VOORTGANGSRAPPORTAGE CO₂-PRESTATIELADDER NIVEAU 3
Door : Status : Versie :
Spaansen Groep definitief 18-5-2015
INHOUD 1.
VOORWOORD .................................................................................................................................................... 4
2.
INLEIDING .......................................................................................................................................................... 4
3.
4.
2.1.
Beschrijving organisatie .................................................................................................................................... 4
2.2.
Eindverantwoordelijke personen....................................................................................................................... 5
2.3.
Periode en interval van rapportage en doelstelling .......................................................................................... 5
2.4.
Organogram ...................................................................................................................................................... 6
2.5.
Organisatieoverzicht ......................................................................................................................................... 7
2.6.
Het Green House Gas Protocol .......................................................................................................................... 8
2.7.
Vaststelling boundary........................................................................................................................................ 8
2.8.
NEN-ISO 14064 .................................................................................................................................................. 9
2.9.
Directieverklaring .............................................................................................................................................. 9
INZICHT .............................................................................................................................................................. 9 3.1.
Diesel en gasolie................................................................................................................................................ 9
3.2.
Aardgas ............................................................................................................................................................. 9
3.3.
Propaan- en acetyleengas ................................................................................................................................. 9
3.4.
Elektriciteit ........................................................................................................................................................ 9
3.5.
Bepaling van hoeveelheden............................................................................................................................... 9
3.6.
Wijzigingen hoeveelheidbepaling.................................................................................................................... 10
3.7.
Diversen........................................................................................................................................................... 10
3.8.
Audits .............................................................................................................................................................. 10
3.9.
Actuele emissie-inventaris scope 1 en 2 .......................................................................................................... 11
3.10.
CO₂-footprint Spaansen Groep ........................................................................................................................ 13
3.11.
Verificatie van de emissie-inventarisatie door een Ladder Certificerende Instelling....................................... 14
REDUCTIE ..........................................................................................................................................................14 4.1.
Onderzoek van de mogelijkheden het energieverbruik te reduceren .............................................................. 14
4.2.
Doelstellingen energiereductie........................................................................................................................ 19
4.3.
Doelstellingen voor gebruik van alternatieve brandstoffen en/of groene stroom.......................................... 19
4.4. Energie- en reductiedoelstelling gedocumenteerd, geïmplementeerd, gecommuniceerd en onderschreven door hoger management ............................................................................................................................................. 19 4.5.
Voortgang reductiedoelstelling ....................................................................................................................... 20
4.6.
Tabel plan van aanpak, reductiedoelstellingen en acties/verantwoordelijken voor CO₂-reductie.................. 21
5.
6.
7.
TRANSPARANTIE ...............................................................................................................................................25 5.1.
Stuurcyclus voor verbeteringen ....................................................................................................................... 25
5.2.
De externe belanghebbenden geïdentificeerd ................................................................................................ 25
5.3.
Communicatieplan .......................................................................................................................................... 27
PARTICIPATIE ....................................................................................................................................................29 6.1.
Initiatieven in de markt ................................................................................................................................... 29
6.2.
Initiatieven bespreken in overleggen .............................................................................................................. 29
6.3.
Passieve deelname aan een initiatief .............................................................................................................. 29
6.4.
(Beperkt) actieve deelname............................................................................................................................. 30
6.5.
Actieve deelname aan een initiatief ................................................................................................................ 30
6.6.
MSB Grind en Zand.......................................................................................................................................... 30
6.7.
MBI milieuvriendelijke tegel ............................................................................................................................ 30
6.8.
Een specifiek budget........................................................................................................................................ 31
Bronvermelding ................................................................................................................................................31
1. VOORWOORD Met gepaste trots presenteren wij u hierbij de rapportage over 2015 inzake onze CO₂-emissieprestatie. Na moeilijke jaren van change- en crisismanagement en het doorvoeren van een ingrijpende reorganisatie hervindt de Spaansen Groep haar evenwicht. Door deze positieve ontwikkelingen is het mogelijk om intensiever met Maatschappelijk Verantwoord Ondernemerschap (MVO) bezig te zijn. Hierbij dient te worden opgemerkt dat MVO beleid voor Spaansen de kern van haar bestaan is. Verbinding tussen medewerkers voor het dragen van gezamenlijke verantwoording, alsmede voortschrijdende inzichten inzake kennis van techniek en milieu, hebben van oudsher de diepe belangstelling van het familiebedrijf Spaansen. Vanuit dit gedachtegoed worden MT-leden door de Groepsdirectie structureel gemotiveerd en actief ondersteund in het uitdragen van een integer en positief beleid, dat de kern is om te komen tot een fysieken psychisch veilige werkomgeving. Daartoe is de Missie en Visie van de organisatie opgesteld en deze wordt, naast de praktijk van alle dag, actief uitgedragen in het personeelsblad “de Trechter” en op intranet. Alle kennis, ontwikkelingen, acties, vragen en uitdagingen die op het gebied van MVO en derhalve met de reductie van uitstoot CO₂ zijn doorgevoerd vormen een basis voor het verder uitbouwen van duurzaam ondernemerschap. De volgende fase voor Spaansen Groep zal in het teken staan van samenwerking met ketenpartners om haar slogan; ‘Verbinding Is Ons succes’ ook op dit gebied steeds meer inhoud te geven. Wij wensen u veel leesplezier Spaansen Groep J.G.H. Spaansen Algemeen directeur 2. INLEIDING 2.1. Beschrijving organisatie Dit CO₂-prestatieladderdocument heeft betrekking op de Spaansen Groep. De Spaansen Groep heeft momenteel zo’n 228 medewerkers in dienst en bestaat uit de volgende bedrijfsonderdelen: Spaansen Grondstoffen en Logistiek B.V. (bestaande uit de afdelingen: Wegtransport, Binnenvaart, MNO Zeezand, Op- en overslag en Verkoop Spaansen Vloeivloeren Spaansen Industriezand en -grind Spaansen Tuin- en Bestratingsmaterialen B.V. Spaansen Bouwsystemen B.V. Spaansen Materieel en Techniek B.V. (constructie, onderhoud en reparatie) Zie voor nadere uitleg de organogrammen op de volgende pagina.
2.2. Eindverantwoordelijke personen Deze gegevens zijn verzameld door de administratie van Spaansen Groep B.V. en uitgewerkt in dit rapport door de KAM-coördinator van Spaansen Groep B.V. die rapporteert aan de groepsdirectie. De directie van de Spaansen Groep is eindverantwoordelijk voor het verzamelen en uitwerken van alle gegevens. De afspraak is gemaakt om vanaf 2015 twee keer per jaar de gegevens te verzamelen en het voortgangsrapport te updaten en te publiceren conform jaarplanning. De Spaansen Groep zal ervoor zorgdragen dat alle medewerkers die verantwoordelijk zijn voor het opstellen van het rapport deskundigheid bezitten, eventueel verkregen door een passende opleiding, om tot een gedegen en correcte rapportage te komen. 2.3. Periode en interval van rapportage en doelstelling De Spaansen Groep is in 2011 gestart met het traject om haar CO₂-emissie structureel te inventariseren en te reduceren met 10% in 2020 t.o.v. 2011 gerelateerd aan de omzet. In 2014 is de Spaansen Groep gecertificeerd conform de CO₂-prestatieladder, versie 2.1. In voorliggend rapport worden de cijfers van 2014 gepresenteerd.
2.4. Organogram Volgens inschrijvingen bij de Kamer van Koophandel
Spaansen Groep B.V.
