Voorstelling VIBE vzw WAT? Thema’s: • Water • Energie • Materialen
- milieu - gezondheid
• Ruimtegebruik
Meer dan 25 jaar ervaring
Voorstelling VIBE vzw
Duurzame ontwikkeling !!! C2C !!!
Voorstelling VIBE vzw
HOE?
HOE?
• Website: www.vibe.be (gratis downloads)
• Bouwadvies
• Lidmaatschap:
• Databank met erkende adressen en producten
• Vragen gratis beantwoorden
• Vertegenwoordiging Natureplus-label
• Kortingen • Tijdschrift ‘Wonen met de Natuur’
Voorstelling VIBE vzw
Contact VIBE vzw
HOE?
VIBE vzw
• Bouwsector:
Grotesteenweg 91
erkenningssysteem, VIBE-label
2600 Antwerpen-Berchem Tel.: 03/218 10 60
• Overheden en verenigingen:
Fax: 03/218 10 69
Tandem: samenaankopen (Antwerpen, Pajottenland,
Email:
[email protected] –
[email protected]
Gent, …)
Website: www.vibe.be
WOON INFO PUNT
Samen aan de slag met een isolatieslag Samenaankoop isolatiematerialen
Rotselaar, 4 februari 2010 Katrien Biesbroeck, VIBE vzw - Tandem
Waarom isoleren?
Waarom isoleren?
Energieverbruik in West-Europa (in %)
Warmteverliezen door gebouwenschil Lambda λ (W/mK)
Huishoudelijk Mechanische energie
6
Activiteiten (industrie, huishoudens, enz.)
4
Warm water
12
Verlichting
1,5
Verwarming
76,5
Warmtegeleidingscoëfficiënt van een materiaal λ↑ meer warmte verloren λ↓ isoleert beter
U-waarde (W/m²K) Warmtedoorgangscoëfficiënt van een constructiedeel U = λ/d (met d = dikte van materiaal) Als d↑ U↓ isoleert meer
R-waarde (m²K/W) Warmteweerstand van een constructiedeel R = 1/U
Hoe ↑ hoe beter isolerend
Waarom isoleren?
Waarom isoleren?
België: Isolatiediktes bij de laagste van Europa
België: Isolatiediktes bij de laagste van Europa
Bron: Eurima
Waarom isoleren?
Waarom isoleren?
Energieverlies per jaar
Hoge energiefacturen!
Bron: Belga
Bron: Eurima
Waarom isoleren?
Waarom isoleren? 1. België: isolatiediktes bij de laagste van Europa ↓
“Warmte-isolatie is bouwkundig het scherpste en meest economische wapen” Energiezuinige renovaties, KULeuven, 2002
2. Groter energieverlies
↓ 3. Hoge energiefacturen
↓ Éen oplossing: Isoleren!!
Waarom je dak isoleren?
Waarom je dak isoleren?
Begin bij je dak
Begin bij je dak
Grootste warmteverliezen:
Grootste warmteverliezen: 33% warmte via dak
33% warmte verloren via dak
Meest rendabele investering
30% besparing per jaar op de energiefactuur Bron: Greenpeace
Waarom je dak isoleren?
Waarom je dak nu isoleren?
Begin bij je dak
Isoleer nu
Grootste warmteverliezen: 33% warmte verloren via dak Meest rendabele investering Verhoogd comfort: koel in de zomer, warm in de winter
EPC (EnergiePrestatieCertificaat) Premies: ‘t Is ‘t moment!!
Zolderruimtes meer gebruiken: meerwaarde woning
Terugverdientijd berekenen + info over premies
Relatief eenvoudige uitvoering (t.o.v. wanden en vloeren)
www.energiesparen.be www.premiezoeker.be
Waarom je dak nu isoleren?
Waarom je dak nu isoleren?
