Voor veilig werk stem
2
Samen in veiligheid www.acv-csc-metea.be
2
INHOUD Inleiding ........................................................................4 Onthaal van werknemers...............................................5 Sociale ruimtes..............................................................6 Psychosociale belasting op het werk: geweld en pesten op het werk, stress...........................7 Diefstalpreventie en controles bij het verlaten van het bedrijf................................................................8 Gezondheid, veiligheid en welzijn in tijden van crisis ......9 Gevaarlijke producten .....................................................11 Nieuwe uitdagingen ....................................................13 Lijst van wettelijke pictogrammen................................15 Lid worden .................................................................21 Nota’s .........................................................................22 Nuttige adressen ........................................................23
3
WELKE ROL HEEFT JE AFGEVAARDIGDE IN HET COMITE VOOR PREVENTIE EN BESCHERMING OP HET WERK (CPBW)? Je afgevaardigde in het comité zet zich elke dag in voor het welzijn, de gezondheid en de veiligheid van zijn of haar collega’s. Hij of zij is aanwezig op de werkvloer. Hij wendt zich rechtstreeks tot zijn collega’s, op hun werkplek. Hij luistert naar hun opmerkingen en hun bekommernissen. Hij kent de situatie in het bedrijf en weet wat beter kan en moet. Hij zet zich actief in tijdens vergaderingen op het bedrijf en verdedigt jouw belangen en die van de overige werknemers. Hij komt tussen bij dringende problemen. Je afgevaardigde schoolt zich voortdurend bij en wint informatie in over de meest recente ontwikkelingen. Hij wil zijn collega’s op elk moment snel en correct kunnen informeren. Hij werkt nauw samen met de andere ACV-CSC METEA afgevaardigden om je werkomgeving veiliger en gezonder te maken. Er is duidelijk een wisselwerking tussen welzijn, gezondheid en veiligheid. Een werknemer die kan werken in goede omstandigheden werkt rustiger en veiliger dan een werknemer die in slechte omstandigheden zijn werk moet doen. Gezondheid en veiligheid hangen nauw samen met welzijn. Het welzijn van de werknemer beperkt zich niet tot de werkplaats alleen. Welzijn is een aandachtspunt in elk facet van het bedrijf. Daarom heeft de wetgeving met betrekking tot preventiebeleid en bescherming op het werk ook aandacht voor het welzijn. Gezondheid – veiligheid – welzijn op het werk, drie zijden van één – belangrijke – driehoek. Samen werken aan veiligheid.
4
ONTHAAL VAN NIEUWE WERKNEMERS, MEER DAN ALLEEN MAAR EEN KWESTIE VAN BELEEFDHEID De werkgever is verantwoordelijk voor het onthaal van nieuwe werknemers. Hij moet hun alle informatie geven die nodig is om veilig te kunnen werken, met inbegrip van informatie over de activiteit en de structuur van het bedrijf, het arbeidsreglement, de verloning, de gangbare veiligheidsvoorschriften, de gegevens van de syndicaal afgevaardigden, de uit te oefenen functie, de sociale en medische diensten… De werkgever moet een ervaren medewerker aanwijzen om de nieuwe collega te begeleiden. Werknemers die van functie of nieuwe werkplek veranderen moeten hiervoor ook de nodige informatie en begeleiding krijgen. Je afgevaardigde zal de informatie nazien en aanvullen: Je afgevaardigde zal er zich in de eerste plaats van vergewissen dat de nieuwe werknemer of de werknemer in een nieuwe functie door een ervaren werknemer wordt begeleid, dat hij alle nodige informatie krijgt… Je afgevaardigde weet hoe moeilijk het is als je het in een nieuwe werkomgeving alleen moet zien te rooien. Voor meer informatie: www.acv-csc-metea.be • Fiche Goed om weten « Onthaal van nieuwe werknemers (met verwijzing naar de desbetreffende wettelijke bepalingen) www.werk.belgie.be/ website van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal overleg www.cnt-nar.be website van Nationale Arbeidsraad
