2020 Strategisch Plan

2020

Strategisch Plan

TU/e 2020

Strategisch Plan

TU/e 2020 . Strategisch Plan

2

Inhoudsopgave Woord vooraf 4 Strategie in een notendop 6 Missie en profiel 8

1 Externe ontwikkelingen en positie TU/e 14 2 Onderwijs 24 3 Onderzoek 34 4 Kennisvalorisatie 44 5 Campus 48 6 Randvoorwaarden 56

3


Woord vooraf De wereld staat voor grote uitdagingen op gebieden als energie, klimaat, gezondheid, veiligheid, duurzaamheid, mobiliteit en communicatie. Nieuwe technologische concepten zijn nodig om deze uitdagingen het hoofd te kunnen bieden. Bedrijven, kennisinstellingen en overheden spannen zich via regionale en thematische netwerken samen in om deze concepten tot stand te brengen.

4

Kennis en innovatie worden steeds belangrijkere succesfactoren in de internationale economische verhoudingen. Brainport Zuidoost-Nederland heeft zich ontwikkeld tot een van de meest innovatieve regio’s in Europa. De wereldwijde concurrentie wordt echter scherper. Er ontstaan nieuwe zwaartepunten van kennis en bedrijvigheid in landen als China en India. Jongeren kiezen in dergelijke landen massaal voor opleidingen en loopbanen in de technologie, terwijl de belang stelling van de jeugd voor technologie hier achterblijft. Nederland heeft de ambitie op het gebied van kennis en innovatie te behoren tot de top vijf van best presterende landen in de wereld. Tegelijkertijd scoort ons land middelmatig als het gaat om investeringen in onderwijs, onderzoek en innovatie. In het perspectief van deze ontwikkelingen heeft de Technische Universiteit Eindhoven zich het afgelopen jaar beraden op haar koers voor de toekomst. Dat gebeurde via bestudering van allerlei beleidsdocumenten uit binnen- en buitenland, brainstormbijeenkomsten met studenten en medewerkers, rondetafelgesprekken met externe stakeholders en een brede discussie over mogelijke hoofdlijnen van een nieuwe universiteitsstrategie. Bij die discussie betrokken we ook recent verschenen publicaties als het advies van de Commissie Toekomstbestendig Hoger Onderwijs Stelsel, de Kennis en Innovatie Agenda 2011-2020 van de KIA-Coalitie en de conceptstrategie Brainport 2020 voor de versterking van de economische structuur van Zuidoost-Nederland. Het resultaat is het voorliggende Strategisch Plan TU/e 2020. Het wordt breed gedragen en speelt in op relevante interne en externe ontwikkelingen.

Voor de implementatie van dit Strategisch Plan stippelen we een meerjarig projectenprogramma uit. Dit krijgt zijn weerslag in opvolgende instellingsplannen, bestuurlijke agenda’s en begrotingen. Via de jaarverslagen houden wij u op de hoogte van de voortgang. Wij danken allen die aan de totstandkoming van dit ambitieuze Strategisch Plan hebben meegewerkt. Dat geldt in het bijzonder voor de leden van de Regiegroep Strategie TU/e 2020 die een en ander in goede banen hebben geleid. Studenten, medewerkers en stakeholders nodigen wij uit samen met ons de schouders te zetten onder de verwezenlijking van het plan. Het College van Bestuur, Dr.ir. Arno Peels, voorzitter Prof.dr.ir. Hans van Duijn, rector magnificus Mr. Jo van Ham, lid Ir. Harry Roumen, secretaris

Eindhoven, januari 2011

5


Strategie in een notendop De TU/e heeft in 2020 in de wereld een vooraanstaande positie als internationale researchuniversiteit in e ngineering science & technology. Ze staat bekend om haar grote wetenschappelijke én maatschappelijke impact en haar substantiële b etekenis voor de concurrentiepositie van Brainport Zuidoost-Nederland en de Nederlandse kenniseconomie.

6

Om dat te bereiken worden de volgende doelen gesteld: Onderwijs • Realiseren University College Eindhoven met brede bacheloropleiding • Doorvoeren differentiatie in gespecialiseerde bacheloropleidingen • Bundelen graduate onderwijs in Graduate School • Realiseren hogere rendementen en ambitieus studieklimaat • Internationaliseren van studentenpopulatie en onderwijs • Vergroten studenteninstroom via adequate marketing van vernieuwd onderwijsaanbod • Bezinning op life long learning Onderzoek • Gericht versterken excellentie in de disciplines • Realiseren TU/e Strategic Area's rond belangrijke maatschappelijke vraagstukken (Energy, Health, Smart Mobility) • Stimuleren vernieuwende multidisciplinaire onderzoeksinitiatieven • Ontwikkelen kansrijke R&D-instituten in belangrijke niches • Versterken internationale onderzoekspositie

Kennisvalorisatie • Realiseren meer planmatige R&D-samenwerking met hightech industrie • Vergroten effectiviteit van kennisen technologietransfer naar mkb • Vergroten deelname aan ondernemerschapsgericht onderwijs • Vergroten aantal succesvolle starters Campus • Ontwikkelen campus tot TU/e Science Park van nationaal belang en internationale allure Randvoorwaarden • Zorgen voor benodigde investeringen (600-700 miljoen euro) • Ruim baan bieden aan toptalent, meer vrouwen en buitenlanders in vaste wetenschappelijke staf • Afstemmen organisatie op strategie, indien nodig clusteren van faculteiten • Benchmarken centrale ondersteunende diensten • Stappen zetten op weg naar ‘digitale universiteit’ • Ontwikkelen internationale universiteitscultuur • Bevorderen krachtenbundeling in Nederlandse technologiesector

7


Missie en profiel

De Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) is een onderzoeksgedreven en ontwerpgerichte technologie- universiteit van internationale allure, die zich op het terrein van de engineering science & technology samenhangend bezighoudt met onderwijs, onderzoek en kennisvalorisatie.

8

Op onderwijsgebied leidt de TU/e ingenieurs (Master of Science) op, die beschikken over een stevige wetenschappelijke basis en diepgang én over de nodige competenties om zich succesvol in uiteenlopende maatschappelijke sectoren en functies te kunnen ontplooien. Daarnaast leidt zij ontwerpers (Professional Doctorate in Engineering) en onderzoekers (Doctor of Philosophy) op, evenals academisch geschoolde leraren in de exacte vakken (Master of Science). Op onderzoeksgebied richt de TU/e zich bij voorkeur op die deelterreinen van de engineering science & technology waarop zij in de internationale wetenschappelijke wereld een rol van betekenis speelt of kan gaan spelen (science for science) én waarop zij betekenisvolle impulsen kan geven aan het oplossen van grote maatschappelijke vraagstukken (science for society) en het versterken van de kennisintensieve industrie (science for industry). Door nieuwsgierigheid gedreven fundamenteel onderzoek vormt de noodzakelijke basis voor meer op toepassingsgericht onderzoek. Op het gebied van de kennisvalorisatie zet de TU/e zich er voor in dat haar onderzoeksresultaten worden vertaald in succesvolle innovaties en tot nieuwe bedrijven leiden. Zij stimuleert studenten en mede werkers te kiezen voor het ondernemerschap. De kwaliteit van het onderwijs en onderzoek voldoet aan hoge internationale standaarden.

De TU/e biedt haar studenten en medewerkers een internationaal en academisch, dat wil zeggen intellectueel prikkelend, studie- en werkklimaat, dat inspireert tot een brede persoonlijke ontwikkeling, maatschappelijk en cultureel engagement en een ondernemende houding. Op haar campus stimuleert de TU/e de vestiging van en samenwerking met en tussen hoger onderwijs instellingen, onderzoeksinstituten en (startende) hightech ondernemingen. De campus ontwikkelt zich tot een TU/e Science Park van nationaal belang en met internationale allure. De TU/e vormt samen met de Technische Universiteit Delft en de Universiteit Twente de 3TU.Federatie. De onderlinge afstemming en samenwerking beogen de concurrentiepositie en reputatie van de Nederlandse TU’s in de wereld te versterken. Binnen de federatie heeft de TU/e net als Delft en Twente een eigen identiteit en profiel. De TU/e profileert zich als een internationaal vooraanstaande, in engineering science & technology gespecialiseerde universiteit, die met kwalitatief hoogwaardig onderwijs en onderzoek bijdraagt aan: • de vooruitgang van de technische wetenschappen; • de ontwikkeling van technologische innovaties; en daarmee aan • de oplossing van grote maatschappelijke vraag stukken en de groei van welvaart en welzijn. Als zodanig is zij dé motor van de regionale kenniseconomie. De TU/e profileert zich als de universiteit waar innovatie begint: Where innovation starts.

9

10

Where innovation starts

Christel de Bakker, bachelorstudent Bouwkunde

“Ik droom van een eigen architectenbureau en wil véél kennis opdoen, ook van andere vakgebieden. Daarom zou het University College Eindhoven met zijn brede bacheloropleiding precies bij mij passen. Ik ben een harde werker en word graag uit gedaagd. Een internationale omgeving waarin iedereen zich helemaal inzet voor zijn studie, is heel aanlokkelijk.”

