Voor elkaar in Limburg! PROGRAMMA VAN DE CHRISTENUNIE VOOR DE PROVINCIALE STATEN VERKIEZINGEN VAN LIMBURG IN MAART 2007
3 februari 2007
Voor elkaar in Limburg! PROGRAMMA VAN DE CHRISTENUNIE VOOR DE PROVINCIALE STATEN VERKIEZINGEN VAN LIMBURG IN MAART 2007
3 februari 2007
Auteurs: Meindert van Belle, Henk-Jan van den Berg, Sarina Coert, Antoine Dammers, Tineke Drewes, Dagmar van Dusschoten, Philip van der Eijk, Bob Eikemans, Léon Eurlings, Pascal Frissen, Jacqueline Huth, Marije Koelewijn, Klaas Koelewijn, Reinder Lok, Hein Luth, Pieter Monteban, Peter Peeters, Roelof Pol, Lisca de Ruijter, Jan-Peter Ruitenberg, Marieke Tempelman, Bert Tijssen, Nienke Verkerk, Jan-Reindert Voogdt, Wilbert Wolfs.
Inhoudsopgave
WOORD VOORAF
7
1
9
INLEIDING 1.1 1.2 1.3 1.4
Visie ChristenUnie Limburg Missie ChristenUnie Limburg Focuspunten ChristenUnie Limburg Leeswijzer
9 10 10 12
2
ZORGEN VOOR ELKAAR IN LIMBURG
13
3
THUIS ZIJN IN LIMBURG
23
4
GEBALANCEERD NAAR DUURZAME ONTWIKKELING IN LIMBURG
31
5
HOE NU VERDER?
37
Woord vooraf De provincie heeft haar eigen taken en verantwoordelijkheden op terreinen als verkeer en vervoer, recreatiegebieden, jeugdzorg, openbaar vervoer en monumentenzorg. Daarnaast ontwikkelt de provincie activiteiten gericht op de economie in Limburg, de Euregio en de relatie met Brussel. Ook neemt zij initiatief door het initiëren van grote projecten op het gebied van behoud werkgelegenheid en welvaart, behoud en verder ontwikkelen van Limburgse buitengebied (natuur, landschap en cultuur) en veilige woon- en werkomgeving. De provinciale verkiezingen zijn dus van groot belang voor uw eigen (leef)omgeving in Limburg. Daarnaast is de uitslag van de provinciale verkiezingen niet alleen van invloed op het aantal ChristenUnie-zetels in de Provinciale Staten. De leden van de Eerste Kamer worden gekozen door de leden van de Provinciale Staten. Daarom is de uitslag van deze verkiezingen ook van groot belang voor de samenstelling van de leden van de Eerste Kamer. Uw stem telt dus dubbel! Maakt de ChristenUnie zoveel verschil? Het politieke handelen van de ChristenUnie valt op door haar heldere, maar genuanceerde aanpak van problemen. Wij gaan niet voor de gemakkelijkste oplossingen, maar wel voor de meest duurzame. Wij gaan voor die oplossingen die uiteindelijk het beste zijn voor mens en milieu. Onze opvattingen en plannen voor Limburg, zoals u die verderop in dit programma kunt lezen, baseren wij op uitgangspunten die we hebben ontleend aan de Bijbel. Het meest belangrijke uitgangspunt is dat we willen bouwen aan een betrouwbare en rechtvaardige overheid. Een overheid die het zwakke beschermt, een overheid die kiest voor een goed beheer van Gods schepping. De ChristenUnie maakt zich sterk voor het behouden van het landschap dat ons zo eigen is. We zijn zuinig op schone lucht, water en aarde. We kiezen voor samenleven in onderlinge verbondenheid in wijk en dorp. De ChristenUnie heeft oog voor de zorgbehoevende mens en wijst erop dat eigen verantwoordelijkheid óók mede verantwoordelijkheid is. De ChristenUnie zet in op duurzaamheid die gestoeld is op een solide financiële basis. Ze maakt zich hard voor een (Eu-)regionale aanpak en zet zich in voor voldoende werkgelegenheid voor laaggeschoolden en gehandicapten. De ChristenUnie is christelijk-sociaal. Voor elkaar. In verband met dit concept verkiezingsprogramma betekent dat VOOR ELKAAR IN LIMBURG! Wij rekenen op uw stem voor de ChristenUnie Limburg! Programmateam ChristenUnie Limburg, 3 februari 2007
1 Inleiding De ChristenUnie heeft tijdens de laatste Tweede-Kamerverkiezingen landelijk haar stemmenaantal verdubbeld. In de provincie Limburg hebben bijna vier keer zoveel mensen op de ChristenUnie gestemd als in 2003. De directeur van het landelijk bureau, Henk van Rhee gaf direct na deze landelijke verkiezingen aan: “De katholieken in Limburg hebben de weg naar het christelijk-sociale beleid van de ChristenUnie gevonden. De stemmenwinst in Limburg is voor ons allen een enorme bemoediging om door te gaan met onze activiteiten in Limburg.” Op basis van de verviervoudiging van het aantal Limburgse stemmen voor de ChristenUnie, heeft de ledenvergadering met algemene stemmen besloten mee te doen met de Provinciale Statenverkiezingen in Limburg van 7 maart 2007. Dit schrijven vormt hiervoor het verkiezingsprogramma. De deelname aan de Provinciale Statenverkiezingen gebeurt vanuit de volgende visie.
1
Visie ChristenUnie Limburg
Wij, leden van de ChristenUnie, hebben ons verenigd om vanuit ons christelijk geloof invloed uit te oefenen op het bestuur van ons land en in de samenleving. Gelovig luisterend naar het Woord van God en met een open oog voor de werkelijkheid zoeken wij naar zijn wil. We laten ons daarbij aansporen door Gods opdracht om onze medemensen lief te hebben. We willen dat de overheid de geestelijke en politieke vrijheden waarborgt, opdat God naar zijn Woord gediend kan worden. Van die vrijheden willen we gebruikmaken om onze christelijke overtuiging in de politiek en in de maatschappij uit te dragen. Wij zijn ervan overtuigd dat de God die hemel en aarde geschapen heeft en de mens als rentmeester heeft aangesteld, ook door de overheid en in de samenleving gehoorzaamd en geëerd behoort te worden. Een overheid die bijbelse principes in praktijk brengt, dient het welzijn van de samenleving. God heeft alles volmaakt geschapen. De wereld is echter aangetast door de ongehoorzaamheid van de mens. Daarom heeft de samenleving gezag nodig, dat het kwaad indamt en tegengaat. Vanuit onze overtuiging komen wij op voor allen die deel uitmaken van onze samenleving en ook streven wij naar gerechtigheid in internationale betrekkingen. Deze overtuiging plaatst de actuele politiek in het perspectief van Jezus Christus, wie alle macht is gegeven in hemel en op aarde. Door Hem is er uitzicht op een leven over de grenzen van de huidige wereld heen. Vanuit dit vertrouwen zoeken wij gedreven naar de steun van allen die met ons deze politiek willen steunen en bevorderen. We doen dit alles in het besef dat we afhankelijk zijn van God en bidden om de leiding van de Heilige Geest.
2
Missie ChristenUnie Limburg
De ChristenUnie wil de samenleving dienen door haar te laten functioneren naar Gods wil. Daartoe streeft zij ernaar op elk politiek niveau zo krachtig mogelijk vertegenwoordigd te zijn. De ChristenUnie fundeert haar opvattingen over de politieke vraagstukken van vandaag op het Woord van God. De ChristenUnie wil een politieke partij zijn die midden in de samenleving staat en haar in beweging brengt, naar Gods bedoelingen. Zij mobiliseert mensen, maatschappelijke organisaties, bedrijfsleven en kerken om samen na te denken over haar politieke boodschap en om acties te ondernemen die bijdragen aan een realisatie van de missie. Dat vraagt van onze partij een voortdurende inspanning om christelijke waarden te vertalen in (publieke) normen voor de overheid en de samenleving.
3
Focuspunten ChristenUnie Limburg
De ChristenUnie heeft in Limburg een aantal punten waar ze extra op focust. Deze focuspunten zijn te verdelen over de thema´s leven, zorgen en werken. In deze paragraaf worden deze focuspunten benoemd. Zorgen in Limburg 1. Eigen verantwoordelijkheid is mede verantwoordelijkheid De ChristenUnie vraagt nadrukkelijk aandacht voor mensen die het alleen niet redden en zet in op steun voor vrijwilligers en mantelzorgers. Ook kiest zij voor een integraal gezondheidsbeleid.