Spaansen Materieel en Techniek B.V. (Winkel)
Spaansen Grondstoffen en Logistiek B.V. (Winkel)
Spaansen Industriezand en –grind B.V. (Harlingen)
Spaansen Tuin- en bestratingsmaterialen B.V. (Winkel)
Spaansen Bouwsystemen B.V. (Harlingen)
Spaansen Vloeivloeren B.V. (Winkel)
Spaansen Beheer B.V. (Winkel)
Spaansen Holding B.V. (Winkel)
Recycling Den Helder v.o.f. (50%)
MSB Grind & Zand v.o.f. (Lent) (33%)
ZEWF Hoorn v.o.f. (50%)
SGL Projecten B.V. (Winkel)
Casco Montage v.o.f. (Winkel 50 %)
Spaansen Pensioen B.V. (Winkel)
V.o.f. Combinatie Westfrisiaweg (50%)
= Buiten Organizational boundary
2.5. Organisatieoverzicht De organisatie van de Spaansen Groep is in het onderstaande overzicht weergegeven. Spaansen Groep B.V. Financiën Juridische zaken Spaansen Materieel en Techniek B.V. (Winkel)
ICT HRM/P&O/KAM Officemanagement
Inkoop Compliance Beleid
Tuin- en Bestratingsmaterialen
Grondstoffen en Logistiek
Spaansen Grondstoffen en Logistiek B.V. (Winkel)
Spaansen Vloeivloeren B.V. (Winkel)
Spaansen Industriezand en –grind B.V. (Harlingen)
Recycling Den Helder v.o.f. (50%)
MSB Grind & Zand v.o.f. (Lent) (33%)
Spaansen Tuin- en bestratingsmaterialen B.V. (Winkel)
ZEWF Hoorn v.o.f. (50%)
Bouwsystemen
Spaansen Bouwsystemen B.V. (Harlingen)
SGL Projecten B.V. (Winkel)
V.o.f. Combinatie Westfrisiaweg (50%)
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
= Buiten Organizational Boundar
Pagina 7 van 31
mei 2015
Casco Montage v.o.f. (Winkel 50 %)
2.6. Het Green House Gas Protocol Het Green House Gas Protocol beschrijft drie verschillende benaderingen om de grenzen van de organisatie (organizational boundary) te bepalen: 1. ‘Equity share’: tot de organisatie behoren die systemen waar de organisatie economisch aandeel in heeft. 2. ‘Operational control’: tot de organisatie behoren die systemen waar de organisatie operationele invloed op heeft. 3. ‘Financial control’: tot de organisatie behoren die systemen waar de organisatie financiële invloed op heeft. Voor de bepaling van de organisatorische grenzen van Spaansen Groep B.V. wordt de ‘operational control’ benadering gevolgd. Dit betekent dat de Spaansen Groep de verantwoordelijkheid neemt voor 100% van de uitstoot van alle bedrijfsonderdelen waar het operationele controle over heeft en partiële verantwoordelijkheid voor de Spaansen-bedrijfsonderdelen waar het geen of gedeeltelijke operationele controle over heeft. 2.7. Vaststelling boundary Op basis van bovenstaande criteria en beoordeling heeft Spaansen Groep B.V. haar boundary als volgt gedefinieerd: Spaansen Groep B.V.
Spaansen Grondstoffen en Logistiek B.V. (100%) Wegtransport Binnenvaart MNO Zeezand Op- en overslag Verkoop Industriezand en –grind SGL Projecten B.V. Spaansen Materieel en Techniek B.V. (100%) Spaansen Vloeivloeren B.V. (100%)
Spaansen Tuin- en Bestratingsmaterialen B.V. (100%) Spaansen Bouwsystemen B.V. (100%)
Figuur 1Organizational boundary Spaansen Groep B.V.
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 8 van 31
mei 2015
2.8. NEN-ISO 14064 Spaansen Groep B.V. conformeert zich aan de richtlijnen van de NEN-ISO 14064 en verklaart tevens dat deze voortgangsrapportage is opgesteld in overeenstemming met de richtlijnen volgens NEN-ISO 14064. 2.9. Directieverklaring De groepsdirectie verklaart dat bij het opstellen van het rapport is getracht zo nauwkeurig mogelijk de CO₂emissie te bepalen. De gerapporteerde gegevens zijn kritisch geverifieerd en gecontroleerd d.m.v. steekproeven. 3. INZICHT
Identificatie en analyse van energiestromen van het bedrijf en de projecten Alle energiestromen aantoonbaar in kaart gebracht Lijst wordt regelmatig opgevolgd en actueel gehouden Alle energiestromen kwantitatief in kaart gebracht De lijst is volledig en wordt aantoonbaar regelmatig opgevolgd en actueel gehouden
3.1. Diesel en gasolie De door vrachtwagens, bestelbusjes en personenwagen op de vestiging getankte liters brandstof worden geregistreerd en geadministreerd d.m.v. een digitaal registratiesysteem. Overige verbruikte brandstof wordt geadministreerd d.m.v. afleverbonnen van leveranciers, tankbonnen en gedeclareerde kilometers. Bepaling geschiedt op halfjaarbasis per 2015, hiervoor was dit jaarlijks. 3.2. Aardgas Voor de bepaling van de verbruikte kubieke meters aardgas worden de jaarafrekeningen van de leveranciers gebruikt. Deze worden gecontroleerd door middel van de meterstanden. 3.3. Propaan- en acetyleengas De hoeveelheid verbruikt propaan- en acetyleengas wordt bepaald aan de hand van facturen van de leverancier. Bepaling geschiedt op jaarbasis. Ferroline c20 (menggas t.b.v. lasproces, bevat 80% argon en 20% CO₂). De hoeveelheid verbruikt Ferroline wordt bepaald aan de hand van facturen van de leverancier. 3.4. Elektriciteit Voor de bepaling van de verbruikte kilowatturen worden de jaarafrekeningen van de leverancier gebruikt. Deze worden gecontroleerd door middel van de meterstanden. Inzage is ook mogelijk via het online registratiesysteem E-view, hetgeen is te raadplegen door de afdeling Financiën. 3.5. Bepaling van hoeveelheden De bepaling van de hoeveelheden vindt op een consistente wijze plaats met behulp van een standaard excelbestand en wordt gecontroleerd, geregistreerd en gearchiveerd (door de centrale administratie). Eventuele overige relevante GHG-stukken worden separaat gearchiveerd (GHG: GreenHouseGas).
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 9 van 31
mei 2015
3.6. Wijzigingen hoeveelheidbepaling Wijzigingen in de hoeveelheidbepaling is niet van toepassing. Indien er in de toekomst aanleiding is om de methode aan te passen, zal dat hier worden beschreven.
3.7. Diversen Binnen de Organizational Boundary is geen biomassa aanwezig. Spaansen Groep B.V. behoort qua CO₂-emissie tot de categorie grote bedrijven (> 2.500 ton CO₂ per jaar). Eventuele afwijkingen in adressering en omissies zullen zo spoedig mogelijk worden gelokaliseerd en daar waar nodig zullen deze worden gecorrigeerd. Alle geïdentificeerde bronnen van CO₂-emissie zijn verantwoord in de rapportage. De resultaten van de rapportage worden in de managementvergaderingen besproken en geëvalueerd. Hier zullen ook de doelstellingen om CO₂-emissie verder te reduceren en interne processen te verbeteren. Tevens worden sectorinitiatieven besproken. De emissiebronnen worden vanaf 2015 tenminste 2x per jaar geactualiseerd.
3.8. Audits Het bepalen van de CO₂-emissie start met het overzetten van facturen en grootboekrekeningen in Excel en dient als basis voor het bepalen van de footprint van de Spaansen Groep. Vorig jaar bleek uit de energieaudit dat de administratie van de energiestromen op orde is. Zie verder het separate energie audit verslag d.d. 16-4 2015. Een energie-audit is uitgevoerd om nader te bepalen waar mogelijke reducties zijn te bewerkstelligen. Er is besloten om deze audit hoofdzakelijk te richten op de ‘grootverbruikers’. Volgende audits zullen weer andere aandachtsgebieden hebben, afhankelijk van actualiteit, relevantie en urgentie. Door het opstellen van dit voortgangsrapport zijn de aandachtspunten die uit de audit kwamen opgelost. Op 24 februari is de interne audit voor de CO2 prestatieladder uitgevoerd, het voornaamste punt dat er nog geen voortgangsverslag was, is met het opstellen van dit voortgangsrapport opgelost.
