Nederlandse
Ontwerp
norm
NEN 7551
Autodemontagetechnieken - Demontage van koelvloeistof uit autowrakken
Publicatie uitsluitend voor commentaar
Car dismantling techniques - Dismantling of coolant from end-of-life vehicles
april 2001 ICS 13.030.50; 43.020
Vo
Commentaar voor 2001-08-01
Inhoud
1
Onderwerp en toepassingsgebied ......................................................................................................................3
2
Normatieve verwijzingen......................................................................................................................................3
3
Termen en definities.............................................................................................................................................3
4
Algemene werkwijze.............................................................................................................................................4
or
5 Beoordelingsaspecten .........................................................................................................................................4 5.1 Inleiding ...............................................................................................................................................................4 5.2 Veiligheid .............................................................................................................................................................4 5.3 Gezondheid .........................................................................................................................................................4 5.4 Milieu ...................................................................................................................................................................5 5.5 Efficiency .............................................................................................................................................................5 5.6 Investering/kosten................................................................................................................................................5
be
Pr
6 Demontage koelvloeistof .....................................................................................................................................5 6.1 Demontagetechniek A: Doorsnijden onderste radiateurslang en perslucht door kachelsysteem .......................5 6.2 Demontagetechniek B: Vacuüm zuigen met behulp van twee prikpennen en perslucht door kachelsysteem ..............................................................................................................................................................9
iew
ev
Bijlage A (informatief) Resultaat beoordelingsmodel .........................................................................................12 Bijlage B (informatief) Ontstaan demontagetechnieken A en B ........................................................................16 Normcommissie 390 015 "Autorecycling"
Apart from exceptions provided by the law, nothing from this publication may be duplicated and/or published by means of photocopy, microfilm, storage in computer files or otherwise, which also applies to full or partial processing, without the written consent of the Netherlands Standardization Institute. The Netherlands Standardization Institute shall, with the exclusion of any other beneficiary, collect payments owed by third parties for duplication and/or act in and out of law, where this authority is not transferred or falls by right to the Reproduction Rights Foundation. Auteursrecht voorbehouden. Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Nederlands Normalisatie-instituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking.
eld
Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded.
Voorwoord ...................................................................................................................................................................3
Although the utmost care has been taken with this publication, errors and omissions cannot be entirely excluded. The Netherlands Standardization Institute and/or the members of the committees therefore accept no liability, not even for direct or indirect damage, occurring due to or in relation with the application of publications issued by the Netherlands Standardization Institute.
Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Nederlands Normalisatie-instituut en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid, ook niet voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdend met toepassing van door het Nederlands Normalisatie-instituut gepubliceerde uitgaven.
Het Nederlands Normalisatie-instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht. ©2001 Nederlands Normalisatie-instituut Postbus 5059, 2600 GB Delft Telefoon (015) 2 690 390, Fax (015) 2 690 190
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Ontw. NEN 7551:2001
Voorwoord Dit normontwerp beschrijft de verwijdering van koelvloeistof uit autowrakken. Vanuit de autodemontagebranche bestaat grote vraag naar technisch goede en duidelijk beschreven technieken voor de demontage van autowrakkken. Daarom is in juli 1999 gestart met de normalisatie van demontagetechnieken. Deze normalisatie heeft als doel te komen tot de meest gewenste (veilige, gezonde, milieuverantwoorde en efficiënte) demontagetechniek van verschillende automaterialen. Een grote rol is weggelegd voor de autodemontagebedrijven. Zij hebben actief bijgedragen aan het tot stand komen van dit normontwerp door deelname in de werkgroep 390 015 01 “Koelvloeistof”.