2. De zorgbehoevende mens staat centraal De ChristenUnie is van mening dat de afstemming van het zorgaanbod op de wensen van de burger verbeterd moet worden en wil een vermindering van de bureaucratie en de verkokering in de zorg.
3. Samenleven doe je in de buurt (of in je eigen omgeving) De ChristenUnie vindt het opgroeien in de eigen omgeving met het gezin als basis belangrijk en stimuleert het ouder worden in de eigen omgeving.
Leven in Limburg 4. Zuinig zijn op schone lucht, water en aarde De ChristenUnie kiest voor het milieu, bevordert het gebruik van duurzame energiebronnen en wil de huidige versnippering in het landschap tegengaan.
5. Leven in het landschap dat ons zo eigen is De ChristenUnie vindt dat de cultuurhistorische en natuurlijke waarden beschermd en versterkt moeten worden. Ook komt ze op voor de oerkwaliteiten stilte, duisternis en ruimte. Ze kiest voor bij het landschap passende recreatie.
6. Leven in onderlinge verbondenheid in wijk en dorp. De ChristenUnie zet in op het voorkómen van achterstandswijken en het verbeteren van het woon- en leefklimaat. Zowel bij nieuwbouw als renovatie is er ruime aandacht voor woon-zorgprojecten.
Werken in Limburg 7. Duurzaamheid die gestoeld is op een solide financiële basis De ChristenUnie kiest voor een geleidelijke ontwikkeling van de economie, een ontwikkeling die in evenwicht is met milieubehoud en aandacht voor de mens. Welvaart is meer dan economische groei en wordt ook beïnvloedt door veiligheid en een schoon milieu.
8. (Eu-)regionale aanpak De ChristenUnie is van mening dat Noord-Midden en Zuid-Limburg wat landbouw betreft een eigen economische ontwikkeling kennen. Verder wordt de doorontwikkeling tot een innovatieve provincie sterk gestimuleerd. Dit geld voor beide regio’s. Waar nodig dient de samenwerking te worden gezocht met België en Duitsland, evenals met de provincies Noord Brabant en Gelderland.
9. Ook aandacht voor voldoende werkgelegenheid voor laaggeschoolden De ChristenUnie vindt dat Limburg niet alléén mag kiezen voor hoogwaardige arbeid, maar dat zij voortvarend moet blijven werken aan voldoende werkgelegenheid voor mensen op VMBO
–niveau en voor mensen met een verstandelijke of lichamelijke handicap. Wij vinden het belangrijk dat ook deze mensen inzetbaar zijn en blijven in een zichzelf ontwikkelende economie.
4
Leeswijzer
In de volgende hoofdstukken worden de genoemde focuspunten uitgewerkt. In hoofdstuk 2 worden de speerpunten van ChristenUnie Limburg op het gebied van zorgen behandeld. Hoofdstuk 3 gaat in op de het hoofdthema leven. In hoofdstuk 4 staat de economie en werkgelegenheid centraal. Dit verkiezingsprogramma wordt afgesloten met een stemadvies.
2 Zorgen voor elkaar in Limburg De overheid heeft de laatste jaren steeds meer nadruk op de eigen verantwoordelijkheid en keuzemogelijkheid gelegd. De ChristenUnie vindt dat het provinciale zorg- en welzijnswerk de eigen verantwoordelijkheid en keuzemogelijkheid van de burger moet stimuleren en ondersteunen. Maar het begrip eigen verantwoordelijkheid kan ook verhullen dat er mensen zijn die niet mondig of gezond genoeg zijn om deze verantwoordelijkheid zelf te dragen. Als er voor deze mensen geen aandacht is kunnen ze verder achterop raken. Vanuit de boodschap van Christus vinden wij dat we moeten omzien naar elkaar. We willen er voor anderen zijn en hebben daarom aandacht voor mensen die buiten de boot vallen, bijvoorbeeld als gevolg van werkloosheid, ziekte, vereenzaming of handicap. Het stimuleren van eigen verantwoordelijkheid betekent volgens ons dan ook het stimuleren van verantwoordelijkheid nemen voor elkaar. Eigen verantwoordelijkheid nemen is ook mede verantwoordelijkheid nemen. De sociale verbanden in onze samenleving worden losser en veel traditionele zekerheden vallen weg. Kerk en verenigingsleven lijken hun betekenis te verliezen: pijlers die in de geschiedenis van Limburg van groot belang zijn geweest op sociaal gebied. De laatste decennia heeft zich in onze samenleving een individualisering voltrokken: mensen worden op zichzelf teruggeworpen. Gelukkig kunnen mensen zich vaak met steun uit de directe omgeving staande houden. Daar waar die steun ontbreekt, komen mensen –jong en oud- in de problemen: vereenzaming, opvoedingsproblemen, zinloos geweld, criminaliteit, verval in verslavingen, dakloosheid, psychosociale problemen, ‘stille’ armoede en materialisme. Om deze problemen te voorkomen hecht de ChristenUnie groot belang aan de sociale omgeving waarin mensen leven: het gezin, de buurt, kerken, het verenigingsleven, etc. Wanneer mensen toch in nood komen vraagt dit goede en professionele hulp. Maar het is belangrijk dat bepaalde groepen mensen niet louter als probleem worden gezien en benaderd. Het beleid moet uitgaan van de eigen capaciteiten van de hulpvrager. De ingevoerde Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) gaat uit van eigen keuze mogelijkheid en decentralisatie van de zorg. De Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling hanteert het sleutelbegrip “burgerschap”. Deze ontwikkeling vraagt van beleidsmakers, uitvoerders en de burger extra inspanningen. De ChristenUnie staat hier positief tegenover, maar wil ervoor waken dat we de kwetsbare burger uit het oog verliezen. Decentralisatie mag niet leiden tot versnipperde zorg. Er wordt van de Limburger gevraagd om de vereiste zorg zelf te coördineren en te regelen, maar steeds vaker belandt hij of zij in een doolhof. Een vermindering van de verkokering in regelgeving op het gebied van zorg en welzijn is noodzakelijk. Er moet aandacht komen voor de patiënt als geheel.
Met de toenemende marktwerking in de zorg is de kans op toename van de bureaucratie groot. De verschillende (concurrerende) instanties zullen hun eigen bureaucratie ontwerpen. Het beleid dient echter gericht te zijn op de vraag naar zorg. Het gaat namelijk niet om de gezondheidszorg sec, maar om zorg die is ingebed in een kader waarin aandacht is voor de hele mens.
Focuspunt: De zorgbehoevende mens staat centraal De ChristenUnie is van mening dat de afstemming van het zorgaanbod op de wensen van de burger verbeterd moet worden en wil een vermindering van de bureaucratie en de verkokering in de zorg.
Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst. De ChristenUnie Limburg kan dit volmondig beamen. De zorg voor onze jeugd is allereerst een verantwoordelijkheid van de ouders. Soms redden die ouders het niet alleen, dan is er hulp nodig. Die extra zorg moet tijdig, dichtbij en zo mogelijk kortdurend zijn. Het feit dat er in Nederland –en zeker in Limburg- in verhouding steeds meer ouderen komen, vraagt ook van de provincie extra aandacht. De ChristenUnie wil deze toename niet alleen zien als een bedreiging. Het is mooi dat we steeds ouder kunnen worden. Vitale ouderen zetten zich vaak in voor hun omgeving als vrijwilliger of mantelzorger. Daarnaast bezitten zij een enorme hoeveelheid kennis en ervaring die we als samenleving hard nodig hebben. De uitdaging voor de samenleving is echter om goed om te gaan met de onevenwichtige leeftijdsopbouw van de bevolking. Het aantal hulpbehoevende ouderen zal toenemen. Een groep ouderen ontstaat die in een isolement dreigt te raken: mensen in eenzaamheid, met een slechte gezondheidstoestand, psychische problemen, afnemende zelfredzaamheid of stille armoede. Ten slotte zijn onze gehandicapte burgers volwaardig lid van onze maatschappij. Elk mens is een uniek schepsel van God. Binnen de mogelijkheden die zij van de Schepper hebben ontvangen, moeten zij in staat worden gesteld zich te ontplooien.
Focuspunt: Samenleven doe je in de buurt (of in je eigen omgeving) De ChristenUnie vindt het opgroeien in de eigen omgeving met het gezin als basis belangrijk en stimuleert het ouder worden in de eigen omgeving.