13


1 Externe ontwikkelingen en positie TU/e Externe ontwikkelingen zijn voor de TU/e aanleiding zich te beraden op haar positie en koers voor de toekomst. Voorop staat dat de wereld geconfronteerd wordt met grote uitdagingen op gebieden als energie, klimaat, gezondheid, veiligheid, duurzaamheid, mobiliteit en communicatie. Nieuwe technologische concepten zijn nodig om deze uitdagingen het hoofd te kunnen bieden.

14

Overheden bevorderen dat bedrijfsleven en kennis instellingen zich inspannen om deze concepten te ontwikkelen. Omdat de ruimte voor fundamenteel onderzoek in het bedrijfsleven afneemt, is samenwerking tussen bedrijfsleven en kennisinstellingen geboden. Overheden en ondernemingen oefenen invloed uit op de onderzoeksagenda’s van universi teiten. De financiering van het universitaire onderzoek vindt steeds meer plaats op basis van thematische onderzoeksprogramma’s. Deze worden ontwikkeld door consortia van ondernemingen, kennisinstellingen en universiteiten, gesteund door overheden en onderzoeksfinanciers. Over het algemeen staan bovengenoemde maatschappelijke en economische uitdagingen hierbij centraal. Deze vragen door hun complexiteit om multidisciplinair onderzoek in de gehele kennisketen van fundamenteel onderzoek tot en met het leveren van proof of principle en proof of concept. Van universitaire onderzoeksgroepen wordt verwacht dat zij in sterke onderlinge competitie voorstellen bij deze programma’s indienen en zo de financiële middelen verwerven voor hun onderzoeksprojecten en apparatuur. Het vormgeven aan dergelijke consortia, programma’s en projecten overstijgt veelal de mogelijkheden van afzonderlijke faculteiten en groepen: er is specifieke expertise en coördinatie voor nodig op instellingsniveau. Naast de toenemende programmatische financiering

van universitair onderzoek is ook een verschuiving te zien van basisfinanciering naar persoonsgebonden financiering. In sterke onderlinge competitie kunnen de meest talentvolle en excellerende onderzoekers persoonsgebonden onderzoeksgelden verwerven en naar eigen inzicht besteden. Europese fondsen vormen een steeds groter deel van de totale programmatische en persoonsgebonden onderzoeksfinanciering. Wereldwijde kenniseconomie Kennis en innovatie winnen aan belang in de inter nationale economische verhoudingen. Er ontwikkelt zich in hoog tempo een wereldwijde kenniseconomie: nationale grenzen en geografische afstanden vervagen. Kennisintensieve bedrijven strijken bij voorkeur neer in regio’s met een grote economische dynamiek. Ze kiezen voor regio’s waar hoogwaardige universiteiten en laboratoria, kennisinstellingen en toeleveraars geconcentreerd zijn, voldoende hoogwaardige kenniswerkers voorhanden zijn en overheden zich sterk faciliterend en ondersteunend opstellen. Er ontstaan nieuwe zwaartepunten van kennis en bedrijvigheid in landen als China en India. Op termijn zijn alleen topuniversiteiten met een sterke internationale positie en reputatie een vestigings- en bindingsfactor. Er is wereldwijd dan ook sprake van een ware reputatierace tussen universiteiten. De onderlinge concurrentie bij het aantrekken van

15


s tudenten, wetenschappers, fondsen en partners wordt gedurig sterker. Studenten en wetenschappers zijn net als bedrijven steeds minder locatiegebonden. Inter nationale wetenschapsfondsen worden belangrijker. Internationale netwerken van samenwerkende uni versiteiten en bedrijven zijn in opkomst. Door netwerk vorming, fusies en - in sommige landen - geconcen treerde omvangrijke overheidsinvesteringen groeit het aantal grote krachtige universiteiten. Zij oefenen met state-of-the-art faciliteiten, ruime financiële mogelijk heden en een aantrekkelijk relatienetwerk een sterke aantrekkingskracht uit op de beste studenten, op topwetenschappers, op vooraanstaande partners, op onderzoeksfondsen en op internationaal opererende kennisintensieve ondernemingen. Voor de concurrentiepositie van Zuidoost-Nederland zijn deze ontwikkelingen van groot belang. Jongeren en technologie Dat geldt ook voor de geleidelijke afname van het aantal jongeren in ons land met een intrinsieke interesse in technologie. De komende jaren is door demografische oorzaken bovendien juist in Zuid-Nederland een daling te verwachten van het jaarlijkse aantal vwo-verlaters. Daar staat de positieve ontwikkeling tegenover dat landelijk een groeiend percentage vwo-leerlingen kiest voor een bètagerelateerd profiel (Natuur en Techniek c.q. Natuur en Gezondheid). Met name de groep die voor het profiel Natuur en Gezondheid kiest, laat zich bij het maken van een studiekeuze vaak leiden door carrière- of maatschappelijke motieven. Als ze al voor een technische opleiding kiezen, dan is dat overwegend voor bredere c.q. multidisciplinaire opleidingen met aandacht voor carrière- en maatschappijgerichte vakken. Een trend is ook dat de verschillen in talent, interesse en motivatie tussen instromende studenten groter

16

worden. Van universiteiten wordt verwacht dat zij met een meer gedifferentieerd onderwijsaanbod inspelen op deze verschillen. Wat de technologiesector betreft is meer onderwijsdifferentiatie bovendien noodzakelijk vanwege de groeiende behoefte aan verschillende typen ingenieurs op de arbeidsmarkt. Naast specia listen met een grote diepgang binnen één discipline zijn in toenemende mate ingenieurs nodig die verbanden kunnen leggen tussen verschillende disciplines. Naast onderzoeksgerichte ingenieurs zijn ontwerpgerichte ingenieurs nodig. Verder wordt van ingenieurs steeds vaker een ondernemende attitude en management vaardigheden verwacht. Over de gehele linie is er in ons land sprake van een structureel tekort aan technologische kenniswerkers. Dit tekort heeft een negatieve invloed op de internationale c oncurrentiepositie van ons land in het algemeen en van de hightech regio ZuidoostNederland in het bijzonder. Benutbaar maken wetenschappelijke kennis Tot slot mag het toenemende belang dat wordt gehecht aan kennisvalorisatie en innovatie een belangrijke ontwikkeling worden genoemd. Hoewel ons land wetenschappelijk tot de best scorende landen behoort, geldt dat niet als het om innovatie gaat. Hier is sprake van een achterstand op een groeiend aantal landen. Mede daarom heeft de Nederlandse overheid kennisvalorisatie - het maatschappelijk en economisch benutbaar maken van wetenschappelijke kennis - wettelijk verankerd als derde kerntaak van de universiteiten naast onderwijs en onderzoek. Die derde kerntaak krijgt gestalte via een meer planmatige R&D-samenwerking tussen universiteiten en bedrijfsleven, een proactieve kennisen technologietransfer tussen universiteiten en het middenen kleinbedrijf en de systematische stimulering en ondersteuning van nieuwe bedrijvigheid op basis van

de opbrengsten van universitair onderzoek. Op de universitaire campussen vestigen zich steeds meer (startende) kennisintensieve bedrijven en onder zoeksinstituten. Ze werken in een klimaat van open innovatie intensief met elkaar en met de desbetreffende universiteit samen. Behoud positie niet vanzelfsprekend De TU/e heeft wereldwijd een uitstekende reputatie opgebouwd als vooraanstaande onderzoeksuniversiteit in engineering science & technology. De faculteiten verzorgen hoogwaardig academisch onderwijs. Ze doen dat in een context van excellent fundamenteel én toepassingsgericht onderzoek op terreinen die relevant zijn voor de omgeving. De regio Zuidoost-Nederland onderscheidt zich door een sterke concentratie van internationaal opererende hightech bedrijven en kennisinstellingen. Ze geldt als een van de meest innovatieve regio’s in de wereld en profileert zich als internationaal aantrekkelijke Brainport. In dit ecosysteem van samenwerkende bedrijven en kennisinstellingen vervult de

Ir. Rokus van Iperen, voorzitter van de Raad van Toezicht van de TU/e en voorzitter van de Raad van Bestuur van Océ

“De TU/e staat wijd en zijd bekend om haar goede prestaties op het gebied van onderwijs, onderzoek en k ennisvalorisatie. Maar de wereld verandert snel en er spelen tal van c omplexe maatschappelijke en eco nomische kwesties. Dit Strategisch Plan maakt glashelder welke rol de TU/e wil gaan spelen.”

