar highlights: • ‘Technisch personeel 2020’ van OOMT geeft aan dat meer elektronica zorgt voor complexere systemen en daarmee meer vraag naar hoger geschoold personeel. Ook vragen nieuwe technieken en behoefte aan inzicht in werk om andere manieren van werken en rapporteren. • OOM noemt in haar rapport ‘De metaalbewerker van morgen’ de stijgende vraag naar hoogwaardige producten, het effect van verdere automatisering en het productieproces dat dichter bij de klant komt te liggen. • In het onderzoek ‘Radar 2020’ van OTIB/ Uneto-VNI staan technologische ontwikkelingen centraal. Er wordt gesproken over slimme meters, smart grids en installatie op afstand. • OTIB noemt in haar trendfile ‘Morgen begint vandaag’ dat snelle technologische ontwikkelingen om meer en nieuwe kennis van medewerkers vragen. • In de procesindustrie is het volgens Arbeidsmarktonderzoek van VNCI in 2013 belangrijk dat industriële bedrijven in Nederland blijven investeren en op zoek gaan naar nieuwe diensten, producten en technologieën om de goede concurrentiepositie te behouden. Er zijn veel overeenkomsten tussen de ontwikkelingen in de sectoren die samenwerken in TechniekTalent.nu: • Alle bedrijven moeten anticiperen op de maatschappelijke ontwikkelingen en vraagstukken op het gebied van energie en milieu. Technologische innovaties zijn van vitaal belang. • Alle bedrijven zijn bezig met verdere digitalisering en automatisering van producten, diensten en werkprocessen. • Snel aanpassen en inspelen op de veranderende vragen van klanten is noodzakelijk. Werknemers in de techniek zullen dan ook steeds meer op meerdere werkzaamheden en kennisgebieden worden ingezet. • De beroepen zullen met behoud van vakkennis dus meer allround worden. • Al deze ontwikkelingen vragen een steeds hoger niveau van flexibiliteit, zelfstandigheid en probleemoplossend vermogen van werknemers. • In de toekomstige beroepen spelen naast vakinhoudelijke kennis en vaardigheden andere competenties een belangrijke rol, zoals creativiteit, analyserend vermogen, probleemoplossende vaardigheden, ictexpertise en samenwerken en communiceren. 2.9. Samenwerken voor massa en focus
Met deze ontwikkelingen op het netvlies hebben de technische sectoren de wens om continu geschikt personeel aan te kunnen blijven trekken. In de gesprekken die gevoerd zijn in het kader van dit Strategisch Plan benadrukken alle branches het belang van het vergroten van de aantrekkingskracht van techniek en daarmee het vergroten van het aantal vissen in de ‘techniek’vijver. Alle partijen geven aan dat samenwerking cruciaal is. Daarnaast is er een duidelijke behoefte aan gezamenlijke kennis en expertise over de jongeren van nu en hoe we ze effectief kunnen enthousiasmeren voor techniek. 2.10.
Techniekpact
Om de samenwerking te bevorderen, hebben onderwijsinstellingen, werkgevers, werknemers, jongeren, topsectoren, regio’s en Rijk op 13 mei 2013 een nationaal Techniekpact gesloten. Het
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
7
Techniekpact verenigt de ambities uit de bestaande plannen en initiatieven en wil die sneller (in 2020) en met meer daadkracht realiseren. Het Techniekpact is een krachtig voorbeeld van de samenwerking van de vele spelers in het veld.
“Het Techniekpact is echt een doe-pact en dat vraagt van iedereen initiatief.” Jet Bussemaker, Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
2.11.
Publiek Private Samenwerking
Het Techniekpact ziet kansen in het funderend onderwijs en in de regionale samenwerking tussen scholen en bedrijven in de regio. Deze visie sluit goed aan bij de ambities van sociale partners met TechniekTalent.nu. Vanaf de start van TechniekTalent.nu is de gedachte dat meer focus en massa van activiteiten een belangrijke bijdrage levert aan meer instroom van jonge mensen in de techniek. Het vergroten van de coalitie wordt toegejuicht. Begin 2015 is een start gemaakt met de verkenning van een krachtenbundeling met als doel om eind 2015 een resultaat te kunnen presenteren. Momenteel worden de besprekingen tussen TechniekTalent.nu en Jet-Net gevoerd. Deze gaan over verdere samenwerking op het funderend onderwijs en TechNet. Aan deze samenwerking die leidt tot een echte meerwaarde wordt door het bestuur van TechniekTalent.nu in de komende periode vorm en inhoud gegeven. Het bestuur realiseert zich dat mogelijke resultaten van de verkenning tot nadere krachtenbundeling effect kan hebben op de inrichting en programmering van TechniekTalent.nu. Het bestuur is hier, met het oog op een meerwaarde van krachtenbundeling zeker toe bereid.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
8
3. MISSIE TECHNIEKTALENT.NU
3.1. Missie van TechniekTalent.nu De missie van TechniekTalent.nu in de planperiode 2016-2020 is: ‘’Jongeren enthousiasmeren voor de techniek en daarmee technisch talent winnen voor de technische sectoren’’ Om dit te bereiken, focust TechniekTalent.nu zich op het kiezen voor techniek en instroom in de technische sectoren. Deze missie brengt focus aan en het geeft een helder beeld van de gezamenlijke ambitie van de technische sectoren. TechniekTalent.nu draagt als netwerkorganisatie zorg voor focus en massa en zet, waar mogelijk, andere partijen in hun kracht vanuit haar rol als expertisecentrum en verbinder. 3.2. Leidende principes Er zijn in Nederland meer dan 7000 basisscholen, 435 VMBO scholen, 69 MBO scholen, 642 VO scholen, en meer dan 50.000 bedrijven in technische bedrijfstakken en vele bedrijven waarin technici werken. Er werken meer dan 900.000 werknemers in de technische sector. TechniekTalent.nu kan in de realisatie van haar missie om meer jongeren te enthousiasmeren voor techniek niet met al deze instellingen direct contact onderhouden. Er zijn om die reden een aantal leidende principes ontwikkeld om toch zoveel mogelijk partijen in het domein te bereiken. 1. TechniekTalent.nu werkt vanuit een heldere business to business strategie en richt zich daarmee voornamelijk op de intermediairs van scholen en bedrijven die in contact staan met leerlingen of jonge werknemers, vanuit het standpunt dat zij een eigen verantwoordelijkheid hebben om jongeren te laten instromen in een technische opleiding of bij een bedrijf. TechniekTalent.nu helpt deze partijen bij het invullen van die verantwoordelijkheid. 2. Met Customer Relationship Management (CRM) zal het contact met de klant (school, decaan, docent, etc.) geoptimaliseerd worden. Met deze werkwijze wordt getracht om voor TechniekTalent.nu relevante klanten een individuele waardepropositie aan te bieden die gebaseerd is op zijn of haar wensen. 3. Bij de uitvoering van de missie is er gekozen om het zwaartepunt te leggen op het funderend e onderwijs. (basisonderwijs, 1 twee jaar VMBO en HAVO/VWO). 4. Naast TechniekTalent.nu zijn in de regio nog tal van andere partijen actief. In de uitvoering zal TechniekTalent.nu steeds actief op zoek gaan naar partijen die bereid zijn om het gedachtegoed gezamenlijk vorm te geven en verder uit te dragen. 5. TechniekTalent.nu heeft gekozen voor een impactstrategie op het funderend onderwijs en daar jongeren te interesseren voor techniek. De fondsen nemen hun verantwoordelijkheid om de jongeren in hun vervolg van hun opleiding vast te blijven houden voor de techniek. Om dit proces goed te laten verlopen vindt er een intensief interface management plaats tussen
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
9
TechniekTalent.nu en de O&O fondsen. Fondsen weten hierdoor waar welke interventie heeft plaatsgevonden en kunnen daarop voortbouwen. 6. TechniekTalent.nu realiseert zich dat haar omgeving een belangrijke toevoeging kan en wil leveren aan de missie. Ook sociale partners en fondsen hebben een verantwoordelijkheid in het doen slagen van de missie van TechniekTalent.nu. Gezamenlijkheid is hier echt een voorwaarde voor succes. TechniekTalent.nu voert hiervoor actief stakeholdermanagement zodat fondsen, sociale partners en TechniekTalent.nu aangesloten zijn en connected blijven.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
10
4. VISIE De missie van TechniekTalent.nu is ‘'jongeren enthousiasmeren voor de techniek en daarmee technisch talent winnen voor de technische sectoren’. In dat kader is relevant dat kinderen en jongeren kiezen voor techniek als ze denken dat techniek hen diverse mogelijkheden biedt, als ze positieve ervaringen hebben met techniek, als ze een inspirerende bèta/techniekdocent of de juiste rolmodellen in hun omgeving hebben en er voldoende aandacht wordt gegeven aan techniek op school. De doelstelling is het creëren van een zo groot mogelijk bereik. Des te meer jongeren ervaringen hebben met techniek, des te groter de kans dat wij gezamenlijk de vijver voor de technische sector vergroten. In de wetenschap dat de markt waarin TechniekTalent.nu opereert omvangrijk is, is het daarom van belang om zowel op landelijk, als op regionaal niveau actief verbinding te zoeken met andere spelers in de markt en intermediairs die direct in contact staan met jongeren. Ook hier zetten wij anderen zoveel mogelijk in hun kracht door op te treden als expertise centrum en verbinder. Om succesvol te zijn in deze missie is het noodzakelijk dat wij actief zijn op drie domeinen: • Het onderwijsveld. • De samenwerking tussen scholen en bedrijven. • Het faciliteren van een platform gericht op intersectorale samenwerking. Het geven van inhoud (strategie, strategische programmering en projectportfolio) aan de domeinen start bij het formuleren van een visie. Onze visie op de domeinen is: Het onderwijsveld Kinderen en jongeren worden geënthousiasmeerd voor techniek doordat scholen en directe beïnvloeders in staat zijn op een kwalitatief goede en positieve manier techniek met regelmaat onder de aandacht van jongeren te brengen. De samenwerking tussen scholen en bedrijven Een zo effectief mogelijke samenwerking leidt tot minder drukte in de regio en meer focus en massa. TechniekTalent.nu levert hieraan een bijdrage door via de te vormen pps de samenwerkende partijen te faciliteren en te voeden met haar expertise. Vanuit een dienende rol brengt TechniekTalent.nu partijen bij elkaar en treedt als verbinder op in de regio. Niet TechniekTalent.nu, maar school en bedrijf staan hierin centraal. Dit vraagt tevens een sterke betrokkenheid en (waar mogelijk) een nadrukkelijke en inhoudelijke rol van de O&O fondsen in de regio. Het faciliteren van een platform gericht op intersectorale samenwerking Samenwerking op een intersectoraal platform leidt tot kennisdeling en samenwerking op (inter)sectorale activiteiten op het terrein van talentbehoud. TechniekTalent.nu biedt ondersteuning door te signaleren, te adviseren en te faciliteren.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
11
Onze visie wordt onderstaand per domein verder uitgewerkt.