Vo
De genummerde hoofdstukken zijn normatief met uitzondering van de passages die met het kopje “OPMERKING” zijn gemarkeerd; het voorwoord en de bijlagen zijn informatief. Het normontwerp is – onder verantwoordelijkheid van normcommissie 390 015 “Autorecycling” – opgesteld door werkgroep 390 015 01 “Koelvloeistof”. Op het ogenblik van publicatie van het normontwerp was normcommissie 390 015 als volgt samengesteld: STIBA, ‘s-Hertogenbosch Autorecycling Nederland, Amsterdam Autorecycling Nederland, Amsterdam STIBA, ‘s-Hertogenbosch vhp adviseurs, Den Haag Berenschot, Utrecht SGS-EQCI, Spijkenisse Autorecycling Nederland, Amsterdam Nederlands Normalisatie-instituut, Delft Nederlands Normalisatie-instituut, Delft
be
ev
Pr
or
A. de Boer jr. A. v. Duuren V. Kok F. v.d. Laar K.J. Peereboom P.W.M. Starink M. Taal A.S. Verburg M. v. Dalen S. Drillenburg Lelijveld
Op het ogenblik van publicatie van het normontwerp was werkgroep 390 015 01 als volgt samengesteld:
iew
Autodemontagebedrijf Spijk City, Spijkenisse Autorecycling Nederland, Amsterdam Autodemontagebedrijf Tomauto, Terneuzen Autobedrijf De Heer, Dordrecht Autodemontagebedrijf Kiel, Enschede Autorecycling Nederland, Amsterdam vhp adviseurs, Den Haag Maresia Autodemontagebedrijf, Tilburg Autodemontagebedrijf Reuvers, Tiel Rip's Autosloperij en Metaal, Zevenhuizen Autorecycling Nederland, Amsterdam Kimco, Vijfhuizen Nederlands Normalisatie-instituut, Delft Nederlands Normalisatie-instituut, Delft
eld
E. de Graaf L.M. Gröniger v. Haperen G. de Heer G. Kiel M. Leuven K.J. Peereboom G. Pronk W. Reuvers J.A.C. Rip A.S. Verburg W. Willemse M. v. Dalen S. Drillenburg Lelijveld
Gebruikers van dit normontwerp worden nadrukkelijk verzocht hun ervaringen aan NEN mee te delen. Kritiek op dit normontwerp kan worden gestuurd vóór 1 mei 2001 naar het Nederlands Normalisatieinstituut, Postbus 5059, 2600 GB Delft. Fax 015 2690 190. Exemplaren van dit normontwerp zijn tegen vergoeding bij bovengenoemd instituut verkrijgbaar.
2
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Ontw. NEN 7551:2001
Autodemontagetechnieken - Demontage van koelvloeistof uit autowrakken 1 Onderwerp en toepassingsgebied Dit normontwerp beschrijft de demontagetechniek voor de verwijdering van koelvloeistof uit het koelsysteem van autowrakken. De demontagetechniek omvat de verwijdering van koelvloeistof uit het kachelsysteem,de radiateur, de systeemslangen en het motorblok.
2 Normatieve verwijzingen
Vo
Het volgende normontwerp bevat bepalingen die, doordat ernaar wordt verwezen, tevens bepalingen van dit normontwerp zijn. Op het ogenblik van publicatie van het onderhavige normontwerp waren de vermelde drukken van kracht. Alle normen kunnen echter worden herzien; partijen die overeenkomsten sluiten op basis van dit normontwerp wordt daarom aanbevolen na te gaan of het mogelijk is de meest recente druk van de onderstaande norm toe te passen. ontw. NEN 7550:20011
)
Autodemontagetechnieken – Algemene aanwijzingen
3 Termen en definities
or
Voor de toepassing van dit normontwerp gelden de volgende termen en definities: 3.1 koelvloeistof mengsel van water en monoethyleenglycol (MEG) dat zich in het koelsysteem bevindt
be
iew
ev
Pr
3.2 koelsysteem onderdeel dat bestaat uit de automotor, de kachelradiateur, de radiateur en de systeemslangen die de eerder genoemde onderdelen met elkaar verbinden
eld
Figuur 1 – Koelsysteem van een automotor Voor overige definities wordt verwezen naar ontw. NEN 7550.
1)
In voorbereiding.
