voor herstel en behoud van het Nederlands – Jaargang 9 nummer 4 – winter 2007
VVD wil faciliteiten voor Engelstaligen Geachte lezer, Tientallen jaren was de VVD een warm pleitbezorgster voor het aantrekken van goedkope werkkrachten uit verre landen. De hele familie mocht meekomen en de zonen en dochters konden hun bruiden en bruidegommen ophalen in het land van herkomst. VVDer Hans Wiegel heeft daar indertijd als minister van binnenlandse zaken nog richtlijnen voor opgesteld. Of deze mensen wel altijd inpasbaar waren in de Nederlandse cultuur en samenleving werd van minder belang geacht. De ondernemingen hadden gastarbeiders nodig en voor eventuele onaangename gevolgen hiervan in de toekomst gold: wie dan leeft, die dan zorgt. De (bedrijfs)winst op korte termijn ging voor. Nu zijn we inmiddels in die toekomst aanbeland en het valt niet te ontkennen dat sommigen uit de betrokken snel uitdijende bevolkingsgroep hier en daar wat overlast veroorzaken. Dat vinden veel VVDkiezers niet zo aangenaam en om te voorkomen dat zij massaal hun toevlucht zullen zoeken tot andere politieke partijen heeft oud-minister en huidig VVD-Kamerlid Henk Kamp een nota het licht doen zien onder de naam “Immigratie en Integratie”, waarin allerlei maatregelen bepleit worden om een verdere toestroom van minder graag geziene gasten te beperken. Taalverdediging heeft deze nota bestudeerd en is in de kleine lettertjes iets zeer verontrustends tegengekomen: Henk Kamp schrijft namelijk dat aspirant inwijkelingen alleen mogen worden toegelaten als zij voldoende kennis van het Nederlands of het ENGELS hebben om in Nederland te kunnen functioneren. Dat betekent dat hoogopgeleide Engelstaligen (bijvoorbeeld uit India) die in Nederland willen komen werken niet verplicht zouden moeten worden om onze taal te leren. De woordvoerder van de heer Kamp, Mark Groothuis, bevestigde onze gevolgtrekking en zei dat het in Nederland heel goed mogelijk is in het Engels te functioneren. De achterliggende bedoeling van de VVD is duidelijk: de ondernemingen hebben Henk Kamp hoogopgeleide werkkrachten uit het buitenland nodig. Hen verplichten Nederlands te leren zou een hinderpaal kunnen vormen voor hun komst. Indien zij er wél in zouden slagen maar hun meegekomen familieleden niet en om die reden naar hun eigen land zouden worden teruggestuurd, zouden de hoogopgeleide werkers het zelf ook wel eens voor gezien kunnen verklaren. Dat er zodoende in de toekomst een snel uitdijende Engelstalige gemeenschap in Nederland zal ontstaan, met daaromheen een grote groep Nederlanders die diensten aan hen verleent en van de weeromstuit dan ook maar Engels gaat spreken, is voor de VVD kennelijk van minder belang. Wie dan leeft, die dan zorgt, immers de (bedrijfs)winst op korte termijn gaat voor. Zo dreigt de geschiedenis zich te herhalen. Daarom roept Taalverdediging de heer Kamp en zijn partij op: staak uw onverantwoordelijke kortzichtige plannen en voorkom taalproblemen in de toekomst. Schep geen taalfaciliteiten voor anderstaligen! Taalfaciliteiten ontwrichten de samenleving en bedreigen de Nederlandse cultuur, kijk maar naar wat er door taalfaciliteiten voor Franssprekenden met de omgeving van Brussel is gebeurd. Ten slotte zijn taalfaciliteiten voor Engelstaligen discriminerend voor andere anderstaligen, die wel Nederlands moeten leren. Of is het de bedoeling van Henk Kamp dat zij in het Engels gaan inburgeren? -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Nederlands ook internationaal een vorstelijke taal”, waarin wij Verrassend koninklijk voorwoord koningin Beatrix vroegen het internationale protocol te volgen en haar toespraken in de eigen taal te houden, hadden wij de moed In het pas uitgegeven boek “Paleis al enigszins opgegeven. Dit voorwoord geeft echter mogelijk Europa” heeft de Nederlandse uitzicht op een koninklijke wende. vorstin het voorwoord voor haar Taalverdediging heeft inmiddels aan de RVD gevraagd of de rekening genomen. Zij schrijft: majesteit voortaan de daad bij het woord of beter gezegd het ”Eigen taal, eigen cultuur, voorwoord zal voegen en tijdens staatsbezoeken haar eigenheid en zelfbewustzijn zijn redevoeringen in het Nederlands zal houden. van wezenlijk belang. Vanuit een zelfverzekerde houding kunnen wij een belangrijke rol spelen in de Europese Unie”. U begrijpt dat deze woorden ons uit het hart gegrepen zijn. Na het voortdurend negeren en verloochenen van onze taal bij bijvoorbeeld staatsbezoeken (zoals onlangs nog in India en tijdens het bezoek van de Duitse bondspresident aan Nederland) en voor onze taal zeer negatieve uitspraken van de vorstin voor het Europese parlement, heeft koningin Beatrix haar opvattingen omtrent de positie van het Nederlands kennelijk herzien. Dit stemt Taalverdediging tot grote vreugde. Na het afwijzende antwoord op ons verzoekschrift uit 2001, genaamd “Het
Wij wensen onze lezers een aangename jaarwisseling en een voorspoedig 2008!
Nieuwsbrief 2007-4 blz.1 7D11
Stichting Taalverdediging nieuwsbrief 2007 nummer 4
bladzijde 2.
Universiteiten te Engelstalig De commissie Cultureel Verdrag Nederland-Vlaanderen heeft in september de noodklok geluid over de teloorgang van het Nederlands als instructietaal op de Nederlandse universiteiten. Het bovenstaande artikel hierover troffen wij aan in het dagblad “De Telegraaf”.
Advertentie Taalverdediging
Bang voor “Europa”
De Universiteit van Maastricht wordt beheerst door de supertaalverrader en oud-minister van onderwijs de heer Jo Ritzen (PvdA). Deze man, onlangs nog in opspraak gekomen vanwege bepaalde financiële aangelegenheden, heeft het plan opgevat de Limburgse universiteit geheel te verengelsen. Dit terwijl nog altijd in de wet staat dat het universitaire onderwijs in beginsel in het Nederlands gegeven dient te worden. Ons kaderlid uit Maastricht, de heer Bisscheroux, kwam met het voortreffelijke voorstel een advertentie te plaatsen in het universiteitsblad waarin studenten die schoon genoeg hebben van al dat Engels en gewoon in hun eigen taal willen studeren, worden opgeroepen zich bij onze stichting te melden om gezamenlijk stappen tegen het beleid van Ritzen te ondernemen, mogelijk via de rechter: .
Uit een onderzoek van het bureau Interview/NSS, in augustus gehouden onder een representatief deel van de Nederlandse jeugd, blijkt dat vier op de vijf Nederlandse jongeren tussen de 14 en de 18 jaar niet willen dat Nederland op zal gaan in een verenigd Europa. Reden is de angst voor het verloren gaan van de eigen cultuur, waaronder de taal.