4.1. Visie op het onderwijsveld Om kinderen en jongeren te enthousiasmeren en daarmee te kunnen winnen voor de techniek is het essentieel dat: 1. Het juiste actuele en diverse beeld over leren en werken in de techniek wordt uitgedragen door de directe beïnvloeders van kinderen en jongeren en de belangrijkste informatiebronnen voor jongeren: a. Directe beïnvloeders – leerkrachten, mentoren, decanen en docenten van het funderend onderwijs en via hen de ouders. b. Belangrijkste bronnen – informatie, evenementen en bedrijven in de regio. 2. Positieve aandacht voor techniek op school wordt gestimuleerd. 3. Jongeren regelmatig zelf ervaren wat techniek is door: a. hen op school te laten werken aan techniek (LOB & Curriculum) b. hen op een kwalitatief goede manier in contact te brengen met bedrijven in de buurt (bedrijfsbezoeken, stages, projecten). 4. Bèta/techniekdocenten in het funderend onderwijs verder professionaliseren in voortdurende dialoog met andere initiatieven op dit terrein. 5. Jongeren regelmatig in contact komen met de juiste rolmodellen. a. Faciliteren opbouw van regionale netwerken.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
12
“Ik denk dat de branche heel veel in zich heeft wat mensen van buiten niet zien.” Bea Berndsen, OOMT
In haar focus, rol en activiteiten is bovenstaande bepalend voor TechniekTalent.nu. TechniekTalent.nu vergaart kennis, inspireert (missiewerk), adviseert en faciliteert de directe beïnvloeders van jongeren om techniek op de juiste manier voor het voetlicht te brengen en werkt er zo aan om zichzelf op termijn overbodig te maken. 4.2. Visie op samenwerking school en bedrijf In de regio wordt een grote drukte ervaren. Hierin zit ook een enorm potentieel om meer jongeren te bereiken en in aanraking te brengen met techniek. Voorwaarde is wel dat verschillende partijen elkaar meer weten te vinden en gezamenlijk leren optrekken richting de markt: Van versnippering naar versterking. Idealiter werken we toe naar een gezamenlijke visie van de verschillende partijen in de regio. Op deze wijze kan ambitieus worden gewerkt aan het gezamenlijk creëren van een landelijk dekkende regionale infrastructuur. Hier wordt in de komende tijd meer vorm en inhoud aan gegeven in de te vormen pps. Spelers in de regio die zich, op verschillende manieren, bezig houden met instroom in de techniek zijn onder meer: • TechNet • Gemeenten • Provincies • Scholen • Bedrijven • Regionale initiatieven (al dan niet met winstoogmerk) • TechniekPact • Platform Bèta Techniek • Jet-Net • Top Techniek in Bedrijf • TechniekTalent.nu
TechniekTalent.nu heeft veel expertise op het terrein van het keuzeproces van jongeren en hoe jongeren te interesseren voor techniek. Met deze expertise kunnen we de verschillende partijen helpen om ‘de markt’ op een effectieve manier te bedienen.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
13
Primair hebben bedrijven zelf een rol te vervullen bij het enthousiasmeren van jongeren en hen te winnen voor de sector. TechniekTalent.nu haalt kennis op en vervult een brugfunctie tussen de dagelijkse realiteit van het bedrijfsleven en de jongeren. TechniekTalent.nu vertaalt, verrijkt en verspreid kennis die gericht is op het geven van een positief en realistisch beeld van de sector aan jongeren van nu. Dit om voldoende jongeren voor de techniek te winnen. 4.3. Visie op het intersectorale platform Door sociale partners is geconstateerd dat er behoefte is aan een platform om elkaar minimaal één keer per jaar te ontmoeten en door kennisdeling en eventuele samenwerking de (inter)sectorale activiteiten op het terrein van talentbehoud tot een hoger niveau te brengen. TechniekTalent.nu kan hier bij uitstek optreden als ‘coördinatiepunt’ en ruimte bieden voor (de verkenning van) gelegenheidscoalities. TechniekTalent.nu vervult daarmee in de komende periode geen zelfstandige activiteiten op het terrein van talentbehoud anders dan in de vorm van het realiseren en aanbieden van een platform voor sociale partners en fondsen om van gedachten te kunnen wisselen over talentbehoud. Dit thema wordt door alle betrokkenen als een essentieel thema gezien, zonder dat altijd duidelijkheid is of, wie en op welke wijze dit uitvoering dient te krijgen. Met de platformfunctie draagt TechniekTalent.nu bij aan sector overstijgende kennisdeling. In dit kader biedt TechniekTalent.nu toegevoegde waarde door te: • • •
Signaleren door actief te zoeken naar mogelijke coalities op relevante thema’s op het terrein van instroom en het talentbehoud in de techniek. Adviseren als expert op het terrein van samenwerking in netwerken en coalities. Faciliteren van platforms aangaande thema’s die sociale partners sector overstijgend willen behandelen.
Het aandragen van relevante thema’s ter bespreking op het platform (‘inhoudelijk laden’) is een opdracht die fondsen en sociale partners zichzelf hebben gegeven. 4.4. Inhoudelijke kennispijlers Om jongeren op een effectieve manier te enthousiasmeren voor techniek sluit TechniekTalent.nu zo veel mogelijk aan bij inzichten uit de wetenschap. In de eerste planperiode heeft dit geleid tot het benoemen van een viertal inhoudelijke kennispijlers waaraan alle producten en diensten van TechniekTalent.nu getoetst worden. Deze pijlers dragen zorg voor een breed aanbod dat verschillende jongeren aanspreekt, ook die jongeren die niet vanzelfsprekend voor techniek kiezen. De vier kennispijlers zijn: Bètamentality Kijkend door de bril van Bètamentality leren wij dat ‘de jongere’ niet bestaat en ontmoeten we vier bètatypes die onderling sterk verschillen in hun houding ten aanzien van de bètatechnische wereld. Deze types vragen dus ook elk een eigen aanpak voor het wekken van interesse voor de techniek.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
14
Met de juiste aanpak blijkt dat ruim 85% van de jongeren potentieel geïnteresseerd is in techniek en technologie. Van groot belang, aangezien techniek ook in vele branches buiten de harde technische sector een steeds grotere rol speelt.
“Ik heb een hekel aan biologie, maar ik houd wel van sleutelen en techniek. Dan ligt Natuur & Techniek dus voor de hand.” Serge, 17 jaar
Loopbaanleren Loopbaanleren gaat over leren kiezen. Loopbaankeuzes moeten tegenwoordig een leven lang gemaakt geworden. Leerlingen leren hoe ze moeten kiezen en niet wat ze moeten kiezen. Loopbaanleren stimuleert leerlingen om hun eigen talent als uitgangspunt te nemen. Het doel van onderwijs is leerlingen voor te bereiden op de samenleving en de arbeidsmarkt. Deze zijn aanzienlijk in ontwikkeling en daarom is het anno 2015 belangrijk te blijven leren en constant opnieuw keuzes te maken. Gesprekken met anderen (ouders, docenten, etc.) en het opdoen van ervaringen is hiervoor van groot belang. Diversiteit en Inclusie Deze pijler benadrukt het belang van het interesseren en werven van een verscheidenheid aan mensen. In de nabije toekomst bestaat meer dan de helft van de arbeidspopulatie in de Randstad uit mensen met een niet Nederlandse achtergrond en/of vrouwen. Maar er zijn meer vormen van diversiteit, zoals mensen met een arbeidshandicap. Wanneer een breed publiek wordt aangesproken voor de techniek, wordt niemand (onbewust) uitgesloten. Dit doen we om uiteindelijk de beste mensen te vinden voor de sector en de vijver te vergroten.