5
AANGENAME SOCIALE VOORZIENINGEN, EEN NOODZAAK, EEN RECHT Kleedkamers, douches, toiletten, refters, het EHBO-lokaal zijn sociale voorzieningen. Je kan er de tijd nemen voor een babbel, om even uit te blazen en om je te ontspannen. Voldoende drinkwater of een andere geschikte drank zijn een basisbehoefte voor alle werknemers. Je afgevaardigde waakt erover dat: De werkgever de nodige ruimtes en infrastructuur ter beschikking stelt, dat die goed worden onderhouden, dat die voor alle werknemers toegankelijk zijn, zonder enige vorm van discriminatie… Ook op werven moeten dergelijke ruimtes te beschikking staan. Je afgevaardigde is er voor jou. Bij hem of haar kan je terecht met je vragen, opmerkingen of bekommernissen. Voor meer informatie : www.acv-csc-metea.be • Fiche Goed om weten “sociale ruimtes” (met verwijzing naar de desbetreffende wettelijke bepalingen) www.werk.belgie.be/defaultTab.aspx?id=578 website van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal overleg (Sociale voorzieningen)
6
EEN TE GROTE PSYCHOSOCIALE BELASTING IS NIET GEZOND Stress, weinig voldoening uit je werk, organisatieproblemen, geweld, agressiviteit, buitensporig gedrag, respectloos gedrag, conflicten op het werk... Het zijn vaak problemen waar je ook zelf mee af te rekenen krijgt. Aarzel bij dergelijke problemen niet om je afgevaardigde erover aan te spreken. Je afgevaardigde, een discreet, luisterend oor: Hij velt geen oordeel, doet er geen schepje bovenop en behartigt je zaak in alle discretie. Hij wil zich een duidelijk beeld vormen van het probleem en nagaan of nog andere werknemers zich in dezelfde situatie bevinden. Hij zal nagaan of je rechten werden gerespecteerd, hij zal je helpen om de interne procedures te volgen en je eventueel toeleiden naar specialisten ter zake. Voor meer informatie: www.acv-csc-metea.be • Fiche Goed om weten “Psychosociale belasting op het werk: geweld, pesten op het werk, stress” (met verwijzing naar de desbetreffende wettelijke bepalingen) www.werk.belgie.be/defaultTab.aspx?id=564 website van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (Psychosociale belasting veroorzaakt door het werk)
7
CONTROLES, JA, MAAR NIET TEGEN OM HET EVEN WELKE PRIJS! Controles van de werknemers kunnen enkel met het oog op diefstalpreventie in de onderneming of op de werkplek. Het is de laatste stap in de diefstalpreventieprocedure van de onderneming. De werkgever moet hierbij eerst de voorkeur geven aan die maatregelen die het recht op privacy van elk individu het minste schaden. Je afgevaardigde staat borg voor de bescherming van je persoonlijke levenssfeer: Hij moet nagaan of het diefstalpreventiebeleid in je onderneming correct en conform de desbetreffende wettelijke bepalingen wordt uitgevoerd. Hij informeert je over je rechten als werknemer. De werkgever heeft niet het recht naar eigen goeddunken zomaar van alles en nog wat te controleren (fouilleren, camera’s plaatsen…). Voor meer informatie: www.acv-csc-metea.be • Fiche Goed om weten “Diefstalpreventie en uitgangcontroles van werknemers bij het verlaten van de onderneming of de werkplaats (met verwijzing naar de desbetreffende wettelijke bepalingen) www.cnt-nar.be/cao/CAO-89.pdf website van de Nationale Arbeidsraad
8
VEILIGHEID, GEZONDHEID EN WELZIJN ZIJN ALTIJD PRIORITAIR, OOK IN TIJDEN VAN CRISIS Gezondheid, veiligheid en welzijn mogen nooit veronachtzaamd worden, ook niet in tijden van crisis. Werkgevers hebben al te vaak de neiging de crisis aan te grijpen als excuus om de kosten voor personeel, onderaannemers en opleiding te verminderen. Financiële crisis, de koers van de dollar, economische problemen, globalisering, alles kan dienen om de besparingen goed te praten. Maar besparen kan de gezondheid ernstig schaden, denk maar aan de mogelijke gevolgen van: • Discriminatie bij toegang tot opleiding; • Een kloof tussen de kennis en vaardigheden van een werknemer en wat hij moet kennen en kunnen om zijn werk veilig te kunnen doen; • Een gebrek aan informatie; • Het verwarren van een gevarieerde jobinhoud met een al te doorgedreven polyvalentie; • Een slechte werkorganisatie; • Meer druk op de werknemers; • …