Gezondheid wordt door tal van factoren bepaald. Deels zijn dit factoren waar een overheid geen invloed op kan uitoefenen, zoals persoonskenmerken en genetische eigenschappen van mensen. Andere factoren kunnen wel door beleid beïnvloed worden: leefstijl, de fysieke omgeving waarin we wonen en werken, onze sociale omgeving zoals het gezin of de vriendenkring en de organisatie en kwaliteit van de gezondheidszorg. De geschiedenis van het werk in de mijnen, de veroudering van onze samenleving en de slechte luchtkwaliteit zijn voorbeelden van factoren die een bijdrage leveren aan de mindere gezondheid van de inwoners van Limburg. De genoemde factoren zijn onderling sterk verbonden. Een mooie natuur nodigt uit om te wandelen (gezonde beweging) en sociale contacten kunnen ons helpen bij het regelen van de benodigde zorg. Omdat gezondheid door zoveel factoren wordt bepaald moet er een integraal (openbaar) gezondheidsbeleid gevoerd worden. De ChristenUnie pleit ervoor dat besluitvorming op andere beleidsterreinen dan gezondheid, ook rekening houdt met de gezondheid van de burgers.
Focuspunt: Eigen verantwoordelijkheid is mede verantwoordelijkheid De ChristenUnie vraagt nadrukkelijk aandacht voor mensen die het alleen niet redden en zet in op steun voor vrijwilligers en mantelzorgers. Ook kiest zij voor een integraal gezondheidsbeleid.
Een goed bestuur van een land, provincie of gemeente kan niet functioneren zonder actieve burgers, die zich rekenschap geven van het beleid dat de overheid ontwikkelt en uitvoert. Burgers moeten beseffen dat zij invloed kunnen uitoefenen op het functioneren van de samenleving. Politiek ligt bij de burgers, zij kunnen problemen signaleren, initiatieven ontwikkelen, zaken aanhangig maken bij hun overheid. Betrokkenheid van burgers is dus van groot belang. Deze betrokkenheid wordt echter door twee dingen bemoeilijkt. Ten eerste is er een groep medeburgers die zich niet voor zijn omgeving interesseert en mogelijkheden om dingen positief te veranderen onbenut laat. Ten tweede wordt de inzet en de ideeën van actieve burger niet altijd opgepikt, bijvoorbeeld doordat hij zich eerst door een bureaucratische molen moet worstelen om iets gedaan te krijgen. Het provinciebeleid moet er juist op gericht zijn om burgers te stimuleren betrokken te zijn, en de inspanningen die zij verrichten te faciliteren. Wij zien de participerende burger actief langs twee wegen: ‘bestuurlijk’ en ‘maatschappelijk’. De eerste weg houdt in dat burgers zich bezig houden met hoe hun stad of provincie wordt bestuurd en de overheid informeren over wat er leeft. Want juist de kennis en ervaring van de mensen waar het in het beleid om gaat helpt de overheid om ‘op maat gesneden’ politieke beslissingen te nemen. De tweede weg houdt in dat burgers zich inzetten voor elkaar en het milieu, bijvoorbeeld in de wijk of in een vereniging. In nieuw beleid moet de mogelijkheid tot participatie van burgers laagdrempelig worden gemaakt en eventuele belemmeringen moeten worden verwijderd. Het provinciale beleid moet er op gericht zijn om de samenwerking tussen gemeenten, uitvoerende
(zorg)organisaties, verenigingen, kerken en burgers te stimuleren, waarbij het resultaat naar de burgers toe centraal staat. Ook De ChristenUnie Limburg heeft hierin een duidelijke taak en ziet het als een uitdaging om in een tijd van het wegvallen van traditionele zekerheden de kloof tussen de zelfstandig functionerende burger en de kwetsbare burger te verkleinen. Uitgaande van de genoemde ontwikkelingen én rekening houdend met de ChristenUnie uitgangspunten sluiten we dit hoofdstuk af met de speerpunten voor jeugdzorg, ouderenzorg, gehandicaptenzorg, gezondheidsbeleid, betrokkenheid en participatie, prostitutie, verslaafde medemens en sport. Speerpunten jeugd ·
Er is veel winst te boeken voor de hulpvragende kinderen door een goede uitvoering van de preventieve jeugdtaken van gemeenten, bijvoorbeeld via cursussen voor jonge ouders, opvoedingsondersteuning. Het is in het belang van kind en ouder dat de gespecialiseerde jeugdzorg zo weinig mogelijk hoeft te worden ingezet.
·
De provincie bouwt verder aan netwerken tussen onderwijs, leerplicht, jeugdzorg, politie en arbeidsvoorziening, om snelle en gerichte interventies mogelijk te maken. Dit kan onder andere door het stimuleren op regionaal niveau (roc’s). De ChristenUnie wil zogenoemde loopbaanportalen, ongeacht de woonplaats garanderen. Dit naast de verwijzingsmogelijkheden van het reguliere voortgezet onderwijs van ‘probleemleerlingen’ naar het vavo (studiemogelijkheden voor ‘tweede kansers’).
·
Vanuit deze netwerken komen tot het initiëren dan wel uitbouwen van plannen van aanpak met betrekking tot zwerfkinderen- en jongeren, spijbelaars, het probleemgedrag van jeugdige allochtonen, rechts-extremistische jongeren, slachtoffers van loverboys en jongeren die met de politie in aanraking gekomen zijn.
·
Gezinscoaching is een goed instrument om vroegtijdig grote problemen te voorkomen. De ChristenUnie is een voorstander van deze vorm van hulpverlening, juist ook omdat het vaak een uithuisplaatsing kan voorkomen.
·
Kinderen en jongeren in crisissituaties moeten binnen 24 uur adequaat opgevangen worden.
·
Sport en werk kan voor sommige hulpvragers een goed middel zijn voor het opbouwen van een positief zelfbeeld, het aanleren van discipline, het verkrijgen van structuur in het leven en het verwerven van zelfrespect. Dit is belangrijk want respect voor een ander begint bij zelfrespect.
·
De ChristenUnie wil speciale aandacht voor voorlichting m.b.t. de gevaren van alcohol- en druggebruik en de lichamelijke gevolgen hiervan. Het oprichten van een Platform Verslavingszorg ten gunste van een alcoholmatigingsbeleid moet vanuit de Provincie worden gestimuleerd.
·
Een goede voorlichting aan ouders en jongeren over de gevaren van chatprogramma’s en het pesten via internet achten wij gewenst.
·
De ChristenUnie wil verwijdering van coffeeshops uit woonwijken en dorpskernen en een openingsverbod tijdens schooluren.
·
De ChristenUnie wil in voorlichtingscampagnes over SOA’s en ongewenste zwangerschap, naast de aandacht voor voorbehoedsmiddelen ook aandacht voor de betekenis van seksualiteit in een relatie en de mogelijkheid van het weigeren van seksuele relaties en handelingen. Seksualiteit wordt vaak beleefd als een op zichzelf staand iets waardoor het gevaar ontstaat dat de ontwikkeling daarvan niet geïntegreerd plaatsvindt in de ontwikkeling van jongeren.
·
De ChristenUnie maakt zich zorgen over een mogelijke toename van rechts-extremistische jongeren, met name in Noord Limburg. De fractie wil onderzoeken of het aanbieden van ‘uitstap programma’s’ voor deze jongeren nodig is. Deze programma’s zijn in Duitsland succesvol gebleken.
Speerpunten ouderen ·
De ChristenUnie maakt zich sterk voor extra aandacht voor de huisvesting en zorgverlening voor ouderen in hun eigen omgeving. Waar mogelijk moet de provincie projecten ondersteunen en stimuleren waardoor ouderen langer veilig thuis kunnen blijven wonen. Hierbij valt te denken aan woon-zorg zones waarbij woon- en zorgvoorzieningen slim gecombineerd worden.
·
Er is speciale aandacht voor projecten ter voorkoming van vereenzaming en projecten gericht op gezonde en voldoende voeding.
·
De positie van allochtone ouderen verdient bijzondere aandacht.
·
Voor ouderen die niet meer thuis kunnen wonen, moet opvang in verzorgings- of verpleeghuizen in de eigen omgeving mogelijk zijn.
·
Dementie is een toenemend probleem in onze samenleving. Mensen lijdend aan deze aandoening hebben recht op een optimaal aan hun omstandigheden aangepaste leefomgeving. Speciale aandacht dient ook uit te gaan naar de partner en familieleden van de dementerende.