“Het ontwerp wordt beter als bij het hele proces mannelijke én vrouwelijke eigenschappen en talenten betrokken worden. Daarom is het vooral een zakelijke overweging om te streven naar diversiteit.” Bregtje Lodewikus, manager engineering en directielid Feadship De Voogt Naval Architects The New Picture of Technique We hebben meer jongeren in de techniek nodig. Begrip van de taal die jongeren spreken helpt hierbij. Liefst nog, een taal waarmee we een grote verscheidenheid aan jongeren aanspreken. Dit betekent ook dat we werken met beelden die hen aanspreken. Dit houdt bijvoorbeeld in dat het eindproduct
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
15
centraal staat, dat de nadruk ligt op trots en op samenwerken in een team. Een breder, meer eigentijds en energiek beeld van techniek en technologie draagt bij om meer jongeren voor techniek te interesseren.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
16
5. AMBITIES EN DOELEN
5.1. Ambities TechniekTalent.nu Om kinderen en jongeren te enthousiasmeren voor de techniek en te winnen voor de technische sectoren heeft TechniekTalent.nu de ambitie om: •
Het juiste, actuele en diverse beeld over leren en werken in de techniek uit te dragen. Zoals in actie 1 van het Techniekpact al gezegd wordt: ‘kiezen voor techniek begint met een duidelijk beeld van wat 'technologie' of 'techniek' is en wat je ermee kunt doen. Veel jongeren – en hun ouders– hebben dit beeld onvoldoende ’. TechniekTalent.nu is hét samenwerkingsverband van technische sectoren en wil het juiste beeld duidelijk over het voetlicht brengen. In het vormen van dit beeld werken wij samen met de stakeholders in de technische sectoren om het goed te laten aansluiten bij de dagelijkse realiteit. Met het uitdragen van dit beeld hebben wij de ambitie de directe beïnvloeders van jongeren en de belangrijkste informatiebronnen voor jongeren te inspireren. Zij nemen dit over, dragen het op hun beurt weer over aan de jongeren en integreren het in hun LOB-aanbod.
“Geef ons het imago dat we verdienen.” André Kuipers tijdens de lancering van de TechniekBeeldbank
•
Positieve aandacht voor techniek op school te stimuleren. TechniekTalent.nu heeft de ambitie dat er op elke school in Nederland op een positieve manier aandacht wordt besteed aan techniek. Dit met als doel dat jongeren techniek als realistische en uitdagende optie voor hun toekomst overwegen.
•
Jongeren regelmatig zelf te laten ervaren wat techniek is, door hen op school te laten werken aan techniek (LOB & Curriculum) en kennis te laten maken met bedrijven. Het is onze ambitie alle jongeren te laten ervaren wat techniek is. Door techniek in te bedden in het curriculum en LOB -activiteiten krijgt het aanbod een structureel karakter, wat bijdraagt aan de kwaliteit van de activiteiten en de reflectie hierop. Uit onderzoek blijkt tevens dat het zelf ervaren en (op de juiste manier) kennismaken met de praktijk bijdraagt aan de kennis over de techniek.
•
Verdere professionalisering van bèta/techniekdocenten in het funderend onderwijs in voortdurende dialoog met andere initiatieven op dit terrein. Docenten en leerkrachten spelen een grote rol in de ontwikkeling van kinderen en jongeren. Hun kennisniveau en houding kan dan ook in grote mate bijdragen aan het overdragen van het juiste
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
17
beeld van de techniek. TechniekTalent.nu heeft de ambitie bèta/techniekdocenten verder te professionaliseren, zodat zij techniek op een juiste, actuele en diverse manier kunnen aanbieden aan kinderen en jongeren. •
Jongeren regelmatig in contact te laten komen met de juiste rolmodellen. Naast docenten en leerkrachten dragen ook de juiste rolmodellen bij aan een positief en realistisch beeld van de techniek. Door jongeren in contact te brengen met de juiste rolmodellen leren zij dat techniek aantrekkelijke kansen biedt voor de toekomst. TechniekTalent.nu heeft de ambitie alle jongeren in het funderend onderwijs in contact te brengen met de juiste rolmodellen (bijvoorbeeld middels de peer group, jonge vakmensen of ervaren professionals).
•
Faciliteren van de opbouw van regionale netwerken. “Het is druk aan de poort” is een veel gehoorde opmerking. Zowel bedrijven als scholen ervaren dat er veel van en aan ze gevraagd wordt omtrent techniekpromotie. Vanuit het aantal initiatieven dat in de regio opereert is deze opmerking goed te verklaren. Veel partijen werken vanuit een persoonlijke of commerciële doelstelling en het wordt voor scholen en bedrijven steeds moeilijker om te bepalen welke interventies echt bijdragen aan het enthousiasmeren van jongeren voor techniek. TechniekTalent.nu wil met regionale netwerken een bijdrage leveren aan het stroomlijnen van al deze initiatieven. “Common ground” vinden met partijen in de regio waardoor er vanuit één gezamenlijke gedachte vorm gegeven kan worden aan techniekpromotie, is de strategie die hier bij past. Hiernaar wordt gestreefd in de vormgeving van de pps. Ook in het Techniekpact wordt het belang van de betrokkenheid van het bedrijfsleven bij het onderwijs benoemd (actie 4). Dit met uiteindelijk doel om jongeren in contact te brengen met techniek, hen dit te laten ervaren en het hen mogelijk te maken techniek als realistische optie te zien en te kiezen voor een toekomstige carrière.
“Er zijn zoveel partijen bij TechNet betrokken. Ik denk dat het goed is om hen met elkaar te verbinden en vooral aan docenten duidelijk uit te leggen hoe te komen tot aantrekkelijk techniekonderwijs en betere begeleiding bij de loopbaanoriëntatie.” Anneke van den Engel, adviseur opleidingsfonds OVP, relatiemanager TechNet Zuid-West. Voor alle bovengenoemde ambities geldt dat wij het bereik willen maximaliseren. •
Bereikmaximalisatie. Wanneer we constateren dat ‘de markt’ van instroom in de techniek omvangrijk is, is samenwerking noodzakelijk om het bereik van de inspanningen en daarmee de massa te vergroten. Idealiter werken zoveel mogelijk partijen samen, volgens dezelfde laatste wetenschappelijke inzichten. Alleen gezamenlijk kunnen wij deze brede markt bedienen. Het onderzoeken van nieuwe partnerships is een manier om dit mogelijkerwijs te bereiken. Ook draagt TechniekTalent.nu haar kennis over in haar rol als expertisecentrum.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
18