Genoeg van verplicht Engels tijdens je studie? Taalverdediging komt voor je op!
[email protected] Sander Bisscheroux vult ook een kolom in het dagblad De Limburger. Uit zijn bijdrage van 16-11 pikten wij op:
Verengelsing "Mijn moerstaal heb ik lief. Jammer dat die taal, het Nederlands, in verdrukking komt. Steeds vaker komt het Engels ervoor in de plaats, Die taal, meestal verbasterd tot een lelijk aardappel-Engels, zou hipper zijn. Het taalbeleid van de Universiteit Maatricht is een treffend voorbeeld. Bestuursvoorzitter Jo Ritzen streeft ernaar, alle opleidingen uitsluitend in de Engelse taal aan te bieden. Dat zou recht doen aan het feit dat maar liefst een kwart van zijn studenten afkomstig is uit het buitenland. Dat klinkt spannender dan het werkelijk is. Het overgrote deel van die studenten komt namelijk gewoon uit de Limburgse euregio, Met name Duitsers en Vlamingen van vlak over de grens weten de Maastrichtse collegebanken te vinden. Legitimeert dat een verengelsing van alle opleidingen van de UM? Dat lijkt mij niet. 'Joey' Ritzen wil zelfs de opleiding Nederlands recht, een nationale studie bij uitstek, verengelsen. Volkomen zinloos…." Nieuwsbrief 2007-4 7D11
Gelukwens aan Lenny Kuhr Taalverdediging heeft een felicitatiebrief geschreven aan deze bekende zangeres, ter gelegenheid van haar recente benoeming tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau na haar 40-jarig jubileum. Lenny Kuhr was de laatste zangeres die het Eurovisie Liedjesfestival won met een Nederlandstalig lied, namelijk haar eigen compositie 'De Troubadour' . Later scoorde zij hoog met 'Visite' en 'Maar ja', onderdelen van een indrukwekkende carrière als zangeres, componist en tekstschrijver met een vrijwel geheel Nederlandstalig repertoire. Adres: Bloemhoefstraat 10, 5674 NT Nederwetten
COLOFON Deze Nieuwsbrief 2007-4 is een uitgave van de Stichting TAALVERDEDIGING ® voor herstel en behoud van het Nederlands Postbus 71827 1008 EA Amsterdam e-post:
[email protected] Webstek: www.dit.is/taalverdediging
Bestuur: A. Braamkolk, M. Bas, drs. M.C. Heitmeier, T. Hoevers. Postbank Stichting Taalverdediging: 741 28 61 te Eindhoven (NL) Bank KBC Hamont (B): 733-0128072-62 "inzake Taalverdediging". Het begunstigersbedrag is vrij te kiezen; vanaf € 12,= /jaar met automatisch een abonnement
op de regelmatige Nieuwsbrief.
Stichting Taalverdediging nieuwsbrief 2007 nummer 4
Police De Raad van State heeft op 17 oktober uitspraak gedaan over ons beroep bij de Koninklijke Marechaussee inzake het voeren van het opschrift POLICE op de jassen van de manschappen. Het is volgens de Raad een interne aangelegenheid van de Kon. Marechaussee, waar buitenstaanders niets mee te maken hebben. Dat de KM ermee naar buiten treedt heeft volgens de uitspraak geen "rechtsgevolg" maar alleen "feitelijk gevolg". Dit betekent dat de KM zich op dit punt dus niet hoeft te houden aan de voorschriften uit de Algemene Wet Bestuursrecht, waarin staat dat de overheid zich in het Nederlands tot de bevolking dient te richten. Nu de zaak niet meer onder de rechter is, heeft de minister van Defensie de heer Van Middelkoop, eens de kampioen van de Tweede Kamerleden voor het behoud van het Nederlands, de handen vrij om in te grijpen en te handelen naar de inhoud van het verkiezingsprogramma van zijn partij, de ChristenUnie. Taalverdediging heeft inmiddels contact opgenomen met de Tweede-Kamerfractie van deze partij met het verzoek de minister aan te sporen zijn verantwoordelijkheid te nemen. Zal minister Van Middelkoop zich houden aan de verkiezingsbelofte van zijn partij de ChristenUnie? De uitspraak is in vele kranten vermeld en leverde een aantal boze reacties van lezers op. Het euvel is nu onder grote groepen bekend en dat is winst. Het bewustmaken van de bevolking dat de Nederlandse overheid druk bezig is de Nederlandse taal onderuit te halen is een van onze taken. Als zodanig is het geld dat Taalverdediging kwijt is aan het proces tegen de Koninklijke Marechaussee goed besteed. Hieronder volgt een beschouwing over de uitspraak door onze rechtskundig raadgever mr. Prins uit Boxtel: “Zoals eerder aangegeven, kunnen ex de Algemene wet bestuursrecht slechts een aantal besluiten van bestuursorganen door de burger worden aangevochten; bij dat orgaan zelf en in beroep en hoger beroep bij de bestuursrechter. Eén van de voorwaarden daarbij is, dat het besluit is gericht op een rechtsgevolg. Dus een handeling, die de intentie heeft om een verandering in de wereld van het recht teweeg te brengen: het vestigen of opheffen van bevoegdheden en van aanspraken en verplichtingen in de verhouding bestuur en burger. Als voorbeeld: afgifte van een vergunning, of het intrekken van een vergunning. Het dient dus te gaan om een rechtsgevolg, werkend buiten de bestuursorganisatie. Op enig moment heeft de commandant van de KMAR - of is namens hem - beslist dat de uniformen van de manschappen niet langer alleen de benaming Arrestatieteam Koninklijke Marechaussee zouden dragen, maar ook het woord POLICE. Dit is een intern werkend besluit. De manschappen krijgen naast het gebruikelijke opschrift nog het woord POLICE op het uniform. Juridisch gezien heeft het besluit niet de intentie tot het vestigen of opheffen van bevoegdheden en aanspraken en verplichtingen. Overigens heeft, gezien de hiërarchieke opbouw van een organisatie, de leiding van die organisatie of het nu een fabriek of krijgsmachtonderdeel betreft - het recht de werknemers kledingvoorschriften te geven! Maar wat is de positie van de burger op straat, die geconfronteerd wordt met dat opschrift POLICE? Zoals het vonnis aangeeft, is dat wel een feitelijk gevolg van onderhavig besluit, maar geen rechtsgevolg. Een feitelijke handeling is een handeling die dus niet gericht is op het vestigen of opheffen van bevoegdheden enz. Als voorbeeld: een besluit Nieuwsbrief 2007-4 blz. 3 7D11
