RESOC – 30 september 2008
Cynthia Langenaken afdelingshoofd marketing & communicatie - De Lijn Limburg Peter Van Overvelt projectleider Spartacusplan - projectencentrum De Lijn
Een sterk openbaar vervoer aanbod voor Limburg
De Lijn Limburg
kencijfers
De Lijn in Limburg - kencijfers
Cijfers 2007 Aantal personeel Aantal reizigers Aantal kms Aantal lijnen
: 872 (regie & expl = 1312) : 47.866.097 : 40.486.632 (regie & expl & leerlingenvervoer) : 158 • stads- en streeklijnen: 118 • belbussen: 40 Aantal bussen : 366 (enkel regie) • standaardbussen: 233 • gelede bussen : 64 • belbussen: 69 Aantal ritten per dag: 5023 (maandag-schooldag)
Dia 3
1
De Lijn in Limburg - kencijfers
Cijfers 2007 (vv) Aantal haltes
Aantal DBS
: 8.991 • met schuilhuisje: 30,52% • Zonder schuilhuisje: 69,48% : 29 • gemeenten: 26 • bedrijven: 3
Dia 4
De Lijn Limburg
toekomstplan: Spartacusplan
SPARTACUSPLAN 1. Concept 2. SocioSocio-economische impact 3. Voertuigkeuze 4. Spartacusplan concreet 5. Timing Dia 6
2
SPARTACUSPLAN
1. Concept
Dia 7
Netmanagement: vervoersgebieden
Dia 8
Verkeersplanologische context Netmanagement De Lijn : Criteria en principes voor de opbouw van het OV-netwerk : – Elke gemeente van de buitengebieden dient met hoogstens één overstap verbonden te zijn met de vervoerkern (Bipool HasseltGenk) van het vervoergebied. – Elke gemeente van de kleinstedelijke gebieden wordt zonder overstap verbonden met de vervoerkern van het vervoergebied. –…
Dia 9
3
Doelstelling Plan dient forse bijdrage te leveren aan doelstellingen opgenomen in Mobiliteitsplan Vlaanderen – Verhogen % OV-verplaatsingen in de totale mobiliteit door aanbieden van goed alternatief voor personenwagen – Verhogen efficiëntie van het OV – Bijdrage aan een duurzame mobiliteit en goede levenskwaliteit
Dia 10
Strategie – Uitbouw regionaal netwerk van snelle verbindingen tussen steden (netmanagement) – Basis = aangepaste NMBS-dienstregeling → vanuit centrumknoop uitbouwen van netwerk met bijkomende OVknooppunten – Nieuwe regionale sneltramlijnen vullen basis aan – Verdichting met bijkomende snelbuslijnen op relaties die minder voor spoorbediening in aanmerking komen – Ontsluitende streekbussen en lokale busbedieningen afstemmen voor vlotte aan- en afvoer op regionaal net in de knooppunten – Tariefsystemen, aangepast aan geïntegreerd aanbod spoor – bus voorzien – Vrije busbanen en verkeerslichtenbeïnvloeding voorzien t.b.v. betrouwbaarheid en regelmaat Dia 11
Ruimtelijk-planologische context Concrete acties uit het RSPL : – een hiërarchisch openbaarvervoernetwerk met vier niveaus : ¾ A (bovenprovinciaal), ¾ B (provinciaal verbindend), ¾ C (intergemeentelijk verbindend), ¾ D (lokaal ontsluitend) – sterk uitgebouwde openbaarvervoerassen, gericht op Hasselt, als alternatief voor het autoverkeer – hoogwaardig intern openbaar vervoer in het stedelijk gebied HasseltGenk (bipool) – opnieuw in gebruik nemen van verlaten spoortracé’s.
