ministerie
v a n v e r k e e r en w a t e r s t a a t
R I J K S W A T E R S T A A T BOUWDIENST P o s t b u s 20.000 3 5 0 2 L A UTRECHT
V o o r t g a n g C A D - o n t w i k k e l i n g e n 1994 - Werkmethoden - Applicaties - Opleidingen
Datum Rapportnr
7 m a a r t 1995 BSW-95-03
BIBLIOTHEEK ministerie
Bouwdiensi Rijkswaterstaat Postbus 20.000 35G2 LA Utrecht
v a n verkeer en w a t e r s t a a t
R I J K S W A T E R S T A A T BOUWDIENST P o s t b u s 20.000 3 5 02 L A UTRECHT
BIBLIOTHEEK B O U W D i E N S l RIJKSWATERSTAAT
NR. ...
V o o r t g a n g C A D - o n t w i k k e l i n g e n 1994 - Werkmethoden - Applicaties - Opleidingen
Datum Rapportnr
: 7 m a a r t 1995 : BSW-95-03
1
Opstellers:
CAD-stuurgroep CAD-proj ectgroep
E i n d r e d a c t i e : F r a n s v a n Dam
1. OVERZICHT BESTEDINGEN EN INZET 1994:
2
2. GLOBALE OMSCHRIJVING EN STATUS ONTWIKKEL PROJECTEN:
3
2.1
Algemeen toepasbare o n t w i k k e l i n g e n :
3
2.1.1
Beheer/onderhoud/modificatie
2.1.2
BDTOOLS
4
2.1.3 2.1.4 2.1.5
WM2D3D: Bibliotheken: " A r c h i e f s y s t e e m " , o p s l a a n CAD p r o j e c t e n (ARSED):
4 5 6
TDIS
CAD-applicaties/utilities :
2.1.6
E n g i n e e r i n g data base,
2.1.7 2.1.8
Systeem) O v e r g a n g n a a r UNIX Volgen m a r k t o n t w i k k e l i n g e n en beeldvorming
2.1.9
PDB ( P r o j e c t D a t a
3
. . . .
( T e c h n i s c h Document I n f o r m a t i e 6 7 7
lange t e r m i j n :
Base):
8
2.2
Ontwikkeling bijscholing/cursussen:
2.3
Gegevens o v e r d r a c h t : 9 2.3.1 W e g m o d e l l e n ( o v e r d r a c h t v i a h e t b a s i s w e g m o d e l ) f a s e 2 . 9 2.3.2 O v e r d r a c h t 2D t e k e n i n g e n v i a DXF, IGES 9 2.3.3 O v e r d r a c h t o n d e r g r o n d e n u i t MOSS: 10 2.3.4 O v e r d r a c h t 3D d r a a d e n v l a k k e n m o d e l l e n 10 2.3.5 P r o e f g e g e v e n s u i t w i s s e l i n g CAD n a a r T e c h n i s c h R e k e n e n v o o r 3D v i a d u c t ( z . g . n . s c h e e f s p r i n g w e r k ) 11
2.4
Betonconstructies:
1
1
2.5
Staal 2.5.1
1
3
1
3
en werktuigbouw: Ontwerp s t a a l , werktb:
8
2.6
Wegontwerp en T e r r e i n m o d e l l e r i n g :
1
3
2.7
Waterbouw:
1
4
2.8
Projectrealisatie
1
5
en d i e n s t e n :
2
1. OVERZICHT BESTEDINGEN EN INZET 1994: Het a f g e l o p e n j a a r i s a a n de C A D - a p p l i c a t i e o n t w i k k e l i n g i n c l u s i e f / 2 1 6 . 0 0 0 , - s y s t e e m e n a p p l i c a t i e b e h e e r & o n d e r h o u d c a / 1006.000,en c a 5.4 mj i n t e r n b e s t e e d i n c l T D I S . ( i . p . v . g e p l a n d ff 1 3 4 0 . 0 0 0 , - e n 7 m j ) . Overzicht
Ontwikkel
applicatie
ontwikkeling: Kosten
project
plan (min)
e x t e r n Mweken i n t e r n r e a l i plan s a t i e (min)
Beheer en onderhoud geb r u i k e r s o m g e v i n g e n DAL
250 .
(mogelijke)
170 .
97 .
BDTOOLBOX e e n v o u d i g e algemene h u l p t o o l s
40 .
76 .
SKSB S t a n d a a r d K o m p o n e n t e n en Symbolen B i b l i o t h e e k
70.
52 .
U n i f o r m e (2D) w e r k m e t h o d e Bibliotheek ontwikkeling Opslag systeem, e n g i n e e r i n g d a t a b a s e TDIS ARS ED
75 . 70 .
O v e r g a n g n a a r UNIX
216.
reali satie
20
12
Te
30
25
E x c l o p i e i d i n g a 35 k f l
8
5 30
13
112 . 53 .
8 30
16 13
125 . 8 .
60 6
27 10
20 .
17 .
2
50 .
13 .
16
18
135 .
166 .
35
32
Randapplicaties/leafo's Voorspanning uitbouwbrug ,, viaduct
50 . 25 . 45 .
53 .
Wapening i n t r u c t i e / a a n p a s s e n S t a a l ontwerp, V a l , s t e e l l a y out e.d.
30. 40.
Ontwikkeling
opieiding
Gegevensoverdracht Advanced Concrete v i a d u c t en t u n n e l
Layout, ontwerp
Applicatie dijk GIS Evaluatie Liberator,CV-AEC O r i e n t a t i e , E v a l u a t i e m a r k t ontw
245 . 35.
50. 10.
8. 68.
4 16
3 7
-
50
20 21 2 8
1012 .
-
6 5
337
weinig
c a 4. m e n s j a a r . N o g meer u i t b e s t e d e n
specificatie,
capaciteit
I n c l u s i e f nieuw p l o t t o o l a (19Kfl,3wk)
I n c l p r o e f e n BDDET Excl vulling/leafo's Na p r o e f , e v a l u a t i e TDIS n i e t i n g e v o e r d Client server T i l b u r gestart eind'95 t.b.v. 3 o p l e i d i n g e n E x c l i n z e t i n PDI p r o j e c t STEP-Draugt d o o r BSW e x c l MTEL e n ACL o p i e i d i n g (30 k f l ) geen a c t i e reorg data s t r u c Nu g o e d t e k e n t o o l I n 1994 n o g g e e n proef productie/ introductie D o o r WB-OT D o o r WB-OT I n c l userconference e.d
249 (74%)
i n z e t c a 5.4 m e n s j a a r v e r h o u d t z i c h r e d e l i j k t o t d e e x t e r n
capaciteit de
-
6 1
(75%) De e i g e n
3
5 2 7
~
-
1340.
Totaal
-
Opmerking
leidt
ingehuurde
a l gauw t o t p r o b l e m e n v o o r
d e b e g e l e i d i n g , h e t t e s t e n e n h e t i n t r o d u c e r e n v a n de a p p l i -
caties . De i n t e r n e p e r s o n e l e i n z e t v o o r o n t w i k k e l i n g was c a 2 5 % l a g e r d a n g e p l a n d . H i e r d o o r i s de v o o r t g a n g v e r t r a a g d . TDIS i s n a de p r o e f en de e v a l u a t i e n i e t v e r d e r d o o r g e z e t . V o o r m e e r i n f o z i e n o t i t i e a a n DT o v e r r e s u l t a a t e n v e r v o l g T D I S project (bijlage 2 ) .