·
De ChristenUnie zal zich inzetten voor voldoende zorg rond het levenseinde: genoeg goede palliatieve zorg zoals hospices, bijna-thuis-huizen en verpleeghuizen.
·
De toenemende verzilvering is van invloed op allerlei provinciale beleidsterreinen. De provincie ontwikkelt een toekomstgericht integraal ouderenbeleid, in goede afstemming met de gemeenten uitgaand van de bijzondere kansen die er op dat gebied voor onze provincie liggen.
Speerpunten mensen met een handicap ·
De provincie heeft een planningstaak op het gebied van het stichten van dagverblijven en gezinsvervangende tehuizen voor gehandicapten. De ChristenUnie wil dat de provincie ruimte blijft scheppen om op basis van een eigen identiteit te blijven functioneren.
·
De provincie bevordert, zo veel mogelijk in samenwerking met gemeenten en gehandicaptenorganisaties, provinciaal overleg over (arbeids)participatie van arbeidsgehandicapten en andere speciale personengroepen.
·
De ChristenUnie wil er op toezien dat de provincie bij openbare aanbestedingen in het openbaar vervoer voorwaarden stelt voor de toegankelijkheid van het vervoer voor minder validen en rolstoelgebruikers.
Speerpunten gezondheidsbeleid algemeen ·
Bij al het te voeren beleid van de provincie Limburg dient een ‘gezondheidstoets’ te worden verricht want het voeren van een integraal gezondheidsbeleid is essentieel voor het bevorderen van de gezondheid.
·
De provinciale overheid moet het voortouw nemen bij het initiëren van een gezamenlijke visie van alle partners op het zorgvoorzieningenaanbod in de regio dat anticipeert op toekomstige problematiek. De provinciale overheid coördineert, initieert, ondersteunt en subsidieert samenwerking tussen burgers, lokale overheden en instanties om verkokering en verdergaande bureaucratisering in de zorg tegen te gaan, efficiëntie te bevorderen en goede, werkbare ideeën uit te wisselen.
·
Zorg-op-maat is belangrijk, daarom moet er goed overleg zijn tussen de provincie, gemeenten, zorgaanbieders, ouderenbonden en patiënten-consumentenplatforms. De wensen van mensen die op thuiszorg aangewezen zijn, stemmen niet altijd overeen met wat bestuurders (be)denken. Het instellen van een ombudsman op provinciaal niveau kan helpen om de afstemming te verbeteren en problemen te signaleren. Ook moet de informatievoorziening gestimuleerd worden om vraag en aanbod in de zorg (zeker ook de thuiszorg) beter op elkaar af te stemmen.
·
De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) die het nodige vraagt van gemeenten. De ChristenUnie vindt dat de provincie moet beschikken over expertise om ondersteuning te bieden aan gemeenten die daarom vragen.
·
Vrijwilligers organisaties en andere instellingen zoals kerken en verenigingen worden als serieuze partners gezien bij de uitvoering van de WMO.
·
Met het oog op de Nieuwe wet Ambulancezorg moet de provincie toezien op een goede en snelle bereikbaarheid van mensen in de kleinere plaatsen.
·
De ChristenUnie wil zorgvuldig omgaan met ongeboren leven en zal daarom nagaan of er in Limburg genoeg ondersteuningsmogelijkheden zijn voor meisjes en moeders die ongewenst zwanger zijn, en indien nodig de vorming van meer organisaties zoals de VBOK ondersteunen of werken aan meer naamsbekendheid van deze organisaties.
·
De provincie moet de continuïteit van de gezondheidszorg voor de lange termijn bewaken. Er zijn veel nieuwe regels waarin de gemeenten soms ten onder te gaan. De provincie moet bij de landelijke overheid matiging bepleiten van snelle veranderingen.
Speerpunten betrokkenheid en participatie · Waar zouden we in Limburg zijn zonder vrijwilligers? Ondersteuning van vrijwilligersorganisaties, buurtverenigingen en buurtplatforms en deskundigheidsbevordering van vrijwilligers verdienen aandacht en ondersteuning van de provincie. · De ChristenUnie wil verenigingen stimuleren initiatieven te ontplooien om de deelname van nieuwe Nederlanders te bevorderen. · Voor de bestrijding van armoede en sociale uitsluiting is de bevordering van deelname aan het sociale en culturele leven belangrijk, bijvoorbeeld door de ondersteuning van zelfhulporganisaties en het invoeren van een kortinggevende provinciepas voor culturele activiteiten. · De ChristenUnie steunt projecten gericht op het volwaardig deelnemen van asielzoekers aan onze samenleving, met extra aandacht voor jeugdige asielzoekers. · Wij hebben veel respect voor de mantelzorgers in de provincie. De ChristenUnie ziet een taak in de ondersteuning van ondersteunings- en contactpunten voor mantelzorgers. · De ChristenUnie steunt arbeidsbemiddeling- en scholingsprojecten, die gericht zijn op langdurig werklozen, met name onder allochtone werkzoekenden. · De ChristenUnie richt zich ook op het steunen van projecten gericht op het verwerven en creëren van werkervaring- en stageplaatsen (met name voor nieuwkomers die het inburgeringprogramma hebben gevolgd en jeugdige allochtonen). · Bij de vormgeving en uitvoering van overheidsprojecten die de leefomgeving van de burgers raken, moeten de belanghebbende burgers een maximale inbreng hebben. · In aandachtswijken dienen problemen op een integrale wijze te worden aangepakt, waarbij gezondheid een centraal thema is. Bewoners moeten bij het maken van plannen en de uitvoering daarvan nauw betrokken worden. ‘Empowerment’ van de bewoners staat centraal. De bewoners dienen zoveel mogelijk een rol te spelen bij het oplossen van problemen doordat professionele organisaties samenwerken met buurtverenigingen, kerken, moskeeën en andere maatschappelijke organisaties uit de wijk. · De ChristenUnie streeft naar een blijvend respect voor de verschillende culturele en godsdienstige groeperingen. Minderheden moeten niet worden achtergesteld, maar worden
gerespecteerd. Een goede dialoog is hierbij fundamenteel. Dit vraagt om een actief minderhedenbeleid en het bestrijden van ieder denkbare vorm van discriminatie. · Mensen in asielzoekerscentra moeten aangemoedigd worden om waar mogelijk vrijwilligerswerk te doen. Met dit werk helpen zijn niet alleen de samenleving, maar het is ook goed voor henzelf. Een actief leven helpt neerslachtigheid te voorkomen, geeft deze mensen meer gevoel van eigenwaarde en bevordert de integratie. Speerpunten prostitutie ·
De ChristenUnie vindt prostitutie geen gewoon maatschappelijk verschijnsel. Bovendien blijkt dat maar een klein deel van de prostituees dit werk vrijwillig doet. De ChristenUnie vraagt aandacht voor preventie en voorlichting op scholen, jeugdcentra etc.
·
De provincie moet toezien op een strenge aanpak van misstanden die ontstaan zijn onder het huidige beleid zoals gedwongen prostitutie en criminaliteit.
·
Daarnaast wil de ChristenUnie aandacht vragen voor opvangvoorzieningen en een uitstapprogramma’s voor (ex)prostituees.
Speerpunten verslavingszorg ·
Overlast van drugsproblematiek wordt integraal aangepakt. Alle mogelijk betrokken organisaties worden gevraagd hun verantwoordelijkheid te nemen.
·
Voor de verslaafde medemens moet goede opvang en behandeling aanwezig zijn. De ChristenUnie is voor een actieve behandeling van de verslaafde medemens. Wij willen de gemeenten ondersteunen in het organiseren van hoogwaardige verslavingszorg die gericht is op arbeidsrehabilitatie en reïntegratie, evenals experimenten met meer verplichte vormen van afkicken. Scholing en (vrijwilligers) werk tijdens de behandeling kunnen hierbij een ingezet worden. Naast het afkicken moet er ook aandacht zijn voor het omgaan en ‘genezen’ van oorzaken en pijn in het leven van de verslaafde. Door deze veelzijdige aanpak wordt er gewerkt aan een nieuw toekomstperspectief van de verslaafde medemens.
·
De ChristenUnie wil onderzoeken of in samenwerking met de gemeenten uitstapprogramma’s voor drugsdealers en drugsrunners opgezet kunnen worden
·
Zolang het gedoogbeleid in Nederland bestaat zal de ChristenUnie Limburg aandacht vragen voor de bizarre situatie die als gevolg daarvan ontstaat in onze grensprovincie door het drugtoerisme (alleen in Maastricht al 4000 personen per dag).