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 10 van 31
mei 2015
3.9. Actuele emissie-inventaris scope 1 en 2 Er wordt door Spaansen Groep B.V. een actuele emissie-inventaris bijgehouden. Hierin staat tevens beschreven waar de benodigde gegevens vandaan komen. Op de server van Spaansen zijn deze data in detail te vinden in Excel formaat. 2011 is hierin het referentiejaar. Categorie
Onderdeel
Extra gegevens
Eenheid
Hoeveelheden
Brandstof
Verwarming
Spaansen Groep B.V.
m3 gas
1318
Machines en diversen
Scope 1 Zakelijk auto gebruik
Spaansen Grondstoffen en Logistiek B.V.
3846
Spaansen Industriezand en -grind B.V.
2963
Spaansen Materieel en Techniek B.V.
24499
Spaansen Bouwsystemen B.V.
116220
Spaansen Vloeivloeren B.V.
329
Spaansen Tuin- en bestratingsmaterialen B.V. Diesel
6967 Liter diesel
Benzine
Liter benzine
LPG
Liter LPG
Overige
Overige
Lease bedrijf 1
Diesel
Liter diesel
Benzine
Liter benzine
LPG
Liter LPG
LPG Overige
4100269 Facturen 6604
Facturen
Liter diesel
155314
Liter benzine
0
Liter LPG
0
Kg gelekt koelgas
Onbekend*
Facturen
Overige
Anders
Vestiging 1 Vestiging 2
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Metingen
Anders
Eigen beheer Diesel auto's Benzine
Airconditioning Vestiging
Bron
Onbekend*
Vestiging 3
Onbekend*
Vestiging 4
Onbekend*
Vestiging 5
Onbekend*
Pagina 11 van 31
mei 2015
Metingen
Categorie
Onderdeel
Extra gegevens
Eenheid
Zakelijke vliegreizen
Boeking agent
vlucht <700 km
Kilometers
vlucht 700-2500 km
Kilometers
vlucht >2500 km
Kilometers
Zakelijke gebruik privé auto Scope 2 Elektriciteitsverbruik
Gedeclareer de kilometers voor zakelijke ritten Elektriciteit Spaansen Groep B.V.
105425
KWh
390
Spaansen Grondstoffen en Logistiek B.V.
115944
Spaansen Industriezand en -grind B.V.
883791
Spaansen Materieel en Techniek B.V.
393542
Spaansen Bouwsystemen B.V.
477596
Spaansen Vloeivloeren B.V.
98
Anders
Metingen
95202
Categorie
Onderdeel
Extra gegevens
Eenheid
Hoeveelheden
Brandstof
Verwarming
Spaansen Groep B.V.
m3 gas
2145
Machines en diversen
Scope 1 Zakelijk auto gebruik
Spaansen Grondstoffen en Logistiek B.V.
4299
Spaansen Industriezand en -grind B.V.
3021
Spaansen Materieel en Techniek B.V.
35295
Spaansen Bouwsystemen B.V.
118891
Spaansen Vloeivloeren B.V.
536
Spaansen Tuin- en bestratingsmaterialen B.V. Diesel
9285 Liter diesel
4196072
Benzine
Liter benzine
0
LPG
Liter LPG
6701
Overige
Overige
Lease bedrijf 1
Diesel
Liter diesel
Benzine
Liter benzine
LPG
Liter LPG
LPG Airconditioning Vestiging
Onderdeel
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Metingen
Facturen
Facturen
Liter diesel
123835
Liter benzine
1824
Liter LPG
875
Facturen
Overige
Anders
Vestiging 1 Vestiging 2
Categorie
Bron
Anders
Eigen beheer Diesel auto's Benzine Overige
Bron Facturen
Kilometers
Spaansen Tuin- en Bestratingsmaterialen B.V. Figuur 2 Emissie inventaris Spaansen Groep 2014
Scope 2
Hoeveelheden
Kg gelekt koelgas
Onbekend* Onbekend*
Vestiging 3
Onbekend*
Vestiging 4
Onbekend*
Vestiging 5
Onbekend*
Extra gegevens Pagina 12 van 31
Eenheid
Hoeveelheden mei 2015
Metingen
Bron
Zakelijke vliegreizen
Boeking agent
Zakelijke gebruik privé auto
Elektriciteitsverbruik
vlucht <700 km
Kilometers
vlucht 700-2500 km
Kilometers
vlucht >2500 km
Kilometers
Gedeclareer de kilometers voor zakelijke ritten Elektriciteit Spaansen Groep B.V.
0 Facturen
Kilometers
115091
KWh
420
Spaansen Grondstoffen en Logistiek B.V.
142991
Spaansen Industriezand en -grind B.V.
803417
Spaansen Materieel en Techniek B.V.
392254
Spaansen Bouwsystemen B.V.
388733
Spaansen Vloeivloeren B.V.
105
Spaansen Tuin- en Bestratingsmaterialen B.V. Figuur 3 Emissie inventaris Spaansen Groep 2013
Anders
Metingen
54470
3.10. CO₂-footprint Spaansen Groep De verbruiksgegevens in Excel worden ook in de EcoChain-footprint-applicatie ingevoerd. Bij beiden wordt gebruik gemaakt van de conversiefactoren zoals voorgeschreven in het handboek CO₂-prestatieladder 2.2. Dit is weergegeven in tabel 3 en 4 en gevisualiseerd in grafiek 1 en 2. De grootste uitstoot bevindt zich in scope 1. Dit is met name afkomstig van de diesel die gebruikt wordt. Scope 1 2 3 Totaal
Hoeveelheid (ton) 13879 1120 0 149899
Figuur 4 Tabel CO²-emissie 2013 naar scope
Percentage 92.5 7.5 0 100.00
Scope 1 2 3 Totaal
CO2 Emissie-Inventarisatie 2014: 14.553 ton 917
1.100
13.637
1 2
scope 1 Figuur 6 Grafiek totale CO²-emissie 2013 Spaansen Groep
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Percentage 94 6 0 100.00
Figuur 5 Tabel CO²- emissie 2014 naar scope
CO₂-Emissie-inventarisatie 2013: 14.999 ton
13.765
Hoeveelheid (ton) 13637 917 0 14553
scope 2
Figuur 7 Grafiek totale CO²-emissie 2014 van Spaansen Groep
Pagina 13 van 31
mei 2015
Gebruikte omrekenfactoren: diesel elektriciteit gas LPG Gedeclareerde kilometers
3.135 gram CO2/liter 455 gram CO2/kWh 1.825 gram CO2/m3 1.860 gram CO2/liter 210 gram CO2/km
3.11. Verificatie van de emissie-inventarisatie door een Ladder Certificerende Instelling De emissie-inventarisatie is niet geverifieerd door een Ladder CI omdat dit geen absolute must is om het certificaat te behouden. 4. REDUCTIE 4.1. Onderzoek van de mogelijkheden het energieverbruik te reduceren Binnen de Spaansen Groep worden ten behoeve van de bedrijfsactiviteiten en nevenactiviteiten verschillende energiesoorten ingezet, te weten: witte en rode diesel, accijnsvrije diesel, aardgas, propaangas en elektriciteit. Witte en rode diesel Witte diesel wordt voor alle landactiviteiten gebruikt, rode diesel is alleen voor de schepen. Schonere dieselmotoren Vanaf 2014 worden alleen nog vrachtwagens die voorzien zijn van een Euro 6 motor aangeschaft. Inventarisatie van het huidige vrachtwagenpark Inventarisatie wagenpark per eind 2014: 2 stuks Euro 2 2 stuks Euro 3 28 stuks Euro 4 21 stuks Euro 5 1 stuk Euro 6 Status per half 2015: 1 stuk Euro 2 1 stuk Euro 3 20 stuks Euro 4 21 stuks Euro 5 16 stuks Euro 6 Wisseling wagenpark Ten aanzien van het wagenpark is ingezet op meer trailers en minder op aangedreven auto’s en dus minder uitstoot. Aanvullend hebben de nieuwe trailers allemaal een weegsysteem en zodoende kunnen ze maximaal laden. Hiernaast worden 3 dieselheftrucks bij Tuin- en Bestratingsmaterialen vervangen door elektrisch aangedreven heftrucks (zomer 2015). Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 14 van 31
mei 2015