Dia 12
4
Ruimtelijk-planologische context Gewenste lijnen van niveau A : – Verbinding Hasselt-Maastricht – Verbinding Herentals-Mol-Neerpelt/Overpelt-Weert-Roermond (via IJzeren Rijn) Gewenste of op te waarderen lijnen van niveau B : – Verbinding Neerpelt-Eindhoven – Verbinding Zonhoven-Neerpelt (lijn 18) – Verbinding Diepenbeek(LUC)-Genk – Verbinding Bilzen-Maastricht – Snelbuslijn Genk-Maasmechelen – Snelbuslijn Neerpelt-Achel – Snelbuslijn Leopoldsburg via Hechtel en Bree naar Maaseik – Snelbuslijn Lanaken-Maasmechelen-Maaseik. Dia 13
Bestaande spoorlijnen
LEGENDE
Provincie Limburg
Bi-pool Hasselt – Genk
Bestaande spoorlijnen
Bestaande NMBS-stations
Dia 14
Basis = aangepaste dienstregeling NMBS Principe: – Hasselt: hoofdknooppunt voor de provincie Limburg Treinen ontmoeten elkaar rond het hele en het halve uur en geven dan aansluitingen in alle richtingen – Halfuurfrequentie: één keer snelle IC gevolgd door een stoptrein met aansluiting op snelle IC in een knoop net buiten de provincie (Landen, Aarschot,..) – Halfuurfrequentie op Hasselt-Beringen, met nieuwe stopplaats in Beringen – Reactiveren treindienst Neerpelt - Achel - (Weert) – Betrouwbare en optimale aansluitingen tussen trein en bus in: Hasselt, Genk, Sint-Truiden, Tongeren, knooppunt N-Limburg Dia 15
5
Trein
Verplaatsing
Huidige reistijd
Reistijd Tijdwinst regionet
Hasselt – Brussel Noord via Aarschot
76’
50’
Hasselt - Antwerpen
65’
53’
26’ 12’
Hasselt – Luik
54’
40’
14’
Genk – Brussel Noord via Landen
96’
82’
14’
Genk – Antwerpen met overstap
120’
72’
48’
Beringen – Hasselt
40’
19’
21’
/
17’
/
Neerpelt - Weert
Dia 16
Nieuwe sneltramlijnen
LEGENDE
Provincie Limburg
Bi-pool Hasselt – Genk
Bestaande spoorlijn
Nieuwe sneltramlijn
Bestaande NMBS-stations
Nieuwe stopplaats
Dia 17
De Lijn voorziet 3 nieuwe sneltramlijnen op volgende relaties: – Hasselt – UHasselt – Genk – Maasmechelen Leisure Valley – (Sittard) – Hasselt – UHasselt – Lanaken – Maastricht – Hasselt – verstedelijkt gebied Noord-Limburg (Lommel, Neerpelt, Overpelt) Frequentie: Week & zaterdag : om het halfuur, Hasselt-UHasselt-Genk om het kwartier Zon- & feestdagen : om het uur, Hasselt-UHasselt-Genk om het halfuur Buslijnen worden waar mogelijk afgestemd op knooppunten: Maasmechelen-Eisden, UHasselt, knooppunt N-Limburg
Dia 18
6
Dia 19
Sneltrams – Korte reistijden om knooppuntennetwerk te kunnen realiseren – Hoge regelmaat door optimale doorstroming in eigen bedding – Hoog comfort, hoge capaciteit, veel zitplaatsen – Hoogwaardig imago en aantrekking, ook op automobilist – Rijden als tram in de stad en als sneltram in eigen bedding of op treinsporen – Inpasbaar in stedelijk weefsel – Milieuvriendelijk – Flexibele tractiewijze elektrisch/diesel om met alle exploitatie randvoorwaarden rekening te houden
Dia 20
Sneltram
Verplaatsing
Huidige reistijd
Reistijd Tijdwinst regionet
Maasmechelen Leisure Valley – Hasselt
66’
38’
28’
Genk – UHasselt – Hasselt
33’
19’
14’
Maaseik – Hasselt
90’
53’
37’
Maastricht – Hasselt
61’
26’
35’
Lanaken – Hasselt
56’
20’
36
Knooppunt Noord-Limburg - Hasselt
62’
27’
35’
Dia 21
7
Regionaal net & light rail Euregio
LEGENDE
Bestaande spoorverbindingen
Nieuwe regionale spoorverbinding
Snelbusverbinding
Light rail Euregio
Dia 22
Snelbus
Verplaatsing
Huidige reistijd
Reistijd Tijdwinst regionet
Maaseik – Neerpelt
68’
44’
24’
Tessenderlo – Hasselt
44’
34’
10’