In de oriënterende gesprekken met nieuwe potentiële partners van TechniekTalent.nu komt naar voren dat de huidige financieringsconstructie niet direct past bij deze organisaties. Aan TechniekTalent.nu wordt gevraagd of andere businessmodellen bespreekbaar zijn. Aan deze vraag ligt een strategisch vraagstuk ten grondslag: op welke wijze is het mogelijk om meer massa te realiseren en tegelijkertijd financiële draagvlak van alle partners te behouden? Daarnaast zullen andere businessmodellen als randvoorwaarde kennen dat er geen ongewenste belastingtechnische effecten optreden (btw, schenkbelasting, etc.). Vanwege het belang dat het bestuur hecht aan de collectieve draagkracht en solidariteit van de huidige deelnemers is het bestuur enigszins terughoudend ten opzichte van andere businessmodellen. Niettemin acht het bestuur een verkenning opportuun, omdat daarmee een uiterste poging wordt gedaan om impactvolle nieuwe partners te kunnen verwelkomen. Dit mede omdat de relevante omgeving rondom TechniekTalent.nu volop in beweging is, met niet alleen private maar ook publieke partijen die een sleutelrol kunnen spelen. Het bestuur formuleert daarom een opdracht tot verkenning, dat zij verstrekt aan het bureau van TechniekTalent.nu. De eerste uitbreiding van de coalitie wordt gezocht in het aangaan van een publiek private samenwerking. Andere mogelijkheden worden in 2016verder onderzocht. In de tussentijd zal er pragmatisch om gegaan worden met aansluitingsverzoeken met bijbehorende financiële paragraaf. Met deze ambities dragen wij bij aan de actiepunten van het Techiekpact. Met name aan de actiepunten die betrekking hebben op het funderend onderwijs en de samenwerking tussen scholen en bedrijven. 5.2 Doelstellingen TechniekTalent.nu Met inachtneming van de missie en domeinen van TechniekTalent.nu, stelt het bestuur jaarlijks de concrete doelstellingen vast, die aansluiten bij de rol en positie van TechniekTalent.nu en ook als uitdagend gezien mogen worden. In lijn met ons streven naar zichtbaar en aantoonbaar resultaat, worden deze doelstellingen ieder jaar SMART geformuleerd. Deze SMART geformuleerde doelstellingen vormen een onverbrekelijk geheel met het opstellen en vaststellen van de jaarplannen en daarmee van de planning- en begrotingscyclus. Wij formuleren de doelstellingen jaarlijks (per schooljaar) om zo SMART mogelijk te kunnen definiëren en om aan te kunnen passen aan de dynamische context van de domeinen van TechniekTalent.nu. Bovendien geeft het de gelegenheid aan de partners in TechniekTalent.nu om de activiteiten ook gedurende de komende periode nader te richten en doelstellingen bij te kunnen stellen. Bij het formuleren van de concrete doelstellingen voor het jaar, wordt daarom ook nadrukkelijk de dialoog gezocht met alle stakeholders, zijnde de sociale partners en de O&O fondsen, bijvoorbeeld in een gezamenlijke werkconferentie. Uiteindelijk worden de doelstellingen vastgesteld door het bestuur.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
19
Voorbeeld doelstelling basisonderwijs Het bestuur formuleert voor alle projecten op basis van maatwerk de meest optimale doelstelling die past bij de omgeving en dynamiek van het project. Alleen zo kan er een SMART geformuleerde doelstelling aan een project worden gekoppeld. Om een idee te krijgen hoe zo’n doelstelling eruit kan zien is als voorbeeld het basisonderwijs nader uitgewerkt. Nadrukkelijk passend bij het basisonderwijs en als een eerste verkenning voor de mogelijke wijzen waarop doelstellingen ingevuld kunnen worden. Cijfers Basisonderwijs en interventies TechniekTalent.nu
Zoals al eerder aangegeven heeft TechniekTalent.nu de ambitie om jongeren te enthousiasmeren voor techniek en daarmee technisch talent te winnen voor de technische sectoren. Idealiter zou je alle jongeren zelf willen spreken en hen zo op de mogelijkheden van een carrière in de techniek willen wijzen. Kijkend naar de omvang van de doelgroep is dit niet mogelijk, er zullen dus andere wegen gezocht moeten worden. Hier komt de business to business strategie om de hoek kijken. In het geval van het basisonderwijs zijn de leerkrachten, de scholen en de besturen van deze scholen voor TechniekTalent.nu te benoemen als intermediairs die een belangrijke bijdrage leveren aan het resultaat. TechniekTalent.nu kiest er voor om zich in eerste instantie te richten op de schoolbesturen. Als concreet resultaat kan hier benoemd worden dat alle 1138 bovenschoolse besturen een aanbod van TechniekTalent.nu hebben ontvangen en wij weten wat er met dit aanbod is gebeurd. Hebben scholen hun programma aangepast? Is techniek in het curriculum opgenomen, etc. Daarnaast zullen ook de andere intermediairs binnen dit domein benaderd worden. Dit is nodig aangezien in het basisonderwijs niet altijd een hiërarchische lijn gevolgd wordt en er enthousiaste leerkrachten zijn die werk willen maken van techniek en zelf op zoek gaan naar hulp, ondersteuning en goede voorbeelden. Ook hier kunnen weer gegevens vastgelegd worden zodat deze teruggeleid kunnen worden naar het betreffende schoolbestuur met als uiteindelijk doel om techniek in het curriculum te verankeren. Ervaringen en concrete voorbeelden leren dat het benaderen van 1138 bovenschoolse besturen een grote uitdaging is. Het blijkt dat scholen zeer verschillend bestuurd en aangestuurd worden. Beleidswijzigingen zijn taaie en langdurige trajecten en techniek is voor een basisschool vaak maar één van de vele aandachtsgebieden waar een school zich voor gesteld ziet. Het is dan ook meer regel dan uitzondering dat het –na het eerste contact- meer dan één jaar kan duren alvorens er echt inhoudelijk gesproken wordt. Door de afspraken uit het Techniekpact zullen scholen op termijn verplicht worden om techniek een structurele plek te geven, maar daar is de meerderheid van de scholen op dit moment nog helemaal niet mee bezig. Het spreekt voor zich dat naast deze denklijn verschillende doel- en resultaatsgebieden benoemd worden.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
20
6. STRATEGIE Het formuleren van een strategie zorgt voor een zo effectief en efficiënt mogelijke inzet van de beschikbare middelen. Met deze middelen wil TechniekTalent.nu een zo groot mogelijke groep jongeren enthousiasmeren voor techniek en daarmee winnen voor de technische sectoren. De algemene strategie: •
Vraaggerichte werkwijze De aanpak van TechniekTalent.nu is vraaggericht in de overtuiging dat kennis en producten in vruchtbare aarde vallen wanneer er een intrinsieke motivatie is (bijvoorbeeld bij scholen en docenten) om techniek onder de aandacht van jongeren te brengen.
•
Business to business aanpak gericht op intermediairs Kennisdeling en activering van intermediairs dient als vliegwiel om zoveel mogelijk jongeren te bereiken. Deze intermediairs zijn veelal directe beïnvloeders van jongeren waardoor wij werken aan een duurzaam resultaat.
•
Inzetten op positieve beeldvorming Jongeren van nu leven in een snelle beeldcultuur en hebben een duidelijke voorkeur voor positieve en snelle informatie op het moment dat zij dat willen. In onze uitingen sluiten we zoveel mogelijk aan bij de mentaliteit van jongeren . Positief, samenwerkend en bijdragend aan het grotere geheel en dat gegoten in ‘snackable’ content. De techniek heeft veel te bieden. Om dit ook voor jongeren zichtbaar te maken kiezen we voor beeldvorming die aansluit bij hun beleving.
•
Sterke relatie met de wetenschap ‘Doen wat werkt’. Door de laatste inzichten uit de wetenschap te gebruiken om producten en diensten (door) te ontwikkelen heeft TechniekTalent.nu een constante kwaliteitstoets. Inmiddels weten we dat projecten die leuk zijn, niet altijd het meest effectief zijn in het enthousiasmeren van jongeren voor de techniek. Het aanboren van de kennis uit de wetenschap stelt ons in staat te blijven zoeken naar de meest effectieve activiteiten en projecten. Wetenschappers die wij op de voet volgen en waarmee wij voortdurend in gesprek zijn, zijn onder anderen: Dr. Marinka Kuijpers, Prof. dr. Juliette Walma van der Molen en Prof. dr. Rick van Baaren.
•
Kennis ophalen, verrijken en delen TechniekTalent.nu profileert zich als expertisecentrum dat er naar streeft zoveel mogelijk kennis te verspreiden om gezamenlijk, op een effectieve manier, jongeren te enthousiasmeren voor techniek.