3
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Ontw. NEN 7551:2001
4 Algemene werkwijze In figuur 2 zijn de verschillende demontagetechnieken van koelvloeistof uit één autowrak in een schema weergegeven. In hoofdstuk 5 wordt aandacht besteed aan de beoordelingsaspecten veiligheid, gezondheid, milieu, efficiency en investering/kosten bij demontage van koelvloeistof. Procedure
Procedure verder uitgewerkt in
6.1.
Demontagetechniek B: Plaats prikpennen in onderste radiateurslang en kachelslang, zuig systeem vacuüm en blaas het kachelsysteem met persluchtpistool door.
6.2.
Vo
Demontagetechniek A: Snij onderste radiateurslang door en blaas het kachelsysteem met persluchtpistool door.
Figuur 2 – Werkwijze demontage koelvloeistof uit één autowrak
or
5 Beoordelingsaspecten 5.1 Inleiding
be
iew
5.2 Veiligheid
ev
Pr
De demontagetechnieken zijn beoordeeld aan de hand van een vijftal aspecten. Deze aspecten zijn beschreven in 5.2 tot en met 5.6. Bij het opstellen van genormaliseerde demontagetechnieken is een beoordelingsmodel gebruikt. Dit beoordelingsmodel is beschreven in NEN 7550.
Met het detailbeoordelingsmodel (zie ontw. NEN 7550) is het aspect veiligheid van de demontagetechnieken beoordeeld. Het resultaat hiervan is opgenomen in bijlage A. In het bijzonder is gelet op:
eld
— werken met perslucht- en vacuümsystemen: centraal staan veiligheidsaspecten (struikelgevaar persluchtslangen, losschieten doppen) en geluid/lawaai; Volgens Arbo-richtlijnen moet het systeem periodiek worden geïnspecteerd en onderhouden door een erkende installateur of een ander gespecialiseerd bedrijf; — heftruck: het heffen van voertuigen met de heftruck en het rijden met de heftruck in de werkzone brengt veiligheidsrisico’s met zich mee betreffende knellen/pletten en aanrijden/botsen; — morsen en slibgevaar: kan ontstaan door weglekkende koelvloeistof;
— dichtklappen motorkap: brengt veiligheidsrisico’s met zich mee betreffende knellen/pletten.
5.3 Gezondheid
Met het detailbeoordelingsmodel (zie ontw. NEN 7550) is het aspect gezondheid van de demontagetechnieken beoordeeld. Het resultaat hiervan is opgenomen in bijlage A. In het bijzonder is gelet op: — contact met koelvloeistof: vaststellen of er geen gezondheidsnormen overschreden worden door hetzij inspiratorisch hetzij huidcontact met koelvloeistof; 4
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Ontw. NEN 7551:2001
— werkhouding: centraal staat daarbij het voorovergebogen werken onder de motorkap. Werken op een brug verbetert dit aanzienlijk.
5.4 Milieu Alle voertuigen moeten voordat ze worden aangeboden bij de shredder vloeistofarm zijn. Dit om te voorkomen dat milieubelastende materialen in het milieu terechtkomen. Koelvloeistof is een goed recyclebaar materiaal. Het kan namelijk op vrij eenvoudige wijze worden verwerkt tot nieuwe koelvloeistof of worden verwerkt tot bijvoorbeeld oplosmiddelen die worden toegepast in de verf- en lakindustrie.
Vo 5.5 Efficiency
Met het detailbeoordelingsmodel (zie ontw. NEN 7550) is het aspect efficiency van de demontagetechnieken beoordeeld. Het resultaat hiervan is opgenomen in bijlage A. Efficiency wordt voornamelijk gemeten met de demontagetijd. Hierbij is rekening gehouden met de tijd waarin de demonteur niet actief bezig is met de demontage van een materiaal; de zogenaamde wachttijd. De wachttijd kan benutbaar (een ander materiaal kan worden gedemonteerd) of onbenutbaar zijn.
or
Naast de hoeveelheid en de bevestigingswijze van het materiaal is ook het aantal hulpmiddelen en handelingen van invloed op de totale demontagetijd.