bladzijde 3. van de gemeenteraad een fietspad te laten asfalteren. Het feitelijk gevolg voor de burger is, dat hij voortaan op een geasfalteerd fietspad rijdt, maar er is geen sprake van een rechtsgevolg. Overigens gaf ik tijdens genoemde bespreking al aan, dat een burger aanwijzingen c.q. bevelen van de manschappen van de KMAR dient op te volgen. Het feit dat naast de aanduiding KMAR het woord POLICE is toegevoegd verandert daar niets aan. Dan de vraag: zijn er nog verdere mogelijkheden in de zaak tegen de KMAR? Met de uitspraak van de Afdeling Bestuursrecht van de RVS, is het vonnis van de Rechtbank in Den Bosch van 12 februari 2007 in kracht van gewijsde gegaan. Dat wil in "gewone mensentaal" zeggen: er staan tegen dat vonnis geen rechtsmiddelen meer open. Het vonnis is definitief geworden. Derhalve staan tegen het besluit van de KMAR het woord POLICE op het uniform van de manschappen of dienstvoertuigen aan te brengen geen verdere bestuursrechtelijke rechtsmiddelen meer open. Naar aanleiding van de beroepszaak tegen het BOOR, heb ik gewezen op de mogelijkheid om de zaak – ingekleed als onrechtmatige daad - voor te leggen aan de Burgerrechter. De zaken zijn echter niet geheel congruent. In de zaak tegen het BOOR sprak de rechter uit, dat het BOOR het bezwaar van de Stichting terecht niet ontvankelijk heeft verklaard, daar de klacht zich niet richtte op een besluit van de overheid waartegen de burger ex de algemene wet bestuursrecht gerechtigd is bezwaar en beroep aan te tekenen. Derhalve werd door de Rechtbank ook het beroep ongegrond verklaard. Hierdoor werd er geen inhoudelijk oordeel over het bezwaar van de Stichting gegeven. In een dergelijk geval kan men de Burgerrechter inschakelen als restrechter. In de zaak tegen de KMAR luidt het vonnis, dat de Stichting in het ongelijk is gesteld. Reden: de aangevochten handeling is niet gebaseerd op een besluit van een overheidsorgaan, dat is gericht op een rechtshandeling. Er is slechts sprake van een geheel intern werkend besluit. In dit geval is dus wel - tot de hoogste Bestuursrechter in ons land - een inhoudelijk oordeel gegeven over het door de Stichting aangevoerde bezwaar. Aangezien hiermede de - verplichte - bestuursrechterlijke weg geheel is afgelegd, is er geen taak meer voor de Burgerrechter weggelegd,"
Nijmegen “City of Health” (2) In onze vorige Nieuwsbrief heeft u kunnen lezen dat ons kaderlid de heer Ruig uit Malden zich bij het gemeentebestuur van de oudste stad van Nederland heeft beklaagd over het onderschrift onder plaatsnaamborden aan de rand van de bebouwde kom van Nijmegen. Uit het onderstaande antwoord van de burgemeester, de heer Van der Graaf, blijkt dat hij het ook al niet zo nauw neemt met de inhoud van de Algemene Wet Bestuursrecht. Wij halen eruit aan: " Ik ben van mening dat in dit geval een Engelse term doelmatiger is dan een Nederlandse. De borden zijn vooral bedoeld voor bezoekers van buiten de stad en buiten het land en die hebben we in toenemende mate. Velen van hen zijn veteranen uit de Tweede Wereldoorlog en hun nabestaanden. De grenzen in de wereld, en zeker binnen Europa vervagen, en het Engels is een taal die steeds meer in het dagelijks verkeer gebruikelijk is. Op universiteiten, en zelfs al op middelbare scholen wordt tegenwoordig veelvuldig in het Engels gedoceerd. Ik ben er overigens van overtuigd dat dit niet ten koste gaat van het Nederlands. (Nou, wij allerminst; we weten wel beter - red.). Beide talen kunnen uitstekend naast elkaar gebruikt worden."
Stichting Taalverdediging nieuwsbrief 2007 nummer 4
Brussel-Halle-Vilvoorde Op 7 november heeft de commissie Binnenlandse zaken van de Kamer van Volksvertegenwoordigers ingestemd met de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde. De Franstalige Kamerleden liepen weg uit de vergadering en van de Nederlandstalige Kamerleden was iedereen voor, behalve de vertegenwoordigster van de groenen, die zich onthield. De voorstemmende Vlamingen vormen de meerderheid van de commissie, zodat het voorstel werd aangenomen. Het voorstel moet nu nog worden goedgekeurd door de voltallige Kamer. Het zal echter nog wel geruime tijd duren voor het zo ver is, want de Franstaligen staan heel wat wettelijke middelen ter beschikking om die stemming uit te stellen. In ieder geval kunnen er voor die tijd geen nieuwe federale verkiezingen worden gehouden, want het Grondwettelijk Hof heeft bepaald dat daarvóór eerst gelijkheid moet worden geschapen voor de wijze van stemmen in heel België. De huidige kiesregeling staat die gelijkheid in de weg. Vooral veel Nederlanders vragen zich af waarom men zich eigenlijk zo druk maakt om die kieskring. In Nederland is een Kamerkieskring een zuiver administratieve aangelegenheid. Er zijn er 19 en als een partij dit wenst kan zij in al die kieskringen dezelfde kandidaten (zelfs in dezelfde volgorde) opstellen, terwijl de lijsten automatisch aan elkaar worden verbonden (geapparenteerd). In België geschiedt dit geheel anders: elke provincie vormt een kieskring, die eigenlijk beter kiesomschrijving kan worden genoemd, omdat het aantal per provincie te vergeven zetels van te voren vast staat en de lijsten juist niet met die uit andere provincies kunnen worden verbonden. Verder komen alleen partijen die in een provincie minstens 5% van de stemmen halen in aanmerking voor zeteltoewijzing in die provincie. Ook kunnen de kandidaten slechts in één kieskring tegelijk kandideren. Dit stelsel geldt voor alle provincies behalve voor Brabant. Deze provincie is op 1 januari 1995 in drie delen gesplitst: Vlaams-Brabant (Nederlandstalig), Waals-Brabant (Franstalig) en het hoofdstedelijk gewest van de 19 Brusselse gemeenten (tweetalig). Waals-Brabant vormt één kieskring, genaamd Nijvel; oostelijk Vlaams-Brabant vormt de kieskring Leuven en westelijk Vlaams-Brabant samen met Brussel de beruchte kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde (BHV). Die kieskring is dus deels Nederlandstalig en deels tweetalig en daar wringt hem nu de schoen. De Franstalige kandidaten uit Brussel zijn hierdoor ook verkiesbaar in het westelijk gedeelte van Vlaams-Brabant, waardoor de daar wonende Franstaligen op hen kunnen stemmen. De Brusselse Franstalige kandidaten, vaak kopstukken van hun partijen, beschouwen dit gebied dan ook als hun politieke achtertuin. Het aantal Franstaligen neemt daar bovendien elk jaar toe, zodat die achtertuin steeds belangrijker voor hen wordt. Het spreekt dus vanzelf dat zij niet willen meewerken aan het verlies van dit deel van hun kiezers. Voor de Vlamingen is de splitsing echter van groot belang. Naast het euvel van de taalfaciliteiten stimuleert de huidige regeling de instroom van Franstaligen in VlaamsBrabant en spoort deze nieuwkomers bepaald niet aan om Nederlands te leren, waardoor nu al heel wat gemeenten rond Brussel in meerderheid Franstalig geworden zijn. Dit komt de leefbaarheid aldaar voor de Nederlandstaligen natuurlijk niet ten goede. Een tweede uitzondering in het kiesstelsel van de Brabantse kieskringen is het ontbreken van de kiesdrempel van 5%. Een derde uitzondering vormt de mogelijkheid de lijsten in de Brabantse kieskringen met elkaar te verbinden, dat wil zeggen BHV met kieskring Leuven, of BHV met kieskring Nijvel, onder voorwaarde dat een partij in één van de verbonden kieskringen ten minste de helft van het aantal stemmen haalt dat nodig is om in die kieskring een zetel te behalen (het quorum). In de huidige regeling kunnen Nieuwsbrief 2007-4 7D11 blz. 4