3
P r o j e c t e n met e e n s t e r k e r e l a t i e n a a r h e t w e r k p r o c e s v a n de B o u w d i e n s t (TDIS); e n / o f met e e n h o o g t e c h n o l o g i s c h n i v e a u ( V i a d e s i g n ) o f met e e n h o g e c o m p l e x i t e i t (BDDET, BDWINCRE u t i l i t i e s u i t de 2D w e r k m e t h o d e ) l o p e n s n e l u i t de p l a n n i n g . H e t v o l d o e n a a n k w a l i t e i t s e i s e n s t a a t v a a k o p g e s p a n n e n v o e t met h e t z o s n e l mogelijk beschikbaar stellen. De DXF g e g e v e n s o v e r d r a c h t e n h e t w a p e n i n g s p r o g r a m m a h e b b e n z i c h d i t j a a r p r o j e c t e n reeds t e r u g v e r d i e n d .
binnen
Aandachtspunt: De v o o r b e r e i d i n g v o o r d e o v e r g a n g n a a r UNIX, h e e f t o n s g e l e e r d d a t d e h u i d i g e u s e r i n t e r f a c e v a n D I M I I I z e e r t o e g a n k e l i j k i s . D i t b l i j k t ook u i t d e s u c c e s v o l l e i n z e t v a n p r a c t i c a n t e n o p z o w e l 2D a l s 3D w e r k z a a m h e d e n . Onder UNIX moet d e t o e g a n k e l i j k h e i d ten minste g e l i j k b l i j v e n .
2. GLOBALE OMSCHRIJVING EN STATUS ONTWIKKEL PROJECTEN: De o n d e r s t a a n d e i n d e l i n g v a n p r o j e c t e n i s z o v e e l m o g e l i j k - v a n u i t d e t o e p a s s i n g g e r u b r i c e e r d . De g e k o z e n r u b r i e k e n z i j n : 1
- Algemeen toepasbare
2 3 4 5 6 7 8
-
ontwikkelingen.
Opleidingen. Gegevensoverdracht. Betonconstructies. S t a a l en werktuigbouw. Wegontwerp e n t e r r e i n m o d e l l e r i n g . Waterbouw. P r o j e c t r e a l i s a t i e en Diensten.
I n v e r b a n d met h e t g e v e n v a n e e n t o t a a l o v e r z i c h t z i j n o o k de P D I ( P r o d u k t D a t a I n t e r c h a n g e ) p r o j e c t e n v a n d e h o o f d a f d e l i n g e n a l s h o o f d s t u k 4.9 opgenomen. Opm:
Alle
aangegeven k o s t e n en inspanningen b e t r e f f e n de p l a n n i n g v o o r 1995.
2 .1 Algemeen toepasbare o n t w i k k e l i n g e n : 2.1.1 B e h e e r / o n d e r h o u d / m o d i f i c a t i e
CAD-applicaties/utilities:
A c t i v i t e i t e n 1994: H e t a f g e l o p e n j a a r h e e f t h e t CAD s y s t e e m b e d r i j f s z e k e r g e f u n c t i o n e e r d e n i s d e s a m e n w e r k i n g met FM ( f a c i l i t i e s management) g o e d v e r l o p e n . O v e r g a n g n a a r v e r s i e 9.3 v a n DDM e n v e r s i e 5.5-??2 v a n VAX/VMS. De p l o t p r o c e d u r e i s u i t g e b r e i d met d e a u t o m a t i s c h e g e n e r a t i e v a n e e n t e k e n i n g e n l i j s t , w a a r u i t p e r p r o j e c t , de t e maken p l o t , o p i e d e r g e w e n s t f o r m a a t e n d i v i c e k a n w o r d e n g e k o z e n . ( k o s t e n 19 k f l )
4
E r z i j n 20 w e r k s t a t i o n s v e r v a n g e n e n 9 n i e u w e w e r k s t a t i o n s g e i n s t a l l e e r d w a a r o n d e r 4 UNIX s t a t i o n s . Op b a s i s v a n e e n i n 1993 u i t g e v o e r d e i n v e n t a r i s a t i e r o n d e v a n i n d i v i d u e l e p r o g r a m m a ' s i s h e t BDTOOLS p r o j e c t o p g e s t a r t . D i t p r o j e c t h e e f t v o o r z i e n i n c a 20 a l g e m e e n b r u i k b a r e u t i l i t i e s . V i a e e n o v e r a l menu k a n de g e w e n s t e u t i l i t y g e k o z e n w o r d e n . V o o r meer i n f o z i e BDTOOLS p r o j e c t . U p d a t e n e n v e r s p r e i d e n d o c u m e n t a t i e o . a . CV h a n d l e i d i n g e n , u p d a t e s RWS h a n d l e i d i n g e n , h a n d - e n d e f a u l t b o e k a l s m e d e b i b l i o t h e e k c a t a l o g i . De p r o b l e m e n met d e p l o t t e r d r i v e r z i j n o p g e l o s t , z o d a t v o l g e n d j a a r a f h a n k e l i j k v a n de b e s c h i k b a r e c a p a c i t e i t e n de o v e r g a n g n a a r UNIX, de o v e r g a n g n a a r e e n o n - l i n e d o c u m e n t a t i e (met h e t b o o k r e a d e r p r o d u k t v a n D i g i t a l ) h e l a a s k a n w o r d e n gemaakt. K e u z e e n a a n s c h a f n i e u w e AO p l o t t e r i n T i l b u r g i n c l v o u w m a c h i n e . K o s t e n : 235 k f l , i n z e t 19 mwk e x c l BDTOOLS e n n i e u w e p l o t t e r , o m g e v i n g (a 19 k f l e n 3 mwk)
2.1.2
incl
nieuwe
plot
BDTOOLS
Omschriiving: O n t w i k k e l e n en b e s c h i k b a a r s t e l l e n v a n h a n d i g e r e l a t i e f k l e i n e programma's en u t i l i t i e s v o o r h e t maken, m o d i f i c e r e n v a n CAD m o d e l l e n e n t e k e n i n g e n . V o o r t g a n g '94: Op b a s i s v a n e e n i n 1993 u i t g e v o e r d e i n v e n t a r i s a t i e r o n d e v a n i n d i v i d u e l e p r o g r a m m a ' s i s h e t BDTOOLS p r o j e c t o p g e s t a r t . D i t p r o j e c t h e e f t v o o r z i e n i n c a 20 a l g e m e e n b r u i k b a r e u t i l i t i e s . V i a e e n s p e c i a a l o n t w i k k e l d menu k a n d e gewenste u t i l i t y g e k o z e n worden. Enkele voorbeelden van u t i l i t i e s z i j n : BDC3L C i r k e l rakend aan 3 l i j n e n BDBRK Breken van l i j n e n , c i r k e l s of s p l i n e s BDSPLDMP M a a t v o e r e n l a n g s s p l i n e s BDSYMREPL H e r p l a a t s e n v a n S y m b o l e n BDTABEL maken v a n t a b e l l e n Kosten
' 9 4 : 52 k f l , 5 mwk
( e x c l P l o t t o o l a 23 k f l , 4 mwk)
2.1.3 WM2D3D: Omschriiving: O n t w i k k e l e n e n i n v o e r i n g u n i f o r m e w e r k m e t h o d e v o o r o p z e t 2D CAD m o d e l l e n e n 2D t e k e n i n g e n . B e t r e f t o . a . l a a g i n d e l i n g , p e n d i k t e s / k l e u r e n , opbouw m o d e l , r e l a t i e s b i n n e n model en t u s s e n d i v e r s e modellen. V o o r t g a n g '94 1) O n t w i k k e l i n g c o n c u r r e n t 2D w e r k m e t h o d e : - Werkmethode aan de hand v a n een p r o t o t y p e - Prototype
i n de a f d e l i n g e n g e d e m o n s t r e e r d .
a a n g e p a s t e n werkmethode i n e e n p r o j e c t b e p r o e f d
( k o s t e n 25 k f l )
en
geevalueerd.