5.6 Investering/kosten
be
ev
Pr
Met het detailbeoordelingsmodel (zie ontw. NEN 7550) is het aspect investering van de demontagetechnieken beoordeeld. Het resultaat hiervan is opgenomen in bijlage A.
iew
Aangezien de investeringsmogelijkheden van autodemontagebedrijven verschillen wordt hiermee rekening gehouden in de vorm van een beoordeling op aanschafkosten, onderhoud en levensduur.
6 Demontage koelvloeistof
6.1 Demontagetechniek A: Doorsnijden onderste radiateurslang en perslucht door kachelsysteem
eld
6.1.1 Apparatuur en hulpmiddelen
Voor het demonteren van koelvloeistof volgens demontagetechniek A wordt het volgende gereedschap gebruikt: mes (doorsnijden onderste radiateur- en kachelslang);
opvangbak of zwenkarm verbonden met aftapunit (opvangen koelvloeistof); luchtpistool (doorblazen kachelradiateur);
bij gebruik van opvangbak: tussenemballage (bijvoorbeeld emmer) waarin opvangbak wordt leeggegoten (makkelijker transport van koelvloeistof naar eindemballage).
5
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Ontw. NEN 7551:2001
Vo
Figuur 3 – Aftapunit met zwenkarm en opvangschaal (foto: Auto Recycling Nederland)
be
iew
ev
Pr
or eld
Figuur 4 – Kunststof opvangbak (foto: Auto Recycling Nederland)
6.1.2 Werkwijze Werk stapsgewijs als volgt:
a) plaats de opvangbak of zwenkarm onder het autowrak; b) zet de kachelschuif maximaal open;
c) snij de onderste radiateurslang door (zie figuur 5); d) snij de kachelslang in (eventueel kan een klein gat in de slang worden geboord met behulp van een accuboormachine (zie figuur 6);
6
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Ontw. NEN 7551:2001
e) blaas het kachelsysteem met perslucht door (zie figuur 7) met een absolute luchtdruk tot maximaal 0,8 MPa (8 bar); f) laat de koelvloeistof uitlekken; g) leeg de opvangbak in de tussenemballage of verwijder de zwenkarm van de aftapunit en laat de opvangschaal leegzuigen; h) leeg de volle tussenemballage (emmer of aftapunit) in de eindemballage; maak hierbij gebruik van een zeef.
or
Vo Figuur 5 – Doorsnijden onderste radiateurslang (foto: Auto Recycling Nederland)
be
iew
ev
Pr
eld
Figuur 6 – Gat boren in kachelslang (foto: Auto Recycling Nederland)
7
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Ontw. NEN 7551:2001
or
Vo Figuur 7 – Doorblazen kachelsysteem (foto: Auto Recycling Nederland)
be
Pr
OPMERKING Hieronder staan enkele voor- en nadelen van deze demontagetechniek. In bijlage A , tabel A.2, wordt uitgebreid op de beoordelingsaspecten ingegaan aan de hand van het beoordelingsmodel uit ontw. NEN 7550.
iew
— nalektijd relatief kort;
ev
Voordelen demontagetechniek A:
— door het blazen met perslucht wordt de koelvloeistof uit de kachel, het motorblok en de systeemslangen ook verwijderd; — relatief snelle demontagetechniek;
eld
— weinig tot geen lekkage koelvloeistof bij verwerking autowrak;
— bij gebruik van opvangbak: benodigd gereedschap, mes, luchtpistool en opvangbak is minimaal;
— bij gebruik van aftapunit: minimaal aantal handelingen voor koelvloeistof door tussenemballage van 60 liter, 90 liter of 115 liter; bij gebruik van aftapunit: koelvloeistof gaat zonder huidcontact direct naar tussenemballage. Nadelen demontagetechniek A:
— bij kunststof motoronderafscherming kan een gedeelte van de koelvloeistof naast de opvangbak terecht komen; het is daarom aan te raden motoronderafscherming voor demontage van de koelvloeistof te verwijderen; — bij gebruik van opvangbak: legen van de bak in emballage kost extra tijd, kan zwaar zijn en kan morsverliezen veroorzaken;
— bij gebruik van aftapunit: relatieve hoge aanschafkosten.