Isoleer nu : Premies
Berekening Energiesparen.be
-
Kostprijs = € 4240
Inwoner gemeente Rotselaar (belastingsbetaler) -
Premie Eandis (4€/m²):
€ 400
-
100 m² ongeïsoleerd dak
-
20 cm papiervlokkenisolatie (R = 5 m²/WK)
-
Fiscale aftrek (40%) + 7% gemeente:
€ 1806.24
-
Plaatsing door geregistreerde aannemer (niets zelf gedaan)
-
Premie Vlaanderen:
€ 500
-
Verwarming op gas
-
Premie Provincie Vl-B (1,25€/m²):
€ 125
Totaal: Richtprijs incl. plaatsing en btw: € 4240
TVT = 1 jaar, 10 maand!! Erna: winst!
Waarom je dak nu isoleren?
Waarom je dak nu isoleren?
Isoleer nu : Premies
Berekening Energiesparen.be
€ 2831.24
Kostprijs = € 2762
-
Inwoner gemeente Rotselaar (belastingsbetaler)
-
100 m² ongeïsoleerd dak
-
Premie Eandis (2€/m²):
€ 200
-
20 cm vlaswol (R = 5 m²/WK)
-
Premie Vlaanderen:
€ 500
-
Doe-het-zelf
-
Premie provincie Vl-B (1,25€/m²):
Verwarming op gas
Totaal:
-
TVT = 2 jaar en 3 maand!! Richtprijs incl. plaatsing en btw: € 2600
€ 125 € 825
Samenaankoop dakisolatie
Samenaankoop dakisolatie: stappenplan
Samenaankoop dakisolatie: Waarom?
Een succesvolle samenaankoop:
- Besparing op energierekening - Technische ondersteuning - Grote hoeveelheid Lagere prijs - Inwoners stimuleren om voldoende te isoleren te werken met gezonde en milieuverantwoorde isolatiematerialen
Overleg Info Werkgroep
7 maand
Investeren Cursussen
Een succesvolle samenaankoop :
Een succesvolle samenaankoop : Voorwaarden voor deelname :
Overleg
info
Overleg
Werkgroep
Investeren
Cursus
IGO Leuven Dienstverlenende Intergemeentelijke Vereniging - Dakisolatie - Stappenplan actie - Voorwaarden deelname vastleggen
1.
Hellende daken en zoldervloer (platte daken)
2.
Handelaar (workshop verplicht) en aannemer
3.
Minimale totale isolatiedikte: 18 cm - R=4,5 m²K/W
4.
Onderdak en luchtdichting verplicht - Isolatiemateriaal / onderdak / luchtdichting / tape
5.
Bio-ecologische isolatiematerialen - Nagroeibare grondstoffen: Vlas, cellulosevlokken - Minerale grondstoffen: Glaswol, rotswol
Een succesvolle samenaankoop : Overleg
info Info
Werkgroep
Investeren
Een succesvolle samenaankoop : Cursus
Overleg
info
Info-avond : 4 februari 2010
De werkgroep :
Mailen naar
[email protected] of telefonisch op 016 31 18 69.
- Max. 8 aanwezigen
-
Waarom isoleren? Hoe en wat: de actie? Oplijsten geïnteresseerden (interesseformulier) Kandidaten werkgroepvergaderingen Vragen beantwoorden
Werkgroep Investeren Werkgroep
- Potentiële kopers - Ervaring in duurzame isolatietechnieken - Basiskennis van bouwfysiche eigenschappen - Bereid zijn om 2 à 3 keer samen te komen
- Woensdag 3 maart 2010
Cursus
Een succesvolle samenaankoop :
Een succesvolle samenaankoop :
De werkgroep :
Overleg
info
Werkgroep
Investeren Cursus Investeren
Taken: 1. Nakijken invulformulieren 2. Offertevraag en administratief dossier opstellen 3. Opsturen naar handelaars en aannemers 4. Selectiecriteria vastleggen en wegingsfactoren 5. Offertes vergelijken 6. Handelaars en aannemers uitnodigen en onderhandelen
Investeringsavond voor kandidaat kopers (juni ‘10) - Voorstellen producten en prijzen - Contracten afsluiten handelaars: aankoop aannemers: bezoek - Finale lijst opstellen van kandidaat kopers Let op! Inwoners gaan contract aan met professioneel
Een succesvolle samenaankoop : Overleg
info
Werkgroep
Een succesvolle samenaankoop :
Investeren
Cursus Cursus
Workshop voor particulieren - Juni 2010 - Hoe correct isoleren Luchtdichte afwerking Koudebrugvrij
Overleg
info
Werkgroep
Investeren
Nazorg Opvolging door IGO Leuven ! ! Inschrijvingen / contracten Controle offertes aannemers Niet verantwoordelijk voor uitvoering werken en voor afspraken tussen particulier en professioneel
Bio-ecologische bouwmaterialen 1. Dakopbouw Isolatie?