Sint-Truiden – Tongeren
42’
36’
6’
Tongeren – Maastricht
43’
38’
5’
Maasmechelen – Maastricht
58’
35’
23’
Bree - Genk
37’
28’
9’ Dia 23
SPARTACUSPLAN
2. sociosocio-economische impact
Dia 24
8
Goede kosten – batenverhouding Maatschappelijk verantwoord project Belangrijkste baten: reistijdwinsten Zowel binnen Limburg Als met Antwerpen, Brussel, Leuven, Luik Economische impact: vooral bij investeringsfaze Belangrijke fiscale terugvloei ~ netto kost voor de overheid Verbeterde cohesie Vlaanderen en Limburg Groeipotentieel bedrijfsleven
Dia 25
Goede kosten – batenverhouding – Maatschappelijk verantwoord project – OV in, van en naar Limburg loopt achter op kwaliteit OV elders in Vlaanderen – -> kwaliteitsimpuls door middel van een gestructureerde en geïntegreerde aanpak is noodzakelijk – -> Spartacusconcept beantwoordt volkomen aan deze noden op vlak van ontsluiting, frequentie en reistijden, tarieven, comfort, veiligheid en impact op omgeving – -> toename van OV-gebruik met circa 30%
Dia 26
Goede kosten – batenverhouding
Belangrijkste baten: reistijdwinsten – zowel binnen Limburg - 30 min (vb Hasselt-Neerpelt, Hasselt-Maastricht, Hasselt-Maasmechelen) - 40 à -80 min (op langere trajecten zoals o.m. Neerpelt-Tongeren) – als met Antwerpen, Brussel, Leuven, Luik -10 à -50 min Afname reistijden resulteert in verhoogde bereikbaarheid = welvaartswinst in geld uitgedrukt : totale welvaartswinst van 372 miljoen euro Dia 27
9
Besluit kwantitatieve resultaten Goede kosten – batenverhouding – Economische impact: vooral bij investeringsfaze – voor De Lijn en NMBS – voor leveranciers goederen en diensten
output
investeringsfase
exploitatie-activiteiten
op jaarbasis
op jaarbasis
123 mio €
29 mio €
banen toegevoegde waarde
400
66
39 mio €
8 mio €
Dia 28
Besluit kwantitatieve resultaten Goede kosten – batenverhouding
– Belangrijke fiscale terugvloei ~ netto kost voor de overheid – Investeringsperiode (2009-2014): 90 mio euro – Exploitatie-activiteiten: 6,9 mio euro / jaar – Registratierechten: 2,9 mio euro / jaar
Dia 29
Besluit kwantitatieve resultaten Goede kosten – batenverhouding
Verbeterde cohesie – kortere reistijden brengen Limburg dichter bij de rest van Vlaanderen en de rest Vlaanderen dichter bij Limburg – Ook positief effect op OV-aansluitingen buitenland (Nederlandse spoorwegennet & Euregiobahn)
Dia 30
10
Besluit kwantitatieve resultaten Goede kosten – batenverhouding – Groeipotentieel bedrijfsleven – investeringsfase -> sterke economische impact ( leveranciers diensten en goederen, banen, TW,…) – beter integratie van Limburgse met Vlaamse, Belgische en Europese arbeidsmarkt – betere logistieke ondersteuning bij uitbouw Limburgs ICT en onderzoeksnetwerk – positieve impact op vastgoedontwikkelingen – verbeterde bereikbaarheid van toeristische attracties, hotels, horeca en faciliteiten voor ontspanning, sport, cultuur, …
Dia 31
SPARTACUSPLAN
3. Voertuigkeuze
Dia 32
Functionele eisen aan het voertuig – Hoog optrekvermogen en hoge topsnelheid – Geschikt voor spoorwegnet – Geschikt om te rijden als tram doorheen het fijnmazig stedelijk weefsel - kleine bochtstralen - lage vloer - voldoende hoge remvertraging - passieve veiligheid naar andere weggebruikers - profiel – Geschikt voor exploitatie over de grens – Flexibiliteit in tractie (elektrisch / diesel / hybride)
Dia 33
11
Voertuigkeuze
Zware of lichte sneltram?