•
Monitoring op bereik en impact. De juiste dingen goed doen. Evaluatie en monitoring van producten en diensten is van groot belang om een constante ontwikkeling op gang te brengen. Door herhaaldelijk te meten, blijven we de goede dingen goed doen.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
21
6.1. Strategie in het onderwijsveld De onderwijskolom is breed en hoog. Er zijn veel momenten waarop een jongere een keuze kan maken voor een technisch profiel. Dit maakt dat het noodzakelijk is om op verschillende keuzemomenten, met TechniekTalent.nu, aanwezig te zijn. Het volstaat niet om qua interventie op één keuzemoment in te zetten aangezien onderzoek aantoont dat de kans dat deze interventie daadwerkelijk landt zeer klein is. Daarnaast is nog onvoldoende duidelijk welke interventie het meest rendeert. TechniekTalent.nu is dan ook actief in de hele onderwijskolom. Met de gekozen impactstrategie focust TechniekTalent.nu zich op het funderend onderwijs. De middelen worden effectief ingezet op de keuzemomenten die vallen binnen deze definitie. Hiermee speelt TechniekTalent.nu een rol tijdens vrijwel alle keuzemomenten van jongeren. Het keuzemoment voor een technische baan na de technische opleiding wordt hiermee niet afgedekt binnen TechniekTalent.nu, maar krijgt expliciet aandacht binnen SPT. Indien de partners in TechniekTalent.nu hieraan extra aandacht willen besteden kan dit vorm krijgen binnen het intersectoraal platform. Impactstrategie Er is gekozen in te zetten op de hele onderwijskolom met een impactstrategie waarin het accent, en daarmee de focus en energie, sterk komt te liggen op het domein van het funderend onderwijs. 1. Concreet betekent dit dat het merendeel van de beschikbare middelen aan het funderend onderwijs besteed zullen worden. 2. Ook met deze accentverschuiving blijft de opgave van TechniekTalent.nu om een programma van activiteiten te formuleren en uit te voeren, dat meest doelmatig en doeltreffend is. Bij de keuze voor activiteiten blijft het rendement en de benodigde investering leidend in de weging of deze tot uitvoering worden gebracht. TechniekTalent.nu in het funderend onderwijs Het bestuur van TechniekTalent.nu verstaat onder het funderend onderwijs: basisonderwijs, het hele veld HAVO en VWO en de eerste twee jaar VMBO. Alle sectoren zijn van mening dat dit domein de focus moet zijn van de samenwerking in TechniekTalent.nu. Het funderend onderwijs vraagt per definitie een techniekbrede aanpak die TechniekTalent.nu goed past. Wat dit betekent voor onze rol binnen de vmbo theoretische leerweg wordt verder vormgegeven in de concretisering van het strategisch plan. Een algemene trend is wel dat het opleidingsniveau van de gevraagde ‘werknemer van de toekomst’ steeds hoger ligt. Daarom wordt ook HAVO en VWO in de volle breedte als aandachtsgebied van TechniekTalent.nu benoemd.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
22
“Of ik voor techniek kies weet ik nog niet, maar ik weet nu in ieder geval wél dat ik het heel leuk vind om dingen te ontwerpen en te maken.” Petra, 14 jaar
6.2. Strategie in de samenwerking school en bedrijf In de regio zijn er veel relaties tussen bedrijf en school. TechniekTalent.nu vult met TechNet een deel van deze relatie in. Deze aanpak is gebleken succesvol. Uit de gesprekken met de fondsbesturen en ondernemers uit de verschillende sectoren blijkt dat de enorme drukte in de regio als storend ervaren wordt. Leidende principes voor de rol van TechniekTalent.nu in de samenwerking tussen school en bedrijf zijn: 1. TechniekTalent.nu start altijd vanuit een vraag vanuit het (funderend) onderwijsveld en heeft een onderzoekende, initiërende en stimulerende functie. TechniekTalent.nu heeft expliciet geen regiofunctie voor de fondsen a. Individuele relaties met de bedrijven zijn en blijven daarmee specifiek voorbehouden aan de O&O fondsen en de sectoren zelf. TechniekTalent.nu ondersteunt O&O fondsen en sectoren door producten en kennis aan te bieden aan de fondsen en sectoren, die deze kunnen inzetten in hun relatie met de (individuele) bedrijven. b. TechniekTalent.nu richt zich daarmee op de regio, niet op het bedrijf. Hiermee wordt voorkomen dat er een overlap is tussen de fondsen en TechniekTalent.nu. 2. TechniekTalent.nu heeft een ordeningsrol in de regio, in verband met de drukte waar ondernemers op dit moment last van hebben. Ter vergroting van de impact en massa wordt dan ook nadrukkelijk gezocht naar het bundelen en kanaliseren van initiatieven in de regio. Dit krijgt de komende tijd meer vorm en inhoud in de pps. Hoewel er voldoende aanwijzingen zijn dat er van een organisatie als TechniekTalent.nu een ordeningsrol verwacht wordt, is deze positie niet vanzelfsprekend. Het gaat hier ook om draagvlak, positie en gunning. De actieve betrokkenheid van de overheid ondersteunt dit doel. TechniekTalent.nu zal een strategie vaststellen om deze rol zo optimaal mogelijk in te kunnen vullen. a. Met het oog op de concrete (en vaak pragmatische) behoeften van bedrijven in relatie tot opleiding en ontwikkeling, wordt in dit kader nadrukkelijk de interactie gezocht met (de medewerkers van) de sociale partners en fondsen in de regio. b. De ordeningsfunctie van TechniekTalent.nu in de regio betreft geen hiërarchische, maar een verbindende en activerende rol.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
23
3. TechniekTalent.nu heeft een expliciete rol, in ieder geval als expertisecentrum, in het creëren van meer begrip tussen jongeren en bedrijven, gericht op het geven van een positief en realistisch beeld van de sector aan jongeren van nu. Daarmee focussen activiteiten zich op: a. De begeleiding van jongeren in opleidingen naar een eerste baan voor wat betreft verwachtingen en reflectie.
6.3. Strategie in het intersectorale platform Activiteiten op het terrein van talentbehoud zijn geen kernactiviteiten van TechniekTalent.nu. 1. TechniekTalent.nu dient nadrukkelijk wel als platform om elkaar te ontmoeten en door bijvoorbeeld kennisdeling en eventuele samenwerking de (inter)sectorale activiteiten tot een hoger niveau te brengen. TechniekTalent.nu treedt hierin op als ‘coördinatiepunt’ en biedt ruimte aan gelegenheidscoalities. 2. Het is aan de individuele sociale partners en fondsen om het platform inhoudelijk te laden en vast te stellen of, waar en op welke wijze hetgeen is besproken tot uitvoering wordt gebracht. Het primaire oogmerk is dat gesproken wordt over kennisdeling en samenwerking tussen sectoren en niet dat eventuele gezamenlijke activiteiten ook primair door TechniekTalent.nu worden uitgevoerd. TechniekTalent.nu heeft wel een faciliterende rol vanuit haar expertise op het terrein van het vormgeven en managen van platforms voor samenwerking. 3. Vanuit de interne beraadslagingen binnen de fondsen zijn met betrekking tot het intersectorale platform een aantal opmerkingen gemaakt en suggesties gedaan. Zo wordt er voorgesteld om op het platform intersectorale mobiliteit een plaats te geven en stellen andere partijen voor om de digitale website Talent in bedrijf gezamenlijk voort te zetten. 4. TechniekTalent.nu heeft na vaststelling van het strategisch plan en ter voorbereiding op het Jaarplan 2016 alle partijen benaderd en uitgenodigd om af te spreken op welke wijze en met welke invulling het kennisplatform in 2016 zal starten. Dit krijgt verder vorm in de reeds geplande werkconferentie.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
24
7. STRATEGISCHE PROGRAMMERING De brug tussen de geformuleerde missie (en domeinen) en een toekomstig projectportfolio wordt gevormd door de inhoudelijke visie van TechniekTalent.nu. Deze visie leidt tot een voorspelbare inzet op een gefocust aantal projecten in de komende periode. Het identificeren en voorstellen van de meest effectieve projecten (gegeven ook de per definitie beperkte beschikbaarheid van middelen) is vooral een opgave van het bureau van TechniekTalent.nu, hierbij gericht door het bestuur. TechniekTalent.nu bouwt haar portfolio op aan de hand van de interventies die gepleegd worden om jongeren te enthousiasmeren voor techniek. Onderstaand wordt inzicht gegeven in de interventies. Het bureau stelt een doelmatig en doeltreffend portfolio samen, in lijn met missie, visie en domeinen van TechniekTalent.nu die inhoudelijk voorliggen in jaarplannen en waarover verantwoording wordt afgelegd in kwartaalrapportages. 7.1 Interventiebeleid TechniekTalent.nu bouwt haar projectportfolio op aan de hand van interventies die nodig zijn om jongeren op de cruciale keuze- en vormingsmomenten in contact te brengen met techniek. De interventies zijn als volgt: •
Enthousiasme wekken voor techniek Uit onderzoek blijkt dat het op jonge leeftijd in contact brengen van kinderen met techniek een positieve invloed heeft op hun toekomstige beroepskeuze. Daarom is het van belang dat basisscholen en bedrijfsleven zich inzetten om iedere basisschoolleerling op een gestructureerde manier in aanraking te laten komen met wetenschap en technologie. In het Techniekpact is afgesproken dat in 2020 leerlingen in het gehele onderwijsprogramma worden uitgedaagd om vaardigheden als creativiteit, ondernemingszin, probleemoplossend vermogen, samenwerking, initiatief, leiderschap en ICT-vaardigheden te ontwikkelen.
•
Kiezen voor een technisch profiel Wanneer interesse voor techniek gewekt is, zullen jongeren techniek als realistische optie voor hun toekomst overwegen. In het proces jongeren goed te begeleiden en te ondersteunen in hun keuze voor een technisch profiel speelt LOB een belangrijke rol. Ook blijft het in deze fase van belang het juiste en diverse beeld van de techniek te blijven tonen en hen dat waar mogelijk te laten ervaren.
Om effectief aanwezig te zijn op bovenstaande interventies werkt TechniekTalent.nu volgens de laatste inzichten uit de wetenschap en blijft zij kennis over jongeren ophalen, verrijken en verspreiden.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
25
“Als ambassadeur ga je scholen langs om te vertellen hoe leuk de techniek is en wat je zelf doet. En dat je veel meer met techniek kan dan de meeste jongeren denken.” Jill Horstman, studeert bouwkunde Horizon College in Heerhugowaard en is ambassadeur van de techniek
Om onze kennis en inhoudelijke bijdrage te verspreiden wordt gebruikt gemaakt van de regionale infrastructuur die er in de regio reeds aanwezig is. •
Intermediair in de regio Alle jongeren in contact brengen met techniek; dat doe je niet alleen. Er zit een enorm potentieel in de regio die TechniekTalent.nu met elkaar wil verbinden om gezamenlijk te werken aan het enthousiasmeren van jongeren voor techniek en hen te winnen voor de technische sectoren. Door op te treden als intermediair beogen we de drukte in de regio voor bedrijven en scholen te verminderen. Dit krijgt verder vorm en inhoud in de geplande pps.