17


TU/e een onmisbare rol. Ze creëert relevante k ennis en leidt hoogwaardige kenniswerkers op. Hechte samenwerking met technologie-intensieve bedrijven in de gehele kennisketen staat hoog in het vaandel van de universiteit. Deze kennisketen omvat fundamenteel, door nieuwsgierigheid gedreven onderzoek tot en met het leveren van proof of principle en proof of concept door vernieuwende technologische ontwerpen. Onderzoekers met excellente posities binnen afzonderlijke disciplines werken binnen de TU/e nauw samen in multidisciplinaire onderzoeksprogramma’s. Ze ontwikkelen die programma’s samen met het bedrijfsleven en relevante kennisinstellingen. Bij geen andere uni versiteit in de wereld is het aandeel copublicaties met onderzoekers uit het bedrijfsleven binnen de totale wetenschappelijke productie zo hoog als bij de TU/e. Kennisvalorisatie ofwel het maatschappelijk c.q. economisch benutbaar maken van wetenschappelijke kennis is aan de TU/e inmiddels stevig verankerd als derde kerntaak naast of liever gezegd verweven met de kern taken onderwijs en onderzoek. De universiteit stimuleert ondernemerschap bij studenten en medewerkers en biedt hen adequate ondersteuning bij het opzetten van nieuwe bedrijven. De uitstekende prestaties van de

18

TU/e op de gebieden onderwijs, onderzoek en kennisvalorisatie worden bevestigd door haar goede positie in de belangrijkste internationale universiteitenrankings. Hoewel de TU/e er al met al dus goed voor staat, is er aanleiding tot nadenken over de toekomstige koers. Als gevolg van de geschetste externe ontwikkelingen is het behoud van de huidige sterke positie op langere termijn niet vanzelfsprekend.

over de grenzen van disciplines en eenheden vergemak kelijkt. Een sterke verwevenheid van de kerntaken onderwijs, onderzoek en kennisvalorisatie geldt als een vanzelfsprekendheid. Verder stelt de universiteit zich nadrukkelijk open op naar haar maatschappelijke omgeving. Ze onderscheidt zich door nauwe banden met de hightech industrie in haar omgeving en door een uitstekende relatie met lokale, provinciale en nationale overheden.

Inzet strategie Inzet van dit Strategisch Plan is dat de TU/e in 2020 in de wereld een vooraanstaande positie inneemt als internationale researchuniversiteit in engineering science & technology en bekend staat om haar grote wetenschappelijke én maatschappelijke impact en haar substantiële betekenis voor de concurrentiepositie van de Brainportregio Zuidoost-Nederland en de Neder landse kenniseconomie. Kernwaarden Daarbij houdt de TU/e vast aan de volgende kern waarden. Het academische karakter van de universiteit en de wetenschappelijke onafhankelijkheid en inte griteit van de wetenschappelijke staf staan hoog in het vaandel. Onderzoekers krijgen ruimte om op basis van nieuwsgierigheid in academische vrijheid fundamenteel onderzoek te doen. Dat is een noodzakelijke randvoorwaarde om als researchuniversiteit duurzaam van betekenis te kunnen blijven. Internationaal excelleren in de afzonderlijke disciplines is een eerste vereiste om succesvol aan inter- en multidisciplinaire uitdagingen te kunnen werken. De relatief kleine schaal van de universiteit wordt gekoesterd, omdat deze een persoonlijke atmosfeer, korte communicatielijnen en samenwerking

19

20


Wisse Trooster, Christel de Bakker, tweedejaars student bachelorstudent Industrial Bouwkunde Design

“Hoe kan iemand zich meer op zijn gemak voelen in een vliegtuig, welke rol kan licht daarbij spelen? Daar ben ik mee bezig op het gebied van mobiliteit. Ik test het uit, ik wil zélf zien hoe mensen reageren. Mobiliteit omvat oneindig veel. Hoe kunnen we technologie inzetten om de mens prettiger te laten leven? Daar draait het bij mij steeds weer om.”

23


2 Onderwijs

De TU/e voorziet in 2020 in de behoeften van de samenleving en de kennisindustrie aan verschillende typen academisch gevormde ingenieurs, technologisch ontwerpers en onderzoekers.

24

De in-, door- en uitstroom van studenten is daarop afgestemd. Via een gedifferentieerd onderwijsaanbod wordt adequaat ingespeeld op de uiteenlopende studiekeuzemotieven van verschillende groepen (potentiële) studenten en op de behoefte aan verschillende typen technologische kenniswerkers op de arbeidsmarkt. Het studieklimaat is uitdagend en motiverend. Onderwijs en studentenpopulatie zijn in 2020 sterk internationaal. Om een en ander te bereiken worden de volgende initiatieven genomen. University College Eindhoven Als alternatief voor de bestaande disciplinegebonden bacheloropleidingen start de TU/e met een brede, intensieve en alleen voor geselecteerde studenten toegankelijke bacheloropleiding in Liberal Engineering Sciences. Dat gebeurt vanuit een ambitieus, internationaal en residentieel University College Eindhoven op de universiteitscampus. Dit University College biedt de basis voor de vorming van jonge mensen tot een nieuw type ingenieur (punaisemodel). Deze ingenieur kan goed uit de voeten in een multi disciplinaire, internationale, multiculturele setting en is sterk in teamwork en communicatie. Hij of zij is gericht op maatschappelijke en economische uitdagingen en is ondernemend. Dit type ingenieur is een vanuit de maatschappij gewenste aanvulling op de traditioneel opgeleide ingenieur, die zich vooral onderscheidt

door diepgang in één discipline (knopspeldmodel). Het University College beoogt nieuwe doelgroepen studenten aan te trekken. Daarbij valt te denken aan studenten die hun definitieve s tudiekeuze nog even uit willen s tellen, aan breed g eïnteresseerde en maatschappelijke georiënteerde bèta’s, aan buitenlandse studenten en aan bètatalenten onder de kinderen van de talrijke expats in ons land. Daarnaast mikt het University College zeker ook op vrouwelijke studenten. De studenten van het University College volgen vakken in uiteenlopende ingenieursdisciplines en sorteren zich geleidelijk voor in de richting van specialisaties op masterniveau. Daarnaast volgen ze vakken die hen helpen technologie in haar maatschappelijke context te zien, vakken uit de mensen maatschappijweten schappen. Qua motivatie en inzet worden hoge eisen aan de studenten gesteld. Zij zullen hard moeten werken en veel uren in hun s tudie moeten steken. Daar staat tegenover dat ze mogen rekenen op werken in kleine groepen, op uitstekende faciliteiten, op een inspirerende omgeving en op gemotiveerde en toe gankelijke d ocenten en mentoren. Gezien de ervaringen elders mag een rendement van ten minste 85% voor het University College als een haalbaar doel worden gezien. Het University College zal jaarlijks circa 150 excellente afstudeerders afleveren en daarmee voor substantiële instroom in een aantal m asteropleidingen zorgen.

25


Dr.ir. Caroline Hummels, opleidingsdirecteur faculteit Industrial Design

“Om technologische innovaties te ont wikkelen die sociale veranderingen teweegbrengen, hebben onze studenten en m edewerkers intrinsieke motivatie, maatschappelijke betrokkenheid, verantwoordelijkheid, vakmanschap, verbeeldingskracht én passie nodig.”

Differentiatie in specialistische bacheloropleidingen Behalve in de nieuwe brede bacheloropleiding van het University College investeert de TU/e de komende jaren ook in versterking van de marktpositie van haar disci plinegebonden specialistische bacheloropleidingen. Studenten binnen deze opleidingen krijgen meer keuzemogelijkheden en er wordt een breder scala aan studenten aangesproken. Studenten die intrinsiek in technologie geïnteresseerd zijn, blijven een belangrijke doelgroep. Daarnaast worden nieuwe doelgroepen aangetrokken. Denk daarbij aan bèta’s die een t echnische opleiding vooral zien als een opstap naar een glanzende carrière en maatschappelijke status, maar ook aan bèta’s die gemotiveerd zijn om technologie in te zetten voor het oplossen van grote maatschappelijke vraagstukken, voor het versterken van welvaart en welzijn in de wereld. Het aandeel v rouwelijke en allochtone studenten wordt fors verhoogd. Een en ander wordt gerealiseerd door in de opleidingen s tudieroutes aan te bieden, die zijn gericht op herkenbare maatschap pelijke thema’s als energie, gezondheid, mobiliteit, duurzaamheid, welzijn en communicatie via nieuwe media, alsmede studieroutes die focussen op specifieke beroepencategorieën zoals managers en ondernemers.