9
Een dagdagelijkse opvolging door je afgevaardigde : Je afgevaardigde volgt al deze aspecten dagdagelijks op en probeert misbruiken tegen te gaan. Dit soort van toestanden is slecht voor het welzijn en de veiligheid van werknemers. Krijg je te maken met dat soort van problemen, contacteer dan je afgevaardigde. Voor meer informatie: www.acv-csc-metea.be • «De economische crisis en de gevolgen ervan voor preventie en gezondheidstoezicht» Dr. Marc Borguet, Geneesheer-directeur, Arbeidsgeneesheer, Geneesheer - hygiënist - Industriële hygiëne – Toxicologie. Provikmo • Verslag van juni 2010 – Waals en Brussels Comité Veiligheid en Gezondheid: «De crisis en de weg uit de crisis, gevolgen voor het welzijnsbeleid »
10
«ZOEK GEVAARLIJKE PRODUCTEN NIET ALLEEN IN VATEN, JE VINDT ZE OVERAL! » Op het werk kom je soms in contact met gevaarlijke producten zonder dat je het weet. Kennis over deze producten kan ongevallen en blijvende gezondheidsproblemen helpen voorkomen. In de onderneming en voor elke werkplek moet de werkgever : • Een lijst opmaken van de gevaarlijke producten : vloeistoffen, gas, rook, stof…; • De werknemers informeren over de risico’s en de voorzorgsmaatregelen; • Collectieve preventiemaatregelen uitwerken en (doen) toepassen; • Individuele beschermingsmiddelen ter beschikking stellen; • Ervoor zorgen dat elk vat of verpakking met een gevaarlijk product in voorzien is van een etiket dat de aandacht vestigt op het risico, dat het gezondheidsrisico omschrijft en dat voorzorgsmaatregelen vermeldt. • Voor elk product een fiche met veiligheidsvoorschriften ter beschikking stellen; • Gezondheidstoezicht voor werknemers die met dergelijke producten in aanmerking komen; • …
11
Je afgevaardigde waakt : Signaleer problemen aan je afgevaardigde: een product zonder etiket, gebrekkige informatie, geen of onvoldoende beschermingsmiddelen… Hij kan al deze informatie gebruiken om de preventie en de veiligheid in het bedrijf te verbeteren. Je afgevaardigde zal er ook op toezien dat alle werknemers die met gevaarlijke producten werken en die dus een “activiteit met welbepaald risico” uitoefenen, gezondheidstoezicht genieten. We moeten altijd waakzaam blijven. Het is niet omdat de wereld evolueert dat hij daarom minder gevaarlijk, minder schadelijk wordt. Maar wees gerust, je afgevaardigden waken over je gezondheid, je veiligheid en je welzijn. Voor meer informatie: http://gevaarlijkeproducten.acv-online.be http://www.werk.belgie.be/defaultTab.aspx?id=615 website van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal overleg (chemische, kankerverwekkende en mutagene agentia)
12
NIEUWE TIJDEN, NIEUWE UITDAGINGEN! De technologie evolueert razendsnel. Al gehoord van nanotechnologie of van nanomaterialen? Die technologie wordt door sommigen omschreven als de «motor van de volgende industriële revolutie». Maar nanotechnologie rijmt jammer genoeg niet altijd met «nanorisico». Tegenwoordig vind je nanotechnologie in steeds meer toepassingen: fietsen in koolstof, banden, cosmetica, sportartikelen, informatica, sparadrap, brandstofkatalysatoren. Kortom, nanotechnologie is alomtegenwoordig maar toch weten we er nog weinig over. Ze kunnen het lichaam binnendringen via de huid, via de luchtwegen, via de spijsvertering… De Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid zegt hierover het volgende: “De bijzondere eigenschappen die nanomaterialen zo aantrekkelijk maken, zouden zich echter ook tegen de mens kunnen keren. (…) Met de huidige stand van de kennis is het niet mogelijk uit te maken vanaf wanner er een overmatig gezondheidsrisico bestaat. (…) Het wordt dan ook als heel belangrijk geacht dat de industrie, de onderzoekers en de overheid zich in toenemende mate blijven inzetten om de risico’s van nanodeeltjes in kaart te brengen en in te perken.”