Met de gekozen impactstrategie focust TechniekTalent.nu zich op het funderend onderwijs. De middelen worden effectief ingezet op de keuzemomenten die vallen binnen deze definitie. Hiermee speelt TechniekTalent.nu een rol tijdens vrijwel alle keuzemomenten van jongeren. Het keuzemoment van het bevestigen van de keuze voor techniek wordt niet afgedekt binnen TechniekTalent.nu, maar krijgt expliciet aandacht binnen SPT. Indien de partners in TechniekTalent.nu hieraan extra aandacht willen besteden kan dit vorm krijgen binnen het intersectoraal platform. In het overzicht op de volgende pagina zijn (dikgedrukt) de interventies te zien met daaraan het portfolio gekoppeld. Dit portfolio geeft een start positie weer. Het is de komende planperiode onderhevig aan organisatieontwikkeling en voortschrijdend inzicht.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
26
De regionale infrastructuur wordt verder vormgegeven in de te vormen pps.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
27
8. ORGANISATIE EN BESTURING TechniekTalent.nu heeft verder focus aangebracht in haar missie en ambities. Deze leiden tot een aangescherpt portfolio, waarin keuzes zijn gemaakt om nieuwe initiatieven te nemen en een aantal activiteiten niet of anders in te richten. Deze keuzes vragen ook om een aanscherping van de organisatie en besturing van TechniekTalent.nu. Deze moet immers naadloos aansluiten bij de geformuleerde ambities en doelstellingen. 8.1. Competentievraagstuk Met de nadere focus van de missie en ambities van TechniekTalent.nu, is een drietal kennisgebieden essentieel om tot succes in de komende periode te komen. Dit zijn kennisgebieden die zowel in het bestuur, als de directie als medewerkers nadrukkelijk en in balans aanwezig moeten zijn. Het gaat om: • Marketing & Communicatie • Onderwijs, en meer specifiek Bedrijf en school • Netwerken, verbinden en stakeholdermanagement Wat betreft de huidige competentieprofielen van de medewerkers kan nog het volgende worden opgemerkt: in het huidige vastgestelde competentie profiel zijn voor alle medewerkers de volgende competenties benoemd • Samenwerken en overleggen • Gedrevenheid en ambitie tonen • Omgaan met aanpassingen en veranderingen Daarnaast zijn er functie specifieke competenties benoemd. Op basis van de gekozen visie en missie zullen de functieprofielen nader beoordeeld worden op de competentie relaties opbouwen en netwerken. Wat betreft de directie kan worden opgemerkt dat het voornemen is om een directiereglement op te stellen dat expliciet maakt wat van de directie op deze terreinen wordt verwacht en wat in deze ook de bevoegdheden en mandaat van de directie zijn. Focus ligt hierbij op de executieve kracht in de uitvoering. 8.2. Besturingsvraagstuk Het toekomstig besturingsmodel heeft de volgende kenmerken: Samenstelling van het bestuur (3+1+1) Representatief bestuur. Er is sprake van een representatief bestuur, bestaande uit 4 leden en een onafhankelijk voorzitter. De leden van het bestuur zijn afkomstig vanuit (3) werkgevers- en (1) werknemerszijde en zijn representatief wat betreft de relatieve omvang van het aantal werknemers in de sector. De samenstelling is verder dusdanig dat alle deelnemende sectoren zich (in het gezamenlijk belang) vertegenwoordigd voelen.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
28
De bestuursleden hebben in de brancheorganisatie of vakvereniging een directie of bestuurlijke rol (dan wel een vergelijkbare verantwoordelijkheid). Bestuursleden worden aangezocht op basis van een vooraf met elkaar gedefinieerd profiel. Fondsbestuurders kunnen niet tevens lid zijn van het bestuur van TechniekTalent.nu. Het bestuur heeft een onafhankelijk voorzitter en wordt benoemd / ontslagen door het bestuur. De voorzitter is geen boegbeeld, maar wel van statuur en kent de wereld van sociale partners. Het huidige bestuur van TechniekTalent.nu wijst een ‘formateur’ aan die de opdracht krijgt om een eerste bestuur te formeren. De formateur maakt geen deel uit van het toekomstige bestuur. Stemverhouding in het bestuur Het bestuur besluit in beginsel met gewone meerderheid. Voor een beperkt aantal besluiten is een bijzondere meerderheid (4) noodzakelijk. Het gaat dan om het vaststellen van het jaarplan en begroting, het goedkeuren van de jaarrekening en benoeming & ontslag van directie en voorzitter. Daarmee is er geen ‘paritaire’ stemverhouding in het bestuur. De pariteit is verankerd bij de fondsen als financiers van TechniekTalent.nu.
Verbinden TechniekTalent.nu is een uitvoeringsinstrument van sociale partners, met als financier de fondsen. Het is essentieel dat stakeholders verbonden zijn en blijven bij TechniekTalent.nu. Dit vereist van het bestuur een pro actieve houding en gedrag naar haar stakeholders toe. Het bestuur is voortdurend op zoek naar interactie en het inzichtelijk maken van het rendement van TechniekTalent.nu. Tweemaal per jaar wordt er een werkconferentie georganiseerd met de stakeholders (fondsen en sociale partners). De werkconferenties zijn een belangrijk ijkpunt. Hier worden nieuwe inzichten gehaald en gebracht. Het is het moment van inhoudelijke betrokkenheid en input vanuit de deelnemende fondsen. De voorzitters van sociale partners worden betrokken als ambassadeurs, veelal op een meer informele wijze. De huidige vorm (raad van advies) zal niet worden voortgezet. Verantwoorden Het strategisch plan is een convenant van sociale partners en fondsen. Met het convenant ontstaan rechten en plichten voor de komende vijf jaar. Op basis van dit convenant wordt verantwoording afgelegd over inhoud en besteding:
Aan de fondsen als financiers: wat hebben wij er mee gedaan?
Aan stakeholders: wat hebben wij er mee bereikt?
In dit kader worden de volgende taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden onderscheiden: 1) de directie stelt het jaarplan op (mede op basis van inhoudelijke input vanuit de fondsen); 2) het jaarplan wordt door het bestuur van TechniekTalent.nu vastgesteld; 3) Het vastgestelde jaarplan wordt ter kennisgeving onder de aandacht van het fondsbestuur gebracht; 4) het fondsbestuur beslist over
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
29
de financiële bijdrage en toetst hier inhoudelijk marginaal: dat wil zeggen op overeenstemming met het strategische plan en eventuele voorbehouden die daarbij bij de start zijn gemaakt. Het bestuur in relatie tot de directie Het bestuur creëert een omgeving waarin de directie zich kan focussen op realisatie en resultaat. Het bestuur kiest hier voor een besturen op proces en hoofdlijnen. De positie van de directie is vastgelegd in een directiereglement. Bovenal wordt van de directie verwacht dat deze voortdurend actief op zoek is naar interactie, partnerships en het inzichtelijker maken van rendement van TechniekTalent.nu.
Overzicht Governance TechniekTalent.nu Onderdeel
Uitwerking Governance Van een bestuurszetel voor iedereen naar een representatief bestuur.
Representatief bestuur
Het bestuur bestaat uit 4 leden en 1 voorzitter.
Het bestuur bestaat uit vertegenwoordigers vanuit werkgevers- en werknemerszijde.
3 bestuursleden hebben een werkgeversachtergrond, 1 bestuurslid heeft een werknemersachtergrond.
3+1+1
Stel een formateur aan, die met de aanleverende organisaties, een eerste samenstelling van het bestuur realiseert.
De voorzitter
Het bestuur heeft een onafhankelijk voorzitter.
De voorzitter wordt benoemd en ontslagen door het bestuur.
Geen boegbeeld, wel statuur; technisch voorzitter.
Kent de wereld van sociale partners.
De leden
De leden van het bestuur zijn afkomstig vanuit (3) werkgevers- en (1) werknemerszijde en zijn representatief wat betreft de relatieve omvang van het aantal werknemers in de sector, maar vertegenwoordigen WEL het
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
30
gezamenlijke belang en opdracht.
Die brancheorganisatie c.q. vakvereniging levert een bestuurder,
die voldoet aan een vooraf met elkaar gedefinieerd functieprofiel.
Bestuursleden hebben in de brancheorganisatie c.q. vakvereniging een directie of bestuurlijke rol (dan wel een vergelijkbare verantwoordelijkheid).
Bestuur besluit met gewone meerderheid
Inventariseren en vaststellen welke besluiten met een bijzondere meerderheid moeten worden genomen (4 van de vijf stemmen): vaststellen jaarplan, begroting, goedkeuren jaarrekening en benoeming / ontslag directie en voorzitter)
Daarmee geen paritaire stemverhouding in het bestuur. De paritaire stemverhouding is verankerd bij de fondsen als financiers van TechniekTalent.nu.
Meerderheid van stemmen
Fondsbestuurders kunnen niet tevens bestuurder zijn in TechniekTalent.nu.
TechniekTalent.nu is een uitvoeringsinstrument van sociale partners, met als financier de fondsen.