26

Verder gaat de universiteit door met het bieden van honors programs voor studenten die extra uitdaging zoeken en van verdiepende en verbredende minor programma’s die studenten echt wat te kiezen bieden. Naast puur technologische minors valt daarbij ook te denken aan minors in de mensen maatschappijwetenschappen die zich richten op de context van technologie, zoals bijvoorbeeld psychologie en techniek, bedrijfseconomie voor ingenieurs en technologie en recht. Bevorderd wordt dat studenten een minor doen bij een (buitenlandse) partneruniversiteit. Uitgangspunt is dat op termijn alleen bacheloropleidingen die duurzaam meer dan honderd eerstejaarsstudenten per collegejaar weten aan te trekken, als zelfstandige opleiding kunnen worden gehandhaafd. Opleidingen die niet aan deze norm voldoen, worden samengevoegd tot bredere opleidingen of opgeheven. Graduate programs De masteropleidingen, de ontwerpersopleidingen en het onderwijsaanbod aan promovendi worden de komende jaren gebundeld in disciplinegebonden graduate programs, die geschoeid zijn op Angelsaksische leest. Dat sluit aan bij wat internationaal gangbaar is, vergroot de studenteninstroom van buiten de TU/e en maakt het mogelijk zeer talentvolle bachelors een verkorte route te bieden naar een Professional Doctorate in Engineering (PDEng) of een regulier doctorate (PhD). De graduate programs worden gebundeld in een Graduate School. Per graduate program wordt een gevarieerd onderwijsaanbod verzorgd. Binnen de masteropleidingen gaat het dan om verschillende studieroutes, bijvoorbeeld gericht op de reguliere ingenieurspraktijk, het starten van een onderneming, het volgen van een ontwerpersopleiding of het uitvoeren van een promotieproject

c.q. op verschillende inhoudelijke afstudeerrichtingen. Via thematische graduate programs worden studenten a angesproken die een brede of maatschappelijke interesse in technologie hebben. De positie van de twee jarige ontwerpersopleidingen wordt verder versterkt. Dat gebeurt door verruiming van het opleidingsaan bod, waarborging van de kwaliteit, een krachtigere marketing richting potentiële deelnemers en bedrijfs leven, integratie van ontwerpprojecten in publiek private R&D-programma’s en het vergroten van de in- en uitstroom. Rendementen en studieklimaat Nog sterker dan in het verleden wordt de komende jaren ingezet op het realiseren van een uitdagend en motiverend studieklimaat. Een hoge studie-inzet en hoge prestaties in een kleinschalige en intensieve onderwijssetting zijn daarbij de norm. Via een a mbitieus plan en onder begeleiding van onderwijskundigen wordt de komende jaren gewerkt aan verbetering van de rendementen in de bachelor- en masteropleidingen. De mogelijkheden tot (zelf )selectie aan de poort en s electie in de startfase van bachelor- en master opleidingen worden mede met het oog hierop optimaal benut. Daardoor kunnen niet-geschikte studenten zo snel mogelijk worden verwezen naar alternatieve opleidingen en kan toptalent zo snel mogelijk naar extra uitdagende leerroutes worden geleid. Internationalisering Om een werkelijk internationale universiteit en universiteitsgemeenschap te worden, wordt het aantal buitenlandse studenten in zowel de bachelor- als masteropleidingen fors verhoogd. Daarnaast wordt de internationale mobiliteit van studenten met ( partner)

27


universiteiten in het buitenland vergroot. Met geselecteerde partneruniversiteiten worden joint programs opgezet. Uitgangspunt is dat alle Nederlandse studenten een stage c.q. deel van hun opleiding in het buitenland doen. Bacheloropleidingen die in potentie substantiële aantallen buitenlandse studenten k unnen trekken, worden omgebouwd tot internationale marktgerichte, Engelstalige opleidingen. De brede bachelor opleiding van het University College Eindhoven wordt van meet af aan internationaal en Engelstalig van opzet. Universiteitsbrede minors in de bacheloropleidingen worden in principe internationaal gericht en Engelstalig. Msc- en PDEng-opleidingen en PhD-trajecten worden geïntegreerd in internationaal herkenbare, wervende graduate programs. Curricula en studentenfaciliteiten worden afgestemd op een internationale en multi culturele studentenpopulatie. Er wordt gezorgd voor voldoende betaalbare huisvesting en verblijfsfaciliteiten voor buitenlandse (uitwisselings)studenten op de campus en elders in de stad. Studentenwerving en studievoorlichting Voor een substantiële verhoging van de instroom in de bachelor-, master- en ontwerpersopleidingen is het niet voldoende het opleidingsaanbod aantrek kelijker te maken voor een bredere en meer gevarieerde doelgroep. Het vernieuwde onderwijsaanbod zal ook indringend onder de aandacht gebracht moeten w orden van potentiële studenten in heel Nederland en op de internationale hoger onderwijsmarkt. Daar wordt dus stevig op ingezet. Geïnteresseerde prospects krijgen met adequate informatie en begeleiding hulp bij het maken van een verantwoorde studiekeuze. Het bereik van de wervingsactiviteiten wordt uitgebreid en de contacten met prospects worden zo veel mogelijk gepersonaliseerd. Op instellingsniveau komt er een planmatige regie op het wervingsproces aan de hand

28

van een professioneel marketingkader. De samen werking en afstemming ter zake tussen de afzonderlijke opleidingen wordt versterkt en de advisering en ondersteuning van de opleidingen op communicatiegebied wordt geïntensiveerd. Voor de werving van buitenlandse studenten worden partnerrelaties onderhouden met vooraanstaande technologie-universiteiten in een groot aantal landen. Kwaliteitszorg Inzet van de TU/e is en blijft dat haar onderwijs inter nationaal van topniveau is. Voldoen aan de basiscriteria van de Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie is niet genoeg. De TU/e wil aantoonbaar voldoen aan internationale excellentiestandaarden. Inzet is het inhoudelijke profiel en het niveau van de opleidingen af te stemmen op de gewenste eindkwalificaties van de studenten. Daarbij zal in principe gebruik gemaakt worden van de door de TU/e ontworpen systematiek van Academic Competences and Quality Assurance (ACQA). De hanteerbaarheid van deze systematiek wordt samen met partneruniversiteiten in binnen- en buitenland verder verbeterd. Voorts worden lessen getrokken uit de inzet van de systematiek bij het meten van de feitelijke academische competenties van studenten. Wat de meer procesmatige aspecten van de kwaliteit van het onderwijs betreft zal kwaliteitsborging plaatsvinden door middel van onafhankelijke interne audits. Dat gebeurt mede met het oog op de wettelijke introductie van zogenaamde instellingsaudits. De TU/e kiest in haar kwaliteitszorgbeleid voor de combinatie van instellingsaudits met daarop afgestemde opleidings visitaties. Alle opleidingen worden één keer in de zes jaar geaccrediteerd en daaraan voorafgaand door onafhankelijke externe beoordelaars gevisiteerd. Waar nodig worden aan de hand van de resultaten verbetermaatregelen genomen.

Life long learning De TU/e zal zich de komende tijd bezinnen op de vraag hoe zij zich op langere termijn het beste kan positio neren en manifesteren op de markt voor life long learning in de technologische sector. Hightech ondernemingen willen hun beste ingenieurs steeds vaker de mogelijkheid bieden zich te verbreden met secondmasteropleidingen en geavanceerde, vraaggestuurde opleidingen voor functies als systems engineer of (chief ) technology/innovation officer. Verder lijkt het erop dat geleidelijk meer bachelorstudenten na de afronding van hun opleiding eerst werkervaring op willen doen voordat zij beslissen over het volgen van een masteropleiding. Hierdoor ontstaat behoefte aan deeltijd- en duale masteropleidingen op maat voor werkende studen-

ten. Daarnaast is er een groeiende belangstelling voor kortere workshops en cursussen voor technologische kenniswerkers. Bij het bepalen van de positie van de TU/e op deze markt zal afstemming plaatsvinden met de technische universiteiten in Delft en Twente en met de Universiteit Maastricht en de Universiteit van Tilburg.

Streefgetallen onderwijs voor 2020 Aantal bachelor- en masterstudenten

+ 50% > 35%

Aandeel vrouwelijke bachelor- en masterstudenten

> 20%

Aandeel buitenlandse bachelorstudenten

> 35%

Aandeel buitenlandse masterstudenten

> 90%

Aandeel NL studenten dat buitenlandse stage doet

> 10%

Aandeel afstudeerders dat honors program/track volgt Aantal afstudeerders MSc Rendement BSc-opleidingen* Rendement MSc-opleidingen** Aantal afstudeerders ontwerpersopleidingen (PDEng)

+ 50% > 70% > 90% + 50%

* Percentage van de herinschrijvers in het tweede jaar dat de opleiding binnen vier jaar na aanvang succesvol heeft afgerond. ** Percentage masterstudenten dat de opleiding binnen 30 maanden na aanvang succesvol heeft afgerond.

29

30


Martijn Christel van de Bakker, Zanten, masterstudent tweedejaars student Chemical Bouwkunde Engineering

“De wereld telt steeds meer mensen die steeds meer e nergie verbruiken. Dat vraagt om slimme oplossingen. Het mooie van ingenieurs is dat ze altijd kijken hoe het anders en beter kan. Ook als het gaat om een duurzame wereld. Zelf wil ik werken aan het energiezuiniger maken van productieprocessen.”

33


3 Onderzoek

De TU/e onderscheidt zich in 2020 op onderzoeksgebied door excellentie in de basisdisciplines en door programmatische R&D-samenwerking met bedrijven en andere kennisinstellingen vanuit multidisciplinaire TU/e Strategic Area’s rondom enkele grote maatschap pelijke onderzoeksthema’s.