13
Je afgevaardigde kijkt ook naar de toekomst : Het is meer dan ooit noodzakelijk dat je afgevaardigde informatie inwint en opleiding volgt om ook in de toekomst met kennis van zaken te kunnen waken over de veiligheid en de gezondheid op het werk. Voor meer informatie: http://www.werk.belgie.be/Nanodeeltjes.aspx#AutoAncher3 website van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (onderzoek naar de gezondheidsrisico’s van nanotechnologie) www.etuc.org/a/8048 website van het Europees Vakverbond (EVV) http://hesa.etui-rehs.org/fr/dossiers/dossier.asp?dos_ pk=18 website van het ETUI (het European Trade Union Institute – instituut voor opleiding en onderzoek van het EVV)
14
Verbodstekens
Roken verboden
Vuur, open vlam en roken verboden
Verboden voor voetgangers
Verboden voor onbevoegden
Verboden met water te blussen
Verboden voor transportvoertuigen
Niet aanraken
Geen drinkwater
15
Gebodstekens Veiligheidshelm verplicht
Gehoorbescherming verplicht
Oogbescherming verplicht
Adembescherming verplicht
Veiligheidsschoenen verplicht
Veiligheidspak verplicht
Individueel veiligheidsharnas verplicht
Veiligheidshandschoenen verplicht
Verplichte oversteekplaats voor voetgangers
Gezichtsbescherming verplicht
Algemeen gebod (eventueel samen met een ander bord)
16
waarschuwingsbord
Ontvlambare stoffen
Gevaar voor elektrische spanning
Explosieve stoffen
Gevaar (algemeen) aangevuld met een ander pictogram
Giftige stoffen
Struikelen
Radioactieve stoffen
Vallen door hoogteverschil
Bijtende stoffen
Niet ioniserende straling
Oxiderende stoffen
Laserstraal
Schadelijke of irriterende stoffen
Sterk magnetisch veld
Biologisch gevaar
Transportvoertuigen
Lage temperaturen
Hangende lasten
17
Reddingspictogrammen Uitgang die tevens dient als nooduitgang
Nooduitgang links
Richting nooduitgang
Niveauaanduiding
Te volgen richting
Eerste hulp
Telefoon eerste hulp
Draagbaar
Veiligheidsdouche
Ogen spoelen
18
Pictogrammen voor brandbestrijding
Telefoon voor brandalarm
Blusslang
Brandladder
Blusapparaat
Richtingsaanwijzer naar brandbestrijdingsmateriaal
19
Symbolen voor gevaarlijke producten
Brandbaar
Bijtende stoffen
Explosieve stoffen
Gevaar voor de gezondheid
Oxiderende stoffen (doen ontvlammen)
Giftige stoffen
Schadelijk voor het aquatisch milieu
Opgelet gevaar
Gas onder druk
20
ACV-CSC Metea heeft U nodig! Ik wil lid worden van ACV-CSC METEA Syndicaal werk in de onderneming interesseert me. Er is nog heel wat werk aan de winkel. Daarom wil ik me samen met ACV-CSC METEA inzetten voor een betere werkplek voor mijn collega’s. U mag me daarvoor contacteren. Naam: .............................................................................. Voornaam: ........................................................................ Straat en nr: ...................................................................... Postnr: ............. Gemeente: .............................................. Telefoon of gsm: ............................................................... E-mail: .............................................................................. Werkgever: .......................................................................
