Voorstelling
in de regio Aalst, Affligem, Asse, Merchtem en Opwijk 22 maart 2012
Overzicht inhoud Wat houdt dit project in? Hoe gaan we dit uitvoeren? Hoe kan je meewerken? Interesse om mee te werken?
Wat houdt dit project in?
Kader • Ruimtelijke Structuurplannen: o.a. streefoppervlaktes en lokaliseren zones voor natuur, bos, landbouw, bebouwing, harde recreatie
Vlaanderen Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant Stad Aalst en gemeenten Affligem, Asse, Opwijk en Merchtem
• Vernieuwde aanpak voor uitwerking doelstellingen RSV: via afbakeningsprocessen o.a. in het buitengebied: AGNAS = Afbakening Gebieden van de Natuurlijke en Agrarische Structuur
• Nieuw instrument om uitvoering RSV, waaronder AGNAS, in goede banen te leiden: ‘strategische projecten’ Doel: verdere verankering AGNAS-engagementen van 3 bestuurlijke niveaus en de middenveldorganisaties
Geboorte dit strategisch project Bosuitbreidingsstudie in groot deel projectgebied uitgewerkt door Grontmij in 2005 i.o.v. Bos&Groen (nu ANB) Aanvraag voor het strategisch project ‘stadsbos - regionaal bos’ ingediend door stad Aalst in maart 2009 bij departement RWO Doel: realisatie bosuitbreiding en recreatieve inrichting op grondgebied van Aalst, Affligem, Asse en Opwijk Partners toen: Aalst, Affligem, Asse, Opwijk en de provincies OostVlaanderen en Vlaams-Brabant ⇒ Positief antwoord van departement RWO op 23 december 2009: erkenning als strategisch project ter uitvoering van het RSV (Ministerieel Besluit) ⇒ Aanstelling projectcoördinator op 22 november 2010 = start project
Waarom strategisch? • Vastgelegde taakstellingen in ruimtelijke planningsprocessen rond natuur, bos en landbouw • Project met een voorbeeld- en hefboomfunctie voor het Vlaams ruimtelijk beleid, met name: AGNAS + RSGA + VSGB (aansluitend bij het Vlaams Strategisch Gebied rond Brussel: katalysatorproject voor Brusselse rand)
• Mogelijkheid tot bevorderen grens- (gemeenten en provincies) en domeinoverschrijdende werking rond strategisch project (complexiteit) • Integraal karakter: ecologisch (netwerk natuur), cultuurhistorisch (bouwkundig en agrarisch erfgoed, …), landschappelijk (behoud en kwaliteitsverhoging open ruimte), sociaal-recreatief en economisch (ecosysteemdiensten natuur, landbouw, toerisme, horeca, …) • Mogelijkheid tot stimuleren van gecombineerde inzet van instrumenten en middelen
Binnen volgend gebied Opwijk
Baardegem
Merchtem
Moorsel Mazenzele
AALST Meldert
Krokegem Erembodegem
Affligem Asse
Doelstelling Duurzame inrichting landschap op vlak van natuur, landbouw, erfgoed, recreatie en toerisme
in eerste instantie door: een netwerk van natuur te realiseren dat voornamelijk uit bos zal bestaan ⇒ verhoging (landschaps-)ecologische en recreatieve kwaliteit van het landschap
en: • Behoud en kwaliteitsverhoging open ruimte
• Plattelandsontwikkeling
en eveneens: • Opwaardering erfgoed: waardevolle gebouwen, monumenten, landschappen e.a. cultuurhistorisch waardevolle erfgoedelementen
• Inrichting en uitstraling op vlak van recreatie, educatie en toerisme
Initiatiefnemers en investerende projectpartners • Initiatiefnemers SP en dus trekkers SP: – Stad Aalst – Agentschap voor Natuur en Bos Oost-Vlaanderen
• Partnersteden en -gemeenten die het project meefinancieren: – – – – –
Stad Aalst Gemeente Affligem Gemeente Asse Gemeente Opwijk Gemeente Merchtem
• Partnerprovincies die het project meefinancieren: – Provincie Oost-Vlaanderen – Provincie Vlaams-Brabant
Andere belangrijke projectpartners • Niet-limitatieve lijst: − − − − − − − − − − − − − − − −
Departement Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed (RWO) Afdeling Ruimtelijke Planning (ARP) Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ADLO) Agentschappen Natuur en Bos Oost-Vlaanderen & Vlaams-Brabant Agentschap Ruimte & Erfgoed Vlaamse Landmaatschappij (VLM) Toerisme Oost-Vlaanderen & Vlaams-Brabant Regionale Landschappen Groene Corridor & Zenne, Zuun en Zoniën Bosgroepen Midden-Oost-Vlaanderen & Groene Corridor Landbouworganisaties Jagersverenigingen (WBE’s, …) Natuur- en milieuverenigingen Landeigenaars en –gebruikers (ook ex-hopboeren) Recreatieve verenigingen Jeugdbewegingen …
Hoe gaan we dit uitvoeren?