Speerpunten sport ·
De provincie draagt bij aan het faciliteren en stimuleren van de breedtesport, op een meer regionaal niveau.
·
De ChristenUnie richt zich op het creëren van voldoende mogelijkheden voor het beoefenen van buitensporten als wandelen, fietsen, skeeleren en kanoën.
·
De ChristenUnie zet in op het bevorderen van jongerensport, sport door mensen met een functiebeperking en beweging door ouderen.
Het vervolg Bij de ChristenUnie Limburg telt een goede leefomgeving. Het is niet alleen luxe en materieel gewin dat de mens zoekt in zijn aards bestaan. Vanuit de gedachte dat het Leven ons door God is gegeven, zal de ChristenUnie zwaar inzetten op behoud en versterking van een goede leefomgeving. Daarnaast zijn vitale dorpen en steden van groot belang. Over deze onderwerpen gaat het volgende hoofdstuk.
3 Thuis zijn in Limburg We leven in een mooie provincie en we leven er graag. De ChristenUnie wil dat zo houden en streeft naar steden, wijken en dorpen die op menselijke maat leefbaar blijven, waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en helpen in een veilige omgeving. We vertoeven graag in het mooie landschap waarmee we ons identificeren in verbondenheid met de mensen die van oudsher ons mooie Limburg gevormd hebben. De ChristenUnie zet in op behoud van de eigenheid van het Limburgse landschap en wil de natuurwaarden beschermen. Daarnaast geeft de ChristenUnie prioriteit aan het bereiken van een schoner milieu, verantwoord energieverbruik, bewuste mobiliteit, ruimte voor landbouw en goed waterbeheer.
Focuspunt: Zuinig zijn op schone lucht, water en aarde in “os sjoon Limburg” De ChristenUnie kiest voor het milieu, bevordert het gebruik van duurzame energiebronnen en wil de huidige versnippering in het landschap tegengaan.
Onze provincie wordt gekenmerkt door een rijk en gevarieerd landschap, kent een rijke eigen culturele traditie en van oudsher een sterk verenigingsleven. Deze waarden maken het leven in Limburg zo aantrekkelijk en zijn een deel van onze identiteit, vormen ons thuis. Het beleid van de ChristenUnie staat in het teken van de bijbelse opdracht om te bouwen én te bewaren. De ChristenUnie staat voor het Leven in een veilige gezonde en aantrekkelijke omgeving die doorgegeven kan worden aan onze kinderen. De ChristenUnie staat voor een leefomgeving waarin mensen zich thuis voelen. In onze provincie wonen, werken en recreëren ruim één miljoen mensen. Dat legt een aanzienlijk beslag op onze leefomgeving. Consumptieve bestedingen bevorderen de economische groei en stimuleren de werkgelegenheid. Hiervoor is ruimte nodig. Maar dit moet wel samengaan met zorg voor het milieu, met leefbare steden en dorpen en met behoud van natuur en landschap. De ChristenUnie zal niet elke consumptieve wens ondersteunen omdat dit goed is voor de economische groei, maar zal in haar afweging blijk geven van goed rentmeesterschap over Gods schepping. Het laatste decennium hebben we in Nederland moeten waarnemen dat de zorg voor de schepping is afgenomen. Op mondiaal niveau is Nederland op het gebied van milieubeleid van een voortrekkersrol afgezakt naar een middenpositie. Eigenbelang en economisch belang winnen het te vaak van het milieu. De laatste jaren is de druk op de ruimte en het milieu sterk toegenomen door groei van bebouwd oppervlak, groei van automobiliteit en groei van energieverbruik. In Limburg bespeuren we nu de negatieve effecten hiervan: slechte lucht- en
waterkwaliteit, versnippering van het platteland, verdroging, lege bedrijventerreinen, leegstand en verpaupering in achterstandswijken.
Focuspunt: Leven in het landschap dat ons zo eigen is De ChristenUnie vindt dat de cultuurhistorische en natuurlijke waarden beschermd en versterkt moeten worden. Ook komt ze op voor de oerkwaliteiten stilte, duisternis en ruimte. Ze kiest voor bij het landschap passende recreatie.
Door ontgroening en vergrijzing (verzilvering) zal de bevolking in Limburg van samenstelling veranderen en in omvang afnemen. Deze bevolkingskrimp biedt de komende decennia mogelijkheden om in onze leefomgeving een aantal ontwikkelingen op het goede spoor te zetten. Wij staan voor het verbeteren van de kwaliteit van de woningvoorraad. Verder zijn we voor het stabiliseren van de mobiliteit waardoor slechts bestaande knelpunten in de infrastructuur opgelost hoeven te worden. Ook willen we betere mogelijkheden om de waarden en kernkwaliteiten van de open ruimte te behouden en te versterken. Daarnaast zien wij een belangrijke taak voor de provincie op het gebied van voorlichting en educatie om de afstand tussen mens, natuur en landschap te verkleinen.
Focuspunt: Leven in onderlinge verbondenheid in wijk en dorp De ChristenUnie zet in op het voorkómen van achterstandswijken en het verbeteren van het woon- en leefklimaat. Zowel bij nieuwbouw als renovatie is er ruime aandacht voor woon-zorgprojecten.
In het resterende deel van dit hoofdstuk worden de drie genoemde focuspunten in speerpunten per thema uitgewerkt. We beginnen met de speerpunten voor milieu, energie en waterbeheer die betrekking hebben op het zuinig zijn op de schone lucht, water en aarde.
Speerpunten milieu ·
Bij de handhaving werkt de provincie intensief samen met de Algemene Inspectiedienst, arbeidsinspectie en Openbaar Ministerie, waterschappen en gemeenten.
·
De gemeenten hebben hun eigen milieudiensten, die in toenemende mate gaan samenwerken. De komst van de nieuwe omgevingsvergunning is een uitgelezen kans om de samenwerking tussen de regionale milieu-diensten en de provincie te intensiveren.
·
Tijdens de komende Floriade zal reclame gemaakt worden voor duurzaamheid en volledig gebruik gemaakt gaan worden van duurzame energievoorzieningen en waterbesparende technieken.
·
De Provincie kan zich ontwikkelen tot een expertisecentrum op het gebied van woningbouw en bijbehorende milieu- en ruimtelijke vraagstukken, ter ondersteuning van gemeenten die daarom verzoeken.
·
Voorlichting en educatie vergroten het draagvlak voor milieumaatregelen, ook voor de toekomst. Naast het bedrijfsleven dient ook de consument op zijn verantwoordelijkheid gewezen te worden: een goed milieu heeft zijn prijs!
·
De sanering van vervuilde bodems en oppervlaktewateren, moet versneld worden. Het probleem dient echter ook bij de wortel te worden aangepakt: de lozing van milieuschadelijke stoffen moet verder worden teruggedrongen.
·
Lichtvervuiling wordt bestreden door stringente vergunningen voor de kassen van glastuinbouwers, terugdringen van verlichting in reclame-uitingen en waar mogelijk door het verminderen van de intensiteit van straatverlichting.
·
Op het gebied van milieu maakt de provincie werk van integrale vergunningverlening, van handhaving, van openbaarmaking en van preventie en sanering.
·
Emissies van fijn stof en andere schadelijke stoffen dienen verder teruggedrongen te worden.
·
De provincie ondersteunt initiatieven die leiden tot een verminderd gebruik van niet-biologische beschermingsmiddelen.
Speerpunten energie ·
Het (subsidie) beleid bevordert het gebruik van duurzame energiebronnen.
·
Op het gebied van de energiehuishouding maakt de provincie werk van het zorgvuldig gebruik van alternatieve energiebronnen (zon, water, wind, biomassa, co-vergisting van mest, ondergrondse warmte) en van zuiniger energieverbruik. Het gebruik van alternatieve energiebronnen staat niet op zichzelf; thermische verontreiniging van de bodem, horizonvervuiling, vismigratie e.a. zijn belangrijke aandachtspunten.
·
De provincie zal duurzaam bouwen verder stimuleren.Ook wordt het energiezuiniger maken van bestaande woningen en bedrijfspanden gestimuleerd.
Speerpunten waterbeheer ·
In het winterbed van de Maas kunnen veiligheid, recreatie en natuur tegelijk gerealiseerd worden. Verder bouwen in het winterbed van de Maas wordt tegengegaan.