34

Dankzij deze thematische Strategic Area’s heeft de universiteit een herkenbaarder maatschappelijk profiel en oefent ze een grotere aantrekkingskracht uit op maatschappelijk georiënteerde studenten. Bovendien dragen de Strategic Area’s substantieel bij aan het verwerven van tweede en derde geldstroommiddelen (inclusief Europese fondsen). De TU/e onderscheidt zich in 2020 verder door vernieuwende multidisciplinaire onderzoeksprogramma’s van jonge talentvolle onder zoekers en door enkele succesvol gepositioneerde multidisciplinaire R&D-instituten in zorgvuldig geselecteerde niches. Door nieuwsgierigheid gedreven fundamenteel onderzoek krijgt ruim baan. Dat is nodig om ook op lange termijn relevant te kunnen blijven voor de externe omgeving. De kwaliteit van het onderzoek kan zich meten met de internationale top. De TU/e heeft in 2020 een sterke internationale onderzoekspositie en -reputatie. Om een en ander te bereiken worden de volgende initiatieven genomen c.q. gecontinueerd. Excellentiebevordering Het onderzoek binnen de TU/e moet internationaal van vooraanstaand niveau zijn. Het moet zich kunnen meten met het onderzoek van de best presterende technische universiteiten in Europa. Excellentie wordt de komende jaren daarom krachtig gestimuleerd. Centraal staat het aantrekken en binden van (potentiële)

toponderzoekers en het bieden van state-of-the-art onderzoeksfaciliteiten. Inkomsten via de tweede en derde geldstroom komen maximaal ten goede aan de onderzoeksgroepen of individuele onderzoekers die deze in wetenschappelijke competitie hebben verworven. Vanuit een intern excellentiefonds kunnen faculteiten m iddelen krijgen om toponderzoekers aan te stellen wanneer daarvoor tijdelijk de formatieruimte ontbreekt. Bovendien kunnen uit dit fonds stimuleringsbijdragen toegekend worden aan onderzoekers die bij de selectie voor externe research grants aan de criteria blijken te voldoen maar er door overtekening toch geen ontvangen. Dat past in het streven onderzoekers te stimuleren tot en ondersteunen bij het aanvragen van persoonsgebonden research grants. TU/e Strategic Area’s Om op onderzoeksgebied flexibel in te kunnen spelen op dynamische externe ontwikkelingen en de maatschappelijke en economische impact van het onderzoek te versterken, bundelt de TU/e haar onderscheidende disciplinaire onderzoekssterktes in Strategic Area’s rondom een beperkt aantal grote maatschappelijke issues. Vanuit deze Strategic Area’s worden thematische roadmaps ontwikkeld en consortia gevormd met andere universiteiten, kennisinstellingen en ondernemingen. Samen met deze partners zet de TU/e publiekprivate

35


onderzoeksprogramma’s op, waarvoor steun wordt verworven van overheden en onderzoeksfondsen. Dat zorgt voor focus, massa en kwaliteit binnen relevante onderzoeksdomeinen. Het versterkt bovendien het maatschappelijk profiel van de universiteit, haar verdienvermogen in de tweede en derde geldstroom én haar aantrekkingskracht op potentiële studenten. De onderzoekslijnen van de Strategic Area’s worden namelijk herkenbaar geïntegreerd in het onderwijs aanbod. De onderzoekssamenwerking van de TU/e met de industrie en met andere kennisinstellingen wordt door de S trategic Area’s aanzienlijk versterkt. Verder hoopt de TU/e er gericht onderzoeksinstituten en onderzoeksgedreven hightech bedrijven mee te kunnen motiveren zich op de universiteitscampus te vestigen. De eerste twee TU/e Strategic Area’s worden opgebouwd rond de thema’s Energy en Health. Daarnaast wordt bezien of het wenselijk en haalbaar is een derde Strategic Area op te zetten rond het thema Smart Mobility. De Strategic Area’s gaan als interface fungeren tussen enerzijds leerstoelen c.q. capaciteitsgroepen binnen de universiteit en anderzijds maatschappelijke instanties, bedrijven en andere kennisinstellingen waarmee de TU/e kennis ontwikkelt en deelt om deze tot maatschappelijke toepassing te brengen. Elke Strategic Area wordt geleid door een directeur die het kennis domein volledig kan overzien en in staat is alle relevante partijen bij elkaar te brengen en de benodigde financiële middelen te verwerven. De directeuren vervullen een sleutelrol bij het vormen van de consortia en in het gezamenlijk met alle deelnemende wetenschappers definiëren van onderzoeksroadmaps en -programma’s. Het feitelijke onderzoek vindt plaats in de betrokken leerstoelen capaciteitsgroepen binnen de faculteiten. De financiële middelen voor het onderzoek en de

36

pparatuur en infrastructuur worden verworven via de a tweede en derde geldstroom. De verantwoordelijkheid voor het aanstellen van wetenschappelijk personeel blijft bij de faculteiten liggen. De directeuren worden benoemd door het College van Bestuur en leggen ook verantwoording af aan het college. Per Strategic Area komt er een passende bestuurlijke structuur. High Potential Research Programs De komende jaren blijft de TU/e selectief tijdelijke financiële injecties geven aan risicovolle vernieuwende multidisciplinaire onderzoeksinitiatieven door talentvolle jonge hoogleraren/universitair hoofd docenten. Zo’n High Potential Research Program moet goede mogelijkheden bieden voor wetenschappelijke vernieuwing en op termijn goede perspectieven voor het verwerven van externe fondsen en voor participatie in externe onderzoeks- en innovatieprogramma’s. Het moet na een startperiode van enkele jaren in belangrijke mate op basis van externe financiering kunnen worden gecontinueerd. Gehonoreerde initiatieven ontvangen een stimuleringsbijdrage van maximaal één miljoen euro, gespreid over vier jaren. In bijzondere gevallen kunnen programma’s voor een tweede keer een bijdrage voor vier jaar krijgen. Per jaar is in totaal maximaal 2,5 miljoen euro voor High Potential Research Programs beschikbaar. Instituten De TU/e steunt de komende jaren ook de (verdere) opbouw van enkele multidisciplinaire R&D-instituten in zorgvuldig geselecteerde niches. Met deze instituten wil zij zich onderscheidend kunnen profileren. In dit kader wordt steun verleend aan de verdere ontwikkeling van het TU/e Institute for Complex Molecular Systems (ICMS) tot een internationaal herkenbare pocket of

excellence. Het instituut blinkt niet alleen uit in fundamenteel maar ook in toegepast onderzoek en kan op zijn gebied stevige impulsen geven aan kennisvalorisatie. Verder wordt steun gegeven aan de ontwikkeling van het in 2010 gestarte TU/e Intelligent Lighting Institute (ILI), dat moet uitgroeien tot een internationaal voor aanstaand centrum van lichttechnologie. Het instituut werkt aan onderzoeks- en ontwikkelingslijnen die samen met het bedrijfsleven zijn opgezet. En tot slot staat al vast dat zal worden geïnvesteerd in de ontwikkeling van een TU/e Institute for Research on ICT (EIRICT), waarin gericht onderzoekssterktes binnen de TU/e op ICT-gebied worden gebundeld. Dat moet leiden tot een sterke en onderscheidende positie van de TU/e binnen het Netherlands Institute for Research on ICT onder de vlag van de Nederlandse 3TU.Federatie en in de Knowledge and Innovation Community ‘EIT ICT Labs’ binnen het European Institute of Innovation and Technology. Het instituut moet bovendien leiden tot een internationaal onderscheidend TU/e-profiel op ICTgebied.

Dr. Rick Harwig, tot voor kort CTO van Philips en nu door de TU/e gevraagd om de Strategic Area Energy vorm te geven

“De wereld zit in een enorme energietransformatie. De komende veertig jaar moeten we vijf keer efficiënter omgaan met ons verbruik. Het is een uitdaging om die omslag vanuit de wetenschap te voeden. Dat kan alleen als onderzoekers intensiever dan ooit samenwerken.”

37


Prof.dr. Bert Meijer, universiteitshoogleraar aan de TU/e

“De hoge eisen die een duurzame maatschappij stelt aan wetenschap en technologie zal het uiterste vergen van de creativiteit van de huidige TU/e-onderzoeker en de toekomstige TU/e-ingenieur.”

Internationalisering Ter versterking van haar internationale onderzoeks positie werkt de TU/e de komende jaren aan uitbreiding van haar deelname aan en inkomsten uit Europese onderzoeksprogramma’s. In aanvulling op de al verworven sterke posities in de Knowledge and Innovation Communities (KIC’s) ‘InnoEnergy’ en ‘EIT ICT Labs’ zet de TU/e in op participatie in toekomstige KIC’s onder de vlag van het European Institute of Innovation and Technology. Daarnaast wordt de relatie met European Technology Platforms en Joint Technology Initiatives versterkt. Waar dat in de strategie past, gaat de TU/e partnerships aan met vooraanstaande buitenlandse universiteiten en wordt deelgenomen aan netwerk organisaties van technologische topuniversiteiten. Onderzoekssamenwerking met vooraanstaande onderzoeksgroepen bij buitenlandse partnerinstellingen wordt krachtig gestimuleerd. Tot slot streeft de TU/e naar verdere internationalisering van haar vaste wetenschappelijke staf. Voor vacatures wordt per definitie internationaal geworven.