5
- V a n u i t de p r a k t i j k
i s aangepaste
m e t h o d e met b e h u l p v a n z . g . n .
afstem
modellen ontstaan. - K e u z e v o o r e e n v o u d i g e r m e t h o d e met a f s t e m m o d e l l e n . Cpm: E e r s t t u s s e n s t a p p e n maken o p weg n a a r de o n t w o r p e n 2D w e r k m e t h o d e . 2D w e r k m e t h o d e e i s t e e n T D I S s y s t e e m e n k o s t b i j i m p l e m e n t a t i e e r g v e e l p r o g r a m m e e r i n s p a n n i n g . W a c h t e n op e e n n i e u w g e n e r a t i e CAD s y s t e e m z o u weleens v e r s t a n d i g kunnen z i j n . 2)
C o n v e r s i e oude ( n i e t a c t i e v e ) m o d e l l e n naar nieuwe l a g e n a f s p r a k e n : - C o n v e r s i e t o o l s v o o r l a g e n a f s p r a k e n z i j n op b a s i s v a n p r a k t i j k e r v a r i n g a a n g e p a s t e n g e p e r f e c t i o n e e r d . Tevens i s r i c h t l i j n v o o r c o n v e r s i e aanpak o p g e s t e l d o p b a s i s e r v a r i n g D I T . D e z e t o o l s z i j n ook o n d e r D I M I I I v e r s i e 9.3 b e s c h i k b a a r g e s t e l d . ( k o s t e n 12 k f l ) - D I T e n WB z i j n g e r e e d met h u n c o n v e r s i e s . C o n v e r s i e i s a l s s t o p w e r k i n u i t v o e r i n g b i j D I U e n NIW. N I C e n D I Z w i l l e n p a s c o n v e r t e r e n z o d r a e e n m o d e l n o d i g i s . N I S g a a t i n 1995 a l h a a r m o d e l l e n c o n v e r t e r e n . Opm: Vanwege c o m p l e x i t e i t c o n v e r s i e t o o l , i s d i t t o o l a l l e e n D I M I I I v e r s i e 9.3 ( c a 1 j a a r ) b e s c h i k b a a r .
3) V e r b e t e r i n g h u i d i g e s i t u a t i e : - H e t p r o g r a m m a BDWINCRE i s g e t e s t e n a a n g e p a s t e n v a n a f e i n d b e s c h i k b a a r . Met d i t programma kunnen o.a. d e t a i l s u i t een o v e r z i c h t s t e k e n i n g worden g e h a a l d . (kosten:1.5 k f l ) - BDDET v o o r o v e r d r a c h t w i n d o w s t u s s e n v e r s c h i l l e n d e m o d e l l e n e n o p n i e u w gebouw. T h a n s g e t e s t e n e i n d ' 9 4
onder
'94 a l g e m e e n
i s geredisigned
algemeen b e s c h i k b a a r g e s t e l d .
( k o s t e n 58 k f l ) Kosten
2.1.4
: 114 k f l , I n t e r n e i n z e t :
13 mwk
Bibliotheken:
1) SKSB
(Standaard Komponenten en Symbolen B i b l i o t h e e k ) :
Omschriiving: In de o n t w e r p a f d e l i n g e n v a n de Bouwdienst worden s t a n d a a r d d e t a i l s en symbolen g e b r u i k t d i e h e r h a a l d e l i j k i n worden t o e g e p a s t . Deze e n t i t e i t e n z i j n ondergeb r a c h t i n e e n d e t a i l b i b l i o t h e e k (BDSGB) e n i n e e n s y m b o l e n b i b l i o t h e e k (BDSSB). N a a s t d e z e a l g e m e n e b i b l i o t h e k e n z i j n e r a f d e l i n g s b i b l i o t h e k e n d i e v i a d e BDSGB o f a f z o n d e r l i j k a a n t e s p r e k e n z i j n . d e d o e l s t e l l i n g v a n de b i b l i o t h e e k o p z e t i s om o p e e n e e n v o u d i g e w i j z e a a n w e z i g e s t a n d a a r d g e o m e t r i e d e t a i l s o f s y m b o l e n i n een CAD-model b e s c h i k b a a r t e s t e l l e n . Voortgang'94: - M e n u s c h i l e n d e o n d e r l i g g e n d e s t r u c t u u r z i j n g e o r d e n d d o o r 10 h o o f d g r o e p e n t e d e f i n i e r e n , d a a r n a a s t z i j n de 3 a f d e l i n g s b i b l i o t h e k e n opgenomen v a n D I , N I e n WB ( d e z e z i j n o o k z e l f s t a n d i g o p t e r o e p e n ) . - U i t b r e i d i n g met d e p l a a t s i n g m o g e l i j k h e i d v a n BDDET m o d e l l e n v i a d e BDSGB.
6
B e s c h i k b a a r s t e l l e n v a n t o o l BDMDLEXPL d i t om
submodellen
t e e x p l o d e n u i t een
boomstructuur. U i t b r e i d i n g v a n h e t a a n t a l d e t a i l m o d e l l e n en s y m b o l e n K o s t e n 52 k f l , 2)
Inbouw 2D
inzet
leafo's
c a . 13
i n de BDSGB en BDSSB
mwk.
beton:
Omschri-j v i n o : L e a f o ' s z i j n slimme z i c h z e l f g e n e r e r e n d e o n d e r d e l e n b.v. een c o m p l e t e l e u n i n g o f g e l e i d e r a i l op e e n b r u g . T.N.O. h e e f t d i t o n d e r z o c h t e n e e n p r o e f i m p l e m e n t a t i e g e m a a k t op D i m e n s i o n l l l . Deze w i l l e n we v o o r 2D m o d e l l e n ombouwen e n implementeren. V o o r t g a n g 94: E r v a r i n g o p g e d a a n met t o e p a s s i n g .