bladzijde 4. dus vrijwel alle kiezers in Brussel, Waals-Brabant en westelijk VlaamsBrabant op Franstalige partijen stemmen zonder dat er een stem verloren gaat. Na de splitsing van BHV zal VlaamsBrabant één kieskring vormen: dus de Huidige kieskring huidige kieskring Leuven Brussel-Halle-Vilvoorde samen met het gebied van Halle-Vilvoorde. De Franstalige partijen kunnen daar natuurlijk wel lijsten indienen, maar geen van die partijen is alleen sterk genoeg om daar de benodigde 5% te halen. De kiesdrempel kan in Vlaams-Brabant slechts door de Franstaligen worden overschreden als al die partijen gezamenlijk één lijst indienen, hetgeen natuurlijk veel kiezers zal afschrikken. Franstalig of niet, een liberaal ziet zich niet graag door een socialist vertegenwoordigd of omgekeerd en zo zit het ook bij bijvoorbeeld groenen en christendemocraten. Daarbij komt nog dat de in Vlaams-Brabant wonende kandidaten van die partijen de populariteit van de kopstukken uit Brussel missen, wat de aantrekkelijkheid van het stemmen op zo’n eenheidslijst ook al niet bevordert. Een laatste uitzondering in BHV vormt de verkiezing van de leden van de Senaat, de Belgische tegenhanger van de Nederlandse Eerste Kamer. Hiervoor bestaan maar twee kiesomschrijvingen. De ene voor de Nederlandstalige gebieden en de andere voor de Franstalige gebieden (inbegrepen de Duitstalige oostkantons). In BHV overlappen die kiesomschrijvingen elkaar echter. Voor Brussel is dat logisch, omdat dit een tweetalig gebied is, maar voor de rest van BHV niet. Daar kunnen de Franstaligen die in dat deel van Vlaanderen wonen dus ook op kandidaten uit Brussel én heel Wallonië stemmen en dat is echt te gek om los te lopen. Na de splitsing heeft het voor die Franstaligen geen zin meer om op een in Vlaanderen opkomende Franstalige lijst te stemmen, omdat zo’n lijst in heel Vlaanderen de kiesdrempel van 5%, die ook voor de verkiezing van de Senaat geldt, niet zal halen. Het aantal in Vlaanderen wonende Franstaligen is daarvoor gelukkig (nog) te klein. Kortom: door de splitsing kan de voortgaande verfransing van de Vlaamse rand rond Brussel worden afgeremd en daarom is die splitsing meer dan hoogdringend. Het is dan ook zeer verheugend dat de meerderheid van de Nederlandstalige Kamerleden, waarvan een groot deel daarmee vele jaren heeft getreuzeld, nu eindelijk de eerste stap naar de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde heeft gezet.
De toekomstige indeling van de kieskringen in Brabant: Boven: kieskring Vlaams-Brabant met daarin kieskring Brussel (witte vlek). Onder: kieskring Waals-Brabant
Stichting Taalverdediging nieuwsbrief 2007 nummer 4
bladzijde 5.
STELLENBOSCH
Onze actieve begunstiger de heer Van Gils uit Baarle-Nassau schreef onderstaande brief aan zijn partij.
tv-reeks gezien vanuit een Zuid-Afrikaans perspectief, door Liesl-C. Schoeman (CAM-RA productions, SA)
“Ik ben lid van de SP en tracht op onderscheidene terreinen een bescheiden steentje bij te dragen. Ondermeer tracht ik ook actief te zijn in het gebruiken en hanteren van de Nederlandse taal waar dat kan, mogelijk is en zou moeten. Automatisch bots je dan regelmatig tegen het gebruik van het Engels of Amerikaans op plaatsen en manieren waar dat ongepast en onnodig is. Hopelijk begrijpt u mij niet verkeerd. Ik ben niet tegen een buitenlandse taal, daar waar dat meerwaarde geeft of noodzakelijk is. Het onnodig gebruik van het Engels duidt op een gebrek aan respect voor de Nederlandse taal. En een tweede steeds meer verwaarloosd argument is dat geen rekening wordt gehouden met de miljoenen inwoners van Nederland, zowel allochtoon als autochtoon, die het Engels niet of onvoldoende beheersen. En wat mij vooral tegen de borst stuit is, dat in veel kranten, tijdschriften, publicaties en andere media Engels wordt gehanteerd (vaak nog van een slechte kwaliteit) uit een vorm van snobisme, zonder daarbij een vertaling te geven. De Stichting Taalverdediging is een organisatie die zonder politieke of godsdienstige voorkeur uitermate alert is op het hanteren van het Nederlands. Uit de enquête van deze stichting die ook door de SP vóór de verkiezingen werd ingevuld, weet ik dat ook de SP in grote lijnen niet onsympathiek staat tegenover het streven van de Stichting Taalverdediging.Uit de Nieuwsbrief nummer 3 van deze Stichting is op te maken dat zowel de regering als het bedrijfsleven in een aantal gevallen lak heeft aan de Nederlandse taal en een groot aantal van de inwoners van Nederland die het Engels niet beheersen. Hoewel het een lang verhaal wordt, voeg ik hierbij als bijlage een kopie van de aangehaalde Neuwsbrief. Ik wil u hierbij wijzen op: Bladzijde 1: de toespraak in het Engels van J.P. Balkenende op 4 september te Wageningen bij de opening van het academisch jaar. Wellicht is het zinvol dat de SP zich aansluit bij de kritiek van de heer Leertouwer van de SGP. Bladzijde 6: het onzinnige streven om reeds in het kleuteronderwijs "het Engels erin te pompen". Terwijl alom bekend is dat grote groepen leerlingen in het voortgezet onderwijs de Nederlandse taal absoluut onvoldoende beheersen. Bladzijde 7: De Engelstalige borden in Amsterdam die waarschuwen tegen zakkenrollerij, terwijl de politie zelf niet weet wat het betekent!!! Zit hier Kafka achter? En dan ook de "City of Health" van Nijmegen. Bladzijde 8: De Engelstalige opschriften op de kleding van de manschappen van de Koninklijke Marechaussee. Hier zou ondersteuning van de CU-fractie niet misplaatst zijn. Bladzijde 9: Het gebruik van "Welcome" in Amsterdam. De geponeerde stelling : "Waarschijnlijk zullen zij minachting voelen voor een volk dat zo weinig gevoel voor de waarde van de eigen taal betoont" lijkt me niet uit de lucht gegrepen. Deze opvatting hoorde iik ook van Franse en Russische studenten die Nederlands geleerd hadden om hier te kunnen studeren. De eentalig Engelse mededelingen in Amsterdamse trams zijn natuurlijk absoluut onaanvaardbaar. Ten slotte zijn de uitsluitend in het Engels geplaatste mededelingen op Schiphol een aanfluiting van de eerste orde. Dit is ook meer dan vervelend voor de duizenden Nederlanders die van Schiphol gebruik maken. Dat ook het Engels wordt vermeld is nog tot daar aan toe. Hier ligt ook voor de SP een taak. Leg anders aan de achterban in het land maar uit dat vanaf heden iedere inwoner van Nederland Engels moet kunnen lezen! Ik vraag u met grote aandrang aan dit ogenschijnlijk simpele en ondergeschikte onderwerp gepaste aandacht te besteden. Ik reken op u allen. Met vriendelijke groeten, Cees van Gils.”