38

Kwaliteitszorg Kwaliteitszorg blijft de komende jaren een belangrijk aandachtspunt. Bij zelfevaluaties (elke drie jaar) en onderzoeksvisitaties (elke zes jaar) trekt de TU/e gezamenlijk op met de Technische Universiteit Delft en de Universiteit Twente, de partners in de 3TU.Federatie. Het is de bedoeling het onderzoek in het kader van onderzoeksvisitaties internationaal te laten bench marken met vooraanstaande groepen in dezelfde domeinen elders. Het kwaliteitszorgsysteem van de TU/e op onderzoeksgebied blijft in essentie gericht op: • het verbeteren van de kwaliteit van het onderzoek; • het verbeteren van het management van het onderzoek; en • het afleggen van verantwoording aan bestuur, fondsen, overheid en maatschappij in brede zin.

In aanvulling op de visitaties doet de TU/e elke drie jaar mee aan een onafhankelijke citatie-impactstudie onder auspiciën van de 3TU.Federatie. Daarmee wil de universiteit zicht houden op de kwaliteit van faculteiten, onderzoeksgroepen en -instituten en van de drie TU’s als geheel ten opzichte van elkaar en ten opzichte van relevante benchmarkuniversiteiten. Bij het beoordelen van de kwaliteit van faculteiten wordt bovendien gekeken naar de mate van succes in de Vernieuwingsimpuls van NWO en in het binnenhalen van middelen uit de tweede en derde geldstroom en naar de scores van de leden van de wetenschappelijke staf op relevante prestatieindicatoren. Tot slot zal de TU/e haar positie binnen de voor haar strategisch belangrijke onderzoeksdomeinen regelmatig laten vergelijken met die van ter zake vooraanstaande benchmarkuniversiteiten.

Streefgetallen onderzoek voor 2020 Gemiddelde visitatiescore onderzoeksgroepen*

> 4.2

Science citation impactscore (cf. kroonindicator CWTS)**

> 1.55 > 1.800

Aantal artikelen op jaarbasis in Web of Science

> 50%

Aandeel internationale copublicaties

> 15%

Aandeel copublicaties met onderzoekers uit industrie

> 8%

Aandeel tweede geldstroom in totale inkomsten Aandeel derde geldstroom in totale inkomsten Aandeel Europese onderzoeksgelden in totale inkomsten Aandeel buitenlanders in vaste wetenschappelijke staf Aantal promoties op jaarbasis Aantal promoties op jaarbasis per hoogleraar (fte)

> 25% > 8% > 30% + 50% > 1.5

* Maximale score is 5. ** Een score van 1.55 betekent 55 % boven het wereldgemiddelde.

39

40


Chantal van Christel de Bakker, den Broek, PhD-student tweedejaars student Biomedische Technologie Bouwkunde

“Ik wil de technische en de medische wereld verbinden. Artsen geven aan wat nodig is, wij spelen er met hightech oplossingen op in. Ik heb een computermodel gemaakt dat artsen in de toekomst meer inzicht in de toestand van bloedvaten geeft. Het leuke aan mijn werk is dat ik met veel kritische, nieuwsgierige mensen samenwerk. Daar houd ik van.”

43


4 Kennisvalorisatie

De TU/e heeft in 2020 op het terrein van kennis valorisatie nog steeds een leidende positie ten opzichte van de andere Nederlandse universiteiten. Er wordt op R&D-gebied zowel binnen de in hoofdstuk 3 geschetste TU/e Strategic Area’s als daarbuiten in de gehele kennisketen samengewerkt met de industrie en andere relevante partijen.

44

Hightech middelgrote en kleine ondernemingen maken via proactieve kennisen technologietransfer optimaal gebruik van de expertise van de universiteit. Er is onder studenten en medewerkers grote interesse in het starten van een eigen onderneming. De TU/e onderscheidt zich door het voortbrengen van succesvolle hightech starters. Om een en ander te bereiken worden de volgende initiatieven genomen c.q. gecontinueerd. R&D-samenwerking Met het aangaan, consolideren en uitbouwen van gerichte samenwerkingsrelaties op R&D-gebied met hightech bedrijven en andere relevante marktpartijen blijft de TU/e de komende jaren investeren in het versterken van de basis voor kennisvalorisatie. Binnen de gehele kennisketen van fundamenteel onderzoek tot en met de ontwikkeling van nieuwe (c.q. verbeterde) concepten voor vooral complexe hightech producten, systemen, processen en diensten wordt ingezet op intensieve samenwerking met technologie-intensieve bedrijven en instellingen. Daarbij richt de TU/e zich primair op het ontwikkelen van gezamenlijke onderzoeksroadmaps en R&D-programma’s binnen de in hoofdstuk 3 geschetste TU/e Strategic Area’s. Vorming van duurzame publiekprivate R&D-consortia met bedrijven en andere kennisinstellingen past in die aanpak. Uiteindelijk moeten deze leiden tot concrete

innovaties en nieuwe bedrijvigheid. Daarnaast is de participatie in de Knowledge and Innovation Communities onder de vlag van het European Institute of Innovation and Technology gericht op het stimuleren van concrete innovaties. Kennis- en technologietransfer Als het om het realiseren van concrete technologische innovaties gaat, kan juist de sector hightech middenen kleinbedrijf de komende jaren een heel belangrijke rol vervullen. De TU/e ziet het als een uitdaging tot passende samenwerkingsvormen te komen met kleinere en middelgrote hightech ondernemingen. Met name de opkomende netwerken van kleinere en middelgrote bedrijven met verwante R&D-behoeften bieden hiervoor interessante aanknopingspunten. United Brains - de gezamenlijke kennisen technologietransferorganisatie van TU/e, Fontys Hogescholen, TNO, ROC Eindhoven en ROC Ter Aa (Helmond) - blijft een bemiddelende rol spelen. Ondernemerschap Het actief bevorderen van ondernemerschap onder studenten en medewerkers blijft de komende jaren een belangrijke doelstelling. De TU/e biedt haar s tudenten via een minor in de bacheloropleidingen en een speciaal afstudeerprogramma in de masteropleidingen

45


Dr.ir. Michael Boot, gepromoveerd bij de faculteit Werktuigbouwkunde en één van de oprichters van Progression Industry BV

“Ik wilde al vroeg ondernemer worden en oplossingen be denken voor grote problemen zoals de uitstoot van fijnstof door auto’s. C ruciaal om van idee tot product te komen is de bouw van een goed prototype. Op de TU/e vind je als starter alle benodigde hulp en kennis.”

de mogelijkheid zich specifiek voor te bereiden op het starten van een onderneming. Daarnaast worden voorlichtings- en promotieactiviteiten, cursussen en workshops over ondernemerschap ingezet. Verder doet de TU/e onderzoek met betrekking tot (startend) ondernemerschap in de technologiesector. Er wordt op deze terreinen nauw samengewerkt met de Universiteit van Tilburg in het gezamenlijke Brabant Center of Entre preneurship. Dit centrum haalt de komende jaren de banden aan met mbo- en hbo-instituten in de provincie. Ook op dat niveau verdient de bevordering van ondernemerschap aandacht. Starters De TU/e continueert de komende jaren haar samen werking met de NV BOM, Brainport Development, de Design Academy Eindhoven, Fontys Hogescholen, Philips Technology Incubator, Rabobank EindhovenVeldhoven, Syntens en TNO Industrie en Techniek in het valorisatieconsortium Incubator3+. Samen wordt

46

ingezet op het verder professionaliseren en stroomlijnen van new business development in de regio. Daarbij geeft de TU/e prioriteit aan de thema’s die centraal staan in haar Strategic Area’s. Met name op deze maar ook op andere gebieden stimuleert en ondersteunt Incubator3+ spin-offs en start-ups vanuit bedrijven en kennis instellingen. De R&D-roadmaps, die samen met externe partners worden uitgestippeld, worden zoveel mogelijk gericht op de ontwikkeling van nieuwe (c.q. vernieuwde) producten en bedrijvigheid. Bij het stimuleren en ondersteunen van nieuwe bedrijvigheid wordt extra gefocust op verbetering van de kwaliteit van startersinitiatieven en op de doorgroei van succesvolle starters. Specifiek wordt geïnvesteerd in het verbeteren van de scouting van mogelijk te exploiteren vindingen en in de screening van vindingen op hun vermarktbaarheid. Verder wordt gewerkt aan uitbreiding van het TU/e Octrooifonds en aan het tot stand brengen van een Proof of Concept Fonds. De bestaande regionale Pre Seed Fondsen voor techno- en designstarters worden samengebracht

in één Pre Seed Fonds met een verhoogde financiële capaciteit. Bovendien wordt gestreefd naar koppeling van de Seed Fondsen van de drie technische universiteiten tot één krachtig landelijk Seed Fonds. Daarnaast wordt vanuit Incubator3+ een Venture Capital Fonds opgericht voor de financiering van succesvolle starters in de doorgroeifase. Ook in bredere zin wordt meer de nadruk gelegd op het faciliteren van jonge bedrijven in de doorgroeifase. Door financieringsarrangementen in de opvolgende fasen van startende bedrijven beter op elkaar aan te laten sluiten, wordt bijgedragen aan de versnelde doorgroei van succesvolle starters. Tot slot realiseert de TU/e samen met haar regionale partners op de universiteitscampus het startersgebouw Catalyst met specifieke laboratorium- en werkplaatsfaciliteiten voor twintig tot dertig aan de universiteit gelieerde startende bedrijven in de technologiesector. Op het oostelijk deel van de campus komen vestigingsmogelijkheden voor onderzoeksgedreven bedrijven die aan de TU/e zijn gelieerd.