2.1.5
- A r c h i e f s y s t e e m " , o p s l a a n CAD
projecten
(ARSED):
Omschrinving: D i t s y s t e e m i s g e r i c h t op l a n g d u r i g w e g z e t t e n v a n p r o j e c t e n en h e t k u n n e n v i n d e n / h e r g e b r u i k e n v a n b e s t a a n d e m o d e l l e n en t e k e n i n g e n . V o o r t g a n g 19 94: ARSED i s i n Z o e t e r m e e r o p e r a t i o n e e l en de g e b r u i k e r s k u n n e n d o o r FM p r o j e c t e n l a t e n w e g z e t t e n e n o p h a l e n . T h a n s c a 40 p r o j e c t e n , c a 1 G b y t e w e g g e z e t . De g e b r u i k e r s kunnen z e l f bestanden k o p i e r e n . Toepasbaarheid voor meerdere s i t e s b e k e k e n . E i n d 1994 s p e c s v o o r c l i e n t s e r v e r t o e p a s s i n g t . b . v . T i l b u r g en U t r e c h t g e r e e d . D i t om v a n u i t d e z e s i t e s b e s t a n d e n op de c e n t r a l e o p t i s c h e s c h i j v e n u n i t ( j u k e b o x ) t e k u n n e n w e g z e t t e n en o p h a l e n . Kosten Inzet
: 8 k f l : 10 mwk
Qpm: E r i s e e n d u i d e l i j k e r e l a t i e n a a r de a l g e m e n e a r c h i v e r i n g t . b . v . de B o u w d i e n s t d o c h d i t k a n v a n w e g e de h u i d i g e s t a n d v a n z a k e n n i e t d i r e c t meegenomen w o r d e n . H e t w o r d t nu w e l m o g e l i j k om t e k e n i n g e n z e l f v a n u i t de o p g e s l a g e n CAD m o d e l l e n t e p l o t t e n en meer n i e t v i a h e t t e c h n i s c h a r c h i e f a f t e l a t e n d r u k k e n . De r e l a t i e n a a r de E n g i n e e r i n g D a t a B a s e z a l ook p a s l a t e r d e f i n i t i e f b e s c h o u w d kunnen worden.
2.1.6
E n g i n e e r i n g d a t a base, TDIS (Technisch Document I n f o r m a t i e Systeem)
Omschri-iving; H u i d i g e CAD m o d e l l e n e n b i b l i o t h e k e n v i n d b a a r e n o p v r a a g b a a r maken t e n b e h o e v e v a n n i e u w e p r o j e c t e n + r e l a t e r e n a a n n i e t g r a f i s c h e o n t w e r p i n f o r m a t i e en d o c u m e n t e n . T e v e n s n o d i g v o o r v e r d e r e i m p l e m e n t a t i e (2D) w e r k m e t h o d e e n t e r v e r e e n v o u d i g i n g van het beheer. /
7
V o o r t g a n g '94 I n 1995 p r o e f u i t g e v o e r d en g e e v a l u e e r d . V o o r v e r d e r e i n f o r m a t i e z i e e v a l u a t i e r a p p o r t T D I S BSW-94-?? Kosten Projectleider:
:125 k f l , 27 Rob J o n g k i n d
mwk
Qpm: Een e n g i n e e r i n g d a t a base i s n i e t
a l l e e n voor
CAD v a n b e l a n g .
I n z e t T D I S k a n o p k o r t e t e r m i j n z o r g e n v o o r o v e r z i c h t e n s t a t u s b e h e e r v a n de modellen
2.1.7
en t e k e n i n g e n .
Overgang n a a r UNIX
Omschriiving; Het
o v e r z e t t e n v a n de g e b r u i k e r s o m g e v i n g ;
file
b e h e e r v a n VAX-VMS n a a r
de e i g e n a p p l i c a t i e s ;
de f i l e s
en h e t
DIMIII.
Plan'94: Vooronderzoek u i t g e v o e r d . Eisenpakket opgesteld. -
P l a n en werkgroep v o o r g e b r u i k e r s k a n t
-
UNIX c u r s u s D I M I I I
-
Aanschaf
en i n s t a l l a t i e
P r o j e c t e n en f i l e
(MUG)
g e o r g a n i s e e r d en door van 4 unix
en systeemkant
CAD-projectgroep
(MUS)
ingesteld.
gevolgd.
stations.
beheer omgeving v e r s i e
1 geinstalleerd
en v o o r
beproeving
vrijgegeven. -
Scenario's voor geheel
overgang
over.
Intensief
o v e r l e g o v e r u s e r i n t e r f a c e en g l o b a l e specs v o o r v e r b e t e r i n g
opgesteld. K o s t e n : c a 97 k f l , 25
2.1.8
o p g e s t e l d en keuze gemaakt, T i l b u r g a l s e e r s t e
mwk
V o l g e n m a r k t o n t w i k k e l i n g e n en b e e l d v o r m i n g
lange t e r m i j n :
Omschriiving: Op b a s i s m a r k t o n t w i k k e l i n g e n ; h u i d i g e t e c h n o l o g i s c h e m o g e l i j k h e d e n e n o n t w i k k e l i n g e n b i j c o l l e g a ' s , b e e l d e n r i c h t i n g b e p a l e n v o o r CAD o n t w i k k e l i n g e n b i n n e n de B o u w d i e n s t . U i t z e t t e n g r o e i p a d n a a r C o m p u t e r A i d e d E n g i n e e r i n g . Opm:
A f h a n k e l i j k m a r k t o n t w i k k e l i n g z e l f b e p r o e v e n nieuwe p r o d u k t e n . I n d i e n n o d i g wordt h i e r t o e een a p a r t p r o j e c t p l a n opgezet.
Voortgang -
1994:
B e z o e k a a n CV R&D
i n San Diego
apr'94 en sept'94
( z i e v e r s l a g BSW9409 e n
BSW9442) TNO w o r d t nauw b e t r o k k e n b i j o n z e CAD o n t w i k k e l i n g e n (met name V i a d e s i g n ) e n b r e n g t z o h a a r k e n n i s o v e r p r o d u k t m o d e l l e n , ISO/STEP e n de i n t e r n a t i o n a l e ( E S P R I T ) o n d e r z o e k s p r o j e c t e n i n b i n n e n de CAD o n t w i k k e l i n g e n .
8
-
E i n d 1995 i s e r e e n i n f o r m e l e 3D u i t w i s s e l i n g s g r o e p i n g e s t e l d met HBG/HBW, H a s k o n i n g en h e t i n g e n i e u r s b u r e a u v a n de NS. H a s k o n i n g h e e f t o n s g e d e m o n s t r e e r d hoe z i j S p e e d i c o n s u c c e s v o l t o e p a s s e n v o o r h e t 3D o n t w e r p e n v a n gebouwen en i n s t a l l a t i e s .
-
Uitwisseling
k e n n i s e n e r v a r i n g met
wegontwerp o.a.
voor t e r r e i n m o d e l l e n ,
GIS
-
e n 3D v i s u a l i s a t i e . D e e l n a m e a a n de NNI S T E P - D r a u g t h i n g c o m m i s s i e v a n u i t B S I , om z o t o t e e n b e t e r e u i t w i s s e l i n g s s t a n d a a r d t e komen. V o l g e n e x t e r n e t e s t e n e n o v e r l e g met c o l l e g a g e b r u i k e r s o . a . p r o e f met P r o E n g i n e e r e n p r o e f met CV-CADDS5 d o o r NS. V o l g e n c o n f e r e n t i e s e n w o r k s h o p s o . a . i n t e r n a t i o n a l e CV u s e r c o n f e r e n c e . ( z i e o o k v e r s l a g CV u s e r c o n f e r e n c e D e n v e r BSW9424) V o l g e n demo's e n s e m i n a r s d o o r CAD p r o j e c t g r o e p l e d e n o.a. A l l p l a n , A u t c a d l 3 O r g a n i s e r e n c a 5 demo's v a n C V - L i b e r a t o r .