8
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Ontw. NEN 7551:2001
6.2 Demontagetechniek B: Vacuüm zuigen met behulp van twee prikpennen en perslucht door kachelsysteem 6.2.1 Apparatuur en hulpmiddelen Voor het demonteren van koelvloeistof volgens demontagetechniek B worden het volgende gereedschap gebruikt: Vacuümafzuigapparaat met vacuümopbouw in emballagevat en voorzien van twee prikpennen (afzuigen koelvloeistof);
Vo
OPMERKING Het koelvloeistofvacuümsysteem van Seda (artikel nummer S 51500) is geschikt. Dit systeem bestaat uit een mobiele tank met een inhoud van 90 liter, een vacuümpomp voor vacuüm opbouw van 0,3 MPa 2) (3 bar) tot 0,8 MPa (8 bar) (in 90 liter tank) en 2 afzuigslangen die zijn voorzien van prikpennen.
luchtpistool (doorblazen kachelsysteem). 6.2.2 Werkwijze
Werk stapsgewijs als volgt:
or
a) zet de kachelschuif maximaal open;
b) steek prikpennen in onderste radiateurslang (zie figuur 8) en in kachelslang; c) zuig het systeem vacuüm totdat de slangen leeg zijn; d) verwijder de prikpen uit de kachelslang. Laat in de onderste radiateurslang de prikpen zitten;
Pr
ev
be
e) plaats luchtpistool in prikpengat van kachelslang en blaas het kachelsysteem door met een absolute luchtdruk tot maximaal 0,8 MPa (8 bar);
iew
f) wacht totdat er geen koelvloeistof meer uit de onderste radiateurslang wordt weggezogen; zet dan het apparaat uit; g) verwijder de prikpen uit de onderste radiateurslang;
h) leeg, als het emballagevat vol is, het vacuümafzuigapparaat in de eindemballage.
eld 2)
Dit koelvloeistofvacuümsysteem is een product van Seda. Deze informatie is gegeven voor het gemak van de gebruikers van dit normontwerp en het betekent niet dat het genoemde product door NEN wordt aanbevolen. Gelijkwaardige producten mogen worden gebruikt indien kan worden aangetoond dat zij tot hetzelfde resultaat leiden.
9
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Bestelformulier Stuur naar:
NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214 2600 WB Delft
NEN Standards Products & Services Postbus 5059 2600 GB Delft Vlinderweg 6 2623 AX Delft T (015) 2 690 390 F (015) 2 690 271
Ja, ik bestel __ ex. NEN 7551:2001 Ontw. nl Autodemontagetechnieken - Demontage van koelvloeistof uit autowrakken
www.nen.nl/normshop
€ 23.50
Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via www.nen.nl/normshop
Gratis e-mailnieuwsbrieven
Retourneren
Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen,
Fax: (015) 2 690 271 E-mail:
[email protected] Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig).
normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze e-mailnieuwsbrieven. www.nen.nl/nieuwsbrieven
Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v.
O M
O V
Voorwaarden
• De prijzen zijn geldig tot 31 december 2016, E-mail tenzij anders aangegeven. • Alle prijzen zijn excl. btw, Klantnummer NEN verzend- en handelingskosten Uw ordernummer BTW nummer en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Postbus / Adres • Bestelt u via de normshop een Postcode Plaats pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Telefoon Fax • Meer informatie: telefoon (015) 2 690 391, dagelijks Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) van 8.30 tot 17.00 uur. Postbus / Adres • Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie Postcode Plaats voorbehouden. • U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: Datum Handtekening www.nen.nl/leveringsvoorwaarden.
Normalisatie: de wereld op één lijn.
preview - 2016