Streefgetallen kennisvalorisatie 2020 Aandeel derde geldstroom in totale inkomsten Aantal TU/e-gerelateerde spin-offs en start-ups op jaarbasis Aantal octrooiaanvragen TU/e op jaarbasis Aantal door TU/e verstrekte nieuwe licenties op jaarbasis Aantal deelnemers BSc-minor ondernemerschap per studiejaar Aantal geslaagden MSc-track ondernemerschap per studiejaar

> 25% > 20 > 20 > 20 > 100 > 100

47


5 Campus

De universiteitscampus heeft in 2020 als TU/e Science Park de statuur van een innovatiecampus van nationaal belang en internationale allure. Op het TU/e Science Park wonen enkele honderden (vooral buitenlandse) studenten, vertoeven voortdurend congresgangers en visiting scientists van over de hele wereld en worden toplaboratoria gedeeld met partners uit het bedrijfsleven en met andere kennisinstellingen.

48

Er zijn tientallen startende en groeiende jonge hightech bedrijven actief. De campus huisvest tal van voor aanstaande R&D-instituten, kennisinstellingen en onderzoeksgerichte bedrijven/bedrijfsonderdelen die in een klimaat van open innovatie met elkaar en met de universiteit interacteren. TU/e Science Park kent: • adequate onderwijs-, congres-, woon- en verblijfs accommodaties voor (buitenlandse) studenten, congresgangers en gasten; • goede horeca-, cultuur- en sportvoorzieningen; • voortreffelijke studie- en studentenvoorzieningen; • state-of-the-art onderzoekslaboratoria; • topfaciliteiten voor hightech starters; • aantrekkelijke vestigingsmogelijkheden voor R&D-instituten, kennisinstellingen en onderzoeks gedreven bedrijven. Het TU/e Science Park leeft volop, ook in de avonduren en weekeinden. Het is complementair aan de High Tech Campus Eindhoven en de twee campussen profileren zich gezamenlijk onder de Brainportvlag. Om dit te bereiken zal de universiteitscampus de komende jaren een forse transformatie ondergaan.

Ontwikkelingsvisie Als leidraad voor deze transformatie hanteert de TU/e de recent gepubliceerde ‘Ontwikkelingsvisie TU/e Science Park’ en het daarop gebaseerde nieuwe bestemmingsplan voor de campus. In de ontwikkelingsvisie wordt de campus opgedeeld in vijf zones: • een voor de compacte huisvesting van de universiteit zelf; • een voor de functies wonen en congressen; • een voor technisch hoger beroepsonderwijs; • een voor de vestiging van onderzoeksgedreven bedrijven en R&D-instituten; en • een groene zone die doorloopt naar de stad en waarin ook de sportfaciliteiten van de universiteit voor een belangrijk deel zijn geconcentreerd. Het is de bedoeling de diverse zones vanuit één Parkconcept in sterke onderlinge samenhang te ontwikkelen. Uitgangspunt is dat het delen van kennis en voorzien ingen voor de verschillende gebruikers tot meerwaarde leidt. Met het oog daarop wordt in de gebiedsontwik keling rekening gehouden met het creëren van gemeenschappelijke voorzieningen. Het TU/e Science Park zal zich mede op basis van een sterk landschapsplan en een stevige kwaliteitsregie vanuit de TU/e ontwikkelen

49


Ir. Veronique Marks, directeur Dienst Huisvesting van de TU/e

“Wie in de toekomst op het TU/e Science Park rondloopt, zal zich in een groene stad wanen. De verblijfkwaliteit verbetert enorm met een slingerende Dommel, meer restaurants enstudenten woningen. Kortom, a place to be.”

tot een hoogwaardige omgeving waar bedrijven en kennisinstellingen zich graag vestigen, kenniswerkers graag werken en studenten graag studeren en wonen. Alle universiteitsgebouwen worden geconcentreerd in één compacte universiteitszone. Dit gaat gepaard met herbestemming en renovatie of sloop van een groot aantal bestaande gebouwen en met nieuwbouw. Een en ander wordt gerealiseerd via vier grote projecten met als leidraad een eerder vastgesteld masterplan onder de noemer Campus 2020. Het masterplan zal in het licht van de ontwikkelingsvisie en dit Strategisch Plan waar nodig worden aangepast. Er zal verder huisvesting moeten worden gerealiseerd voor het TU/e Institute for Complex Molecular Systems en voor het beoogde University College Eindhoven. Tot slot staat een ingrijpende revitalisatie van de universiteitszone op de agenda. Vrijkomende universiteitsgebouwen elders op de campus krijgen een andere bestemming of worden gesloopt.

50

Wat de woonfunctie betreft zet de TU/e zich ervoor in dat zowel op als in de nabijheid van de campus aantrek kelijke en betaalbare huisvesting wordt gerealiseerd voor met name buitenlandse studenten, ontwerpers in opleiding en promovendi en voor de studenten van het beoogde University College Eindhoven. Op de campus gaat het daarbij om 700 wooneenheden die de universiteit door derden wil laten realiseren en exploiteren. Daarnaast zijn voor congresdeelnemers en visiting scientists adequate verblijfsvoorzieningen op de campus nodig. In de zone voor technisch hoger beroepsonderwijs biedt de TU/e vestigingsmogelijkheden aan alle technische opleidingen van Fontys Hogescholen. Dat versterkt de samenwerking binnen het hoger technisch onderwijs in de regio.

Investeringen Zelf investeert de TU/e de komende jaren 250 miljoen euro in gebouwen, laboratoria en voorzieningen op haar campus. Daarnaast is het de bedoeling 200 miljoen euro aan investeringen en subsidies aan te trekken van andere partijen.

Op het oostelijk deel van de campus biedt de TU/e vestigingsmogelijkheden aan onderzoeksgedreven bedrijven, hightech starters en R&D-instituten. Samen met regionale partners wordt daar in de nabijheid van bestaande verzamelgebouwen Catalyst gerealiseerd met specifieke laboratorium- en werkplaatsfaciliteiten voor twintig tot dertig aan de universiteit gelieerde startende bedrijven in de technologiesector. Ook vestigt zich daar het huidige FOM-Instituut voor Plasmafysica Rijnhuizen. Dat zal op de universiteitscampus uitgroeien tot een breed onderzoeksinstituut op energiegebied, dat intensief samenwerkt met de wetenschappelijke staf van de universiteit. De TU/e spant zich er voor in dat veel meer relevante bedrijven en instituten zich op haar Science Park vestigen. Uitgangspunt is dat laboratoria en andere onderzoeksfaciliteiten worden gedeeld met andere campusbewoners.

51

52


Hrishikesh Salunkhe, masterstudent Embedded Systems

“Studeren in India is alleen maar studeren. Hier is gelukkig ook tijd voor ontspanning. Ik ben op de TU/e om alles te leren over embedded s ystems. Maar de sfeer en omgeving zijn ook belangrijk. Een internationale campus met veel ruimte voor ontmoeting, wonen en groen maakt het aantrekkelijker om voor Eindhoven te k iezen. Daar voel je je nog sneller thuis.”

55


6 Randvoorwaarden

Om het Strategisch Plan adequaat te kunnen implementeren wordt een samenhangend strategisch programma opgezet onder directe regie van het College van Bestuur. Per initiatief wordt een project gedefinieerd en een projectleider aangesteld. Per project worden duidelijke prestatiedoelen geformuleerd en afspraken gemaakt over bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de projectleider, werkwijze, personeelsinzet, planning en budget.