-
Zelf Liberator
-
geprobeerd. Volgen l i t e r a t u u r
-
Kosten
o n t w i k k e l o m g e v i n g op b e p e r k t e s c h a a l
o.a.
: c a 20 k f l ,
Projectleider:
2.1.9
incl
PDB
Wim
(Project
( c a 1.5
mwk)
t e s t e n u i t CAD-TESTEN i n b e d r i j f . i n z e t c a 4 mwk
Verbruggen,
e x c l PDI
Frans van
inzet vanuit
BSW
Dam.
Data B a s e ) :
Omschriiving: Project
Data
p r o d u k t houdt met
Base, zich
T e s t e n van het P r o j e c t Database i n t e g e n s t e l l i n g t o t de EDB
de g e g e v e n s v a n de
pakket D i m e n s i o n l l l . D i t
n i e t b e z i g met
de
c o m p o n e n t e n b i n n e n een c o n s t r u c t i e , b . v .
documenten t e n behoeve
stuklijsten. V o o r t g a n g ' 94: Geen a c t i e .
2.2
Ontwikkeling
bijscholing/cursussen:
Omschriiving: Verwerven,
aanpassen
Continue a c t i v i t e i t . Status:
o f maken v a n op de B o u w d i e n s t
gerichte
CAD-cursussen.
Geen p r o j e c t p l a n .
Voortgang'94: - 2D/3D u p d a t e c u r s u s v a n 1 d a g o n t w i k k e l d . - CS c u r s u s b i j g e s t e l d . - UNIX o r i e n t a t i e c u r s u s van 4 dagen samengesteld. -
Binnen project
gegevensoverdracht
K o s t e n t o e b e d e e l d a a n DXF kosten: Qpm:
17 k f l ,
2 mwk
v o o r l i c h t i n g v a n c a 0.5
gegevens o v e r d r a c h t .
e x c l DXF
voordracht.
dag o n t w i k k e l d .
9
E e n d e e l v a n de c u r s u s o n t w i k k e l i n g v a l t d i r e c t o n d e r de a p p l i c a t i e o n t w i k k e l i n g b . v . de 2D w e r k m e t h o d e , g e g e v e n s o v e r d r a c h t e n ACL. C u r s u s v o o r i n f o r m a t i e a f n e m e r s a l l e e n m i t s PD c a p a c i t e i t h e e f t . E e r s t b e h e e r v a n i n s p e c t i e t e k e n i n g e n ( p r o j e c t BEDIT) implementeren. Kosten:
2.3
m i n 15 k f l , max 3 0 k f l m i n 3 mwk, A f h a n k e l i j k doorgaan cursus voor
max 6 mwk projectleiders/management.
Gegevens o v e r d r a c h t :
2.3.1
Wegmodellen ( o v e r d r a c h t v i a het
basiswegmodel) f a s e 2
Omschriiving: Overdracht
w e g a s s e n en
z i j k a n t e n weg
v a n u i t MOSS, ADCAD en h e t W e g e n p a k k e t
naar
Dimensionlll. Voortgang Probleem
94: i n 1994
samen met
BSI
nader
g e a n a l y s e e r d en h i e r o v e r n o t i t i e
K o p p e l i n g v i a het basiswegmodel aangepast via
netwerk
aan
opgesteld
n i e u w e v e r s i e v a n MOSS e n
thans
beschikbaar
ppm: De i m p l e m e n t a t i e v a n p a p i e r e n v o r m i s s t e r k a f h a n k e l i j k v a n de b e s c h i k b a a r h e i d v a n de o n t w e r p g e g e v e n s b i n n e n / b i j de Moss m o d e l l e n . O n t w i k k e l i n g en i m p l e m e n t a t i e d i g i t a l e o v e r d r a c h t i s a f h a n k e l i j k v a n de i m p l e m e n t a t i e v a n k o p p e l i n g e n v a n u i t Wegen, A d c a d e n Moss n a a r h e t n i e u w e b a s i s g e o m e t r i e m o d e l v o o r de weg. 2.3.2
O v e r d r a c h t 2D
t e k e n i n g e n v i a DXF,
IGES.
Omschriiving; DXF
is file
formaat
CALMA h e e f t e e n
DXF
t.b.v. het u i t w i s s e l e n van
2D
t e k e n i n g e n met
AUTOCAD.
Ook
in-en uitgang.
Voortgang '94: I n s t r u c t i e p r o j e c t l e i d e r s en c o n t r a c t v o o r w a a r d e n a f g e r o n d . T e v e n s c a 15 v o o r d r a c h t e n g e g e v e n a a n g e b r u i k e r s en management, p r o j e c t l e i d e r s . Nieuwe (Hilman) c o n v e r t o r g e t e s t en geimplementeerd i n c l r u n p r o c e d u r e s en h u l p t o o l s ( l e t t e r f o n t s , Autocad s t a r t m o d e l , l i j n f o n t s , mapping t a b e l e t c ) . T h a n s op d r i e s i t e s b e s c h i k b a a r g e s t e l d . -
B i j CV
a a n g e d r o n g e n op v e r b e t e r e n v e r t a a l p r o g r a m m a
uiteindelijk -
toch overgestapt naar Hilman
(DXF
convertor)
doch
convertor.
A d v i s e r e n b i j t o e p a s s i n g i n p r o j e c t e n e n h i e r t o e ook
met
opdrachtnemers
s a m e n w e r k e n , oa demo b i j S t e r c o n g e v o l g d . V a n u i t B S I t e v e n s d e e l g e n o m e n a a n NNI w e r k g r o e p s t e p D r a u g t h i n g v o o r o n t w i k k e l i n g v a n , o r i e n t a t i e op ISO/STEP, STEP2DBS m o g e l i j k h e d e n . Nieuwe s t a n d a a r d / v o o r s c h r i f t en nieuwe H i l m a n c o n v e r t o r s u c c e s v o l i n a a n t a l p r o j e c t e n t o e g e p a s t . Hilman c o n v e r t o r s i n een p r o j e c t t e r u g v e r d i e n d . Kosten
: 13 k f l e x c l v o o r d r a c h t e n a 20 k f l , c o n v e r t o r s a 54 k f l
e x c l nieuwe
Hilman
10
I n z e t 12 mwk e x c l NNI w e r k g r o e p P r o j e c t l e i d e r : Jaap Brantenaar 3pm: - De DXF s t a n d a a r d v c o r z i e t o . a . i n de g e g e v e n s o v e r d r a c h t n a a r A u t o c a d . D e z e defacto standaard a l s t i j d e l i j k e tussenstap te gebruiken totdat betere s t a n d a a r d ( b . v . I S C / S T E P , STEP/2D++) o v e r 2 a 3 j a a r t o e p a s b a a r i s . I n d i e n men o v e r w i l g a a n t o t d i g i t a l e g e g e v e n s o v e r d r a c h t z a l e e n e n a n d e r o o k c o n t r a c t u e e l g e r e g e l d m o e t e n w o r d e n . T e v e n s moet men v o o r a f k u n n e n c o n t r o l e r e n o f d e w e d e r p a r t i j t o t d i g i t a l e o v e r d r a c h t v o l g e n s e e n v a n de B o u w d i e n s t s t a n d a a r d f o r m a t e n (DXF, IGES, STEP) c o n f o r m de B o u w d i e n s t t e k e ning opzet i n staat i s . - B i n n e n PD w o r d t h e t S T U F I T f o r m a a t v o o r h e t v i a DXF o v e r d r a g e n v a n i n s p e c t i e t e k e n i n g e n g e l e i d e l i j k a a n meer t o e g e p a s t . B i n n e n h e t (PD-PDI) p r o j e c t BEDIT w o r d t d i t f o r m a a t v e r d e r o n t w i k k e l d en v a n h u l p t o o l s v o o r z i e n . De 2D g e g e v e n s o v e r d r a c h t h e e f t e e n nauwe r e l a t i e met de l a g e n en l i j n e n a f s p r a a k b i n n e n de B o u w d i e n s t w e l k e i n de 2D w e r k m e t h o d e i s v a s t g e l e g d .