Additieven Momenteel wordt het volgende middel beproefd: De Wepp 2032 Diesel Systeem Behandeling is een sterk geconcentreerde moderne actieve systeemstof voor reiniging en onderhoud van alle moderne dieselmotoren, maar speciaal voor common rail en pompverstuiversystemen. Wepp 2032 voldoet aan de Euro 5 en 6 normering, versterkt de noodzakelijke waterafscheiding in het filter, verhoogt de smerende werking bij zwavelarme brandstof, verhoogt het cetaangetal en verbetert daardoor de ontstekingsgewilligheid bij lagere temperaturen. Wepp 2032 reinigt en beschermt het hele brandstofsysteem, verlengt de levensduur van het roetfilter, versnelt het regeneratieproces en vermindert motorstoringen. De proef met waterstof injectie is gestopt, want dit bleek alleen te werken bij oudere motoren. Stationering van vrachtwagens op de loswal en groepsvervoer van chauffeurs Om onnodige vrachtwagenkilometers te voorkomen worden bij meerdaagse werkzaamheden - indien mogelijk - vrachtwagens gestationeerd op de los/laadlocaties. Voor woon-werkverkeer wordt gebruik gemaakt van busjes en/of personenauto´s (carpoolen). Deelname in projectgroep efficiënt rijden Alle chauffeurs volgden in 2014 een cursus code 95 en het Nieuwe Rijden. Het doel is brandstofbesparing en dus CO₂-reductie. In 2012 zijn alle vrachtwagens voorzien van een boordcomputer. De boordcomputer registreert accelereren, snelheid, toerental, uitrollen, remmen en stationair draaien. Per rit kan bepaald worden hoeveel CO₂ is uitgestoten. Doel is om inzicht te krijgen in het rijgedrag van de chauffeurs en hen aan de hand van de geregistreerde gegevens bewust te maken van energiezuinig rijden en te wijzen op verbeterpunten. N.a.v. de gemeten verbeterpunten zal de chauffeurs een specifieke cursus energiezuinig rijden worden aangeboden. Aanschaf van energiezuinige hydraulische kranen De dieselmotoren van de huidige generatie hydraulische kranen verbruiken minder brandstof dan de oudere machines. Accijnsvrije diesel Accijnsvrije diesel wordt gebruikt als brandstof voor: schepen t.b.v. de voortstuwing; verwarming aan boord van de schepen; het opwekken van elektriciteit aan boord van de schepen. Energiebesparende maatregelen die in het verleden genomen zijn en momenteel in uitvoering zijn: Bandenspanning Elke drie maanden wordt de bandenspanning gemeten en vastgelegd. Te lage bandenspanning wordt gecorrigeerd. Een te lage bandenspanning leidt tot verhoogd brandstofverbruik. Aluminium laadbakken Om gewicht te besparen voorziet Spaansen de kippers van aluminium kipperbakken. Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 15 van 31
mei 2015
Een aluminium bak is lichter dan een stalen bak. Dit heeft twee voordelen: 1) Volbeladen is de beladingsgraad hoger. 2) Leeg is het vrachtwagengewicht lager. E.e.a. heeft tot gevolg dat de totaal te vervoeren hoeveelheid met minder vervoersbewegingen kan worden uitgevoerd en dat een lege vrachtwagen minder brandstof verbruikt.
Niet varen op maximaal motorvermogen De schippers en kapiteins zijn geïnstrueerd om niet op vol vermogen te varen, maar op maximaal 90% daarvan. E.e.a. resulteert in een aanzienlijke brandstofreductie t.o.v. aanvaardbare langere vaartijden. Varen op getij Bij varen op wateren die aan getijdestroming onderhevig zijn, worden indien mogelijk de vaartijden zodanig aangepast, zodat zoveel mogelijk gebruik gemaakt kan worden van getijdestroming. Met de stroming meevaren en het voorkomen van tegenstrooms varen levert brandstofbesparing op. Niet onnodig later draaien van motoren Schippers en kapiteins en bemanningen zijn geïnstrueerd om motoren van voortstuwing, pompen, aggregaten e.d. niet onnodig (stationair) te laten draaien. Bij langdurige perioden van afmeren gebruik maken van ‘walstroom’ Met walstroom wordt bedoeld dat de elektrische installatie van een aan de kade afgemeerd schip wordt aangesloten op het elektriciteitsnet. Deze wijze van energievoorziening is zuiniger (en dus minder CO₂-emissie) dan het laten draaien van een aggregaat. Aardgas Aardgas wordt gebruikt voor: verwarming; voedselbereiding (kantine Harlingen). Energiebesparende maatregelen die in het verleden genomen zijn en momenteel in uitvoering zijn: Beperken van het gasverbruik De medewerkers van Materieel en Techniek zijn geïnstrueerd branders niet onnodig te laten branden. Bij Spaansen Bouwsystemen in Harlingen wordt het gasverbruik gemonitord via internetverbinding. Kranen van gasflessen na gebruik sluiten om het weglekken van gas te voorkomen. Aan- en uitschakelen van verwarming Tijdschakelaars op diverse centrale verwarmingssystemen zorgen ervoor dat kantoren e.d. buiten werktijden niet onnodig worden verwarmd. Propaan- en acetyleen- en menggas Propaan- en acetyleen- en menggas (Ferroline c20) worden door Materieel en Techniek gebruikt t.b.v. las en snijwerkzaamheden. Het jaarverbruik kan sterk fluctueren. Reden is de hoeveelheid snijwerk die in het betreffende jaar wordt uitgevoerd.
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 16 van 31
mei 2015
Elektriciteit Elektriciteit wordt voor verschillende doeleinden gebruikt: verlichting; verwarming/koeling; aandrijving van elektrische machines, trechters, gereedschappen; aandrijving van een elektrische kraan (loswal Schagen); kantoorapparatuur; voedselbereiding (kantine Harlingen e.d.). Energiebesparende maatregelen die in het verleden genomen zijn en momenteel in uitvoering zijn: Verduurzaming stroomverbruik Het stroomverbruik van Spaansen zal verduurzaamd worden, momenteel lopen 2 onderzoeken op dit vlak, te weten LED verlichting en het plaatsen van zonnepanelen: Spaansen is op 2 vestigingen begonnen met een live test van LED-verlichting ter vervanging van conventionele verlichting (met name TL). Als de verlichting bevalt zal er op grotere schaal worden overgestapt naar LED-verlichting. Hierbij wordt mogelijk gebruik gemaakt van de Energie Investeringsaftrek (EIA). Spaansen heeft SDE-subsidie aangevraagd (Stimulering Duurzame Energie) voor de plaatsing en exploitatie van PV panelen op het dak van de garage in Winkel en de productiehal in Harlingen. De aanvraag is voor beide locaties goedgekeurd en de subsidie is vrijgegeven. Spaansen is nu in gesprek met marktpartijen om de plaatsing en exploitatie te behartigen. Aan- en uitschakelen van verlichting en kantoorapparatuur Op de meeste kantoren zijn bewegingsmelders t.b.v. het schakelen van de kantorenverlichting geïnstalleerd. Medewerkers die met computers en printers e.d. werken zijn geïnstrueerd om deze apparatuur bij beëindiging van de werkzaamheden uit te schakelen. Op loswallen worden schijnwerpers over het algemeen m.b.v. tijdklokken of lichtsensors in- en uitgeschakeld. Bij Bouwsystemen en Tuin- en Bestratingsmaterialen is het elektriciteitsverbruik gestegen t.o.v. 2013. Bij Bouwsystemen is dit vanwege verhoogde productiviteit, bij Tuin- en Bestratingsmaterialen bleek dat de verbruiksgegevens over 2013 onvolledig waren waardoor het lijkt dat er in 2014 een stijging van het elektriciteitsverbruik is opgetreden. Verbeteringen op gebied van elektriciteitsverbruik Er zijn motorregelaars op elektromotoren van de transport en zeefbanden bij Industriezand en -grind aangesloten (optimaliseren vermogenafgifte). Verder is er een cosinus phi (φ) demper geïnstalleerd om blindvermogen te compenseren. Beperking CO₂-emissie in de keten Het proceswater voor Industriezand en -grind komt uit het van Harinxmakanaal, er wordt geen gebruik gemaakt van drinkwater (geen CO₂-emissie door productie van drinkwater).