56

Het strategisch programma en de projecten binnen dit programma worden verankerd in de reguliere besturingscyclus (instellingsplan, bestuurlijke jaaragenda, kwartaalrapportages en jaarverslag). Er zal op planmatige en samenhangende wijze met in- en externe stakeholders worden gecommuniceerd over de voortgang. Dat moet het draagvlak voor en de betrokkenheid bij het programma bevorderen. Ook worden maat regelen genomen om verbindings-, intervisie- en samen werkingsprocessen dwars door alle organisatorische eenheden heen te stimuleren. Financiering De implementatie van de strategie vergt forse meer jarige financiële impulsen en investeringen. In totaal gaat het om een bedrag in de orde van grootte van 600-700 miljoen euro. Dit omvat: • een al geplande investering van 250 miljoen euro in de huisvesting van de universiteit zelf; • 200 miljoen euro aan investeringen voor de transformatie van de campus tot TU/e Science Park (met name voor de realisatie van wooneenheden voor studenten en de vestiging van bedrijven, R&D instituten en met derden gedeelde R&D-faciliteiten); • een bedrag van 150-250 miljoen euro voor de overige strategische initiatieven.

De TU/e kan zelf maximaal de helft van de benodigde 600-700 miljoen euro dekken (inclusief de al geplande investering van 250 miljoen euro in de huisvesting van de universiteit zelf ). De andere helft zal moeten komen uit investeringen, participaties, bijdragen en subsidies van derden. Personeel De strategie maakt nieuwe accenten in het personeelsbeleid wenselijk. Zo wordt ingezet op het vergroten van het aandeel buitenlanders in de vaste weten schappelijke staf en op het internationaal aantrekken van topwetenschappers. Dat vraagt om scouting van toptalent op zowel facultair niveau als instellingsniveau en om een opener acquisitiebeleid, waarin k waliteit een hoger gewicht heeft dan de mate waarin het expertisedomein van een kandidaat aansluit op een nauw omschreven inhoudelijk vacatureprofiel. Voor het aantrekken en binden van toptalent gaat de TU/e in ruimere mate gebruik maken van het tenure tracksysteem (tijdelijke aanstelling als docent of universitair hoofddocent met - bij goed functioneren - uitzicht op een vaste aanstelling als universitair hoofddocent of hoogleraar) en van het persoonlijk hoogleraarschap. Het aantal vrouwen in (leidinggevende) wetenschappelijke functies wordt aanzienlijk vergroot. Daarbij geldt 20%

57


als doelstelling voor het aandeel vrouwelijke hoog leraren en universitair hoofddocenten. Om dat doel te behalen gaat de TU/e op instellingsniveau actief vrouwelijk toptalent scouten. Organisatie Bij haar organisatorische inrichting hanteert de TU/e het adagium ‘Organisatie volgt strategie’. Op dit moment is er geen directe noodzaak om iets te veranderen aan de bestaande indeling in negen faculteiten. Daarin kan de komende jaren wel verandering komen. Zo kan de zelfstandigheid van een faculteit onder druk komen te staan wanneer de studenteninstroom jaren achtereen beneden een bepaald peil blijft en de basis voor hoogwaardig onderzoek te smal wordt. Los van eventuele bijstellingen in de organisatorische inrichting bevordert de TU/e dat met name kleine, verwante faculteiten voor hun management- en ondersteunende functies en taken tot afstemming en samenwerking komen. Op termijn kan clustering van verwante faculteiten noodzakelijk blijken. Aan de centrale ondersteunende diensten stelt de TU/e voor de implementatie van de strategie nieuwe en zwaardere eisen qua professionaliteit, efficiency en onderlinge samenhang. Bevorderd wordt dat dwars door de ondersteunende kolommen heen samenhangend en planmatig ondersteuning wordt geboden aan strate gische initiatieven. De samenhang en professionaliteit van de ondersteuning van het College van Bestuur op terreinen als beleidsontwikkeling, issuemanagement, externe betrekkingen, public affairs en lobby worden gericht versterkt. In het algemeen zal de TU/e de komende jaren voor de centrale diensten per type dienstverlening een benchmark laten uitvoeren met andere u niversiteiten op professionaliteit, effectiviteit en efficiency. Waar nodig volgen daarna verbetermaatregelen. In het algemeen streeft de TU/e naar een zo

58

beperkt mogelijke omvang van het ondersteunend en beheersmatig personeel (OBP) in relatie tot het wetenschappelijk personeel. Tegelijk wordt voorkomen dat leden van de wetenschappelijke staf taken (moeten) vervullen die beter c.q. goedkoper door het OBP kunnen worden gedaan. Digitale universiteit Wat betreft de ICT-infrastructuur en het gebruik van ICT-middelen zet de TU/e de komende jaren stappen in de richting van het concept digitale universiteit. Ambitie niveau is dat de ICT-infrastructuur ‘anytime, anywhere and with any device’ toegankelijk en beschikbaar is. Bovendien wil de TU/e ten opzichte van de overige universiteiten in ons land koploper blijven op het terrein van de interne ICT-dienstverlening. Over de volle breedte van de dienstverlening wordt gestreefd naar verdere individualisering en personalisering. Uitgangspunt voor de ICT-voorzieningen ten behoeve van het onderzoek blijft dat deze state-of-the-art zijn. Dat betekent onder meer uitbreiding van ruimte voor het centraal huisvesten en beheren van zware computersystemen, alsmede waarborgen van supersnelle verbindingen met systemen en instellingen, waar dan ook in de wereld. Er wordt overgeschakeld op een beter onderzoeksregistratiesysteem en er wordt gezorgd voor het openbaar toegankelijk opslaan (open access) van onderzoekspublicaties. Op het terrein van het onderwijs en de bedrijfsvoering kiest de TU/e voor een ICT-infrastructuur op het niveau proven technology, waarbij waar opportuun in een vroeg stadium met nieuwe technologieën wordt geëxperimenteerd. De Digitale Leer- en Werkomgeving wordt planmatig verder verbeterd en uitgebreid en er worden koppelingen gerealiseerd naar social media networks. Bij dit alles zal optimaal gebruik worden

gemaakt van het feit dat alle studenten de beschikking hebben over een laptop met standaard programmatuur. Waar gewenst zullen nu nog gescheiden bedrijfs systemen onder gemeenschappelijke architectuur worden gebracht. De TU/e speelt optimaal in op nieuwe behoeften op het terrein van e-learning. Internationale cultuur Aansluitend bij internationaliseringsinitiatieven in de afgelopen jaren zal de TU/e zich op weg naar 2020 ontwikkelen tot een werkelijk internationale universiteit met een internationale cultuur. Het Engels wordt planmatig ingevoerd als tweede voertaal. Om buitenlandse studenten en medewerkers aan ons land en met name de regio te binden worden zij wegwijs gemaakt in de Nederlandse taal, samenleving en cultuur. Alle interne voorzieningen voor studenten en medewerkers worden afgestemd op een internationale en multiculturele universiteitsgemeenschap. Voor essentiële centrale voorzieningen is een 24/7-openstelling uitgangspunt.

Prof.dr. Ruth Oldenziel, hoogleraar faculteit Industrial Engineering & Innovation Sciences

“De TU/e streeft naar meer vrouwen in wetenschap pelijke functies. Dat is goed voor onze uitstraling, maar bovenal voor de kwaliteit van het werk. Gemengde teams presteren beter en zijn innovatiever, blijkt steeds weer uit onderzoek. De diversiteit zit dan bijvoorbeeld in geslacht maar ook in leeftijd of etniciteit.”

59


Samen met de besturen van studie- en studenten verenigingen wordt bevorderd dat buitenlandse studenten deelnemen aan het verenigingsleven. Verder versterkt de TU/e haar internationale naamsbekendheid en reputatie via een krachtige communicatieaanpak. 3TU.Federatie De concurrentiepositie van de TU/e in de wereld is gebaat bij afstemming en samenwerking met de beide andere technische universiteiten in ons land (de Technische Universiteit Delft en de Universiteit Twente). De 3TU.Federatie spant zich in voor een verdere krachtenbundeling binnen de Nederlandse technologie sector. Naast de drie TU’s worden daarbij in ieder geval ook de grote technologische instituten en TNO betrokken. De drie TU’s spannen zich in voor de totstandkoming van een Nederlandse Technologieraad, die kan optreden als bestuursorgaan en als representant van de technologiesector in ons land. De raad kan de regie voeren in het proces van afstemming, samenwerking en krachtenbundeling tussen alle betrokken instellingen en kan een afgebakende rol spelen bij de verdeling van overheidsmiddelen binnen de sector. Clustervorming binnen het technologiedomein rond grote maatschappelijke thema’s kan substantieel bijdragen aan de noodzakelijke versterking van de internationale concurrentiepositie van de Nederlandse kenniseconomie. De TU/e zet zich daarvoor in.

60

61

62


Colofon Contact Technische Universiteit Eindhoven T.a.v. het College van Bestuur Postbus 513 5600 MB Eindhoven Nederland Telefoon +31 (0)40 247 91 11 [email protected] Redactie Peter van Dam Lucy Holl Tekst en Redactie Productie Lucy Holl Tekst en Redactie Advies en coördinatie Communicatie Expertise Centrum Grafisch ontwerp Wunderbar visuele communicatie Fotografie Bart van Overbeeke Angeline Swinkels Druk Drukkerij Snep

64

www.tue.nl/strategie2020

2020 Strategisch Plan

Recommend Documents