2.3.3
O v e r d r a c h t ondergronden u i t MOSS:
Omschriiving: O v e r d r a c h t MOSS m o d e l l e n n a a r D I M I I I a l s o n d e r g r o n d v o o r c o n s t r u c t i e s d o c h exacte
geen
wegassen.
Voortgang'94:
Geen door o n t b r e k e n van c a p a c i t e i t b i j
TNO.
Qpm.-
N a a s t de h u i d i g e m o g e l i j k h e d e n (2D en 3 D - s t r i n g s ) k a n h e t o o k n u t t i g z i j n om v l a k k e n o v e r t e d r a g e n . I n de e e r s t e p l a a t s t e n b e h o e v e v a n de v i s u a l i s a t i e ( P V S - s y s t e e m ) , maar o o k v a n u i t de wens om ook e e n 3 D - o n d e r g r o n d i n D I M I I I t e h e b b e n v o o r h e t c o n s t r u e r e n (wensen f u n c t i o n a l i t e i t n o g n a d e r u i t w e r k e n ) .
2.3.4
O v e r d r a c h t 3D
draad en v l a k k e n modellen.
Omschriiving: Overdracht van
3D d r a a d e n v l a k k e n m o d e l l e n v a n / n a a r
DIMIII.
k i e z e n v o o r I G E S s t a n d a a r d o f r e c h t s t r e e k s n a a r p a k k e t X, voor
korte
termijn
lange t e r m i j n
keuze
ISO/STEP.
S t a t u s : Nog Qpm: Langs
op
Op
niet
d e z e weg
actueel.
s t a p v o o r s t a p d o o r g r o e i e n t o t de o v e r d r a c h t v a n
produktmodellen volgens O n t w i k k e l i n g van a l l e
volledige
ISO/STEP.
fases vooral
v a n d e o v e r d r a c h t n a a r 3D
r i c h t e n op p r a k t i j k b e h o e f t e b . v .
rekenmodellen.
t e n behoeve
11
2.3.5
P r o e f g e g e v e n s u i t w i s s e l i n g CAD
(z.g.n. s c h e e f
Omschrinving: O v e r d r a c h t van een een g e d e t a i l l e e r d e Het
betreft
naar T e c h n i s c h Rekenen voor 3D
viaduct
springwerk)
3D d r a a d m o d e l v a n u i t D i m e n s i o n I I I n a a r I d e a s t e n b e h o e v e c o n t r o l e b e r e k e n i n g met b e h u l p v a n DIANA.
h i e r h e t b i j DIZ o n t w o r p e n
voorgespannen
betonnen
viaduct
van
KW114.
Voortgang'94 : O p w e r k e n 3D m o d e l (aanmaken v a n g r o u p s , t r i m m e n , . . . . ) 3D G e o m e t r i e o v e r d r a g e n n a a r IDEAS rnbv IGES. De v e r d e r e w e r k z a a m h e d e n ( g e n e r e n e l e m e n t e n n e t , b e l a s t i n g e n a a n b r e n g e n , D I A N A r u n e t c ) v a l l e n o n d e r v e r a n t w o o r d e l i j k h e i d v a n de V a k g r o e p T e c h n i s c h R e k e n e n . Qpm: P r o j e c t i n s a m e n w e r k i n g met V a k g r o e p T e c h n i s c h R e k e n e n .
2.4
Betonconstructies:
- VXADesign: Dit 1. 2.
p r o j e k t b e v a t de v o l g e n d e h o o f d z a k e n : Maken van een o n t w e r p a p p l i c a t i e v o o r v i a d u c t e n (VIADesign) . ACL ( A d v a n c e d C o n c r e t e L a y o u t ) , s p e c i f i e k e m o d e l l e r g e b a s e e r d op D I M I I I .
3.
A p p l i c a t i e v o o r een w e g a s s e n p a k k e t
Aktiviteiten 1.
g e b a s e e r d op D I M I I I .
1994:
VXADesign: -
-
-
-
O n t w i k k e l i n g v a n e e n p r o t o t y p e 1.0 v a n een o n t w e r p a p p l i c a t i e v o o r v i a d u c t e n g e b a s e e r d op MTEL. (MTEL i s e e n o b j e c t - g e o r i e n t e e r d C A D - s y s t e e m met e e n A r t i f i c i a l I n t e l l i g e n c e m o d u u l ) . 17 m a a r t i s e e n e e r s t e p r o t o t y p e v a n d e z e o n t w e r p a p p l i c a t i e g e t o o n d e n b e s p r o k e n met de h o o f d a f d e l i n g D I . H i e r b i j i s g r o e n l i c h t g e g e v e n v o o r de v e r d e r e o n t w i k k e l i n g v a n de a p p l i c a t i e . E r i s o n d e r z o e k g e d a a n n a a r de m o g e l i j k h e i d de n i e u w e s o f t w a r e v a n C o m p u t e r v i s i o n ( C V a e c / L i b e r a t o r ) t e g e b r u i k e n v o o r de o n t w i k k e l i n g v a n V I A D e s i g n . De i n z e t v a n de n i e u w e o b j e c t l a a g v a n CV z o u e c h t e r t o t t e g r o t e v e r t a g i n g e n l e i d e n . ( V o o r e e n g e d e t a i l l e e r d v e r s l a g z i e BSW-9442 " B e z o e k CV R&D S a n D i e g o d.d. 29-08-1994 t o t 0 2 - 0 9 - 1 9 9 4 " ) . Op
b a s i s v a n h e t p r o t o t y p e 1.0
w o r d t h e t p r o t o t y p e 2.0
ontwikkeld door
derden. -
Door het onderzoek
n a a r de n i e u w e
v a n d e r d e n v o o r h e t p r o t o t y p e 2.0
2.
o b j e c t l a a g v a n CV en d o o r h e t
inwerken
i s e r een a c h t e r s t a n d op de p l a n n i n g
o n t s t a a n v a n c a . 2 maanden. - M e d i o d e c e m b e r i s n i e u w s t e v e r s i e v a n MTEL g e i n s t a l l e e r d op ACL: E r i s e e n n i e u w e g e b r u i k e r s h a n d l e i d i n g v o o r ACL g e m a a k t . De m e n u s t r u k t u u r v a n ACL i s t o e g a n k e l i j k e r g e m a a k t . E r z i j n 3 ACL-cursussen gegeven.