Bio-ecologische dakisolatie Thermische en bouwfysische eigenschappen
Samenaankoop dakisolatie, 4 februari 2010 Katrien Biesbroeck, VIBE - Tandem
Cursus
Onderdak?
Bio-ecologische bouwmaterialen
Bio-ecologische bouwmaterialen
1. Dakopbouw – Waarop moet u letten?
Luchtdichting 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Om warmteverliezen te beperken bij koude (factor 5) Om toch te vermijden verhogen comfort Om droge binnenlucht in de winter te vermijden Voor een goede werking van het ventilatiesysteem Tegen hittedoorslag in de zomer Voor een optimale geluidsisolatie Omwille van de brandveiligheid: minder snel binnendringen van rook en zuurstof 8. Om vochttoename in de constructie, eventueel gevolgd door schimmelontwikkeling en bouwschade, te vermijden
Bio-ecologische bouwmaterialen
Bio-ecologische bouwmaterialen
Luchtdichting
Luchtdichting
Bron: IsoproC
Bron: IsoproC
Bio-ecologische bouwmaterialen
Bio-ecologische bouwmaterialen
Luchtdichting
Luchtdichting
Bron: IsoproC
Bron: IsoproC
Bio-ecologische bouwmaterialen
Bio-ecologische bouwmaterialen
1. Dakopbouw : er is geen onderdak aanwezig
1. Dakopbouw : er is een onderdak aanwezig
Bio-ecologische bouwmaterialen
Bio-ecologische bouwmaterialen
1. Dakopbouw
1. Dakopbouw
Bron: Eurabo
Bron: IsoproC
Bio-ecologische bouwmaterialen
Bio-ecologische bouwmaterialen
1. Dakopbouw
1. Zoldervloer : houten structuur
Bron: Eurabo
Bio-ecologische bouwmaterialen
Bio-ecologische isolatiematerialen
1. Zoldervloer : welfsels
Bio-ecologische isolatiematerialen
Bio-ecologische isolatiematerialen
2. Inleiding
2. Inleiding
GEÏNTEGREERDE VISIE! - energie - materialen - ruimtegebruik
- milieu - gezondheid
- water
Duurzame ontwikkeling!!!
Bio-ecologische isolatiematerialen
Bio-ecologische isolatiematerialen
2. Inleiding
3. Isolatiematerialen obv nagroeibare grondstoffen → Vlas Hennep → Cellulose (gerecycleerd papier) → Houtvezel Schapenwol Kurk Stro
Bio-ecologische isolatiematerialen
Bio-ecologische isolatiematerialen
3. Isolatiematerialen obv nagroeibare grondstoffen Vlas
3. Isolatiematerialen obv nagroeibare grondstoffen Vlas Vorm
flexibele platen
Toepassing
dak, HSB-muur, tussenvloer, binnenmuur
Grondstoffen
80% vlasvezels, 10% bicovezels of aardappelzetmeel, 10% ammoniumfosfaten of boorzouten
Ecologie
Nagroeibare grondstof, vergt weinig energie; (Frankrijk)
Warmtegeleiding λR
0,038 à 0,040 W/mK
Soortelijke warmte c
1550 à 1660 J/m²K
Densiteit ρ
20 à 35 kg/m³
Gedrag tov waterdamp
Dampopen: µ = 1 à 2
Voordelen
Zomercomfort, goede geluidsisolatie, goede vochtregulatie
Ontvlambaar?