Voorzitters van sociale partners als ambassadeurs (‘uitdragen’); afschaffen van huidige vorm Raad van Advies
Tweejaarlijkse werkconferentie met stakeholders (fondsen en sociale partners) Verbinden Pro actief gedrag en houding van bestuur en directie naar haar stakeholders; voortdurend op zoek naar interactie en het inzichtelijke maken van het
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
31
rendement van TechniekTalent.nu.
Het strategisch plan is een convenant van sociale partners en O&O fondsen. Met het convenant ontstaan rechten en plichten voor de komende vijf jaar Op basis van convenant wordt verantwoording afgelegd over inhoud en besteding: Aan fondsen als financiers: wat hebben wij er mee gedaan? Verantwoorden
Aan stakeholders: wat hebben wij er mee bereikt?
De directie stelt het jaarplan op; het bestuur stelt deze vast. Het vastgestelde jaarplan wordt ter kennisgeving onder de aandacht van het fondsbestuur gebracht. Het fondsbestuur toetst marginaal: op overeenstemming met het vastgestelde strategische plan en eventuele voorbehouden die zijn gemaakt
Het bestuur creëert een omgeving waarin directie zich kan focussen op realisatie en resultaat
Bestuursstijl in relatie tot directie: besturen op proces en hoofdlijnen; vastgelegd in directiereglement Bestuur in relatie tot directie
Proactieve directie; vragen om vergeving, niet om toestemming
Pro actief gedrag en houding van directie naar haar stakeholders; voortdurend op zoek naar interactie, partnership en het inzichtelijker maken van het rendement van TechniekTalent.nu.
8.3. Kernpakket en facultatief keuzepakket Het verplichte kern en facultatieve keuzepakket blijft ook in de nieuwe periode van kracht. Hierdoor blijft het mogelijk om het programma van TechniekTalent.nu ook in een nieuwe periode nauw aan te laten sluiten bij de wensen en mogelijkheden van de werkgevers- en werknemersorganisaties in de technische sectoren. Het kernpakket omvat programma’s en projecten waar volledige
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
32
overeenstemming over bestaat en waar alle deelnemers verplicht aan deelnemen. Het facultatieve keuzepakket heeft betrekking op die programma’s en projecten waar geen volledige overeenstemming van alle deelnemers over is en levert maatwerk aan die partij of partijen die separaat projecten door TechniekTalent.nu willen laten uitvoeren. Het bestuur zal besluiten welke programma’s en projecten tot het kernpakket en welke tot het facultatieve pakket behoren. 8.4. Inrichting organisatie Middels een professioneel programmamanagement realiseert TechniekTalent.nu haar doelstellingen. Een dergelijke werkwijze maakt het mogelijk om snel en adequaat in te spelen op relevante ontwikkelingen, veranderende behoeften en nadere besluitvorming bijvoorbeeld in het kader van de publiek private samenwerking. De werkwijze om middels programmanagement en –lijnen, de projecten en activiteiten van TechniekTalent.nu invulling te geven, blijft dan ook in de nieuwe planperiode in stand. Er zal na besluitvorming gekeken worden op welke wijze deze invulling zo effectief en efficiënt mogelijk ingevuld kan worden. In 2013 heeft de bestuurlijke fusie plaatsgevonden tussen SPT en TechniekTalent.nu. Dit betekent dat sprake is van een volledige onderschikking van SPT aan TechniekTalent.nu, waarbij formeel sprake blijft van twee rechtspersonen. Deze bestuurlijke fusie wordt ontvlochten als gevolg van de keuze om het governance model aan te passen. Bestuurlijk wordt de fusie ontvlochten, organisatorisch wordt zoveel mogelijk samengewerkt om de voordelen van de organisatorische verbinding te kunnen blijven inzetten. Dit tevens om de huidige fiscale eenheid en BTW vrijstelling zoveel mogelijk in stand te kunnen houden. Op dit moment (1 juni 2015) kent TechniekTalent.nu de volgende formatie; TechniekTalent.nu Arbeidsovereenkomsten vanuit capaciteitsbegroting Invulling vanuit capaciteitsbegroting SPT
7 FTE 9,4 FTE 4,08 FTE 10,18 FTE
8.5. Financieel Het beschikbare budget wordt als volgt ingezet; 50% ten behoeve van de programmalijn basisonderwijs 28% ten behoeve van de programmalijn VO/BO 20% ten behoeve van communicatie 2% ten behoeve van het platform Overige gevolgen zijn:
Alle personeelskosten worden naar de lijn overgebracht en moeten dus uit het beschikbare budget gefinancierd worden.
Doordat TechniekTalent.nu zich nog meer terugtrekt op het funderend onderwijs wordt onderzocht of er met schooljaren in plaats van met boekjaren gewerkt kan gaan worden.
De doorberekening van kosten vanuit TechniekTalent.nu naar SPT vindt, voor wat betreft de personeelskosten, voor 50% plaats en voor de overige kosten op basis van een verhouding van 60% Techniektalent.nu en 40% SPT.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
33
Vanuit SPT wordt formatie van het techniekcoach project doorbelast naar TechniekTalent.nu.
SPT voert momenteel vakwedstrijden uit voor OTIB.
Na definitieve besluitvorming zal de doorbelasting en doorberekening op basis van de nieuwe verhoudingen en afspraken door het bestuur (TechniekTalent.nu en SPT) vastgesteld worden.
8.6. Interactie met de fondsen Met de gekozen koers blijft het van belang dat TechniekTalent.nu een constructieve relatie met de fondsen onderhoudt. Afstemming en informeren van elkaars werkzaamheden zijn de belangrijkste onderwerpen van gesprek. De fondsen zullen door middel van kwartaalrapportages en gesprekken op de hoogte worden gebracht van de ontwikkelingen van TechniekTalent.nu. Op operationeel niveau zal het overleg met het OBO (overleg buitendiensten van O&O fondsen) voortgezet worden. TechniekTalent.nu zal ook actief op zoek gaan naar instrumenten en momenten waarop het contact met de fondsen het best onderhouden kan worden. Het gaat dan zowel om het belang van een goede informele relatie, als ook een goede relatie in het kader van aspecten als (financiële) verantwoording. Het bestuur beseft dat communicatie over en weer met fondsen een wederkerigheid veronderstelt: een goede relatie vraagt investering van alle betrokkenen.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
34
9. PLANNING & CONTROL CYCLUS
9.1. Inleiding Ook in de komende periode maakt TechniekTalent.nu gebruik van een intensieve Planning & Control cyclus, om haar activiteiten te monitoren, te evalueren en bij te sturen. Een cyclus die erop is gericht : • om vooraf tot onderbouwde keuzes voor besteding van middelen en inzet te komen • Bij de onderbouwing input en draagvlak te verkrijgen bij alle stakeholders • De (financiële) stakeholders in staat te stellen om tijdig haar besluitvorming, relevant voor TechniekTalent.nu, vorm te geven. • De voortgang te monitoren om zo ook tot tussentijdse bijstelling te komen • En verantwoording af te leggen aan de stakeholders over de inzet van middelen en gerealiseerde resultaten. Een en ander gaat aan de hand van een Plan Do Control Act aanpak, zoals onderstaand visueel weergegeven.
Om tot een gedragen voorstel voor een operationeel plan te komen, wordt nadrukkelijk aansluiting gezocht bij de planning & control cyclus van de betrokken fondsen, als financiers van TechniekTalent.nu. Hiertoe wordt elk jaar een procesplanning opgesteld, waarin vanaf begin september wordt gewerkt: • aan de inhoudelijke activiteiten van het jaar daaropvolgend • en de financiële consequenties hiervan in kaart worden gebracht Elk jaar worden de fondsen (medewerkers en bestuur) tijdig betrokken in beide stappen van het proces: vormgeving van de inhoud en de begroting van TechniekTalent.nu. Op deze wijze worden de fondsen, als financiers van TechniekTalent.nu, in een zorgvuldig en tijdig proces in staat gesteld, te komen tot besluitvorming. Er wordt hierin uitgegaan van een principebesluit van deelname voor de gehele planperiode van vijf jaar, met een jaarlijkse herijking en concretisering van de bijdrage per fonds.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
35
9.2. Systeem van Planning & Control In de voorgaande periode is veel aandacht besteed aan het systeem van Planning & Control: een penningmeestersoverleg, bevoegdheden in de organisatie, beschrijving van de administratieve organisatie, intensief overleg met de accountant, etc. Wij zullen deze systematiek ook in de komende jaren gebruiken en nog verder ontwikkelen. 9.3. Monitoring en verantwoording Ook in de komende planperiode blijft veel aandacht uitgaan naar het monitoren van activiteiten van TechniekTalent.nu. De resultaten helpen ons portfolio continue aan te scherpen en te verbeteren en dragen bij aan de verantwoording naar het bestuur en de stakeholders. Eenmaal per kwartaal worden hiertoe integrale voortgangsrapportages opgesteld. Om een doorlopende kwaliteitstoets van de activiteiten te kunnen uitvoeren vinden wij constante afstemming met alle verschillende stakeholders van TechniekTalent.nu noodzakelijk. Het contact met stakeholders draagt bij aan de aansluiting die het portfolio heeft op de markt. Het geeft inzicht in de vraag of wij de juiste dingen doen die nodig zijn voor de toekomst van de technische sector. Om dit stakeholdermanagement mogelijk te maken zetten wij onder andere het halfjaarlijkse kennistransferium in. Daarnaast zoeken we naar nieuwe mogelijkheden om continue in een constructieve en creatieve dialoog met elkaar te blijven. 9.4. Tussentijdse evaluatie Alle kasdragers zeggen financiering toe voor een periode van 5 jaar met een stevige evaluatie na 2,5 jaar waarin de kwaliteit van de uitvoering van het strategisch plan wordt geëvalueerd. Deze evaluatie vindt plaatst na het schooljaar 2017-2018. De evaluatie moet het voor het bestuur c.q. sociale partners mogelijk maken een gefundeerd oordeel te geven over de prestatie van TechniekTalent.nu. Mocht de evaluatie aanleiding geven om te stoppen met TechniekTalent.nu, dan wordt er pas ná de evaluatie een afbouwperiode gestart. De evaluatie moet daarnaast bij voortgang de gelegenheid geven opgedane inzichten en ervaringen in te zetten in de doorontwikkelingen van projecten en programma’s. In de evaluatie komt in ieder geval aan de orde: •
Doelen en ambities In het Strategisch plan zijn duidelijke ambities geformuleerd. Deze ambities worden jaarlijks door vertaald naar doelstellingen. De evaluatie moet inzicht geven op de mate waarin deze doelstellingen gehaald zijn.