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 17 van 31
mei 2015
Aan- en uitschakelen van elektrische verwarming en koeling Tijdschakelaars op elektrische verwarmingselementen en airco’s op kantoren voorkomen dat deze apparaten buiten werktijd onnodig verwarmen of koelen. Efficiënte op- en overslag van goederen (zand, grind en schelpen) Door een goede terreininrichting en goede planning is het mogelijk om trechters zoveel mogelijk direct vanuit het schip te vullen. Doel hiervan is een extra handeling - waarbij het stortgoed vanuit het schip in een opslagvak en later in de trechter (= extra energieverbruik) - zoveel mogelijk te voorkomen. Facilitair management Door de elektrische verwarming van de units op de loswallen van tijdschakelaars te voorzien kan onnodig energieverbruik in de weekeinden en avond- en nachturen worden voorkomen. Door het aftanken van vrachtwagens op de loswal wordt omrijden voorkomen. Vliegreizen Vliegreizen worden tot een minimum beperkt. De (reis)afstand tot de meeste relaties beperkt zich tot Nederland. Relatie Onderstaand zijn de relaties voor de verschillende energiedragers benoemd. Diesel Bij het wegtransport wordt de emissie gerelateerd aan de opbrengst (in euro’s) van alle typen vrachtwagens tezamen. Bij de scheepvaart wordt het emissie gerelateerd aan de opbrengst in m³ per schip. Op de loswallen wordt de emissie gerelateerd aan de overslag per m³. Brandstofverbruik van personenauto’s wordt gerelateerd aan gereden kilometers. Aardgas Bij Materieel en Techniek is de emissie gerelateerd aan de werkuren op jaarbasis. De emissie door de Spaansen Groep is gerelateerd aan de openingsuren van het kantoor op jaarbasis, met inachtneming van de evenredigheid van het kantooroppervlak t.o.v. het totale kantooroppervlak. Elektriciteit Op de loswal Schagen wordt het verbruik in kWh gerelateerd aan de overslag per ton. Bij de puinbreker wordt het verbruik in kWh gerelateerd aan het geproduceerde tonnage. Het overig elektriciteitsverbruik (verwarming, koeling, verlichting, kantoorapparatuur e.d.) wordt gerelateerd aan bedrijfsuren. Actueel energie audit verslag Zie 2.9.
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 18 van 31
mei 2015
4.2. Doelstellingen energiereductie De Spaansen Groep is in 2011 gestart met het traject om haar CO₂-emissie te reduceren en heeft zichzelf tot doel gesteld om zich te laten certificeren conform de CO₂-prestatieladder, versie 2.1. De doelstelling van de Spaansen Groep is om de CO₂-emissie de komende jaren te verminderen. De reductiedoelstellingen worden verwoord in de MVO-beleidsverklaring (MVO = maatschappelijk verantwoord ondernemen). De nadere uitwerking is beschreven in het plan van aanpak. Hiervoor is het noodzakelijk een relatie te leggen tussen verbruik en verbruiker. 4.3. Doelstellingen voor gebruik van alternatieve brandstoffen en/of groene stroom Aardgas Het gebruikte aardgas wordt ingekocht bij Nuon. Het betreft Klimaatneutraal Gas. Op het certificaat van Nuon staat vermeld dat deze soort aardgas CO₂-gecompenseerd wordt. Volgens het handboek CO₂prestatieladder wordt het afkopen van CO₂ door middel van certificaten echter geen manier om tot reductie van CO₂ te komen. Propaan- en acetyleengas en menggas Voor deze gassen zijn geen alternatieve producten voorhanden. Elektriciteit De gebruikte elektriciteit wordt ingekocht bij Nuon. Het betreft. Groen Garant Stroom. 4.4. Energie- en reductiedoelstelling gedocumenteerd, geïmplementeerd, gecommuniceerd en onderschreven door hoger management De medewerkers worden middels het personeelsblad De Trechter, intranet en andere communicatiemiddelen geïnformeerd over de stand van zaken m.b.t. beleid en doelstellingen van de directie m.b.t. energiereductie de wijze waarop hieraan invulling wordt gegeven. Hiernaast is er 2 keer per jaar chauffeursoverleg waar CO₂ en brandstofverbruik worden besproken. Tevens is er een nieuwe beoordelingssystematiek ingevoerd en zijn de functionerings- en beoordelingsgespreksformulieren gewijzigd, hierin is een onderdeel ‘(beperking van) brandstofverbruik’ opgenomen. Chauffeurs van Spaansen Grondstoffen en Logistiek krijgen maandelijks via intranet een rapport met hun persoonlijke ecoscores qua rijgedrag over de afgelopen periode. De CO₂-reductiedoelstelling is in de beleidsverklaring Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen verwoord. Hierin wordt gestreefd naar een certificering op basis van de CO₂-prestatieladder en deze is ondertekend door het hogere management.
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 19 van 31
mei 2015
4.5. Voortgang reductiedoelstelling De voortgang t.a.v. het behalen van de gestelde doelen is o.a. nagegaan in de energie audit die in april 2015 is uitgevoerd. In deze paragraaf wordt een samenvatting van de stand van zaken weergegeven t.o.v. het referentiejaar 2011. De hoofddoelstelling is 10% reductie ten opzichte van de omzet in 2020 t.o.v. 2011. 2014
2013
2012
2011
CO₂-emissie (ton)
14.553
14.999
14.265
18.278
Omzet € (*1000)
58.390
55.209
63.606
63.821
249
272
224
286
t.o.v. referentiejaar
87,1%
94,9%
78,3%
100%:ref
Reductie t.o.v. 2011
12,9%
5,1%
21,7%
-
kg CO₂ / €
Figuur 8 Voortgang reductiedoelstelling
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 20 van 31
mei 2015
4.6. Tabel plan van aanpak, reductiedoelstellingen en acties/verantwoordelijken voor CO₂-reductie Onderstaande tabel geeft het plan van aanpak, de reductiedoelstellingen, de acties en de verantwoordelijken voor CO₂-reductie weer. Het referentiejaar hierbij is 2011. Doelstelling
Scope
Criteria
Actie/aanpak
Opmerking
1
Overhead/ project Project
Reductie brandstofverbruik van vrachtwagenmotoren
Actiehouder/ Verantwoordelijke R. Spaansen
Planning gereed
Status
Brandstofreductie t.o.v. oudere (Euro 3) motoren.
Aanschaf van vrachtwagens met Euro 6 motoren
Reductie brandstofverbruik van vrachtwagenmotoren
1
Project
Maximum snelheid terugstellen.
Reductie brandstofverbruik van vrachtwagenmotoren
1
Project
Hogere calorische waarde tijdens verbranding.
Instelling boordcomputers en terugstellen tachografen. Bij 84 km is er een geluidswaarschuwing Toepassing van waterstofinjectie.
Vervangen geschiedt gefaseerd over nog niet bepaald aantal jaren. Continu proces.