Moeilijk
Bio-ecologische isolatiematerialen
Bio-ecologische isolatiematerialen
3. Isolatiematerialen obv nagroeibare grondstoffen
3. Isolatiematerialen obv nagroeibare grondstoffen
Bron: Duurzaamthuis.nl
Bron: Dämm
Bio-ecologische isolatiematerialen
Bio-ecologische isolatiematerialen
3. Isolatiematerialen op basis van nagroeibare grondstoffen
3. Isolatiematerialen op basis van nagroeibare grondstoffen
Hennep
Hennep Vorm
rollen, flexibele platen
Toepassing
dak, HSB-muur, tussenvloer, binnenmuur
Grondstoffen
hennepvezel (min. 85%), polyolefinevezel of polyester, soda of ammoniumfosfaat
Ecologie
Extreem lage energie-inhoud dankzij het gerecycleerde materiaal en de eenvoudige productiewijze
Warmtegeleiding
λR = 0,040 W/mK
Soortelijke warmte c
1600 à 1700 J/kgK
Densiteit ρ
24 à 45 kg/m³
Gedrag tov waterdamp
Dampopen: µ = 1 à 2
brandklasse
E of D-s3,d0
Prijsklasse
Bio-ecologische isolatiematerialen
Bio-ecologische isolatiematerialen
3. Isolatiematerialen obv nagroeibare grondstoffen
3. Isolatiematerialen op basis van nagroeibare grondstoffen
Gerecycleerd papier
Bron: Thermofahn
Bio-ecologische isolatiematerialen
Bio-ecologische isolatiematerialen
3. Isolatiematerialen obv nagroeibare grondstoffen Gerecycleerd papier
3. Isolatiematerialen obv nagroeibare grondstoffen
Vorm
vlokken, flexibele platen
Toepassing
dak, HSB-muur, tussenvloer, binnenmuur
Grondstoffen
Gerecycleerd papier, boorzouten en -zuren of ammoniumfosfaat
Ecologie
Extreem lage energie-inhoud dankzij het gerecycleerde materiaal en de eenvoudige productiewijze.
Warmtegeleiding
λR = 0,038 à 0,040 W/mK
Soortelijke warmte c
1600 à 2150 J/kgK
Densiteit ρ
25 à 70 kg/m³
Gedrag tov waterdamp
Dampopen: µ = 1 à 2
Voordelen
Zomercomfort, goede isolatie
Ontvlambaar?
Zelfdovend Bron: IsoproC
Bio-ecologische isolatiematerialen
Bio-ecologische isolatiematerialen
3. Isolatiematerialen obv nagroeibare grondstoffen
3. Isolatiematerialen obv nagroeibare grondstoffen
Bron: Eurabo
Bio-ecologische isolatiematerialen
Bio-ecologische isolatiematerialen
3. Isolatiematerialen obv nagroeibare grondstoffen
3. Isolatiematerialen obv nagroeibare grondstoffen
Bron: Eurabo
Bio-ecologische isolatiematerialen
Bio-ecologische isolatiematerialen
3. Isolatiematerialen obv nagroeibare grondstoffen
3. Isolatiematerialen obv nagroeibare grondstoffen
Bron: Thermofloc
Bio-ecologische isolatiematerialen
Bio-ecologische isolatiematerialen
3. Isolatiematerialen obv nagroeibare grondstoffen Houtvezel onderdakplaten
3. Isolatiematerialen obv nagroeibare grondstoffen Houtvezel onderdakplaten Vorm
stijve platen
Toepassing
onderdak bij hellend dak, wind-en waterdichting bij HSB-muur
Grondstoffen
houtvezel (min. 85%), latex/was/bitumen
warmtegeleiding λR
0,043 à 0,051 W/mK
Soortelijke warmte c
2100 J/kgK
Densiteit ρ
190 à 270 kg/m³
Gedrag tov waterdamp
Dampopen: µ = 1 à 2
Voordelen
Waterafstotend, winddicht (tand- en groef), isolerend
Ontvlambaar
Moeilijk
Bio-ecologische isolatiematerialen
Bio-ecologische isolatiematerialen
4. Isolatiematerialen obv minerale grondstoffen
4. Isolatiematerialen obv minerale grondstoffen Glaswol
→ Rotswol → Glaswol Perliet Vermiculiet Silicaatschuimkorrels Cellenglas
Bio-ecologische isolatiematerialen
Bio-ecologische isolatiematerialen
4. Isolatiematerialen obv minerale grondstoffen
4. Isolatiematerialen obv minerale grondstoffen Rotswol
Glaswol Vorm
Flexibele dekens (halfharde platen)
Toepassing
hellend dak, HSB-muur, binnenmuren
Grondstoffen
70% oud glas, kwartszand, kunstharsen om waterdicht te maken
Ecologie
Relatief lage energie-inhoud. Groeves tasten het milieu aan.