PC's.
12
E r i s o n d e r z o e k g e d a a n n a a r de m o g e l i j k h e i d de n i e u w e m o d e l l e e r f u n k t i o n a l i t e i t b i n n e n de n i e u w e s o f t w a r e v a n C o m p u t e r v i s i o n t e g e b r u i k e n a l s de b a s i s v o o r ACL. Op d i t moment w o r d t n o g v o l o p o n t w i k k e l d a a n d e z e s o f t w a r e e n i s b e s l o t e n om ACL n o g n i e t t e b a s e r e n op d e z e n i e u w e s o f t w a r e . ( V o o r e e n g e d e t a i l l e e r d v e r s l a g z i e BSW-9442 " B e z o e k CV R&D San D i e g o d.d. 2 9 - 0 8 - 1 9 9 4 t o t 0 2 - 0 9 - 1 9 9 4 " ) . 3.
Wegontwerp: De s p e c i f i c a t i e s v o o r h e t o n t w e r p v a n c l o t h o i d e n z i j n o p g e s t e l d . E r i s e e n a a n z e t g e m a a k t v o o r h e t o p s t e l l e n v a n de s p e c i f i c a t i e s v o o r t o t t a l e b e l i j n i n g v a n een weg. Door t i j d g e b r e k v a n u i t g e s t e l d naar
Qpm
i n t e r n e m e d e w e r k e r s i s de bouw v a n h e t
de
wegpakket
1995.
m.b.t. V i a d e s i g n :
H e t b e t r e f t e e n s t r a t e g i s c h b e l a n g r i j k p r o d u k t w a a r i n ook Produktmodelleren verder gestalte k r i j g e n .
de
ideeen
van
Binnen d i t project tevens: a) R e a l i s a t i e ( v e r b e t e r d ) w e g ( a s s e n ) p a k k e t b) A a n z e t 3D w e r k m e t h o d e . c) A a n z e t d o c u m e n t a t i e e n p r o g r a m m e e r s t a n d a a r d g e r e a l i s e e r d . d)
A a n z e t v o o r a u t o m a t i s c h e h e r l e i d i n g 2D
c o n s t r u c t i e t e k e n i n g e n u i t 3D
model g e r e a l i s e e r d . e) H e r l e i d e n e n s o r t e r e n h o e v e e l h e d e n . f ) T o e p a s s e n o b j e c t o r i e n t e d m o d e l d.m.v. MTEL. Op
b a s i s v a n d i t p r o d u k t k a n de u i t w i s s e l i n g v a n
g e b r u i k e r s p l a a t s v i n d e n . V i a ACL
i d e e e n met
andere
b e i n v l o e d i n g v a n CV-AEC p a k k e t
Dimensionlll
o.a.
o p s t e l l e n e i s e n p a k k e t / s p e c i f i c a t i e s v o o r nieuwe s o l i d m o d e l l e r n.a.v. met
door overleg
CV. Ontwerp +
( d e t a i l ) tekenen V o o r s p a n n i n g i n 3D betonnen bruggen.
Omschrinving: 3D-ontwerp en g e n e r a t i e v o o r s p a n n i n g i n u i t b o u w b r u g g e n
en v i a d u c t e n :
V o o r t g a n g ' 94: Redesign uitbouwbruggen a p p l i c a t i e gereed. D a t a s t r u c t u u r u i t b o u w a p p l i c a t i e moest aangepast worden aan i n t e r n e s t r u c t u u r D I M I I I i . v . m . v e r e i s t e p e r f o r m a n c e meer r e k e n e n en m i n d e r i n d a t a b a s e o p s l a a n . De h i e r d o o r o p g e d a n e k e n n i s k a n b i j a l l e z w a r e a p p l i c a t i e o n t w i k k e l i n g e n worden benut. U i t b o u w a p p l i c a t i e u i t g e b r e i d g e t e s t en waar n o d i g a a n g e p a s t o.a. a a n s p e c i f i e k e b e h o e f t e v a n de S t i c h t s e B r u g . Test viaduct a p p l i c a t i e . Kosten: uitbouw viaduct
53 k f l , i n z e t 5 mwk 0 k f l , inzet 1 mwk.
13
2.4.1
Wapeningi
Omschriiving: I m p l e m e n t a t i e w a p e n i n g s p a k k e t i n D i m e n s i o n l l l t . b . v . ontwerp en v a s t l e g g i n g / t e k e n i n g w a p e n i n g . V o o r l o p i g a l l e e n r i c h t e n op t e k e n t o o l d.w.z. g e e n k o p p e l i n g n a a r b u i g en k n i p s t a t e n g e n e r a t i e . Voortgang'94; Documentatie afgerond
(incl handleiding).
I n t r o d u c t i e u i t g e v o e r d , V e r s i e 1 v a n wapenings t e k e n t o o l s u c c e s v o l i n productie. Op b a s i s w e n s e n e n b e v i n d i n g e n
k l e i n e m o d i f i c a t i e s en a a n v u l l i n g e n
aangebracht. Kosten:
2.5
10 k f l ,
S t a a l en
2.5.1
4 mwk
excl
inwerken gebruikers.
werktuigbouw:
Ontwerp s t a a l ,
werktb:
Omschriiving: O n t w e r p p a k k e t v o o r s t a a l c o n s t r u c t i e s o f v e e l voorkomende o n d e r d e l e n d a a r i n b.v. s t a l e n s l u i s d e u r , v a l v a n een beweegbare brug. Ondersteuning v a n zowel h e t o n t w e r p , v i s u a l i s a t i e / p r e s e n t a t i e a l s de g e n e r a t i e v a n t e k e n i n g e n en h o e v e e l h e d e n a l s m e d e de g e n e r a t i e v a n r e k e n m o d e l l e n . Voortgang'94: - p r o d u k t i e v e r s i e VAL a p p l i c a t i e -
robuust -
en
gemaakt.
s e t h u l p t o o l s S t e e l _ l a y o u t e n S t e e l _ p l a t e s i s u i t g e b r e i d met v e r b e t e r d e lijst
-
gereedgekomen.
b e s t a a n d e s e t h u l p t o o l s voor S t e e l _ l a y o u t en S t e e l - p l a t e s v e r b e t e r d
generator;
profiel
beproeven Staalontwerp
a p p l i c a t i e s b i j h e t ontwerp van een s t a l e n s c h u i f b i j
NIS. Kosten:
c a 68 k f l ,
inzet
ca 6
mwk
Qpm: Voor verdere info z i e : - B e s p r e k i n g s v e r s l a g e n p r o j e c t g r o e p V A L e n demo V a l - Projectplan. 2.6 Wegontwerp en T e r r e i n m o d e l l e r i n g : 2.6.1
Wegontwerp: z i e A C L e n g e g e v e n s
2.6.2
Terreinmodellen:
Omschriiving:
stuk-
generator.
overdracht.