Reductie brandstofverbruik van vrachtwagenmotoren Efficiëntere werking van vrachtwagenmotoren . Beperken NOxemissie door vrachtwagenmotoren
1
Project
1
Project
Hogere calorische waarde tijdens verbranding. beter onderhoud van het brandstofsysteem.
-
Project
Betere verbranding van uitlaatgassen.
Toevoegen van additief (Ad blue) aan brandstof
doorlopend
In uitvoering
R. Spaansen
doorlopend
In uitvoering
R. Spaansen
01-10-2014
Toepassing van Wepp 2032.
M. Spaansen
01-10-2015
Gestopt, werkt alleen bij oudere motoren In uitvoering
Toevoegen van additieven aan smeermiddelen.
R. Spaansen
01-10-2015
In uitvoering.
2%
R. Spaansen
doorlopend
In uitvoering.
-
Leidt tot reductie van NOx, doch niet tot reductie van CO₂.
Streef % CO₂reductie 2%
Doelstelling
Scope
Criteria
Actie/aanpak
Opmerking
1
Overhead/ project Overhead
Beperken van brandstofverbruik t.b.v. woonwerkverkeer.
Beperken van woon-werkverkeer met vrachtwagens.
Continu proces.
Energiezuiniger rijden door chauffeur.
1
Project
Beïnvloeden rijgedrag van chauffeurs.
Efficiënter plannen.
1
Project
Efficiënte op- en overslag.
1
Project
Juiste bandenspanning.
1
Project
Voorkomen “lege vrachten”. Optimalisatie van de verhouding brandstofverbruik t.o.v. vervoerde lading. Optimalisatie van brandstofverbruik t.o.v. overgeslagen hoeveelheden stortgoed. Brandstofreductie door banden op juiste spanning te houden.
Indien mogelijk worden vrachtwagens op de werklocatie of nabije loswal geparkeerd en wordt gebruik gemaakt van (ter beschikking gestelde) busjes en/of personenwagens. Installatie van een boordcomputer en chauffeurs wijzen op verbeterpunten. Alle chauffeurs doen een cursus code 95 en daarna het Nieuwe Rijden. Vrachtwagenpark voorzien van boordcomputers en GPS.
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 22 van 31
Continu proces.
Herinrichting loswallen.
Eens per drie maanden meten van de bandenspanning.
Continu proces
Actiehouder/ Verantwoordelijke R. Spaansen
Planning gereed
Status
doorlopend
In uitvoering.
Streef % CO₂reductie 2%
R. Spaansen
01-08-2015
In uitvoering..
2%
R. Spaansen en planners
doorlopend
In uitvoering.
2%
J. Spaansen
01-10-2015
In uitvoering.
2%
M. Spaansen
doorlopend
In uitvoering
2%
mei 2015
Doelstelling
Scope
Criteria
Actie/aanpak
Opmerking
1
Overhead/ project Project
Brandstofverbruik hydraulische kranen beperken.
Brandstofreductie t.o.v. oudere kranen
Aanschaf van hydraulische kranen met energiezuinigere motoren.
Alle nieuwe in te zetten kranen moeten zijn voorzien van dergelijke motoren.
Energiezuiniger overslaan van stortgoed.
1
Project
Beïnvloeden gedrag kraandrijvers.
Brandstofbesparing scheepvaart.
1
Project
Beïnvloeding gedrag bemanning.
Brandstofbesparing scheepvaart.
1
Project
Afstemmen van planning op getijdenstroming.
Emissiereductie door toepassing van “groen” aardgas.
1
Overhead
Toepassing van CO₂-neutraal gas.
Kraandrijvers instrueren over voorkomen onnodig stationair draaien, toerental e.d. Bemanning instrueren over niet varen op vol vermogen, niet onnodig laten draaien van motoren en gebruik maken van walstroom. Zoveel mogelijk voorkomen van tegenstrooms varen en bevorderen van meestrooms varen. Toepassing van gas waarvoor gecompenseerd wordt (aanplant bomen e.d.)
Gas besparende maatregelen kantoren
1
Overhead
Verwarming afstemmen op kantoortijden.
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 23 van 31
Mogelijkheden tot efficiëntere temperatuurregeling.
Actiehouder/ Verantwoordelijke J. Spaansen
Planning gereed
Status
31-12-2015
In uitvoering.
Streef % CO₂reductie 2%
‘Het nieuwe draaien’
J. Spaansen
01-10-2015
In uitvoering
2%
Continu proces.
R. Spaansen
01-07-2015
In uitvoering.
2%
Continu proces.
R. Spaansen
Reeds uitgevoerd.
2%
Alle door Spaansen gebruikte aardgas is sinds enige jaren “groen”. Tijdklokgestuur de regeling. Reeds enkele jaren geleden geïnstalleerd.
J. Spaansen
Reeds uitgevoerd.
J. Spaansen
Reeds uitgevoerd.
mei 2015
2%
Doelstelling
Scope
Criteria
Actie/aanpak
Opmerking
2
Overhead/ project Overhead
Emissiereductie door toepassing van “groene” elektriciteit.
Toepassing van CO₂-neutrale elektriciteit.
Toepassing van elektra opgewekt door water- en windkracht en zonneenergie.
Elektriciteit besparing kantoren
2
Overhead
Verlichting afstemmen op bezetting van kantoorruimten.
Bewegingssensoren t.b.v. aan- en uitschakelen van verlichting.
Elektriciteit besparing kantoren
2
Overhead
Elektriciteit besparing kantoorapparatuur
2
Overhead
Stijging trede CO₂ prestatieladder
1,2,3
Overhead
Reductie elektriciteitsverbrui k t.b.v. verlichting en verwarming van units. Voorkomen onnodig energieverbruik bij niet gebruiken van apparatuur. 1 of 2 tredes stijgen op de CO₂ prestatieladder
Verduurzaming elektriciteitsverbruik
2
Overhead
Duurzame energie
Verduurzaming elektriciteitsverbruik
2
Overhead
Duurzame energie / subsidie
Units worden verwijderd. Werkplekken worden ondergebracht in hoofdkantoor. In schakelen van slaapstand tijdens kantooruren en uitschakelen buiten kantooruren. Inkoopmanager inventariseert en stelt een plan van aanpak op om dit doel te bereiken Onderzoek naar LED verlichting in kantoren en werkplaatsen Onderzoek naar zonnepanelen op dak van werkplaats Winkel en fabriek Harlingen
Alle door Spaansen gebruikte elektra is sinds enige jaren “groen”. Alle kantoren zijn reeds enige jaren uitgerust met bewegingssenso ren. Units zijn medio 2011 verwijderd.
Figuur 9 Tabel Plan van aanpak Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 24 van 31
Actiehouder/ Verantwoordelijke J. Spaansen
Planning gereed
Status Reeds uitgevoerd.
J. Spaansen
Reeds uitgevoerd.
J. Spaansen
Reeds uitgevoerd.
Gebeurt sinds begin 2012.
J. Spaansen
In uitvoering
i.h.k.v. duurzaam inkopen
C. Valkering
31-12-2015
opgestart
C. Valkering
31-12-2015
opgestart
C. Valkering
31-12-2015
opgestart
mei 2015
Streef % CO₂reductie
2%
5. TRANSPARANTIE De Spaansen Groep communiceert haar CO₂-reductiebeleid en de voortgang daarvan naar haar personeelsleden en naar haar relaties. De interne communicatie geschiedt d.m.v. personeelsblad De Trechter, intranet en tijdens (personeels-) vergaderingen. Publicaties op de Spaansen-website zijn voor zowel medewerkers als externen toegankelijk. Data op de website wordt vanaf 2015 tenminste 2x per jaar geactualiseerd. De Spaansen Groep communiceert haar footprint, CO₂-reductiebeleid en de voortgang daarvan vanaf 2015 tenminste 2x per jaar naar haar relaties middels overleggen en via publicaties op de Spaansen-website. 5.1. Stuurcyclus voor verbeteringen Het plan van aanpak (§ 3.6) is opgezet volgens de methode van de Demingcirkel (Plan, Do, Check en Act. Spaansen hanteert verschillende stuurcycli met betrekking tot haar Carbon Footprint. De belangrijkste cyclus is het opstellen van de CO₂ footprint, audits en het opstellen van dit voortgangsrapport. Op basis van het eindproduct besluit de directie tot een volgende ronde waarin de CO₂ footprint gepubliceerd wordt. 5.2. De externe belanghebbenden geïdentificeerd Veel invloed, weinig belang •
Veel invloed, veel belang
SKAO
• • •
Opdrachtgevers Afnemers Rijkswaterstaat
Invloed Weinig invloed, weinig belang • • •
Overheden NGO’s Media
Weinig invloed, veel belang • • •
Concurrenten Leveranciers Certificerende instellingen
Belang
Figuur 10 Belanghebbenden voor Spaansen Groep
Door middel van een stakeholderanalyse heeft de Spaansen Groep bepaald waar de (externe) belanghebbenden zich bevinden.