·
Op het gebied van de openbare drinkwatervoorziening maakt de provincie werk van het beschermen en verbeteren van de grondwaterkwaliteit en ziet toe op een evenwichtige verdeling tussen het gebruik van grond- en oppervlaktewater als grondstof voor de openbare drinkwatervoorziening. Het principe ‘minder winnen, meer beschermen’ wordt verder ingevuld door risicovolle activiteiten in grondwaterbeschermingsgebieden te weren en zoveel mogelijk terug te dringen.
·
De geologisch beschermde grondwatervoorraden zijn belangrijk als drinkwatervoorraad voor toekomstige generaties. De provincie reserveert dit grondwater uitsluitend voor menselijke consumptie en is terughoudend met het verlenen van nieuwe onttrekkingsvergunningen. De provincie dient zich in te zetten voor schoon water. Tegenover het investeren in zuiver water staan grote voordelen, als het creëren van zwemwater, lagere zuiveringskosten voor drinkwater en minder milieuvervuiling.
·
De huidige versnippering in het waterbeheer wordt tegengaan door een vorm van integratie te vinden tussen de WML, de rioleringstaak van de gemeenten en de waterschappen in Limburg.
·
Omdat de Maas in Limburg een dominerend invloed heeft op de inrichting van het landschap, wil de ChristenUnie de huidige verantwoordelijkheidsverdeling tussen de Provincie en de Waterschappen heroverwegen. De ChristenUnie pleit voor een bestuurssamenstelling die recht doet aan e maatschappelijke afwegingen die in het waterbeheer gemaakt dienen te worden. De taak van het waterschap moet op de uitvoering (blijven) liggen.
·
De provincie dient zich in te zetten voor schoon water. Tegenover het investeren in zuiver water staan grote baten, als het creëren van zwemwater, lagere zuiveringskosten en minder milieuvervuiling.
·
Om verdroging in onze provincie verder te voorkomen, dient aan de slag gegaan te worden met het Actieplan Verdrogingsbestrijding. Verdrogingsbestrijding en watersysteemherstel worden via een gebiedsgerichte werkwijze integraal opgepakt met tijdige en ruime inbreng van gemeenten, instellingen, burgers en andere belanghebbenden.
Naast het zuinig zijn op de schone lucht, water en aarde. vindt ChristenUnie het landschap van groot belang. In de volgende paragraaf worden daarom de speerpunten voor open ruimte, landbouw en recreatie weergegeven. Speerpunten open ruimte ·
Een stringent beleid is nodig op het gebied van buitenreclame ter voorkoming van horizonvervuiling langs provinciale wegen en in het open landschap.
·
De begrenzing en de kernkwaliteiten van het Nationaal Landschap Heuvelland zijn vastgesteld. Het is nu tijd om te bepalen waar ruimte voor ontwikkeling wordt geboden en waar het accent ligt op behoud en herstel.
·
In het buitengebied worden alleen nog nieuwe woningen gebouwd als die nodig zijn voor het verbeteren van de kwaliteit van de bestaande omgeving
·
In de open ruimte worden de cultuurhistorische en natuurlijke waarden beschermd en versterkt, alsmede de oerkwaliteiten stilte, duisternis en ruimte. De landbouw als traditionele beheerder van het landschap krijgt ruimte en mogelijkheden om hierin een belangrijke rol te vervullen.
·
De provincie tornt niet aan de ambities voor de ecologische hoofdstructuur: de ontsnippering van natuurgebieden blijft een speerpunt in het natuurbeleid.
·
Water vormt een belangrijk mede-ordenend principe bij de inrichting van het landelijk gebied.
·
In het buitengebied zijn nieuwe ontwikkelingen mogelijk mits zij een versterking betekenen van de ruimtelijke kwaliteit. Nieuwe functies of uitbouw van bestaande functies die economisch voor het bestreffende gebied van belang zijn maar die veel negatieve effecten opleveren, kunnen alleen worden toegelaten als die effecten door in het landschap passende maatregelen worden tenietgedaan.
Speerpunten landbouw ·
De landbouw is drager van het cultuurlandschap zoals wij het kennen en waarderen. De kleine landschapselementen vormen de basis voor de leefbaarheid, deze dienen met steun van de provincie instandgehouden en verbeterd te worden.
·
De ChristenUnie erkent dat de markt een grote druk op de landbouw legt, waardoor deze steeds verder moet innoveren en aan schaalvergroting moet doen. Ongewenste effecten voor de leefbaarheid, zowel op landschappelijk-ecologisch en psychosociaal gebied als op het gebied van dierenwelzijn, dienen bestreden te worden.
Speerpunten recreatie ·
Het landschap wordt, zonder dat deze in zijn waarde wordt aangetast, ontsloten voor de regionale recreant om er te kunnen verpozen. Met name in waardevolle gebieden wordt ruimte geboden voor de langzame toerist en worden andere vormen van recreatie ontmoedigd.
·
De ChristenUnie staat voor een restrictief beleid ten aanzien van grootschalige recreatieve ontwikkelingen zoals pretparken, grote hotels en vakantieparken.
Ten slotte volgen de speerpunten voor vitale steden en dorpen, huisvesting, veiligheid en mobiliteit. Hierbij staat het leven in onderlinge verbondenheid in wijk en dorp centraal. Speerpunten vitale steden en dorpen en volkshuisvesting ·
Bij nieuwbouwprojecten worden bij de aanvang voldoende middelen gereserveerd voor binnenstedelijk groen.
·
Limburg is meer dan zestienhonderd jaar (Sint Servaas, +384) gevormd door het christendom. De ChristenUnie staat voor het bewaren van monumenten die aan dit rijke verleden herinneren.
·
Woningzoekenden uit een bepaalde plaats of regio moeten zo veel mogelijk in die plaats of regio ook woonruimte kunnen vinden.
·
De provincie houdt kritisch de woningbehoefte bij, zowel in aantallen als in diversiteit, en houdt daarbij de lange termijn in gedachte. Bijzondere aandacht blijft uitgaan naar voldoende aanbod voor de lagere inkomens en voor starters.
·
De ChristenUnie streeft naar een evenwichtige spreiding van koop- en huurwoningen in diverse prijsklassen, en daarnaast naar revitalisering van de bestaande woningvoorraad. Ook mensen met een smalle beurs moeten goed kunnen wonen.
·
De woningbouwopgave richt zich op transformatie en kwaliteitsverbetering en niet meer op kwantitatieve uitbreiding van de woningvoorraad. De komende decennia wordt ingezet kleinen grootschalige herstructurering van woonwijken, inclusief sloop, om aan deze transformatie en kwaliteitsverbetering te kunnen voldoen. Tevens is nieuwbouw binnen de bebouwde kom aan de orde, die overigens niet ten koste mag gaan van het groengehalte in de stad.
·
Uitbreidingslocaties voor woningbouw zullen alleen nog aan de orde zijn als bewezen kan worden dat nieuwbouw binnen de bebouwde kom en herstructurering geen mogelijkheden meer bieden. Uitbreidingen zullen kleinschalig zijn, dicht tegen de bestaande bebouwing binnen de rode contour en zullen niet plaatsvinden in het Nationaal Landschap Heuvelland en andere kwetsbare gebieden. Onderzocht wordt hoe deze ontwikkelingen gerealiseerd en gefinancierd gaan worden. Ervaringen in regio’s met krimp, zoals Wallonië en het Ruhrgebied, worden erbij betrokken. Verder wordt geleerd van ervaringen van steden die groen en compact gebouwd hebben.
·
Geïnvesteerd wordt in de leefbaarheid van de steden en de dorpen: het voorzieningenniveau, verenigingsleven en vrijwilligerswerk dient niet zuiver door marktdenken bepaald te worden.
·
Zowel bij nieuwbouw als renovatie is er ruime aandacht voor woon-zorgprojecten. De provincie is ruimhartig in het ter beschikking stellen van expertise en/of subsidies.
·
Stimuleren en subsidiëren van groenstroken, open water, speelterreinen en voorzieningen in wijken en dorpen. In het kader van de stedelijke vernieuwing verleent de provincie (financiële) steun aan gemeenten die een intensief stads- en dorpsvernieuwend beleid voeren.
Het voorkomen van achterstandswijken en het verbeteren van het woon- en leefklimaat in binnensteden verdienen hoge prioriteit. Speerpunten veiligheid ·
Provinciale en gemeentelijke rampenplannen moeten regelmatig getoetst worden op actualiteit en doeltreffendheid. Plannen dienen beter op elkaar afgestemd te worden. Daarvoor is een voortdurende inventarisatie nodig van risico opleverende objecten.