Warmtegeleiding λR
0,038 W/mK
Soortelijke warmte c
840 J/kgK
Densiteit ρ
± 18 kg/m³
Gedrag tov waterdamp
Dampopen: µ = 1 à 1,3
brandklasse
Onbrandbaar
Bio-ecologische isolatiematerialen
Bio-ecologische isolatiematerialen
4. Isolatiematerialen obv minerale grondstoffen Rotswol
5. Overzicht NIBE-klasse milieu
Natureplus
NIBE-klasse gezondheid
Emissies
1c
x
0
/
1a
Nog geen criteria
0
Stof en boorzouten
Hennep
?
x
?
/
?
x
?
/
Vorm
(half)harde platen (flexibele dekens)
Toepassing
plat dak, spouwmuren, vloeren
Vlas
Grondstoffen
Vulkanisch gesteente, organisch bindmiddel, waterafstotende olie
Papiervlokken
Ecologie
Relatief lage energie-inhoud. Groeves tasten het milieu aan.
Warmtegeleiding λR
0,034 à 0,040 W/mK
Houtvezelzacht
Soortelijke warmte c
840 J/kgK
Glaswol
2a
-
0
Densiteit ρ
± 70 à 140 kg/m³
Losse min. vezels
Gedrag tov waterdamp
Dampopen
Rotswol
2c
-
-
brandklasse
Onbrandbaar
Losse min. vezels, ureumformaldeh yde
Bio-ecologische isolatiematerialen
Bio-ecologische isolatiematerialen
5. Overzicht
6. Toegepast lambdawaarde λd (W/mK)
Soortelijke warmte c (J/kgK)
volumemass a van een materiaal ρ (kg/m³)
diffusieweerst Kostprijs andsgetal µ euro/m² voor 18 cm dikte
Vlas
0,038 à 0,040
1550 à 1660
23 à 35
1à2
16
Papiervlokken
0,038 à 0,040
1600 à 2150
25 à 60
1à2
14 (geplaatst)
Hennep
0,039 à 0,040
1600 à 1700
24 à 25
1à2
20
Houtvezelzacht
0,038 à 0,050
2100
45 à 140
1à5
19,75
Glaswol
0,034 à 0,040
840
12 à 35
1
14,88
Rotswol
0,034 à 0,040
840
70
1,3
Type
Hellend dak : Isolatie: beste keuze: Isolatiemateriaal uit nagroeibare grondstoffen: papiervlokken, hennep, vlas Klassiek + aanvaardbaar alternatief: glaswol Onderdak: Keuze 1: houtvezel onderdakplaat Keuze 2: Dampopen onderdakfolie Luchtdichting/(vochtgestuurde)damprem
Bio-ecologische isolatiematerialen
Bio-ecologische bouwmaterialen
6. Toegepast
7. Extra info
Zoldervloer: Isolatie: beste keuze: Isolatiemateriaal uit nagroeibare grondstoffen: papiervlokken, hennep, vlas Klassiek + aanvaardbaar alternatief: Rotswol Luchtdichting/(vochtgestuurde)damprem Afwerking: OSB 0-formaldehyde?
Bio-ecologische bouwmaterialen
www.vibe.be/downloads/ Technische documentatie Bouwmaterialen en gezondheid Doe-het-zelffiches Technische fiches
Bio-ecologische bouwmaterialen
7. Extra info
Vragen?