Gebiedsgerichte geïntegreerde aanpak betekent:
3 sporen lopen tegelijkertijd, overlappen en beïnvloeden elkaar: • de visievorming • het voeren van communicatie • het uitvoeren van concrete acties
de visievorming
Ingrediënten visievorming – Kaartmateriaal (historiek, abiotiek, biotiek, …) – Gemeentelijke, Provinciale en Gewestelijke Ruimtelijke Structuurplannen en RUP’s – Structuurschets resulterend uit bosuitbreidingsstudie 2005 – Juridische en beleidsmatige beschermingen (HRL, VEN, ankerplaatsen, beschermde landschappen)
– Gewenste ruimtelijke structuur AGNAS en deelconceptschetsen – Lokale, lopende initatieven – Visies van projectpartners – Eigen terreinbezoeken
Rekening houden met gewenste ruimtelijke structuur AGNAS
25 ha
3 ha 50 ha
85 ha
Implementatie van de deelconcepten ter uitvoering AGNAS
33.3
Schets ontwikkelingsvisie als vertrekbasis
het voeren van communicatie interne communicatie participatie informatieverspreiding
Projectorganisatie
Doelgroepen Stuurgroep: vnl. politici, ook ambtenaren en administraties
Klankbordgroep: middenveldorganisaties en belangengroepen van open-ruimtegebruikers: landbouworganisaties, jagerverenigingen, terreinbeherende natuurverenigingen, recreatieve organisaties, jeugdbewegingen, … Rechtstreeks betrokkenen: eigenaars (o.a. via bosgroepen), grondgebruikers (o.a. pachters, paardenhouders, …), buurtbewoners, … Het brede publiek
Draagvlak Politiek en bestuurlijk draagvlak
Maatschappelijk draagvlak
Stuurgroep Ambtelijke projectgroep Projectorganisatiestructuur Stuurgroep
Klankbordgroep
Projectbureau
Thematische werkgroepen
Gebiedsgerichte werkgroepen
Projectbureau: voert dagelijks beheer SP uit + ondersteuning projectcoördinator bestaat uit: projectcoördinator + voorzitter stuurgroep + voorzitter klankbordgroep + initiatiefnemers SP
Stuurgroep stuurt het globale project en neemt strategische beslissingen bestaat uit: politieke en ambtelijke vertegenwoordigers van de 3 bestuurlijke niveaus waarvan groot deel investerende projectpartners
Klankbordgroep = adviesgroep van de stuurgroep (eerste aftoetsing beslissingen) en pool potentiële partners (opstart samenwerkingsverbanden) bestaat uit: vertegenwoordigers van middenveldorganisaties en belangengroepen van open-ruimte eigenaars en gebruikers zoals: ₋ landbouworganisaties ₋ jagersverenigingen ₋ Bosgroepen (vertegenwoordiging meerderheid boseigenaars) ₋ terreinbeherende natuurverenigingen ₋ recreatieve organisaties ₋ jeugdbewegingen
kan multilateraal of bilateraal samenkomen
Thematische werkgroepen: = groep van deskundigen en partners die zich buigen over bepaald thema in heel projectgebied = ‘rekruteringspool’ van deelnemers voor de gebiedsgerichte werkgroepen Deelnemerslijst voor volgende thematische werkgroepen: Thematische werkgroep 1: Perceelsexploratie Thematische werkgroep 2: Natuurinrichting en –beheer Thematische werkgroep 3: Plattelandsontwikkeling Thematische werkgroep 4: Erfgoed Thematische werkgroep 5: Recreatie, educatie en toerisme
Gebiedsgerichte werkgroepen: = lokale groep van relevante betrokkenen en deskundigen die samenwerken om voor een bepaald deelgebied het actieplan op te maken en uit te voeren coördinatie door trekker en ondersteuning door projectcoördinator SP
het uitvoeren van concrete acties