Veel invloed, veel belang De belangrijkste externe belanghebbenden zijn de opdrachtgevers en Rijkswaterstaat. Bij aanbestedingen is de plaats op de CO₂-prestatieladder belangrijk voor de opdrachtgevers. De medewerkers van Spaansen zijn uiteraard ook zeer belangrijke stakeholders, maar deze zijn niet van belang voor dit deel van de ladder. Rijkswaterstaat is een belangrijke stakeholder voor Spaansen. Zij is betrokken bij de vorm en regels van de CO₂-prestatieladder. Rijkswaterstaat heeft op haar beurt veel belang bij de CO₂prestatieladdercertificering, aangezien dit haar helpt bij de doelstellingen voor duurzaam inkopen. (Potentiële) opdrachtgevers en afnemers zijn eveneens belangrijke stakeholders voor Spaansen. Zij kunnen eisen stellen omtrent de CO₂ prestaties van Spaansen en kunnen direct belang erbij hebben voor eventuele aanbestedingen. Weinig invloed, veel belang Deze groep stakeholders hebben wel belang bij het CO₂-beleid van Spaansen, maar hebben er weinig invloed op. Bij belangrijke beslissingen kan er wel rekening met ze gehouden worden, maar ze hoeven niet geraadpleegd te worden. Concurrenten zijn belangrijke belanghebbenden voor Spaansen. Zij kunnen een concurrentienadeel of voordeel hebben, afhankelijk van hun eigen positie op de CO₂-prestatieladder. Leveranciers zijn van belang voor een verdere certificering dan niveau 3. Leveranciers kunnen er positief of juist negatief tegenover staan om hun footprint aan te leveren, waarmee er veranderingen in de manier van zaken doen kunnen ontstaan. Certificerende instellingen hebben er belang bij dat Spaansen ambitie toont om goed te scoren op de CO₂-prestatieladder, aangezien dit werk betekent voor hen. Weinig invloed, weinig belang Deze groep stakeholders heeft zowel weinig invloed als weinig belang dus zal niet veel aandacht vereisen. Deze groep kan geïnformeerd worden via bijvoorbeeld de website. De lokale overheden zullen niet erg geïnteresseerd zijn in de positie van Spaansen op de CO₂prestatieladder. Niet Gouvernementele Organisaties (NGO’s) zullen niet erg geïnteresseerd zijn in de positie van Spaansen op de CO₂-prestatieladder. De media zal niet erg geïnteresseerd zijn of invloed hebben op de positie en de beslissingen van Spaansen. Veel invloed, weinig belang De stichting klimaatvriendelijke aanbesteden en ondernemen (SKAO) heeft door de voorschriften uit het handboek CO₂ prestatieladder veel invloed op de positie van Spaansen, maar een betrekkelijk laag direct belang erbij.
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 26 van 31
mei 2015
5.3. Communicatieplan Introductie De Spaansen Groep is in 2009 gestart met het inventariseren van de CO₂-uitstoot om mensen bewust te maken van de CO₂-uitstoot binnen de Spaansen Groep. De Spaansen Groep richtte zich in eerste instantie op de eigen CO₂-uitstoot als gevolg van verbranding van brandstoffen (zoals aardgas, diesel en benzine) en elektriciteitsverbruik. Ambitie De Spaansen Groep heeft zich ten doel gesteld om de komende jaren haar energieverbruik te verminderen dan wel te vergroenen en zet zich in voor het behalen van een relatieve vermindering van 10% CO₂emissies in 2020 ten opzichte van 2011 in relatie tot de omzet. De CO₂-reductiedoelstelling van 4% in 2014, wordt vanaf 2014 opgevolgd met een jaarlijkse CO₂-reductie van 1%, ten opzichte van het nieuwe basisjaar 2011. Doordat de Spaansen Groep duurzaamheid aantoonbaar wil verankeren in haar ondernemingsbeleid kan zij een voorkeurspositie verkrijgen op de CO₂-prestatieladder. Onze ambitie om voor de Spaansen Groep op de derde trede te komen, is in 2014 gerealiseerd. Op deze manier wil de organisatie blijvend aansluiten bij onze klanten. Bewustwording De komende jaren moeten medewerkers, zowel op managementniveau als op de werkvloer, zich nog meer bewust worden van de invloed die hun handelwijze heeft op de uitstoot van CO₂. Om dit in goede banen te leiden is de Spaansen Groep gestart met communicatie omtrent de CO₂-emissie en vermindering van brandstofverbruik. In 2014 neemt het duurzaamheidsthema een steeds belangrijkere rol in de bedrijfsvoering. Doelgroepen We kunnen op een innovatieve manier minder afhankelijk worden van stijgende brandstofprijzen, door zuiniger om te gaan met energie en meer gebruik te maken van duurzame bronnen van energie. De ontwikkeling hiervan komt vanuit alle medewerkers die vallen onder de Spaansen Groep. Iedereen is een schakel in het geheel. De vastgelegde CO₂-uitstoot wordt het label van hoe duurzaam ons totaalproduct aan de opdrachtgever is. Interne doelgroep Onze interne doelgroep kunnen we opsplitsen in de volgende deelgroepen: Directies/MT Middelmanagement CAO-personeel Tijdelijk personeel Ingehuurd personeel Communicatiedoelstelling 2015 Er zijn twee concrete doelstellingen gedefinieerd. Ten eerste het verankeren van het begrip duurzaam ondernemen en wat daar zoal mee samenhangt, teneinde de medewerkers bewust te maken van hun manier van werken en handelen in relatie tot duurzaamheid / Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 27 van 31
mei 2015
In de tweede plaats dienen medewerkers te weten dat er geformuleerde doelstellingen zijn ten aanzien van CO₂-reductie en Spaansen er veel aan gelegen is om deze doelstelling te behalen. De CO₂reductiedoelstelling is 10% in 2020 ten opzichte van 2011. Concrete middelen om genoemde doelstellingen te behalen 2*/jaar personeelsoverleg 2*/jaar een artikel over MVO in het personeelsblad ‘de Trechter’ en intranet Actuele MVO gegevens op de website en intranet Inzet communicatiemiddelen Om de communicatiedoelstellingen te halen zetten we de volgende middelen in: 1. Website: middels de website maken we de ambities duidelijk ten aanzien van de CO₂reductiedoelstellingen duidelijk. We geven voorbeelden van duurzame projecten, informeren over marktontwikkelingen, delen kennis over prestatieladders e.d. en delen de verwachtingen van stakeholders ten aanzien van onder meer het duurzaamheidbeleid. 2. Intranet: In 2015 is binnen de Spaansen Groep intranet gerealiseerd. Hier wordt op regelmatige basis een artikel gewijd over CO₂-reductie, over de doelstellingen en andere onderwerpen die betrekking hebben op duurzaam ondernemen binnen Spaansen Groep. 3. Interne bladen: In het personeelsblad de Trechter wordt regelmatig een artikel gewijd aan CO₂reductie, over de doelstellingen en andere onderwerpen die betrekking hebben op duurzaam ondernemen binnen Spaansen Groep. 4. Personeelsoverleg: Twee keer per jaar vindt er een personeelsoverleg plaats waar de CO₂-initiatieven besproken zullen worden. Planning Website: wordt wekelijks geüpdatet; 2*/jaar een MVO relevant artikel plaatsen op de website. Personeelsblad de Trechter: tenminste 2 artikelen, voor de bouwvak en voor de kerstvakantie. Personeelsoverleg zal rond de bouwvak en de kerstvakantie plaatsvinden. Externe doelgroepen Klanten Leveranciers NGO: WNF, Natuurmonumenten, stadsbosbeheer, Greenpeace, etc. Brancheorganisaties Overheid: RWS, Infrastructuur & Milieu, Economische Zaken, provincies, gemeenten Communicatiedoelstelling Belangrijkste doelstelling is bewustwording van onze externe doelgroep dat de Spaansen Groep duurzame producten en diensten aanbiedt en dat ze op weg is verder te verduurzamen. Het imago moet worden veranderd naar een onderneming die in de volledige waardeketen duurzaamheid hoog in het vaandel heeft staan en daar ook op acteert. De Spaansen Groep is met recht een aanbieder van duurzame oplossingen.