Dia 34
Karakteristieken Voertuigen Maximale rijsnelheid
Lichte sneltram
Zware sneltram
100 à 105 km/h
100 – 160 km/h
Optrekvermogen
+/- 1m/s²
+/- 1m/s²
Remcapaciteit
> 2 m/s²
Tot 1,6 m/s²
Maximaal 2650mm
2750 à 3000mm
36 à 37 m
27 tot 81m
Voertuigbreedte Voertuiglengte Minimale bochtstraal Visueel overkomen Capaciteit (4P/m²)
25m
120m
uiterlijk tram
uiterlijk trein
230 à 240 personen
210 personen 100 à 120
Aantal zitplaatsen
90 à 100
Spoorbreedte
1435mm
1435mm
Instaphoogte
300 à 400mm
580 à 600mm
Aandrijvingprincipe
elektrisch/ dieselelektrisch / hybride
elektrisch of diesel mechanisch
Homologeerbaar bij Infrabel
Gehomologeerd in Duitsland en Frankrijk
Gehomologeerd in Duitsland en Nederland
Dia 35
Dia 36
12
Dia 37
SPARTACUSPLAN
4. Concreet
Dia 38
Lijn 1 Hasselt – Maastricht Lengte: ±30 km (waarvan ±22 op of naast bestaande spoorbedding) Reistijd ca. 27 min tot Lanaken
ProjectMER bijna beëindigd GRUP in opmaak Tracé ligt in grote lijnen vast Aanvang opmaak bestek maart 2009 Aanbesteding januari 2010 Start der werken 1 oktober 2011 Werken rond te Hasselt juli 2012
Dia 39
13
Tracéoverzicht lijn 1
Samengevoegd tot één halte
Haltes in onderzoek
Tracé in Nederland nog in onderzoek
Dia 40
Halte Kanaalkom
Halte Station
Halte Dussartplein
Halte UHasselt Campus Diepenbeek
Halte Provinciehuis
Dia 41
Stationsomgeving Hasselt
Dia 42
14
Kruising sneltram - Astridlaan
Dia 43
Mouterijstraat – Stokerijstraat Voorstel uit doorstromingsstudie R70
Dia 44
Kanaalkom & Blauwe boulevard Voorstel uit doorstromingsstudie R70
Dia 45
15
Kanaalkom & Blauwe boulevard Inpassing in BPA
Dia 46
Kanaalkom & Blauwe boulevard Inpassing in BPA (2)
Dia 47
Martelarenlaan Voorstel uit doorstromingsstudie R70
Dia 48
16
Dusartplein Voorstel uit doorstromingsstudie R70
Dia 49
Halte Provinciehuis
Halte wordt momenteel bestudeerd door TV3V, in combinatie met kruispunt Boudewijnlaan - R71
Dia 50
Voorkeursvariante De Lijn UHasselt Campus Diepenbeek Dia 51
17
Halte Diepenbeek
Dia 52
Halte Munsterbilzen
Dia 53
Halte Lanaken
Dia 54
18
Maastricht Dia 55
Tracédeel Diepenbeek-Bilzen-Lanaken
Haalbaarheid van eigen perron nog te onderzoeken
Hasselt Station – UH campus Diepenbeek
Geëlektrificeerde lijn op eigen bedding Diesel op eigen bedding
NS-station Maastricht haalbaarheid van eigen perron nog te onderzoeken
Diesellijn op buiten dienst gestelde bedding van de spoorwegen Diesellijn op aktieve bedding van de spoorwegen Bestaand spoorwegstation
Dia 56
Lijn 2 Hasselt – Genk – Maasmechelen
Aanvang opmaak bestek mei 2009 planMER goedgekeurd mei 2009 Aanbesteding januari 2010 Projectnota goedgekeurd januari 2010 ProjectMER goedgekeurd maart 2010
Dia 57
19
Overzicht tracévarianten lijn 2