·
Het provinciebestuur is actief betrokken bij de vraag of de hulpverleningsdiensten (politie, brandweer, ambulance) optimaal functioneren.
·
Bij de inrichting van woongebieden en andere gebieden waar mensen verblijven zal aandacht uitgaan naar een goede verkeersveiligheid en naar sociale veiligheid.
·
In samenwerking met gemeenten worden activiteiten ontplooid om geweld terug te dringen. Daarbij zoeken wij naar de fundamentele oorzaken van dit geweld. De burgers worden nadrukkelijk betrokken bij het bepalen van oplossingsrichtingen.
Speerpunten mobiliteit ·
Bevorderen dat bussen en het wagenpark van de overheid gebruik maken van milieuvriendelijke brandstoffen.
·
De ChristenUnie vraagt om onderzoek naar slimme vormen van openbaar vervoer met hoge frequenties en goede aansluitingen.
·
De ChristenUnie wil het gebruik van niet-gemotoriseerd vervoer stimuleren: dus per fiets of te voet op korte afstanden.
·
De ChristenUnie wil via het investeren in openbaar vervoer binnen steden en tussen steden een alternatief bieden voor de auto.
·
Mensen met lichamelijke beperkingen en ouderen moeten veilig gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer. De ChristenUnie wil investeren in veilige en aantrekkelijke haltes door onder andere obstakels te verwijderen en zorg te dragen voor verlichting en beschutting.
·
Investeren in goede ontsluitingen van bedrijventerreinen voor bus en fiets door aanleg van busbanen en voor de fietspaden de kortste en aantrekkelijkste route te kiezen.
·
De noodzaak voor de Buitenring Parkstad staat voor de ChristenUnie niet ter discussie. Wel zal in de lopende MER/Tracéstudie nog moeten worden aangetoond dat de aanleg van 2x2-rijstoken en de doortrekking van de Dentgenbachweg noodzakelijk zijn. De noodzaak van de doortrekking richting Aken (via de B258n) is niet aangetoond. Bovendien mag de Buitenring niet een alternatieve route voor de A2/A76 worden.
·
Investeren in meer wegen is niet op voorhand nodig, Limburg heeft voldoende wegen. Nadrukkelijk dient de ladder van Verdaas gebruikt te worden als zich knelpunten voordoen
(eerst gedragsbeïnvloeding, zoals carpoolen, fiets, openbaar vervoer, andere werktijden, telewerken, dan efficiënter gebruik van het bestaande wegennet, en pas als laatste de overweging het wegennet uit te breiden). Het vervolg Aan de basis van onze welvaart staan de ondernemers en de bedrijven. Mensen ontplooien hun talenten door arbeid. Zo werken ze aan hun eigen welzijn en dat van de samenleving. Nu de onderwerpen zorgen voor elkaar in Limburg (hoofdstuk 2) en leven met elkaar in Limburg (hoofdstuk 3) behandeld zijn, wordt in het volgende hoofdstuk ingegaan op het werken met elkaar in Limburg.
4 Gebalanceerd naar duurzame ontwikkeling De ChristenUnie is van mening dat de mens de wereld waarin hij leeft niet mag uitbuiten. Integendeel: wij beheren haar in het besef dat we haar doorgeven aan onze kinderen. Dat betekent dat niet alle ontwikkelingen die als economische groei gezien worden, zondermeer een plek moeten krijgen in Limburg. Gezien het feit dat we in onze mooie provincie met ruim één miljoen mensen wonen, werken en recreëren, moeten er ook op het gebied van werk en economie duidelijke keuzes worden gemaakt. Gegeven de huidige stand van lucht- en waterkwaliteit, maar bijvoorbeeld ook de leegstand op bedrijventerreinen mogen de economie en het eigenbelang het daarbij niet zonder meer winnen van het milieu. De Limburgse economie is naar onze mening voor een deel over haar houdbaarheidsdatum heen. De economie in de zuidelijke helft van onze provincie rendeert nog voor een markant deel op de werkgelegenheid die is gecreëerd naar aanleiding van de sluiting van de mijnen in de jaren ‘70. De industrie en dienstverlening hebben zich slechts ten dele ontwikkeld tot innovatieve en duurzame werkgelegenheid. Het einde van de cyclus biedt Limburg echter kansen en uitdagingen om een noodzakelijke wending te maken. Zo zien wij dat de economie in het noorden van de provincie al goede signalen afgeeft als het gaat om ontwikkeling en innovatie, en dat Midden Limburg kansen signaleert als bruggenhoofd tussen haar natuurlijke achterlanden België en Duitsland. Bij het benutten van de kansen en het aangaan van de uitdagingen dient er wel met een aantal ontwikkelingen rekening te worden gehouden. Ook in Zuid Limburg wordt intensief gezocht naar mogelijkheden de economie een nieuwe richting te geven. Hierbij valt vooral te denken aan de ontwikkelingen op het industrieterrein Avantis, dat zich ontwikkeld tot een centrum voor zonnecelproductie. De Limburgse economie is niet los te zien van de globale economische ontwikkelingen in de wereld. De economie ontwikkelt zich steeds sneller tot één wereldomvattend systeem, en wordt ervaren als de motor en gangmaker van andere ontwikkelingen (met name op sociaal vlak). Op termijn zal er een nieuw economisch evenwicht bereikt worden, waarbij arbeidsintensieve bedrijfstakken activiteiten voor een belangrijk deel naar lage lonen landen hebben overgebracht en de ‘oude economieën’ zich hebben gespecialiseerd in meer hoogwaardige producten en kennisintensieve diensten. ChristenUnie is van mening dat de provinciale overheid in deze ontwikkeling niet passief moet zijn maar meer moet plannen en vooruitdenken; zij moet immers mede de voorwaarden scheppen voor vooruitstrevend ondernemerschap. Haaks hierop staat de voortgaande regionalisering binnen de provincie zelf. De economie van Limburg vormt immers geen geheel, maar wordt gekenmerkt door een tweedeling die zich tot
buiten de grenzen van de provincie uitstrekt. De ChristenUnie onderkent dit gegeven, en is van mening dat veel meer dan op dit moment het geval is, een economisch twee sporenbeleid gevoerd moet worden. Wij constateren dat de regio’s Noord en Zuid Limburg (met de grens net ten noorden van Echt) voor wat betreft hun respectievelijke ontwikkeling meer moeten aansluiten bij het eigen afzet- en verzorgingsgebied, inclusief het Europese achterland. De bedrijvigheid in Noord Limburg is ook duidelijk anders van aard opzet met een nadruk op landbouw, agro-technologie en transport; bovendien sluit zij mede hierdoor van nature veel beter aan op de ontwikkelingen binnen de driehoek Eindhoven, Nijmegen, Wageningen en het Duitse achterland. Voor Zuid Limburg moet een andere aanpak gekozen worden, met meer nadruk op dienstverlening, (duurzaam) toerisme en zorg. Provinciaal beleid betekent in onze visie dan ook geen krampachtig Limburgs-regionaal beleid, maar juist een grensoverschrijdend beleid.
Focuspunt: (Eu-)regionale aanpak De ChristenUnie is van mening dat Noord-Midden en Zuid-Limburg wat landbouw betreft een eigen economische ontwikkeling kennen. Verder wordt de doorontwikkeling tot een innovatieve provincie sterk gestimuleerd. Dit geldt voor beide regio’s. Waar nodig dient de samenwerking te worden gezocht met België en Duitsland, evenals met de provincies Noord-Brabant en Gelderland.