Nieuwsbrief 2007-4 7D11
Hier sit ek, ‘n Johannesburger in murg en been, in Nederland, met die oog om ‘n dokumentêr, wat ek vir tv vervaardig het, te verkoop. Die “Hollanders” verstaan my maar moeilik as ek Afrikaans praat en ek kan nie regtig verstaan wat die probleem dan kan wees nie. Dis tog waar Afrikaans sy oorsprong vandaan het, of hoe? So kyk ek maar na die plaaslike tv om uit te vind, waarna die Nederlanders kyk op die kassie en wat in hulle koppe aangaan. So met die channel hop, sien ek een aand ‘n promo vir ‘n nuwe drama getiteld “Stellenbosch”. Kan dit tog wees? Stellenbosch in Suid-Afrika, hier op Nederlandse tv? My jinne! Die eerste episode kyk ek met veel afwagtig. Wat gaan hier gebeur? Die storielyn lyk op die oog af boeiend: ‘n Familiesaga wat hom in Nederland en op ‘n Suid-Afrikaanse wynplaas, “Arkadia” afspeel. Die storie spring vreeslik rond en die terugflitse maak dit nie makliker om te verstaan nie. Tog is ek nuuskierig om elke week ‘n stukkie van die legkaart te voltooi. Dan raak ek weer ontstoke as politiek tog weer by die storielyn ingesleep word: die “ANC”, die “Truth and Reconciliation Comittee”, Blanke polisiemanne wat negatief uitgebeeld word, plaaswerkers wat onregverdig behandel word en met die “dopstelsel” omgekoop probeer word, ensovoorts, ensovoorts. Weer eens word die Blanke uitgebeeld as die kwaaddoener wat later skuldgevoelens ontwikkel en die Gekleurde as die slagoffer wat vergelding soek… Ai, ons arme Suid-Afrikaners is al so moeg vir politiek! Wat het van die goeie dramareekse geword, soos op Suid-Afrikaanse tv in die tagtiger- en vroeë negentigerjare? ! Die aksente van die Nederlandse akteurs wat Afrikaans praat, pla my soms, maar so ook pla die aksente van die Indiërman wat Afrikaans praat (hy sal mos eerder Engels met Betty praat, aangesien Afrikaans vandag nog beskou word as die taal van die onderdrukker). Die simbolisme en paralelle met Suid-Afrikaanse politiek is goed deurdag (of is dit toevallig?): • Beide “Henk” en sy suster “Betty”, het liefdesverhoudings oor die kleurgrense: Henk met “Shelley”, ‘n Kleurlingvrou wat die dogter is van oud-plaaswerkers op “Arkadia” en Betty, (‘n Blanke, vroulike ANC ondersteuner) met ‘n welvarende Indiërman. Dan kan mens tog nie help om te wonder: as Henk met Shelley sou trou, dan gaan ‘n bejaarde paar, wat eens plaaswerkers was, nou ewe skielik sy skoonouers word? Tog ‘n belaglike konsep – maar moontlik in Suid-Afrika!! Van arbeider tot erfgenaam. •
Mens kry tog ‘n lekker “yes!” gevoel as Shelley wraakneem op die verdwyning van haar lieflingbroer, Andile. Wanneer Henk se vader, tydens ‘n kritieke fase van Altzheimersindroom, in die hospitaal beland, kry sy haar kans om hom te konfronteer en ook sy hospitaalbed buite die bereik van die noodklokkie stoot, sodat hy sterf. Ongelukkig neem hy die geheim van Andile se dood saam met hom na sy graf (net soos vele Suid-Afrikaanse misdade en skandes saam met hulle eienaars graf toe is en daar vandag nog veel bespiegelinge is oor menigte politieke misdade wat in die sewentiger- en tagtigerjare gepleeg is).
•
Net soos wat Henk geterroriseer word met sy verlede en in die grond met sy kaal hande grawe op soek na die liggaam van ‘n kind wat destyds onder vreemde omstandighede dood en begrawe is, so word Afrikaners vandag nog verplig om ou koeie uit die sloot te grawe en daardeur met hulle politieke verlede gekonfronteer te word. Alles in aggeneem, hoop ek dat reekse soos Stellenbosch net die begin sal wees van ‘n beter film- en tv relatie tussen Suid-Afrika en Nederland, maar ook om die twee lande weer opnuut bewus te maak van hulle gedeelde geskiedenis. Die diverse landskap van Suid-Afrika bied veel vir die buitelandse filmindustrie en hopelik word daar nog sulke reekse in SA in Afrikaans vervaardig.
Stichting Taalverdediging nieuwsbrief 2007 nummer 4
bladzijde 6.
Uit het Vlaams Parlement: BVN de Nederlandse regering. Van de totale begroting (ca €. 4,3 miljoen per jaar) wordt op dit moment ongeveer € 2,5 milfoen besteed aan de verspreiding van het satellietsignaal. De situatie voor zuidelijk Amerika kan in 2008 enigszins verbeteren als gevolg van de uitkomst van een lopende aanbesteding die door BVN werd uitgeschreven voor de transmissie van zijn signaal via de satelliet in Noord- en ZuidAmerika.”