Dia 58
Kneipstraattracé, Winterbeeklaantracé
¾Ten noorden van natuurgebied ‘De Maten’ ¾Gebruik makend van Tuikabelbrug
¾Ten zuiden van natuurgebied ‘De Maten’ ¾Gebruik makend van Tuikabelbrug
Technische haalbaarheid Tuikabelbrug is reeds onderzocht Dia 59
Natuurgebied ‘De Maten’
Dia 60
20
Genk Voorstudie De Lijn
Genk Station
Genk Shopping
Dia 61
Nationaalparktracé
¾Van Genk naar As via N75 ¾Van As naar Maasmechelen via oude spoorlijn 21 B
Dia 62
Mijngemeententracé
¾Van Genk station via bestaande spoorlijn 21 A naar As ¾Van As via oude spoorlijn 21 B naar Maasmechelen
Dia 63
21
Technische aspecten Tractie
Dia 64
Lijn 3 Hasselt – Neerpelt – Lommel
PlanMER eind maart 2009 Aanvang opmaak bestek maart 2009 PlanMER goedgekeurd mei 2009 Projectnota goedgekeurd december 2009 Aanbesteding januari 2010 ProjectMER goedgekeurd januari 2010 Dia 65
Overzicht tracévarianten lijn 3
Dia 66
22
Varianten Hasselt – Helchteren
Spoorlijntracé
E314-tracé Dia 67
Varianten Helchteren – Neerpelt
N74-tracé
Spoorlijntracé
Dia 68
Varianten Neerpelt – Lommel
Spoorlijn- en N71-tracé
N715- en N71-tracé
N74- en N71-tracé
N715- en spoorlijntracé
Dia 69
23
Technische aspecten Tractie
Dia 70
SPARTACUSPLAN
4. timing
Dia 71
Timing Spartacus – Opzet van de timing – 3 sneltramlijnen tegelijk in de markt Lijn 1 Hasselt – Maastricht – Aanvang opmaak bestek maart 2009 – Aanbesteding januari 2010 – Start der werken 1 oktober 2011 – Werken rond te Hasselt juli 2012
Dia 72
24
Lijn 2 Hasselt – Genk – Maasmechelen – Aanvang opmaak bestek mei 2009 – planMER goedgekeurd mei 2009 – Aanbesteding januari 2010 – Projectnota goedgekeurd januari 2010 – ProjectMER goedgekeurd maart 2010
Dia 73
Lijn 3 Hasselt – Neerpelt – Lommel – PlanMER eind maart 2009 – Aanvang opmaak bestek maart 2009 – PlanMER goedgekeurd mei 2009 – Projectnota goedgekeurd december 2009 – Aanbesteding januari 2010 – ProjectMER goedgekeurd januari 2010
Dia 74
Stand van zaken (1/2) – 16.02.07: Vlaamse Regering: – beslist tot oprichting Lijninvest – maakt de middelen vrij voor de realisatie van lijn 1 – Concept Streefbeeld voor de drie sneltramlijnen – 26.06.07: conform op PAC – Sneltramlijn Hasselt-Maastricht: – ProjectMER – 20.03.08: Ontwerptekstbespreking – 21.04.08: MER naar administratie – 05.06.08: MER Goedgekeurd – GRUP – 21.05.08: Plenaire vergadering Dia 75
25
Stand van zaken (2/2) – Studieopdrachten gegund aan de THV Varinia (voor de 3 sneltramlijnen) – 17.04.08: Startvergadering – Opmaak ontwerpstreefbeeld en kennisgeving lijn 2 lopen – 02.07.08: Kennisgeving Lijn 3 ingediend – september 2008 - Lijn 1 : intensief overleg met Infrabel en gemeenten ivm overweg-problematiek.
Dia 76
Bedankt voor uw aandacht
Dia 77
26