•
Activiteiten TechniekTalent.nu Uitvoering: een analyse van de manier waarop de uitvoering van het strategisch plan verlopen is. Hoe hebben betrokkenen c.q. beleidspartners hun verantwoordelijken, taken en rollen vervuld, zijn de voornemens beschreven in het strategisch plan uitgevoerd (dan wel of daar beredeneerd van is afgeweken), hoe is de onderlinge communicatie verlopen, hoe zijn financiële middelen ingezet, en dergelijke. Resultaten: Welke resultaten heeft TechniekTalent.nu behaald? Wat is de realisatie van outcome van tussendoelen van de projecten? Wat zijn onvoorziene neveneffecten van de activiteiten die
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
36
TechniekTalent.nu uitvoert om haar doelen en ambities te behalen? Hierbij kan gebruik worden gemaakt van de bestaande metingen en monitoring die TechniekTalent.nu gebruikt. •
Doelmatigheid Doelmatigheid gaat over de vraag hoe het is met de kosten-baten verhouding: had hetzelfde resultaat ook met inzet van minder middelen behaald kunnen worden, respectievelijk had met dezelfde middelen een beter resultaat bereikt kunnen worden.
•
Omgeving TechniekTalent.nu staat niet los van haar omgeving. Een analyse van de externe dynamiek maakt dan ook deel uit van de evaluatie. Hoe heeft de omgeving invloed gehad op de doelstellingen en ambities? Hoe ziet het speelveld waarin TechniekTalent.nu opereert er uit, hoe is dit veranderd sinds het opstellen van het strategisch plan en wat zijn de verwachtingen voor de toekomst?
•
Manier van meten Voor de evaluatie moet zowel gebruik worden gemaakt van feiten en cijfers als van kwalitatieve aanvullingen door betrokkenen- sociale partners, bestuurders, directies, uitvoerders en partnersen de afnemers c.q. gebruikers van producten en diensten van TechniekTalent.nu, waaronder scholen en bedrijven.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
37
10. FINANCIERING Financiering ten behoeve van de TechniekTalent.nu organisatie en projecten verloopt via de fondsen als zogenoemde kasdragers. Op basis van een verdeelsleutel die gebaseerd is op het aantal deelnemers in de sector wordt een bijdrage per werknemer hiervoor gereserveerd. 10.1.
Duur van de financiering
Gegeven het karakter van de beoogde interventies is er een gedeelde visie op de noodzaak om middelen voor de komende vijf jaar te verstrekken, met inachtneming van de beperkte scope van het fonds zelf en onvoorziene omstandigheden in de sector c.q. in de collectieve afspraken. (Dus onder het voorbehoud van continuïteit in CAO en statuten van het fonds en van nader te bepalen checks & balances in de periodieke verantwoording van TechniekTalent.nu). De bijdrage in TechniekTalent.nu wordt in beginsel dan ook toegezegd voor de volledige duur van het strategisch plan. Hierbij is verder relevant dat TechniekTalent.nu in beginsel niet aan vermogensopbouw doet. Eind 2019 wordt een principe besluit genomen over de voortgang van de activiteiten van TechniekTalent.nu. De reeds uitgevoerde evaluatie kan betrokken worden bij deze besluitvorming. Bij besluit tot beëindiging van de activiteiten wordt 2020 mede gebruikt om de activiteiten en verplichtingen eventueel af te bouwen. Bij voortgang wordt er gewerkt aan een nieuw strategisch plan. Dit laat onverlet dat partijen bij beëindiging van TechniekTalent.nu financieel zorg dragen voor de afbouw van het samenwerkingsverband. 10.2.
Systematiek van financiering
Om te komen tot een evenwichtige bijdrage in de financiering van TechniekTalent.nu is door het bestuur een aantal uitgangspunten vastgesteld: 1. Het aandeel van een fonds wordt bepaald door het aantal werknemers in de sector. De omvang van de sector wordt jaarlijks per peildatum 30 september bepaald. 2. Voor de berekening van de bijdrage van een fonds wordt bij de start uitgegaan van € 11 per werknemer (deelnemer). De bijdrage wordt jaarlijks geïndexeerd per peildatum 1 januari op basis van CPI. 10.3.
Omvang van de financiering
Op basis van het huidig aantal werknemers in de technische sectoren (396.200), en de bijdrage van € 11,- is het beschikbare budget van TechniekTalent.nu € 4.358.200 in 2016. Dit is inclusief de gekapitaliseerde capaciteitsbegroting.
Strategisch Plan TechniekTalent.nu
38
Bijdrage aan Werknemers TT.nu Budget 2016 %
Sector
Metalektro Metaalbewerking Installatietechniek Motorvoertuigen/tweewielers Carrosserie Isolatie Goud en Zilver Procesindustrie
0 142.000 118.000 76.000 16.000 4.200 0 40.000
0 35,84% 29,78% 19,18% 4,04% 1,06% 0 10,10%
€ 1.562.000 € 1.298.000 € 836.000 € 176.000 € 46.200 € 440.000
Totaal 396.200 100% € 4.358.200 Dit overzicht is indicatief, op basis van gesprekken met de O&O fondsen in april 2015. 10.4.
Capaciteitsbegroting
De capaciteitsbegroting is in de eerste planperiode van TechniekTalent.nu tot stand gekomen om een zo goed mogelijke samenwerking op gang te brengen tussen de O&O fondsen in TechniekTalent.nu. Idealiter droeg deze bij aan optimale kennisuitwisseling en een snelle omloop van fondsmedewerkers van en naar TechniekTalent.nu zou zorgen voor het vergroten van de betrokkenheid. De O&O fondsen worden in het strategisch plan 2011-2015 benoemd als ‘hofleverancier’ van TechniekTalent.nu. Projectleiders en projectmedewerkers zijn bij voorkeur afkomstig van de deelnemende O&O fondsen. Hierbij gold dat de benodigde kwaliteit voorop staat, ter beoordeling van de directie van TechniekTalent.nu. Alle sectoren en branches geven aan dat de capaciteitsbegroting niet functioneert zoals deze bij de start van het strategisch plan 2011-2015 bedoeld is. Zij geven aan deze manier van werken niet te willen continueren. TechniekTalent.nu wordt door de fondsen steeds meer gezien als een zelfstandige organisatie en wordt daarmee ook geacht in haar eigen personeel te voorzien. Dit heeft ook te maken met de vaststelling van de fondsen zelf dat deze niet beschikken over de benodigde competenties. Tevens zijn de fondsen terughoudend ter zake het personeelsrisico. Momenteel vult TechniekTalent.nu, in overeenstemming met de fondsen, de capaciteitsbegroting ca. 75% zelf in door middel van contractovereenkomsten en inhuur van zzp’ers. 10.5.
Invulling capaciteitsbegroting nieuw strategisch plan
De capaciteitsbegroting wordt in de nieuwe periode gekapitaliseerd. In bovenstaand overzicht is de capaciteitsbegroting al verwerkt. In beginsel met behoud van de afspraken die nu succesvol verlopen en in toekomstige gevallen daar waar inzet via de capaciteitsbegroting door zowel TechniekTalent.nu als de leverende partij gewenst is en het geen negatieve belastingtechnische consequenties heeft. Voor de verrekening van geleverde capaciteit worden de bestaande afspraken gehanteerd. • Een jaar is 1600 uur • Een uur is € 70
Strategisch Plan TechniekTalent.nu