In onze Nieuwsbrief 2007-1 meldden wij dat het Beste van Nederland en Vlaanderen-tv lang niet overal in de wereld met een gewone schotel te ontvangen is en dat men er zeer dure installaties voor moet aanschaffen. Onze Nieuwsbrief wordt naar alle parlementaire politieke partijen in Nederland en Vlaanderen toegezonden en zo kwam hij ook terecht op de schrijftafel van het Vlaams Parlementslid Luk van Nieuwenhuysen (VB). Hij stelde daarop de volgende vragen aan Vlaams minister Bourgeois (N-VA): “Op sommige plaatsen in de wereld is het nog altijd niet mogelijk om de uitzendingen van BVN te ontvangen.. Blijkbaar zou het BVN aan financiële middelen ontbreken om de programma’s zo door te stralen dat ze overal met een eenvoudige schotel te ontvangen zijn. Buiten Europa, Australië, Oost-Azië en zuidelijk Afrika is dure apparatuur nodig om het signaal van BVN te kunnen capteren. Hierdoor kunnen Vlamingen en Nederlanders die buiten de genoemde gebieden reizen of verblijven, de uitzendingen van het Beste van Vlaanderen en Nederland niet bekijken. 1. Kan de minister meedelen welke som de bijkomende ingreep vergt die nodig is om BVN overal te wereld met een eenvoudige schotel te kunnen ontvangen? 2. Bestaan er al plannen om dit binnen afzienbare tijd te verwezenlijken, of zijn er terzake besprekingen aan de gang met de Nederlandse regering?”
Commentaar Taalverdediging: De tv-uitzendingen van de gekste landen zijn tegenwoordig via de kunstmaan met een eenvoudige schotel overal ter wereld te ontvangen. Het is echter in het jaar 2007 in hele werelddelen nog niet mogelijk om naar de Nederlandstalige televisie uit Europa te kijken, zelfs niet in Indonesië, waar zo velen onze taal machtig zijn. Dit alleen omdat de Nederlandse en Vlaamse regeringen te gierig zijn hier een, in verhouding tot de gehele begroting, te verwaarlozen bedrag voor uit te trekken. Geld verdwijnt met bakken vol naar het buitenland, maar de Nederlandstaligen blijven verstoken van uitzendingen in hun eigen taal. De verantwoordelijken in Brussel en Den Haag zouden zich diep moeten schamen. Van ons kaderlid drs. J.H.Derks:
Triodosbank
Het antwoord van minister Geert Bourgeois luidde als volgt: “Inleiding: BVN is op dit moment met eenvoudige middelen te ontvangen in Europa, Noord-Afrika (inclusief de Canarische Eilanden), het Midden Oosten, zuidelijk Afrika, Australië, Nieuw-Zeeland en Noord-Amerika. Deze gebieden worden bediend met de zogenaamde Direct To Home (DHT) satellieten, zoals de Astra-satelliet in Europa. Voor de overige gebieden in de wereld, zoals Afrika, Azië en Zuid-Amerika, wordt gebruik gemaakt van zogenaamde ‘feeder’-satellieten. Om deze te kunnen ontvangen heeft men grote en dure schotels nodig. De keuze voor het gebruik van DYHsatellieten naar bovengenoemde gebieden op de wereld is mede bepaald op basis van het aantal Vlamingen en Nederlanders die in deze gebieden werken, wonen of op vakantie gaan. Antwoorden: 1. Mede op basis van reacties van Vlamingen en Nederlanders in het buitenland zijn er drie gebieden op de wereld aan te wijzen waar BVN nog niet via een DTH-satelliet te ontvangen is. In volgorde van prioriteit zijn dit West- en Centraal Afrika, Zuidoost-Azië (Thailand, Indonesië en omringende landen) en Zuid-Amerika. Dit vergt per gebied een extra investering die varieert tussen € 220.000 en € 375.000 exclusief BTW. 2. Gezien de beperkte financiële middelen heeft BVN op dit moment geen plannen om dit binnen afzienbare tijd te verwezenlijken. Ook zijn er geen besprekingen gaande met
Onlangs bezocht ik een voorlichtingsmiddag van de Triodosbank over haar cultuurfonds. Een aardige mevrouw vertelde daar wat de triodosbank op cultuutgebied allemaal doet. Meteen kwam de kreet 'People, planet, profit' uit de lucht vallen, als zijnde het devies van de Triodosbank' Ik plaatste er een aantal vraagtekens bij en uitte onderbouwde kritiek. Na afloop van de presentatie bracht ik naar voren, dat de gebruikte drieterm verhullend is, omdat ze a) niet of onvoldoende begrepen wordt en b) te weinig concreet is en dus bij iedereen weer andere associaties oproept. De presentatrice, manager Kunst en Cultuur van de bank, accepteerde mijn kritiek en kwam vervolgens met de onvermijdelijke vraag naar een beter alternatief. Dat zou dan volgens mijn opvatting van vermarkting een drieterm met alliteratie moeten zijn, zoiets als 'menswaardig bestaan, milieu-behoud, meerwaarde biedend. Enkele dagen later vroeg ik aan enkele andere kaderleden van Taalverdediging of zij een goed Nederlands alternatief wisten voor de Engelstalige drieterm van de bank. Sander Bisscheroux uit Maastricht kwam met de beste antwoorden:
Welzijn, Wereld, Winst en Mens, Milieu, Markt.
Ik heb dit aan de Triodosbank doorgestuurd en ben benieuwd naar de reactie.
Europese kledingmaten Een symptoom van de verengelsing van de EU zijn de benamingen van de maten van kledingstukken. Dit in grote tegenstelling de tot het metrisch stelsel. In de 19 eeuw werd de bonte verscheidenheid van nationale en regionale maatstelsels een groeiende hinderpaal voor de toenemende internationale handel. Dus ontwierp men in Frankrijk een metrisch stelsel. Voor de benamingen koos men de oude klassieke talen Grieks en Latijn, die als neutraal konden gelden: Kilometer, meter, liter, hectare enz.Ook nu gebeurt weer zoiets. Ter vervanging van de vele nationale kledingmaten binnen de EU wenste men, terecht, een eenheidsstelsel. Maar waarom koet dat nou juist weer, inplaats van met neutrale, met Engelse benamingen: small. medium. large, voorafgegaan door ultra ultra, ultra, extra extra en extra, afgekort UUS, US, XXS, XS, S, M, L, XL enz. Ik zou die aanduidingen gewoon door cijfers willen vervangen, en wel als volgt: UUS 1
US 2
XXS 3
XS 4
S 5
M M
L 6
XL 7
XXL 8
UL 9
UUL 10
De M voor Midden, is voldoende neutraal. In de meeste Europese landen is dat ook de beginletter van dat woord. Nu kan men zich verwarring met de nationale maten voorstellen, waar ook cijfers worden gehanteerd. Dat kan worden voorkomen door voor de Europese maten een E te zetten: E1, E4, EM, E6 enz. Een heel logisch stelsel, zo lijkt het. 1 tot 5 de kleine maten, 6 tot 10 de grote, daartussen de middenmaat M. En neutraal. Geen enkele taal wordt boven de andere bevoorrecht. Elf maten, dat lijkt toch wel voldoende. Misschien iets om eens bij de bevoegde instanties aanhangig te maken? T. Hoevers Nieuwsbrief 2007-4 7D11 blz. 6
Stichting Taalverdediging nieuwsbrief 2007 nummer 4
Klare Taal en Helder Haags!...