Een derde punt dat van invloed is op de Limburgse economie, is de toenemende verzilvering en inkrimping van de bevolking. In combinatie met een toenemend welvaartsniveau, zullen deze demografische ontwikkelingen enerzijds gevolgen hebben voor de arbeidsparticipatie en anderzijds voor de vraag naar een op maat gesneden zorg- en ‘gezondheidsaanbod’. Ook zal er sprake zal zijn van een toenemende vraag naar duurzame manieren van tijdsbesteding en recreatie. Naar de mening van ChristenUnie leeft de mens ‘niet bij brood alleen’. De kwaliteit van het menselijk bestaan wordt in onze visie niet in de eerste plaats bepaald door de stand van de economie. Op dit moment is een toename van de welvaart gekoppeld aan economische groei; deze groei kent naar onze mening echter grenzen. Om een ontwikkeling naar een meer duurzame economie te kunnen realiseren is een andere aanpak nodig. Deze aanpak kan echter alleen worden gefinancieerd vanuit een goed functionerende economie. De overgang naar duurzame economie dient in de visie van ChristenUnie zorgvuldig begeleid te worden, en kan niet alleen
worden overgelaten aan de krachten van de markt. De provinciale overheid heeft in dit proces een regulerende en voorwaardenscheppende rol. De Limburgse overheid dient waar mogelijk, via een gunstig investerings- en vestigingsklimaat de noodzakelijke voorwaarden te scheppen voor een gezonde en evenwichtige ontwikkeling van de economie. Zij dient daarbij te streven naar een balans tussen sociale doelstellingen, ecologische doelstellingen en economische doelstellingen. Gegeven de uitstroom van arbeidsintensieve ondernemingen, zal de Provincie bij het aantrekken van nieuwe ondernemingen duidelijker moeten inzetten op hoogwaardige vormen van innovatieve ‘maakindustrie’ en hoogwaardige dienstverlening. Wat betreft dit laatste punt is de ChristenUnie voornemens om in Limburg onder andere een kenniscentrum voor duurzame economie op te zetten. De overheid zal de coördinerende rol op zich nemen om relevante partijen (bestaande kenniscentra en bedrijfsleven) hieraan te committeren.
Focuspunt: Duurzaamheid die gestoeld is op een solide financiële basis De ChristenUnie kiest voor een geleidelijke ontwikkeling van de economie, een ontwikkeling die in evenwicht is met milieubehoud en aandacht voor de mens. Welvaart is meer dan economische groei en wordt ook beïnvloedt door veiligheid en een schoon milieu..
De provinciale overheid dient bij het formuleren van economisch beleid rekening te houden met de voortschrijdende verzilvering en inkrimping van de bevolking; volgens berekeningen zal hierdoor immers krapte op de arbeidsmarkt ontstaan. De overheid zal zo spoedig mogelijk een analyse moeten maken ten aanzien van de ontwikkeling van de arbeidsvraag (per sector). Deze analyse wordt afgezet tegen de ontwikkeling van de Limburgse beroepsbevolking. In elk geval zullen nu al de mogelijkheden voor arbeidsmigratie onderkend moeten worden. Tevens moet er meer aandacht worden besteed aan het behoud, of zelfs de uitbreiding van lokale en kleinschalige arbeid die vooral ten gunste komt van lager opgeleiden De provinciale overheid dient in dit kader in het bijzonder oog te hebben voor de toenemende vraag naar goede vakvrouwen en vakmannen. Zij moedigt lager opgeleiden aan tot het volgen van programma’s die hun opleidingsniveau meer in overeenstemming brengt met de vraag naar kwalitatief andersoortige arbeid.
Focuspunt: Ook aandacht voor voldoende werkgelegenheid voor laaggeschoolden
De ChristenUnie vindt dat Limburg niet alléén mag kiezen voor hoogwaardige arbeid, maar dat zij voortvarend moet blijven werken aan voldoende werkgelegenheid voor mensen op VMBO –niveau en voor mensen met een verstandelijke of lichamelijke handicap. Wij vinden het belangrijk dat ook deze mensen inzetbaar zijn en blijven in een zichzelf ontwikkelende economie.
Uitgaande van de ontwikkelingen in Limburg én rekening houdend met onze ChristenUnie uitgangspunten, hebben wij de volgende speerpunten op het gebied van economie en werkgelegenheid en bedrijfsterreinen. Speerpunten economie en werkgelegenheid ·
Er dient nadrukkelijk meer aandacht te zijn voor niet-betaalde, maar wel uiterst noodzakelijke arbeid (mantelzorg, opvoeding en vrijwilligerswerk). De provincie moet zich meer bewust zijn van de maatschappelijke en economische betekenis van niet-betaalde arbeid.
·
Startende en innoverende ondernemers verdienen extra steun.
·
De provincie Limburg is zich ervan bewust dat het aantrekken van kennisintensieve bedrijven en instellingen de aanwezigheid veronderstelt van een goed geschoolde beroepsbevolking. Omdat hoger- en beroepsonderwijs vaak bovengemeentelijk van aard is, vervult zij als het gaat om de afstemming tussen arbeidsmarkt en onderwijs de rol van bruggenbouwer.
·
De provincie Limburg dient op korte termijn een analyse te maken van de arbeidsmarkt afgezet tegen de ontwikkeling van de beroepsbevolking. Aan de hand van deze analyse dienen aanvullende maatregelen te worden genomen om grote discrepanties op dit vlak te voorkomen. De provinciale overheid dient overigens nu al rekening te houden met een tekort aan beroepskrachten in de zorg.
·
De provincie moet nog intensiever gebruik maken van haar centrale ligging binnen Europa. Zo dient zij de mogelijkheden van een vestiging van een Europees Juridisch kenniscentrum in Limburg te onderzoeken.
·
De provincie Limburg zorgt voor een aantrekkelijk investeringsklimaat, waarbij zij een duidelijke voorkeur uitspreekt voor kennisintensieve dienstverlening en hoogwaardige productie.
·
Limburg is zich bewust van de win-win situatie met betrekking tot de zorg voor haar monumenten en cultuurbepalende landschapselementen. Zij stimuleert daartoe de ontwikkeling van bestaande opleidingen en restauratieateliers tot centra van kennis en ambacht.
·
De landbouw in Zuid Limburg dient zich op termijn te ontwikkelen tot een ecologische meer verantwoorde bedrijfstak. Hierbij tekent de ChristenUnie nadrukkelijk aan dat duurzame
landbouw wel lonend dient te zijn. Dat veronderstelt onder andere de aanwezigheid van een goede afzetmarkt met dito prijzen. De productie en afzet van streekproducten wordt ondersteund. ·
Het platteland moet leefbaar blijven. Gezinsbedrijven waar een redelijke boterham wordt verdiend en recht wordt gedaan aan culturele eigenheid, landschap, natuur, milieu en dierenwelzijn spelen hierbij een belangrijke rol.
·
Limburg moet zich positioneren als een regio waar kennis rondom het begrip 'duurzaamheid' is geconcentreerd. Er wordt gezocht naar aansluiting bij bestaande initiatieven op dit gebied. De uitbreiding van Avantis op dit gebied wordt van harte ondersteund.
·
De provincie Limburg is voorwaardenscheppend voor de ontwikkeling van een duurzame economie die respect toont voor de schepping; zij stimuleert daartoe maatschappelijk bewust en duurzaam ondernemen.
·
Er kunnen slechts zwaarwegende argumenten zijn om op directe dan wel indirecte wijze steun te verlenen aan ondernemingen die niet duurzaam produceren. Wanneer ondernemingen duurzamer willen gaan produceren wordt dit sterk gestimuleerd.
·
Investeringen in duurzaam en hoogwaardig toerisme wordt gestimuleerd, terwijl investeringen in de amusements- en gokindustrie worden ontmoedigd.
Speerpunten bedrijventerreinen ·
De provincie coördineert de behoefte aan bedrijvenlocaties, en voorkomt dat door onderlinge concurrentie tussen gemeenten en regio’s onnodig geïnvesteerd wordt in nieuwe bedrijventerreinen, met als gevolg verlies van middelen en landschap.
·
De provincie ondersteunt de ontsluiting van bedrijventerreinen voor het openbaar vervoer en de fiets.
·
De revitalisering van bestaande en/of verouderde bedrijventerreinen wordt actief nagestreefd. De aanleg van nieuwe bedrijventerreinen zal slechts bij hoge uitzondering in overweging worden genomen.
·
Actieve sturing op het benutten van leegstand op bestaande bedrijventerreinen alvorens nieuwe bedrijventerreinen aan te leggen.
·
Bedrijvigheid die een bedreiging vormt voor de leefbaarheid, wordt zo mogelijk verplaatst naar bedrijventerreinen buiten de centra van stad en dorp.
5 Hoe nu verder? Nederland staat weer voor verkiezingen. Op 7 maart zijn de burgers van Limburg aan zet. De keuzes die dan gemaakt worden, zijn bepalend voor de komende jaren. In dit verkiezingsprogramma bekent de ChristenUnie Limburg kleur over haar keuzes in antwoord op de uitdagingen waar we in Limburg voor staan. Wilt u ook een Limburg waar we betrokken zijn op elkaar, een Limburg waar we zorgvuldig omgegaan wordt met ethische thema’s en een Limburg waar we ons allemaal thuis voelen? Draag dan uw steentje bij aan Limburgse politiek met een Christelijk – Sociaal profiel. Stem 7 maart ChristenUnie!