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 28 van 31
mei 2015
Concrete middelen om genoemde doelstellingen te behalen 2*/jaar een artikel over MVO in het personeelsblad ‘de Trechter’ en/of op intranet. Actuele MVO gegevens op de website. 2*/jaar een nieuwsbrief versturen naar klanten (digitaal, per productgroep) of een of bericht op internet. Inzet communicatiemiddelen (middelen en frequentie) Om de externe communicatiedoelstelling te halen zetten we de volgende middelen in: 1. Spaansen Website: informatiebulletin voor relaties, wekelijkse update, 2*/jaar een MVO artikel; 2. Spaansen intranet: informatie voor medewerkers, dagelijkse update, 2*/jaar een MVO artikel; 3. brochure: Vermelding in de algemene bedrijfsbrochure, doorlopend; 4. nieuwsbrieven: Elk kwartaal een MVO onderwerp opnemen in (1 van) de nieuwsbrieven richting klanten. Verantwoordelijken De centrale aansturing voor de communicatieactiviteiten over de CO₂-reductie doelstellingen vindt plaats vanuit de Spaansen Groep. Er wordt gebruik gemaakt van kanalen en middelen zoals die reeds in gebruik zijn. Verantwoordelijkheden zijn als volgt verdeeld: Persoon: Dhr. J.G.H. Spaansen Dhr. J. Wiedijk Mevr. S. Mooij
Functie: Directie KAM-coördinator Marketing & Communicatie
Figuur 11 Tabel Verantwoordelijken
Verantwoordelijkheid: Spaansen Groep Dataverwerking Website, personeelsblad
6. PARTICIPATIE 6.1. Initiatieven in de markt De directie vergaart informatie over initiatieven “in de markt”. Zij spreekt met branchegenoten, partners en vergaart informatie uit de media en vakliteratuur. 6.2. Initiatieven bespreken in overleggen De mogelijkheden tot energiebesparing en CO₂-reductie worden besproken in diverse overleggen. Denk hierbij aan het chauffeursoverleg en managementoverleg. Doel is het verkrijgen van voortschrijdend inzicht en het geven van sturing aan het proces om kennis te vergaren. Besparing en CO₂-reductie zijn een vast agendapunt. 6.3. Passieve deelname aan een initiatief De Spaansen Groep neemt passief deel aan projecten om energie te besparen en CO₂-emissie te reduceren door het vergaren van informatie. De ontplooide activiteiten worden vastgelegd. Deze (nieuwe) reductiemogelijkheden zijn vermeld in de tabel 3.6.
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 29 van 31
mei 2015
6.4. (Beperkt) actieve deelname De Spaansen Groep neemt (beperkt) actief deel aan projecten om energie te besparen en CO₂-emissie te reduceren. In het managementoverleg wordt een weloverwogen informatiebehoefte vastgesteld en vindt besluitvorming plaats over de consequenties voor de reductie-aanpak. E.e.a. wordt schriftelijk vastgelegd. 6.5. Actieve deelname aan een initiatief De Spaansen Groep neemt deel aan één of meerdere keteninitiatieven. Deelname vindt plaats in werkgroepen waarin informatie wordt vergaard en gedeeld. De voortgang/het resultaat wordt in notulen vastgelegd en gepresenteerd via o.a. de website. 6.6. MSB Grind en Zand De Spaansen Groep is op de hoogte van en investeert in het sectorinitiatief MSB Grind en Zand, via Spaansen Grondstoffen en Logistiek B.V. Dit initiatief is gestart samen met aannemer MNO Vervat en De Beijer Bouwgrondstoffen b.v. MSB Grind en Zand is een mobiele zandwinningsinstallatie waarmee in Lent (GD) met behulp van windenergie grind en zand wordt gewonnen. Spaansen Grondstoffen en Logistiek B.V. is voor 33% eigenaar van dit bedrijf. MSB Grind en Zand heeft als doelstelling om op een milieuvriendelijke manier grondstoffen te winnen. Aangezien het een investering betreft, is dit besproken tijdens het managementoverleg. Uit een reeds voltooide levenscyclusanalyse van de producten van MSB Grind en Zand bleek dat deze een lagere CO₂-emissie hadden dan vergelijkbare producten die op conventionele wijze geproduceerd werden. Zie voor meer informatie www.msbgrindenzand.nl 6.7. MBI milieuvriendelijke tegel Het tweede initiatief waar Spaansen bij betrokken is, is de milieuvriendelijke tegel of ‘Ecotegel’ van MBI. MBI maakt tegels en straatstenen. Het bedrijf is bewust bezig om de kosten laag te houden evenals de milieubelasting die samenhangt met de bedrijfsvoering. Hierbij wordt zoveel mogelijk gezocht naar een win-win situatie. Spaansen wil uiteraard graag meedenken met de klant over dit soort initiatieven. Mede op verzoek van de klant is een efficiënt leveringsproces van zand opgezet waarbij het uniek is dat direct materiaal uit zee naar de fabriek vervoerd wordt. Dit gebeurt met grotere schepen waardoor het aantal vaarbewegingen afneemt. Wat weer resulteert in minder overslaghandelingenen een reductie van het brandstofverbruik. Er wordt geen gebruik gemaakt van de binnenlandse putten vanwege het grotere (nadelige) milieueffect die horen bij inkoop van deze zandputten ten opzichte van materiaal uit zee. Samenvattende positieve milieueffecten: minder brandstofverbruik; minder handling (en dus minder energieverbruik); minder vaarbewegingen door transport van grotere volumes; minder uitputting binnenlandse zandputten. Hiernaast is MBI bewust bezig om dit verder te optimaliseren. Denk daarbij aan een grotere buffer zodat bij laag water minder vaarbewegingen benodigd zijn en bij hoog water voorraden te bufferen. Spaansen denkt eveneens mee om voor de levering van het zeegrind gelijkwaardige maatregelen toe te passen om belasting van het milieu nog verder te verminderen. Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 30 van 31
mei 2015
6.8. Een specifiek budget Het benodigde budget wordt voorafgaand aan of lopende het project vastgesteld en vrijgemaakt. Er is door J. Spaansen een aanvraag gedaan om een budget van € 20.000 vrij te maken voor keteninitiatieven komende jaren. Voor keteninitiatief MSB Grind en Zand is een investering van € 250.000,- gedaan. Winkel, 18-05-2015
7.
BRONVERMELDING Handboek CO₂-prestatieladder 2.2, 2014 NEN-EN-ISO 14064-1:2012 The Greenhouse Gas Protocol, Revised edition, 2004
Voortgangsrapportage CO²-prestatieladder
Pagina 31 van 31
mei 2015