Nogmaals ‘Plastic Heroes’ Inmiddels is het werk van Taalverdediging aan de naam ‘Plastic Heroes’ voor de inzamelingsactie van kunststof flessen zo langzamerhand in een eindfase gekomen en terugkijkend zien we toch wel de nodige successen. Na een nogal botte weigering van de Stichting Nedvang (die in opdracht van de rijksoverheid de campagne moest organiseren) en het reclamebureau Crossings hebben we alle Nederlandse gemeenten een brief gestuurd. Die brief was blijkbaar zó goed, dat de vereniging van griffiers er aandacht aan besteedde op internet en ons schrijven ‘een fraaie brief’ noemde. De lezers kunnen deze en andere brieven op onze webstek terugvinden. In de vorige Nieuwsbrief stonden enkele tientallen citaten van brieven die we van raadsleden, wethouders en colleges van B & W ontvingen. Na Nieuwsbrief nr. 3 van dit jaar kwamen er nog diverse reacties binnen. Al eerder schreef de gemeente Ede dat aldaar een beleid wordt gevoerd dat alle rapporten, voorstellen en brieven in begrijpelijk Nederlands worden geschreven. Het weglaten van Engelse woorden is daar een onderdeel van. Dit stuk beleid heet: Klare Taal. Den Haag heeft iets dergelijks en Den Haag is verbonden aan een bedrijf dat ‘Helder Haags’ heet. Daar is ten behoeve van de Haagse ambtenaren zelfs een boekje met voorbeelden van duidelijk taalgebruik geschreven door taaladviseur Wouter de Koning. Hoewel het beleid volgens ‘Helder Haags’ niet specifiek ingaat tegen het gebruik van vreemde talen, staat er wel zo hier en daar vermeld ‘dat onnodig gebruik van Engelse woorden’ moet worden vermeden. Helaas ontvingen we van Den Haag geen reactie. Meer informatie op de webstek www.helderhaags.nl. De gemeente Montfoort deelt onze mening en bevestigt ons dat ‘als in Montfoort de kunststof flacons worden ingezameld, de gemeente er voorstander van is de inzameling te laten plaatsvinden met een attractieve Nederlands gekozen naam’. Ook de Friese gemeente Ferwerderadiel stelt resoluut dat er gekozen zal worden voor een Nederlandse benaming op de inzamelbakken. Aangezien Ferweradiel tweetalig is, komt er op de bakken óók de naam in het Fries. En dat is duidelijk beleid! De gemeente Sittard-Geleen is niet zo duidelijk en schrijft ons dat ‘als regel alleen Nederlandstalige teksten en benamingen worden gebruikt. Indien echter via de VNG of het Ministerie van VROM een landelijke publiciteitscampagne wordt opgezet, haken wij als gemeente hierop in. Mochten hierbij onverhoopt Engelstalige benamingen worden gebruikt, dan zijn wij uit oogpunt van herkenning min of meer gedwongen deze benamingen ook te gebruiken’. Hendrik-Ido-Ambacht (een der proefgemeenten) schreef een lange brief en de wethouder milieuzaken lichtte ons in over de in het voorjaar gevoerde discussie met Nedvang. Aan die organisatie is meegedeeld dat de naam ‘Plastic Heroes’ niet duidelijk is. Het antwoord van Nedvang was dat als afgeweken wordt van de algemene communicatie-uitingen, men zelf voor de kosten opdraait. Binnen College en Raad is toen besloten toch dan maar mee te liften op het project vanwege de landelijke dekking en de financiële kant van de kwestie. Om dan achteraf met de STV te protesteren tegen de Engelstalige naam is ongeloofwaardig. ‘Dan hadden we als gemeente Nieuwsbrief 2007-4 7D14
bladzijde 7. ervoor moeten kiezen om niet mee te doen met de proef’, stelt de wethouder maar wenst ons verder wel succes in de strijd voor herstel en behoud van het Nederlands. Is dit nu koudwatervrees van Hendrik-Ido-Ambacht? Was er geen overleg tussen de 20 proefgemeentes over de naamgeving? In de vorige Nieuwsbrief stond al een reactie van een andere proefgemeente, namelijk Soest. De wethouder milieuzaken aldaar schreef: ‘Aangezien de gemeente niet de kosten draagt van de ontwikkeling van communicatiematerialen en slagzinnen, ligt het niet voor de hand dat de gemeente daarin een rol speelt’. Op grond van die brief schreven wij naar de minister van VROM, mw. dr. J. Cramer, en via de Coördinator Publieksvoorlichting antwoordde zij op 17 september jl. De minister stelt dat niet ‘zij ‘ de opdrachtgever is om een naam voor het project te verzinnen, maar de Stichting Nedvang. Dat Nedvang onze kritiek naast zich heeft neergelegd is iets waar de minister verder geen rol in kan spelen. En daarmee, zegt mevrouw Cramer, is gelijk onze vraag over de gemeente Soest beantwoord. Dat wij de minister gewezen hebben op een onderdeel van het Regeerakkoord van het kabinet Balkenende-IV ('de overheid bevordert het eenvoudig en zorgvuldig gebruik van het Nederlands als bestuurstaal en als cultuur- en omgangstaal en legt het Nederlands vast in de Grondwet') wordt zo uitgelegd dat er geen kloof moet ontstaan tussen de burgers en de ambtenaren door het gebruikt van niet te begrijpen ambtelijke taal. Op het gebruik van taal door het bedrijfsleven wil de minister geen invloed uitoefenen. Rariteit Zo zien we hoe met een woordenspel vragen omzeild worden en de zaak waar het om gaat, wordt genegeerd. Zo komt Jantje Splinter door de winter, sprak eens Marcel van Dam. Wat is nu het resultaat van deze actie? Welnu; in vele raadszalen is over deze naam gesproken en voor- en tegenstanders konden hun zegje doen. In 2008 zullen wel zo langzamerhand overal de oranje bakken geplaatst worden. Jammer genoeg met de opdruk ‘Plastic Heroes’ , hoewel niemand die naam zal begrijpen. Het zal een rariteit blijken te zijn, die voor de bevolking alleen maar onduidelijkheid schept en aan het goede doel – het inzamelen van kunststof flessen en dergelijke – afbreuk doet. Zeker is dat de bedenkers van die rariteit (reclamebureau Crossings uit Utrecht) niet hebben geweten dat in de de Ver. Staten van Noord-Amerika de term ‘Plastic People’ een negatieve klank heeft en dat – afgeleid hiervan – de naam ‘Plastic Heroes’ niet meer betekenis heeft dan ‘een held op sokken’ of ‘een pantoffelheld’. Kortom: maar ‘ns zien hoe het komende jaar wordt omgegaan met die rariteit als naamgeving op de oranje inzamelbakken. Nico van Kooten
--------------------------------------------------------------------
KROI MAGAZINE Onderstaande ingezonden brief van onze taalverdediger de heer Ruijs werd geplaatst in nummer 46 van het KROMagazine onder het hoofdje Nederlands:
“Momenteel is er commotie over het stopzetten door de BBC van enkele detectiveseries. Zelf ben ik ook een liefhebber van dit soort series. Ik vraag me wel af: hebben bijvoorbeeld de Fransen, Duitsers of Italianen niets op dit terrein te bieden? Moet alles Engelstalig zijn? Met Peter G. van Raaij (in editie 36 van dit blad) ben ik het eens dat het Engels tegenwoordig veel te veel de hoofdtoon voert. In uw (overigens uitstekende) programma-blad komen regelmatig woorden voor als kick-off, sidekick, remake, date, cast, crew enzovoort. Zijn hiervoor geen Nederlandse woorden te vinden? U heeft tenslotte ook lezers die weinig of geen kennis van de Engelse taal hebben.”