14
V o o r v e e l w a t e r b o u w k u n d i g e o n t w e r p e n i s de i n t e r a c t i e met d e o n d e r g r o n d z e e r g r o o t . H i e r b i j moet g e d a c h t w o r d e n a a n o n t g r a v i n g e n ( b a g g e r e n ) e n h e t o p h o g e n van d i j k e n . H i e r v o o r i s een goed d i g i t a a l o n d e r g r o n d ( t e r r e i n m o d e l ) n o o d z a k e l i j k . Het p a k k e t C i v i l S i t e v a n D I M I I I v o l d o e t d o o r h e t o n t b r e k e n v a n de z g n . T I N ( s o o r t driehoeksnet) o p t i e n i e t a a n de g e s t e l d e e i s e n . D a a r n a a s t i s o o k h e t m a x i m a a l a a n t a l e n t i t e i t e n i n DIM I I I t e g e r i n g ' r a . 3 2 0 0 0 ) . D a a r o m i s i n '93 en '94 e e n t e s t met S i t e E n g i n e e r i n g (CADDS) e n AdCADD (AutoCad-platform) uitgevoerd. Op b a s i s h i e r v a n
i s v o o r g e s t e l d om met AdCADD v e r d e r
t e gaan.
V o o r t g a n g 1994: A d C a d d i s i n 1994 a a n g e s c h a f t e n t e n b e h o e v e v a n h e t " W a a l " - p r o j e c t , samen met de d i r e c t i e G e l d e r l a n d (nu d i r e c t i e O o s t ) , i n g e z e t v o o r de b e p a l i n g v a n h e t g r o n d v e r z e t . H e t a c c e n t h e e f t i n '94 op p r o d u c t i e - w e r k g e l e g e n . T i j d e n s d e w e r k z a a m h e d e n z i j n e e n a a n t a l p r o b l e m e n e n w e n s e n n a a r v o r e n gekomen.
2.7 Waterbouw: 2.7.1 A p p l i c a t i e D i j k . Omschriiving A p p l i c a t i e v o o r 2D o n t w e r p v a n d i j k e n , z o w e l v o o r h e t g e n e r e r e n v a n t e k e n i n g e n , h e t maken v a n e e n a a n t a l b e r e k e n i n g e n e n de b e p a l i n g v a n h o e v e e l h e d e n ) V o o r t g a n g 1994 H e t p r o t o t y p e v a n de a p p l i c a t i e D I J K i s gebouwd i n D I M I I I (m.b.v. D A L ) . D i t p r o t o t y p e g e n e r e e r t (menu-gestuurd) een g e p a r a m e t r i s e e r d d w a r s p r o f i e l , waaraan een a a n t a l b e r e k e n i n g e n en de b e p a l i n g van h o e v e e l h e d e n g e k o p p e l d z i j n . Na d e bouw v a n h e t p r o t o t y p e z i j n e e n a a n t a l w o r k s h o p s g e o r g a n i s e e r d met t e k e n a a r / c o n s t r u c t e u r s en ontwerpers. C o n c l u s i e s u i t de w o r k s h o p : h u i d i g e a p p l i c a t i e i s een handig hulpmiddel b i j het voorontwerp; a p p l i c a t i e n i e t u i t b r e i d e n t e n behoeve v a n h e t d e f i n i t i e v e o n t w e r p ; p r o t o t y p e - a p p l i c a t i e z a l worden i n g e z e t i n p r o j e c t e n ; d o o r h e t o n t w i k k e l e n v a n h e t p r o t o t y p e i s de w e r k w i j z e h e l d e r g e w o r d e n , d i t b e t e k e n t d a t met d e z e k e n n i s b e t e r i n g e s c h a t k a n w o r d e n , wat e r n o d i g i s om e e n a p p l i c a t i e D I J K i n e e n a n d e r s y s t e e m t e ( l a t e n ) bouwen; de t e b e h a l e n w i n s t d o o r de a p p l i c a t i e i s t e g e r i n g t e n o p z i c h t e v a n d e i n s p a n n i n g d i e b e n o d i g d i s v o o r h e t bouwen v a n d e a p p l i c a t i e , d a a r o m i n a p p l i c a t i e s l i e f s t aankopen.
2.7.2
GIS
( G e o g r a f i s c h I n f o r m a t i e Systeem) b i j Waterbouw
Omschriiving V o o r h e t o p s t e l l e n v a n MER's e n b e l e i d s a n a l y s e s i s e e n g o e d e b e h e e r s b a a r h e i d e n v i s u a l i s a t i e van (plaatsgebonden) i n f o r m a t i e van groot belang. Hiervoor i s een G e o g r a f i s c h I n f o r m a t i e S y s t e e m (GIS) u i t e r m a t e g e s c h i k t .
15
Voortgang
1994
I n 1994 i s e e n d e f i n i t i e - s t u d i e e n e e n p i l o t t o e p a s s i n g v a n een GIS b i j Waterbouw.
u i t g e v o e r d t e n b e h o e v e v a n de
I n d e d e f i n i t i e - s t u d i e i s de w e n s e l i j k h e i d v a n e e n G I S o n d e r z o c h t . T i j d e n s d e p i l o t i s g e k e k e n n a a r de v o l g e n d e v r a g e n : Hoe p a s t G I S b i n n e n d e o r g a n i s a t i e v a n W a t e r b o u w ? Hoe g a a n we G I S i n z e t t e n o p de p r o j e c t e n ? Hoe i n g e w i k k e l d i s h e t s y s t e e m e n h o e v e e l p e r s o n e e l i s n o d i g b i j i n v o e r i n g ? K o s t e n / b a t e n a n a l y s e van h e t g e b r u i k van GIS? A a n s l u i t i n g o p b e s t a a n d e s y s t e m e n , GAD e n DTP? Op b a s i s v a n d e p i l o t i s e e n p r o j e c t p l a n " I m p l e m e n t a t i e G I S b i j W a t e r b o u w " opgesteld.
2.8
P r o j e c t r e a l i s a t i e en d i e n s t e n :
2.8.1
Onderzoek CAD b i j PD.
Omschriiving: O n d e r z o e k n a a r g e v o l g e n d i g i t a l e t i j d p e r k v o o r PD a l s a f n e m e r v a n d i g i t a l e (CAD) i n f o r m a t i e , a l s t u s s e n s t a t i o n i n h e t r e a l i s a t i e en r e v i s i e p r o c e s en a l s g e b r u i k e r v a n CAD t . b . v . d e e i g e n d i r e c t e werk o n d e r s t e u n i n g . W e l l i c h t op b a s i s v a n ( v o o r ) o n d e r z o e k i n t r o d u c t i e / c u r s u s d a g o r g a n i s e r e n e n d i s c u s s i e b i n n e n PD op g a n g b r e n g e n . Voortgang'95: I n k a d e r PDI i s b i n n e n PD e e n p r o j e c t o p g e s t a r t v o o r h e t b e h e e r e n d e d i s t r i b u t i e v a n i n s p e c t i e t e k e n i n g e n (BEDIT). P r o b l e e m a n a l y s e en s p e c i f i c a t i e p r o t o t y p e b e h e e r s y s t e e m i s g e r e e d . B i n n e n d i t p r o j e c t w o r d t h e t S T U F I T DXF formaat aangepast en a l s s t a n d a a r d voor i n s p e c t i e tekeningen gehanteerd.