Welke concrete acties? Realisatie op het terrein kan gaan over: Inrichting/beheer natuur (bv. natuurgericht bosbeheer, aanplanting bos of spontane bosontwikkeling i.k.v. bosuitbreiding, beheer en aanplanting boomgaard, aanleg poel, bosrand, houtkant, haag, graslanden en ruigte maaien, begrazen, enz …) Aanleg grasbufferstrook, bosstrook, haag, houtkant, … langs akker of weiland (i.k.v. erosiebestrijding, akkervogelbescherming én natuurnetwerk) Aanleg hopveld (bv. teelt zeldzame hopsoorten of hop’keesten’) Restauratie (indien nodig) en landschappelijke inpassing erfgoedelementen Betere landschappelijke inpassing serrecomplexen e.a. constructies Recreatieve en educatieve infrastructuur: infoborden en -panelen, fiets-, mountainbike-, ruiter-, men- en wandelroutes (o.a. via trage wegen), vlonderpaden, banken, piknik- en oriëntatietafels, fietsenstallingen, bezoekerscentra, kinderboerderij, … Toeristische ontwikkeling: productie en verspreiding brochures, organisatie evenementen, horeca en hoevetoerisme met o.a. streektypische producten, enz…
Hoe systematisch te werk gaan? Per deelgebied: uitwerking actieplan inventarisatie opmaak schetsmatig inrichtingsplan (zoneringen) perceelsexploratie opmaak gedetailleerd inrichtingsplan terreinrealisatie onderhoud/beheer
Voorbeeld schetsmatig inrichtingsplan
Principes manier van werken Via partnerschap en coproductie: gezamenlijke zoektocht van de 3 bestuursniveaus en alle andere betrokkenen om doelstelling project op een pragmatische, efficiënte en effectieve manier op het terrein te realiseren Door aftasten opportuniteiten en op basis van bereidwilligheid eigenaars en gebruikers effectief uitvoeren concrete acties van onderuit (‘bottom up’) d.w.z. in samenspraak (‘consensus’) met de betrokkenen en gericht op win-winsituaties Uitvoeringsgericht: uitvoering op zo kort mogelijke termijn Aanknopen bij reeds lopende initiatieven of samenwerkingsverbanden ⇒ verderzetting bestaande en opstart nieuwe ‘deelprojecten’ als ontbrekende schakels netwerk actiegebieden
Toepassing principes uitvoeringsfase perceelsexploratie: a) Zicht krijgen op eigendoms- en gebruikerstoestand b) Contacteren landeigenaars en -gebruikers (individueel of brief & infoavond) c) Aftasten opportuniteiten en bereidheid bij eigenaars voor terreinrealisatie schetsmatig inrichtingsplan: zelf inrichten (bij voorkeur!) bv. bebossen, natuurontwikkeling, hop telen, aanleg KLE’s, … of verkopen (in der minne) of ruilen (moet dan wel mogelijk zijn) ⇒ Advies van ADLO rond impact op landbouwbedrijf mogelijk ⇒ Indien bereidheid deelname aan partnerschap: overleg tussen eigenaar(s), gebruiker(s), coördinator SP en ev. ook bedrijfsplanner of bosgroepcoördinator zoeken naar de beste (win-win)regeling en afspraken, ook qua timing d) Zoveel als mogelijk inzetten van bestaande financiële en logistieke ondersteuning bij aankoop (eventueel), terreinrealisatie en het verdere beheer/onderhoud
Hoe kan je meewerken?
deze info verder verspreiden (enkel correcte info a.u.b.) andere mensen warm maken om mee te werken je opgeven om constructief mee te denken en te werken in een werkgroep (thematische en/of gebiedsgerichte) info, suggesties en tips doorgeven aan projectcoördinator Leen Martens (
[email protected], tel: 053/73.24.18 of GSM: 0470/92.33.66) samenwerken rond realisatie doelstelling strategisch project op je eigendom of in de percelen die je in gebruik hebt helpen bij organiseren publieksactiviteiten en eraan deelnemen enzovoort…
Interesse om mee te werken? Neem contact! Rechtstreeks tel.nr.: 053/73.24.18 GSM nr: 0470/92.33.66 E-mailadres:
[email protected]