Stichting Taalverdediging nieuwsbrief 2007 nummer 43
Minister Plasterk: wil geen Nederlands in EU Naar aanleiding van uitspraken in de pers van de Nederlandse minister van onderwijs de heer Plasterk (PvdA), waarin hij pleit voor vermindering van het aantal werktalen van de EU, heeft Taalverdediging hem uitleg gevraagd. Hieronder volgt de inhoud van zijn brief: "Via Postbus 51 ontving ik uw vraag betreffende een bericht dat ik minder voertalen in Brussel zou wensen. Mijn opmerking betrof het vertaalbeleid in de EU, in het bijzonder tijdens vergaderingen. Ik heb aangegeven dat, indien er door deze of gene een initiatief zou worden genomen ter bevordering van het gebruik van één werktaal binnen de instellingen van de Europese Unie, ik in beginsel een positieve grondhouding zou aannemen bij het bestuderen van een dergelijk voorstel binnen het kabinet. Overigens is er in de EU in de praktijk al wel een zekere vereenvoudiging opgetreden: na de uitbreiding van de EU met 10 landen in 2004 bleken er onvoldoende capaciteit en tolken voorhanden voor een volledig taalregiem. Er is toen een nieuwe regeling ingevoerd voor het gebruik van talen en vertolking in de bijeenkomsten op niet-politiek niveau. In dit "request and pay" -systeem krijgt elke officiële EUtaal uit gemeenschapsgelden een jaarlijks bedrag toegekend, dat de lidstaten naar eigen inzicht aan vertolking kunnen besteden. Wordt de "taalenveloppe" overschreden doordat voor een bepaalde taal meer vertolking wordt aangevraagd dan uit gemeenschapsgeld wordt vergoed, dan dienen de lidstaten die deze taal gebruiken de kosten daarvan zelf bij te dragen. In zeer veel gevallen wordt mede daarom nu al niet meer om vertaling in alle talen verzocht. Alleen bij de formele bijeenkomsten op politiek niveau wordt altijd van en naar alle officiële talen getolkt. Uiteindelijk zal wel altijd - juridische - vertaling in de eigen taal noodzakelijk blijven voor richtlijnen en verordeningen met directe juridische werking in de lidstaten, die immers in de eigen nationale wetgeving moet worden opgenomen en toegankelijk moeten zijn voor de burgers van de lidstaten. w.g. Ronald Plasterk" Het antwoord van de minister is verbijsterend. Hij blijkt inderdaad af te willen van onze taal als werktaal van de EU. Ook minister Plasterk heeft begin dit jaar ingestemd met de inhoud van het regeerakkoord waarin staat dat het gebruik van het Nederlands dient te worden bevorderd. In zowel de zaak van de terugkeer van het Nederlands op de borden van Schiphol (zie onze Nieuwsbrief 2007-3), als nu weer bij het handhaven van onze taal in de EU blijkt hij het regeerakkoord eenvoudig te negeren. Taalverdediging heeft aan haar contactpersoon in de Tweede Kamerfractie van de PvdA, mevrouw Margot Kraneveldt, een brief gestuurd waarin gevraagd wordt naar het standpunt van haar fractie hierover.
Ter lezing aanbevolen: "BETERLANDS" door Tom den Boon. Hierin een opsomming van Nederlandse woorden ontstaan buiten Nederland en Vlaanderen. ISBN 9789086800667
Nieuwsbrief 2007-4 7D12
bladzijde 8
Beatrixstraat weg uit Pretoria De vriendschappelijke betrekkingen tussen het Nederlandse koningshuis en de voormalige Zuid-Afrikaanse president Nelson Mandela ten spijt, heeft de gemeenteraad van Pretoria besloten dat de Beatrixstraat in de hoofdstad van het land een andere naam moet gaan dragen. De huidige naam doet het college te veel denken aan de periode van gescheiden ontwikkeling, ook wel apartheid genoemd. Welke nieuwe naam de betreffende straat zal krijgen is nog niet bekend.
Togetthere Een van onze actieve brievenschrijfsters, mevrouw Van der Meer uit Goënga (prov. Friesland/Fryslân) meldt ons dat de christelijke zendingsorganisaties ICCO, Kerk in Actie, Factor TIEN, Diaconaal Jaar, Young Professional en Durf over je Grens, hun activiteiten hebben gebundeld en hieraan de naam “Togetthere” hebben gegeven. Taalverdediging roept een ieder die aangesloten is bij een van genoemde organisaties op, te protesteren bij het bestuur. Taalverdediging heeft, in navolging van Mevrouw Van der Meer, al haar beklag gedaan tegen dit onnodig Engels en er ook op gewezen dat de gekozen naam ongetwijfeld woordspelig bedoeld zal zijn maar niettemin verminkt Engels is, waar Engelstaligen terecht niet van gediend zijn.
Schiphol Het Tweede Kamerlid de heer Schinkelshoek (CDA) heeft ons laten weten dat hij, na de volkomen onbevredigende antwoorden van de ministers Bos en Plasterk (beiden PvdA) op de Kamervragen die hij eerder dit jaar, samen met zijn fractiegenoot de heer Haverkamp, aan beide bewindslieden heeft gesteld over het afschaffen van het Nederlands op de luchthaven Schiphol, de kwestie namens het CDA in de eerstvolgende vergadering van de commissie financiën van de Tweede Kamer aan de orde zal stellen. Voor de commissie financiën is gekozen omdat de minister van financiën de beheerder is van de aandelen van de N.V. Luchthaven Schiphol die de Nederlandse staat in bezit heeft.
President Sarkozy sprak Frans Naar aanleiding van het bezoek van de Franse staatspresident aan de Verenigde Staten in november, waarbij hij al zijn toespraken in het Frans hield, schreef Taalverdediging op 11 november onderstaande brief aan de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD): “De Franse president Sarkozy heeft tijdens zijn bezoek aan de VS op 7 en 8 november zijn toespraken in het Frans gehouden en werd aansluitend onthaald op een daverend applaus. Eerder gebruikten de regeringsleiders van Duitsland, Polen, Spanje en Italië tijdens hun bezoeken aan de VS ook uitsluitend hun eigen taal. Is dit voor minister-president Balkenende aanleiding om bij een volgend bezoek aan de VS voor zijn toespraken ook gebruik te maken van het Nederlands? Zo niet, beschouwt de minister-president de Nederlandse taal dan als minderwaardig aan het Frans, Duits, Italiaans, Spaans en Pools? Vreest de minister-president in dat geval niet, dat anderen het niet gebruiken van de eigen taal zo zouden opvatten, hetgeen de positie van onze taal in Europees verband zal schaden?” Wij wachten met spanning het antwoord van de RVD af …