Bezorg deze pagina aan het secretariaat van ACV-CSC METEA (zie adressen op pagina 23) of aan het ACV-secretariaat in de buurt.
21
nota’s
22
....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ...................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... .......................................................................
NUTTIGE ADRESSEN EN LINKS : HOPMARKT 45 9300 AALST Tel. 053 73 45 46
BOULEVARD SAUCY 10 4020 LIÈGE Tel. 04 340 73 20
NATIONALESTRAAT 111 2000 ANTWERPEN Tel. 03 222 70 51
ONDER DEN TOREN 5 2800 MECHELEN Tel. 015 71 85 20
RUE PIETRO FERRERO 1 6700 ARLON Tel. 063 24 20 58
RUE CLAUDE DE BETTIGNIES 10-12 7000 MONS Tel. 065 37 25 80
CHAUSSÉE DE LOUVAIN 510 5004 BOUGE Tel . 081 25 40 18
RUE SAINT-PIERRE 52 7700 MOUSCRON Tel. 069 88 07 45
OUDE BURG 17 8000 BRUGGE Tel. 050 44 41 83-84
RUE DES CANONNIERS 14 1400 NIVELLES Tel. 067 88 46 11
RUE PLETINCKXSTRAAT 19 1000 BRUSSEL / BRUXELLES Tel. 02 557 87 00
DR. L. COLENSSTRAAT 7 8400 OOSTENDE Tel. 059 55 25 36-37
RUE PRUNIEAU 5 6000 CHARLEROI Tel. 071 23 08 64
H. HORRIESTRAAT 31 8800 ROESELARE Tel. 051 26 55 32-33-34
OUDE VEST 146 9200 DENDERMONDE Tel. 03 765 23 33
AIME DELHAYEPLEIN 16 9600 RONSE Tel. 053 73 45 48-49
AACHENER STRASSE 89 4700 EUPEN Tel. 087 85 99 46
H. HEYMANPLEIN 7 9100 SINT-NIKLAAS Tel. 03 765 23 30
POEL 7 9000 GENT Tel. 09 265 43 20-22
OUDE STATIONSSTRAAT 4 8700 TIELT Tel. 051 23 11 52
GULDENSPORENLAAN 7 3530 HOUTHALEN Tel. 011 30 67 00
AVENUE DES ÉTATS-UNIS 10 BTE 4 7500 TOURNAI Tel. 069 88 07 45
PR. KENNEDYPARK 16D 8500 KORTRIJK Tel. 056 23 56 30
KORTE BEGIJNENSTRAAT 20 2300 TURNHOUT Tel. 014 44 61 15
PLACE MAUGRÉTOUT 17 7100 LA LOUVIÈRE Tel . 065 37 28 27
PONT LÉOPOLD 4-6 4800 VERVIERS Tel. 087 85 99 85
MARTEL ARENLAAN 8 3010 KESSEL-LO Tel. 016 21 94 50-51
TOEKOMSTSTRAAT 17 1800 VILVOORDE Tel. 02 557 87 10
23
www.acv-csc-metea.be
Voor meer informatie kunt u ook op onze website terecht: www.acv-csc-metea.be. Via het contactformulier kunt u altijd vragen stellen. Of stuur gewoon een mailtje naar
[email protected]. Wij trachten u zo snel mogelijk een antwoord te bezorgen.
Verantwoordelijke uitgever. : Marc De Wilde Pagodenlaan 1-3, 1020 Brussel